1
2
Δέκατο (10.) Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας Εργαστήριο Φιλοσοφικής Έρευνας πάνω στο Φαναντασιακό και Επιθεώρηση Φιλοσοφείν. Πολιτικά Ανθρωπολογικά αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ελευθερία και Πολιτική Κε.δ.ε.α. α.π.θ., 1 2 Φεβρουαρίου 2019 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή, 1 Φεβρουαρίου 2019 10.00 11.00. Προσέλευση - Εγγραφές. Α' Συνεδρία Προεδρείο: Ιωάννης Μαρκόπουλος, Βίκη Καραβάκου 11.00 11.20. Αναστασία Σοφία Αλεξιάδου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Ιστορικός, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Ελισάβετ - Αθανασία Αλεξιάδου, Δικηγόρος παρ Αρείω Πάγω, Διδάκτωρ Νομικής Πανεπιστημίου Leiden. «Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, Ελευθερία της 'Εκφρασης και Δημοκρατία». 11.20 11.40. Νίκος Τσαμπάζης, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Ο εξαναγκασμός προς ελευθερία». 11.40-12.00. Ευαγγελία Δεληβογιατζή, Υποψ. Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Η πολιτική της ελευθερίας». 12.00 12.20. Δημήτριος Φαρμάκης, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, πρ. Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων, Καθηγητής ΑΣΠΑΙΤΕ. «Η χομπσιανή πρόσληψη της πολιτικής ελευθερίας». 3
12.20 12.40. Γιώργος Μωραϊτης, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Πολιτικής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Βρέμης «Ελευθερία και αρνητικότητα: αντισημιτισμός και θεολογία του καπιταλισμού». 12.40 13.10. Συζήτηση. 13.10-13.30. Διάλειμμα. Β' Συνεδρία Προεδρείο: Γιάννης Πλάγγεσης, Χρυσάνθη Κεχρολόγου, 13.30 13.50. Δάφνη Χρυσικάκη, Υποψ. Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Συγγραφέας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Η πολιτική μετουσίωση της ελευθερίας : η μετάπλαση του αφηρημένου». 13.50 14.10. Κατερίνα Γιαννακοπούλου, PhD Κοινωνιολογίας, Μaster Φιλοσοφίας, Art Designer, Συγγραφέας. «Ελευθερία και Πολιτική». 14.10 14.30 Ευθύμιος Παππάς, Υποψ. Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Στοχαστική πραγματικότητα και επιχειρηματικό υποκείμενο». 14.30 14.50. Λάμπρος Παπαγιάνννης, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Επίκουρος Καθηγητής Guangdong University of Foreign Studies, Καντώνα, Κίνα. «Πολιτικές ανελευθερίες της σύγχρονης κοινωνίας ζητήματα πολιτικού κονφορμισμού». 14.50 15.10 Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Χριστιανισμού, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Πολιτικός και θρησκευτικός πλουραλισμός». 15.10-15.45. Συζήτηση. 15.45 17.00. Διάλειμμα. Επίσημη έναρξη του Συνεδρίου 17.00 17.30. Χαιρετισμοί Ιωάννα Φουντά, Eκπρόσωπος του ελληνικού Κλιμακίου της Έδρας Βιοηθικής της Unesco στη Βόρεια Ελλάδα, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Εργαστήριο 4
Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. (Εβδομήντα [70] χρόνια από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.) Γ' (Εναρκτήρια) Συνεδρία Προεδρείο: Σωκράτης Δεληβογιατζής, Ελένη Καλοκαιρινού 17.30 18.00. Εισαγωγή στην όλη προβληματική του Συνεδρίου: Σωκράτης Δεληβογιατζής, Καθηγητής Φιλοσοφίας, Διευθυντής Εργαστηρίου Φιλοσοφικής 'Ερευνας πάνω στο Φαντασιακό, Διευθυντής/Εκδότης Περιοδικού Φιλοσοφείν. Πολιτικά Ανθρωπολογικά, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Η ελευθερία ως το θεσμικό ανεμπόδιστο μιας οντολογίας της πολιτικής». 18.00 18.30. Γεώργιος Κασιμάτης, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, τ. Νομικός Σύμβουλος Πρωθυπουργού. «Ελευθερία ίσον πολιτική ελευθερία». 18.30-19.00. Νίκος Ιντζεσίλογλου, Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνιολογίας του Δικαίου, τ. Κοσμήτορας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Ελευθερία του ατόμου και απελευθέρωση όλου του λαού». 19.00 19.30. Φώτης Καγγελάρης, Διδάκτωρ Ψυχοπαθολογίας, Université de Paris, Συγγραφέας. «Δημοκρατικός ολοκληρωτισμός». 19.30 20.00. Παναγιώτης Δόικος, Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Η ελληνική αντινομία και η ελευθερία του φωτός». 20.00-22.00. Παρεμβάσεις-Συζήτηση: Σωκράτης Δεληβογιατζής (Συντονιστής), Θεοδόσης Πελεγρίνης, Νίκος Παρασκευόπουλος, Ξενής Σαχίνης, Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, Παντελής Σαββίδης, Γιώργος Διβάρης, Βαγγέλης Πρωτοπαπαδάκης, Προκόπης Κωφός, Γιάννης Πλάγγεσης, Χρήστος Σιδηρόπουλος, Τάσος Αρβανιτάκης, Θεόπη Παρισάκη, Βίκη Καραβάκου, Αλέκος Δαφνομήκης, Ναταλία Σουπονίτσκαγια, Θεόδωρος Γεωργίου. Σάββατο, 2 Φεβρουαρίου 2019 Δ' Συνεδρία Προεδρείο: Γιώργης Σκουλάς, Θεόδωρος Γεωργίου 5
10.00 10.20. Θεοφάνης Παπαστάθης, ΠΜΣ Επιστήμες της Εκπαίδευσης και της Δια Βίου Μάθησης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. «Απροϋπόθετο ή κυριαρχία: Το Πανεπιστήμιο στο νέο commercium». 10.20 10.40. Στέλλα Αλεξανδρή, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Ο Jaspers και ο νέος ανθρωπισμός». 10.40 11.00. Ηλίας Βαβούρας, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Υπάρχει ελευθερία στον Hobbes;». 11.00 11.20. Αλέξανδρος Καϊδόγλου, Συγγραφέας, Πολιτικός. «Η ελευθερία ως συνιστώσα της δημοκρατίας στη σύγχρονη πολιτική κοινωνία». 11.20 11.40. Γιάννης Μήτρου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Διδάσκων στη Σχολή Καλών Τεχνών, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Τα ονόματα της ελευθερίας». 11.40-12.00. Συζήτηση 12.00-12.30. Διάλειμμα Ε' Συνεδρία Προεδρείο: Τέσσα Δουλκέρη, Ιωάννης Χριστοδούλου 12.30 12.50. Ιωάννης Χριστοδούλου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Διευθυντής MSc: «Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση», Cyprus International Institute of Management. «Ελευθερία και Πολιτική στον Σπινόζα». 12.50 13.10. Χρυσάνθη Κεχρολόγου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Ελευθερία και Επανάσταση». 13.10 13.30. Κερασένια Παπαλεξίου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Καθηγήτρια Πειραματικού Γυμνασίου Λυκείου Θεσσαλονίκης, Σύμβουλος ΥΠΕΠΘ. «Το ερώτημα και το διακύβευμα». 13.30 13.50. Σπύρος Μακρής, Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. 6
