ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ



Σχετικά έγγραφα
Γλυφάδα 09/12/2017. Μάθημα : ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ (ΚΕΙΜΕΝΑ: 21, 24, 25)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 24

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α. Να μεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσματα:

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. Α1. Να μεταφράσετε το παρακάτω κείμενο στη νέα ελληνική γλώσσα:

ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Αμυραδάκη 20, Νίκαια ( ) ΤΑΞΗ...Γ ΛΥΚΕΙΟΥ... ΜΑΘΗΜΑ...ΛΑΤΙΝΙΚΑ...

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

1.β. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεµιά από τις

accedo spolio, vaco utor, potior

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 27 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΝΤΑΒΟΣ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Να μεταφράσετε στο τετράδιο σας τα παρακάτω αποσπάσματα :

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. (Κειμ.21-27) Α ΚΕΙΜΕΝΟ

ΚΕΙΜΕΝΟ cui nomen est Hermaeum: Να γράψετε την ισοδύναμη μορφή της πρότασης.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Ενδεικτικές απαντήσεις Β1: Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις και φράσεις:

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 27 ΜΑΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

γραπτή εξέταση στo μάθημα ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

LECTIO XXIV: ΤΟ ΠΑΘΗΜΑ ΕΝΟΣ ΨΕΥΤΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2014

Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2017 ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΧ.ΕΤΟΥΣ Τάξη Β Τμήμα: Β θεωρητική 1 Μάθημα: Λατινικά Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ. ρωμαϊκής λογοτεχνίας, γενικά χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής λογοτεχνίας

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση.

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α. Να µεταφράσετε τα παρακάτω αποσπάσµατα:

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Φιλολόγων Ώθησης

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΘΕΜΑΤΑ (ΚΕΦ )

Τοπική προέλευση(κίνηση από τόπο) Ιδιότητα. Σημείο εκκίνησης για εκτίμηση ή κρίση Αιτία Διαιρεμένο όλο

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ-ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

Μονάδες 40. Β. Παρατηρήσεις

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν.

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2017 ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μ. ΜΠΟΥΝΤΟΥΚΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Φιλολόγων Ώθησης

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Ο.Π. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΙΜΙ= είμαι, υπάρχω. ΥΠΟΤΑ- ΚΤΙΚΗ ω ης η ωμεν. ισθι εστω. εσοίμην εσοιο εσοιτο εσοίμεθα εσοισθε εσοιντο ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΘΗΛΥΚΟ ΟΥΔΕΤΕΡΟ. ο υσης ο υσ η ο υσαν

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέματα και Απαντήσεις

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΕΙΜΕΝΑ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Α. Ut domum ad vesperum rediit, filiola eius Tertia, quae tum erat admodum parvula, ad

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΚΕΙΜΕΝΑ Α.ΚΕΙΜΕΝΟ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 A ΦΑΣΗ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΟ Α

Προτεινόμενες απαντήσεις Πανελλαδικές εξετάσεις 2015 στα λατινικά

ΤΡΙΩΡΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τετάρτη 14 Ιουνίου 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ. (Ενδεικτικές Απαντήσεις)

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 4/11/2017. Απόσπασμα 1

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Ο.Π ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΟΠ - Γ ΓΕΛ 12:00

ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ (GERUNDIVUM) ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο

Τα ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β Λ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Γ Λ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Β1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις:

Γ1β. «Cato attulit [ ] ficum praecocem»: να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. Μονάδες 2

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ. ΘΕΜΑ 1 ο

Με την προσδοκία ότι το βιβλίο αυτό θα αποβεί χρήσιμο σε μαθητές και συναδέλφους φιλολόγους, εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο τους.

ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ. Αρκτικοί χρόνοι στα λατινικά θεωρούνται: ο Ενεστώτας, ο Μέλλοντας, ο Παρακείµενος µε σηµασία ενεστώτα και ο Συντελεσµένος Μέλλοντας.

