ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 22.9.2014 COM(2014) 602 final ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2013 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 «ΕΣΟΔΑ» EL EL
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2013 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 «ΕΣΟΔΑ» 2.9. Η διευθέτηση των εγκάρσιων επιφυλάξεων συνεχίζεται. Η διαδικασία επιταχύνεται το 2014, καθώς 25 επιπλέον εγκάρσιες επιφυλάξεις ήρθησαν μόνο κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους. 2.10. Για τη βελτίωση των ελληνικών ετήσιων εθνικών λογαριασμών προβλέπεται βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης στο πλαίσιο έργου συνδρομής που ξεκίνησε πρόσφατα. 2.11. Επί του παρόντος εκκρεμεί μόνο μία γενική επιφύλαξη. 2.12. Ήδη από τις πρώτες ημέρες η πληρότητα αποτελούσε και θα συνεχίσει να αποτελεί μείζονα παράγοντα για τη διαδικασία επαλήθευσης ΑΕΠ/ΑΕΕ. Τα κράτη μέλη δεν είναι υποχρεωμένα να προβαίνουν σε χωριστές εκτιμήσεις των μεμονωμένων στοιχείων της μη παρατηρούμενης οικονομίας εφόσον εξασφαλίζεται συνολικά η πληρότητα των συνόλων ΑΕΕ που χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς των ιδίων πόρων. 2.14. Η Επιτροπή θα δώσει συνέχεια στις διαπιστώσεις του Συνεδρίου. Όπου έχουν εντοπιστεί αδυναμίες θα ζητήσει από τα κράτη μέλη να λάβουν διορθωτικά μέτρα. α) i) Μολονότι η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους κινδύνους αποτελεί νομική απαίτηση, τα κριτήρια κινδύνου που ορίζονται στην τελευταία έκδοση του οδηγού τελωνειακών ελέγχων (Customs Audit Guide, Μάρτιος 2014) δεν είναι νομικά δεσμευτικά. Η Επιτροπή παρέχει στα κράτη μέλη πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους, υπό μορφή κοινοποιήσεων αμοιβαίας συνδρομής και κοινοποιήσεων του εντύπου πληροφοριών για τους κινδύνους (Risk Information Form-RIF), ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να χρησιμοποιούν τις πληροφορίες αυτές στις οικείες αναλύσεις κινδύνου. Στο πλαίσιο των ελέγχων της για το 2014, η Επιτροπή εξετάζει κατά πόσον τα κράτη μέλη κάνουν χρήση των εν λόγω πληροφοριών. ii) Ο νέος οδηγός τελωνειακών ελέγχων (ο οποίος υποστηρίζεται από το αντίστοιχο πρόγραμμα για τα τελωνεία) προβλέπει μια κοινή εναρμονισμένη προσέγγιση για τη διενέργεια λογιστικών ελέγχων μετά τον εκτελωνισμό. iii) Η Επιτροπή διαχειρίζεται βάση δεδομένων στην οποία καταχωρίζονται οι εισαγωγές στα κράτη μέλη (Surveillance II), στην οποία ωστόσο δεν αναφέρονται τα ονόματα των εισαγωγέων. Η βάση Surveillance III, η οποία δεν αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία πριν από το 2018, θα παρέχει περισσότερες πληροφορίες, οι οποίες θα καθιστούν δυνατό τον εντοπισμό των εισαγωγέων. β) i) Η Επιτροπή εξετάζει διάφορες πτυχές των τελωνειακών ελέγχων, συμπεριλαμβανομένων των λογιστικών ελέγχων μετά τον εκτελωνισμό, στο πλαίσιο των ετήσιων ελέγχων που πραγματοποιεί στα κράτη μέλη. Η Επιτροπή διένειμε τον οδηγό τελωνειακών ελέγχων στις τελωνειακές αρχές όλων των κρατών μελών με σκοπό, αφενός, την καταβολή προσπαθειών για την επίτευξη πλήρως εναρμονισμένης προσέγγισης σε θέματα ελέγχου για τους σκοπούς των τελωνειακών ελέγχων και, αφετέρου, την προώθηση αναγνωρισμένων λογιστικών ελέγχων εντός της ΕΕ. Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι ο εν λόγω οδηγός δεν χρησιμοποιήθηκε