«Ελευθερία και πολιτική στην Hannah Arendt. Από τη βούληση στην πράξη: Μια αναστοχαστική ερμηνεία». 13.50 14.10. Γιώργης Σκουλάς, Καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. «Η έννοια της ελευθερίας και της πολιτικής από τον Hobbes στον Μαρξ: Μια ιστορική και φιλοσοφική αναζήτηση». 14.10 14.30. Δημήτριος Τσινικόπουλος, Συγγραφέας, Δικηγόρος. «Πολιτική και ηθική ευθύνη». 14.30-15.15. Συζήτηση. 15.15 16.00. Διάλειμμα ΣΤ' Συνεδρία Προεδρείο: Τάσος Αρβανιτάκης, Κερασένια Παπαλεξίου. 16.00 16.20. Κωνσταντίνος Ράντης, Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. «Η ανεπίκαιρη έννοια της ελευθερίας του T. H. Adorno». 16.20 16.40. Αλέκος Θεοδωρίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας, δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. «Η αποξένωση ως συντριβή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ως τρόμος». 16.40 17.00. Ιωάννης Μαρκόπουλος, Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τεχνοεπιστήμης, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Τεχνοεπιστήμη και καπιταλισμός: Προς μια έκλειψη της ατομικής ελευθερίας και της πολιτικής αυτονομίας». 17.00 17.20. Γρηγόρης Καραφύλλης, Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. «Η ατομική και η κοινωνική ελευθερία ως πλαίσιο για την ανθρώπινη πράξη». 17.20 17.40. Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Εφαρμοσμένης Οικονομικής, Κοσμήτορας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Κοινωνική Απελευθέρωση έναντι της Ατομικής Ασυδοσίας». 17.40-18.00. Συζήτηση. 18.00 18.30. Διάλειμμα. 7
Ζ' Συνεδρία Προεδρείο: Σωκράτης Δεληβογιατζής, Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Γιάννης Μήτρου 18.30 18.50. Τάσος Αρβανιτάκης, Συγγραφέας λογοτέχνης, Καθηγητής Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. «Η λογοκρισία» 18.50 19.10. Ελένη Καλοκαιρινού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Από την πολιτική ελευθερία στην ηθική αυτονομία και την πλήρη αυτοδιάθεση του εαυτού». 19.10 19.30. Χαράλαμπος Παπαχαραλάμπους, Αναπληρωτής Καθηγητής Ποινικού Δικαίου και Φιλοσοφίας του Δικαίου, Πανεπιστήμιο Κύπρου. «Αναρχισμός, Δίκαιο και Κυρίαρχη Βία. Εστιάσεις στους Agamben, Benjamin και Levinas». 19.30 19.50. 16.40 17.00. Βασιλική Καραβάκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Εκπαίδευσης, Διευθύντρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Επιστήμες της Εκπαίδευσης και της Διά Βίου Μάθησης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. «Οι (μετα-)δραστηριότητες της ελευθερίας και η πολιτική». Γιάννης Μήτρου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Διδάσκων στη Σχολή Καλών Τεχνών, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Τα ονόματα της ελευθερίας» 1. Χρυσάνθη Κεχρολόγου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Ελευθερία και Επανάσταση» 1. Αλέξανδρος Καϊδόγλου, Συγγραφέας, Πολιτικός. «Η ελευθερία ως συνιστώσα της δημοκρατίας στη σύγχρονη πολιτική κοινωνία» 1. 19.50 20.10(;). Θεόδωρος Γεωργίου, Καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. «Η ιδέα της πολιτικής ελευθερίας». 20.10-22.00. Συζήτηση. Συμπεράσματα. Τέλος των εργασιών του Συνεδρίου. Οργανωτική-Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου Σωκράτης Δεληβογιατζής (Πρόεδρος), Ελένη Καλοκαιρινού, Παναγιώτης Δόικος, Βίκη Καραβάκου, Ιωάννης Μαρκόπουλος, Γιώργης Σκουλάς, Κώστας Κωτσιόπουλος, Τζίνα Παπαλεξίου, Ηλίας Βαβούρας, Γιάννης Μήτρου, Στέλλα Αλεξανδρή, Ευθύμης Παπάς, Εύα Δεληβογιατζή, Γιώργος Αρσένης, Στέφανος Γεωργόπουλος, Σπυρίδων Φίλκας-Φιλικός Επιτροπή Ερευνών αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Υπουργείο Εσωτερικών (Μακεδονίας και Θράκης), Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης, Εταιρεία Επιστημόνων Επικοινωνίας και Δημοσιογράφων 8