Ταξιδεύοντας στ άστρα Νύχτωσε και πάλι...ο ουρανός γέμισε με αστέρια...ένας ουρανός γεμάτος άστρα...κάποια ξεχώριζαν περισσότερο από κάποια άλλα...το φως τους τόσο εκτυφλωτικό... ήταν τόσο λαμπερά, όπως πάντα φυσικά...!
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
Ποιος δημιούργησε το Σύμπαν; Πως δημιουργήθηκε το Σύμπαν; Είναι το Σύμπαν πεπερασμένο ή άπειρο;
Η δημιουργία του Σύμπαντος οφείλεται κατά μια θεωρία στη μεγάλη έκρηξη(bing Bang). Όλη η ύλη πιστεύεται ότι ήταν συγκεντρωμενη σ ένα σημείο(σαν ένα πορτοκάλι) με άπειρη πυκνότητα και θερμοκρασία,όπου κάποια στιγμή για αγνώστους λόγους έγινε μια μεγάλη έκρηξη (Bing Bang) από την όποια προήλθε το σημερινό Σύμπαν.
Η έκρηξη αυτή τοποθετείται χρονικά πριν από 15 δισεκατομμύρια έτη, οπότε άρχισε η διαστολή του Σύμπαντος με ταυτόχρονη πτώση της θερμοκρασίας του. Μόλις ένα δευτερόλεπτο μετά, το Σύμπαν είχε ακτίνα μερικές δεκάδες έτη φωτός και η θερμοκρασία από άπειρη πέφτει στους 10 δισεκατομμύρια 0 C.
Η γέννηση λοιπόν του Σύμπαντος οφείλεται στον μετασχηματισμό του χωροχρόνου σε ύλη και μεταφράζεται σε μια έκρηξη εντροπίας.
Το Σύμπαν θα επεκτείνεται για πάντα.
Γαλαξίες
Τρία δισεκατομμύρια έτη μετά την αρχική έκρηξη σχηματίζονται οι πρώτοι Γαλαξίες. Ο δικός μας Γαλαξίας και άλλοι σχηματίζονται υπό την επίδραση του βαρυτικού πεδίου 7 δισεκατομμύρια έτη μετά την έκρηξη.
Οι Γαλαξίες Ο όρος «γαλαξίας» προέρχεται από τις λέξεις «γάλα» και «άξονας» και δόθηκε λόγω της ορατής από τη Γη, θαμπής γαλακτόχρωμης ζώνης του λευκού φωτός που εμφανίζεται στην ουράνια σφαίρα.
Οι Γαλαξίες σχηματίζονται από πυκνά νέφη αερίων ή νεφελωμάτων, τα οποία δημιουργούν τους αστέρες και τους πλανήτες του Γαλαξία.
Το Σύμπαν αποτελείται από δισεκατομμύρια γαλαξίες. Υπάρχουν γαλαξίες διαφόρων σχημάτων.
O Γαλαξίας μας Ο δικός μας Γαλαξίας έχει σχήμα σπειροειδές και περιέχει γύρω στα 200 δισεκατομμύρια άστρα. Έρχεται δεύτερος σε αριθμό αστέρων μετά τον Γαλαξία της Ανδρομέδας ο οποίος αποτελείται από ένα τρισεκατομμύριο αστέρες όπως ανακαλύφθηκε το 2006. Ο Δημόκριτος (460-370 π.χ.) ήταν ο πρώτος άνθρωπος που χωρίς όργανα ισχυρίσθηκε ότι ο Γαλαξίας αποτελείται από απομακρυσμένα άστρα.
Η θέση της Γης είναι σχετικά κοντά στο κέντρο του Γαλαξία μας. Το Ηλιακό μας Σύστημα περιστρέφεται γύρω από το κέντρο του με ταχύτητα 250 χλμ ανα δευτερόλεπτο. Χρειάζονται δε περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια για μια πλήρη περιστροφή του Ηλιακού μας Συστήματος γύρω από το κέντρο του Γαλαξία, περίοδος που ονομάζεται γαλαξιακό ή κοσμικό έτος.
