ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 2011/0442(COD) 1.3.2012 ***I ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τις τροποποιήσεις της συμφωνίας για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) με τις οποίες επεκτείνεται το γεωγραφικό πεδίο των εργασιών της ΕΤΑΑ στη νότια και την ανατολική Μεσόγειο (COM(2011)0905 C7-0523/2011 2011/0442(COD)) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Εισηγητής: Slavi Binev PR\894347.doc PE483.759v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_COD_1amCom Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα * Διαδικασία διαβούλευσης *** Διαδικασία έγκρισης ***I Συνήθης νομοθετική διαδικασία (πρώτη ανάγνωση) ***II Συνήθης νομοθετική διαδικασία (δεύτερη ανάγνωση) ***III Συνήθης νομοθετική διαδικασία (τρίτη ανάγνωση) (Η ενδεικνυόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που προτείνεται στο σχέδιο πράξης) Τροπολογίες σε σχέδιο πράξης Στις τροπολογίες του Κοινοβουλίου η σήμανση των αλλαγών στο σχέδιο πράξης γίνεται με έντονους πλάγιους χαρακτήρες. Η σήμανση με απλά πλάγια απευθύνεται στις τεχνικές υπηρεσίες και αφορά τα στοιχεία του σχεδίου πράξης για τα οποία προτείνεται διόρθωση εν όψει της επεξεργασίας του τελικού κειμένου (για παράδειγμα,. στοιχεία εμφανώς λανθασμένα ή που έχουν παραλειφθεί σε μία γλωσσική έκδοση). Αυτές οι προτάσεις διόρθωσης υπόκεινται στη συγκατάθεση των αρμόδιων τεχνικών υπηρεσιών. Η επικεφαλίδα κάθε τροπολογίας σχετικής με υπάρχουσα πράξη, την οποία το σχέδιο πράξης προτίθεται να τροποποιήσει, φέρει μία τρίτη και μία τέταρτη σειρά που προσδιορίζουν αντίστοιχα την ισχύουσα πράξη και την τροποποιημένη διάταξή της. Τα τμήματα που λαμβάνονται από διάταξη υπάρχουσας πράξης την οποία το Κοινοβούλιο επιθυμεί να τροποποιήσει, ενώ το σχέδιο πράξης δεν έχει τροποποιήσει, σημαίνονται με έντονους χαρακτήρες. Ενδεχόμενες διαγραφές που αφορούν τα τμήματα αυτά σημαίνονται ως εξής: [...]. PE483.759v01-00 2/18 PR\894347.doc
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...5 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Τροποποιήσεις της συμφωνίας για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης...14 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...16 PR\894347.doc 3/18 PE483.759v01-00
PE483.759v01-00 4/18 PR\894347.doc
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις τροποποιήσεις της συμφωνίας για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) με τις οποίες επεκτείνεται το γεωγραφικό πεδίο των εργασιών της ΕΤΑΑ στη νότια και την ανατολική Μεσόγειο. (COM(2011)0905 C7-0523/2011 2011/0442(COD)) (Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2011)0905), έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 2 και το άρθρο 212 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C7-0523/2011), έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη το άρθρο 55 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0000/2012), 1. εγκρίνει τη θέση σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω 2. εγκρίνει τη δήλωσή του που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα 3. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια. PR\894347.doc 5/18 PE483.759v01-00
