1 st International Congress of Applied Ichthyology & Aquatic Environment November 13 th -15 th, Volos, Greece

1 st International Congress of Applied Ichthyology & Aquatic Environment November 13 th -15 th, Volos, Greece

TRENDS AND TYPOLOGY OF WORK ACCIDENTS IN GREEK MARICULTURE: THE ROLE OF GENDER Tiligadas I. 1,2*, Moutopoulos D.K. 3, Chatziefstathiou M. 2,4, Tsoumani M.-M. 2,5, Anastasiou S. 6 1 Ministry of Labour, Labour Inspection Body, Piraeus and South Aegean Sea, Greece, tililias@otenet.gr 2 Panhellenic Society of Technologists Ichthyologists, Greek Scientific & Professional Society, Piraeus, Greece 3 Department of Fisheries-Aquaculture, Technological Educational Institute of Western Greece, Mesolonghi, Greece, dmoutopo@teimes.gr 4 Laboratory for Local & Insular Development, Department of Environment, University of the Aegean, Mytilene, Greece, mhatzi@env.aegean.gr 5 Hatchery of Ioannina, Ministry of Rural Development & Food, Hani Terovou, Ioannina, Greece, mirandatsoumani@gmail.com 6 Department of Logistics, Technological Educational Institute of Central Greece, Thiva, cosmasfax@yahoo.com. ABSTRACT Greek Mariculture has been rapidly expanded in the Eastern Mediterranean during the last 20 years leading the sector to an increase of both the number of fish farms and farmed fisheries production. The present study aims to: (a) investigate the trend of the work related accidents in the Mariculture Industry during the last five years (2009-2013), (b) create a typology on the types of injuries and their seasonal distribution and (c) seek potential correlations between changes in the trends of the types of injuries with the production line. Data were derived from European statistics for accidents at work during 2009-2013 and covered all fish farms in Greece. Results showed that fatal accidents represented an extremely low part of the total number of cases (3.6%) and the total number of accidents (fatal and injuries) was decreased through time. Work related injuries did not showed a seasonal pattern rather a high number of cases were marked at spotted periods during the year, whereas fatal accidents took place during spring. In contrast, there is daily pattern showing that a high number of accidents took place during 9am and 3pm. Time of accidents followed a stable pattern; more than 85% of the cases took place during 6 am and 3 pm. Description and determination for health and safety working conditions are serving as a reference base for further improvement of health and safety working conditions