ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΣΤΕΡ INSTITUT PASTEUR HELLÉNIQUE

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΣΤΕΡ INSTITUT PASTEUR HELLÉNIQUE έτη προσφοράς ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1919 ΑΘΗΝΑ NEWSLETTER τεύχος 1 Οκτώβριος 2013 Βασ. Σοφίας 127, 11521 Αμπελόκηποι 210 6478800 cdriva@pasteur.gr www.pasteur.gr www.facebook.com/hellenicpasteurinstistute Η ιστορία και η αποστολή μας Το πρώτο Ινστιτούτο Παστέρ ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1888 με σκοπό τη μελέτη της νέας επιστήμης της Μικροβιολογίας και των εφαρμογών της στην Ιατρική, στη Δημόσια Υγεία, στη Γεωργία και στη Βιομηχανία, καθώς επίσης και την έρευνα για την ανάπτυξη εμβολίων και ορών. Ακολούθησε η ίδρυση ενός δικτύου από Ινστιτούτα Παστέρ σε διάφορα μέρη του κόσμου, κυρίως σε Γαλλικές αποικίες, αλλά και σε άλλες χώρες. Η ιστορία της ίδρυσης του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ ξεκινάει από την ανάγκη αναδιοργάνωσης του Ελληνικού Στρατού στις αρχές του 20ου αιώνα. Το έργο της αναδιοργάνωσης αυτής ανατέθηκε από το Ελληνικό Κράτος σε αποστολή του Γαλλικού Στρατού. Ο αρχηγός αυτής της αποστολής, ταξίαρχος Joseph- Paul Eydoux, το 1911 πρότεινε στον Ελευθέριο Βενιζέλο, πρωθυπουργό και υπουργό Στρατιωτικών, την ίδρυση ενός Ινστιτούτου Παστέρ στην Ελλάδα. Το 1912, ακολούθησε πρόταση και του υπεύθυνου του Υγειονομικού της ίδιας αποστολής, αρχίατρου Odilon Arnaud, με το ίδιο περιεχόμενο. Στο πλαίσιο τόσο της κοινωνικής πολιτικής για τη δημόσια υγεία, όσο και της σύσφιξης των διμερών σχέσεων με τη Γαλλία, ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος υποστήριζε με θέρμη την ίδρυση του Ινστιτούτου. Το 1914 μάλιστα, ο περιβόητος ομογενής μεγιστάνας Μπαζίλ Ζαχάρωφ κοινοποίησε την πρόθεσή του να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα. Ωστόσο, λόγω της πολιτικής αστάθειας, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε διεθνές, πέρασε αρκετός καιρός μέχρι να καρποφορήσει το σχέδιο των Γάλλων στρατιωτικών. Τελικά το 1919 το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ - Ίδρυμα Ζαχάρωφ ιδρύθηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 26 Απριλίου. Ο Ζαχάρωφ, εκτός από την αρχική χορηγία, συνείσφερε και ετήσια επιχορήγηση μέχρι το θάνατό του. Ο Βενιζέλος επίσης βοήθησε το ινστιτούτο με έκτατες δωρεές. (Αρχεία ΕΙΠ: www.pasteur.gr/ha) Από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ παραμένει πιστό στην αποστολή του που είναι η πρόληψη και η θεραπεία Μολυσματικών Νοσημάτων μέσω της Βιοϊατρικής Έρευνας, της Εκπαίδευσης και της προσφοράς Υπηρεσιών στη Δημόσια Υγεία. Ειδικότερα, η Έρευνα εστιάζεται σε επιλεγμένα παθογόνα καθώς και στην καταπολέμηση άλλων νοσημάτων όπως αυτοάνοσα, νευροεκφυλιστικά, νευρομυϊκά και διάφορες μορφές καρκίνου. Μια από τις βασικές δραστηριότητες του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ είναι η άμεση ανταπόκριση στην ανίχνευση και απομόνωση παθογόνων μικροοργανισμών που αποτελούν ιδιαίτερη απειλή στη Δημόσια Υγεία διότι μπορεί να προκαλέσουν επιδημίες ή πανδημίες. Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, παίζει στρατηγικό ρόλο στην παρακολούθηση της εισαγωγής αναδυόμενων και επανεμφανιζόμενων λοιμωδών νόσων στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο. Οι διαγνωστικές εξετάσεις που διενεργούνται στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ καλύπτουν ανάγκες Ιδιωτών ασθενών ή ασθενών δημοσίων και ιδιωτικών θεραπευτηρίων. Το διαγνωστικό Τμήμα έχει διαπιστευτεί σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 15189:2007 από το ΕΣΥΔ (http://www.pasteur.gr/?page_id=19). Επίσης λειτουργούν πέντε (5) Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Λοιμώξεων: 1) Γρίππης Νοτίου Ελλάδος (διαπιστευμένο από τον Π.Ο.Υ.), 2) Γονοκκόκου, 3) Εντεροϊών πολιοϊών (διαπιστευμένο από τον Π.Ο.Υ.), 4)Ερυθράς/ Ιλαράς (Διαπιστευμένο από τον Π.Ο.Υ) και 5) Λεϊσμανιάσεων. Η Μονάδα Εμβολίων λειτουργεί κάτω από αυστηρές προδιαγραφές όπως αυτές ορίζονται από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και τον ΕΟΦ και υποστηρίζεται από το Τμήμα Ποιοτικού Έλεγχου και τη Μονάδα Πειραματοζώων του Ελληνικού Ινστιτούτο Παστέρ. Τα προϊόντα της Μονάδας διατίθενται στο Υπουργείο Υγείας αλλά και σε άλλους φορείς όπως ΕΟΠΠΥ, Ένοπλες Δυνάμεις, Νοσοκομεία κλπ. αλλά και σε ανθρωπιστικές αποστολές στην Ελλάδα και το Εξωτερικό (http:// www.pasteur.gr/?page_id=21).