1 Αιτιολογική σκέψη -1 (νέα) (-1) Η νότια και η ανατολική Μεσόγειος περιλαμβάνει χώρες που έχουν ακτογραμμές στη Μεσόγειο καθώς και την Ιορδανία που είναι σε μεγάλο βαθμό ενταγμένη σε αυτήν την περιοχή. 2 Αιτιολογική σκέψη -1 α (νέα) (-1a) Κατά το διάστημα που ακολούθησε την ίδρυσή της το 1990, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) υποστήριξε τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης κατά τη μετάβασή τους προς την οικονομία της ελεύθερης αγοράς και κατά την προαγωγή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του επιχειρηματικού πνεύματος, προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο πολύτιμη συμβολή στην ανάπτυξη αυτών των χωρών. Μετά τα γεγονότα που οδήγησαν στην «αραβική άνοιξη», οι χώρες της νότιας και ανατολικής Μεσογείου προέβησαν σε ενέργειες για την αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης και των οικονομιών τους. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας μετάβασης, οι εν λόγω χώρες θα μπορούσαν ενδεχομένως να επωφεληθούν από την εμπειρία και την πραγματογνωσία της ΕΤΑΑ. PE483.759v01-00 6/18 PR\894347.doc
3 Αιτιολογική σκέψη 1 (1) Αντιδρώντας το Μάρτιο του 2011 στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην περιοχή της νότιας και της ανατολικής Μεσογείου κατά το 2011, η Επιτροπή και η Υπάτη Εκπρόσωπος εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση στην οποία σηματοδοτούν την ισχυρή πολιτική και οικονομική υποστήριξη της περιοχής από την ΕΕ που περιλαμβάνει εναλλακτική επιλογή επέκτασης της εντολής της ΕΤΑΑ για να καλυφθούν οι χώρες της νότιας γειτονίας, με βάση την εμπειρία της κατά την τελευταία εικοσαετία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24/25ης Μαρτίου 2011 ενέκρινε σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο της εν λόγω κοινής ανακοίνωσης. Στο ψήφισμά του της 7ης Απριλίου 2011 σχετικά με την Αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας Νότια Διάσταση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την ΕΤΑΑ να αλλάξει το καταστατικό της προκειμένου να συμμετάσχει στην διαδικασία χρηματοδοτικές βοήθειας. (1) Αντιδρώντας το Μάρτιο του 2011 στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη νότια και την ανατολική Μεσόγειο κατά το 2011, η Επιτροπή και η Υπάτη Εκπρόσωπος εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση στην οποία σηματοδοτούν την ισχυρή πολιτική και οικονομική υποστήριξη της περιοχής από την ΕΕ που περιλαμβάνει εναλλακτική επιλογή επέκτασης της εντολής της ΕΤΑΑ για να καλυφθούν οι χώρες της νότιας γειτονίας, με βάση την εμπειρία της κατά την τελευταία εικοσαετία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24/25ης Μαρτίου 2011 ενέκρινε σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο της εν λόγω κοινής ανακοίνωσης. 4 Αιτιολογική σκέψη 1 α (νέα) (1a) Στο ψήφισμά του της 7ης Απριλίου 2011 σχετικά με την Αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας PR\894347.doc 7/18 PE483.759v01-00
