ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - ΣΠΔΕ ΠΡΑΚΤΙΚΑ 13 ης (19 ης ) ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ Σ.Π.Δ.Ε. ΠΕΜΠΤΗ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - ΣΠΔΕ 13 η (19 η ) ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ Σ.Π.Δ.Ε. Η 13η (19η) συνεδρίαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ) πραγματοποιείται την Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2009 και ώρα 10.00 το πρωί στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων των Γενικών Αρχείων του Κράτους, Δάφνης 61, Ψυχικό, υπό την Προεδρία του Προέδρου του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ) Επίτιμου Καθηγητή Γεώργιου Μπαμπινιώτη. Στη συνεδρίαση παρίστανται τα εξής μέλη της Ολομέλειας του ΣΠΔΕ: 1. Γεώργιος Μπαμπινιώτης Πρόεδρος Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Επίτιμος Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 2. Βασίλειος Άνθιμος Εκπρόσωπος Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών Προϊστάμενος ΔΟΥ Β Περιστερίου 3. Παρασκευάς Γιαλούρης Εκπρόσωπος Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Αττικής Στη συνεδρίαση παρίσταται και ο αναπληρωματικός εκπρόσωπος Απόστολος Παπακωνσταντίνου 4. Σωτήριος Γκλαβάς Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου 5. Μιχαήλ Δερμιτζάκης Πρόεδρος Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 6. Ευθύμιος Αλεξανδρής Πρόεδρος Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων 7. Γενέθλιος Μαυρίκιος Προϊστάμενος Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Προϊστάμενος Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Β Αθήνας 8. Πολυξένη Μπίστα Διευθύντρια σχολικής μονάδας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 2
Διευθύντρια 1 ου Γενικού Λυκείου Παπάγου, Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Β Αθήνας 9. Δημήτριος Καραμήτος Διευθυντής σχολικής μονάδας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Διευθυντής 11 ου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Ιλίου, Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Γ Αθήνας 10. Χάρις Χελιώτη - Σχολινάκη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Σχολική Σύμβουλος Α Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας 11. Προκόπιος Μανωλάκος Σχολικός Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης 6 ης Περιφέρειας Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πειραιά 12. Γεώργιος Τζίμας Σχολικός Σύμβουλος Ειδικής Αγωγής Σχολικός Σύμβουλος Ειδικής Αγωγής 2 ης Περιφέρειας Ειδικής Αγωγής, Αγ. Παρασκευή 13. Αικατερίνη Ρηνάκη Εκπρόσωπος Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (ΔΟΕ) Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (ΔΟΕ) 14. Κωνσταντίνος Παπαντωνόπουλος Εκπρόσωπος Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (ΟΙΕΛΕ) 15. Νίκος Παϊζης Εκπρόσωπος Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (ΟΙΕΛΕ) 16. Μιχάλης Κουρουτός Εκπρόσωπος Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) 17. Φώτης Σκουλαρίκης Αναπληρωματικός του Φώτη Λίτσου, εκπρόσωπος Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών (ΠΑΣΕΓΕΣ) 18. Άννα Βάσιλα Αναπληρωματική της Ρένας Μπαρδάνη, εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ) Στέλεχος Δικτύου Εργασιακών Σχέσεων και Κοινωνικής Πολιτικής του ΣΕΒ 19. Αθανάσιος Μπαλέρμπας Αναπληρώνει στην παρούσα συνεδρίαση τον εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας Αναστάσιος Λιάσκο Εκπρόσωπος Νέας Δημοκρατίας 20. Ιωάννης Πανάρετος Εκπρόσωπος ΠΑΣΟΚ 3
Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών 21. Ευαγγελία Σχοιναράκη Εκπρόσωπος Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ) Νομάρχης Ηρακλείου Από τη συνεδρίαση απουσιάζουν οι: 1. Κωνσταντίνος Σούτσας Πρόεδρος Οργανισμού Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Καθηγητής ΤΕΙ 2. Δήμητρα Χατζημανώλη Προϊσταμένη Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Προϊσταμένη Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α Αθήνας 3. Θεμιστοκλής Κοτσιφάκης Εκπρόσωπος Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) 4. Δημήτριος Γκίνης Εκπρόσωπος Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) 5. Δημήτριος Μπράτης Εκπρόσωπος Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (ΔΟΕ) Πρόεδρος Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (ΔΟΕ) 6. Νικολέτα Δασκαλάκη Εκπρόσωπος της Βουλής των Εφήβων Μαθήτρια 10 ου Λυκείου Περιστερίου 7. Κωνσταντίνος Γκρίτζαλης Εκπρόσωπος της Βουλής των Εφήβων Μαθητής 2 ου Λυκείου Χαλανδρίου 8. Γιάννης Αντωνάκος Εκπρόσωπος Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΑΔΕΔΥ) Μέλος Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΑΔΕΔΥ) 9. Αδαμαντία Σπαθάτου Εκπρόσωπος ΛΑΟΣ Καθηγήτρια Μ.Ε. 10. Κωνσταντίνος Καρέλης Εκπρόσωπος Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ) Δήμαρχος Μελίκης 4
Η Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδας, το Κ.Κ.Ε. και ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α δεν όρισαν εκπροσώπους. Στη συνεδρίαση παρίστανται και οι: 1. Χρήστος Τρικαλινός, Καθηγητής Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, εκπρόσωπος ΠΟΣΔΕΠ 2. κ. Μπαρμπαλιά, εκπρόσωπος εθνικής συνομοσπονδίας ΑμΕΑ 3. Πολύκαρπος Μαλαγάρης, Πρόεδρος ΟΛΤΕΕ 4. Χρυσή Βιτσιλάκη, αντιπρύτανις Πανεπιστημίου Αιγαίου, αναπληρωματική εκπρόσωπος Συνόδου Πρυτάνεων 5. Δημήτριος Πουλής, Καθηγητής ΤΕΙ Αθήνας, εκπρόσωπος ΟΣΕΠ - ΤΕΙ Αρμόδια για την τήρηση των πρακτικών η Αγγελική Σουφλή, διοικητική υπάλληλος στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Η συνεδρίαση αρχίζει στις 10.00 το πρωί αφού προηγουμένως ο Πρόεδρος διαπιστώνει την ύπαρξη απαρτίας. 5
ΘΕΜΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ Εισήγηση της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος, με θέμα: «Στρατηγικός Σχεδιασμός Εκπαιδευτικού Συστήματος Επισημάνσεις και μεθοδολογία εργασίας» 6
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι να αρχίσουμε. Καλημέρα. Σήμερα θα έχουμε την εισήγηση που έχουμε από καιρό αναγγείλει και προγραμματίσει, την παρουσίαση μέρους της έρευνας που έχει διεξαγάγει η ΟΙΕΛΕ και θα μας παρουσιάσουν οι συνάδελφοι. Προτού πάμε σε αυτό το θέμα, το οποίο θα μας απασχολήσει, έχουμε ένα διαδικαστικό θέμα, το οποίο προέκυψε από την επιστολή του συναδέλφου εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ κ. Πανάρετου. Και επίσης, τώρα μου δόθηκε μία επιστολή από την κ. Σπαθάτου εκ μέρους του ΛΑΟΣ, την οποία και θα διαβάσω. Η επιστολή έχει μοιραστεί, ξέρουμε τι λέει, να δώσουμε το λόγο στον κ. Πανάρετο, θα σας διαβάσω και την επιστολή του ΛΑΟΣ και μετά θα πω μερικές σκέψεις και να γίνει συζήτηση, γιατί θεωρώ ότι αυτό το πράγμα πρέπει να αποφασιστεί από το Συμβούλιό μας. Καταλαβαίνω ότι η θέση των εκπροσώπων των κομμάτων είναι λεπτή, αλλά εμείς εδώ δεν είμαστε με κομματικές εντολές, είμαστε ένα θεσμοθετημένο όργανο. Κύριε συνάδελφε, κύριε Πανάρετε, έχετε το λόγο. