Ένταξη της Κλιµατικής Γνώσης στη ιαµόρφωση Πολιτικής Τ Ο Ι Κ Τ Υ Ο O R I E N T G A T E
Το πρόγραµµα OrientGate αποσκοπεί να συντονίσει τις προσπάθειες προσαρµογής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΝAΕ) στην κλιµατική αλλαγή, δηµιουργώντας µια µόνιµη συνεργασία µεταξύ κοινοτήτων που παράγουν κλιµατικές γνώσεις µε κοινότητες που εφαρµόζουν αυτές τις γνώσεις.
Αντιµετώπιση του προβλήµατος Πολλές χώρες της ΝAΕ επηρεάζονται από ακραία κλιµατολογικά, µετεωρολο γικά και υδρολογικά φαινόµενα, όµως αδυνατούν να προσαρµοστούν στις κλιµατικές αλλαγές λόγω του κατακερµατισµού και της έλλειψης συντονισµού των υπηρεσιών διαχείρισης στοιχείων, τις ετερόκλητες διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνων και την ελλιπή ενσωµάτωση των γνώσεων που αφορούν στην χωρική ανάπτυξη και σε άλλους τοµείς που επηρεάζονται από το κλίµα. Αρκετά ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράµµατα και άλλες πρωτοβουλίες που συντονίζει η ιακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίµατος (IPCC) έχουν κατανοήσει την επείγουσα ανάγκη να ξεπεραστούν τα προσκόµµατα που εµποδίζουν την αποτελεσµατική αξιοποίηση των γνώσεων που διαθέτει η επιστηµονική κοινότητα για το κλίµα ώστε αυτές να λαµβάνονται κατάλληλα υπόψη στη διαµόρφωση πολιτικών και στην ανάπτυξη στρατηγικών προσαρµογής. Προσδιορισµός του στόχου Το OrientGate αποσκοπεί να διασυνδέσει φορείς αρµόδιους για τον σχεδιασµό πολιτικών για την κλιµατική αλλαγή αλλά και την λήψη αποφάσεων µε κοινότητες που παράγουν κλιµατικές γνώσεις. Το πρόγραµµα θα µελετήσει κλιµατικούς κινδύνους που αντιµετωπίζουν παραθαλάσσιες, αγροτικές και αστικές κοινότητες και θα βοηθήσει την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων της κλιµατικής αστάθειας και των αλλαγών στην κατάσταση των υδάτων, των δασών και των αγρο-οικοσυστηµάτων. Οι εταίροι του προγράµµατος θα αναλύσουν τις ανάγκες ειδικής προσαρµογής για τους τοµείς υδροηλεκτρικής ενέργειας, αγροτικής παραγωγής τροφίµων και υγείας ώστε να παράσχουν στους σχεδιαστές πολιτικών, χωροτάκτες, αρχές προστασίας της φύσης, περιφερειακές και τοπικές υπηρεσίες ανάπτυξης, τοπικές αρχές και υπηρεσίες δηµοσίων έργων, τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες. Οικοδοµώντας µια συνεργασία Η συνεργασία του OrientGate αποτελείται από 19 χρηµατοδοτικούς εταίρους, 11 συνεργαζόµενους και 3 