Νότια Διάσταση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την ΕΤΑΑ να αλλάξει το καταστατικό της προκειμένου να συμμετάσχει στην διαδικασία χρηματοδοτικής βοήθειας. 5 Αιτιολογική σκέψη 2 α (νέα) (2a) Η επέκταση της ΕΤΑΑ στη νότια και ανατολική Μεσόγειο αποτελεί έκφραση της υποστήριξης της αραβικής άνοιξης από τη διεθνή κοινότητα και απάντηση στις ελπίδες που γεννήθηκαν για μετάβαση προς την εγκαθίδρυση εύρυθμων δημοκρατιών στις χώρες της περιοχής. 6 Αιτιολογική σκέψη 3 (3) Με τα ψηφίσματα 137 και 138 που εκδόθηκαν στις 30 Σεπτεμβρίου 2011 το συμβούλιο των διοικητών της ΕΤΑΑ ψήφισε υπέρ των αναγκαίων τροποποιήσεων της συμφωνίας για την ίδρυση της ΕΤΑΑ, που θα επιτρέψουν την επέκταση της περιοχής εργασιών της ΕΤΑΑ στη νότια και ανατολική Μεσόγειο. Όλοι οι διοικητές της ΕΤΑΑ εκ μέρους της ΕΕ ψήφισαν υπέρ των εν λόγω τροποποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου (3) Με τα ψηφίσματα 137 και 138 που εκδόθηκαν στις 30 Σεπτεμβρίου 2011 το συμβούλιο των διοικητών της ΕΤΑΑ ψήφισε υπέρ των αναγκαίων τροποποιήσεων της συμφωνίας για την ίδρυση της ΕΤΑΑ, που θα επιτρέψουν την επέκταση της περιοχής εργασιών της ΕΤΑΑ στη νότια και ανατολική Μεσόγειο, ενώ ταυτόχρονα θα διατηρηθούν οι δεσμεύσεις της έναντι των υφιστάμενων χωρών στις οποίες δραστηριοποιείται. PE483.759v01-00 8/18 PR\894347.doc
του διοικητή που εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλοι οι διοικητές της ΕΤΑΑ εκ μέρους της ΕΕ ψήφισαν υπέρ των εν λόγω τροποποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου του διοικητή που εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. 7 Αιτιολογική σκέψη 5 α (νέα) (5a) Προτού η ΕΤΑΑ αναπτύξει δραστηριότητα σε οποιαδήποτε δυνητική νέα χώρα εργασιών, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί να πραγματοποιήσει λεπτομερείς τεχνικές αξιολογήσεις των οικονομικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούν στην ενδιαφερόμενη χώρα, οι οποίες θα συμπεριλαμβάνουν: αξιολόγηση της προσήλωσης της εν λόγω χώρας στις αρχές της πολυκομματικής δημοκρατίας, της πολυφωνίας και της οικονομίας της αγοράς, όπως προβλέπονται στο άρθρο 1 της συμφωνίας για την ίδρυση της ΕΤΑΑ αξιολόγηση των κενών μετάβασης επισκόπηση των ενεργειών που αναλαμβάνουν άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην εν λόγω χώρα και των προτεραιοτήτων σε συνάρτηση με τις οποίες η ΕΤΑΑ θα μπορούσε να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις μοναδικές γνώσεις και δεξιότητές της. Κατά την προετοιμασία αυτών των αξιολογήσεων, οι εκπρόσωποι της Ένωσης στα διοικητικά όργανα της ΕΤΑΑ θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ΕΤΑΑ να λαμβάνει πλήρως υπόψη της τις απόψεις της Ένωσης και της ευρύτερης διεθνούς κοινότητας. PR\894347.doc 9/18 PE483.759v01-00
8 Αιτιολογική σκέψη 5 β (νέα) (5β) Οι εκπρόσωποι της Ένωσης στα διοικητικά όργανα της ΕΤΑΑ θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ΕΤΑΑ να απόσχει από δανειοδοτικές πράξεις σε χώρες όπου υπάρχει έλλειψη πολιτικής λογοδοσίας, όπου παραβιάζονται τα δικαιώματα των πολιτών και τα ανθρώπινα δικαιώματα και όπου παρατηρούνται σε μόνιμη βάση υψηλά επίπεδα διαφθοράς. 9 Αιτιολογική σκέψη 5 γ (νέα) (5γ) Οι εκπρόσωποι της Ένωσης στα διοικητικά όργανα της ΕΤΑΑ θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ΕΤΑΑ να προαγάγει τη διατηρήσιμη ανάπτυξη και να ευνοήσει τη μετάβαση σε οικονομίες της αγοράς που θα βασίζονται στην ενεργειακή απόδοση και την κοινωνική ένταξη. PE483.759v01-00 10/18 PR\894347.doc