από τα κράτη μέλη στα οποία το Συνέδριο πραγματοποίησε επισκέψεις, και θα ζητήσει από όλα τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τον νέο οδηγό τελωνειακών ελέγχων. ii) Μολονότι, σύμφωνα με την ορθή πρακτική ελέγχου, κρίνεται σκόπιμο να επικοινωνούν τα κράτη μέλη μεταξύ τους, ιδίως σε περίπτωση εισαγωγής μεγάλης ποσότητας εμπορευμάτων από εταιρεία σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο βρίσκεται η έδρα της εταιρείας, το κράτος μέλος εισαγωγής δεν υποχρεούται, βάσει της τελωνειακής νομοθεσίας της ΕΕ, να ακολουθήσει τον συγκεκριμένο τρόπο δράσης. Ωστόσο, κάθε κράτος μέλος μπορεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου, να χρησιμοποιήσει το εργαλείο αμοιβαίας συνδρομής για να ζητήσει την αρωγή των τελωνειακών αρχών άλλου κράτους μέλους. Ο νέος οδηγός ελέγχων παραπέμπει στην εν λόγω επιλογή. Πλαίσιο 2.1 - Χαμηλά ποσοστά ανακτήσεων στην περίπτωση που ο εισαγωγέας έχει την έδρα του σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο εκτελωνίζονται και τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία τα εμπορεύματα Τρίτη παράγραφος: Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει το συγκεκριμένο ζήτημα σε συνεργασία με τις ολλανδικές τελωνειακές αρχές. Η Επιτροπή παρακολουθεί συστηματικά τις πράξεις ανάκτησης των κρατών μελών για ποσά άνω των 50.000 ευρώ τα οποία έχουν διαγραφεί από τις καταστάσεις της λογιστικής Β και έχουν κοινοποιηθεί σε αυτήν όπως απαιτείται από τη σχετική νομοθεσία. Σε περίπτωση που υπεύθυνο για τη μη ανάκτηση είναι το κράτος μέλος, η Επιτροπή θα ζητήσει από το συγκεκριμένο κράτος μέλος να διαθέσει το εν λόγω ποσό. iii) Η Επιτροπή θα δώσει συνέχεια στις διαπιστώσεις του Συνεδρίου. Όπου έχουν εντοπιστεί αδυναμίες θα ζητήσει από τα κράτη μέλη να λάβουν διορθωτικά μέτρα. Πλαίσιο 2.2 - Ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με αποκλίσεις που διαπιστώθηκαν στην περίπτωση εισαγωγέα σε ένα κράτος μέλος, οι οποίες αφορούν και άλλα κράτη μέλη Η Επιτροπή παρακολουθεί, από κοινού με τα κράτη μέλη, όλα τα ζητήματα που αναφέρονται στις εκθέσεις ελέγχου που συντάσσει, καθώς και στα ζητήματα που εγείρει το Συνέδριο και, όπου διαπιστώνονται αδυναμίες, ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα. 2.17. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει το συγκεκριμένο ζήτημα σε συνεργασία με τις ολλανδικές τελωνειακές αρχές, στο πλαίσιο της τακτικής παρακολούθησής της επί των ζητημάτων που εγείρει το Συνέδριο. 