Περίγραμμα Περιεχομένου Α.Π. Λατινικών Β Λυκείου

Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Επιμέλεια διαγωνίσματος: Αξιολόγηση :

Πρόγραμμα θερινής περιόδου Γ Λυκείου Από 22 Ιουνίου έως 24 Ιουλίου Διάρκεια προγράμματος: 5 εβδομάδες

Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 3

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2016 ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΠΟΥΝΤΟΥΚΑ ΜΑΙΡΗ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Excl sus : recesserat : exterritus : prorepsit : abdidit : attulit : ostendensque : decerptam esse : dixit : venit :.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Πολυτεχνείου 6, Αθήνα τηλ.: , fax:

Σάββατο, 5 Ιουνίου 2004 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΑΤΙΝΙΚΑ. Α. Να µεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσµατα:

οριστικής στη φωνή που βρίσκεται. το γ ενικό πρόσωπο του ενεστώτα και του παρατατικού της υποτακτικής στην παθητική φωνή.

ΟΜΟΙΟΙ ΚΑΙ OMOHXΟΙ ΤΥΠΟΙ

λατινικά γ λυκείου, γερούνδιο - γερουνδιακό ΓΕΡΟΥΝΔΙΟ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΩΣ ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΤΟ PISAURUM

Β2. Να σχηματίσετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τα παρακάτω επίθετα και επιρρήματα:

AΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Πολυτεχνείου 6, Αθήνα τηλ.: , fax:

ΤΕΤΑΡΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ Ο.Π. ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Τετάρτη 24 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

Transcript:

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝO 24 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Μετά από ρήματα που δηλώνουν ψυχικό πάθος, π.χ. gaudeo, queror, indignor κ.ά., ακολουθούν ουσιαστικές αιτιολογικές προτάσεις που εισάγονται με το quod, εκφέρονται με οριστική και εκφράζουν την αιτία. Μοναδική πρόταση στα κείμενα είναι αυτή του κ.24 που συντακτικά έχει θέση αντικειμένου στη μετοχή ψυχικού πάθους indignatus που προηγείται, indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟ ΑΙΤΙΟ Λέγεται το αίτιο που εκφράζει ψυχική κατάσταση, ψυχική αντίδραση και εκφέρεται πάντα με απρόθετη αφαιρετική. Σ αυτήν την κατηγορία ανήκουν και οι αφαιρετικές iussu και iniussu (αν και δεν δηλώνουν ψυχική κατάσταση) που συντάσσονται με γενική προσώπου, (γενική υποκειμενική). Οι αφαιρετικές αυτές συναντώνται στα κείμενα 24 και 31, π.χ. illam domini iussu id dixisse ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι τύποι fecerit και responderit στις αντίστοιχες προτάσεις είναι υποτακτικές παρακειμένου, γιατί οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις εκφέρονται μόνο με υποτακτική. Η ισοδύναμη μορφή του paucis post diebus είναι: post paucos dies ( συμβουλευτείτε τις παρατηρήσεις του κ.21). 1

(ΛΑΤΙΝΙΣΜΟΣ) ΕΙΔΙΚΟΥ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟΥ Λέγεται το συντακτικό θέμα κατά το οποίο, αν και υπάρχει ταυτοπροσωπία, το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου μπαίνει σε αιτιατική πτώση, π.χ. exclamavit Nasica se domi non esse. Το υποκείμενο του ρήματος είναι Nasica, το υποκείμενο του απαρεμφάτου είναι το ίδιο πρόσωπο. Επειδή όμως συντακτικά το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου πρέπει αναγκαστικά να τεθεί σε πτώση αιτιατική, σ αυτές τις περιπτώσεις, μπαίνει πάντα ως υποκείμενο η αντωνυμία se. SCIO Το ρήμα εμφανίζει την εξής ιδιαιτερότητα: έχει προστακτική μέλλοντα με σημασία ενεστώτα: Ενεστώτας Μέλλοντας te te sciunto DOMUS Το ουσιαστικό κλίνεται κατά τη δ κλίση αλλά έχει καταλήξεις και από τη β κλίση: -domi * domuum- domorum domui domibus domum * domos domo * domibus * Οι παρακάτω τύποι του έχουν επιρρηματική σημασία: - domi (γενική): δηλώνει στάση σε τόπο - domum (αιτιατική): δηλώνει κίνηση σε τόπο - domo (αφαιρετική): δηλώνει κίνηση από τόπο. 2