10 Αιτιολογική σκέψη 5 δ (νέα) (5δ) Με το ψήφισμα 134, που εγκρίθηκε στις 21 Μαΐου 2011, το Συμβούλιο των Διοικητών της ΕΤΑΑ τόνισε ότι η προγραμματισμένη επέκταση της εντολής της ΕΤΑΑ πρέπει να επιτευχθεί, χωρίς να απαιτούνται πρόσθετες εισφορές κεφαλαίου από τους μετόχους της. 11 Αιτιολογική σκέψη 5 ε (νέα) (5ε) Οι εκπρόσωποι της Ένωσης στα διοικητικά όργανα της ΕΤΑΑ θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ΕΤΑΑ να εξασφαλίσει ότι οι δραστηριότητες θα επικεντρωθούν στην υποστήριξη της μετάβασης των μελλοντικών χωρών εργασιών της στη νότια και ανατολική Μεσόγειο σε εύρυθμες, διατηρήσιμες και σύγχρονες οικονομίες της αγοράς. Εν προκειμένω, η ΕΤΑΑ θα πρέπει να δημοσιεύει ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τις επιδόσεις της και θα πρέπει να διενεργεί εκτεταμένες αξιολογήσεις του αντίκτυπού της στην οικοδόμηση τέτοιων οικονομιών πριν από τις πενταετείς επανεξετάσεις της κεφαλαιακής επάρκειας που πραγματοποιεί. PR\894347.doc 11/18 PE483.759v01-00
12 Άρθρο 2 α (νέο) Άρθρο 2α Ο διοικητής της ΕΤΑΑ που εκπροσωπεί την Ένωση υποβάλλει ετήσιες εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την επέκταση των εργασιών της ΕΤΑΑ στις χώρες της νότιας και ανατολικής Μεσογείου, ιδίως όσον αφορά τη συμβολή της ΕΤΑΑ στη μετάβαση σε οικονομίες της αγοράς χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς και στη βιώσιμη ενέργεια, με ταυτόχρονη εξασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων των πολιτών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο των εργασιών της. 13 Άρθρο 2 β (νέο) Άρθρο 2β Όσον αφορά τις χώρες της νότιας και ανατολικής Μεσογείου, η Επιτροπή, προτού παράσχει την υποστήριξή της σε μία από αυτές τις χώρες, λαμβάνει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για να ενθαρρύνει την ΕΤΑΑ να πραγματοποιήσει λεπτομερή τεχνική αξιολόγηση των οικονομικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούν στην ενδιαφερόμενη χώρα. Η Επιτροπή λαμβάνει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για να ενθαρρύνει την ΕΤΑΑ να παράσχει την υποστήριξή της στις χώρες της νότιας και ανατολικής PE483.759v01-00 12/18 PR\894347.doc
Μεσογείου σύμφωνα με το άρθρο 1 της συμφωνίας για την ίδρυση της ΕΤΑΑ και να απόσχει από δανειοδοτικές πράξεις σε χώρες όπου υπάρχει έλλειψη πολιτικής λογοδοσίας, όπου παραβιάζονται τα δικαιώματα των πολιτών και τα ανθρώπινα δικαιώματα και όπου παρατηρούνται σε μόνιμη βάση υψηλά επίπεδα διαφθοράς. Η Επιτροπή λαμβάνει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για να ενθαρρύνει την ΕΤΑΑ να απόσχει από δραστηριότητες που είναι ασύμβατες με την ευρωπαϊκή πολιτική για τα δικαιώματα των πολιτών και τα ανθρώπινα δικαιώματα και να υποστηρίξει έργα που προάγουν τη διατηρήσιμη ανάπτυξη. PR\894347.doc 13/18 PE483.759v01-00