2 Περιεχόμενα Η ιστορία και η αποστολή μας...1 Νέοι ιοί, απειλή για τη Δημόσια Υγεία...2 Νέα μελέτη με βλαστοκύτταρα ενδέχεται να οδηγήσει στην ανάπτυξη εναλλακτικής θεραπευτικής λύσης για την αντιμετώπιση της επιληψίας...3 Πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ για τη μελέτη της νόσου Πάρκινσον...3 Διάγνωση της Λεϊσμανίασης του σκύλου. Ορολογικός ή μοριακός έλεγχος;...4 Έρευνα για αποτελεσματικότερα, ασφαλέστερα και φθηνότερα φάρμακα έναντι του ιού της Ηπατίτιδας C (HCV)...4 Ουσία Κ ως πιθανός αναστολέας του ιού HCV...4 Πρόσφατη δημοσίευση του εργαστηρίου Μοριακής Ιολογίας στο Journal of Virology...4 Έρευνα στα αυτοάνοσα νευρολογικά νοσήματα με έμφαση στα ενεχόμενα αυτοαντιγόνα και στα αντίστοιχα αυτοαντισώματα...5 Ανάπτυξη Υπερσύγχρονης Μονάδας Πολυφωτονικής Μικροσκοπίας στο ΕΙΠ...5 Επίσκεψη Γενικής Διευθύντριας Ινστιτούτου Παστέρ...6 Εκπαιδευτικό Σεμινάριο...6 Νέα από το Τμήμα Ζωικών Προτύπων Βιοϊατρικής Έρευνας...7 Ιστορικό Αρχείο του ΕΙΠ...7 Διεθνές επιμορφωτικό σεμινάριο με πρακτική εξάσκηση πάνω σε «Ζωντανή απεικόνιση και ηλεκτροφυσιολογία»...8 Ανακοίνωση Συνεδρίου...8 Συντακτική ομάδα: Χριστίνα Δρίβα, Σίσσυ Κολυβά, Χαραλαμπία Μπολέτη, Χριστίνα Φωκά. Σχεδιασμός: Ανδρέας Βούρτσης Νέοι ιοί: απειλή για τη Δημόσια Υγεία Τους τελευταίους μήνες πρωτοεμφανίστηκαν στην Ελλάδα δύο νέοι ιοί που προσβάλλουν το ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα και οι οποίοι έχουν αναγνωρισθεί ως ενδεχόμενες απειλές για τη Δημόσια Υγεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.). Οι ιοί αυτοί είναι ο νέος κορόνα ιός MERS- CoV (Αναπνευστικό Σύνδρομο Μέσης Ανατολής) και ο ιός γρίπης των πτηνών Α(Η7Ν9) (στην Κίνα). Ιός MERS-CoV Από το Σεπτέμβριο του 2012 που ανιχνεύτηκε αρχικά ο νέος κορόνα ιός MERS-CoV σε ασθενή μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου 2013, έχoυν προσβληθεί 130 άτομα και έχουν προκληθεί 58 θάνατοι παγκοσμίως από μόλυνση με τον συγκεκριμμένο ιό. Εκτός από τα βαριά συμπτώματα στο αναπνευστικό σύστημα, η μόλυνση με τον ιό προκαλεί σε ορισμένους ασθενείς επιπλέον διάρροια και νεφρική ανεπάρκεια. Τα περισσότερα κρούσματα μέχρι τώρα έχουν παρατηρηθεί σε χώρες της Μέσης Ανατολής (Ιορδανία, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Στο Διαγνωστικό Εργαστήριο του ΕΙΠ έχει διεξαχθεί μέχρι στιγμής εργαστηριακός έλεγχος για την ανίχνευση του ιού σε 7 δείγματα. Σε κανένα δείγμα δεν ανιχνεύτηκε ο εν λόγω ιός ιός MERS-CoV. Ιός γρίπης των πτηνών Α(Η7Ν9) Στις 31 Μαρτίου του 2013, οι Κινεζικές Υγειονομικές Αρχές ανακοίνωσαν την απομόνωση ενός νέου ιού γρίπης Α(Η7Ν9) από ασθενείς που παρουσίασαν βαριά πνευμονία και αναπνευστική δυσχέρεια. Έως τις 19 Σεπτεμβρίου 2013 ο Π.Ο.Υ. αναφέρει την ύπαρξη 135 εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων γρίπης Η7Ν9 (44 θάνατοι) παγκοσμίως. Στο Διαγνωστικό εργαστήριο του ΕΙΠ έχει διεξαχθεί εργαστηριακός έλεγχος για την ανίχνευση του ιού σε 2 δείγματα. Σε κανένα δεν ανιχνεύτηκε ο εν λόγω ιός Οι ιός της γρίπης Α(Η7Ν9) ανήκει σε υποομάδα ιών της γρίπης οι οποίοι φυσιολογικά μολύνουν πτηνά ενώ για πρώτη φορά αναγνωρίζεται λοίμωξη από τον ιό αυτό σε ανθρώπους. Τι φοβάται ο Π.Ο.Υ. Προς το παρόν φαίνεται ότι οι ιοί αυτοί δεν έχουν (ιός ΑΗ7Ν9) ή έχουν πολύ περιορισμένη ικανότητα (MERS- CoV) μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο φόβος των ειδικών είναι μήπως οι ιοί αυτοί εξελιχθούν και αποκτήσουν ικανότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, η οποία σε συνδυασμό με την υψηλή θνησιμότητα μπορεί να αποτελέσει μεγάλη απειλή. Ανησυχία, επίσης, προκαλεί το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί με ακρίβεια μέχρι στιγμής η πηγή μετάδοσης των ιών αυτών. Δ Ι Α Γ Ν Ω Σ Τ Ι Κ Ο Τ Μ Η Μ Α ΩΡΕΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ: 08:00-14:00 (ΔΕΥΤΕΡΑ ΕΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ) ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ : 2106478 804 & 806 www.pasteur.gr/?page_id=19 Η διάγνωση των ιών MERS-CoV και γρίπης Α(Η7Ν9 στο Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur Το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νοτίου Ελλάδος το οποίο λειτουργεί στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο και έχει ήδη αναπτύξει μεθόδους ανίχνευσης των νέων αυτών ιών με σύγχρονες τεχνικές μοριακής βιολογίας. Κλινικά δείγματα για τη διάγνωση των ιών αυτών από ασθενείς που εμπίπτουν στον ορισμό των ύποπτων κρουσμάτων όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ (www.keelpno. gr) μπορεί να αποστέλλονται στo Eλληνικό Ινστιτούτο Pasteur. Περισσότερες πληροφορίες για τις εξετάσεις αυτές υπάρχουν στην ιστοσελίδα http://www.pasteur.gr/?p=3627 καθώς και στο τηλέφωνο 210-6478822 (κ. Κοσσυβάκης).

Πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ για τη μελέτη της νόσου Πάρκινσον 3 Νέα μελέτη με βλαστοκύτταρα ενδέχεται να οδηγήσει στην ανάπτυξη εναλλακτικής θεραπευτικής λύσης για την αντιμετώπιση της επιληψίας Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση που πραγματοποιήθηκε από την ερευνητική ομάδα της Δρ. Ρεβέκκας Μάτσα στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ σε συνεργασία με την ομάδα των καθηγητών Φωτεινής Στυλιανοπούλου και Αντώνη Σταματάκη στη Νοσηλευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό STEM CELLS Translational Medicine, ασθενείς με επιληψία που δεν ανταποκρίνονται σε φαρμακευτική αγωγή μπορεί να ωφεληθούν από μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η χορήγηση βλαστοκυττάρων σε πειραματόζωα με κροταφική επιληψία είχε ως αποτέλεσμα την προστασία των νευρικών κυττάρων και την αποκατάσταση των διαταραγμένων λειτουργιών αντίληψης, μάθησης και μνήμης. Υπολογίζεται ότι 50 εκατομμύρια ατόμων πάσχουν από επιληψία παγκοσμίως. Το ένα τρίτο από αυτούς είναι ασθενείς με κροταφική επιληψία. Η Δρ. Ρεβέκκα Μάτσα, επιχορηγούμενη από το Πρόγραμμα «Ερευνητική ΑΡΙΣΤΕΙΑ» της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας, αναπτύσσει με την ομάδα της ένα καινοτόμο πρόγραμμα για τη μελέτη της παθοφυσιολογίας της νόσου Πάρκινσον, σε συνεργασία με τους ερευνητές του Ινστιτούτου Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Λεωνίδα Στεφανή και Κώστα Βεκρέλλη. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, εφαρμόζονται οι νέες τεχνολογίες του κυτταρικού επαναπρογραμματισμού για την ανάπτυξη των οποίων τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής ή Φυσιολογίας 2012 οι ερευνητές Shinya Yananaka και Sir John Gurdon. Οι μελέτες που διεξάγονται στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ προβλέπουν τη μετατροπή ενήλικων δερματικών κυττάρων από ασθενείς με νόσο Πάρκινσον σε νευρώνες με σκοπό τη δημιουργία ενός κυτταρικού μοντέλου της ασθένειας που θα συνεισφέρει στην ανακάλυψη νέων βιολογικών δεικτών και θεραπευτικών στόχων. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται ανθρώπινοι ινοβλάστες από ασθενείς με κληρονομική νόσο Πάρκινσον που φέρουν μια συγκεκριμένη μετάλλαξη στο γονίδιο της α-συνουκλεΐνης. Η μετάλλαξη αυτή εντοπίσθηκε για πρώτη φορά σε Έλληνες ασθενείς από Έλληνες ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας συγκεκριμένα από την ομάδα της καθηγήτριας Αγλαΐας Αθανασιάδου - και συνδέεται με την εμφάνιση μιας πρόωρα εμφανιζόμενης μορφής της νόσου. Αναμένεται ότι τα αποτελέσματα της τρέχουσας μελέτης θα οδηγήσουν στην αποσαφήνιση των μηχανισμών παθογένειας της νόσου Πάρκινσον και πιθανώς στην ανακάλυψη και μελλοντικά στη δοκιμή νέων φαρμάκων, ενώ θα έχουν εφαρμογή και σε άλλες νευρολογικές ασθένειες. Κυτταρικός θάνατος (Α) και νευροπροστασία μετά από μεταμόσχευση νευρικών βλαστοκυττάρων (Β) σε πειραματικό μοντέλο κροταφικής επιληψίας. Είναι εμφανής η προστατευτική δράση της κυτταρικής μεταμόσχευσης στους νευρώνες του ιπποκάμπου στον εγκέφαλο. Η τρέχουσα αντιμετώπιση με φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση είναι συνήθως αναποτελεσματική για τους περισσότερους ασθενείς με κροταφική επιληψία και γι αυτό αναζητούνται εναλλακτικές θεραπευτικές λύσεις. Στην εργασία τους οι ερευνητές υπέθεσαν ότι βλαστοκύτταρα του εγκεφάλου που εκκρίνουν τον ινσουλινοειδή αυξητικό παράγοντα IGF-1, θα μπορούσαν να παρέχουν προστασία στους νευρώνες και να αναστέλλουν τα αρνητικά συμπτώματα της νόσου. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι αυτό πράγματι συμβαίνει σε πειραματικά ζωικά πρότυπα της ασθένειας (πειραματόζωα). Οι παρατηρήσεις αυτές δημιουργούν πιθανές προοπτικές για την ενδεχόμενη ανάπτυξη νέων αντιεπιληπτικών θεραπειών που δεν βασίζονται σε φάρμακα ή εγχείριση. Miltiadous et al. Stem Cells Transl Med. 2013 Mar;2(3):185-98. Νευρικά κύτταρα από επαναπρογραμματισμένους δερματικούς ινοβλάστες ασθενών με νόσο Πάρκινσον

4 Έρευνα για αποτελεσματικότερα, ασφαλέστερα Ουσία Κ ως πιθανός αναστολέας του ιού HCV και φθηνότερα φάρμακα έναντι του ιού της Ηπατίτιδας C (HCV) Το εργαστήριο Μοριακής Ιολογίας (Νίκη Βασιλάκη, ερευνήτρια και Π. Μαυρομαρά υπεύθυνη εργαστηρίου) σε συνεργασία με το Βιολογικό Τμήμα Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ιωάννα Βαλλιάνου και Καθ. Μ Χατζοπούλου- Κλαδαρά, υπεύθυνη εργαστηρίου) μελετούν μια πολλά υποσχόμενη ουσία αναστολέα της αντιγραφής του ιικού RNA του ιού της Ηπατίτιδας C,την ουσία K. Η ουσία αυτή έχει επιλεγεί με βάση τη δράση της στο μεταβολισμό των λιπιδίων και είναι πολύ λιγότερο κυτταροτοξική σε σχέση με τις στατίνες. Ο λεπτομερής μοριακός μηχανισμός δράσης Οι τρέχουσες θεραπείες για τον ιό της Ηπατίτιδας C παρουσιάζουν αρκετά προβλήματα που συνίστανται 1) στο υψηλό τους κόστος, 2) στο ότι συνοδεύονται από σοβαρές παρενέργειες, 3) στο ότι στοχεύουν σε επιλεγμένους γονοτύπους και 4) στο ότι οδηγούν σε εμφάνιση ανθεκτικών στα φάρμακα στελεχών