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Καλή σας ημέρα κύριε Πρόεδρε, καλημέρα σε όλους. Θα μου επιτρέψετε να σας διαβάσω την σύντομη επιστολή μου και να διευκρινίσω ίσως, να δώσω κάποιες παραπέρα σκέψεις για τους λόγους που έθεσα το θέμα αυτό. κ. Πρόεδρε, 4 Σεπτεμβρίου 2009 Μετά την διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη εκλογών για τις 4 Οκτωβρίου θεωρώ ότι θα ήταν σωστό να διακοπεί η λειτουργία του Συμβουλίου, μέχρις ότου αναλάβει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές. Συνέχιση των εργασιών του Συμβουλίου θα είχε έννοια αν αυτό ήταν ανεξάρτητη αρχή και όχι υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ, όπως είναι σήμερα. Δυστυχώς η κυβέρνηση, παρά τις επίμονες αναφορές του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ και τις υπομνήσεις μου κατά τις συνεδριάσεις, αγνόησε πλήρως την υπόδειξη αυτή. Εξ άλλου, οι εκλογές παρέχουν την καλύτερη ευκαιρία για την διατύπωση της γνώμης των ίδιων των πολιτών για τις εκπαιδευτικές πολιτικές των κομμάτων. Πέραν του ουσιαστικού αυτού λόγου, υπάρχουν και πρακτικοί αντικειμενικοί λόγοι (πιθανή απουσία μελών λόγω άλλων υποχρεώσεων). Με δεδομένο ότι επόμενο θέμα των συνεδριάσεων θα ήταν το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα ήταν εξαιρετικά άστοχο να ξεκινήσει η συζήτηση για το θέμα αυτό με υπηρεσιακή, ουσιαστικά, κυβέρνηση. Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να ευχαριστήσω, τόσο εσάς όσο και τα λοιπά μέλη του Συμβουλίου για την εποικοδομητική συνεργασία μας στις μέχρι τώρα συνεδριάσεις μας που, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, βάζει τις βάσεις για την μελλοντική αποτελεσματική λειτουργία του. 7
Καθηγητής Ιωάννης Πανάρετος Θα σας παρακαλέσω τις όποιες αναφορές ή κριτική κάνω στην κυβέρνηση, να μην τις θεωρήσετε ως μέρος μιας πολιτικής τοποθέτησης, αλλά ως μία προσωπική ανησυχία και αγωνία, για ένα όργανο που, όπως πολλοί ξέρουν από σας, έχω δώσει πολλά για να λειτουργήσει και να λειτουργήσει σωστά. Θεωρώ ότι δεν είναι δυνατόν ένα όργανο που είναι εκ της νομοθεσίας υπάλληλο όργανο του Υπουργείου Παιδείας, να λειτουργεί και να διαμορφώνει προτάσεις ή σκέψεις μέσα σε μια προεκλογική περίοδο, ειδικά όταν οι εκλογές και η προεκλογική περίοδος είναι περιορισμένης, εξαιρετικά βραχείας διάρκειας και ουσιαστικά μιλάμε για 3 βδομάδες από σήμερα. Το πρώτο θέμα. Το θέμα, όπως αναφέρθηκα, της Υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας. Είναι γνωστό σε όλους σας ότι και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και στη Βουλή επανειλημμένα, και εγώ επανειλημμένα εδώ έχω θέσει το θέμα του να λειτουργεί το ΕΣΥΠ ως Ανεξάρτητης Αρχής. Η διαφορά της Ανεξάρτητης Αρχής από υπάλληλο όργανο είναι νομίζω προφανής. Μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι εδώ δεν λειτουργήσαμε έτσι. Αυτό δεν έχει καμία σημασία κατά τη γνώμη μου, αυτό που έχει σημασία είναι ότι υπήρξε μία πολιτική επιλογή. Η πολιτική επιλογή είναι να λειτουργεί το ΕΣΥΠ ως Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας. Θα κάνω δε και μία προσωπική πάλι τοποθέτηση, μία προσωπική παρατήρηση, ότι ως άνθρωπο και ως επιστήμονα με ενοχλεί αφάνταστα η συμπεριφορά του Υπουργού Παιδείας και της κυβέρνησης, να διατυπώνεται ένα αίτημα από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να λειτουργήσει το ΕΣΥΠ ως Ανεξάρτητη Αρχή και να μην δίνεται απάντηση σ αυτό το αίτημα. Όχι να μην υιοθετείται, να μην απαντάται. Να μην λέει η κυβέρνηση, ο Πρωθυπουργός κατά τη γνώμη μου, αλλά και ο Υπουργός Παιδείας, ότι: δεν δεχόμαστε αυτή την πρόταση για έναν, δύο, τρεις, τέσσερις λόγους. Η προσπάθεια που έγινε τόσο από τον φορέα που εκπροσωπώ όσο και από εμένα προσωπικά, να είναι εποικοδομητική η παρουσία στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας πιστεύω ότι είναι σαφής. Δεν θα ήθελα εγώ να την αξιολογήσω, μπορούν να την αξιολογήσουν τα μέλη του Συμβουλίου. Και να πω μερικούς πρακτικούς λόγους για τους οποίους δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η διαδικασία συζήτησης. Δεν μπορούσα να τα αναφέρω όλα αυτά αναλυτικά στην επιστολή μου. Ο ένας πρακτικός λόγος είναι ότι με τη διάλυση της Βουλής ουσιαστικά διαλύθηκε και η Επιτροπή η Πολιτική. Δεν υπάρχει Πολιτική Επιτροπή αυτή τη στιγμή. Η κυβέρνηση πήρε μια απόφαση να κάνει ένα διάλογο με δύο σκέλη: με μία πολιτική επιτροπή που αποτελείται από τον Υπουργό Παιδείας και τους εκπροσώπους των κομμάτων, και από το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Η πολιτική επιτροπή δεν υπάρχει, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή βουλευτές για να είναι εκπρόσωποι των κομμάτων. Άρα δεν υφίσταται το ένα σκέλος της διαδικασίας. Το άλλο σκέλος της διαδικασίας είναι οι όροι διαλόγου στο ΕΣΥΠ. Κι εδώ θα κάνω μία πολιτική αναφορά. Ο Υπουργός Παιδείας είπε: ξεκινάμε από μηδενική βάση, χρησιμοποίησε και όρους λατινικούς για να πει ότι ξεκινάμε από το μηδέν ουσιαστικά. Αυτό γινόταν σε αυτό το Συμβούλιο. Στο 8
άλλο Συμβούλιο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης γίνεται κοινή συνεδρίαση του Συμβουλίου των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, ακούγονται μεγαλόσχημα, εντυπωσιακές φράσεις για διάλογο, για συναίνεση, για το ένα και για το άλλο και την ίδια στιγμή υπάρχει νομοσχέδιο, σημαντικό νομοσχέδιο, που αλλάζει τη σχέση Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, αλλάζει τη σχέση λειτουργίας των ΤΕΙ, δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο, το οποίο ούτε καν αναφέρεται. Και στην ερώτησή μου γιατί δεν γίνεται διάλογος γι αυτό, η απάντηση που πήρα είναι ότι το νομοσχέδιο είναι στην επιτροπή που εξετάζει τα οικονομικά ενός νομοσχεδίου, δεν θυμάμαι ακριβώς πώς λέγεται αυτή. Υπάρχει μία επιτροπή στο Υπουργείο Οικονομικών που όταν υπάρχει ένα νομοσχέδιο για τη Βουλή περνάει από εκεί και μετρά τα οικονομικά μεγέθη και κάνει εισήγηση. Η απάντηση λοιπόν ήταν ότι είναι σε αυτή την επιτροπή και δεν μπορεί να δημοσιοποιηθεί το νομοσχέδιο. Και ερχόμαστε στη συνέχεια. Αν μιλήσουμε στη συνέχεια για τους εκπροσώπους των κομμάτων σε αυτό το όργανο, όταν έχει διαλυθεί ουσιαστικά η επιτροπή που σας είπα, η λεγόμενη πολιτική, όπως θέλετε πέστε την, οι εκπρόσωποι των κομμάτων τι θα πρέπει να κάνουν; Μάλλον ποιος είναι ο ρόλος τους μέσα στο Συμβούλιο; Ο ρόλος τους είναι να κάνουν διάλογο. Φυσικά να αποτυπώσουν τις απόψεις των κομμάτων τους, αλλά να είναι και σε θέση να συζητήσουν και να αποδεχθούν θέσεις οι οποίες ακούγονται από άλλα μέλη του Συμβουλίου, για να συνεισφέρουν σε ένα διάλογο. Αλλιώς θα καθόταν ο καθένας και θα έλεγε: αυτή είναι η θέση μου. Την έγραφε και στην εφημερίδα, δεν υπήρχε λόγος να κάνει διάλογο. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να συνεχιστεί, και με ένα θέμα ιδιαίτερα... Δεν μιλάω στη σημερινή συνεδρίαση, η οποία έχει και ένα ακαδημαϊκό ενδιαφέρον και είναι μια εξαιρετική νομίζω δουλειά που έχει γίνει. Και η παρουσία μου εδώ έχει και αυτή την έννοια, της επιβράβευσης αυτής της δουλειάς, σήμερα. Δεν μιλάω γι αυτό, για τη σημερινή συνεδρίαση. Να συζητάμε για ένα από τα πιο δύσκολα θέματα, που είναι το θέμα της πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, και να μην ξέρουμε τις θέσεις των κομμάτων. Δεν μιλώ για το ΛΑΟΣ που συμμετείχε ή τα άλλα κόμματα που δεν συμμετείχαν, αλλά για την ΝΔ. Έψαχνα χθες στο διαδίκτυο να δω το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για την παιδεία. Και αν μπείτε στο site της Νέας Δημοκρατίας βλέπετε: «Μάρτης 2004». Ισχύει αυτό το πρόγραμμα; Υπάρχει άλλο πρόγραμμα; Τι θα συζητήσουμε εδώ; Και θα έρθουμε φοβάμαι σε μία θέση να κάνουμε μία πολιτική αντιπαράθεση η οποία δεν πιστεύω ότι αρμόζει σε αυτό το όργανο. Γιατί είπα, η αντιπαράθεση μετά θα είναι πολική με το «έχουμε πρόγραμμα, δεν έχουμε πρόγραμμα, ναι εσείς αυτά λέτε αλλά εμείς αυτά λέμε» και θα καλύψει αυτό το πράγμα μία λειτουργία διαφορετική του Εθνικού Συμβουλίου. Πέρα από αυτό, είπα προηγουμένως και θα κλείσω γιατί δεν θέλω να καθυστερήσω πολύ, είπα προηγουμένως ότι ο Υπουργός Παιδείας, ο συγκεκριμένος Υπουργός, η συγκεκριμένη κυβέρνηση, έδωσε αυτή την εντολή στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας δεν είχε την πολυτέλεια να πει: όχι, εμείς ακολουθούμε κάτι άλλο, αυτό είναι το πρόγραμμά μας, αυτή είναι η τακτική μας, αυτή είναι η προσέγγισή μας. Και έρχομαι και εγώ και λέω το εξής: στις 5 Οκτωβρίου θα υπάρχει μία κυβέρνηση που θα έχει προέλθει από τις εκλογές. Αυτή η κυβέρνηση μπορεί να είναι η ίδια, μπορεί να είναι διαφορετική. Ποιος σας λέει, ακόμα και αν είναι η ίδια κυβέρνηση, ότι ο νέος Υπουργός Παιδείας θα πει το ίδιο 9
πράγμα, θα πει ότι: «από μηδενική βάση, όπως κάνετε, συνεχίστε στη μηδενική βάση»; Εγώ πιστεύω, θεωρώ ότι όταν ένα κόμμα έχει ένα πρόγραμμα, θα έρθει και θα πει: αυτό είναι το πρόγραμμά μου, παρακαλώ συζητήστε το. Και χωρίς φυσικά κάποια δέσμευση αποδοχής ή μη, αλλά συζητήστε το πρόγραμμα αυτό. Επομένως θεωρώ ότι η σωστή διαδικασία είναι να διακοπεί η λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου. Εξάλλου δεν είναι και κανένα μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν μιλάμε για κανένα διάστημα στο οποίο θα συμβεί κάτι τρομερό. Τι θα συμβεί στην εκπαίδευση; Να το πω διαφορετικά. Τι θα συμβεί στο εκπαιδευτικό σύστημα από σήμερα μέχρι τις 5 Οκτωβρίου που θα επηρεαστεί από μία απόφαση ή αν θέλετε από το τι θα συζητήσουμε εδώ μέσα; Με αυτή την έννοια, σας είπα, και από σεβασμό προς το Συμβούλιο και στις προσπάθειες που έγιναν για να βελτιωθεί το εκπαιδευτικό σύστημα, έκανα αυτή την τοποθέτηση. Και είναι φυσικά αυτονόητο ότι με αυτό το δεδομένο δεν μπορεί τουλάχιστον εγώ ως εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, το ΠΑΣΟΚ ως κόμμα, να συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία σε προεκλογική περίοδο. Επιμένω και επαναλαμβάνω, με μόνο στόχο την προστασία του Συμβουλίου και όχι τη δημιουργία πολιτικών εντυπώσεων ή αντιθέσεων. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ευχαριστώ κύριε συνάδελφε. Να διαβάσω την επιστολή της κ. Σπαθάτου. «Κύριε Πρόεδρε, (κλπ), η αποχώρησή μου ως εκπροσώπου του κόμματος του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού, από τη 12 η Συνεδρία (είναι η 13 η, εντάξει)- σχετίζεται οπωσδήποτε με τις πολιτικές εξελίξεις. Γνωρίζετε την πολλαπλή συναινετική διάσταση των κινήσεων του αρχηγού μας κ. Γεωργίου Καρατζαφέρη προς την κυβερνώσα παράταξη, με την ψήφιση του νεοδημοκράτη Προέδρου της Βουλής αλλά και με την υπερψήφιση πολλών νομοσχεδίων. Η παρουσία μας εξάλλου στα συνέδρια, παρά την εκ διαμέτρου, σχεδόν αντίθετη αντίληψη του ΛΑΟΣ για τους τρόπους λύσης των προβλημάτων του εκπαιδευτικού μας συστήματος αποδεικνύει τη συναινετική μας διάθεση. Όμως, ύστερα από την προσβλητική παραίτηση του Πρωθυπουργού κ. Καραμανλή από την κυβέρνηση της χώρας, θεωρούμε ότι εξέλιπε και η παραμικρή υποχρέωση της παρουσίας μας. Μοναδική ευχή, να προκύψει μετά τις εκλογές ένα υπερκομματικό, ανεξάρτητο και αποτελεσματικό ΕΣΥΠ, με το όραμα παιδείας αντάξιας του ελληνισμού. Προσωπικά ευχαριστώ εσάς πρώτα για τη θετικότατη επικοινωνία με όλους μας ανεξαιρέτως, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη διότι οι αγορεύσεις τους προσέφεραν σε μένα ικανή επιμόρφωση». Η κ. Σπαθάτου Αδαμαντία, Ιστορικός, Αρχαιολόγος εκπαιδευτικός, μάλιστα μου έδωσε και μία πληροφορία η οποία νομίζω ότι είναι σημαντική, ότι είναι και υποψηφία Βουλευτής και έχει έναν αγώνα τώρα. Κύριοι συνάδελφοι, αυτές είναι οι τοποθετήσεις που έχουν γίνει. Εγώ, όπως πήρατε την επιστολή μου μετά την κοινοποίηση της επιστολής του κ. Πανάρετου, είπα: πρώτον ότι θα πραγματοποιηθεί η σημερινή συνεδρία και 10
δεύτερον, κάτι που θεωρώ διαδικαστικά και ηθικά απαραίτητο, ότι τέτοιες αποφάσεις δεν είναι αποφάσεις ούτε του Προέδρου, ούτε μελών, είναι αποφάσεις του Συμβουλίου, το οποίο λειτουργεί για τα θέματα αυτά. Δηλαδή ενός θεσμοθετημένου οργάνου που άρχισε ένα διάλογο, που έχει μέχρι τώρα 13 συνεδρίες, έχουμε αφιερώσει πάνω από 100 ώρες, υπάρχει αναμφισβήτητη δουλειά, ο κόσμος έχει επενδύσει επάνω μας προσδοκίες, δεν μας είδε ως κομματικό όργανο. Αν ήταν κομματικό όργανο, ούτε εγώ ούτε άλλα μέλη θα είχαμε αναλάβει. Και θεωρώ ότι, αφού χαιρετίσω την πραγματικά εποικοδομητική παρουσία του κ. Πανάρετου, εγώ θέλω να πω ειλικρινά, και το ζήσαμε όλοι, ότι ήρθε εδώ με σκέψεις, με προτάσεις, με διάλογο, χωρίς να παραλείπει βεβαίως και προτάσεις που ανήκουν στο χώρο όπου ανήκει πολιτικάιδεολογικά. Δεν θεωρώ ότι είμαστε υπάλληλο όργανο, σε καμία περίπτωση. «Ανεξάρτητη Αρχή». Κι εγώ θα ήθελα να είναι Ανεξάρτητη Αρχή. Μάλιστα τώρα, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ρωτάω τον κ. Πανάρετο: όταν το ιδρύσατε εσείς, γιατί δεν το ιδρύσατε ως Ανεξάρτητη Αρχή; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Έτσι το ιδρύσαμε κύριε Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και τι; Άλλαξε μετά; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Βεβαίως. Χ. ΤΡΙΚΑΛΙΝΟΣ: Όχι, δεν το ιδρύσατε ως Ανεξάρτητη Αρχή, γιατί συμμετείχα στην πρώτη συνεδρίασή του παραμονές εκλογών του 2004. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Δεν συμμετείχατε στην πρώτη συνεδρίασή του. Αν θέλετε λίγο, ένα λεπτό ιστορικής αναδρομής... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όχι, ένα λεπτό. Νομοθετήσατε να είναι Ανεξάρτητη Αρχή; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Βεβαίως. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και ήρθε μία άλλη κυβέρνηση και άλλαξε και είπε: δεν θα είναι Ανεξάρτητη Αρχή; Έγινε αυτό; Εντάξει, δεν το ξέρω. ΜΕΛΟΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Μισό λεπτό, δεν υπάρχει... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ως πληροφορία μόνο. Δεν έχει σημασία γι αυτό που κάνουμε εμείς τώρα, αλλά ως πληροφορία. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Θεσμοθετήθηκε ως Ανεξάρτητη Αρχή, δεν θυμάμαι τον αριθμό του Νόμου, το 1995. Συνεδρίασε, παρά την αντίρρηση του Υπουργού Παιδείας τότε, του Γεράσιμου Αρσένη, ως Ανεξάρτητη Αρχή το 99 με τη μεγάλη ένταση που υπήρχε στην παιδεία. Εγώ δεν έχω πρόβλημα να πω και δημόσια, ότι είχα καθυστερήσει όσο θεωρούσα ότι μπορούσε να καθυστερήσει, ήμουν Πρόεδρος τότε του Εθνικού Συμβουλίου και όταν τα πράγματα είχαν φτάσει σε ένα σημείο πια που η ένταση ήταν μεγάλη, θεώρησα ότι αφού είναι Ανεξάρτητη Αρχή έπρεπε να λειτουργήσει. Δεν θα μπορούσατε κύριε Πρόεδρε εσείς με αυτές τις συνθήκες να συγκαλέσετε, ή 11