Το ηλιακό μας σύστημα
Το ηλιακό σύστημα δημιουργήθηκε από την κατάρρευση ενός τεράστιου μοριακού νέφους πριν από 4,5 δις έτη.
Καθώς το συρρικνωμένο νεφέλωμα περιστρεφόταν, σχηματίστηκε ένας πρωτοπλανητικός δίσκος με διάμετρο 200 AU(1 AU = 149.597.870.700 μέτρα ) και ένα καυτό πρώταστρο στο κέντρο. Οι πλανήτες σχηματίστηκαν από επισυσσώρευση υλικού από αυτό το δίσκο.
Ήλιος Ο Ήλιος είναι ο αστέρας του ηλιακού μας συστήματος και το λαμπρότερο σώμα του ουρανού.
Είναι σχεδόν μια τέλεια σφαίρα με διάμετρο 1,4 εκ. χλμ (109 φορές περισσότερο από τη Γη) Η θερμοκρασία στην επιφάνειά του φτανει και τους 1,5 Χ 10 6 C Ωστόσο εκτιμάται πως σε 4 με 5 δισεκατομμύρια έτη, με την εξάντληση των αποθεμάτων υδρογόνου και τη μεταστοιχείωσή τους σε ήλιο και κατόπιν σε βαρύτερα στοιχεία, θα αρχίσει να διαστέλλεται σχηματίζοντας έναν κόκκινο γίγαντα.
Οι τέσσερις πρώτοι στη σειρά πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος λέγονται «εσωτερικοί πλανήτες».
Οι γήινοι πλανήτες αποτελούνται κυρίως από πετρώματα και μέταλλα, έχουν σχετικά μεγάλη πυκνότητα, έχουν στερεό φλοιό, περιστρέφονται αργά, έχουν λίγους δορυφόρους και καθόλου δακτύλιους. Ερμής, Αφροδίτη, Γη και ο Άρης
Ερμής Ο πρώτος σταθμός του διαστημικού ταξιδιού μας είναι ο Ερμής, ο οποίος είναι και ο πλησιέστερος πλανήτης προς τον Ήλιο.
Ερμής Ο Ερμής βρίσκεται περίπου 56 εκ. χλμ. μακριά από τον Ήλιο. Στο αφήλιο του οι μεσημεριανές θερμοκρασίες στην επιφάνεια φτάνουν τους 285 C, ενώ στο περιήλιο η θερμοκρασία ξεπερνάει τους 430 C. Μια πλήρης περιφορά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί μόνο 88 γήινες ημέρες.
Αφροδίτη Ο δεύτερος σταθμός μας είναι ο πλανήτης Αφροδίτη. Ο πλανήτης πήρε το όνομά του από την θεά του έρωτα και της ομορφιάς, την Αφροδίτη.
Βρίσκεται σε απόσταση 104,5 εκ. χλμ. περίπου από τον Ήλιο. Με αεροπλάνο θα φτάνατε σε 12 χρόνια και με αυτοκίνητο σε 106 χρόνια. Μια πλήρης περιφορά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί 224.65 μέρες. Η τροχιά της Αφροδίτης είναι η πιο «στρογγυλή» σε σχέση με τους υπόλοιπους πλανήτες. Η Αφροδίτη έχει μία εξαιρετικά υψηλή μέση επιφανειακή θερμοκρασία, που διατηρείται σχεδόν σταθερή στους 460 C
Γή Η τρίτη στάση στο φανταστικό μας ταξίδι είναι το σπίτι μας, ο πλανήτης Γη.
Η μέση απόσταση της Γης από τον ήλιο είναι περίπου 150εκ.χλμ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιστήμονες χρησιμοποιούν την απόσταση Γης Ήλιου ως αστρονομική μονάδα μέτρησης(αστρονομική Μονάδα ή Astronomical Unit). Με αεροπλάνο θα φτάνατε από τον Ήλιο στη Γη σε 18 χρόνια και με αυτοκίνητο σε 152 χρόνια. Ο πλανήτης σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια έτη, έχει δε έναν φυσικό δορυφόρο, την Σελήνη.
