ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ Α. ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΠΛΕΓΜΑΤΑ - ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΖΑΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ Α. ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΠΛΕΓΜΑΤΑ - ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ 1. στην εικόνα που ακολουθεί να προσδιορίσετε τους βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες 2. Να αντιστοιχήσετε καθεμιά από τις τροφικές αλυσίδες που ακολουθούν με την κατάλληλη τροφική πυραμίδα από αυτές που υπάρχουν στο σχήμα: 3.Ποια από τις παρακάτω τροφικές αλυσίδες ταιριάζει με την απεικονιζόμενη πυραμίδα 1. χορτάρι λαγός αλεπού 2. δέντρο έντομο πουλιά 3. φυτοπλαγκτόν ζωοπλαγκτόν ψάρι 4. δέντρο μαϊμού ψύλλος 5. χορτάρι έντομα πουλιά 4.Με τις ακόλουθες τροφικές αλυσίδες να κατασκευάσεις ένα τροφικό πλέγμα: Βελανιδιά ακρίδα πασχαλίτσα Βελανιδιά ακρίδα δρυοκολάπτης Βελανιδιά μελίγκρα δρυοκολάπτης

5.Η χημική ενέργεια που φτάνει στον άνθρωπο στο διπλανό τροφικό πλέγμα είναι: Α. ίση με μηδέν Β. ίσε σε όλες τις τροφικές αλυσίδες Γ. περισσότερη στην τροφική αλυσίδα 1 Δ. περισσότερη στην τροφική αλυσίδα 2 Ε. περισσότερη στην τροφική αλυσίδα 3 6.. Το διάγραμμα δείχνει τη ροή υλικών μεταξύ τροφικών επιπέδων. Ποιο βέλος είναι λάθος. 7. Το παρακάτω σχήμα δείχνει δυο διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους το καλαμπόκι που παράγεται από ένα εκτάριο γης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπο. Με βάση τα χαρακτηριστικά μεταφοράς ενέργειας να σχολιάσετε το σχήμα λαμβάνοντας υπόψη το πρόβλημα της παγκόσμιας πείνας. 8. Να βρεθεί η βιομάζα των γερακιών ενός οικοσυστήματος αν γνωρίζουμε ότι η βιομάζα των παραγωγών είναι 5x10 5 kgr (η τροφική αλυσίδα είναι: φυτό μελίγκρα πασχαλίτσα μικρό πουλί γεράκι) 9.Σ ένα οικοσύστημα η βιομάζα των καταναλωτών 3 ης τάξης ήταν 1.000 kg. Πόση θα είναι η βιομάζα των παραγωγών και πόση η βιομάζα των καταναλωτών 4 ης τάξης 10. Πόσα τροφικά επίπεδα καταναλωτών μπορούν να στηρίξουν οι παραγωγοί ενός οικοσυστήματος, βιομάζας 8.5x10 6 kgr, αν γνωρίζουμε ότι ένα τροφικό επίπεδο χρειάζεται ελάχιστη βιομάζα 8500 kgr. 11. Σε μια βελανιδιά παράγεται τροφή για χιλιάδες έντομα, τα οποία με τη σειρά τους αποτελούν τροφή για μικρά πτηνά. Να υπολογίσετε: Α. τη βιομάζα της βελανιδιάς

Β. τον αριθμό των εντόμων που παρασιτούν στην βελανιδιά. (Δίδεται ότι υπάρχουν 1000 μικρά πτηνά βάρους 250 gr το καθένα και το βάρος κάθε εντόμου είναι 20 gr) 12. Σε μια τροφική αλυσίδα: Τριανταφυλλιά μελίγκρα πασχαλίτσα πουλί Βρέθηκε ότι η ενέργεια που χάνεται με τη μορφή θερμότητας από την πασχαλίτσα προς το πουλί είναι 450 KJ. Να βρεθεί: Α. την ενέργεια που αντιπροσωπεύουν οι παραγωγοί Β. τις απώλειες ενέργειας μεταξύ μελίγκρας και πασχαλίτσας 13. Οι παραγωγοί ενός οικοσυστήματος περικλείουν ενέργεια ίση με 10 8 kcal. Nα βρεθεί το ποσό της ενέργειας που χάνεται από το ένα τροφικό επίπεδο στο άλλο μέχρι τους καταναλωτές 2 ης τάξης. 