Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΑΡΧΑΙΑ **ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ 1) Να κάνετε την εγκλιτική αντικατάσταση. ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ τοξεύω παιδευσόμεθα βλάψετε μεμαθήκασι κομίσεσθε ἐψεύσαντο δεδίωχας ἐκρύπτου νομίζεται ἄξετε ἐκηρύξατε πέπομφας ἐκελεύσαντο διατάξει λαμβάνεσθε ἐστρατεύκαμεν πέπρακται πεπείκασι 1
2) Να γράψετε τις πτώσεις που ζητούνται. ἡ μάστιξ δοτ. εν. δοτ. πληθ. ἡ δεξιότης γεν. εν. αιτ. πληθ. ὁ Ἄραψ αιτ. εν. γεν. πληθ. ἡ χάρις αιτ. εν. δοτ. πληθ. ὁ κῆρυξ κλητ. εν. γεν. πληθ. ἡ βαθμίς γεν. εν. δοτ. πληθ. *ΘΕΩΡΙΑ ΑΝΩΜΑΛΑ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΩΝ Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός ἀγαθός κακός ὁ,ἡ ἀμείνων, τό ἄμεινον ὁ,ἡ βελτίων, τό βέλτιον ὁ,ἡ λώων, τό λῷον ὁ,ἡ κρείττων, τό κρεῖττον ὁ,ἡ κακίων, τό κάκιον ὁ,ἡ χείρων, τό χεῖρον ἄριστος-η-ον βέλτιστος-η-ον λῷστος-η-ον κράτιστος-η-ον κάκιστος-η-ον χείριστος-η-ον καλός ὁ,ἡ καλλίων, τό κάλλιον κάλλιστος-η-ον 2 μέγας ὁ,ἡ μείζων, τό μεῖζον μέγιστος-η-ον μικρός ὁ,ἡ ἐλάττων, τό ἔλαττον ἐλάχιστος-η-ον ὀλίγος ὁ,ἡ μείων, τό μεῖον ὀλίγιστος-η-ον πολύς ὁ,ἡ πλείων, τό πλέον πλεῖστος-η-ον
ΑΝΩΜΑΛΑ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΩΝ θετικός συγκριτικός υπερθετικός εὖ ἄμεινον, βέλτιον, κρεῖττον ἄριστα, βέλτιστα, κράτιστα κακῶς κάκιον, χεῖρον κάκιστα,χείριστα καλῶς κάλλιον κάλλιστα πολύ πλεῖον, πλέον πλεῖστα, πλεῖστον ὀλίγον μεῖον, ἔλαττον, ἦττον ὀλίγιστα, ἐλάχιστα, ἤκιστα μάλα μᾶλλον μάλιστα **ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να γράψετε τα παραθετικά των παρακάτω επιθέτων και επιρρημάτων, προσέχοντας γένος και πτώση. 3 τῇ σεμνῇ: τοῦ εὐδαίμονος (αρς.): τῷ γενναίῳ: μάλα: τούς κακούς: τῇ μεγάλῃ: τό ἀγαθόν (ουδ.): ὀλίγον (επίρρημα): εὖ: πολύ (επίρρημα): τοῖς νέοις: τῶν λιτῶν: τήν δυνατήν: ταῖς δίκαιαις: τῷ ψηλῷ:
*ΘΕΩΡΙΑ Α ΤΑΞΗ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΩΝ (-αω, -ω) Συναιρέσεις: α + ε,η α α + ει, η ᾳ α + ο, ου, ω ω α + οι ῳ Β ΤΑΞΗ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΩΝ (-εω, -ω) Συναιρέσεις: ε + ε ει ε + ο ου Γ ΤΑΞΗ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΩΝ (-οω, -ω) Συναιρέσεις: ο + ε,ο,ου ου ο + η,ω ω 4 ο + ῃ, ει, οι οι **ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα. ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ τιμᾶτε ἐρωτῶσι πειρώμεθα ἀγαπᾶται νικᾷς δρᾷ
2) Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με το σωστό τύπο του ρήματος: i. Ἡμεῖς. (ἐπαινῶ, οριστ. ενεστ) τάς ἀρετάς τῶν προγόνων. ii. Οὗτος.. (ἐπικαλοῦμαι, οριστ. παρατ) τους θεούς βοηθούς. iii. Μηδένα ἀγνῶτα φίλον. (ποιοῦμαι, προστ. ενεστ). iv. Ἐγώ ἐθέλω.. (βοηθῶ, απαρ. ενεστ) ὑμῖν, ἄν ἐμοί... (ὑπηρετῶ, υποτ. ενεστ). v. Ἐγώ (ὀκνῶ, ευκτ. ενεστ) ἄν εἰς πλοῖα ἐμβαίνειν και (φοβοῦμαι, ευκτ. ενεστ) ἄν ἔπεσθαι τῶ ἡγεμόνι. vi. Ὁ δίκαιος οὐ βούλεται. (ἀδικῶ, απαρ. ενεστ) vii. Σύν Ἀθηνᾶ και χείρα... (κινῶ, προστ. ενεστ) viii. Ὅν οἱ θεοί..... (φιλῶ, οριστ. ενεστ) ἀποθνήσκει νέος. 3) Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τους τύπους των ρημάτων που σας ζητούνται. 1.Τοὺς κακοὺς οἱ Θεοὶ (μαστιγῶ, οριστ. ενεστ. γ πληθ. ε.φ). 2. Οἱ κύνες.. (δηλῶ, οριστ. ενεστ. γ πληθ. ε.φ) οὐ δάκνοντες τοὺς καθίζοντας. 3. Τὰς πόλεις. (κενῶ, οριστ. ενεστ. γ πληθ. ε.φ.) τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν. 4. (ἐλευθερῶ, προστ. ενεστ. β πληθ. ε.φ.) πατρίδα, παῖδας θεῶν τε ἱερά. 5.. (ζηλῶ, οριστ. ενεστ. α ενικ. ε.φ.) σε τοῦ πλούτου καὶ τῆς εὐγλωττίας. 5
*ΘΕΩΡΙΑ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β ΡΗΜΑ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ ἄγω ἤγαγον ἀγάγω αἱρῶ εἷλον ἑλῶ αἰσθάνομαι ᾐσθόμην αἴσθωμαι ἀμαρτάνω ἤμαρτον ἀμάρτω ἀποθνήσκω ἀπέθανον ἀποθάνω ἀφικνοῦμαι ἀφικόμην ἀφίκωμαι λέγω εἶπον εἴπω γίγνομαι, ειμί ἐγενόμην γένωμαι ἔρχομαι ἦλθον ἔλθω εὐρίσκω εὔρον, ηὔρον εὔρω ἔχω ἔσχον σχῶ λαγχάνω ἔλαχον λάχω λαμβάνω ἔλαβον λάβω λανθάνω ἔλαθον λάθω βάλλω ἔβαλον βάλω λείπω ἔλιπον λίπω μανθάνω ἔμαθον μάθω ὀρῶ εἶδον ἴδω πάσχω ἔπαθον πάθω πίπτω ἔπεσον πέσω τυγχάνω ἔτυχον τύχω τρέχω ἔδραμον δράμω φέρω ἤνεγκον ἐνέγκω φεύγω ἔφυγον φύγω 6
**ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα. ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ εἶδε ἠγάγετε ἐσχομεν ἠνέγκοντο ηὔρετο ἔπαθες ἔπεσον εἴπετε ἐλάχου ἐλανθάνετο εἵλοντο ᾔσθεσθε ἔλιπε ἀφικόμεθα ἐδράμετε ἔφυγον ἐλάβου 7 2) Να μεταφέρετε στο ίδιο πρόσωπο, στον άλλο αριθμό. I. ἀγαγέτω II. ἀνεῖλε III. εἱλόμην IV. αἴσθοιο V. ἀμάρτῃς VI. βαλών VII. λαχομένη VIII. γένεσθε
IX. εὔροιεν X. περίσχετε XI. ἀποθάνοι XII. λαβοῦσα XIII. εἰπόντων XIV. πάθωσι XV. εἴδετε XVI. ἠνέγκου **ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ 1) Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους παθητικούς χρόνους. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΘ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΠΑΘ. ΑΟΡΙΣΤΟΣ λύομαι κολάζονται 8 κολάζεται κρίνεσθαι κωλύεσθαι φονεύεται ἀκούεται κελεύεσθε φαίνει πραττόμενος