and provides a future tool for human resources and production managers for maximizing production and reducing work place hazards. Keywords: aquaculture, hazards, safety, health, Greece *Correspondence author: Tiligadas I., Safety and Health Inspector, Ministry of Labour, Labour Inspection Body, Piraeus and South Aegean Sea, and, President of the Panhellenic Society of Technologist Ichthyologists (PASTI), tililias@otenet.gr. ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ Τυλιγάδα Η. 1,2*, Μουτόπουλο Δ.Κ. 3, Χατζηευσταθίου Μ. 2,4, Τσουμάνη Μ.-Μ. 2,5, Αναστασίου Σ. 6 1 Υπουργείο Εργασία, Επιθεώρηση Ασφάλεια Εργασία, Υ.Ε.Κ.Α.Π.-Σ.ΕΠ.Ε.-Κ.ΕΠ.Ε.Κ. Πειραιά και Νοτίου Αιγαίου, Ελλάδα, tililias@otenet.gr 2 Πανελλήνιο Σύλλογο Τεχνολόγων Ιχθυολόγων, Επιστημονικό και Επαγγελματικό Σύλλογο, Πειραιά 50

3 Τμήμα Τεχνολόγων Αλιεία - Υδατοκαλλιεργειών, ΤΕΙ Δυτική Ελλάδα, Μεσολόγγι, dmoutopo@teimes.gr 4 Εργαστήριο Τοπική και Νησιωτική Ανάπτυξη (Ε.Τ.Ν.Α.), Τμήμα Περιβάλλοντο, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Μυτιλήνη, Ελλάδα, mhatzi@env.aegean.gr 5 Ιχθυογεννητικό Σταθμό Ιωαννίνων, Υπουργείο Αγροτική Ανάπτυξη & Τροφίμων, Χάνι-Τερόβου, Ιωάννινα, mirandatsoumani@gmail.com 6 Τμήμα Διοίκηση Συστημάτων Εφοδιασμού, ΤΕΙ Στερεά Ελλάδα, Θήβα, sanastasiou@teiste.gr Περίληψη Οι δραστηριότητε τη Θαλάσσια Υδατοκαλλιέργεια (ΘΥ) έχουν επεκταθεί με γρήγορου ρυθμού στην Ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία 20 χρόνια οδηγώντα τον κλάδο σε αύξηση τόσο του αριθμού των μονάδων όσο και τη παραγωγή των εκτρεφόμενων προϊόντων. Η παρούσα εργασία έχει ω στόχο να: (α) διερευνήσει την τάση των ατυχημάτων στι ΘΥ κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών (2009-2013), (β) δημιουργήσει μια τυπολογία των ατυχημάτων με βάση τον τύπο του ατυχήματο, την εποχικότητά του, τη χωρική του κατανομή και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων και (γ) διερευνήσει πιθανού συσχετισμού των αλλαγών στι τάσει των τύπων ατυχημάτων με τη γραμμή παραγωγή. Τα δεδομένα προήλθαν από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία ατυχημάτων στο χώρο εργασία και καλύπτει όλε τι μονάδε ΘΥ στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα θανατηφόρα ατυχήματα αντιπροσωπεύουν ένα συντριπτικά ελάχιστο ποσοστό των ατυχημάτων (3,2%) και η τάση του συνολικού αριθμού των ατυχημάτων μειώνονταν σημαντικά στο χρόνο. Ο αριθμό των ατυχημάτων δεν ακολουθούσε ένα εποχικό πρότυπο παρά εντοπίζονταν σε συγκεκριμένου μήνε κατά τη διάρκεια του έτου, ενώ υπάρχει ένα διάστημα μεταξύ 9 το πρωί και 3 το μεσημέρι