14. Σε ένα θαλάσσιο οικοσύστημα παρατηρείται το παρακάτω υποθετικό τροφικό πλέγμα: 1. να εξηγήσετε σε ποιο τροφικό επίπεδο ανήκουν οι παρακάτω οργανισμοί: σκουμπρί, σαρδέλα, φώκια 2. αν μειωθεί σημαντικά ο πληθυσμός της σουπιάς να εξηγήσετε ποιες επιπτώσεις θα παρατηρηθούν στους πληθυσμούς των: κωπηπόδων, διατόμων, σκουληκιών 15. Δίνεται το παρακάτω τροφικό πλέγμα 1. να καταγράψετε τις τροφικές αλυσίδες που υπάρχουν στο πλέγμα αυτό και να ονομάσετε τους καταναλώτές της 2 ης τάξης (7) 2. αν η βιομάζα των φυτοφάγων εντόμων είναι 18 kg να υπολογίσετε τη βιομάζα των εντομοφάγων ψαριών και των νούφαρων (6) 3. μια μυκητιακή νόσος αφανίζει πρακτικά, τον πληθυσμό των καραβίδων. Να περιγράψετε τα αποτελέσματα που θα έχει η αλλαγή αυτή στους υπόλοιπους πληθυσμούς που συγκροτούν το παραπάνω τροφικό πλέγμα (12)

16. Σ ένα χερσαίο οικοσύστημα θεωρούμε ότι λειτουργεί η παρακάτω τροφική αλυσίδα χορτάρι - ακρίδες μικρά εντομοφάγα ζώα φίδια αρπακτικά πτηνά Κάθε ομάδα καταναλωτών τρέφεται αποκλειστικά από οργανισμούς της αμέσως προηγούμενης ομάδας. Εαν η βιομάζα των μικρών εντοφάγων ζώων είναι 2x10 3 kg και η ενέργεια που εμπεριέχεται στην ομάδα των ακρίδων είναι 8 KJ/kg, να υπολογιστούν: Α. η βιομάζα καθεμιάς από τις υπόλοιπες ομάδες κατά μήκος της αλυσίδας. Επίσης να σχεδιαστεί και η τροφική πυραμίδα (10) Β. η ενέργεια που εμπεριέχεται σε κάθε ομάδα (5) Γ. ο αριθμός των αρπακτικών πτηνών που μπορεί η αλυσίδα αυτή να υποστηρίξει, αν η μέση βιομάζα κάθε πτηνού είναι 1,0 kg (10) 17. Με το παρακάτω σχήμα δίνονται οι τροφικές σχέσεις των οργανισμών στα τέσσερα τροφικά επίπεδα μιας πυραμίδας Γεράκι Φίδι νυφίτσα Περιστέρι ακρίδα χελώνα Πουρνάρι ελιά ποώδες φυτό 1. Ποιοι είναι οι παραγωγοί και ποιοι οι καταναλωτές δεύτερης τάξης; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Μον. 5 2. Ποιο επίπεδο έχει τη μικρότερη βιομάζα στην παραπάνω πυραμίδα και γιατί; Μον.5 3. Μια σύντομη πυρκαγιά περιορίζει μόνον τον πληθυσμό των ποωδών φυτών. Ποιος άλλος πληθυσμός θα επηρεαστεί άμεσα και γιατί; Μον.7 4. Μετά την πυρκαγιά, θα επηρεαστεί ο πληθυσμός των ακριδών; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Μον. 8 18. Σε ένα χερσαίο οικοσύστημα υπάρχουν δέκα βελανιδιές. Σε καθεμία από αυτές ζουν 2000 κάμπιες και 200000 πρωτόζωα. 1. να σχεδιάσετε και να εξηγήσετε τη μορφή της πυραμίδας που απεικονίζει τις ποσοτικές σχέσεις των παραπάνω οργανισμών μον. 6 2. διατηρώντας μόνο τους παραγωγούς του παραπάνω οικοσυστήματος, να σχεδιάσετε το τροφικό πλέγμα που προκύπτει με τους εξής επιπλέον οργανισμούς: ποντίκια, γεράκια, φίδια, θεωρώντας ότι το γεράκι τρέφεται με ποντίκια και φίδια μον. 5

B. ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ 19. Το διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζει ένα τμήμα του κύκλου του άνθρακα. Να προσδιορίσεις σε τι αντιστοιχούν τα γράμματα Α,Β,Γ. 20.. Ο άνθρακας είναι το χημικό στοιχείο με βάση το οποίο δομούνται όλες οι οργανικές ενώσεις και συνεπώς όλα τα βιολογικά μακρομόρια. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του άνθρακα σε ένα οικοσύστημα στο οποίο ζουν οι εξής οργανισμοί: φίδια, ποώδη φυτά, ποντίκια, μύκητες και βακτήρια. Να γράψετε τα ονόματα των οργανισμών που αντιστοιχούν στις θέσεις 1,2,3,4 (μον. 4) και τη θέση τους στην τροφική αλυσίδα που σχηματίζεται (μον. 4), καθώς και τα ονόματα των διαδικασιών α,β (μον. 6) και την ονομασία της χημικής ένωσης στις θέσεις Γ (μον. 2). Με ποιες ενέργειες παρεμβαίνει ο άνθρωπος στον κύκλο του άνθρακα; (μον. 9). (2008) 21. Στην εικόνα παρουσιάζεται διατομή ενός θαλάσσιου κόλπου στον οποίο υπάρχουν δυο διακριτά οικοσυστήματα: το οικοσύστημα Α στο οποίο η εισαγωγή ενέργειας γίνεται με τη μορφή της ηλιακής ακτινοβολίας Α και το οικοσύστημα Β στο οποίο, καθώς το ηλιακό φως δε φτάνει σε αυτό, η εισαγωγή ενέργειας γίνεται σε χημική μορφή (νεκρή οργανική ύλη από τα υπερκείμενα στρώματα). Α. για ποιο λόγο η συγκέντρωση οξυγόνου στο οικοσύστημα Α είναι μεγαλύτερη από τη συγκέντρωση οξυγόνου στο οικοσύστημα Β; Β. για ποιο λόγο η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στο οικοσύστημα Β είναι μεγαλύτερη από τη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στο οικοσύστημα Α;

22. Τα παρακάτω διαγράμματα αφορούν ένα αυτότροφο υδάτινο οικοσύστημα και περιγράφουν τη συγκέντρωση οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με το βάθος του νερού. Η τιμή 0 (m) αντιστοιχεί στην επιφάνεια. Σημειώστε σε ποιο διάγραμμα (Α, Β) αντιστοιχούν οι παρακάτω απεικόνισεις: α. η συγκέντρωση του οξυγόνου σε σχέση με το βάθος β. η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με το βάθος Nα εξηγήσετε την απάντησή σας. 23. Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα Να γράψετε τα ονόματα των οργανισμών που αντιστοιχούν στις θέσεις 1,2,3,4,5 και των διαδικασιών α, β. Στη συνέχεια να περιγράψετε τη διαδικασία β. (ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2005) 24. Με δεδομένο ότι ο κύκλος του αζώτου που ισχύει στα υδάτινα οικοσυστήματα λειτουργεί ανάλογα με τα χερσαία οικοσυστήματα και το φυτοπλαγκτόν των υδάτινων οικοσυστήματων αντιστοιχεί με τα φυτά των χερσαίων οικοσυστημάτων, να εξηγήσετε γιατί παρατηρείται μεταβολή της συγκέντρωσης των νιτρικών ιόντων (ΝΟ3-) σε βάθος 0-800 μέτρα όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα. (ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2002)

25. Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα: 1. να γράψετε τα ονόματα των διαδικασιών που αντιστοιχούν στις θέσεις Α,Β,Γ,Δ,Ε,Ζ και το όνομα του συστατικού του εδάφους που αντιστοιχεί στη θέση Ψ μον. 14 2. να περιγράψετε τη διαδικασία Δ μον. 5 3. να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους το νερό είναι απαραίτητο για τις ζωτικές λειτουργίες των φυτών μον. 6

