ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Κείµενο ιδαγµένο: ηµοσθένους, Υπέρ τῆς Ῥοδίων ἐλευθερίας, (18-20) 18 Ὥστ ἔγωγ οὐκ ἄν ὀκνήσαιµ εἰπεῖν µᾶλλον ἡγεῖσθαι συµφέρειν δηµοκρατουµένους τούς Ἓλληνας ἃπαντας πολεµεῖν ὑµῖν ἤ ὀλιγαρχουµένους φίλους εἶναι πρός µέν γάρ ἐλευθέρους ὄντας οὐ χαλεπῶς ἄν εἰρήνην ὑµᾶς ποιήσασθαι νοµίζω, [ ] πρός δ ὀλιγαρχουµένους οὐδέ τήν φιλίαν ἀσφαλῆ νοµίζω οὐ γάρ ἔσθ ὅπως ὀλίγοι πολλοῖς καί ζητοῦντες ἄρχειν τοῖς µετ ἰσηγορίας ζῆν ῇρηµένοις εὖνοι γένοιντ ἄν. 19 Θαυµάζω δ εἰ µηδείς ὑµῶν ἡγεῖται Χίων ὀλιγαρχουµένων καί Μυτηληναίων, καί νυνί Ῥοδίων καί πάντων ἀνθρώπων ὀλίγου δέω λέγειν εἰς ταύτην καί τήν δουλείαν ὑπαγοµένων, συγκινδυνεύειν τι τήν παρ ἡµῖν πολιτείαν, µηδέ λογίζεται τοῦθ ὅτι οὐκ ἔστιν ὅπως, εἰ δι ὀλιγαρχίας ἅπαντα συστήσεται, τόν παρ ἡµῖν δῆµον ἐάσουσιν. ἴσασι γάρ οὐδένας ἄλλους πάλιν εἰς ἐλευθερίαν <ἄν> τά πράγµατ ἐξάγοντας ὃθεν δή κακόν αὐτοῖς ἄν τι γενέσθαι προσδοκῶσι, τοῦτ ἀνελεῖν βουλήσονται. 20 τούς µέν οὗν ἄλλους τούς ἀδικοῦντας τινας αὐτῶν τῶν κακῶς πεπονθότων ἐχθρούς ἡγεῖσθαι χρή τούς δέ τάς πολιτείας
καταλύοντας καί µεθιστάντας εἰς ὀλιγαρχίαν κοινούς ἐχθρούς παραινῶ νοµίζειν ἁπάντων τῶν ἐλευθερίας ἐπιθυµούντων. Παρατηρήσεις: Α. Να µεταφράσετε το απόσπασµα: «Θαυµάζω δ εἰ µηδείς ὑµῶν ἁπάντων τῶν ἐλευθερίας ἐπιθυµούντων.». Β. Να γράψετε τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων: Μονάδες 10 1. Γιατί είναι προτιµότερο, κατά τον ηµοσθένη, οι Αθηναίοι να έχουν πόλεµο προς όλους τους Έλληνες «δηµοκρατουµένους» παρά να είναι σύµµαχοι µε όλους τους Έλληνες «ὀλιγαρχουµένους»; Που αποσκοπεί ο ρήτορας µε αυτό το επιχείρηµα; Μονάδες 15 2. Τι θεωρεί «δουλείαν» στο κείµενο ο ηµοσθένης; Είναι εύστοχος ο χαρακτηρισµός του; Μονάδες 15 3. Ποια είναι τα κύρια µέρη ενός ρητορικού λόγου (ονοµαστικά) και τι γνωρίζετε για τη «διήγηση»; Μονάδες 10 4.α. Με ποιες λέξεις του κειµένου έχουν ετυµολογική συγγένεια οι παρακάτω: στάση, παραγωγός, αρχηγός, πάθηµα, αγόρευση.