όπου λαμβάνουν χώρα τα περισσότερα ατυχήματα. Η αποτύπωση των τάσεων των ατυχημάτων στι ΘΥ και ο καθορισμό μια τυπολογία του θα χρησιμεύει ω βάση αναφορά για την περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών εργασία, την υγεία και την ασφάλεια και θα αποτελέσει ένα εργαλείο για τη μεγιστοποίηση τη παραγωγή σε συνδυασμό με τη μείωση των ατυχημάτων στο χώρο εργασία. Λέξει -κλειδιά: υδατοκαλλιέργεια, κίνδυνοι, υγιεινή, ασφάλεια στην εργασία, Ελλάδα *Συγγραφέα επικοινωνία : Τυλιγάδα Η., Επιθεωρητή Εργασία Ασφάλεια και Υγεία Υ.Ε.Κ.Α.Π.- Σ.ΕΠ.Ε.-Κ.ΕΠ.Ε.Κ. Πειραιά και Νοτίου Αιγαίου, και, Πρόεδρο Δ.Σ. Πανελλήνιου Συλλόγου Τεχνολόγων Ιχθυολόγων (ΠΑ.Σ.Τ.Ι.), tililias@otenet.gr. 1. Εισαγωγή Ο τομέα των θαλάσσιων υδατοκαλλιεργειών (ΘΥ) στην Ελλάδα επέδειξε μια ταχύτατη ανάπτυξη κατά την τελευταία 25ετία με την παραγωγή να φθάνει στου 100000 τόνου το 2011, ενώ μια τριπλάσια αύξηση αναμένεται στα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, οι έντονοι αυτοί ρυθμοί ανάπτυξη αυξάνουν τον αριθμό των εργασιών στι μονάδε που σχετίζονται με τι επιπτώσει στο εσωτερικό των εργαζομένων από τι γεωργικέ βιομηχανίε. Σε προηγούμενη εργασία (Τυλιγάδα και Μουτόπουλο 2013) επιχειρήθηκε μια πρώτη περιγραφική ανάλυση του αριθμού των ατυχημάτων για την περίοδο 2009-2011. Στην παρούσα εργασία έγινε επικαιροποίηση των δεδομένων με αυτά τη περιόδου 2012-2013 και αναλύθηκαν οι παράμετροι που οδηγούν στο να αναπτυχθεί ή/και να εκδηλωθεί μία επικίνδυνη κατάσταση σε ατύχημα. Ειδικότερα, γίνεται μια: (α) διερεύνηση τη τάση των ατυχημάτων στι ΘΥ κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών (2009-2013), (β) ανάπτυξη τη τυπολογία των ατυχημάτων με βάση τον τύπο του ατυχήματο, την εποχικότητά του, τη χωρική του κατανομή και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων και (γ) μια συσχέτιση των αλλαγών στι τάσει των τύπων ατυχημάτων με τη γραμμή παραγωγή. Τα στοιχεία των εργατικών ατυχημάτων στι ΘΥ για την περίοδο πριν το 2009 δεν ήταν δυνατό να αναλυθούν, καθώ τα παραπάνω δεδομένα καταγράφουν μαζί τι περιπτώσει ατυχημάτων σε συσκευαστήρια και μεταποιητικέ μονάδε αγροτικών και θαλασσίων προϊόντων. 2. Υλικά και Μέθοδοι Τα δεδομένα προήλθαν από τι ετήσιε εκθέσει του Σώματο Επιθεώρηση Εργασία του Υπουργείου Εργασία και η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στηρίζεται στα πρότυπα που καθορίζονται από την Eurostat (ESAW: Ευρωπαϊκέ στατιστικέ για τα εργατικά ατυχήματα 2001). Η ανάλυση των δεδομένων των εργατικών ατυχημάτων περιελάμβανε τη διερεύνηση: (α) τη ύπαρξη τάση, (β) εποχικού και ωριαίου 51