Το νερό καλύπτει το 71% της γήινης επιφάνειας (από το οποίο 97% είναι θαλάσσιο νερό και 3% γλυκό νερό ). Η περίοδος περιστροφής της γης περί τον άξονα της είναι 23 ώρες, 56 λεπτά και 4.09 δευτερόλεπτα (μία αστρική ημέρα). Η περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο διαρκεί 365,2564 μέσες ηλιακές ημέρες (ή ένα αστρικό έτος).
Άρης Η τέταρτη στάση στη διαστημική πορεία μας μέσα στο ηλιακό σύστημα, είναι ο Άρης, ο κόκκινος πλανήτης.
Η μέση απόσταση του Άρη από τον Ήλιο είναι γύρω στα 220 εκ. χλμ. Ο Άρης είναι μέχρι σήμερα ο πλανήτης στον οποίο έχουν σταλεί οι περισσότερες διαστημοσυσκευές, και για τον οποίο γνωρίζουμε τα περισσότερα από κάθε άλλον στο ηλιακό σύστημα.
Οι πέντε επόμενοι πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος αποκαλούνται «Εξωτερικοί Πλανήτες».
Οι εξωτερικοί πλανήτες αποκαλούνται και αεριώδεις γίγαντες. Αποτελούνται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, έχουν γενικά μικρή πυκνότητα, πυκνή ατμόσφαιρα, μεγάλη ταχύτητα περιστροφής, ενώ έχουν δακτύλιους και πολλούς δορυφόρους. Δίας, Κρόνος, Ποσειδώνας, Ουρανός και ο Πλούτωνας
Δίας Ο Δίας, ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, είναι ο πέμπτος πλανήτης σε απόσταση από τον Ήλιο.
Κρόνος Ο πλανήτης των δακτυλίων, είναι ο έκτος σε σειρά από τον Ήλιο.
Αυτός ο γιγάντιος πλανήτης είναι περισσότερο από εννιά φορές πιο μακριά απ ότι η Γη από τον Ήλιο. Η μέση απόσταση είναι περίπου 1.370 εκ. χλμ. Η προέλευση των δακτυλίων δεν είναι πλήρως γνωστή. Πιστεύεται ότι δημιουργήθηκαν από μεγάλους δορυφόρους
Ουρανός Ο μυστηριώδης γαλαζοπράσινος πλανήτης είναι ο έβδομος σε σειρά.
Ποσειδώνας Ο όγδοος σε σειρά πλανήτης και ο προτελευταίος από τον Ήλιο, βρίσκεται σε απόσταση που αγγίζει τα 4,3 δισ. εκ. χλμ.
Πλούτωνας Ο μικρός Πλούτωνας είναι ο τελευταίος πλανήτης της οικογένειας του Ηλιακού μας Συστήματος.
ΑΣΤΕΡΙΑ
Στην Αστρονομία γενικά αστέρας ή απλανής (πλανήτη), ονομάζεται το κάθε ουράνιο σώμα που διατηρεί όλες εκείνες τις ιδιότητες του δικού μας Ηλίου γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η Γη. Συνεπώς όλοι οι αστέρες είναι Ήλιοι εκ των οποίων και παρατηρείται κατάστικτος ο ουράνιος θόλος.
Ας ξεκινήσουμε την γνωριμία μας με τα άστρα και τα παραμύθια τους, από τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.
ΜΕΓΑΛΗ ΑΡΚΤΟΣ Η Μεγάλη Άρκτος είναι ο σπουδαιότερος αστερισμός του Β.Ημισφαιρίου και αποτελείται συνολικά από 138 άστρα. Τα 7 λαμπρότερα άστρα του, αν τα ενώσουμε με νοητές γραμμές δίνουν ένα σχήμα που μοιάζει με κατσαρόλα.