ο κ. Βερέμης που είναι Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου, να συγκαλέσετε το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας. Συνεκλήθη το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, δεν προσήλθε τότε η τότε αξιωματική αντιπολίτευση, πιστεύω ότι έγινε μία πολύ χρήσιμη διαδικασία (τα πρακτικά της συνεδρίασης αυτής υπάρχουν στο διαδίκτυο) και νομίζω το 2000, περίπου κανένα μήνα πριν τις εκλογές, ο τότε Υπουργός πάλι, ο Γεράσιμος Αρσένης, έκανε μία διάταξη με την οποία καταργούσε ουσιαστικά το ΕΣΥΠ και έλεγε ότι θα διαμορφωθεί ένα Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο θα γίνεται η νέα μορφή του ΕΣΥΠ. Αυτό το Προεδρικό Διάταγμα προφανώς είναι το σημερινό. Επίσης έγινε η συνεδρίαση του ΕΣΥΠ -και αυτή θυμάστε εσείς- κανένα μήνα πριν τις εκλογές του 2004. Είναι φανερό ότι και η νυν κυβέρνηση -γι αυτό είχα πει προηγουμένως, κι εδώ θα μου επιτρέψετε να μείνω τρία λεπτά παραπάνω γιατί είναι και μια προσωπική κατάθεση πια αυτή- η νυν κυβέρνηση, αφού έκανε ό,τι πολιτικές εφάρμοσε, έρχεται τρεις μήνες πριν τις εκλογές και λέει: «μηδενική βάση, ΕΣΥΠ». Αυτό που εγώ θέλω να προστατεύσω, στο βαθμό που μπορώ, είναι να μην λειτουργεί το ΕΣΥΠ ως -να το πω έτσι λίγο βαριά;- ως ένα άλλοθι λίγο πριν τις εκλογές. Να ξεκινήσει το ΕΣΥΠ, να λειτουργήσει σωστά -γι αυτό είπα ότι και η διαδικασία που κάναμε του διαλόγου, των τοποθετήσεων ήταν κατά τη γνώμη μου μία χρήσιμη εμπειρία- και θα παρακαλούσα εγώ τουλάχιστον, εάν είναι εύκολο και αν οι εκπρόσωποι της ΟΙΕΛΕ έχουν κι αυτοί τη διάθεση, αφού έχετε βάλει στην Ημερήσια Διάταξη, να συζητήσουμε και λίγο, για ένα μικρό διάστημα, όσο θέλετε σήμερα, τις εμπειρίες μας από αυτές τις συνεδριάσεις, για να δούμε πώς αυτές οι εμπειρίες μπορούν να συμβάλουν σε μία καλύτερη λειτουργία του ΕΣΥΠ. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εάν μας μείνει χρόνος, μπορούμε να το κάνουμε και αυτό. Να συνεχίσω, και μετά θα έχετε το λόγο. Επομένως, αυτό που ήθελα να ξέρω ήταν εάν επί της διακυβερνήσεως του ΠΑΣΟΚ έγινε Ανεξάρτητη Αρχή. Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι έγινε και εν συνεχεία από τον ίδιο χώρο καταργήθηκε. Άρα η άλλη κυβέρνηση παρέλαβε κάτι το οποίο δεν ίσχυε. Μπορούσε να το εφαρμόσει, εγώ θα ήμουν υπέρ του να το εφαρμόσει, αλλά δεν έχω λόγο σε αυτό το πράγμα. Ή μάλλον, σε προσωπικό επίπεδο το έχω εισηγηθεί, αλλά, εντάξει, αυτό είναι ένα άλλο πράγμα. Θα ήθελα να πω το εξής αγαπητοί: εδώ λειτουργήσαμε ως ένα θεσμοθετημένο όργανο, με πρόσωπα που αντιπροσωπεύουν τη σύνθεση του χώρου, διευρύναμε τη σύνθεση, γιατί θέλαμε να ακούσουμε απόψεις που θα ήταν ουσιαστικές -και αυτό μας ενδιέφερε σε αυτό το Συμβούλιο- και μάλιστα από μέλη φορείς που εγώ νομίζω ότι κακώς δεν περιλαμβάνονται μέσα στη σύνθεση. Ίσως τότε, όταν ιδρύθηκε, να μην υπήρχαν, αλλά νομίζω, και αυτό θα ήταν ίσως και πιο σημαντικό, ότι θα πρέπει η σύνθεση να διευρυνθεί, ώστε να έχει έναν πιο αντιπροσωπευτικό χαρακτήρα, γιατί είδαμε ότι και οι εκπρόσωποι της ΠΟΣΔΕΠ και οι εκπρόσωποι της Συνόδου των Πρυτάνεων και άλλοι εκπρόσωποι που είναι εδώ, από τα ΤΕΙ, από άλλους χώρους, επιτελούν έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Επομένως, η σύνθεση είναι που θα έπρεπε να διευρυνθεί. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα συμβουλευτικό όργανο του οποίου οι προτάσεις δίνονται στην εκάστοτε κυβέρνηση. Δεν έχουμε εμείς ούτε κομματικό ρόλο ούτε είμαστε αποδέκτες εντολής συγκεκριμένου υπουργού, οι υπουργοί αλλάζουν, οι κυβερνήσεις αλλάζουν. Καθίσαμε και δουλέψαμε 12
πάνω από 100 ώρες, με έναν τρόπο πολύ δημιουργικό, έχουμε όλα τα μέλη της Επιτροπής παραδεχθεί ότι έγινε μια ουσιαστική συζήτηση, δεν ξέρω αν θα είναι για πρώτη φορά αλλά εν πάση περιπτώσει αυτή τη φορά έγινε μια ουσιαστική συζήτηση, ακούστηκαν θέσεις. Δεν υπήρξαν ιδεοληψίες, εκ μέρους όλων, ήμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε, να δεχτούμε, να προωθήσουμε. Και θεωρώ ότι με μια ακόμη συνεδρία ολοκληρώνεται η πρώτη φάση του διαλόγου. Εδώ αγαπητοί, θέλω να σας πω και το εξής: εάν η κυβέρνηση έμενε και έκανε τις εκλογές αργότερα, είχε αναλάβει την πρωτοβουλία ο ίδιος ο Υπουργός Παιδείας να έρθει εδώ και θα ήθελα να το ακούσετε αυτό- να έρθει εδώ και να μας ζητήσει να συγκροτηθεί μια ευρύτερη επιτροπή για τα αναλυτικά προγράμματα. Οι εξελίξεις τον πρόλαβαν κι εκείνον, δεν έγινε αυτό. Αλλά θέλω να πω ότι δεν έχουμε τελειώσει τώρα. Αυτά που είπαμε είναι αρχές. Από κει και πέρα αρχίζει η μεγάλη ιστορία των αναλυτικών προγραμμάτων, για τα οποία είπαμε εμείς ότι πρέπει να έχουμε συμμετοχή, γιατί αλλιώς όλα αυτά που λέμε θα μείνουν στα χαρτιά. Η πρότασή μου, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι να συνεχίσουμε τη δουλειά μας και να μην δώσουμε τίποτε ακόμη προεκλογικά, ώστε να μην τύχει οποιασδήποτε, ας το πω, χρησιμοποίησης, με τον όρο του «χρησιμοποιώ» τον ξενικό, εκμετάλλευσης εν πάση περιπτώσει, να δώσουμε το πόρισμά μας στην κυβέρνηση που θα προέλθει μετά τις εκλογές. Αλλά το να αυτοαχρηστευθούμε, να αυτομεμφθούμε ότι εμείς ξεκινήσαμε να κάνουμε μια δουλειά κομματική και τώρα που γίνονται οι εκλογές, εμείς κάνουμε πίσω... Διότι αγαπητέ κύριε συνάδελφε, εάν υπήρχαν όλα αυτά τα θέματα... Δουλεύουμε έξι μήνες τώρα. Το ότι είστε εδώ έξι μήνες σημαίνει ότι έχετε αποδεχθεί κάποια πράγματα, επί καλώ, εποικοδομητικά. Και ανήκετε και σε ένα κόμμα το οποίο είναι πολύ πιθανό ότι αύριο θα έχει την κυβέρνηση. Λοιπόν, δεν είναι καλό να έχετε στα χέρια σας μία πρόταση δουλεμένη από έναν φορέα που δεν ήταν κομματικός και να μπορείτε κι εσείς, αν είστε κυβέρνηση, να το αξιοποιήσετε, και, αν είναι πάλι, η ίδια κυβέρνηση που είναι σήμερα με το δικό της τρόπο; Λοιπόν, εμείς είμαστε ένα συμβουλευτικό όργανο ειδικών που καθίσαμε, δουλέψαμε και θα ήταν άδικο για μας να πάει χαμένη όλη αυτή η δουλειά, περιμένοντας τον όποιον Υπουργό βγει από τη νέα κυβέρνηση, αυτή ή την άλλη, να μας πει: κάντε αυτό ή εκείνο. Είναι κρίμα, γιατί έχουμε κάνει μια δουλειά ουσιαστική. Ας πάρει το κόστος εκείνος να μην τη δεχτεί ή να την απορρίψει ή να την αγνοήσει. Διότι εγώ δημόσια θα βγω -και νομίζω ότι πια δεν θα εμποδίζομαι- να αρθρογραφήσω και να πω για τη δουλειά η οποία έχει γίνει εδώ και θα αναλάβει ο καθένας το κόστος του. Επομένως, αυτό που μπορούμε να κάνουμε και θα είχε λογική είναι να μην δώσουμε τίποτε πριν από τις εκλογές, για να μην το εκμεταλλευτεί αυτός ή εκείνος, αλλά μετά τις εκλογές πρέπει να δώσουμε το πόρισμα της δουλειάς μας εδώ, της πρώτης φάσεως της δουλειάς μας, με μια ακόμα συνεδρία που μπορούμε να κάνουμε, για να κλείσουμε τους άξονες που έχουμε και εν συνεχεία θα δούμε και ποια θα είναι η στάση της όποιας κυβερνήσεως θα προέλθει από την 4 η Οκτωβρίου. Αυτό θα έλεγα. Θα έλεγα να μην αναλωθούμε σε μεγάλες συζητήσεις, αλλά παρακαλώ να ακουστούν απόψεις. 13
