МИКРООРГАНИЗМДЕР ОРГАНИКАЛЫ Қ ҚЫШҚЫЛ ӨНДІРУШІЛЕР
Жоспары: І.Кіріспе ІІ.Негізгі бөлім Микроорганизмдерді ң органикалы қ қышқыл өндіруі С ү т қ ыш қ ылы Сірке қышқылы Пропион қышқылы Лимон қ ыш қ ылы ІІІ. Қорытынды ІV. Қолданылған әдебиеттер
Микроорганизмдер - тама қ өнеркәсiбінде қолданылатын органикалы қ қышқылдар, сүт продуценттері, сiрке суы, лимон, алма, итакон т.б. өндірісінде алатын орны ерекше. Микробиологиялы қ жолмен көмірсутектерді, спирттерді немесе әр түрлі органикаклы қ көмірсутектерді алуға болады.бұл қышқылдарды ң продуценттерi сәулелі саңырауқұлақтар немесе ашытқы бактериялар бола алады.
Сүт қышқылы Итакон қышқылы Микроорганизмдер арқылы өндірілетін қышқылдар Пропион қышқылы Сірке қышқылы Лимон қышқылы
Сүт қышқылыны ң ашуы ол ашу процесіні ң е ң көп тараған түрі болып табылады. Берілген ашуды ң түрін микроорганизмдер жүзеге асырады, олар Lactobacillus, Streptococcus, Leuconostoc түрлеріне жататындар. Берілгендер сүл қышқыл микроорганизмдеріне топтасқан кезінде ерекшеліктерімен лактоза, глюкоза және галактоза түзеді, яғни сүт қышқылын метаболизмні ң негізгі өнімі ретінде тү зеді.
Гомоферментативті ашу қасиетіні ң негізгі және жалғыз өнімі болып ол сүт қышқылы болып табылады. Процесті ң соммалы қ теңдеуі ол: С6Н12О6 + 2Н3РО4 + 2АДФ 2СН3СНОНСООН + 2АТФ + 2Н20 Гомоферментативті бактериялар тек 3% шамасында субстрата клеткалы массаға айналады, ал сүт қышқылыны ң пайда болуы 98% дейін құрайды.
Микробты синтез өнімі ретінде сірке қышқылы төрт тәсілмен алынуы мү мкін. 1тәсіл. Этанолды сірке қышқыл бактериясымен қышқылдандыру. Acetobacter (A.aceti; A.xylinum; A.peroxydans) және Gluconobacter (G.oxydans) түрлеріні ң бактериялары көмірсутекті және құрамында спирті бар субстраттарды ассимиляциялауға қабілетті, яғни сұйықты қ дақылында ацетата көлемін жинақ тап отырады.
2тәсіл. Сірке қышқылыны ң гомоацетогенді бактерияларымен түзілуі. Бактериялар Cl.aceticum; Cl.thermoautofrophicim; Eubacterium limosum және басқа да түрлері анаэробты жағдайда гексоздарды, пентоз және сүтті қышқылдарды пайдалана алады, яғни метаболизмні ң жалғыз өнімі ретінде ацетат түзеді.
3тә сіл. Сірке қышқылыны ң сүт қышқылыны ң бактерияларымен биосинтезі СО2 бірге гетероферментативті сүтқышқылыны ң ашу механизміне сай. 4тәсіл. Сірке қышқылыны ң биосинтезі пропионқышқылды ашу механизмі. Пропионқышқылыны ң ашуына дем беруші ол Propionibacterium (P.shermanii; P.pentosaceum; P.prendenreichii) түрдегі бактериялар және клостридті ң кейбір түрлері (Cl.propionicum).
Пропион қышқылыны ң ашу процесіне қатысатын пропионибактериум деп аталатын микроорганизм қантты, сүт қышқылын және оны ң тұздарын пропион қышқылына айналдырады. Бұл ашу процесінде пропион қышқылынан басқа сірке қышқылы, көмір қышқыл газы және су түзіледі
Кейбір микроорганизмдер, негізінен мицелиальді саңырауқұла қ тобына жататындар, дақыл сұйықтығында едәуір көлемде Кребса циклыны ң аралы қ өнімдерін өзіне жинай алу қасиетіне ие, е ң алдымен олар лимон қышқылын түзеді. Мұндай қасиетке Penicillium, Mucor.Наиболее түріндегі саңырауқұлақтар ие, штамны ң Asp.niger кейбір түрлері кеңінен қолданылады.
Лимон қышқылыны ң продуцент-саңырау құлақтары спецификалы қ биохимиялы қ қасиеттерімен сипатталады: 1. Кребс цикліне шамадан тыс көміртекті қосындыларды ң енуі. Бұл эффект саңырауқұлақтарды ң СО2 фиксациясын және оксалоацетат ПВК түзу қабілеттілігін қамтамасыз етеді. ЦТК аралы қ өніміні ң толықтыруды ң басқа механизмы - глиоксилат циклы болып табылады. 2. Цитратсинтаза ферментін активтендіру және циклді ң басқа ферменттерін ингибирлеу, е ң алдымен ол изоцитратдегидрогеназ және α-кетоглутаратдегидрогеназ. 3. Молекулярлы оттекті қажет етуші реқышқылдандыруда түзілетін ЦТК -да НАД және ФАД тіктелген формалары.
Қышқылдарды ң тағам өнімдерінде кездесуі
Қолданылған әдебиеттер: Л.И.Воробьева Промышленная микробиология, 1989, Изд. МГУ; А.Ю.Жвирблянская, О.А.Бакушкинская Микробиология в пищевой промышленности Кантере: Теоритические основый технологий, микробиологические производства В.Т.Емцев, Е.Н.Мишустин Микробиология, Изд. Дрофа, 2005 Шлегель Г. Общая микробиология М. Мир М.В.Гусев, Л.А.Минеева Микробиология 1992, Изд. МГУ Янг, Сон Си Лен Микробиология 2002
Назар аударғандарыңызға мы ң алғыс!!!