Την Μικρή Άρκτο τη διακρίνουμε στον ουρανό με δυσκολία αφού τα περισσότερα από τα 23 άστρα της είναι αμυδρά. Τα επτά φωτεινότερα άστρα της Μικρής Άρκτου δίνουν την εντύπωση ότι σχηματίζουν μια κουτάλα. Το άστρο στην άκρη του χερουλιού της κουτάλας είναι ο Πολικός Αστέρας, ο αστέρας που χρησιμεύει για τον εντοπισμό του Βορρά. ΜΙΚΡΗ ΑΡΚΤΟΣ
Μυθολογία Ο κυρίαρχος μύθος της Μεγάλης και Μικρής Άρκτου συσχετίζεται με την ερωτική ζωή του Δία. Μιλά για τη Νύμφη Καλλιστώ, που αγαπήθηκε από τον Δία και μεταμορφώθηκε σε αρκούδα από τη ζηλιάρα Ήρα. Ο γιός της όμως, ο Αρκάδας όταν μεγάλωσε και βγήκε για κυνήγι, παρά λίγο να την σκοτώσει αφού δεν την αναγνώρισε. Κι έτσι ο Δίας παρενέβη και μεταμόρφωσε τον Αρκάδα σε αρκουδάκι και στη συνέχεια τους μεταμόρφωσε σε αστερισμούς για να γλιτώσουν από την Ήρα.
Η Κόμη της Βερενίκης είναι αστερισμός του βόρειου ουράνιου ημισφαιρίου και είναι αμφιφανής στην Ελλάδα. Αποτελείται από 3 αμυδρούς αστέρες που σχηματίζουν ορθή γωνία. Κόμη της Βερενίκης
Ο αστερισμός οφείλει το όνομά του σε μια ιστορία από όταν στο θρόνο βρισκόταν ο Πτολεμαίος Γ' και η σύζυγός του Βερενίκη Β'. Λίγο μετά το γάμο τους, ο Πτολεμαίος αναχώρησε από την Αίγυπτο για τον Τρίτο Συριακό Πόλεμο. Ο θρύλος λέει πως η Βερενίκη αφιέρωσε στη θεά Αφροδίτη τα πλούσια και πανέμορφα μαλλιά της, προκειμένου ο Πτολεμαίος να επιστρέψει ασφαλής. Ο φαραώ επέστρεψε πράγματι έχοντας συλλέξει μια σειρά από νίκες το 245 π.χ., και η Βερενίκη εκπλήρωσε το τάμα της. Την άλλη μέρα όμως τα μαλλιά της είχαν εξαφανιστεί από το ναό. Ο Κόνων από τη Σάμο υποστήριξε πως οι θεοί τοποθέτησαν τη χαμένη κόμη ανάμεσα στα αστέρια.
Ο Ωρίωνας είναι ο μεγαλύτερος και λαμπρότερος αστερισμός του ουρανού. Είναι ορατός από όλα τα μέρη της Γης και αποτελείται από περίπου 150 ορατά άστρα με πιο χαρακτηριστικά τα τρία αστέρια της «ζώνης του Ωρίωνα». Το λαμπρότερο άστρο του είναι ο Μπετελγκέζ. Ωρίων
Μυθολογία Σύμφωνα με κάποιον μύθο ο Ωρίωνας επισκέφτηκε τη Χίο για να την απαλλάξει από τα άγρια θηρία. Αγάπησε εκεί την Μερόπη, την κόρη του βασιλιά της Χίου Οινοπίωνα και θέλησε να την παντρευτεί. Όμως ο βασιλιάς δεν τον ήθελε για γαμπρό του και τον κυνήγησε και τον έριξε στη θάλασσα. Για αυτό απεικονίζεται στον ουρανό να υψώνει το ρόπαλο του προς τον ταύρο, όπου βρίσκεται η Μερόπη μεταξύ των Πλειάδων.
