Ο.Λ.Μ.Ε. Ερµού & Κορνάρου 2 ΤΗΛ: 210 32 30 073 32 21 255 FAX: 210 32 27 382 www.olme.gr e-mail: olme@otenet.gr Αθήνα, 2/12/05 Προϋπολογισµός 2006: Η φτώχεια συνεχίζεται, να συνεχιστούν και οι αγώνες! Ούτε οι άνθρωποι ούτε οι αριθµοί ευηµερούν πλέον! Αυτό είναι το αβίαστο συµπέρασµα από τη βαθύτερη ανάγνωση του προϋπολογισµού που κατέθεσε η κυβέρνηση για το 2006. Προϋπολογισµού που συνεχίζει και βαθαίνει τα ίδια ταξικά χαρακτηριστικά της αναδιανοµής του πλούτου σε όφελος των λίγων και ισχυρών, σε βάρος των πολλών και των φτωχών. Ο νέος Προϋπολογισµός χαρακτηρίζεται µε τη σηµαία και τη σφραγίδα της λιτότητας δίνοντας τα διαπιστευτήριά του στην ολιγαρχία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στα χνάρια της συνόδου της Λισσαβόνας για το ξεθεµελίωµα όλων των εργασιακών κατακτήσεων και µε στόχο ακόµη φτηνότερη εργατική δύναµη µε άξονα την ανατροπή των κοινωνικών κατακτήσεων, όπως είναι η δηµόσια υγεία, η παιδεία, η πρόνοια και µε φανερή πρόθεση του κ. Αλογοσκούφη να ανοίξει το ασφαλιστικό, ο Προϋπολογισµός είναι αιτία πολέµου. εν ξεχνάµε, ίσα - ίσα σηµειώνουµε πως ο Προϋπολογισµός, δηλαδή το µοίρασµα της πίτας, συνοδεύεται και από άλλα µέτρα, όπως είναι το φορολογικό νοµοσχέδιο, τα κίνητρα επενδύσεων, οι Συµπράξεις ηµόσιου και Ιδιωτικού Τοµέα και κυρίως το «τρένο» των αποκρατικοποιήσεων ιδιωτικοποιήσεων, που σαρώνει τη χώρα από άκρη σε άκρη. Η κυβέρνηση, συνεχίζοντας την πολιτική που εφαρµόζεται εδώ και δεκαετίες, µίλησε για άλλα οκτώ χρόνια λιτότητας, ώστε να «εξυγιανθεί» η οικονοµία, και προσδιορίζει νέα µέτρα- σοκ έχοντας παραστάτες τον ΣΕΒ και τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Σε όλη την Ευρώπη οι κυβερνήσεις, µε όποιο χρώµα και απόχρωση, παίρνουν µέτρα διεύρυνσης της φτώχειας και νέων παροχών στο κεφάλαιο. Οι εργαζόµενοι έχουν ένα δρόµο µπροστά τους: να ενωθούν σαν ένας άνθρωπος και να αγωνιστούν για την ανατροπή της. Οι αριθµοί αποκαλύπτουν: Α) Τη µεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση µισθωτών και συνταξιούχων (η φορολογία φυσικών προσώπων αυξάνεται κατά 9,2% έναντι αύξησης 4,3% το 2005) µε παράλληλη φορολογική ελάφρυνση των επιχειρήσεων (οι φόροι των εταιρειών, που εµφανίζουν όλο και µεγαλύτερα κέρδη, αυξάνονται µόλις κατά 3,9%). Συγκεκριµένα, οι άµεσοι φόροι φτάνουν σε 19,07 δισ. ευρώ (από 17,94 δισ. το 2005). Τα φυσικά πρόσωπα (από την άµεση φορολογία) καλούνται να πληρώσουν 14,76 δισ. ευρώ (από 13,92 δισ. ευρώ το 2005). Η φοροαφαίµαξη ενισχύεται σε ποσοστό 9,2%, ψηλότερα κατά 1,8 µονάδες σε σύγκριση µε την αύξηση του ΑΕΠ. Αποκαλυπτικό της φορολεηλασίας είναι το ύψος του παρακρατούµενου φόρου για µισθούς και συντάξεις, το οποίο θα εκτιναχτεί το 2006 σε 4,92 δισ. ευρώ (από 4,27 δισ. ευρώ το 2005). Σε απόλυτο αριθµό η επιπλέον επιβάρυνση της παρακράτησης για µισθωτούς - συνταξιούχους φτάνει σε 650 εκατ. ευρώ και ποσοστιαία σε 1