του ιού. Ως εκ τούτου υπάρχει παγκόσμια αναγκαιότητα για την ανακάλυψη αποτελεσματικότερων, ασφαλέστερων και φθηνότερων φαρμάκων έναντι του HCV. Στο πλαίσιο της ουσίας Κ έναντι της αναπαραγωγής του ιού αποτελεί του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Ανάπτυξη αντικείμενο επισταμένης μελέτης. Διάγνωση της Λεϊσμανίασης του σκύλου. Ορολογικός ή μοριακός έλεγχος; Η Λεϊσμανίαση του σκύλου αποτελεί σοβαρή και συχνή νόσο στην Ελλάδα. Η διάγνωσή της βασιζόταν μέχρι πρόσφατα μόνο στον προσδιορισμό των αντισωμάτων έναντι του παρασίτου Leishmania infantum (L.infantum) στο αίμα των σκύλων. Η ύπαρξη αντισωμάτων υποδηλώνει μόλυνση του ζώου αλλά όχι απαραίτητα νόσο και έτσι ο κτηνίατρος, σε αμφίβολα περιστατικά, δεν μπορεί να είναι βέβαιος αν πρέπει να προχωρήσει σε θεραπεία. Στα περιστατικά αυτά, η νέα μοριακή μέθοδος ανίχνευσης του DNA του παρασίτου στους ιστούς του ζώου, αποτελεί χρήσιμο επικουρικό διαγνωστικό εργαλείο. Το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ έχει μακρόχρονη παράδοση στη διάγνωση της Λεϊσμανίασης του σκύλου με ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων έναντι του παρασίτου. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι ο έμμεσος ανοσοφθορισμός (IFAΤ). Επιπλέον, από το 2012, έχει εισαχθεί και ο μοριακός έλεγχος του ζώου με την μέθοδο real time PCR (πραγματικού χρόνου PCR). Η μέθοδος αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί σε πολλά βιολογικά υλικά όπως, ολικό αίμα, μυελό των οστών, λεμφαδένες, σπλήνα και δέρμα, τόσο σε συμπτωματικά όσο και σε ασυμπτωματικά μολυσμένα ζώα. Πρόσφατα δεδομένα έχουν δείξει ότι δείγματα από τον βλεφαρικό επιπεφυκότα παρουσιάζουν την ίδια ευαισθησία για την ανίχνευση DNA του παρασίτου με δείγματα από τους λεμφαδένες. Για το λόγο αυτό, ο βλεφαρικός επιπεφυκότας αποτελεί εναλλακτική λύση για εύκολη και μη επεμβατική λήψη υλικού προς εξέταση. Η εργαστηριακή διάγνωση της λεϊσμανίασης σε σκύλους χρειάζεται προσοχή. H παρουσία παρασιτικού DNA στο αίμα ή σε ιστούς κλινικά υγιών σκύλων που ζουν σε ενδημικές περιοχές, δείχνει ότι τα ζώα αυτά έχουν μολυνθεί χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι υποχρεωτικά θα αναπτύξουν λοίμωξη (νόσο). Για το λόγο αυτό προτείνεται ως μέθοδος ελέγχου (screening) των σκύλων, είτε μόνο η ορολογική εξέταση, είτε ο συνδυασμός ορολογικής και μοριακής μεθόδου. Η χρήση της μοριακής μεθόδου ως μόνης μεθόδου ελέγχου δεν συστήνεται. Για πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με την κ. Μαρία Λινού, κτηνίατρο του Διαγνωστικού Τμήματος του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, στα τηλέφωνα 210 6478804 και 210 6478817. και αξιοποίηση ενός νέου in vitro συστήματος μόλυνσης με τον ιό της Ηπατίτιδας C, που προσομοιάζει την in vivo κατάσταση, για τον χαρακτηρισμό νέων αντι-hcv φαρμάκων», με επιστημονική υπεύθυνη την ερευνήτρια Νίκη Βασιλάκη, αναπτύσσεται έλεγχος διαφόρων φυτικών προϊόντων Ελληνικής και Μεσογειακής βιοποικιλότητας για την αντιική τους δράση. Το έργο αυτό βασίζεται στο in vitro σύστημα πολλαπλασιασμού του HCV σε ηπατοκύτταρα, το οποίο, από το 2005 που ανακαλύφθηκε, έχει επιτρέψει τη μελέτη όλων των σταδίων του κύκλου ζωής του ιού. Οι παραπάνω μελέτες πραγματοποιούνται σε συνεργασία με τη Φαρμακευτική Σχολή του Ελληνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και χρηματοδοτούνται Λάτση. από τον όμιλο Πρόσφατη δημοσίευση του εργαστηρίου Μοριακής Ιολογίας στο Journal of Virology με τίτλο Low oxygen tension enhances hepatitis C virus replication. Vassilaki N., Kalliampakou K.I., Kotta-Loizou I.,Befan ic., Liakos P., SimosG.,Mentis A.F., Kalliaropoulos A., Doumba P.P.,Smirlis D., Foka P., Bauhofer O., Poenisch M., Windisch M.P., Lee M.E., Koskinas J.,Bartenschlager R. And P. Mavromara. (2013) J Virol.87:2935-48. doi: 10.1128/JVI.02534-12. Μέχρι σήμερα, ο πολλαπλασιασμός του HCV έχει μελετηθεί αποκλειστικά σε ατμοσφαιρική τάση οξυγόνου (20% v/v O2). Ωστόσο, οι φυσιολογικές ηπατικές συνθήκες οξυγόνου εκτείνονται από 12% v/v O2 γύρω από την πυλαία φλέβα έως 1% v/v O2 κοντά στην κεντρική φλέβα, με μια μέση τιμή 3% v/v O2. Αυτή η διαβάθμιση οξυγόνου είναι σημαντική για τη ζώνωση της μεταβολικής δραστηριότητας που αντικατοπτρίζεται σε μια ασύμμετρη κατανομή βασικών ενζύμων. Πρόσφατα, τo εργαστήριο Μοριακής Ιολογίας έδειξε ότι το χαμηλό οξυγόνο ενισχύει επιλεκτικά την αντιγραφή του γονιδιωματικού RNA του HCV, σε αρχικό στάδιο και με τρόπο ανεξάρτητο του επαγόμενου από την υποξία παράγοντα α (hypoxia inducible factor α HIFα), αλλά άμεσα εξαρτώμενο από τον αυξημένο αναερόβιο μεταβολισμό ενέργειας (γλυκόλυση και παραγωγή ενέργειας μέσω κρεατινικής κινάσης Β (CKB)). Το νέο in vitro σύστημα μόλυνσης ηπατοκυττάρων με τον ιό HCV σε χαμηλή τάση οξυγόνου (3% Ο2) που αναπτύχθηκε από την ομάδα προσομοιάζει καλύτερα στη φυσική μόλυνση στο ήπαρ, και αξιοποιείται σε δοκιμές για το χαρακτηρισμό νέων αντι HCV φαρμάκων και αναμένεται να δώσει πιο αξιόπιστα αποτελέσματα.