ΡΥΠΑΝΣΗ 26. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει τη μεταβολή της συγκέντρωσης του διαλυμένου οξυγόνου, του αριθμού των βακτηρίων και των ψαριών σε ένα ποτάμι, καθώς μεταβάλλεται η απόσταση από μια πηγή ρύπανσης. Α. σε ποια απόσταση από την πηγή βρίσκεται περίπου το σημείο της απόρριψης; Β. ποια είναι η πιθανή αιτία της ρύπανσης Γ. να εξηγήσεις τις καμπύλες του σχήματος Δ. να δώσεις μια πιθανή αιτία του χαμηλού αριθμού των ψαριών στα 50 km από το σημείο απόρριψης. 27. ένα ξενοδοχείο που βρίσκεται σε μια παραποτάμια περιοχή διοχετεύει τα απόβλητα των αποχετεύσεων του στο ποτάμι, θεωρώντας ότι δεν ρυπαίνει το νερό του ποταμού. Οι μετρήσεις που έγιναν, τόσο της ποσότητας του οξυγόνου όσο και της ποσότητας των αποικοδομητών στο νερό, απεικονίζονται στην παρακάτω γραφική παράσταση με τις καμπύλες Α και Β Ποια καμπύλη απεικονίζει την ποσότητα του διαλυμένου οξυγόνου και ποια καμπύλη απεικονίζει την ποσότητα των αποικοδομητών (μον. 2); Να εξηγήσετε την απάντησή σας (μον. 8) (μον. 10) 28 τα παρακάτω διαγράμματα απεικονίζουν τη μεταβολή της συγκέντρωσης δυο αερίων ρύπων, του όζοντος και των οξειδίων του αζώτου κατά τη διάρκεια ενός εικοσιτετραώρου στο κέντρο της Αθήνας. Ποια καμπύλη απεικονίζει τη μεταβολή της συγκέντρωσης του όζοντος και ποια τη μεταβολή της συγκέντρωσης των οξειδίων του αζώτου (2); Να εξηγήσετε την απάντησή σας (. 8) Nα αναφέρετε ποια προβλήματα υγείας προκαλούν τα οξείδια του αζώτου στον άνθρωπο (. 5)

ΒΙΟΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ 29. Από μετρήσεις που έγιναν σε μία λίμνη, βρέθηκε μικρή συγκέντρωση εντομοκτόνου DDT στο φυτοπλαγκτόν και πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση του ίδιου εντομοκτόνου στα ψαροπούλια της λίμνης. Με δεδομένο ότι η τροφική αλυσίδα του λιμναίου οικοσυστήματος περιλαμβάνει φυτοπλαγκτόν, ψάρια, ψαροπούλια και ζωοπλαγκτόν: Α. να γράψετε την τροφική αλυσίδα της λίμνης Β. αν η ενέργεια στο τροφικό επίπεδο των ψαριών είναι 3.10 2 ΚJ, να υπολογίσετε την ενέργεια των άλλων τροφικών επιπέδων Γ. πώς εξηγείται η μεγάλη συγκέντρωση του DDT που βρέθηκε στα ψαροπούλια; 30.Σε μία λίμνη ζουν τα είδη Α,Β,Γ,Δ,Ε,. Στην γύρω περιοχή υπάρχουν πολλά χωράφια τα οποία ψεκάζονται συχνά. Μετά από μερικά χρόνια μετρήθηκε η ποσοτήτα του εντομόκτονου που υπήρχε σε κάθε επίπεδο τροφικής αλυσίδας και βρέθηκαν τα παρακάτω αποτέλεσματα: ΕΙΔΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΕΝΤΟΜΟΚΤΟΝΟΥ/ ΜΟΝΑΔΑ ΜΑΖΑΣ Α 5 μονάδες Β 1 μονάδα Γ 1000 μονάδες Δ 10 μονάδες Ε 100 μονάδες Με βάση τα αποτελέσματα να δημιουργήσετε μια τροφική αλυσίδα, δηλαδή να δώσετε στα είδη Α,Β,Γ,Δ,Ε ένα από τα παρακάτω : φυτοπλαγκτόν, ζωοπλαγκτόν, μικρά ψάρια, μεγάλα ψάρια, ψαροπούλια 31. η συγκέντρωση του DDT στους παραγωγούς ενός οικοσυστήματος είναι 1mg/kg. Πόση θα είναι η ποσότητα του DDT (σε γραμμάρια) στους καταναλωτές 3 ης τάξης αυτού του οικοσυστήματος αν η βιομάζα των καταναλωτών 1 ης τάξης είναι 100 τόνοι. 32.Σε ένα οικοσύστημα ψεκάσαμε τους παραγωγούς με 100g DDT (μη βιοδιασπώμενο εντομοκτόνο). Αν η βιομάζα των παραγωγών είναι 100.000 Kg να βρεθούν: Α. η βιομάζα των καταναλωτών 3 ης τάξης Β. η συγκέντρωση του εντομοκτόνου στους καταναλωτές 4 ης τάξης. 33. Ένα οικοσύστημα με τέσσερα τροφικά επίπεδα ραντίζεται με το εντομοκτόνο DDT. Τα παρακάτω διαγράμματα απεικονίζουν την ποσότητα της βιομάζας σε kg και την ποσότητα του DDT σε mg σε καθένα από τα τέσσερα τροφικά επίπεδα. 