ΚΕΙΜΕΝO 25 ante + αιτιατική Ο εμπρόθετος προσδιορισμός εκφράζει χρόνο και, συγκεκριμένα, το πριν πόσο χρόνο έγινε κάτι. Ισοδύναμη έκφραση: αφαιρετική + ante το ante είναι επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου και η αφαιρετική είναι του μέτρου ή της διαφοράς (δηλώνει δηλαδή το κατά πόσο κάτι είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο από κάτι άλλο). Άρα: ante tertium diem = tertio ante die ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ Πρόκειται για προστακτική με άρνηση. Εκφράζεται με τους εξής τρόπους: α. noli (για το β ενικό πρόσωπο) ή nolite (για το β πληθυντικό πρόσωπο)+ απαρέμφατο ενεστώτα β. ne + υποτακτική παρακειμένου Αντί του ne μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες αρνητικές λέξεις, όπως nemo, numquam κ.ά. (τις οποίες όμως εμείς δεν θα χρησιμοποιούμε στις μετατροπές που τυχόν μας ζητηθούν). Ισοδύναμες μορφές: nolite confidere = ne confisi sitis neminem credideritis = nolite credere Η απαγόρευση αυτούσια συναντάται στα κείμενα 25 και 28. Όμως, σε οποιοδήποτε κείμενο υπάρχει οριστική ή προστακτική, μπορεί να ζητηθεί να εκφραστεί η απαγόρευση και με τους δύο τρόπους. Πανελλήνιες εξετάσεις 2014: itaque cavete periculum (κ.25): να επαναδιατυπώσετε την πρόταση, ώστε να εκφράζεται απαγόρευση και με τους δύο τρόπους. Η απάντηση είναι: α. nolite cavere periculum β. ne caveritis periculum Πανελλήνιες εξετάσεις 1999: Licebit tibi quoque pugillares adportare (κ.8): να επιφέρετε τις απαραίτητες αλλαγές, ώστε η πρόταση να δηλώνει απαγόρευση (με δύο τρόπους). 3

KΛΙΣΗ ΤΗΣ ΑΟΡΙΣΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑΣ nemo (ne+homo) αρσενικό γένος nemo nulli nullius nullorum nemini nullis neminem nullos --- -- nullo nullis MEMINI-MEMINISSE (=θυμάμαι) Έχει παρακείμενο με σημασία ενεστώτα, υπερσυντέλικο με σημασία παρατατικού και συντελεσμένο μέλλοντα με σημασία απλού μέλλοντα. Σχηματίζει όλους τους τύπους των τριών τελευταίων χρόνων και κλίνεται κατά την τρίτη συζυγία. ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ ΣΥΝΤ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Memini Meministi Meminit Meminimus Meministis Meminerunt(-ere) Memineram Memineras Meminerat Memineramus Memineratis Meminerant Meminero Memineris Meminerit Meminerimus Memineritis Meminerint ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ ΣΥΝΤ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Meminerim Memineris Meminerit Meminerimus Memineritis Meminerint Meminissem Meminisses Meminisset Meminissemus Meminissetis Μeminissent 4

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ Μemento - Mementote Είναι η μόνη μορφολογικά σωζόμενη προστακτική παρακειμένου με καταλήξεις μέλλοντα και σημασία ενεστώτα. Aπαρέμφατο παρακειμένου: meminisse FICUS Kλίνεται κανονικά κατά τη β κλίση αλλά από τη δ κλίση κρατάει μόνο τους τύπους σε us και u (βλέπετε και τη σχολική γραμματική του Αχ. Τζάρτζανου, σελ.25) Ενικός Πληθυντικός ficus (ficus) fici -ficus fici ficus ficorum fico ficis ficum ficos - ficus fice ficus fici - ficus fico ficu ficis Επιμέλεια: Διονυσία Καρβελά 5