Έρευνα στα αυτοάνοσα νευρολογικά νοσήματα με έμφαση στα ενεχόμενα αυτοαντιγόνα και στα αντίστοιχα αυτοαντισώματα. Ερευνητικό έργο του εργαστηρίου Μοριακής Νευροβιολογίας και Ανοσολογίας του ΕΙΠ Το Εργαστήριο Μοριακής Νευροβιολογίας και Ανοσολογίας, με επιστημονικό υπεύθυνο τον ομότιμο καθηγητή κ. Σωκράτη Τζάρτου, εχει να παρουσιάσει πρόσφατα αξιόλογα ευρήματα που συμπεριλαμβάνουν: Α. Την συμμετοχή του στην ανακάλυψη του τρίτου αυτοαντιγόνου στη βαριά μυασθένεια, την πρωτεΐνη LRP4. Οι περισσότεροι μυασθενείς έχουν αυτοαντισώματα κατά του υποδοχέα ακετυλοχολίνης των μυϊκών κυττάρων. Η LRP4 συμβάλει στην συγκέντρωση των υποδοχέων στην νευρομυϊκή σύναψη, απαραίτητο βήμα για τη λειτουργία της σύναψης. Στη συνέχεια το εργαστήριο ανέλαβε και ολοκλήρωσε μια πανευρωπαϊκή μελέτη (10 κράτη) για την LRP4-μυασθένεια. Β. Την ανάπτυξη μιας αντιγονοειδικής θεραπείας για τη μυασθένεια σε προκλινικό στάδιο. Αυτή η πολυετής προσπάθεια επιτυγχάνει την επιλεκτική απομάκρυνση των παθογόνων αυτοαντισωμάτων από το πλάσμα του ασθενούς, χωρίς να απομακρυνθούν άλλα χρήσιμα συστατικά του πλάσματος. Βασίζεται στην αποτελεσματικότητα παρόμοιων σημερινών μη ειδικών θεραπειών για τη μυασθένεια (όπως πλασμαφαίρεση) στις οποίες όμως απομακρύνονται και πολύτιμα συστατικά του πλάσματος. Με την ολοκλήρωση του προκλινικού σταδίου σε πειραματόζωα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες για κλινικές δοκιμές. Γ. Την ανακάλυψη ενός νέου αυτοαντιγόνου για την οπτική νευρομυελίτιδα (neuromyelitis optica, NMO), την ακουαπορίνη-1. Η ΝΜΟ είναι μια ασθένεια που συχνά συγχέεται με την σκλήρυνση κατά πλάκας αλλά απαιτεί διαφορετική θεραπευτική αγωγή. Γι το λόγο αυτό είναι κρίσιμης σημασίας η σωστή διάγνωση της. Προ δεκαετίας είχε βρεθεί ότι πολλοί ασθενείς με ΝΜΟ έχουν αντισώματα κατά της ακουαπορίνης-4, η οποία ρυθμίζει την δίοδο του νερού σε κύτταρα του εγκεφάλου. Το εργαστήριό μας πρόσφατα έδειξε ότι πολλοί ΝΜΟ ασθενείς χωρίς αντι-ακουαπορινη-4 αντισώματα μπορεί να έχουν αντισώματα κατά της ακουαπορινης-1 (η οποία φαίνεται να έχει παρόμοιο ρόλο με την ακουαπορινη-4). Αρχικά το εργαστήριο συνεργάστηκε με ερευνητές-νευρολόγους από τα νοσοκομεία Αιγινήτειο και Ερυθρός Σταυρός, ενώ πιο πρόσφατα η συνεργασία επεκτείνεται σε αρκετές διεθνείς κλινικές για τη μελέτη αυτής της ΝΜΟ υποκατηγορίας. Το εργαστήριο για τις μελέτες του εξασφαλίζει αρκετές χρηματοδοτήσεις από την ΓΓΕΤ, την Ευρωπαϊκή Ένωση (FP7, Regpot), την Γαλλία (Association Francaise contre les Myopathies, AFM) και τις ΗΠΑ (Muscular Dystrophy Association, MDA) που του επιτρέπουν να υποστηρίζει την εργασία 15 νέων και έμπειρων ερευνητών. Ανάπτυξη Υπερσύγχρονης Μονάδας Πολυφωτονικής Μικροσκοπίας στο ΕΙΠ 5 Η Μονάδα Οπτικής Μικροσκοπίας του ΕΙΠ πρόσφατα αναβαθμίστηκε με την εγκατάσταση και λειτουργία Πολυφωτονικού Συνεστιακού Συστήματος Μικροσκοπίας (http://www.pasteur.gr/?page_id=91), υπερσύγχρονης τεχνολογίας, που χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από το πρόγραμμα REGPOT 2010-1 του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ύψους 1,9 εκατομμυρίων ευρώ, που προσέλκυσαν ερευνητές του Ινστιτούτου. Το σύστημα αυτό είναι το πρώτο που εγκαθίσταται στην Περιφέρεια της Αττικής και μας επιτρέπει να μελετήσουμε βιολογικές διεργασίες που συμβαίνουν μέσα στους ιστούς του οργανισμού. Επιπλέον, μας δίνει για πρώτη φορά, τη δυνατότητα στην Ελλάδα να παρατηρήσουμε βιολογικές διεργασίες σε ζωντανά πειραματόζωα (intravital multiphoton imaging), απεικονιστική προσέγγιση που αποτελεί αιχμή της επιστημονικής έρευνας διεθνώς. Στο ΕΙΠ η τεχνολογία αυτή ξεκινά να εφαρμόζεται σε πρώτη φάση, σε τομείς της Βασικής και Μεταφραστικής Έρευνας στις Νευροεπιστήμες για τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των κυττάρων του εγκεφάλου, με σκοπό την κατανόηση της λειτουργίας του, τη μελέτη της παθογένειας νευροεκφυλιστικών νόσων και τραυμάτων του νευρικού συστήματος και την ανάπτυξη καινοτόμων θεραπευτικών προσεγγίσεων. Στο άμεσο μέλλον σκοπεύουμε να επεκτείνουμε τα ερευνητικά πρωτόκολλα ζωντανής απεικόνισης για την παρατήρηση της εισόδου λοιμογόνων παραγόντων (βακτηρίων, παρασίτων και ιών) στα κύτταρα και τους ιστούς του οργανισμού καθώς και για τη μελέτη της πορείας και της εδραίωσης της λοίμωξης σε πραγματικό χρόνο, με σκοπό την ανακάλυψη νέων θεραπευτικών στόχων. Επίσης, η τεχνική αυτή θα εφαρμοσθεί στη μελέτη των κυττάρων του ανοσολογικού συστήματος και τις αλληλεπιδράσεις τους με άλλα συστήματα του οργανισμού και στην παρατήρηση της εξέλιξης καρκινικών όγκων και την κατανόηση των μηχανισμών που οδηγούν σε μετάσταση. Οι έρευνες αυτές μακροπρόθεσμα θα συμβάλουν στην ανάπτυξη νέων στοχευμένων φαρμάκων. Η ανάπτυξη της Μονάδας Μικροσκοπίας του ΕΙΠ και η εφαρμογή απεικονιστικών τεχνολογιών αιχμής, συμπληρώνονται και υποστηρίζονται από τη Μονάδα Πειραματοζώων και Διαγονιδιακής Τεχνολογίας / Ζωϊκών Προτύπων Βιοϊατρικής Έρευνας, οι οποίες σε συνδυασμό με τις Μονάδες Βλαστοκυττάρων, Μικροχειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων, καθώς και της νεοσύστατης μονάδας Ηλεκτροφυσιολογίας, η οποία επίσης χρηματοδοτήθηκε από το ίδιο έργο REGPOT, συνεισφέρουν μοναδικά στην ανάπτυξη της Μεταφραστικής Βιοΐατρικής Έρευνας στη χώρα μας. Το νέο σύστημα Πολυφωτονικής Συνεστιακής Μικροσκοπίας του ΕΙΠ αποτελεί ανοιχτή πλατφόρμα στην οποία μπορούν να συμμετέχουν τα Ερευνητικά Ινστιτούτα της Περιφέρειας Αττικής αλλά και ολόκληρης της χώρας και θα συμβάλλει στην ερευνητική Αριστεία.