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Τροποποιήσεις της συμφωνίας για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης Το άρθρο 1 της συμφωνίας για την ίδρυση της Τράπεζας αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Άρθρο 1 Σκοπός Η Τράπεζα έχει ως σκοπό, συμβάλλοντας στην οικονομική πρόοδο και την ανασυγκρότηση των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που δεσμεύονται να σεβαστούν και να εφαρμόσουν στην πράξη τις αρχές της πολυκομματικής δημοκρατίας, του πλουραλισμού και της οικονομίας της αγοράς, να διευκολύνει τη μετάβαση προς την οικονομία της ελεύθερης αγοράς και να προωθήσει την ιδιωτική πρωτοβουλία και το επιχειρηματικό πνεύμα στις χώρες αυτές. Εφόσον ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις, η Τράπεζα μπορεί να προωθήσει τον σκοπό αυτό και στη Μογγολία και σε χώρες μέλη της νότιας και της ανατολικής Μεσογείου σύμφωνα με τα καθοριζόμενα από την Τράπεζα βάσει της θετικής ψήφου το λιγότερο των δύο τρίτων των διοικητών που εκπροσωπούν το λιγότερο τα τρία τέταρτα του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου των μελών. Ως εκ τούτου, κάθε αναφορά στην παρούσα συμφωνία και στα παραρτήματά της στις «χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης», «χώρες από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη», «αποδέκτρια(ες) χώρα(ες)» ή «αποδέκτρια(ες) χώρα(ες) μέλος(η)» αφορά τη Μογγολία καθώς επίσης και κάθε τέτοια χώρα της νότιας και ανατολικής Μεσογείου.» Το άρθρο 18 της συμφωνίας για την ίδρυση της Τράπεζας αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Άρθρο 18 Ειδικά ταμεία 1. (i) Η Τράπεζα μπορεί να αναλάβει τη διαχείριση ειδικών ταμείων που εξυπηρετούν τους σκοπούς της και εμπίπτουν στο πεδίο άσκησης των λειτουργικών της καθηκόντων στις οικείες αποδέκτριες χώρες και τις δυνητικά αποδέκτριες χώρες. Όλα τα έξοδα διαχείρισης των εν λόγω ειδικών ταμείων καταλογίζονται σε βάρος του εκάστοτε ειδικού ταμείου. (ii) Για τους σκοπούς του εδαφίου (i) το συμβούλιο των διοικητών μπορεί, κατόπιν αιτήματος μέλους που δεν είναι αποδέκτρια χώρα, να αποφασίσει ότι το εν λόγω μέλος δύναται να χαρακτηριστεί ως δυνητική αποδέκτρια χώρα για συγκεκριμένη περίοδο και υπό τους όρους που θεωρούνται κατάλληλοι. Η εν λόγω απόφαση λαμβάνεται βάσει θετικής ψήφου το λιγότερο των δύο τρίτων των διοικητών που εκπροσωπούν το λιγότερο τα τρία τέταρτα του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου των μελών. (iii) Η απόφαση να επιτραπεί σε ένα μέλος να χαρακτηριστεί ως δυνητική αποδέκτρια χώρα μπορεί να ληφθεί μόνο εάν το εν λόγω μέλος είναι σε θέση να εκπληρώσει τις απαιτήσεις για να καταστεί αποδέκτρια χώρα. Οι εν λόγω απαιτήσεις καθορίζονται στο άρθρο 1 της παρούσας συμφωνίας, με τη μορφή που ισχύει κατά τη στιγμή της απόφασης ή με τη μορφή που θα ισχύει κατά την έναρξη ισχύος τροποποίησης που έχει ήδη εγκριθεί από το συμβούλιο των διοικητών κατά τη στιγμή της απόφασης. (iv) Εάν η δυνητική αποδέκτρια χώρα δεν έχει καταστεί αποδέκτρια χώρα κατά το τέλος της περιόδου που αναφέρεται στο εδάφιο (ii), η Τράπεζα διακόπτει αμέσως κάθε ειδική δραστηριότητα στην εν λόγω χώρα, με εξαίρεση τις εργασίες εκείνες που σχετίζονται με την PE483.759v01-00 14/18 PR\894347.doc
