ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Κ. Δεμέστιχας Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Επικοινωνία μέσω e-mail: cdemest@aua.gr, cdemest@cn.ntua.gr Διαφάνειες: Καθ. Νικόλαος Λορέντζος
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ιστορική Εξέλιξη των Η/Υ
Πρώτος γνωστός υπολογιστής: Ο μηχανισμός των Αντικηθύρων Αστρονομικό όργανο - υπολογιστής με σύστημα οδοντωτών τροχών που υπολόγιζε τις εκλείψεις Ηλίου, Σελήνης, το χρόνο των αγώνων (Ολυμπιακών και όχι μόνο) και (κατά πάσα πιθανότητα) τις τροχιές των πλανητών. Από τις σημαντικότερες μηχανικές εφευρέσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μετά την λεπτομερή ανάλυσή του με αξονικό τομογράφο βάρους 8 τόνων υπολογίζεται ότι κατασκευάσθηκε γύρω στο 125 π.χ. Πιθανολογείται ότι τον κατασκεύασε ο Αρχιμήδης. Υπολογιστής Ειδικού Σκοπού
300 π.χ. (;) Ο Άβακας Εργαλείο για μαθηματικούς υπολογισμούς. Ο πιο παλιός άβακας που έχει διασωθεί χρονολογείται στο 300 π.χ και βρέθηκε στην περιοχή της Μεσοποταμίας. Χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα, κυρίως στην Άπω Ανατολή. 6
O Leonardo da Vinci (1452-1519) σχεδιάσε υπολογιστικές μηχανές που λειτουργούσαν με γρανάζια. Δεν τις υλοποίησε. 7
1637: Ο λογαριθμικός κανόνας 8 Το 1617 ο John Napier ανακάλυψε τους λογαρίθμους, οι οποίοι μετατρέπουν τον πολλαπλασιασμό σε πρόσθεση. Το 1637 κατασκευάσθηκε ο πρώτος λογαριθμικός κανόνας, με τον οποίο μπορούμε να βρούμε το λογάριθμο ενός αριθμού.
1623: Η πρώτη υπολογιστική μηχανή που βασίστηκε σε γρανάζια. Την κατασκεύασε ο γερμανός καθηγητής Wilhelm Schickard και την ονόμασε calculating clock. 9
1642: Ο Pascal, στην ηλικία των 16 ετών, κατασκεύασε μία μηχανή, την pascaline, για να βοηθάει τον πατέρα του που ήταν φοροεισπράκτορας. Δεν ήταν απόλυτα ακριβής, λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων της τεχνολογίας της εποχής του, που αδυνατούσε να κατασκευάσει γρανάζια με την απαιτούμενη ακρίβεια. 10
Το εσωτερικό της Μηχανής Pascaline 11
Λίγα χρόνια μετά τον Pascal, o Γερμανός Gottfried Wilhelm Leibniz έφτιαξε μία μηχανή που έκανε και τις 4 πράξεις. Χρησιμοποιούσε το δυαδικό σύστημα αρίθμησης. 12
1801: Ο Γάλλος Joseph Marie Jacquard παρουσίασε μία επαναστατική μηχανή για την κλωστοϋφαντουργία. Μηχανή που προγραμματίζεται και έχει την δυνατότητα σύνθετης ύφανσης από διαφορετικά νήματα, με αποτέλεσμα την παραγωγή υφασμάτων με σχέδια. οπές-φωτοευαίσθητη συσκευή ανάγνωσης - πλέξιμο 13
1822: Ο Άγγλος μαθηματικός Charles Babbage δημιουργεί την διαφορική μηχανή. Ακολούθως παρουσιάζει μία νέα μηχανή, την αναλυτική μηχανή 14
Η αναλυτική μηχανή ενσωμάτωσε για πρώτη φορά την ικανότητα της διακλάδωσης. Έτσι, η επόμενη προς εκτέλεση εντολή μπορεί τώρα να εξαρτάται από το αποτέλεσμα της εκτέλεσης της τρέχουσας εντολής. Αληθής Συνθήκη Ψευδής 15
