ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΕΝΙΤΕΛΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Α2 1
ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ Ο όρος «οικοδοµικό έργο» αναφέρεται στην: κατασκευή, αναδόµηση, ανέγερση, επανέγερση και αποκατάσταση οικοδοµής οποιαδήποτε οικοδοµική εργασία η οποία αποτελεί ή περιλαµβάνει, κατασκευή, ανέγερση, µετατροπή, προσθήκη, διαρρύθµιση, επιδιόρθωση, βελτίωση ή κατεδάφιση οικοδοµής, ή µέρους αυτής, ή οποιαδήποτε εργασία επέκτασης, επιδιόρθωσης, ή µετατροπής στον φέροντα οργανισµό ή η οποία επηρεάζει τον φέροντα οργανισµό µιας οικοδοµής ή κάθε άλλη οικοδοµική εργασία η οποία επηρεάζει την ασφάλεια του κοινού την επένδυση τοίχων, τις δαπεδοστρώσεις, την κατασκευή καλουπιών, τη στέγαση της οικοδοµής, και περιλαµβάνει τη θεµελίωση, όλα τα συναφή µε την οικοδοµή χωµατουργικά έργα, τις κατασκευές τοίχων αντιστήριξης, τις περιφράξεις και όλα τα παραρτήµατα και βοηθητικές οικοδοµές µιας οικοδοµής κάθε προκαταρκτική ή προπαρασκευαστική εργασία, περιλαµβανόµενων των οικοδοµικών εργασιών ή κατασκευαστικών εργασιών για τις ηλεκτρολογικές υδραυλικές εγκαταστάσεις, τον κλιµατισµό, εξαερισµό, υδατοπροµήθεια, αποχετεύσεις ή άλλες συµπληρωµατικές εργασίες µιας οικοδοµής και ο όρος «οικοδοµικές εργασίες» θα ερµηνεύεται ανάλογα. Κτήριο είναι κάθε µόνιµο και ανεξάρτητο κτίσµα το οποίο έχει εξωτερικούς τοίχους και στέγη, αποτελείται από ένα ή περισσότερα δωµάτια ή άλλους χώρους που χρησιµοποιούνται για τη στέγαση ανθρώπων, ζώων ή αντικειµένων. Κατά κανόνα, τα κτήρια έχουν τέσσερις τοίχους. Θεωρείται, όµως, κτήριο και µία µόνιµη οικοδοµική κατασκευή που, ενδεχοµένως, είναι ανοιχτή από τη µία ή περισσότερες πλευρές, πάντα όµως έχει στέγη. Τα κτήρια µπορεί να είναι πολυώροφα, µε υπέργεια και υπόγεια πατώµατα. Στο ερώτηµα γιατί χτίστηκαν τα σπίτια και τα κτίρια, η απάντηση είναι φυσικά ότι χτίστηκαν για την προστασία των ανθρώπων από το κρύο, τη βροχή, τον ήλιο και την κάλυψη διάφορων άλλων αναγκών των ανθρώπων. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Είναι δύσκολο να χρονολογήσουµε κάποια κτίρια, τα οποία έχουν διατηρηθεί από το παρελθόν, αλλά σίγουρα κατά τους προϊστορικούς χρόνους οι άνθρωποι ξεκίνησαν να τοποθετούν χαµόκλαδα το ένα δίπλα στο άλλο και έτσι να φτιάχνουν τα πρώτα καταλύµατα. Ακολούθησαν οι απλές καλύβες, οι σκηνές από δέρµα ζώου, τα σπίτια µε αυλές, φτιαγµένα από ογκώδεις πλίνθους. Έπειτα χρησιµοποιήθηκαν άχυρα και σανίδες, στη συνέχεια στόλιζαν το εσωτερικό µέρος των σπιτιών µε κίονες, για να καταλήξουµε στα νεότερα χρόνια, πριν τον 19ο αιώνα, µε την εξέλιξη της τεχνολογίας, µε καινούργια οικοδοµικά υλικά, όπως το σίδερο και το γυαλί. Τέλος, µετά τον 20ο αιώνα, η βιοµηχανική τεχνολογία συνδυάστηκε µε νέες ιδέες και µε την αισθητική, δηµιουργώντας ένα επαναστατικό σύγχρονο στυλ. ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ Τα κτήρια κατασκευάζονται και προορίζονται για: διαµονή ή συγκέντρωση ανθρώπων ή ζώων (π.χ. κτήρια κατοικιών, στάβλοι, ναοί) εκτέλεση εργασιών ή άσκηση επαγγελµάτων (π.χ. κτήρια καταστηµάτων, εργοστάσια) αποθήκευση ή τοποθέτηση αγαθών ή πραγµάτων (π.χ. κτήρια αποθηκών, στάθµευσης αυτοκινήτων) τοποθέτηση ή λειτουργία µηχανηµάτων (π.χ. αντλιοστάσια) 2