1. Ποιο διάγραμμα απεικονίζει την ποσότητα της βιομάζας των τροφικών επιπέδων του οικοσυστήματος αυτού και ποιο την ποσότητα του DDT (μον. 2); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μον. 6). 2. Πού οφείλεται η αύξηση της συγκέντρωσης του DDT κατά μήκος των τροφικών επιπέδων ενός οικοσυστήματος; (Μον. 5) 3. Ένα άτομο άνθρακα βρίσκεται σε οργανική ένωση ενός οργανισμού του 4ου τροφικού επιπέδου του οικοσυστήματος. Περιγράψτε τις πορείες που αυτό μπορεί να ακολουθήσει προκειμένου να αποτελέσει και πάλι μέρος μιας οργανικής ένωσης ενός παραγωγού. (Μον. 6) 4. Η επίδραση του συγκεκριμένου εντομοκτόνου για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ανθεκτικών πληθυσμών εντόμων. Πώς εξηγεί η θεωρία του αρβίνου το φαινόμενο αυτό; Μονάδες 6 (ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ 2012)

ΔΙΑΦΟΡΕΣ 34. 1. Σε μία λίμνη υπάρχει η τροφική αλυσίδα: Φυτοπλαγκτόν ζωοπλαγκτόν μικρά ψάρια μεγάλα ψάρια Όλοι οι οργανισμοί κάθε τροφικού επιπέδου τρέφονται αποκλειστικά με οργανισμούς του προηγούμενου τροφικού επιπέδου. Η βιομάζα των μικρών ψαριών είναι 10 8 kg. Να υπολογίσετε τη βιομάζα των υπόλοιπων τροφικών επιπέδων του οικοσυστήματος (μονάδες 3) και να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα της βιομάζας (μονάδες 2). Με δεδομένο ότι το μέσο βάρος κάθε κορυφαίου καταναλωτή είναι 2,5 kg, να υπολογίσετε τον αριθμό των κορυφαίων καταναλωτών που μπορούν να εξασφαλίσουν την τροφή τους μέσω αυτής της τροφικής αλυσίδας (μονάδες 3). Αν η ενέργεια που εμπεριέχεται στα μεγάλα ψάρια είναι 10 kj/kg, να υπολογίσετε την ενέργεια που εμπεριέχεται σε κάθε τροφικό επίπεδο (μονάδες 3). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 2). 2. Η επίδραση ενός εντομοκτόνου σε ένα οικοσύστημα για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ανθεκτικών πληθυσμών εντόμων. Πώς εξηγεί η θεωρία του αρβίνου το φαινόμενο αυτό; Μονάδες 6 3. Ένα άτομο άνθρακα βρίσκεται σε οργανική ένωση ενός κορυφαίου καταναλωτή ενός οικοσυστήματος. Περιγράψτε τις πορείες που αυτό μπορεί να ακολουθήσει προκειμένου να αποτελέσει και πάλι μέρος μιας οργανικής ένωσης ενός παραγωγού του ίδιου οικοσυστήματος. Μονάδες 6 (ΕΣΠΕΡΙΝΑ 2012) 35. Η παρακάτω εικόνα δείχνει το οικοσύστημα μιας λίμνης. 1. Να αναφέρετε δυο (2) βιοτικούς και δυο (2) αβιοτικούς παράγοντες του παραπάνω οικοσυστήματος(μον. 4) 2. Με ποια διαδικασία το φυτοπλαγκτόν εξασφαλίζει την απαραίτητη ενέργεια για την επιβίωση και την ανάπτυξή του; (μον. 1) Ποιοι παράγοντες απαιτούνται για τη διαδικασία αυτή και ποια τα προϊόντα της; (μον. 5) 3. Στη λίμνη αυτή καταλήγουν τα αστικά λύματα γειτονικού οικισμού χωρίς να υποστούν την παραμικρή επεξεργασία. Το αποτέλεσμα είναι να πρασινίζουν τα νερά της λίμνης, λόγω της υπερβολικής αύξησης του φυτοπλαγκτού. Ποια θα είναι η επίπτωση στον πληθυσμό των ψαριών της λίμνης και γιατί; (μον. 10) 4. Να αιτιολογήσετε γιατί το παραπάνω φαινόμενο θεωρείται ρύπανση των νερών της λίμνης. (μον. 3). Ποιες συνέπειες μπορεί να έχει στον άνθρωπο η χρήση του νερού της λίμνης στην οποία καταλήγουν τα λύματα (μον. 2) (ΕΠΑΝΑΛ. 