εύρυθμη αξιοποίηση, διατήρηση και διασφάλιση των περιουσιακών της στοιχείων του ειδικού ταμείου, καθώς και το διακανονισμό των οφειλών του. 2. Τα ειδικά ταμεία που αποδέχεται η Τράπεζα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις αποδέκτριες και τις δυνητικά αποδέκτριες χώρες με οποιοδήποτε τρόπο και σύμφωνα με οποιουσδήποτε όρους και προϋποθέσεις που συμβιβάζονται με το σκοπό και την αποστολή της Τράπεζας, με οποιαδήποτε άλλη εφαρμοστέα διάταξη της παρούσας συμφωνίας καθώς και με τη συμφωνία ή συμφωνίες που διέπουν τη λειτουργία των εν λόγω ταμείων. 3. Η Τράπεζα θεσπίζει τους κανόνες και ρυθμίσεις που είναι απαραίτητοι για τη σύσταση, διαχείριση και χρησιμοποίηση του εκάστοτε ειδικού ταμείου. Οι εν λόγω κανόνες και ρυθμίσεις πρέπει να συμβιβάζονται με τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας, εκτός από τις διατάξεις εκείνες που ισχύουν ρητά και αποκλειστικά για τις συνήθεις εργασίες της Τράπεζας.» PR\894347.doc 15/18 PE483.759v01-00
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (ΕΤΑΑ) ιδρύθηκε το 1990 με σκοπό τη στήριξη της ανάπτυξης οικονομιών της αγοράς από την κεντρική Ευρώπη έως την κεντρική Ασία μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων. Προκειμένου να εκπληρώσει μακροπρόθεσμα τους στόχους της υποστήριξης της μετάβασης των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς και της προαγωγής της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του επιχειρηματικού πνεύματος, η Τράπεζα παρέχει υποστήριξη στις δικαιούχους χώρες μέλη, ώστε να εφαρμόσουν διαρθρωτικές και τομεακές οικονομικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων της κατάργησης των μονοπωλίων, της αποκέντρωσης και της ιδιωτικοποίησης και να μπορέσουν οι οικονομίες τους να ενταχθούν πλήρως στη διεθνή οικονομία. Σύμφωνα με τη συμφωνία για την ίδρυση της ΕΤΑΑ οι στόχοι αυτοί επιτυγχάνονται μέσω: - της προαγωγής της καθιέρωσης, της βελτίωσης και της επέκτασης των παραγωγικών και ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων του ιδιωτικού τομέα και ειδικότερα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων - της κινητοποίησης εγχώριων και ξένων κεφαλαίων και έμπειρων διοικητικών στελεχών - της υποστήριξης των παραγωγικών επενδύσεων, μεταξύ άλλων και στον τομέα των υπηρεσιών και τον χρηματοπιστωτικό τομέα καθώς και στις σχετικές υποδομές, όπου τούτο είναι αναγκαίο για την υποστήριξη των ιδιωτικών και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη δημιουργία ανταγωνιστικού περιβάλλοντος και στην αναβάθμιση της παραγωγικότητας, του βιοτικού επιπέδου και των όρων εργασίας - της παροχής τεχνικής υποστήριξης για την προετοιμασία, τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση των συναφών έργων, είτε σε μεμονωμένη βάση είτε στο πλαίσιο ειδικών επενδυτικών προγραμμάτων - της τόνωσης και ενθάρρυνσης της ανάπτυξης των αγορών κεφαλαίου - της υποστήριξης άρτιων και οικονομικά βιώσιμων έργων στα οποία θα συμμετέχουν περισσότερες από μία αποδέκτριες χώρες μέλη - της προαγωγής περιβαλλοντικά ορθής και διατηρήσιμης ανάπτυξης στο πλήρες φάσμα των δραστηριοτήτων της Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ την εποχή εκείνη, αποτέλεσαν ιδρυτικά μέλη. Η ΕΤΑΑ ανήκει σήμερα σε 63 χώρες, την ΕΕ και την ΕΤΕπ. Η ΕΤΑΑ στηρίζει επενδυτικά σχέδια σε 29 χώρες, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, που δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν πλήρως από την αγορά. Επιπλέον, σε