προτύπου, (γ) χαρακτηριστικών τη επιχείρηση (αριθμό εργαζομένων), (δ) φύση του ατυχήματο (φύση των κακώσεων και μέρο του σώματο ) και (ε) συσχέτιση με κοινωνικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων (φύλο, εθνικότητα, ηλικιακή ομάδα). Για την κωδικοποίηση των παραμέτρων που μελετήθηκαν ακολουθήθηκε η κωδικοποίηση που αναφέρεται στη μεθοδολογία για τα εργατικά ατυχήματα από την Eurostat. Η ανάλυση των δεδομένων περιελάμβανε την εκτίμηση συχνοτήτων για κάθε μια από τι παραπάνω παραμέτρου στο σύνολο του δείγματο ενώ έγινε και έλεγχο ανεξαρτησία (Zar, 1999) με τη χ 2 κατανομή (Likelihood-ratio χ 2 ), για τι περιπτώσει συγκρίσεων των παραμέτρων που αφορούσαν τα εργατικά ατυχήματα με τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων. Η σύγκριση των κλίσεων τη μεταβολή του αριθμού των ατυχημάτων με το φύλο έγινε με την ανάλυση συμμεταβλητότητα (ANCOVA) (Zar, 1999). 3. Αποτελέσματα Συνολικά 221 εργατικά ατυχήματα έλαβαν χώρα στι ελληνικέ θαλάσσιε υδατοκαλλιέργειε την περίοδο 2009-2013, με το μέσο ετήσιο αριθμό των ατυχημάτων να είναι 44,2 (τυπική απόκλιση 5,5) και με τα θανατηφόρα ατυχήματα να αντιπροσωπεύουν ένα συντριπτικά ελάχιστο ποσοστό του συνόλου των ατυχημάτων (7 ατυχήματα: 3,2%). Η τάση του συνολικού αριθμού των ατυχημάτων μειώνονταν σημαντικά (P>0,05) μέσα στο χρόνο (Εικόνα 1α), με την τάση να είναι σημαντική και να έχει την ίδια ένταση μείωση (ANCOVA, P>0,05) και στα δύο φύλα. Ο αριθμό των ατυχημάτων δεν ακολουθούσε ένα εποχικό πρότυπο (Εικόνα 1β) παρά εντοπίζονταν σε συγκεκριμένου μήνε κατά τη διάρκεια του έτου (46% των ατυχημάτων εντοπίζονταν κατά του μήνε Ιούλιο, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Δεκέμβριο), ενώ τα ελάχιστα θανατηφόρα ατυχήματα λάμβαναν χώρα κυρίω την άνοιξη (Μάρτιο -Μάιο ). Το σύνολο των θανατηφόρων ατυχημάτων αφορούσε αποκλειστικά άνδρε εργαζομένου ηλικία από 18 έω 44 ετών, ενώ στου τραυματισμού το 70,6% των περιπτώσεων αφορούσε άνδρε και το υπόλοιπό γυναίκε εργαζόμενου (Πίνακα 1). Η ηλικιακή ομάδα με το μεγαλύτερο ποσοστό τραυματισμών ήταν ανάμεσα στα 35-44 χρόνια, με το μεγαλύτερο ποσοστό των τραυματισμών και στα δυο φύλα (>75%) να αφορούν εργαζόμενου ηλικία από 35 έω 54 ετών, ενώ τα ποσοστά αυτά δε διέφερε σημαντικά (P>0,05) με το φύλο (Πίνακα 1). Περισσότερο από το 80% των ατυχημάτων έγιναν σε έλληνε εργαζόμενου (Πίνακα 1) και σε μικρότερο ποσοστό ακολουθούσαν οι αλλοδαποί εργαζόμενοι προερχόμενοι εκτό τη ΕΕ (13,6%). Ο αριθμό των τραυματισμών ανά εθνικότητα διέφερε σημαντικά (P<0,05) με το φύλο, με του άνδρε αλλοδαπού