παρατηρητές, από 13 χώρες. Οι εταίροι έχουν διαφορετικούς ρόλους και κατατάσσονται σε τρεις κύριες κατηγορίες: επιστηµονικά ιδρύµατα, εθνικές υδρο-µετεωρολογικές υπηρεσίες και θεσµικοί φορείς διαµόρφωσης πολιτικής. Το πρόγραµµα, στο οποίο ηγείται το Ευρω- µεσογειακό Κέντρο για την Κλιµατική Αλλαγή (CMCC), ξεκίνησε τον Ιούλιο 2012 και συγχρηµατοδοτείται από το Πρόγραµµα ιακρατικής Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ενέργειες Οι δραστηριότητες του προγράµµατος περιλαµβάνουν: απεικόνιση των διαφόρων µεθοδολογιών, εργαλείων και δεικτών που χρησιµοποιούν οι υδρο-µετεωρολογικές υπηρεσίες σε όλη την περιοχή της ΝAΕ. ανάπτυξη ολοκληρωµένης και σταθερής µεθοδολογίας για αξιολόγηση των κινδύνων που προκύπτουν από τις κλιµατικές διακυµάνσεις και αλλαγές. δηµιουργία στο Ίντερνετ πλατφόρµας που περιέχει µια σειρά εργαλείων για πρόσβαση σε στοιχεία κλιµατικών παρατηρήσεων και προσοµοιώσεων. διεξαγωγή σεµιναρίων και εργαστηρίων ενίσχυσης δεξιοτήτων, µέσα στο γενικό πλαίσιο του εθνικού προγράµµατος κάθε συµµετέχουσας χώρας, που αφορούν στη µείωση των κινδύνων καταστροφών και στην κλιµατική προσαρµογή. Θα διεξαχθούν έξι πιλοτικές µελέτες τρωτότητας σε 3 θεµατικά κέντρα. Αυτές οι µελέτες θα δείξουν τα οφέλη της εναρµόνισης στοιχείων και δεικτών σε όλη την περιοχή για τη διαµόρφωση ειδικών πολιτικών κλιµατικής προσαρµογής και τη λήψη µέτρων. Κάθε ενδεικτική περίπτωση θα καλύψει όλη την αλυσίδα και θα περιλαµβάνει παρακολούθηση, αξιολόγηση κινδύνων και αναγκών προσαρµογής, και µεταφορά συµπερασµάτων από πολιτικές και διαµόρφωση πολιτικών. Θεµατικά κέντρα ΘΚ1: ασοκοµία και Γεωργία θα εκπονηθούν δύο πιλοτικές µελέτες τρωτότητας εστιασµένες στην προσαρµογή στην κλιµατική αλλαγή, στα δάση των Αυστριακών Άλπεων και στον γεωργικό τοµέα δύο κοµητειών της Ρουµανίας. ΘΚ2: Ανοµβρία, Νερό και Ακτές τρεις πιλοτικές µελέτες θα αξιολογήσουν την τρωτότητα της παραθαλάσσιας περιοχής της Puglia, στην Ιταλία, τα οικοσυστήµατα των υγροτόπων της Αττικής, στην Ελλάδα και τη χρήση των πηγών νερού για τη παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας στην Αυτόνοµη ιοικητική Περιφέρεια του Trento, στην Ιταλία. ΘΚ3: Αστική Προσαρµογή και Υγεία µία πιλοτική µελέτη τρωτότητας θα διερευνήσει πώς η ανάγκη προσαρµογής της δηµόσιας υγείας µπορεί να ενταχθεί στη διαµόρφωση αστικής πολιτικής σε δύο δήµους της Ουγγαρίας.