β. Να βρείτε στη νέα ελληνική δύο ετυµολογικά συγγενείς λέξεις (απλές ή σύνθετες) για κάθε µια από τις ακόλουθες λέξεις του κειµένου: νοµίζω, εὖνοι, ἀνελεῖν, ἴσασι, συµφέρειν. Μονάδες 5+5 Αδίδακτο κείµενο: Λυσία Κατ Ἀλκιβιάδου 23-25 Θαυµάζω δέ µάλιστα, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἴ τις ὑµῶν τόν Ἀλκιβιάδην ἀξιώσει διά µέν τούς βοηθοῦντας σῴζεσθαι, διά δέ τήν αὑτοῦ πονηρίαν µή ἀπολέσθαι. Ἧς ἄξιον ὑµᾶς ἀκοῦσαι, ἵν ἐπίστησθε ὅτι οὐκ ἄν εἰκότως αὐτοῦ ἀποψηφίζοισθε, ὡς ταῦτα µέν ἡµαρτηκότος, τά δ ἄλλα πολίτου χρηστοῦ γεγενηµένου ἐκ γάρ τῶν ἄλλων τῶν τούτῳ πεπραγµένων δικαίως ἄν αὐτοῦ θάνατον καταψηφίζοισθε. Προσήκει δ ὑµῖν περί αὐτῶν εἰδέναι ἐπειδή γάρ καί τῶν ἀπολογουµένων ἀποδέχεσθε λεγόντων τάς σφετέρας αὐτῶν ἀρετάς καί τάς τῶν προγόνων εὐεργεσίας, εἰκός ὑµᾶς καί τῶν κατηγόρων ἀκροᾶσθαι, ἐάν ἀποφαίνωσι τούς φεύγοντας πολλά εἰς ὑµᾶς ἡµαρτηκότας καί τούς προγόνους αὐτῶν πολλῶν κακῶν αἰτίους γεγενηµένους. Λεξιλόγιο: ἀποψηφίζοµαι: αθωώνω καταψηφίζοµαι: καταδικάζω
ἀποδέχοµαι: ακούω οἱ φεύγοντες: οι κατηγορούµενοι Παρατηρήσεις: Α. Να µεταφράσετε το κείµενο. Μονάδες 20 Β1.α. Να γράψετε τους ζητούµενους τύπους για κάθε µια από τις παρακάτω λέξεις: ἄνδρες δικασταί: κλητική ενικού ταῦτα: ὑµῶν: πολλῶν κακῶν: µάλιστα: γενική πληθυντικού θηλυκού γένους δοτική ενικού στο ίδιο πρόσωπο αιτιατική ενικού συγκριτικός βαθµός β. Να γράψετε τους ζητούµενους τύπους για κάθε µια από τις παρακάτω λέξεις: θαυµάζω: απαρέµφατο παρακειµένου στην ίδια φωνή τούς βοηθοῦντας: β ενικό προστακτικής ενεστώτα ἡµαρτηκότας: α πληθυντικό οριστικής µέλλοντα γεγενηµένους: γ ενικό υποτακτικής αορίστου β
πεπραγµένων: β πληθυντικό οριστικής υπερσυντελίκου Μονάδες 10 Β2.α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις: ἀκοῦσαι, τῶν κατηγόρων, κακῶν, δικασταί, πολίτου, ὑµῖν. β. ἀξιώσει, ἄν ἀποψηφίζοισθε: Να γράψετε τις προτάσεις στις οποίες βρίσκονται τα προηγούµενα ρήµατα, να αναγνωρίσετε το είδος τους και να δικαιολογήσετε τη συντακτική τους θέση και την εκφορά τους. Μονάδες 6+4 Ο ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζόµενους) 1. Στο τετράδιο να γράψετε µόνο τα προκαταρκτικά (ηµεροµηνία, εξεταζόµενο µάθηµα). Τα θέµατα να µην τα αντιγράψετε στο τετράδιο. Τα σχήµατα που θα χρησιµοποιήσετε στο τετράδιο µπορούν να γίνουν και µε µολύβι. 2. Να γράψετε το ονοµατεπώνυµό σας στο πάνω µέρος των φωτοαντιγράφων αµέσως µόλις σας παραδοθούν. Καµιά άλλη σηµείωση δεν επιτρέπεται να γράψετε. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε µαζί µε το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα, τα οποία και θα καταστραφούν µετά το πέρας της εξέτασης 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέµατα. 4. ιάρκεια εξέτασης: Τρεις (3) ώρες µετά τη διανοµή των φωτοαντιγράφων.
5. Χρόνος δυνατής αποχώρησης : Μια (1) ώρα µετά τη διανοµή των φωτοαντιγράφων. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