ΧΩΡΟΙ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ Κάθε κτήριο διαθέτει χώρους κύριας και βοηθητικής χρήσης. Σαν χώροι κύριας χρήσης εννοούνται εκείνοι οι χώροι του κτιρίου που σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας του, προορίζονται για παραµονή ατόµων. Σαν χώροι βοηθητικής χρήσης εννοούνται π.χ.: Οι χώροι υγιεινής Οι αποθήκες Οι χώροι παραµονής ζώων Οι χώροι µηχανηµάτων (π.χ. λεβητοστάσια, µηχανοστάσια) ΕΙ Η ΚΤΗΡΙΩΝ Τα κτήρια στο σύνολο ή τα τµήµατά τους κατατάσσονται στα παρακάτω είδη, µε βάση την χρήση τους (σύµφωνα µε τον Κτιριοδοµικό κανονισµό): Κατοικίες: µονοκατοικίες, πολυκατοικίες, κοινόβια Προσωρινής διαµονής: ξενοδοχεία, ξενώνες, οικοτροφεία Γραφεία: γραφεία επιχειρήσεων, ελευθέρων επαγγελµατιών, δηµοσίων υπηρεσιών, υπηρεσιών τοπικής αυτοδιοίκησης, βιβλιοθήκες Εµπορικών δραστηριοτήτων: καταστήµατα, φαρµακεία, κουρεία, κοµµωτήρια, εµπορικά κέντρα, αγορές, υπεραγορές Συνάθροισης κοινού: δικαστήρια, θέατρα, κινηµατογράφοι, µουσεία, ναοί, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, κέντρα διασκέδασης, τράπεζες, χώροι συναυλιών, αθλητικών συγκεντρώσεων, αίθουσες αναµονής επιβατών, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αίθουσες συνεδρίων 3
Εκπαίδευσης: νηπιαγωγεία, σχολεία, γυµνάσια, λύκεια, ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, φροντιστήρια Υγείας και κοινωνικής πρόνοιας: νοσοκοµεία, κλινικές, ιατρεία, αγροτικά ιατρεία, υγειονοµικοί σταθµοί, κέντρα υγείας, ψυχιατρεία, ιδρύµατ ατόµων µε ειδικές ανάγκες, ιδρύµατα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκοµεία, βρεφικοί και παιδικοί σταθµοί Σωφρονισµού: κρατητήρια, αναµορφωτήρια, φυλακές Βιοµηχανίες - βιοτεχνίες: εργοστάσια, διυλιστήρια, σταθµοί παραγωγής ενέργειας, βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, συνεργεία αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, ερευνητικά εργαστήρια, παρασκευαστήρια τροφίµων, καθαριστήρια, σιδερωτήρια, οργανωµένα πλυντήρια ρούχων, αυτοτελή κέντρα µηχανογράφησης Αποθήκες: γενικές, αγροτικές, µουσείων, καταστηµάτων, λιµενικά υπόστεγα Στέγασης ζώων: σταύλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, πτηνοτροφεία Στάθµευσης αυτοκινήτων και πρατήρια υγρών καυσίµων: χώροι στάθµευσης αυτοκινήτων, δικύκλων κλπ., πρατήρια υγρών καυσίµων, πλυντήρια αυτοκινήτων Λοιπές χρήσεις: όσα δεν εµπίπτουν σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες Κατοικίες Το σπίτι ή οικία ή κατοικία είναι ένα κτήριο που χρησιµοποιείται για στέγαση ανθρώπων. Συνήθως έχει τοίχους και οροφή για να προστατεύει τον εσωτερικό του χώρο από τη βροχή, τον άνεµο, τη ζέστη και το κρύο. Οικογένειες, καθώς και άλλες κοινωνικές οµάδες, συνήθως ζουν µόνιµα σε σπίτια. Πολλοί άνθρωποι εγκαταλείπουν το σπίτι τους κατά τη διάρκεια της 4