εργαζόμενου προερχόμενου εκτό ΕΕ να τραυματίζονται σε μεγαλύτερο ποσοστό από τι γυναίκε (Πίνακα 1). Αναφορικά με τη θέση εργασία, το σύνολο των θανατηφόρων ατυχημάτων και το συντριπτικό ποσοστό των τραυματισμών καταγράφηκε σε εργαζόμενου με συνήθη θέση εργασία Η θέση εργασία διαφοροποιούνταν σημαντικά (P<0.05) με το φύλο, με του άνδρε εργαζόμενου σε περισταστιακή ή κινητή θέση εργασία να τραυματίζονται σε μεγαλύτερο ποσοστό από ότι οι γυναίκε εργαζόμενε. Περισσότερο από τι μισέ περιπτώσει των θανατηφόρων ατυχημάτων έλαβαν χώρα σε επιχειρήσει με συνολικό αριθμό ατόμων από 10 έω 49 άτομα, με του άνδρε εργαζόμενου να επιδεικνύουν μεγαλύτερα ποσοστά τραυματισμών στι επιχειρήσει με αριθμό ατόμων από 10 έω 49 και τι γυναίκε στι επιχειρήσει με 1 έω 9 εργαζόμενου (Πίνακα 1). Κατά την πρωινή βάρδια εργασία (6 π.μ. έω 2 μ.μ.) λάμβανε χώρα περισσότερο από το 85% των θανατηφόρων ατυχημάτων και το 75% των τραυματισμών (Εικόνα 1γ), με το φύλο να μη διαφοροποιεί σημαντικά (P<0,05) τον αριθμό των τραυματισμών ανά ώρα ατυχήματο (Πίνακα 1). Στο 71% των θανατηφόρων περιπτώσεων ήταν άγνωστη η φύση τη κάκωση, ενώ στι περιπτώσει των τραυματισμών το μεγαλύτερο ποσοστό και στα δύο φύλα καταγράφονταν για επιφανειακέ κακώσει και σε μικρότερα ποσοστά σε ανοιχτά τραύματα και απλά κατάγματα. Η σύγκριση του αριθμού των τραυματισμών ανά φύση κάκωση σε συνάρτηση με το φύλο έδειξε ότι δεν υπήρχε σημαντική (P>0,05) διαφορά με το φύλο (Πίνακα 1). Από τι περιπτώσει που είχε προσδιοριστεί η φύση τη κάκωση, το μεγαλύτερο ποσοστό (11,9 και 12,7%) καταγράφηκε για κακώσει στα δάχτυλα των χεριών, ενώ τα ποσοστά διαφοροποιούνταν σημαντικά 52

(P<0,05) με το φύλο. Έτσι, οι γυναίκε εργαζόμενε εμφάνισαν σημαντικά μεγαλύτερα ποσοστά τραυματισμών στο άκρο του χεριού, του οφθαλμού, το ισχίο και την κεφαλή, ενώ οι άνδρε στον αστράγαλο, στην κνήμη, στο θώρακα και το πρόσωπο (Πίνακα 1). 4. Συζήτηση Στην παρούσα εργασία γίνεται, για πρώτη φορά, μια αποτύπωση τη τυπολογία των εργατικών ατυχημάτων που έλαβαν χώρα στι ελληνικέ θαλάσσιε υδατοκαλλιέργειε την περίοδο 2009-2013, η οποία αποτελεί συνέχεια προηγούμενη αναφορά στο ίδιο θέμα (Τυλιγάδα και Μουτόπουλο. 2014). Τα αποτελέσματα έδειξαν σε πρώτο επίπεδο ότι υπάρχει μια πτωτική τάση του αριθμού των ατυχημάτων και ότι ο αριθμό των θανατηφόρων περιστατικών είναι χαμηλό. Οι εκτιμήσει των 44 ατυχημάτων κατά μέσο όρο ανά έτο και του αριθμού των θανατηφόρων ατυχημάτων αντιπροσωπεύουν ένα μικρό ποσοστό (< 3 τοι χιλίοι ) του συνόλου των ατυχημάτων στου έλληνε εργαζόμενου, αλλά ένα μεγάλο ποσοστό των ατυχημάτων