Ο χάρτης αυτός έχει βασισθεί σε χάρτη που εµφανίζεται στον ιστότοπο του ιακρατικού Προγράµµατος ΝοτιοΑνατολική Ευρώπη Εταίροι Ευρω-µεσογειακό Κέντρο για την Κλιµατική Αλλαγή, Ιταλία (επικεφαλής εταίρος) Τµήµα ασοκοµίας, Οµοσπονδιακό Υπουργείο Γεωργίας, ασοκοµίας, Περιβάλλοντος και ιαχείρισης Υδάτινων Πόρων, Αυστρία Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης της Gradiska, Βοσνία-Ερζεγοβίνη Υδρο-µετεωρολογική Υπηρεσία της Σερβικής ηµοκρατίας, Βοσνία-Ερζεγοβίνη Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και ηµοσίων Έργων, Βουλγαρία Εθνικό Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Υδρολογίας, Βουλγαρία Πόλη της Koprivnica, Κροατία Μετεωρολογική και Υδρολογική Υπηρεσία, Κροατία Περιφέρεια Αττικής, Ελλάδα Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας Κρήτης, Ελλάδα Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, Ελλάδα Μετεωρολογική Υπηρεσία Ουγγαρίας, Ουγγαρία Περιφερειακό Περιβαλλοντικό Κέντρο Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, Ουγγαρία Αυτόνοµη ιοικητική Περιφέρεια Trento, Ιταλία Υπηρεσία Περιβάλλοντος, Επικράτειας και Πολιτικών Βιωσιµότητας, Περιφέρεια Basilicata, Ιταλία Υδρο-µετεωρολογική Υπηρεσία, Πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος της Covasna, Ρουµανία Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, Ρουµανία Υδρο-µετεωρολογική Υπηρεσία, ηµοκρατία της Σερβίας Συνεργαζόµενοι εταίροι Περιφερειακό Συµβούλιο Shkodra, Αλβανία Υπηρεσία ασών της Οµοσπονδιακής Κυβέρνησης της Άνω Αυστρίας Υπουργείο Περιβάλλοντος. Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, Ελλάδα ήµος Κοµοτηνής, Ελλάδα 13ο ιαµέρισµα Βουδαπέστης, Ουγγαρία ήµος Veszprem, Ουγγαρία Περιοχή Puglia, Μεσογειακή Υπηρεσία, Ιταλία Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ξηράς και Θάλασσας, Ιταλία Γενική Υπηρεσία Οικονοµικής ραστηριότητας Εξωτερικού και Ευρωπαϊκής Ένταξης, Περιφερειακή ιοίκηση Οδησσού, Ουκρανία ηµοτικό Συµβούλιο Vilkovo, Ουκρανία Κρατικό Πανεπιστήµιο Περιβαλλοντικών Σπουδών Οδησσού, Ουκρανία Παρατηρητές εταίροι Οµοσπονδιακό Υδρο-µετεωρολογικό Ινστιτούτο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη Ένωση Περιφερειών, Ιταλία Υπουργείο Αειφόρου Ανάπτυξης και Τουρισµού, Μαυροβούνιο
Επικοινωνία Επικεφαλής εταίρος, συντονιστής προγράµµατος Martino Bacile di Castiglione Euro-Mediterranean Centre on Climate Change (CMCC) Via Augusto Imperatore 16 73100 Lecce Italy Tel.: (39-340) 934 7624 Email: martino.bacile@cmcc.it www.cmcc.it Giulia Galluccio Euro-Mediterranean Centre on Climate Change (CMCC) Corso Magenta 63 20123 Milan Italy Tel.: (39-02) 520 36988 Email: giulia.galluccio@cmcc.it www.cmcc.it Πακέτο Εργασίας: Επικοινωνιακές δραστηριότητες Venelina Varbova Regional Environmental Center for Central and Eastern Europe (REC) Ady Endre ut 9-11 2000 Szentendre Hungary Tel.: (36-26) 504-000 ext. 311 Email: vvarbova@rec.org www.rec.org Σηµείο Επαφής στην Ελλάδα Μαρία Ιωαννίδου Περιφέρεια Αττικής. ιεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραµµατισµού Tel.: (+30) 213 20 65 206/208 www.patt.gov.gr Αν επιθυµείτε να γίνετε συνδροµητής στο ενηµερωτικό δελτίο του προγράµµατος, Climate Gateway, επικοινωνήστε µε την Venelina Varbova. Θέλοντας να αυξήσουν την επίδραση του προγράµµατος, οι εταίροι του OrientGate θα επικοινωνήσουν ευχαρίστως µε άλλες παρόµοιες πρωτοβουλίες, µεµονωµένες περιοχές µε εµπειρία σε αυτόν τον τοµέα, καθώς και µε εταιρείες ή/και οργανισµούς που διεξάγουν έρευνες στο ίδιο θέµα. Αν διαθέτετε σχετική εµπειρία, γράψτε στον Martino Bacile di Castiglione ή στην Venelina Varbova. www.orientgateproject.org