Ο Αιγόκερως είναι νότιος αστερισμός του Ζωδιακού Κύκλου, αμφιφανής στην Ελλάδα. Είναι ο 10 ος αστερισμός του ζωδιακού κύκλου και έχει το σχήμα ενός στρεβλού τριγώνου. Λόγω του σχήματός του πολλοί αστρονόμοι τον ονομάζουν «το χαμόγελο στον ουρανό». Αιγόκερως
Μυθολογία Ο Αιγόκερως ταυτίζεται με την κατσίκα-αίγα Αμάλθεια, που με το γάλα της τράφηκε ο Δίας στην Κρήτη όταν ήταν μωρό. Από την ευγνωμοσύνη του ο Δίας μόλις πέθανε την έκανε αστερισμό. Επίσης με το δέρμα της που ήταν άτρωτο, έντυσε την ασπίδα του που από τότε ονομάστηκε «αιγίδα» και προστάτευε όποιον την κρατούσε.
Ο αστερισμός του είναι 2 ος του ζωδιακού κύκλου. Τα 3 κυριότερα από τα 188 άστρα του σχηματίζουν ένα τρίγωνο που διακρίνεται πολύ εύκολα. Το πιο λαμπρό του αστέρι ονομάστηκε από τους Έλληνες Λαμπαδίας. Ο αστέρας αυτός είναι ο 14 ος σε λαμπρότητα αστέρας και θεωρείται ένα από τα 4 βασιλικά άστρα του ουρανού. Ταύρος
Μυθολογία Ο αστερισμός του ταύρου ταυτίζεται με το λευκό ταύρο, που βοήθησε το Δία να αρπάξει την Ευρώπη από τη Φοινίκη και να τη μεταφέρει στην Κρήτη. Τον ταύρο τον αιχμαλώτισε ο Ηρακλής και τον μετέφερε στις Μυκήνες, προσφορά στην Ήρα. Αυτή όμως τον άφησε ελεύθερο και στην Αττική τον σκότωσε ο Θησέας. Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Ηρακλή και του Θησέα.
Η αστρονομία είναι μία πανάρχαια επιστήμη με την οποία ασχολήθηκαν πολλοί λαοί. Οι αρχαίοι Έλληνες από πολύ νωρίς ανέπτυξαν μια ιδιαίτερη σχέση με τα άστρα, σχέση πνευματική. Δυο από τους σημαντικότερους Έλληνες Αστρονόμους ήταν : ο Ιπποκράτης ο Χίος & ο Αρίσταρχος ο Σάμιος.
Ο Ιπποκράτης ο Χίος(470-410 π.χ) προσπάθησε να εξηγήσει την εμφάνιση των κομητών και του Γαλαξία.
Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (310-230π.χ) είναι ο πρώτος άνθρωπος που μίλησε για ηλιοκεντρικό μοντέλο του Ηλιακού Συστήματος, θέτοντας τον Ήλιο και όχι τη Γη στο κέντρο του Γνωστού Σύμπαντος.
Αστερισμοί και Ναυσιπλοΐα Από τα πανάρχαια χρόνια οι λαοί με γνώμονα τα αστέρια ρύθμιζαν πολλές δουλειές τους. Πολύ σημαντική εφαρμογή είχαν τα άστρα στη ναυσιπλοΐα. Για την χρησιμότητα των άστρων στην ναυσιπλοΐα και την χρήση του εξάντα μας μίλησαν ο κ.ι. Μαρούκας και ο κ. Κ.Σακκάς.
Κλείνοντας θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα: τον κ. Ι. Μαρούκα, καθηγητή Ναυτικών μαθημάτων(πλοιάρχων), Δ/ντη του ΕΠΑΛ Οινουσσών τον κ. Κ. Σακκά, καθηγητή Ναυτικών μαθημάτων(πλοιάρχων), του ΕΠΑΛ Οινουσσών τον κ. Παναγιώτη Θεοδώρου, καθηγητή Πληροφορικής, για την βοήθεια του στην παρουσίαση αυτού του εργαστηρίου. Σας ευχαριστούμε!
Η ομάδα του εργαστηρίου: Βαλαντάσης Κωνσταντίνος Βασιλακόπουλος Γιώργος Καράνταγλης Κώστας Κάλαρη Ίνα Σπύρη Βικτώρια Υπεύθυνες καθηγήτριες : Ελίζα Βασιλακίδου, Μαθηματικός Ευθυμία Μεταξιώτη, Μαθηματικός