ένα χρηματοπιστωτικό περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις η πιστοληπτική διαβάθμιση ΑΑΑ της Τράπεζας έχει επιβεβαιωθεί, με σταθερές προοπτικές, από τους σημαντικότερους οργανισμούς αξιολόγησης. Αποκρινόμενο στην αραβική άνοιξη και στις ελπίδες που αυτή δημιούργησε για μετάβαση σε εύρυθμα δημοκρατικά συστήματα στις χώρες της νότιας και ανατολικής Μεσογείου, το διοικητικό συμβούλιο ζήτησε και ενέκρινε ομόφωνα τη γεωγραφική επέκταση των εργασιών της ΕΤΑΑ, με ταυτόχρονη διατήρηση των δεσμεύσεών της έναντι της σημερινής περιοχής εργασιών. Η ΕΤΑΑ αντέδρασε ταχέως, καθιερώνοντας μεταβατικούς μηχανισμούς για την παροχή τεχνικής βοήθειας και την πραγματοποίηση παρόμοιων εργασιών στην Αίγυπτο, στο Μαρόκο, στην Τυνησία και στην Ιορδανία, ενώ υπό εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία κύρωσης PE483.759v01-00 16/18 PR\894347.doc
των αναγκαίων τροποποιήσεων της συνθήκης σχετικά με την ΕΤΑΑ. Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών, της Επιτροπής και των άλλων θεσμικών οργάνων της ΕΕ, προέτρεψε την ΕΤΑΑ να συμμετάσχει στην οικονομική απόκριση στα πολιτικά γεγονότα της νότιας και της ανατολικής Μεσογείου αξιοποιώντας την εμπειρία που απέκτησε από την υποστήριξη του οικονομικού μετασχηματισμού χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης καθώς και της κεντρικής Ασίας, μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού. Η ΕΕ και η G8 προέτρεψαν επίσης την ΕΤΑΑ να υποστηρίξει την εμπλοκή της στην εν λόγω περιοχή και ανέλαβαν τη δέσμευση να συνεργαστούν με την Τράπεζα για την δημιουργία μιας «ειδικής μεταβατικής διευκόλυνσης» προκειμένου οι εργασίες της Τράπεζας στις χώρες της διευρυμένης περιοχής να αρχίσουν όσο το δυνατόν νωρίτερα. Ένα από τα θέματα της επικείμενης συνόδου κορυφής της G20 που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 18 και 19 Μαΐου 2012 θα είναι η γεωγραφική επέκταση της εντολής της ΕΤΑΑ στη νότια και ανατολική Μεσόγειο. Μετά από την ισχυρή πολιτική υποστήριξη που παρέσχε ΕΕ στην αραβική άνοιξη και την έμφαση που δόθηκε στην ανάγκη υποστήριξης της διαδικασίας εκδημοκρατισμού στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, η έγκριση της επέκτασης της ΕΤΑΑ από την ΕΕ θα αποτελέσει έμπρακτη απόδειξη των υποσχέσεων της για ενεργό υποστήριξη της αραβικής άνοιξης. Υπάρχουν, ωστόσο, πολλοί προβληματισμοί που θα έπρεπε ληφθούν υπόψη. Οι χώρες της νότιας και ανατολικής Μεσογείου είναι πολύ διαφορετικές από τα κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπου η ΕΤΑΑ δραστηριοποιείται κατά παράδοση. Υπάρχουν πολλά διακριτικά γνωρίσματα των χωρών της νότιας και ανατολικής Μεσογείου που ενδέχεται να επηρεάσουν τις πολιτικές πορείες τους και που κάνουν τη σχέση μεταξύ πολιτικής και οικονομίας στην εν λόγω περιοχή διαφορετική από την περιοχή της μετακομμουνιστικής μετάβασης. Οι βασικές διαφορές που θα επηρεάσουν την πολιτική οικονομία των χωρών της νότιας και ανατολικής Μεσογείου είναι οι διαφορετικές αφετηρίες της μετάβασης, οι διαφορετικές οικονομικές προκλήσεις από εκείνες που αντιμετώπιζαν οι χώρες της μετακομμουνιστικής εποχής (οι οποίες δε διέθεταν ιδιωτικό τομέα), τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και