6 Επίσκεψη Γενικής Διευθύντριας Ινστιτούτου Παστέρ Η Καθηγήτρια κ. ALICE DAUTRY, Γενική Διευθύντρια του Ινστιτούτου Παστέρ Γαλλίας και ο Dr Marc Jouan, Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Δικτύου Ινστιτούτων Παστέρ, επισκέφτηκαν το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ τη Δευτέρα 10 Ιουνίου 2013. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με τον Πρόεδρο, Καθηγητή κ. Αντώνιο Αντωνιάδη, τον Γενικό Διευθυντή, Καθηγητή κ. Μενέλαο Μανουσάκη, τα Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και το Ερευνητικό Προσωπικό και έγινε παρουσίαση των πολύπλευρων δραστηριοτήτων του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ. Στη συνάντηση αυτή παραβρέθηκαν η Α.Ε Πρέσβης της Γαλλίας στην Ελλάδα, κ. Jean Loup Kuhn-Delforge, ο Ακόλουθος Πανεπιστημιακής και Επιστημονικής Συνεργασίας, κ. Siegfried Martin-Diaz, η Υφυπουργός Υγείας, Καθηγήτρια κ. Φωτεινή Σκοπούλη, καθώς και ο τότε Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας, Καθηγητής κ. Βασίλης Μάγκλαρης. Σκοπός της επίσκεψης αυτής ήταν η ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ του Ινστιτούτου Παστέρ Γαλλίας και του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ στους τομείς της δημόσιας υγείας, της έρευνας και της εκπαίδευσης, καθώς και η προώθηση της ανταλλαγής επιστημονικής γνώσης. Στο αμφιθέατρο του ΕΙΠ, χωρητικότητας 200 θέσεων, διοργανωνονται επιστημονικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις (www.pasteur.gr/?page_id=51) Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Ένα Διεθνές 8-ήμερο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο με θέμα την Επεξεργασία και Ανάλυση ψηφιακής εικόνας από Οπτικό Μικροσκόπιο και τίτλο Digital image processing/analysis tools in Light Microscopy: From the basics and beyond έλαβε χώρα μεταξύ 10-17 Ιουνίου 2013 στους χώρους του αμφιθεάτρου και της Βιβλιοθήκης του ΕΙΠ (http://pasteur. edu.gr/education cource/) Το σεμινάριο διοργανώθηκε στο πλαίσιο των Διεθνών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Διεθνούς Δικτύου Ινστιτούτων Παστέρ (Reseau International Istitut Pasteur). Στόχος του ήταν να προσφέρει θεωρητική και πρακτική γνώση σε βασικές και προηγμένες έννοιες και μεθόδους ανάλυσης ψηφιακής εικόνας για ποσοτικοποίηση δεδομένων από μικροσκόπια φθορισμού μέσω διαλέξεων, πρακτικών ασκήσεων με χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και κατ ιδίαν συζητήσεων διδασκαλίας με εξειδικευμένους επιστήμονες διεθνούς κύρους. Οι διαλέξεις αφορούσαν τη χρήση τεχνικών οπτικής μικροσκοπίας και ανάλυσης ψηφιακής εικόνας για έρευνα στα μολυσματικά νοσήματα, τη νευροβιολογία και την κυτταρική βιολογία. Οι πρακτικές ασκήσεις αφορούσαν εκμάθηση λογισμικών για ανάλυση ψηφιακής εικόνας ελεύθερης πρόσβασης στο Διαδίκτυο ή εμπορικά διαθέσιμων. Οι συμμετέχοντες, 35 νέοι επιστήμονες, υποψήφιοι διδάκτορες, μεταδιδακτορικοί συνεργάτες και νέοι ερευνητές, προέρχονταν από χώρες των Βαλκανίων, της Ν.Α. Μεσογείου και της Β. Αφρικής καθώς και από ινστιτούτα μέλη του Διεθνούς Δικτύου Ινστιτούτων Παστέρ». Ο διεθνής χαρακτήρας του Εκπαιδευτικού σεμιναρίου ήταν ισχυρός με συμμετοχή επιστημόνων, διδασκομένων και εκπαιδευτών, από 14 χώρες τριών ηπείρων. Ένας από τους κύριους στόχους που θεωρούμε ότι επετεύχθη ήταν η ενθάρρυνση συνεργασιών μεταξύ των συμμετεχόντων. Χορηγοί του προγράμματος ήταν οι Γαλλικοί φορείς: Reseau International Institut Pasteur, και το IN- STITUT CARNOT Pasteur Maladies Infectieuses (Ινστιτούτο Carnot μολυσματικών νόσων). Κύρια διοργανώτρια ήταν η Δρ. Χαραλαμπία Μπολέτη, ερευνήτρια στο ΕΙΠ και συνδιοργανωτές ο Δρ Jean Christophe Olivo-Marin, ερευνητής από το Γαλλικό Ινστιτούτο Παστέρ και η Δρ Δήμητρα Θωμαϊδου, ερευνήτρια στο ΕΙΠ. Οι ερευνήτριες Χ. Μπολέτη και Δ. Θωμαϊδου διευθύνουν την υπερσύγχρονη μονάδα Οπτικής Μικροσκοπίας στο ΕΙΠ. Στη διοργάνωση παρέστη η Διευθύντρια του Γαλλικού Ινστιτούτου Παστέρ Καθ. Δρ Alice Dautry Varsat που έδωσε την εναρκτήρια ομιλία, ο Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Δικτύου Ινστιτούτων Παστέρ, Δρ Μarc Jouan, ο Γενικός Διευθυντής και ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΕΙΠ καθηγητές Μενέλαο Μανουσάκη και Αντώνη Αντωνιάδη καθώς και ο μορφωτικός ακόλουθος της Γαλλικής Πρεσβείας Siegfried Martin-Diaz.