Ada Byron (κόρη του ποιητή Lord Byron), σε ηλικία 19 ετών, συνέταξε σειρά σημειώσεων στις οποίες περίγραφε τις ακολουθίες εντολών που έπρεπε να εκτελεί η αναλυτική μηχανή (λογισμικό). Η μηχανή δεν κατασκευάσθηκε ποτέ. Όμως, η Ada κέρδισε μία θέση στην ιστορία, ως πρώτος ανθρωπος που προγραμμάτισε υπολογιστή. 16
1890, Μηχανή του Hollerith: Συνέβαλε στην απογραφή του πληθυσμού των ΗΠΑ οπές-φωτοευαίσθητη συσκευή ανάγνωσης 17
18
1936: Ο Υπολογιστής Ζ1 του Zuse 19
1941: Ο Υπολογιστής των Atanasoff-Berry 20
1941, Colossus: Αποκρυπτογράφηση 21
1944: Harvard Mark 1 22
1943-1945: Ο ΕΝΙΑC 23
24
Ένα από τα 4000 αρθρώματα του IBM 704 25
Τεχνολογική Εξέλιξη Η/Υ Πρώτη γενιά (generation) -1950: Λυχνίες Δεύτερη γενιά -1960: Τρανζίστορ, ταινίες, τύμπανα, μνήμη φερριτικού πυρήνα Τρίτη γενιά 1965-: Ολοκληρωμένα κυκλώματα (IC integrated circuits), οικογένειες υπολογιστών Τέταρτη γενιά 1970-: LSI (Ολοκληρωμένα κυκλώματα μεγάλης κλίμακας (large scale integrated circuits) Πέμπτη γενιά 1980-: VLSI (Ολοκληρωμένα κυκλώματα πολύ μεγάλης κλίμακας (very large scale integrated circuits)) Ολοκληρωμένο κύκλωμα ( integrated circuit microchip, silicon chip, or chip): Ηλεκτρονικό κύκλωμα σε μινιατούρα, αποτελούμενο κυρίως από ημιαγωγούς, που έχουν κατασκευασθεί σε υπόστρωμα ημιαγώγιμου υλικού. Φυσική διάσταση Κόστος Ταχύτητα 26
Λογικό κύκλωμα με τρανζίστορ (1960) Λογικό κύκλωμα με λυχνία (IBM Pluggable Units - 1950) Ολοκληρωμένα κυκλώματα 27
1947: Ανακαλύπτεται το τρανζίστορ 1951: Δημιουργείται ο UNIVAC, ο πρώτος εμπορικός υπολογιστής 1953: Η ΙΒΜ παρουσιάζει τον υπολογιστή ΙΒΜ 701 1954: Ο John Backus και η IBM παρουσιάζουν τη FORTRAN 1958: Οι J. Kilby, R. Noyce παρουσιάζουν το πρώτο ολοκληρωμένο κύκλωμα 1969: Εμφανίζεται το ARPANET, η πρώτη μορφή του σημερινού ΙΝΤΕRNET 1971: Παρουσιάζεται ο INTEL 4004, ο πρώτος μικροεπεξεργαστής 1981: Η Microsoft παρουσιάζει το λειτουργικό σύστημα MSDOS 1983: H Apple παρουσιάζει τον πρώτο υπολογιστή με γραφικό user interface 1985: H Microsoft απαντά στην Apple παρουσιάζοντας τα Windows. 28
Εφαρμογές Η/Υ & Πληροφορικής
Εφαρμογές Βιομηχανία Εμπόριο Ηλεκτρονικό Εμπόριο Δημόσια Διοίκηση > Υγεία > Μεταφορές > Επιστήμες > Εκπαίδευση Ψυχαγωγία 30
Δημόσια Διοίκηση Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση - g2c (government to citizen) - g2g (government to government) - g2b (government to business) 31
Υγεία Ιατρική φροντίδα Περίθαλψη Πρόληψη -διατήρηση υγείας Διαγνωστική - Προληπτική Ιατρική Παρακολούθηση Εξετάσεις Χειρουργείο (τηλεχειρουργική) Χώροι ανάνηψης - εντατικής παρακολούθησης Τεχνητά όργανα - Βηματοδότες κλπ 32
Μεταφορές Μονάδες αυτοματισμού Συντονισμός -Ελέγχος μηχανικών λειτουργιών των μέσων μεταφοράς Μείωση στην κατανάλωση των καυσίμων Περιορισμός των επιβαρυντικών για την ατμόσφαιρα καυσαερίων Έλεγχος - Eντοπισμός των βλαβών - Προειδοποίηση 33
Επιστήμες Πρόγνωση του καιρού Εξερεύνηση του διαστήματος Ενδοσκόπηση του μικρόκοσμου του κυττάρου Προσομοίωση πολύπλοκων φαινομένων - προσελήνωση και όχι μόνο - πυρκαγιά - ανάπτυξη φυτών 34