αναλφαβητισμού στο εκλογικό σώμα, η απουσία ατομικής ηγεσίας καθώς και η απουσία σταθερής πρόσδεσης στην ΕΕ που να ενθαρρύνει τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι ειδικές αυτές συνθήκες στη νότια και ανατολική Μεσόγειο, η ΕΤΑΑ θα πρέπει να υιοθετήσει ειδικά προσαρμοσμένη προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη της τις επικρατούσες συνθήκες εξέγερσης, το ρόλο του Ισλάμ και των ισλαμικών κομμάτων, το ρόλο του στρατού καθώς και τις μοναρχικές πολιτικές διαρθρώσεις που υπάρχουν σε ορισμένες από αυτές τις χώρες. Προτού μια χώρα αποτελέσει αντικείμενο των εργασιών της ΕΤΑΑ, πρέπει να υποβληθεί σε αυστηρή τεχνική αξιολόγηση που θα συμπεριλαμβάνει αξιολογήσεις της πολιτικής λογοδοσίας, του κράτους δικαίου και της διαφθοράς καθώς και της κατάστασης των δικαιωμάτων των πολιτών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εάν μια χώρα δε λάβει θετική αξιολόγηση, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΑΑ θα απόσχει από τη χρηματοδότηση έργων σε αυτήν. Η ΕΤΑΑ έχει αναπτύξει νέα σταθμισμένη προσέγγιση για τη νότια και ανατολική Μεσόγειο, η οποία περιλαμβάνει 3 στάδια παρέμβασης - ταμεία συνεργασίας, ειδικά ταμεία και συνήθη PR\894347.doc 17/18 PE483.759v01-00
κεφάλαια. Λεπτομερής περιγραφή των διαφόρων επιπέδων της στήριξης της ΕΤΑΑ περιλαμβάνεται στην αιτιολογική έκθεση της Επιτροπής σχετικά με το εν λόγω ζήτημα. Εν αναμονή της έναρξης ισχύος του (τροποποιημένου) άρθρου 1 της συμφωνίας για την ίδρυση της Τράπεζας, και προκειμένου να γίνει δυνατή η ταχύτερη εμπλοκή της ΕΤΑΑ στη νότια και την ανατολική Μεσόγειο, η προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 18 της συμφωνίας για την ίδρυση της Τράπεζας θα επιτρέψει στην ΕΤΑΑ να πραγματοποιεί εργασίες χρηματοδοτούμενες από πόρους του ειδικού ταμείου σε επιλεγμένες χώρες μέλη της διευρυμένης περιοχής. Το άρθρο 18 της συμφωνίας για την ίδρυση της Τράπεζας πρέπει να τροποποιηθεί για να γίνει δυνατή η χρησιμοποίηση ειδικών ταμείων στις δυνητικά αποδέκτριες χώρες της ΕΤΑΑ και να προβλεφθεί ότι ένα μέλος της ΕΤΑΑ μπορεί να καταστεί δυνητικά αποδέκτρια χώρα με την έγκριση ειδικής πλειοψηφίας τουλάχιστον των 2/3 των διοικητών που εκπροσωπούν το λιγότερο το 75% του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου. Επιπλέον, όταν το συμβούλιο των διοικητών αποφασίσει ότι ένα μέλος πρέπει να χαρακτηριστεί ως δυνητικά αποδέκτρια χώρα, πρέπει επίσης να αποφασίσει την χρονική περίοδο κατά την οποία το εν λόγω μέλος θα μπορεί να έχει πρόσβαση στα σχετικά ειδικά ταμεία. Η γεωγραφική επέκταση της ΕΤΑΑ στη νότια και ανατολική Μεσόγειο θα επιτευχθεί χωρίς να απαιτηθούν πρόσθετες εισφορές κεφαλαίου επιπλέον, δεν θα θέσει σε κίνδυνο την εμβέλεια και τον αντίκτυπο των εργασιών της ΕΤΑΑ που έχουν συμφωνηθεί στις σημερινές αποδέκτριες χώρες και θα συντονισθεί πλήρως και από κοινού με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Είμαι υπέρ της γεωγραφικής επέκτασης της ΕΤΑΑ στις χώρες της νότιας και ανατολικής Μεσογείου, επειδή πιστεύω ότι τα έργα που χρηματοδοτεί η ΕΤΑΑ θα θέσουν γερά θεμέλια για την οικοδόμηση οικονομιών ελεύθερης αγοράς στις χώρες αυτές. PE483.759v01-00 18/18 PR\894347.doc