15,2%! Η συγκεκριµένη κλοπή είναι αποτέλεσµα της µη τιµαριθµοποίησης στη φορολογική κλίµακα, που θα έχει ως συνέπεια τα εισοδήµατα να επιβαρυνθούν µε υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές χωρίς αυτά να αυξάνονται πραγµατικά, τη µη αύξηση του αφορολόγητου ορίου και την αναµενόµενη αύξηση των εισοδηµάτων λόγω της ωρίµανσης και των αυξήσεων του 2,5%. Και αν αυτή τη µοίρα επιφυλάσσει ο προϋπολογισµός στους µισθωτούς και τους συνταξιούχους, τα συνήθη δηλαδή υποζύγια των φορολογικών βαρών, διαφορετική µεταχείριση προδιαγράφει για τα νοµικά πρόσωπα: Οι φόροι πάνω στα κέρδη των επιχειρήσεων υπολογίζονται να αυξηθούν µόλις 3,9%. Σε πραγµατικούς όρους πρόκειται για γενναιόδωρες φοροελαφρύνσεις, που βρίσκονται 3,5 ολόκληρες µονάδες κάτω από την αύξηση του Α.Ε.Π., σε µια περίοδο που τα κέρδη αυξάνονται µε ιλιγγιώδεις ρυθµούς. Είναι γεγονός ότι τα υπερκέρδη των επιχειρήσεων έχουν όλο και µεγαλύτερη φορολογική ασυλία. Χαρακτηριστικά, στο πρώτο εννεάµηνο του 2005 τα Ελληνικά Πετρέλαια, την ώρα που η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχουν χρήµατα για το επίδοµα θέρµανσης, εµφάνισαν αύξηση των καθαρών κερδών τους πάνω από 100% (!), η οποία προήλθε από την αισχροκέρδεια σε βάρος των καταναλωτών. Στο ίδιο διάστηµα οι τράπεζες παρουσιάζουν υπερκέρδη από την καταλήστευση καταθετών και δανειοληπτών, αυξηµένα µέχρι 80%. Κι όµως το 2005 η επίσηµη εκτίµηση είναι ότι οι φόροι στα κέρδη θα έχουν απόλυτη µείωση! Και αυτό συµβαίνει επειδή η προηγούµενη κυβέρνηση µείωσε το φορολογικό συντελεστή για τα κέρδη των Α.Ε. από 40% σε 35% και η σηµερινή κυβέρνηση τον µειώνει σταδιακά ακόµα περισσότερο, στο 25% µέχρι το 2007. Τα διανεµόµενα επιχειρηµατικά κέρδη, δηλαδή αυτά που δεν επενδύονται, θα φορολογηθούν το 2006 µε συντελεστή 29% ενώ το 2007 ο συντελεστής φορολόγησής του θα µειωθεί ακόµη περισσότερο και θα φτάσει το 25%. Συνεπώς, δηµιουργούνται απώλειες για το Κράτος σε λίγα χρόνια ύψους πολλών δισ. ευρώ, τα οποία χαρίζονται στο µεγάλο κεφάλαιο, ενώ για τους εργαζόµενους προβλέπεται απόλυτη µείωση εισοδηµάτων. Στους έµµεσους φόρους την τιµητική τους έχουν ο ΦΠΑ και Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης. Το σύνολο των φόρων της κατηγορίας εκτοξεύεται στα 25,54 δισ. ευρώ (από 23,48 δισ. ευρώ το 2005) µε αύξηση 8,8%. Ο Φ.Π.Α. στις συναλλαγές φτάνει σε 16,83 δισ. ευρώ (από 15,49 δισ. το 2005) µε αύξηση 8,6%. Συνολικά, δηλαδή, τα πρόσθετα χαράτσια από τα καύσιµα θα φτάσουν στο αστρονοµικό ύψος των 521 εκατ. ευρώ. Νέες ανατιµήσεις προαναγγέλλονται και στα τέλη κυκλοφορίας οχηµάτων, που αναµένονται στα 802 εκατ. ευρώ (από 754 εκατ. ευρώ το 2005) µε αύξηση 6,4%. Αυξήσεις προαναγγέλλονται και στους ειδικούς φόρους πάνω στα τσιγάρα - καπνό (2,79 δισ. από 2,6 δισ. ευρώ το 2005) µε αύξηση 6,6%. Το σύνολο των φορολογικών εσόδων (έµµεσοι και άµεσοι φόροι) φτάνει σε 44,61 δισ. ευρώ (από 41,42 δισ. ευρώ το 2005) µε αύξηση 7,7%. Β) Τις νέες ιδιωτικοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων του δηµοσίου για να εξασφαλιστούν έσοδα. Είναι χαρακτηριστικό πως το συγκεκριµένο κονδύλι των «µη τακτικών εσόδων» του προϋπολογισµού διαµορφώνεται σε 1,1 δισ. ευρώ. Σε αντικατάσταση της «τιτλοποίησης» αφορά έσοδα από «έκτακτες µερισµατικές αποδόσεις», «εκχώρηση δικαιωµάτων του δηµοσίου» κ.