2009) 36. Σε ένα οικοσύστημα υπάρχουν 5 πεύκα, που φιλοξενούν συνολικά 10.000 κάμπιες, σε κάθε μία από τις οποίες παρασιτούν 500 πρωτόζωα. Να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα πληθυσμού του παραπάνω οικοσυστήματος (μον. 2). Να εξηγήσετε τη μορφή της τροφικής πυραμίδας πληθυσμού του παραπάνω οικοσυστήματος (μον. 5) Στο παραπάνω οικοσύστημα η ενέργεια που περιέχεται στο τροφικό επίπεδο των καμπιών είναι 50000 KJ. Να υπολογίσετε την ενέργεια των άλλων τροφικών επιπέδων (μον. 2) Να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα ενέργειας (μον. 2) Να εξηγήσετε τους λόγους που καθορίζουν τη μορφή αυτής της τροφικής πυραμίδας (μον. 6) 37. Ένα χερσαίο οικοσύστημα περιλαμβάνει την παρακάτω τροφική αλυσίδα: Ποώδη φυτά ακρίδες βάτραχοι φίδια γεράκια Ολοι οι οργανισμοί κάθε τροφικού επιπέδου τρέφονται αποκλειστικά με οργανισμούς του προηγουμένου τροφικού επιπέδου. Η συνολική ενέργεια που εμπεριέχεται στις ακρίδες είναι 10 5 KJ.

1. ποια είναι η ενέργεια των υπόλοιπων τροφικών επιπέδων; (μ.1). Να σχεδιάσετε την αντίστοιχη πυραμίδα ενέργειας (μ. 2). Να εξηγήσετε πού οφείλεται η μεταβολή της ενέργειας από το ένα τροφικό επίπεδο στο αμέσως επόμενο (4μ) (7 μονάδες) 2. μια ασθένεια οδηγεί σε σημαντική μείωση του αριθμού των βατράχων. Να εξηγήσετε ποια θα είναι η συνέπεια στον πληθυσμό των ακρίδων και ποια στον πληθυσμό των ποώδων φυτών; (4μ) 3. στο συγκεκριμένο οικοσύστημα ανιχνεύθηκε 1 mg μη βιοδιασπώμενου παρασιτοκτόνου στα ποώδη φυτά. Ποια ποσότητα της ουσίας αυτής αναμένεται να ανιχνευτεί στα γεράκια; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (4μ) 4. με βάση το σχήμα στην επόμενη σελίδα να γράψετε Ι. τις χημικές ουσίες που υποδηλώνουν οι αριθμοί 1 και 7 Ιι. Τις διαδικασίες που υποδηλώνουν οι αριθμοί 2,3,4,,9,10 Ιιι. Τους μικροοργανισμούς που αντιστοιχούν στους αριθμούς 5 και 6 (2014) 38. Στην εικόνα 3 παρουσιάζεται το τροφικό πλέγμα ενός αυτότροφου οικοσυστήματος 1. Να γράψετε τις διαφορετικές τροφικές αλυσίδες που υπάρχουν στην εικ. 3 (μ.4) 2. Σε ποιο τροφικό επίπεδο ανήκουν οι οργανισμοί: μελίγκρα, κοτσύφι, γεράκι, γρασίδι, κάμπια και βελανιδιά της εικ. 3 (μ.3) 3. Η βιομάζα των κοτσυφιών είναι 120 kg και η βιομάζα των δρυοκαλοπτών είναι 80 kg (εικ. 3). Να υπολογίσετε τη βιομάζα κάθε τροφικού επιπέδου (4) και να κατασκευάσετε την τροφική πυραμίδα βιομάζας του τροφικού πλέγματος (2). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (4) (μ. 10) 4. Εάν η μέση βιομάζα ενός γερακιού είναι 1 kg, να υπολογίσετε τον αριθμό των γερακιών τα οποία μπορούν να εξασφαλίσουν την τροφή τους στο οικοσύστημα της εικ. 3 (μ.3) 5. Στην εικόνα 4 παρουσιάζονται δυο τροφικές αλυσίδες Α και Β. Δίνεται ότι η ποσότητα της βιομάζας του γρασιδιού και στις δυο τροφικές αλυσίδες είναι ίση. Ποια από τις δυο τροφικές αλυσίδες είναι περισσότερο αποδοτική από ενεργειακή άποψη για τον Αετό (1). Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (4) (μον. 5) (2014 επαναληπτικές)