2.18. Στους ελέγχους που διενεργεί η Επιτροπή περιλαμβάνεται η εξέταση της λογιστικής Β για την (τις) υπηρεσία(-ες) των κρατών μελών όπου πραγματοποιείται επίσκεψη, ενώ οι σχετικές διαπιστώσεις αφορούν συνήθως την εκάστοτε περίπτωση και αναδεικνύουν μεμονωμένα προβλήματα που εντοπίζονται κατά τη διαδικασία είσπραξης των παραδοσιακών ιδίων πόρων. Τα εν λόγω προβλήματα σπανίως έχουν συστηματικό χαρακτήρα ώστε να επηρεάζουν τη διαχείριση της λογιστικής Β. Στις καταστάσεις λογιστικής αυτού του είδους (συλλογή προβλημάτων και αμφισβητούμενων περιπτώσεων που είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε διαφορετικές νομικές ερμηνείες) είναι αναπόφευκτο να υπάρχουν μεμονωμένες διαπιστώσεις. Η Ελλάδα αποτελεί ειδική περίπτωση για την οποία αναλαμβάνονται ειδικές δράσεις παρακολούθησης. 2.19. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής συνεργάζονται συνεχώς με τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση των εκκρεμοτήτων. Μολονότι ορισμένα σημεία, τα οποία προκύπτουν από τους ελέγχους της Επιτροπής ή του Συνεδρίου, μπορεί να είναι σχετικώς απλά και να
αντιμετωπίζονται γρήγορα, άλλα σημεία, τα οποία αναφέρονται από τα κράτη μέλη, είναι περισσότερο σύνθετα και μπορεί να απαιτούν την πραγματοποίηση νομοθετικών/οργανωτικών αλλαγών ή την κίνηση νομικών διαδικασιών. Σε αυτές τις περιπτώσεις,η διευθέτηση των σημείων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Από τα 341 σημεία που επισημάνθηκαν από το Συνέδριο ως ανοικτά, 313 παρέμεναν εκκρεμή στα τέλη Μαΐου 2014. Από αυτά, 27 παραμένουν εκκρεμή για διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ετών. 2.21. Η Επιτροπή εκτιμά ότι το εν λόγω ποσό δεν αποτελεί κατάλληλο δείκτη των αποτελεσμάτων του προγράμματος ελέγχου των ιδίων πόρων που προέρχονται από τον ΦΠΑ και δεν είναι ενδεικτικό κάποιας τάσης. 2.22. Κατά τη διάρκεια του 2013 η Επιτροπή συνέχισε να συνεργάζεται με τα κράτη μέλη με σκοπό την επίλυση των ζητημάτων με τα οποία σχετίζονταν οι επιφυλάξεις που είχε διατυπώσει. Η Επιτροπή εκτιμά ότι το 2013 σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στον τομέα αυτό. 2.23. Τα περισσότερα από τα εκκρεμή πρόστιμα έχουν προσωρινό χαρακτήρα, δεδομένου ότι έχει ασκηθεί προσφυγή κατ αυτών και ενδέχεται να ακυρωθούν ή να μειωθούν. Στόχος της Επιτροπής είναι να μην επιβάλλει οπωσδήποτε ανάκτηση, διότι αυτό θα μπορούσε να έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες για τις επιχειρήσεις στις οποίες έχει επιβληθεί πρόστιμο. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή επιδιώκει να επιτύχει κάλυψη μέσω σχεδίου πληρωμών που έχει προκύψει κατόπιν διαπραγματεύσεων και που καλύπτεται από χρηματοοικονομική εγγύηση, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, βάσει των νέων κανόνων εφαρμογής χωρίς χρηματοοικονομική εγγύηση. 2.24. Τα πρόστιμα αυτά αφορούν είτε περιπτώσεις στις οποίες εκκρεμούσε αδυναμία πληρωμής των απαιτήσεων ή/και περιπτώσεις στις οποίες η εκτέλεση θα μπορούσε να προκαλέσει την άμεση πτώχευση της επιχείρησης στην οποία επιβλήθηκε το πρόστιμο, με συνέπεια η Επιτροπή να μην εισπράξει το πρόστιμο διότι δεν επρόκειτο για προτιμησιακό πιστωτή δυνάμει των εν ισχύ κανόνων. Όπως επισημαίνεται στο σημείο 2.23, για να εξεταστεί το ενδεχόμενο παράτασης της προθεσμίας πληρωμής απαιτείται διεξοδική ανάλυση. Συστάσεις 2.28. Έτη 2011 και 2010 Πρώτη σύσταση: Κατά τις ετήσιες επιθεωρήσεις που πραγματοποιεί στα κράτη μέλη, στο πλαίσιο των οποίων δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στους ελέγχους που διενεργούνται και στη χρήση της ανάλυσης κινδύνου, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους τελωνειακούς ελέγχους και την τελωνειακή επιτήρηση (μεταξύ άλλων και στις περιπτώσεις στις οποίες έχουν επιτραπεί υπεραπλουστεύσεις για τον εκτελωνισμό στον οριζόμενο από τον ενδιαφερόμενο τόπο), ώστε να διαφυλάσσεται η είσπραξη των ΠΙΠ. Δεύτερη σύσταση: Η Επιτροπή συνέχισε να καταβάλλει προσπάθειες εξασφάλισης ότι η λογιστική Β χρησιμοποιείται ορθά και ότι οι λογιστικές καταστάσεις των κρατών μελών είναι ευαποδείκτως πλήρεις και ακριβείς. Το γεγονός ότι εξακολουθούν να υφίστανται προβλήματα σχετικά με τη λογιστική Β σχετίζεται με τη φύση της ίδιας της λογιστικής, καθώς αποτελείται από προβλήματα και
αμφισβητούμενες περιπτώσεις τα οποία είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε διαφορετικές νομικές ερμηνείες. Έτος 2010 Τρίτη σύσταση: Η Επιτροπή θεωρεί ότι η προσέγγιση που ακολουθεί (έλεγχοι βάσει εγγράφων των ερωτηματολογίων ΑΕΕ, επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ με χρήση του ερωτηματολογίου αξιολόγησης GIAQ και, συμπληρωματικά, με άμεση επαλήθευση) είναι ενδεδειγμένη για την τελική αξιολόγηση του ΑΕΕ των κρατών μελών. Στο πλαίσιο αυτό, τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου (ΣΕΕ) έχουν οργανωτικό χαρακτήρα και δεν προσφέρουν καμία ειδική ένδειξη ως προς την αξιοπιστία των λογαριασμών, η οποία εξαρτάται κυρίως από τις χρησιμοποιούμενες στατιστικές πηγές και μεθόδους, έστω και αν τα ΣΕΕ συμβάλλουν στον μετριασμό του κινδύνου σφαλμάτων στους εθνικούς λογαριασμούς. Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη χάραξη κατευθυντηρίων γραμμών για τα ΣΕΕ για την κατάρτιση, από τα κράτη μέλη, των εθνικών τους λογαριασμών, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που διατύπωσε το Συνέδριο. Σύσταση 1: Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση. Ήδη από τις πρώτες ημέρες, η πληρότητα αποτελούσε - και θα συνεχίσει να αποτελεί - μείζον ζήτημα για τη διαδικασία επαλήθευσης ΑΕΠ/ΑΕΕ. Στον επόμενο κύκλο επαληθεύσεων, η Επιτροπή (Eurostat) σχεδιάζει να επανεξετάσει και να επικαιροποιήσει την εγκάρσια ανάλυση που είχε πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της απόφασης της Επιτροπής σχετικά με την πληρότητα. Σύσταση 2: Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση και σημειώνει ότι η εφαρμογή της βρίσκεται σε εξέλιξη. Η Επιτροπή (Eurostat) επικεντρώνει τις προσπάθειές της στους τομείς των εθνικών λογαριασμών που αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τους ιδίους πόρους ΑΕΕ, και συγκεκριμένα στις διατυπωθείσες επιφυλάξεις, την πρόοδο των οποίων η Eurostat παρακολουθεί στενά. Για τη βελτίωση των ελληνικών ετήσιων εθνικών λογαριασμών προβλέπεται βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης στο πλαίσιο έργου συνδρομής που ξεκίνησε πρόσφατα. Σύσταση 3: Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση. Στη νέα έκδοση του οδηγού τελωνειακών ελέγχων (2014) καθορίζονται δείκτες κινδύνου για τους λογιστικούς ελέγχους μετά τον