ά. Έχουµε, επίσης και την ταυτόχρονη αύξηση κατά 8,8% των έµµεσων φόρων που πληρώνονται κυρίως από τα λαϊκά στρώµατα, της φορολογίας στα καύσιµα και το πετρέλαιο θέρµανσης (νέοι φόροι 521 εκατ. ευρώ), στα τέλη κυκλοφορίας και στους φόρους για τον καπνό. Γ) Τη διατήρηση σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα των κονδυλίων που αποµυζούν τα τραπεζικά λόµπι (τα τοκοχρεολύσια φτάνουν τα 27,7 δισ. ευρώ ή το 36,2% του προϋπολογισµού), αλλά και νέο περιορισµό των δαπανών 2
κοινωνικού χαρακτήρα σε επίπεδα που φτάνουν δε φτάνουν τα επίπεδα αύξησης του Α.Ε.Π. για Παιδεία, Υγεία, Πολιτισµό. ) Την αύξηση των χρηµατοδοτήσεων - επιδοτήσεων του κεφαλαίου, αλλά και τη σηµαντική µείωση των ενισχύσεων και των επιχορηγήσεων προς τα ασφαλιστικά ταµεία, τους συγκοινωνιακούς φορείς, την Τοπική Αυτοδιοίκηση κλπ. Ε) Τη φτώχεια στις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταµείων. Προδικάζεται µ αυτό τον τρόπο η καθήλωση των συντάξεων στα ίδια εξευτελιστικά επίπεδα που προβλέπει και ο προϋπολογισµός του 2005. Συγκεκριµένα, οι κρατικές επιχορηγήσεις για το επόµενο έτος προϋπολογίζονται στο ποσό των 6.551 εκατοµµυρίων ευρώ, από 6.115 εκατοµµυρίων ευρώ το 2005. Μιλάµε, δηλαδή, για µια «αύξηση» της τάξης του 7,1%, όταν το Α.Ε.Π. αναµένεται να αυξηθεί κατά 7,4%! Στ) Την ελάχιστη εξέλιξη στους µισθούς των δηµόσιων υπαλλήλων, µε µια εισοδηµατική πολιτική που θα κινείται αυστηρά στα όρια του επίσηµου πληθωρισµού. Συγκεκριµένα, ο νέος προϋπολογισµός προβλέπει µειώσεις στα εισοδήµατα, αφού οι φετινές αυξήσεις θα είναι 2,5%, δηλαδή µικρότερες από τον επίσηµο και πάντα πλασµατικό πληθωρισµό που προβλέπεται να ξεπεράσει το 3,5%. ηλαδή, και φέτος δεν θα αναπληρωθούν οι απώλειες των προηγούµενων χρόνων, δεν θα πάρουµε το διορθωτικό ποσό της προηγούµενης χρονιάς, δεν θα βάλουµε στην τσέπη µας ούτε ένα ευρώ από την περίφηµη αύξηση του Α.Ε.Π., που είναι αποτέλεσµα της έντασης της εκµετάλλευσης των εργαζοµένων, δεν θα πάρουµε εµείς οι εκπαιδευτικοί το περίφηµο επίδοµα των 176 ευρώ, που επί 2 χρόνια µας εµπαίζουν η Κυβέρνηση και η κα Υπουργός αφού µας το έταξαν και δεσµεύθηκαν προεκλογικά για τη χορήγησή του. Επιπλέον θα έχουµε πραγµατική µείωση των αποδοχών µας που σε αρκετές περιπτώσεις και σε συνδυασµό µε τα φοροεισπρακτικά µέτρα θα οδηγήσει και σε ονοµαστική µείωση. Ζ) Την ίδια σκληρή λιτότητα αναδεικνύει και η ανάλυση των τακτικών δαπανών κατά υπουργείο. Πιο συγκεκριµένα οι δαπάνες του υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Πρόνοιας προβλέπεται να αυξηθούν κατά 7,6% έναντι 10,5% το 2005 και σε απόλυτους αριθµούς να φτάσουν στα 7.446 εκατ. Ευρώ ενώ του υπουργείου Υγείας προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,5% (έναντι 5,7%) και να φτάσουν στα 5.244 