2) Να συμπληρώσετε το σωστό τύπο των παθητικών ρημάτων που βρίσκονται στην παρένθεση. α) Οἱ Κερκυραῖοι ὑπό τῶν Κορινθίων.... (διώκομαι, οριστ. αορ) β) Πιττακός... (ἀδικοῦμαι, μτχ. αορ) ὑπό τινος κολάσαι ἀφῆκεν. γ) Οἱ νέοι ἐν τοῖς διδασκαλείοις... (παιδεύομαι, οριστ. μελλ.) δ) Τῶ Ξενοφῶντι. (άγγέλλομαι, οριστ. αορ) ὅτι οἱ πολέμιοι φεύγοιεν. ε) Λέγεται τούτους μόνους. (σώζομαι, απαρ. αορ) στ) Ἤλπιζον... (λαμβάνομαι, απαρ. μελλ) την πόλιν πολιορκίᾳ. ζ) Ὁ παῖς ὑπό τοῦ διδασκάλου μουσικήν. (διδάσκομαι, οριστ. μελλ). *ΘΕΩΡΙΑ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ 9 Ειδικές (ὅτι, ὡς) Ενδοιαστικές (μή, μή οὐ) Πλάγιες Ερωτηματικές (εἰ, τίς, ποῖος, πόσος, πότερος, κλπ.) Αναφορικές (ὅστις, ὅς, ὅπερ, οἷος, ὁπηλίκος, ὁσάκις). ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ Αιτιολογικές (ὡς, ὅτι ) Τελικές ( ἵνα, ὅπως, ὥς) Συμπερασματικές/Αποτελεσματικές (ὥστε, ὥς) Εναντιωματικές- Παραχωρητικές (εἰ καί, ἀν καί // καί εἰ, καί ἄν, οὐδ εἰ, κλπ.) Υποθετικές (εἰ, ἐάν, ἄν ἤν) Χρονικές (ὡς, ὅτε, ὁπότε, ἐπεί, ἐπειδή, ἕως, ἄχρι, μέχρι, ὅταν, ὁπόταν, ἐπειδάν, ὁσάκις, ὁποσάκις, ἐξ οὗ, κλπ.) Αναφορικές (οἷος, ὅσος, ὅστις, ὅς, κλπ.)
**ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 1) Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις. Οἶδα μὲν ὅτι πάντες εἰώθασι πλείω χάριν ἔχειν τοῖς ἐπαινοῦσιν ἢ τοῖς συμβουλεύουσι. Λέγει ὡς ὑβριστὴς εἰμί. Ἐφοβήθησαν μή καί ἐπί σφᾶς ὁ στρατός χωρήσῃ. Θαυμάζω δέ καί ὅστις ἔσται ὁ ἀντέχων. Ὁρῶμεν μή Νικίας οἴεται τι λέγειν. Ἠγγέλθη τοῖς στρατηγοῖς ὅτι φεύγοιεν ὑπό τοῦ δήμου. Δείκνυμι ὅτι καί πρό ἐμοῦ τοῦτο εἶχε τό φρόνημα ἡ πόλις. Ἔλαβεν ὁπλίτας, οἳ πάντες ἀγαθοὶ ἦσαν. Λέγεται δὲ ὥς ποθ οἱ τέττιγες ἦσαν ἄνθρωποι. Δεινόν ἐφαίνετο μή τινα καί εἰς τούς ἄλλους Ἕλληνας διαβολήν σχοῖεν. 2) Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις. 10 Τήν μητέραν ἐμακάριζον, οἵων τέκνων ἔτυχε. Οὐδείς οὕτως ἀνόητος ἐστιν, ὅστις πόλεμον πρό εἰρήνης αἱρεῖται. Δεῖ πρεσβείαν πέμπειν, ἥτις ταῦτα ἐρεῖ. Οὐκ ἄν ἐγώ ἐστασίαζον, εἰ ἄλλον εἵλεσθε. Ἅ μή προσήκει, μήτ ἄκουε, μήθ ὅρα. Ἀνεπαύοντο ὅπου ἕκαστος ἐτύγχανεν. Αὐτοί δέ μεταχωρήσατε ὅποι βούλεσθε. Λέγει πράγμα, ὅ γίγνεται. Οὐκ ἔστιν ουδείς, ὅστις οὐχ αὑτόν φιλεῖ. Σίτῳ τοσούτῳ ἐχρῆτο Σωκράτης, ὅσον ἡδέως ἤσθιε. Ὅπως γιγνώσκετε, οὕτω και ποιεῖτε. Ὅσῳ δέ ἡ τῆς πόλεως δύναμις ἐλάττω γέγονε, τοσούτῳ ἡ τούτων. Ἐφάνη κονιορτός, ὥσπερ νεφέλη λευκή ηὔξηται. Χαλεπώτεροι ἔσονται ὅσῳ νεώτεροι εἰσί. Δέομαι σου παραμεῖναι, ὡς ἐγώ οὐδ ἄν ἑνός ἥδιον ἀκούσαιμι ἤ σοῦ. Οἱ στρατηγοί ἐθαύμαζον, ὅτι Κῦρος οὐ φαίνοιτο. Ὅτι μέν ὀργίζεσθε, οὐ θαυμάζω. Μή ἀπέλθητε, πρίν ἄν ακούσητε. Τότε πλεῖστα κερδαίνουσι, ὅταν τίμιον τὸν σῖτον πωλῶσιν. Εἰ μὴ τοὺς νόμους τηροῦμεν, λέλυται πάντα.