ηµέρας για λόγους εργασίας και ψυχαγωγίας και επιστρέφουν σε αυτό για ύπνο, ξεκούραση ή για άλλες δραστηριότητες. Κάθε σπίτι έχει τουλάχιστον µία είσοδο, συνήθως µια πόρτα ή πύλη, αν και κάποια πρωτόγονα σπίτια είχαν την πρόσβαση από την οροφή ή µε σκάλα. Πολλά σπίτια έχουν πίσω πόρτα η οποία οδηγεί στη λεγόµενη πίσω αυλή. Κατά κανόνα, σε ένα σπίτι υπάρχουν επίσης αρκετά παράθυρα τα οποία αφήνουν να µπαίνει φυσικό φως και καθαρός αέρας και παρέχουν θέα προς τα έξω Το ξενοδοχείο είναι ένα κτίριο και συνήθως και µια επιχείρηση που προσφέρει διανυκτέρευση. Η διεθνής λέξη Hotel είναι γαλλικής προέλευσης. Εκτός από δωµάτια διανυκτερεύσεις τα ξενοδοχεία προσφέρουν και πρωινό γεύµα. Τα πολυτελή ξενοδοχεία παρέχουν στους πελάτες και πολλές υπηρεσίες και καταστήµατα, όπως εστιατόρια, µπαρ, κοµµωτήριο, βιβλιοθήκη, παλαιότερα και ταχυδροµείο. Το σχολείο είναι ίδρυµα σχεδιασµένο να επιτρέπει και ενθαρρύνει τους µαθητές να µαθαίνουν, υπό την καθοδήγηση δασκάλων. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ Κατασκευαστικά έργα ή Έργα Υποδοµής, που είναι όλα εκείνα τα έργα, που απαιτούνται για την ανάπτυξη κάθε τόπου, όπως λ.χ.: τεχνικά (κτίρια, γέφυρες κ.ά.), συγκοινωνιακά (οδοί, σιδηροδροµικές γραµµές, αεροδρόµια κ.ά.), υδραυλικά (δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης, βιολογικοί καθαρισµοί κ.ά.), λιµενικά (λιµάνια, κατασκευές στη θάλασσα), γεωτεχνικά (σήραγγες, υπόγεια έργα, επιφανειακές εκσκαφές), περιβαλλοντικού σχεδιασµού και προστασίας του περιβάλλοντος 5
Ο δρόµος είναι µία αναγνωρίσιµη λωρίδα εδάφους ανάµεσα σε δύο µέρη, που µε ανθρώπινη παρέµβαση έχει οµαλοποιηθεί ή έχει υποστεί κάποια άλλη προετοιµασία ώστε να καθιστά ευκολότερη την προσπέλαση της από ανθρώπους, ποδήλατα ή µηχανοκίνητα τροχοφόρα οχήµατα. Ιστορικά υπάρχουν όµως και δρόµοι που δεν έχουν υποστεί καµία παρέµβαση κατασκευής ή συντήρησης. Για την κατασκευή ενός δρόµου, γίνεται εκσκαφή στο φυσικό έδαφος και τοποθετούνται στερεά υλικά µέχρι το ύψος της στάθµης του καταστρώµατος (οδός σε επίχωµα). Στα τµήµατα οδών που βρίσκονται σε όρυγµα κατασκευάζονται στις δύο µεριές του καταστρώµατος χανδάκια (τάφροι). ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΡΟΜΩΝ Πέρα από την καθηµερινή µας µετακίνηση προς την εργασία µας και για επισκέψεις οι δρόµοι παίζουν µεγάλο ρόλο στην οικονοµία. Η οικονοµία και η κοινωνία βασίζονται σε έντονα σε αποτελεσµατικούς δρόµους. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 44% όλων των αγαθών µετακινούνται από φορτηγά και το 85% όλων των ανθρώπων µετακινούνται µε αυτοκίνητα και λεωφορεία µέσω δρόµων. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΡΟΜΩΝ Η επικοινωνία µεταξύ των διαφόρων περιοχών της Ελλάδας ήταν ένα δύσκολο πρόβληµα από την αρχαιότατη εποχή. Το ορεινό έδαφος της χώρας είναι ένας βασικός παράγοντας, που δυσκολεύει τις χερσαίες συγκοινωνίες. Τα ψηλά και δύσβατα βουνά, οι οροσειρές, τα µεγάλα φράγµατα ανάµεσα στον ένα τύπο και στον άλλο, δυσκόλευαν ανέκαθεν τη δηµιουργία και την εξάπλωση οδικού δικτύου. Η πρώτη µεγάλη οδική αρτηρία, που κατασκευάστηκε στον ελλαδικό χώρο, ήταν έργο των Ρωµαίων κατακτητών και εξυπηρετούσε στρατιωτικούς σκοπούς. Πρόκειται για τη γνωστή Εγνατία οδό, που άρχιζε από το υρράχιο, περνούσε από τη Θεσσαλονίκη και κατέληγε στο Βυζάντιο. Οι Τούρκοι, για να σιγουρέψουν την κατοχή στην Ελλάδα, συνέδεσαν τις πόλεις και τα χωριά µε λιθόστρωτους βατούς δρόµους. 6