εκατ. ευρώ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι εργαζόµενοι το 2006 θα πάρουν λιγότερα χρήµατα, θα πληρώσουν περισσότερους φόρους και θα αντιµετωπίσουν πιο σκληρή ακρίβεια. Παιδεία, το αποπαίδι του προϋπολογισµού Όπως προκύπτει και από πρόσφατο άρθρο έγκυρου αναλυτή, τέως Υπουργού Οικονοµικών, η χώρα µας κατείχε το 2003 την τελευταία θέση στις δαπάνες για την εκπαίδευση τόσο ως ποσοστό επί του ΑΕΠ όσο και ως ποσοστό επί του συνόλου των δαπανών του δηµόσιου τοµέα. Το 2003 δεν είναι, φυσικά, το πρώτο έτος στο οποίο η εκπαίδευση αναδεικνύεται σε αποπαίδι του δηµόσιου τοµέα. Το 2003 είναι το πρώτο έτος στο οποίο εµφανίζεται µια συγκριτική εικόνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.) των «25» στον τοµέα αυτόν, από την οποία προκύπτει ότι, δυστυχώς, στην εκπαίδευση η χώρα µας κατέχει την τελευταία θέση όχι µόνον ανάµεσα στα 15 κράτη παλαιά µέλη της Ε.Ε. αλλά και ανάµεσα στα 10 κράτη νέα µέλη της. 3
Μετά την κάθε άλλο παρά τιµητική αυτή θέση της χώρας µας στην εκπαίδευση ανάµεσα στα µέλη της Ε.Ε. των «25» θα περίµενε κανείς ότι η κατάσταση θα παρουσίαζε σηµαντική βελτίωση το 2005, έτος για το οποίο η κυβέρνηση της Ν.. κατέθεσε τον πρώτο δικό της προϋπολογισµό, δεδοµένου ότι το κόµµα αυτό υποσχόταν πως θα τις αύξαινε στο 5,% του ΑΕΠ, ώστε να πλησιάσουν το µέσο όρο της Ε.Ε. των «25». Είναι, όµως, γνωστό ότι για το 2005 έχει προϋπολογιστεί να διατεθεί µόλις το 3,58% επί του ΑΕΠ. Η θλιβερή αυτή εικόνα δεν πρόκειται, δυστυχώς, να βελτιωθεί το 2006, δεδοµένου ότι σύµφωνα µε τον προϋπολογισµό που κατατέθηκε το 2006 τα ποσά που προβλέπεται ότι θα διατεθούν από τον τακτικό προϋπολογισµό στο Υπουργείο Παιδείας θα είναι 6.011 εκατ. ευρώ και από το πρόγραµµα δηµόσιων επενδύσεων 805 εκατ. ευρώ., σύνολο 6.816 εκατ. ευρώ και ως ποσοστό του ΑΕΠ 3,52%. Βέβαια, οφείλουµε να σηµειώσουµε δύο βασικά «λογιστικά» στοιχεία. Πρώτον ότι οι δαπάνες µπορούν να περικοπούν ακόµη περισσότερο, όπως έγινε και στο παρελθόν, και δεύτερον ότι στα παραπάνω ποσά περιλαµβάνονται και οι δαπάνες της Γενικής Γραµµατείας Θρησκευµάτων, της Ακαδηµίας Αθηνών κ.λπ. Είναι φανερό ότι οι προεκλογικές εξαγγελίες του Πρωθυπουργού της χώρας για αύξηση στο 5% του ΑΕΠ για την εκπαίδευση παραµένουν συνήθη κυνικά ψέµατα. Με αυτούς τους «ρυθµούς αύξησης» ο στόχος του 5% δεν πρόκειται να επιτευχθεί ούτε σε 170 χρόνια Ο προϋπολογισµός περιγράφει µια βαθιά ταξική - αντιλαϊκή πολιτική Συνοψίζοντας, αυτό που µε βεβαιότητα µπορούµε να πούµε είναι πως και ο φετινός προϋπολογισµός - συνεχίζοντας την ταξική πολιτική των προηγούµενων κυβερνήσεων - διευρύνει τη φτώχεια, βαθαίνει τις αντιθέσεις, εντείνει την ανισότητα στη διανοµή των εισοδηµάτων. Είναι δηλαδή φτιαγµένος µε τα γνωστά και δοκιµασµένα υλικά του παρελθόντος. Στην ίδια ρότα κινείται, µεταφέροντας µε πιο ανάλγητους τρόπους τα φορολογικά βάρη στους εργαζόµενους, συνεχίζοντας τη σκληρή πολιτική της µονόπλευρης λιτότητας σε µισθούς και συντάξεις, κλιµακώνοντας την υποχρηµατοδότηση των κοινωνικών τοµέων και υπονοµεύοντας ακόµα περισσότερο το δηµόσιο χαρακτήρα τους, προς όφελος των επιχειρηµατικών συµφερόντων που λεηλατούν τους συγκεκριµένους χώρους. Οι µαύρες µέρες σκληρής λιτότητας, που υπόσχονται κυβέρνηση και Ε.