στον τομέα τη γεωργία (μεγαλύτερο από το 25%) (Τυλιγάδα και Μουτόπουλο, 2013). Στι περιπτώσει των παραμέτρων οι οποίε διαφοροποιούνταν ω προ το φύλο πρέπει να αναφερθεί ότι οι άνδρε εργαζόμενοι αποτελούν την απόλυτη πλειοψηφία των εργαζομένων στι πλωτέ μονάδε παραγωγή, όπω απαιτείται από του εξαντλητικού ρυθμού εργασία στι θαλάσσιε υδατοκαλλιέργειε, ενώ οι γυναίκε λόγω τη σχολαστικότητα που τι διακρίνει αποτελούν την πλειοψηφία στου σταθμού παραγωγή στην ξηρά και τα συσκευαστήρια νωπών ή και μεταποιημένων θαλάσσιων προϊόντων, ανεξάρτητα του μεγέθου τη εταιρεία. Παρόλα αυτά, οι άνδρε εργαζόμενοι σε μικρέ επιχειρήσει κάτω 10 ατόμων εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά τραυματισμών από τι γυναίκε, με την επιφύλαξη τη θεώρηση ω ξεχωριστών εγκαταστάσεων τη ίδια επιχείρηση του χώρου στου οποίου καταγράφηκαν τα ατυχήματα. Από τα αποτελέσματα τη παρούσα έρευνα γίνεται φανερό ότι οι άνδρε εργαζόμενοι έχουν υπερδιπλάσιο αριθμό ατυχημάτων και είναι τα αποκλειστικά θύματα των θανατηφόρων εξ αυτών. Ανεξάρτητα τη ηλικιακή ομάδα στην οποία ανήκουν άνδρε και γυναίκε, οι εργαζόμενοι δείχνουν ευάλωτοι στι ηλικίε 25-54 έτη συνηγορώντα στην υπόθεση ότι η εργασία στι υδατοκαλλιέργειε είναι απαιτητική και χρειάζεται συνεχή εκπαίδευση και επίβλεψη κατά την εκτέλεση αυτή (Hatzakis 2005), αφού οι περισσότεροι τραυματισμοί αφορούν εργαζόμενου οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε παραπάνω από τη μια θέση εργασία (περιστασιακή ή κινητή θέση εργασία ). Με την παραδοχή τη 24ωρη λειτουργία τη επιχείρηση, λόγω τη συντήρηση και διάθεση ζωντανών οργανισμών υπάρχει ένα διάστημα μεταξύ 9 το πρωί και 3 το μεσημέρι όπου είναι σύνηθε να συμβαίνουν ατυχήματα εντό του ωραρίου εργασία των περισσότερων εργαζόμενων. Σημειώνεται ότι οι βάρδιε, εκτό των πρωινών, στι υδατοκαλλιέργειε, απαντώνται κύρια κατά τη διαδικασία τη συσκευασία ή/και τη μεταποίηση του προϊόντο, το οποίο έχει αλιευθεί νωρίτερα την ίδια ημέρα. Επίση, βοηθητικέ εργασίε, όπω ο εφοδιασμό με τροφέ ή άλλο εξοπλισμό που συνήθω γίνεται εκτό πρωινή βάρδια φαίνεται να συνηγορούν με τα ατυχήματα κατά τι απογευματινέ ώρε. Το εποχικό πρότυπο που περιγράφηκε μπορεί να οφείλεται στην εντατικοποίηση του κύκλου παραγωγή των επιχειρήσεων (εισαγωγή σε κλωβού - εκτροφή - εξαλίευση - εργασίε συντήρηση ) κατά του αντίστοιχου μήνε (καλοκαιρινού μήνε : Dimitriou et al. 2007). Το είδο του τραυματισμού και το μέρο του σώματο που συνήθω επηρεάζεται δείχνει να συνηγορεί στη σχετικά βαριά σωματική εργασία τόσο για του άντρε όσο και για τι γυναίκε εργαζόμενου (Zakia et al. 2012), όπου ο διαχωρισμό των θέσεων εργασία μεταξύ του, όπω αναφέρθηκε, οδηγεί του μεν άνδρε σε πολλαπλού τραυματισμού τι δε γυναίκε σε κακώσει (κυρίω 'κοψίματα') των άκρων και ιδιαίτερα των δακτύλων των χεριών. Έτσι οι άνδρε τραυματίζονται εν δυνάμει σε όλο το σώμα οι δε γυναίκε κύρια στα άκρα και την μέση. Τα προηγούμενα συνηγορούν για την χρήση πολλαπλών εξοπλισμών εργασία από του άνδρε και ιδιαίτερα και ειδικότερα από τι γυναίκε. 53

Βιβλιογραφία Dimitriou E., Katselis G., Moutopoulos D.K, Akovitiotis C., Koutsikopoulos C. (2007). Possible influence of reared gilthead sea bream (Sparus aurata, L.) on wild stocks in the area of the Messolonghi lagoon (Ionian Sea, Greece). Aquaculture Research 38(4): 398-408. Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2001). Ευρωπαϊκέ στατιστικέ σχετικά με τα εργατικά ατυχήματα. http://europa.eu.int/comm/employment_social/h&s/index_en.htm Hatzakis K.D., Kritsotakis E.I., Angelaki H.P., Tzanoudaki I.K., Androulaki Z.D. (2005). First aid knowledge among industry workers in Greece. Industrial Health, 43: 327-332. Τυλιγάδα Η., Μουτόπουλο Δ.Κ. (2013). Ελληνικέ Θαλασσοκαλλιέργειε : τρέχουσα κατάσταση εργατικών ατυχημάτων. Υγιεινή και Ασφάλεια τη Εργασία. Έκδοση του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασία -ΕΛΙΝΥΑΕ, 53: 9-14. Zakia A.M.Α, Dosiki M.I., Nasr S.A.A. (2012) Occupational Hazards in fish industry. World Journal of Fish and Marine Sciences, 4(2): 201-210. Zar J. (1999): Biostatistical Analysis. 4 th Edition. Prentice Hall, New Jersey. 663 σελ. Αριθμό ατυχημάτων 60 (α) 30 Σύνολο Άνδρε Γυναίκε Έτο N=35,8-1,4t R² = 0,210 N=52,3-2,7t R² = 0,614 N=16,5-1,3t R² = 0,579 0 2009 2010 2011 2012 2013 (β) Φεβρουάριο Μάρτιο Απρίλιο Μάιο 1 25 00 Εικόνα 1. Αριθμό εργατικών ατυχημάτων στι ελληνικέ υδατοκαλλιέργειε την περίοδο 2009-2013 σε χρονική κλίμακα: (α) ετών, (β) μηνών και (γ) ωρών εργασία. Ιούνιο Ιανουάριο 25 20 15 10 5 0 Ιούλιο Δεκέμβριο Αύγουστο Νοέμβριο Οκτώβριο Σεπτέμβριο 6 5 7 (γ) 4 8 3 9 2 10 11 20 15 10 5 0 12 23 13 22 14 21 20 19 18 17 16 15 Πίνακα 1. Αριθμό ατόμων θανατηφόρων ατυχημάτων και τραυματισμών ανά κατηγορία παραμέτρων για το σύνολο των εργατικών ατυχημάτων στι ελληνικέ υδατοκαλλιέργειε την περίοδο 2009-2013. Οι τιμέ χ2-test αντιστοιχούν στο Likelihood-ratio χ 2, όπου για τιμέ P<0,05 ο έλεγχο υποδεικνύει στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση. Παράμετροι Άνδρα Γυναίκα χ2-test Σύνολο Θανατηφόρο Τραυματισμό Τραυματισμό Ηλικιακή ομάδα χ 2 =13,4 18-24 1 12 5 18 25-34 2 44 10 56 df=10 35-44 3 49 19 71 