εκτελωνισμό. Προβλέπονται αλλαγές στην υφιστάμενη βάση δεδομένων για τις εισαγωγές, η οποία ωστόσο δεν θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία πριν από το 2018. Σύσταση 4: Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση. Βάσει του ισχύοντος νομικού πλαισίου, η διενέργεια ελέγχων συνιστά αρμοδιότητα των κρατών μελών. Επιπλέον, η Επιτροπή, κατά τις επιθεωρήσεις των διενεργηθέντων τελωνειακών ελέγχων, θα προτρέπει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τις υφιστάμενες κατευθυντήριες οδηγίες και, όπου διαπιστώνονται αδυναμίες κατά τη διεξαγωγή των λογιστικών ελέγχων μετά τον εκτελωνισμό, θα ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν διορθωτικά μέτρα. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι ο αναθεωρημένος οδηγός τελωνειακών ελέγχων εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2014. Σύσταση 5:
Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν ορθώς τις καταστάσεις λογιστικής Α και Β και να εξασφαλίζουν ότι είναι ευαποδείκτως πλήρεις και ακριβείς. Απάντηση της Επιτροπής στο παράρτημα 2.3: Έτη 2011 και 2010 Πρώτη σύσταση: Κατά τους ετήσιους ελέγχους που πραγματοποιεί στα κράτη μέλη, στο πλαίσιο των οποίων δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στους ελέγχους που διενεργούνται και στη χρήση της ανάλυσης κινδύνου, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους τελωνειακούς ελέγχους και την τελωνειακή εποπτεία (μεταξύ άλλων και στις περιπτώσεις στις οποίες έχουν χορηγηθεί υπεραπλουστεύσεις για τον εκτελωνισμό στον οριζόμενο από τον ενδιαφερόμενο τόπο) ώστε να διαφυλάσσεται η είσπραξη των ΠΙΠ. Δεύτερη σύσταση: Η Επιτροπή συνέχισε να καταβάλει προσπάθειες εξασφάλισης της ορθής εφαρμογής της λογιστικής Β και της ευαπόδεικτης πληρότητας και ακρίβειας των λογιστικών καταστάσεων των κρατών μελών. Το γεγονός ότι εξακολουθούν να υφίστανται προβλήματα σχετικά με τη λογιστική Β σχετίζεται με τη φύση της ίδιας της λογιστικής, καθώς αποτελείται από προβλήματα και αμφισβητούμενες περιπτώσεις τα οποία είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε διαφορετικές νομικές ερμηνείες. Έτος 2010 Τρίτη σύσταση: Η Επιτροπή θεωρεί ότι η προσέγγιση που ακολουθεί (έλεγχοι βάσει εγγράφων των ερωτηματολογίων ΑΕΕ, επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ με χρήση του ερωτηματολογίου αξιολόγησης GIAQ και, συμπληρωματικά, με άμεση επαλήθευση) είναι ενδεδειγμένη για την τελική αξιολόγηση του ΑΕΕ των κρατών μελών. Στο πλαίσιο αυτό, τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου (ΣΕΕ) έχουν οργανωτικό χαρακτήρα και δεν προσφέρουν καμία ειδική ένδειξη ως προς την αξιοπιστία των λογαριασμών, η οποία εξαρτάται κυρίως από τις χρησιμοποιούμενες στατιστικές πηγές και μεθόδους, έστω και αν τα ΣΕΕ συμβάλλουν στον μετριασμό του κινδύνου σφαλμάτων στους εθνικούς λογαριασμούς. Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη χάραξη κατευθυντηρίων γραμμών για τα ΣΕΕ σχετικά με την κατάρτιση, από τα κράτη μέλη, των εθνικών τους λογαριασμών, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που διατύπωσε το Συνέδριο.