Ε. µέσω του προϋπολογισµού, συνοδεύονται µε την ανεξέλεγκτη ακρίβεια, τη λεηλασία του ευρώ, την επιταχυνόµενη επέκταση των ελαστικών µορφών εργασίας, την άρση της µονιµότητας και φυσικά το ξεπούληµα της δηµόσιας κινητής και ακίνητης περιουσίας. Όπως φαίνεται από τον προϋπολογισµό, οι αποκρατικοποιήσεις - ιδιωτικοποιήσεις των τελευταίων κρατικών φιλέτων, µαζί µε την παράδοση των δηµόσιων έργων υποδοµής στις ιδιωτικές κατασκευαστικές εταιρείες, είναι οι νέες παροχές προς το κεφάλαιο. Ήδη Εµπορική και Αγροτική τράπεζα, Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο, λιµάνια-αεροδρόµια, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο και εκατοµµύρια στρέµµατα καταπατηµένης δηµόσιας γης προβλέπεται να πωληθούν αντί πινακίου φακής. Το πιο προκλητικό όµως είναι ο µονόπλευρος προσανατολισµός αυτής της πολιτικής. Ενώ, δηλαδή, οι µισθοί και οι κοινωνικές δαπάνες εδώ και πολλά χρόνια ολοένα µειώνονται, τα επιχειρηµατικά κέρδη και ο πλουτισµός των λίγων παίρνουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Αστρονοµικά κέρδη καταγράφουν οι εξαµηνιαίοι ισολογισµοί των µεγάλων Ανωνύµων Εταιρειών, αποκαλύπτοντας τη σαθρότητα των επιχειρηµάτων για «δηµοσιονοµική στενότητα, ελλείµµατα κ.λπ.». Συγκεκριµένα, τα καθαρά κέρδη για 70 εταιρείες εµφανίζουν 4
αύξηση 42%, δηλαδή δεκαπενταπλάσια από την ονοµαστική αύξηση των µισθών, µε τα κέρδη του χονδρικού εµπορίου να φτάνουν στο 613% (!), στις βιοµηχανίες τροφίµων στο 67%, στον κλάδο των µεταλλικών προϊόντων στο 68% (στις συγκεκριµένες εταιρείες δεν περιλαµβάνονται οι τράπεζες, οι σύγχρονοι τοκογλύφοι, µε ακόµη πιο µεγάλα κέρδη). Όµως και τα στελέχη τους οι κεφαλαιοκράτες τα προσέχουν πολύ στη χώρα µας, αφού - σύµφωνα µε την έρευνα που έγινε πρόσφατα σε 17 αναπτυγµένες ευρωπαϊκές αγορές - ενώ οι Έλληνες που κατατάσσονται στην κατώτερη µισθολογική κλίµακα είναι οι χειρότερα αµειβόµενοι σε ολόκληρη την Ευρώπη, αυτοί που είναι στην ανώτατη κλίµακα (διευθυντέςσύµβουλοι) βρίσκονται µεταξύ των πρώτων, µε αµοιβές που ξεπερνούν τα 230.000 δολάρια, καλύτερες από τους Ιταλούς, τους Ολλανδούς, τους Γάλλους και τους Σουηδούς! Όσο για τη σύγκριση της κατώτατης µισθολογικής κλίµακας µε την ανώτατη, οι διαφορές φτάνουν στο 850%, όταν στην Ιταλία το χάσµα περιορίζεται στο 550%! ια ταύτα: Απέναντι σ αυτήν την πολιτική δεν µπορεί να υπάρξει αναµονή! Απαιτείται η συγκρότηση ενός Πανεκπαιδευτικού Μετώπου για τη συνολική απόρριψη αυτής της πολιτικής. Στόχος η διεκδίκηση αυξήσεων πέρα από τα «όρια αντοχής» της κυβέρνησης, σύνταξη στα 30 χρόνια υπηρεσίας και υποστήριξη του κοινωνικού και δηµόσιου τοµέα ενάντια σε κάθε µορφή συρρίκνωσης και ιδιωτικοποίησής του. Αθήνα, 2/12/2005 Όλοι στο συλλαλητήριο στις 3 του εκέµβρη Όλοι στους δρόµους Από το.σ. της ΟΛΜΕ 5