Π. ΓΙΑΛΟΥΡΗΣ: Καλημέρα και από μένα, θα είμαι πολύ σύντομος. Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι είμαστε έξι μήνες εδώ, έχουν γίνει συζητήσεις για διάφορα θέματα της παιδείας, έχει αναπτυχθεί ένας γόνιμος διάλογος. Βέβαια υπάρχουν διαφορετικές πολιτικές τοποθετήσεις από τα διάφορα πρόσωπα που συμμετέχουν εδώ, και ευτυχώς που υπάρχουν διαφορετικές πολιτικές τοποθετήσεις, είναι συστατικό της δημοκρατίας αυτό, αλλά δεν μας εμπόδισε να έχουμε έναν ελεύθερο, γόνιμο, δημιουργικό διάλογο, να έχουμε προχωρήσει σε βασικές αρχές σε πάρα πολλά σημεία που αφορούν την εκπαίδευση. Νομίζω ότι δώσαμε όλοι δείγματα, με τον τρόπο που λειτουργούσε το Συμβούλιο, δείγματα υψηλού πολιτικού πολιτισμού, πέρα από τα δείγματα που αφορούν καθαρά εκπαιδευτικά θέματα, και, όπως είπε και ο κ. Πρόεδρος, πιστεύω κι εγώ ότι θα αυτοακυρωνόμαστε εάν οδηγούμαστε σε μία αναστολή των εργασιών του Συμβουλίου. Θέλω να ευχαριστήσω όλους για τη συνεργασία που είχαμε και νομίζω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε και να ολοκληρώσουμε την πρώτη φάση των συμπερασμάτων μας. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Να πω και κάτι αγαπητοί, που έτυχε να το δω σε μία συζήτηση που είχαν στην τηλεόραση ο κ. Σπηλιωτόπουλος και η κ. Διαμαντοπούλου. Και οι δύο, ο επίσημος εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ και ο επίσημος εκπρόσωπος της Κυβερνήσεως, δέχτηκαν ότι γίνεται ένας πολύ γόνιμος διάλογος. Το δέχτηκαν δύο εκπρόσωποι δύο μεγάλων κομμάτων. Και όλοι δέχτηκαν ότι γίνεται μια πολύ σοβαρή δουλειά. Να έρθουμε λοιπόν εμείς να το ακυρώσουμε τώρα; Δεν είναι το θέμα εάν θα κάνουμε μία ή δύο συνεδρίες ή δεν θα κάνουμε ή θα διακόψουμε. Εσείς θέτετε κι ένα γενικότερο θέμα μη λειτουργίας της επιτροπής. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Τι γενικότερο θέμα; ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Περίπου μας λέτε, δεν είναι μόνο αναβάλλεται μία συνεδρία, είναι ότι γενικότερα αυτή η επιτροπή δεν νομιμοποιείται να λειτουργεί αφού άλλαξε η κυβέρνηση. Είναι ένα γενικότερο θέμα που θέτετε. Δεν θέτετε θέμα απλώς να μη γίνει μια συνεδρία διότι πχ. έχετε υποχρεώσεις κλπ., θέτετε ένα θέμα ύπαρξης του Συμβουλίου στην πραγματικότητα. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι όχι. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λοιπόν, το αν θα γίνει Ανεξάρτητη Αρχή, αν περιμένουμε να γίνει Ανεξάρτητη Αρχή για να εκφράσουμε απόψεις κλπ... Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Δεν είπα αυτό. Είπα να διακοπούν οι συνεδριάσεις μέχρι να αναλάβει η νέα κυβέρνηση, αυτό είπα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και αυτό γιατί δηλαδή; Τι θα σήμαινε; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα κύριε Πρόεδρε είναι προφανές, δηλαδή μου φαίνεται ότι... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είναι τόσο προφανές; 14
Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα είναι προφανές. Το ότι είναι υπάλληλο όργανο... Τώρα θα απευθυνθώ... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι θα πει το «υπάλληλο όργανο»; Κοιτάχτε, δίδετε χαρακτηρισμούς. Τι θα πει «υπάλληλο όργανο»; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι, με συγχωρείτε, είναι υπάλληλο όργανο. Είναι υπηρεσία... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Το υπάλληλο όργανο είναι και μειωτικό για μας. Δεν είναι υπάλληλο όργανο. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι όχι, κάνετε λάθος. Εσείς ξέρετε πολύ καλύτερα από μένα την ετυμολογία των λέξεων, υπάρχει μία ιεραρχία διοικητική. Το ΕΣΥΠ είναι μία υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Υπό την εποπτεία. Το «υπό την εποπτεία» όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχει λόγο. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Είναι υπηρεσία. Δεν είναι υπό την εποπτεία, είναι υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας. Άμα κοιτάξετε το Προεδρικό Διάταγμα, λειτουργεί ως υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας. Έτσι λειτουργεί. Επομένως, το υποτιμητικό που λέτε είναι ένα γεγονός, δεν είναι μια παρατήρηση ότι το συγκεκριμένο συμβούλιο λειτουργεί έτσι. ΜΕΛΟΣ: Η λέξη «υπηρεσία» κύριε Πανάρετε προϋποθέτει ότι έχεις υπαλληλική σχέση. ΜΕΛΟΣ: Έτσι. Εξαρτημένης εργασίας. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Διαβάστε το Προεδρικό Διάταγμα λειτουργίας και θα δείτε αν είναι υπηρεσία ή αν δεν είναι. Δεν είναι δικό μου θέμα τώρα να σας το πω εγώ. Ρωτήστε και κάποιους που ίσως να ξέρουν λίγο παραπάνω και να έχουν διαβάσει. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πάμε λίγο πιο γρήγορα. Κύριε Μπαλέρμπα. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Ευχαριστώ πολύ. Εμένα είναι η τρίτη μου συνεδρίαση στο Εθνικό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας - Δευτεροβάθμιας. Εγώ είχα πει και στις προηγούμενες συνεδριάσεις ότι ως εκπαιδευτικός και άνθρωπος που ασχολείται με τη δημόσια ζωή του τόπου, όταν ιδρύθηκε, όταν μάλλον λειτούργησε, γιατί τα περί ίδρυσης τώρα τα μαθαίνω, όταν λειτούργησε υπό την προεδρία σας κύριε Πρόεδρε το Συμβούλιο, πολλοί που συζητούσαμε για τα θέματα της εκπαίδευσης αποκτήσαμε μια ελπίδα: την ελπίδα ότι επιτέλους όλοι οι φορείς που εμπλέκονται στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση θα βρεθούν σε ένα τραπέζι, θα καταθέσουν προτάσεις και το σπουδαιότερο, θα βγει ένα αποτέλεσμα. Γιατί προτάσεις έχουν ακουστεί πάρα πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά αποτέλεσμα δεν είχε βγει. Το ουσιαστικό λοιπόν είναι να βγει αποτέλεσμα. Το δεδομένο είναι ότι έχουν επενδυθεί τεράστιες ελπίδες, μεγάλες ελπίδες, στη λειτουργία και 15
στην αποτελεσματικότητα αυτού εδώ του Συμβουλίου. Και εκείνο που το κάνει αποτελεσματικό δεν είναι μόνο η συμμετοχή όλων των φορέων της εκπαίδευσης, αλλά και η στήριξη που παρείχαν από την πρώτη στιγμή στο Συμβούλιο αυτό τα δύο μεγαλύτερα κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου μαζί με τον Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό. Αυτό ακριβώς, η στήριξη των δύο μεγάλων κομμάτων, από το 1974 εναλλάσσονται στην εξουσία, δημιουργεί και ένα δεδομένο: ότι οι άνθρωποι που ασχολούνται με την εκπαίδευση, οι γονείς, τα παιδιά, όλοι, θεωρούν ότι εξασφαλίζεται και η συνέχεια και η συνέπεια στο χώρο της εκπαίδευσης. Επομένως θα ήθελα να πω ότι ακριβώς αυτό το μήνυμα πρέπει να δώσουμε και μεσούσης της προεκλογικής περιόδου. Ότι ένα Συμβούλιο που ασχολείται με τα εκπαιδευτικά θέματα στους δύο κρίσιμους τομείς, της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας, συνεχίζει την εργασία του, οι εκπρόσωποι των δύο μεγάλων κομμάτων που αγωνίζονται για το ποιος θα κατακτήσει την ψήφο του ελληνικού λαού και θα αποκτήσει την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας παραβρίσκονται στο ίδιο τραπέζι, εξακολουθούν να ανταλλάσσουν απόψεις με γνώμονα το καλό και των μαθητών και των γονέων και των εκπαιδευτικών. Αυτό πιστεύω ότι πρέπει να είναι το μήνυμα. Αναφορικά με τις Ανεξάρτητες Αρχές θα ήθελα να πω το εξής: ότι καλό είναι που υπάρχουν στη χώρα μας κάποιες Ανεξάρτητες Αρχές, αλλά θα πρέπει να αρχίσουμε να δίνουμε σιγά-σιγά και βάρος στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Για μένα η δημόσια διοίκηση θα πρέπει να έχει συνέχεια, θα πρέπει να έχει συνέπεια και θα πρέπει να συνεχίζει τη δουλειά της χωρίς να ανακόπτει τις εργασίες της κάθε φορά που έχουμε κυβερνητική αλλαγή, είτε υπουργού είτε τα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία. Νομίζω ότι μπορεί να γίνει κάποια αρχή, και κυρίως από τον ευαίσθητο χώρο της εκπαίδευσης, γι αυτό θεωρώ ότι θα πρέπει να συνεχίσει να συνεδριάζει. Καλώ το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να παραμείνει στις συνεδριάσεις της Επιτροπής, γιατί αλλιώς κατά την άποψή μου πολιτικά θα ακύρωνε την πολιτική συμφωνία που υπήρξε πριν από έξι-εφτά μήνες για να υπάρξει αυτή η Επιτροπή. Και μια παρατήρηση. Δεν κάλεσε ο Υπουργός της Παιδείας το Εθνικό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Δευτεροβάθμιας λίγους μήνες προ των εκλογών. Να θυμίσω ότι το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας επανενεργοποιήθηκε, ενεργοποιήθηκε, όπως θέλετε πέστε το, στον πρώτο σχεδόν χρόνο της νέας διακυβέρνησης, που ξεκίνησε από το 2007. Επίσης να θυμίσω ότι... Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Πόσες συνεδριάσεις είχε κάνει το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας; Ξέρετε; Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Εγώ ξέρω ότι μετά το 2007, μόλις ανέλαβε κυβέρνηση... Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας πόσες συνεδριάσεις έκανε; Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Από το 2004 θέλετε να μου πείτε; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Από το 04, από το 07... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: 13. Με την καινούρια σύνθεση. 16
Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: 13, με την καινούρια σύνθεση. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Όχι κύριε Πρόεδρε, όχι από το 07. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Από το 08, δεύτερος χρόνος διακυβέρνησης. 2007 κέρδισε τις εκλογές. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ξεκινήσαμε το Μάρτιο τις εργασίες μας. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Το Μάρτιο του 2009. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Στο δεύτερο χρόνο διακυβέρνησης. Συνταγματικά ο χρόνος μιας κυβέρνησης είναι τέσσερα χρόνια αν δεν απατώμαι. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Εσείς το αλλάξατε. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Δεν το αλλάξαμε εμείς, με συγχωρείτε, έχω σοβαρές ενστάσεις. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μην πάμε σε τέτοια. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Αλλά θα πω και το άλλο. Από το 2004 νομίζω, 2005, το ΕΣΥΠ λειτούργησε, το ΕΣΥΠ ακριβώς λειτούργησε. Και το βάρος έπεσε στην Πρωτοβάθμια Δευτεροβάθμια. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ελάτε τώρα. Βλέπετε; Γι αυτό θα πάμε σε πολιτικά θέματα. Το ΕΣΥΠ λειτούργησε γιατί πάρα πολλά διατάγματα και νόμοι λένε ότι πρέπει να υπάρχει γνώμη του ΕΣΥΠ. Με συγχωρείτε, να το ακούσετε τώρα αυτό. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Ναι, θα σας απαντήσω. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Επειδή λέει λοιπόν «γνώμη του ΕΣΥΠ» και επειδή είχαν ακυρωθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας πάρα πολλές αποφάσεις... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μαθαίνουμε κι εμείς όμως, ε; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ακούστε ένα λεπτό. Γι αυτό η κυβέρνηση προχώρησε και λειτούργησε το ΕΣΥΠ. Και μέχρι το Φεβρουάριο του 2004 το ΕΣΥΠ και το Συμβούλιο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αν προσέξετε τις διαδικασίες και τις συνεδριάσεις του, λειτουργούσε για τέτοια τεχνικά θέματα. Δηλαδή έγκριση μετονομασίας τμήματος, δημιουργία τομέων... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και τώρα που πάμε να κάνουμε κάτι ουσιαστικό, συζητάμε αν πρέπει να συνεχίσουμε. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Το 2002-2003 γιατί δεν λειτούργησε τότε κύριε Πανάρετε; Αφού υπήρχε η νομική υποχρέωση, το 2002 και το 2003 γιατί δεν λειτούργησε; Το 2001 γιατί δεν λειτούργησε; 17
Ν. ΠΑΪΖΗΣ: Λειτούργησε το 05 και έβγαλε για την επαγγελματική εκπαίδευση. Είναι και η Γραμματεύς εδώ του Συμβουλίου, παρίσταντο και η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών. Λειτούργησε και είχε αρκετές συνεδριάσεις. Όχι βέβαια τόσες όσες έχουμε στην παρούσα περίοδο. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Και αφού εντρυφήσατε στο πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας του 04 κύριε Πανάρετε, θα βλέπατε ότι προμετωπίδα του προγράμματος για την παιδεία είναι η λειτουργία των Συμβουλίων και η συμμετοχή διακομματικών επιτροπών για την κατάσταση στην εκπαίδευση. Και να πω για το πρόγραμμα, που προφανώς θα περιμένατε να δείτε για τις επικείμενες εκλογές, ότι σε ειδική εκδήλωση ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του κόμματος θα παρουσιάσει τις κατευθυντήριες γραμμές της Νέας Δημοκρατίας για το θέμα της εκπαίδευσης, της παιδείας γενικότερα, από δω και πέρα. Ευχαριστώ πολύ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ευχαριστώ. Κύριοι συνάδελφοι, επειδή μέχρι τώρα δεν είχαμε ποτέ καμιά κομματική αντιπαράθεση, θα ήθελα να σας παρακαλέσω, και επειδή οι άλλοι όλοι αισθανόμαστε σε δύσκολη θέση, γιατί εμείς δεν... ΜΕΛΟΣ: Δεν είναι κομματική, είναι πολιτική κύριε Πρόεδρε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, πολιτική, εντάξει. Αλλά γίνονται αναφορές. (Διαλογικές συζητήσεις) ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αν θέλετε να μιλήσουμε πολιτικά, συμφέρει το ΠΑΣΟΚ να γίνει μία ανακοίνωση που λέει ότι το ΠΑΣΟΚ αποχωρεί από τον εθνικό διάλογο; Θέλετε να το δούμε πολιτικά; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Θέλετε να σας απαντήσω; ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αν σας συμφέρει να βγει ότι αποχωρεί από τον εθνικό διάλογο σε παραμονές εκλογών... Τα έχετε συνεννοηθεί; ΜΕΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μην υποδεικνύετε στα κόμματα τι θα κάνουν, αφήστε τα κόμματα ελεύθερα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θέλω να πω τώρα, μην μπούμε σε αυτή τη συζήτηση, εμείς δεν έχουμε τέτοιο ρόλο. Εγώ είμαι απέξω από αυτά, και αφήστε το ρόλο που έχω και όπως τον επιτελώ, διευκολύνετέ με μόνο σε αυτό, σε αυτά που συζητάμε, τα καθαρώς εκπαιδευτικά θέματα. Σέβομαι την άποψή σας. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ναι, αλλά κάνατε μία τοποθέτηση τώρα η οποία νομίζω ήταν άστοχη, διότι αν συμφέρει το ΠΑΣΟΚ ή όχι... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εντάξει. Άστοχη, εντάξει, αφήστε. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Εάν εσείς νομίζετε ότι αυτό που συμφέρει ή δεν συμφέρει το ΠΑΣΟΚ μπορείτε να το εξυπηρετήσετε εσείς με όποια ανακοίνωση 18