45-54 32 20 52 55-64 1 13 9 p=0,20 23 >65 1 1 Εθνικότητα χ 2 =227,4 Eθνικότητα μη σαφω προσδιοριζόμενη 1 1 2 Αλλοδαπό, προερχόμενο από την ΕΕ 5 1 6 df=6 Αλλοδαπό, προερχόμενο εκτό τη ΕΕ 3 22 5 30 Ημεδαπό 4 123 56 183 Θέση εργασία χ 2 p=0,00 =230,1 Άλλη θέση εργασία 1 1 Μη προσδιοριζόμενη 6 1 7 df=8 Περιστασιακή ή κινητή θέση εργασία 24 3 27 Συνήθη θέση εργασία 7 120 59 186 Συνολικό αριθμό εργαζομένων επιχείρηση χ 2 p=0,00 =116,7 1-9 1 14 10 25 10-49 4 66 19 89 df=10 50-249 2 66 31 99 250-499 3 3 6 >500 2 p=0,00 2 Ώρα ατυχήματο χ 2 =21,2 4 1 1 5 1 1 df=20 6 1 4 2 7 7 1 6 7 8 13 4 p=0,386 17 9 1 9 8 18 54

(συνεχίζεται) Πίνακα 1 (συνέχεια) Παράμετροι Άνδρα Γυναίκα χ2-test Σύνολο Θανατηφόρο Τραυματισμό Τραυματισμό 10 24 3 27 11 18 10 28 12 1 16 7 24 13 1 14 5 20 14 1 12 8 21 15 14 6 20 16 4 4 17 1 2 3 18 4 2 6 19 2 2 20 1 2 3 21 1 2 3 22 2 2 4 23 1 1 2 24 2 1 3 Φύση κάκωση Ακρωτηριασμοί 3 3 Άλλα είδη εξαρθρημάτων, διαστρεμμάτων και 1 1 εξαρθρώσεων Ανοικτά τραύματα 15 7 22 Απλά κατάγματα 11 6 17 Διαστρέμματα και εξαρθρώσει 8 1 χ 2 =15,3 9 Εγκαύματα και ζεματίσματα 2 1 3 Εξαρθρήματα και ατελεί εξαρθρώσει 1 1 Εξαρθρήματα, διαστρέμματα και εξαρθρώσει 1 df=16 1 Επιφανειακέ κακώσει 40 24 64 Εσωτερικέ κακώσει 3 3 p=0,50 6 Κατάγματα 1 1 2 Πολλαπλέ κακώσει 1 1 Σύνθετα κατάγματα 3 3 Τραύματα και επιφανειακέ κακώσει 10 2 12 Χημικά εγκαύματα 1 2 3 Άλλε προσδιοριζόμενε κακώσει 1 1 Άγνωστη φύση κάκωση μη προσδιοριζόμενη 5 52 15 72 Μέρο σώματο κάκωση χ 2 =45,7 Βραχίονα συμπεριλαμβανομένου του αγκώνα 4 3 7 Ισχίο και κατά ισχίον διάρθρωση 3 3 df=29 Κεφαλή, εγκέφαλο και κρανιακά νεύρα και αγγεία 3 3 6 Κεφαλή, μη σαφέστερα καθοριζόμενη 1 1 Κνήμη, συμπεριλαμβανομένου του γόνατο 10 2 p=0,03 12 Κορμό και όργανα, μη σαφέστερα καθοριζόμενα 2 2 Λαιμό, σπονδυλική στήλη και αυχενικών σπονδύλων 1 1 2 Πρόσωπο 1 6 7 Ράχη, άλλα μέρη 1 1 Ράχη, σπονδυλική στήλη και ραχιαίων σπονδύλων 3 2 5 Δάχτυλα χεριού 18 8 26 Άνω άκρα, άλλα μέρη 1 1 Αστράγαλο 11 3 14 Θώρακα, πλευρέ, ωμοπλάτη και διάρθρωση ώμου 6 6 Κάκωση σε πολλά σημεία του σώματο 1 3 1 5 Ώμο και διαρθρώσει του ώμου 2 1 3 Καρπό 7 4 11 Δάχτυλα ποδιού 3 3 Κάτω άκρα, κάκωση σε πολλά σημεία 1 1 2 Άκρο του χεριού 6 7 13 Άκρο του ποδιού 6 6 Κάτω άκρα, άλλα μέρη 1 1 Οφθαλμοί 1 3 4 Άνω άκρα, μη σαφέστερα καθοριζόμενα 2 2 Κεφαλή, κάκωση σε πολλά σημεία 2 2 Θωρακική μοίρα, συμπεριλαμβανομένων των οργάνων 1 1 Κάτω άκρα, μη σαφέστερα καθοριζόμενα 1 1 Κεφαλή, άλλα μέρη που δεν αναφέρονται 1 1 Κορμό, κάκωση σε πολλά σημεία 1 1 Μη προσδιοριζόμενο μέρο του σώματο 5 52 15 72 Σύνολο 7 151 63 221 55