Νέα από το Τμήμα Ζωικών Προτύπων Βιοϊατρικής Έρευνας (ΤΖΠΒΕ) Το ΤΖΠΒΕ του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ λειτουργεί σύμφωνα με τις σύγχρονες διεθνείς προδιαγραφές. Από τον Σεπτέμβριο του 2012 έγινε μέλος της επιστημονικής κοινότητας «Basel Declaration Society», αποκτώντας τον τίτλο του πρεσβευτή της Διακήρυξης της Βασιλείας (www. basel-declaration.org). Σκοπός της «Basel Declaration Society» είναι να ευαισθητοποιηθεί το κοινό για τη σημασία της χρήσης ζωικών μοντέλων στην βιοϊατρική έρευνα και να ενισχυθεί η αποδοχή της αντίστοιχης Διακήρυξης, η οποία στοχεύει στην ηθική χρήση των ζώων εργαστηρίου και προάγει την εφαρμογή των 3R s (Reduction, Replacement, Refinement) δηλ. τη μείωση, την αντικατάσταση με εναλλακτικές μεθόδους και τη βελτιστοποίηση της χρήσης ζώων εργαστηρίου με γνώμονα την ευζωία τους. Η υπεύθυνη κτηνίατρος του ΤΖΠΒΕ, Ειρήνη Φραγκιαδάκη, τιμήθηκε με το Basel Declaration Award 2012, ενώ το SGV grant χρηματοδότησε την συμμετοχή της στο Introductory Course in Laboratory Animal Science, University of Zürich, 27-31, Αύγουστος 2012. Μετά από επιτυχείς εξετάσεις απέκτησε το δίπλωμα της FELASA category B, ως πιστοποιημένη διαχειρίστρια ζώων εργαστηρίου, ενώ δεσμεύτηκε να μεταφέρει αυτό το πνεύμα και στα αντίστοιχα εκπαιδευτικά προγράμματα που σχεδιάζεται να υλοποιηθούν στο ΕΙΠ. (www.baseldeclaration.org/basel_declaration_de/assets/file/jahresbericht2012_en.pdf) Οι υπεύθυνοι του ΤΖΠΒΕ, (Δρ. Σύλβα Χαραλάμπους) διοργάνωσαν, για πρώτη φορά στο ΕΙΠ, δύο ημερίδες, με τίτλο «Ζώα Εργαστηρίου και καθημερινή πρακτική» (στις 14/12/2012) και «Ζώα Εργαστηρίου ως εργαλείο της μεταφραστικής έρευνας» (στις 26/04/2013), οι οποίες περιελάμβαναν θεωρητικό και πρακτικό μέρος (www.pasteur.gr/?page_id=89). Σε συνεργασία με την Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), οργάνωσαν και φιλοξένησαν στο ΕΙΠ, την ετήσια συνάντηση του IAEA TC PROJECT RER/5/016: Supporting coordinated control of transboundary animal diseases with socioeconomic impact that affect human health, 18-20 Ιουνίου 2013 (www.iaea.org/about/). Σε αυτό συμμετείχαν κρατικοί κτηνίατροι από 10 γείτονες χώρες και από το Ι.ΛΟΙ.ΠΑ.Ν. του ΥΑΑΤ, οι οποίοι συμμετέχουν ενεργά στην διαχείριση προγραμμάτων επιτήρησης αναδυόμενων διασυνοριακών νοσημάτων των ζώων. Το ΕΙΠ εκπροσωπήθηκε από την υπεύθυνη κτηνίατρο του ΤΖΠΒΕ στο συνέδριο Transparency in Animal Research: Implementing openness in publication and communication, Λονδίνο, 1-2 Ιουλίου 2013, στο οποίο ήταν προσκεκλημένη ομιλήτρια (www.sgv.org/documents/ Basel_Declaration_2013.pdf). Ιστορικό Αρχείο του ΕΙΠ Το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, εκτός των δραστηριοτήτων που αναπτύσσει διαχρονικά στον αυστηρά εξειδικευμένο επιστημονικό χώρο, καθώς και στο χώρο της προάσπισης της δημόσιας υγείας, άνοιξε πρόσφατα και νέους διεπιστημονικούς ορίζοντες. Με πρωτοβουλία ερευνήτριας του Ινστιτούτου (Δρ. Σ. Χαραλάμπους) και σε συνεργασία με ιστορικό της επιστήμης (Α. Βούρτσης), συγκροτήθηκε το ιστορικό αρχείο του ΕΙΠ. Η συγκρότηση του αρχείου βασίστηκε στην αντίστοιχη νομοθεσία, στο Γενικό Διεθνές Πρότυπο Αρχειακής Περιγραφής, και στο πρότυπο μεταδεδομένων Dublin Core (DSpace), αναδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο την πολυεπίπεδη ιστορία του Ινστιτούτου. Το αρχείο αυτό παρέχει πολύτιμο υλικό για μελέτες από ιστορικούς, μουσειολόγους, κ.ά ερευνητές, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα αφενός, να αναδείξουν την ιστορία του ΕΙΠ και άγνωστες μέχρι τώρα πτυχές της δράσης του, αφετέρου να παράγουν νέα γνώση στην καταγραμμένη ή μη ιστορία της Δημόσιας Υγείας, της εδραίωσης της μικροβιολογίας και της εξέλιξης της βιοϊατρικής έρευνας στην Ελλάδα, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως σήμερα. Το ιστορικό αρχείο είναι ψηφιοποιημένο και περιλαμβάνει την καταγραφή όλων των διαθέσιμων πηγών που αφορούν στην ίδρυση του ΕΙΠ καθώς και στους μετασχηματισμούς που υπέστη στο διάστημα του ενός περίπου αιώνα λειτουργίας του. Είναι διαθέσιμο στο κοινό μέσω της ιστοσελίδας του ΕΙΠ www.pasteur.gr/ha/. Επιπλέον, διαθέτει ψηφιοποιημένο αρχείο στοιχείων μέχρι το 2009 το οποίο θα αποχαρακτηριζεται τμηματικά, με την πάροδο 30 ετών από την χρονολογία δημιουργίας των αρχείων, και θα είναι προσβάσιμο μέσω της ιστοσελίδας. Σήμερα, από τα 32 Ινστιτούτα που συγκροτούν το διεθνές δίκτυο των Ινστιτούτων Παστέρ, το ΕΙΠ και το Ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι είναι τα μοναδικά που διαθέτουν ψηφιοποιημένο και δημοσιοποιημένο ιστορικό αρχείο. Επίσης, το ΕΙΠ είναι το μοναδικό Ερευνητικό Κέντρο στην Ελλάδα που διαθέτει παρόμοιο αρχείο. Το έργο αυτό που μπορεί να επεκταθεί και να αποτελέσει στόχο ενδιαφέροντος για διεπιστημονικές έρευνες στηρίχτηκε από τον πρόεδρο και τα μέλη του ΔΣ του ΕΙΠ, τον αντιπρόεδρο και τα μέλη του Ομίλου Φίλων του ΕΙΠ, τα μέλη του ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών, τους υπεύθυνους του ιστορικού Αρχείου του Ινστιτούτου Παστέρ του Παρισιού, το προσωπικό του ΕΙΠ και χρηματοδοτήθηκε από το κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση (2009-2011). 7

Διεθνές επιμορφωτικό σεμινάριο με πρακτική εξάσκηση πάνω σε «Ζωντανή απεικόνιση και ηλεκτροφυσιολογία» «Live Cell Imaging and Electrophysiology Workshop» Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος FP7 Capacities REGPOT-2010 Neurosign πραγματοποιήθηκε στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ στις 1-4 Οκτωβρίου 2013 ένα διεθνές επιμορφωτικό σεμινάριο (workshop) με θέμα «Απεικόνιση Ζωντανών Κυττάρων και Ηλεκτροφυσιολογία». Το πρόγραμμα Neurosign έχει ως γενικότερο στόχο τη δημιουργία στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ ενός κέντρου Αριστείας για τη μελέτη της Σηματοδότησης του Νευρικού Συστήματος υπό φυσιολογικές και παθολογικές συνθήκες, με εγκατάσταση εξοπλισμού μικροσκοπίας τελευταίας τεχνολογίας και εκπαίδευση νέων επιστημόνων. Σε αυτό το πλαίσιο το συγκεκριμένο workshop αποσκοπεί στο να μεταδώσει σε μετα-πτυχιακούς και μετα-διδακτορικούς νέους ερευνητές το θεωρητικό υπόβαθρο και την πρακτική γνώση προσεγγίσεων ζωντανής απεικόνισης του Νευρικού Συστήματος σε ολόκληρα πειραματόζωα (intravital imaging), καθώς και ηλεκτροφυσιολογίας. Ένας αριθμός 20 νέων ερευνητών έγινε δεκτός να παρακολουθήσει το πρακτικό μέρος του workshop που πραγματοποιηθηκε στη Μονάδα Οπτικής Μικροσκοπίας του ΕΙΠ και μικρός αριθμός υποτροφιών έχει δοθεί σε νέους ερευνητές που προέρχονται από το εξωτερικό ή πόλεις εκτός Αθηνών. Το θεωρητικό μέρος του workshop, στο οποίο δίδαξαν επιστήμονες που πραγματοποιούν πρωτοποριακή έρευνα στο επιστημονικό πεδίο της νευρο-απεικόνισης, πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ. Για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα http://www. pasteur.gr/?p=3615 Ανακοίνωση Συνεδρίου Το 26ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Νευροεπιστημών διοργανώνεται από κοινού με το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα FP7 REGPOT NEUROSIGN του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, με τίτλο: «2013 Translational Neuroscience: Understanding Brain Function to Treat Dysfunction» και θα πραγματοποιηθεί στις 29 Νοεμβρίου 1 Δεκεμβρίου 2013 στο Ίδρυμα Ευγενίδου στην Αθήνα. Το Συνέδριο αποσκοπεί να φέρει κοντά επιστήμονες που ασχολούνται με τη βασική έρευνα του εγκεφάλου και κλινικούς ιατρούς, με στόχο τη μεταφορά των επιστημονικών ευρημάτων από τον εργαστηριακό πάγκο στην κλινική πράξη για τη θεραπεία νευροεκφυλιστικών νόσων και άλλων δυσλειτουργιών του νευρικού συστήματος. Πέρα από αυτή την ειδική έμφαση, το Συνέδριο είναι όπως πάντα ανοικτό σε όλη τη θεματολογία των σύγχρονων Νευροεπιστημών, καθώς και σε διεπιστημονικές προσεγγίσεις για τη διερεύνηση ερωτημάτων αιχμής. Η Οργανωτική Επιτροπή έχει προσκαλέσει διακεκριμένους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι θα καλύψουν ευρύ φάσμα θεματικών περιοχών. Το επιστημονικό πρόγραμμα περιλαμβάνει ομιλίες από σπουδαίους επιστήμονες και νεώτερους συναδέλφους, όπως Osborne Almeida (Munich), Roger Barker (Cambridge), Sonia Berrih-Aknin (Paris), Oliver Brüstle (Bonn), Pierre-Jean Corriger (Paris), Maria Karamita (Athens), Kleopas Kleopa (Nicosia), G. Kouroupi (Athens), Harald Neumann (Bonn), Vassiliki Nikoletopoulou (Crete), Sven Ove Ögren (Stockholm), Trevor Owens (Denmark), Malin Parmar (Lund), Panayota Poirazi (Crete), Hans Schöler (Münster), Kyriaki Sidiropoulou (Crete), Malu Tansey (Atlanta), Angela Vincent (Oxford), Stella Vlachou (Dublin), Marios Zouridakis (Athens). Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διοργάνωση μπορούν να αναζητηθούν στον ιστότοπο του Συνεδρίου (http://2013.hsfn.gr). Καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή περιλήψεων είναι η 14η Οκτωβρίου 2013 Βασ. Σοφίας 127, 11521 Αμπελόκηποι 210 6478800 cdriva@pasteur.gr www.pasteur.gr www.facebook.com/hellenicpasteurinstistute