κάνετε, πιστεύω ότι υπάρχει μία διαδικασία ευτυχώς σε τρεις βδομάδες που θα δείξει πώς θα αξιολογήσει ο ελληνικός λαός το τι... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και δεν μπαίνουμε εμείς σε αυτά τα πράγματα, αλλά οπωσδήποτε κάτι θα πρέπει να λεχθεί γι αυτό το πράγμα, έτσι δεν είναι; Για την αποχώρησή σας. Διότι στείλατε μεν μία επιστολή, αλλά προφανώς θα υπάρξει μία τοποθέτηση. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα την τοποθέτηση την έκανα ήδη. Κι άλλη τοποθέτηση θέλετε να κάνω; Άμα θέλετε μπορώ. Αλλά να μιλάω μόνος μου; Εδώ θέλουν να μιλήσουν κι άλλοι φαντάζομαι. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Παπαντωνόπουλος, ο κ. Κουρουτός, η κ. Ρηνάκη. Όλοι θα πάρετε το λόγο, όσοι θέλετε. Κ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ: Αντιλαμβάνομαι τι είπε ο κ. Πανάρετος και έχω μερικά σημεία με τα οποία δεν συμφωνώ κι εγώ, όπως κι εσείς, παραδείγματος χάρη σχετικά με τη σχέση εξάρτησης αυτού του οργάνου από το Υπουργείο Παιδείας. Εγώ και οι λοιποί φορείς τουλάχιστον οι οποίοι είναι εκπρόσωποι κοινωνικών εταίρων σε αυτό το τραπέζι, δεν είναι διορισμένοι με άλλη παρά μόνον με την εκ της εκλογής τους ιδιότητα. Και είμαστε πολλοί σε αυτό το χώρο. Δεν έχουμε προϊστάμενο, δεν έχουμε εξάρτηση, επαγγελματική, οικονομική ή άλλη, και είμαστε εδώ ως φορείς για να εκφράσουμε τις απόψεις μας. Αντιλαμβάνομαι όμως και ένα σημείο στο οποίο νομίζω ότι παρεξηγήθηκε η εισήγηση του κ. Πανάρετου. Ο κ. Πανάρετος δεν εισηγείται στην επιστολή του, ούτε με όσα την υποστήριξε προφορικά εδώ, τη διακοπή των εργασιών του οργάνου. Ο κ. Πανάρετος ζητάει την αναστολή των εργασιών του οργάνου για δύο ή τρεις συνεδριάσεις, όσες ήταν προγραμματισμένες, μέχρις ότου εκδοθεί το αποτέλεσμα των εκλογών. Και νομίζω ότι δεν το κάνει για λόγους αρχής επειδή είναι ή δεν είναι Ανεξάρτητη Αρχή αυτό το Συμβούλιο, που κι εγώ θεωρώ ότι είναι λίγο εκτός θέματος. Εκείνο το οποίο είναι σημαντικό και νομίζω ότι έχει ουσία ως προς το αίτημά του είναι ότι το κλίμα και η παράδοση που συντηρεί το προεκλογικό κλίμα στην Ελλάδα είναι συγκρουσιακή. Και είναι φυσικό ότι μέσα σε ένα όργανο που και ρητοί διορισμένοι εκπρόσωποι των κομμάτων υπάρχουν, αλλά και οι λοιποί μη εκλεγμένοι ενδέχεται να έχουν διοριστεί και με κομματικά κριτήρια, είναι πολύ πιθανό ότι θα ανατραπεί το κλίμα, εκείνο το οποίο εσείς επισημάνατε ότι επικράτησε μέχρι τώρα, που είναι ένα κλίμα πραγματικά συναινετικό, ένα κλίμα που επιδιώκει να επισημάνει και να εστιάσει στην ουσία και όχι σε άλλες πλευρές. Και από αυτή την έννοια νομίζω ότι πρακτικά μας διευκολύνει η πρόταση του κ. Πανάρετου. Εμείς δεν θα ανακοινώσουμε, εσείς δεν θα ανακοινώσετε ότι διακόπηκαν οι εργασίες του, γιατί δεν διακόπηκαν. Απλώς, αυτεξούσιοι είμαστε ως προς αυτό, θα προγραμματίσουμε δι ημών την επόμενη συνεδρίαση, η οποία δεν θα είναι μία που θα πέφτει μέσα στην προεκλογική περίοδο. Είναι πολύ απλό. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Η άποψη αυτή σεβαστή και ευχαριστώ που τη λέτε. Κύριε Πρόεδρε. 19
Μ. ΚΟΥΡΟΥΤΟΣ: Νομίζω ότι μια ιστορική αναδρομή, ιδίως όταν γίνεται νηφάλια, βοηθάει για τη χάραξη πορείας στο μέλλον. Και νομίζω ότι καλό θα ήταν να κάνουμε μια αναδρομή για να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα γι αυτούς που δεν γνωρίζουν τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα με τον εθνικό διάλογο παιδείας, αρκεί πραγματικά να τα δούμε όπως έγιναν και όχι όπως θα θέλαμε να γίνουν ή όπως πιστεύουμε ότι γίνανε. Ανεξάρτητη Αρχή, νόμος του 95 ή 96, δεν θυμάμαι. Αυτή η Ανεξάρτητη Αρχή, ποια είναι η διαφωνία με τον κ. Πανάρετο: είτε Ανεξάρτητη Αρχή είναι είτε Εθνικό Συμβούλιο που λειτουργεί με Προεδρικό Διάταγμα, εάν η πολιτική ηγεσία δεν θέλει δεν θα λειτουργήσει. Ζήσαμε με τον κ. Πανάρετο -εγώ μόλις είχα αναλάβει τότε την Προεδρία της Ομοσπονδίας- τραγικές στιγμές. Υπήρχε Ανεξάρτητη Αρχή και απαξιώθηκε. Και απαξιώθηκε ως Ανεξάρτητη Αρχή, όχι μία επιτροπή που ορίζεται από ένα Προεδρικό Διάταγμα. Δεν θέλω να πω περισσότερα, γιατί είναι, ειλικρινά σας μιλώ, μία αποφράδα μέρα για την εκπαίδευση. Οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν τότε ουσιαστικά απαξίωσαν ρόλους, απαξίωσαν θεσμούς και φτάσαμε στο 2000 να αλλάξει με Νόμο -το 99 αν θυμάμαι καλά ήταν, λίγο πριν τις εκλογές- να αλλάξει και να γίνει αυτός ο θεσμός που λειτούργησε τώρα. Υπήρξε αυτός ο θεσμός. Προσπάθησε να ξεκινήσει τότε που λέει ο κ. Τρικαλινός, παρουσία του Πρωθυπουργού του κ. Σημίτη, στην Παλιά Βουλή. Είχαμε ένα λάθος, ότι έγινε παραμονές εκλογών, προσέξτε, και ένα δεύτερο λάθος, που πριν μπουν κάποιοι περιέφεραν την παραίτησή τους και την αποχώρηση από το ΕΣΥΠ. Ήταν δύο λάθη, γιατί ήταν παραμονές εκλογών. Φτάσαμε το 2004, αλλαγή κυβέρνησης. 2005 λοιπόν έγινε προσπάθεια λειτουργίας. Κι εδώ θέλω να γραφτεί στα πρακτικά, αυτό που καταθέτω είναι στα αρχεία της Ομοσπονδίας και θέλω ειλικρινά να με πιστέψετε ότι έτσι έγινε. Η διαδικασία δεν είχε καθοριστεί, όπως κι εδώ. Εδώ, ενώ υπήρχε πρόταση να συζητήσουμε μόνο το εξεταστικό, βάλαμε τις βάσεις στην ουσία του θέματος και σήμερα πραγματικά για μένα -θα το πω χωρίς σκοπιμότητες- ίσως είναι η μόνη φορά που στην εκπαίδευση λειτουργεί ο διάλογος στο χώρο της εκπαίδευσης ουσιαστικά. Προσέξτε όμως κάτι. Ήταν ένα λάθος. Αυτό το λάθος το εκμεταλλεύτηκαν πολλοί. Διότι αν τότε είχε ξεκινήσει ο διάλογος για την παιδεία, ίσως να είχαν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα. Ίσως να μην ήταν όπως τα θέλει το ΠΑΣΟΚ, να ήταν λίγο διαφορετικά από άλλη πολιτική άποψη που τα βλέπει η Νέα Δημοκρατία. Πιθανόν. Ή πιθανόν να μην είχε καταλήξει πουθενά. Αλλά όμως θα είχαμε ένα διάλογο επί της ουσίας. Έχω ένα κείμενο, καλοί μου συνάδελφοι, το οποίο το έχω πρωτοκολλήσει στην Ομοσπονδία και στη ΓΣΕΕ, του κ. Βλάχου, εκπροσώπου του Συνασπισμού. Ο άνθρωπος προσπάθησε, για να μη διαλυθεί ο διάλογος, στον 7 ο όροφο του Υπουργείου Παιδείας, να βρει φόρμουλα, προς τιμήν του. Και τη βρήκε. Το χειρόγραφο κείμενο, το οποίο συμφωνήσαμε όλοι, για να μην αποχωρήσει κανείς από το διάλογο, είναι στη διάθεσή σας. Και ειλικρινά, για λόγους ιστορικούς, όταν θα ξανασυνεδριάσουμε, όποτε και να είναι αυτό, θα το καταθέσω, να δείτε τι έλεγε αυτό το κείμενο. Είναι ντοκουμέντο πραγματικό. Δεν προλάβαμε να φύγουμε από τον 7 ο όροφο και τον άνθρωπο τον κατεβάσαν καροτσάκι κάτω. Και αποχωρήσανε δεκάδες άνθρωποι, ιδίως 20
αυτοί που πρόσκεινται ιδεολογικά και πολιτικά μαζί του. Τι είναι αυτό; Δεν είναι πολιτική σκοπιμότητα; Τι είναι; ΜΕΛΟΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου)... ο κ. Βλάχος δεν είναι ο πρώην Πρόεδρος. Μ. ΚΟΥΡΟΥΤΟΣ: Όχι όχι, ο κ. Βλάχος ήταν εκπρόσωπος του Συνασπισμού, το είπα. ΜΕΛΟΣ: Εκπαιδευτικός της Δευτεροβάθμιας. Μ. ΚΟΥΡΟΥΤΟΣ: Λοιπόν, προσέξτε. Και επειδή θέλω να καταγράφονται αυτά που λέω, όποιος θέλει ας τα διαψεύσει, έτσι έγιναν πραγματικά. Και έτυχα να ακούσω διαλόγους που δεν μπορώ να τους μεταφέρω εδώ μέσα. Συνεχίστηκε ο διάλογος, με αποχές πολλές από το διάλογο. Εδώ γίνεται λάθος από την κυβέρνηση πια, τότε Υπουργό Παιδείας. Ενώ συζητήσαμε για τα ΤΕΕ και υπήρξε μία πρόταση που θα έλεγα παρόμοια με αυτή που είπαμε εδώ σήμερα, με πολλά θετικά στοιχεία, δυστυχώς δεν ελήφθη υπόψιν σχεδόν καθόλου. Εδώ είναι ο Πρόεδρος του Παιδαγωγικού, μπορεί να με διαψεύσει αν θέλει. Ήταν μια πρόταση πρωτοποριακή. Άρα εκεί σταμάτησε και ο διάλογος. Εκεί πλέον είχαν αποχωρήσει όλοι και αποχωρήσαμε κι εμείς, ως ΓΣΕΕ και ΟΙΕΛΕ, μετά από ένα μεγάλο διάστημα. Έχοντας λοιπόν αυτή την εμπειρία καταγεγραμμένη, ξεκινήσαμε ένα διάλογο στον οποίο, δεν σας κρύβω, υπήρχαν προβληματισμοί πού μπορεί να φτάσει και αν θα φτάσει κάπου και πού θα οδηγήσει. Και φτάσαμε εδώ σήμερα. Είναι άθλος. Προς τιμήν και των εκπροσώπων του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ -γιατί η Νέα Δημοκρατία δεν έστελνε εκπρόσωπο, θυμάστε τα γεγονότα- προς τιμήν όλων των συναδέλφων υπηρεσιακών, όπως λέει ο κ. Πανάρετος, αλλά και μη υπηρεσιακών. Εγώ δεν θεωρώ ότι είναι υπηρεσιακοί, γιατί γνώρισα εξαίρετους συναδέλφους, φεύγω με μεγάλες εμπειρίες από εδώ μέσα, το λέω και δημόσια παντού, ανθρώπους αξιόλογους που υπηρετούν τη δημόσια εκπαίδευση και προσέφεραν απόψεις. Και πρέπει να συνεχίσουν να προσφέρουν. Εγώ κατάλαβα ότι υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση τη δημόσια, που πολλές φορές συγκρουσιακά βλέπω ότι δεν πάει κάτι καλά και το γενικεύουμε, συνάδελφοι που μπορούν να προσφέρουν πολλά αλλά δεν τους έχει δοθεί η ευκαιρία να προσφέρουν. Είναι ένα άλλο θέμα που πρέπει να το συζητήσουμε, αν θέλει οποιαδήποτε κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε τομές στη διοίκηση, στα στελέχη και όχι να μείνει στα λόγια. Φτάσαμε σε ένα σημείο, κύριε Μπαμπινιώτη, και κάνω έκκληση αυτή τη στιγμή, και ξέρετε, επειδή εμείς γνωριζόμαστε λόγω ιδιωτικής εκπαίδευσης πολλά χρόνια, κάνω έκκληση στο πρόσωπό σας. Πράγματι η πρόταση του κ. Πανάρετου όπως διατυπώθηκε είναι σοφή. Κάναμε ένα τεράστιο έργο. Αυτό το έργο με μία συνεδρίαση ακόμα δεν πρόκειται να οδηγήσει πουθενά. Να το αναβάλλουμε, να δώσουμε ραντεβού μετά τις εκλογές και να συνεχίσουμε τη συζήτηση. Ίσως είναι μια ιστορική στιγμή. Αν μπούμε τώρα σε διαδικασία, παραμονές εκλογών, αντιπαραθέσεων (αποχώρησε το ΛΑΟΣ, αποχωρεί το ΠΑΣΟΚ), καταλαβαίνετε, αποδυναμώνουμε αυτό που κάναμε. Ενώ με μία ομόφωνη απόφαση, όπως θα την έβλεπα εγώ τώρα λίγο οραματικά, όλοι μαζί εδώ να αναβάλουμε 21
αυτή τη συζήτηση για αμέσως μετά τις εκλογές, νομίζω ότι δίνουμε έχουμε υποχρέωση να το κάνουμε- δίνουμε διαστάσεις συνέχισης του διαλόγου και νομίζω ότι έτσι θα το αγκαλιάσει και η κοινωνία. Μην μπούμε σε πολιτικές αντιπαραθέσεις τύπου Βουλής εκείνη την ημέρα, που είχε έρθει και ο Πρωθυπουργός και έγινε ο χαμός. Νομίζω ότι είναι μοναδική ευκαιρία να κουβεντιάσουμε πέντε απόψεις εδώ. Να πω και το τελευταίο. Δεν ολοκληρώνεται μέσα σε μια συνεδρίαση τώρα το σύστημα πρόσβασης, πρέπει να το κουβεντιάσουμε. Και υπάρχουν απόψεις, και έχετε διατυπώσει κι εσείς, κι εμείς και όλος ο κόσμος, θα μπούμε σε μια διαδικασία διαλόγου αμέσως μετά. Εκτός και αν μας καταργήσουν. Όποιος θέλει ας μας καταργήσει, αλλά θα πάρει και την πολιτική ευθύνη για να το κάνει αυτό όμως. Ας μας αναβαθμίσουν. Μακάρι, ευπρόσδεκτο, αρκεί να λειτουργήσουμε. Η γνώμη μου είναι λοιπόν με τον κ. Παπαντωνόπουλο και τον κ. Πανάρετο, που έχουμε διαφωνήσει πολλές φορές, αλλά εντάξει, μπορούμε και να συμφωνούμε κάποιες άλλες. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Μα αυτό είναι και το ενδιαφέρον. Μ. ΚΟΥΡΟΥΤΟΣ: Ναι, αυτό είναι το ενδιαφέρον. Λοιπόν, νομίζω ότι, χωρίς να πω περισσότερα, γιατί είναι μια στιγμή για μένα συγκινησιακά φορτισμένη ότι μπόρεσε και υπήρξε διάλογος στο θέμα της παιδείας. Ήθελα να πω και δυο πράγματα δεν θέλω να χαλάσω το κλίμα όμως- για τον αποκλεισμό των κοινωνικών εταίρων από άλλη Επιτροπή στο Υπουργείο Παιδείας με ευθύνη της κ. Γκοτσοπούλου, δηλαδή πλήρης απαξίωση. Δεν θέλω να το κάνω, θα φανεί ότι το κάνω αντιπολιτευτικά. Αφήστε το τώρα, δεν έχει έννοια. Αλλά καταλαβαίνετε τι απογοήτευση, να είναι μια επιτροπή για το NQF, που να λειτουργεί και να έχει παράξει ένα τεράστιο έργο μέσα σε τρεις μήνες και ξαφνικά να σε καταργεί και να λέει: οι κοινωνικοί εταίροι δεν έχουν λόγο. Δεν θέλω να το βάλω γιατί είναι πολύ πιο θετικά τα άλλα στοιχεία που υπάρχουν εδώ, επομένως μένω εδώ. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριοι συνάδελφοι, υπάρχει μία προέκταση, παράμετρος του θέματος, ότι δυστυχώς ο καλός συνάδελφος -και το εννοώ αυτό- ο κ. Πανάρετος έδωσε το κείμενο στις εφημερίδες προτού το συζητήσει εδώ. Με αποτέλεσμα να βγουν οι εφημερίδες και να λένε ότι διακόπτεται ο διάλογος και ότι το ΠΑΣΟΚ φεύγει από το διάλογο και δεν συνεχίζεται ο διάλογος. Δηλαδή καταλαβαίνετε ότι αυτό αλλάζει το κλίμα, διότι θα μπορούσε να είναι τελείως διαφορετικό. Κύριε Παπαντωνόπουλε. Κ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ: Αν είναι έτσι, γιατί εγώ δεν είδα τα σχετικά δημοσιεύματα... ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, υπάρχουν δημοσιεύματα. Κ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ: Νομίζω ότι είναι καθήκον του κ. Πανάρετου να επανορθώσει, με μία ανακοίνωση τύπου. Να πει ότι το ΠΑΣΟΚ έκανε απλώς αυτή την πρόταση, δεν ισοδυναμεί με παραίτηση από το διάλογο, συζητήθηκε η πρόταση αυτή θα το πείτε εσείς αυτό- στο Συμβούλιο και το 22
Συμβούλιο πήρε μια ομόφωνη απόφαση. Δεν έχει σχέση με τον κ. Πανάρετο αυτό. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Υπάρχει στο «ΕΘΝΟΣ», στα «ΝΕΑ», στην «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», υπάρχουν δημοσιεύματα. Και εγώ άρχισα να δέχομαι τηλεφωνήματα από τους δημοσιογράφους κατά πόσον φεύγει το ΠΑΣΟΚ από το διάλογο, κατά πόσον θα συνεχιστεί ο διάλογος με απουσία του ΠΑΣΟΚ. Μας έφερε σε μία δύσκολη θέση. Που θα ήταν τελείως διαφορετική αν συζητούσαμε... Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Θα μου επιτρέψετε μια στιγμή, γιατί με αφορά. Ήθελα να αποφύγω κάτι που αποκλίνει από το πνεύμα που προσπαθεί να δημιουργήσει και σωστά νομίζω- ο κ. Κουρουτός, δυστυχώς όμως υποχρεώνομαι να το κάνω. Όπως θα έχετε αντιληφθεί όλοι, ουδέποτε έστειλα, κοινοποίησα κείμενο στα μέλη του Συμβουλίου. Το έστελνα πάντα στον Πρόεδρο και περίμενα από τον Πρόεδρο να το δημοσιοποιήσει. Με έκπληξή μου ομολογώ ότι ενώ έστειλα την Παρασκευή το κείμενό μου, δεν είδα να κοινοποιείται στα μέλη του Συμβουλίου και με μεγαλύτερη έκπληξη επίσης ομολογώ είδα να κοινοποιείται τη Δευτέρα με υπογραφή του Προέδρου του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ήρθε 2.30 η ώρα το μεσημέρι την Παρασκευή. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Γιατί τι σημασία έχει; Με συγχωρείτε, άλλες φορές έχουν έρθει κείμενα στις 7.00 η ώρα το βράδυ και έχουν κοινοποιηθεί. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αυτό είναι το θέμα; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κοιτάξτε να δείτε. Βεβαίως είναι το θέμα. Και είναι πολύ σοβαρό θέμα, δεν είναι απλώς θέμα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γιατί να έρθει Παρασκευή μεσημέρι 2.30 η ώρα; Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Γιατί Παρασκευή μεσημέρι ήρθε, τι να κάνουμε; ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, αλλά εντάξει. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Με συγχωρείτε, το κείμενο του κ. Πανάρετου, με forward, ακριβώς το δικό σας. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Ναι, το δικό μου ήρθε, αλλά ήρθε... Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Χωρίς υπογραφή του κ. Μπαμπινιώτη. Ι. ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ: Κάνετε λάθος. Α. ΜΠΑΛΕΡΜΠΑΣ: Όχι όχι, δεν υπήρχε υπογραφή. Μπορώ να σας δείξω τον υπολογιστή. 23