Η χηµεία της ζωής Duroia hirsuta Τροπικό δάσος στον Αµαζόνιο, κήποι του διαβόλου Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I
Λίγη χηµεία.. Η ύλη αποτελείται από απλά χηµικά ή από συνδυασµούς στοιχείων που ονοµάζονται ενώσεις Στοιχείοορίζεται κάθε ουσία που δεν µπορεί να διασπαστεί µε χηµικές αντιδράσεις σε απλούστερες ουσίες Το άτοµοείναι η µικρότερη µονάδα ενός στοιχείου. Αποτελείται από τον πυρήναπου περιέχει τα πρωτόνια (µε θετικό φορτίο και µάζα) και τα νετρόνια (δεν έχουν φορτίο αλλά έχουν µάζα), ενώ γύρω από τον πυρήνα υπάρχει ένα νέφος από ηλεκτρόνιαπου είναι αρνητικά φορτισµένα. Σε κάθε άτοµο τα ηλεκτρόνια καταλαµβάνουν συγκεκριµένες ενεργειακές στιβάδες µε συγκεκριµένο αριθµό ηλεκτρονίων σε κάθε µια. Ατοµικός αριθµός: ο αριθµός των πρωτονίων του πυρήνα Ισότοπα: ιαφορετικές µορφές του ατόµου ενός στοιχείου µε διαφορετικό αριθµό νετρονίων
ηλεκτρόνιο νετρόνιο πυρήνας πρωτόνιο Αναπαράσταση ατόµου
Λίγη χηµεία Η εξωτερική στιβάδα ηλεκτρονίων ενός ατόµου ονοµάζεται στιβάδα σθένους και τα ηλεκτρόνια της ηλεκτρόνια σθένους Η στιβάδα σθένους είναι συµπληρωµένη όταν έχει 8 ηλεκτρόνια (εκτός αν το άτοµο έχει µόνο µία στιβάδα οπότε αυτή συµπληρώνεται µε δύο ηλεκτρόνια) Όταν η στιβάδα σθένους είναι ασυµπλήρωτη, τότε το άτοµο έχει την τάση να αλληλεπιδρά µ ένα άλλο άτοµο προκειµένου να συµπληρωθεί η στιβάδα σθένους του. Ισότοπα Οι αλληλεπιδράσεις αυτές οδηγούν στο σχηµατισµό χηµικών δεσµών
Λίγη χηµεία Χηµικοί δεσµοί Οµοιοπολικός δεσµός: η από κοινού εκµετάλλευση ενός ζεύγους ηλεκτρονίων σθένους. απλοί: ένα ζεύγος ηλεκτρονίων διπλοί: δύο >> τριπλοί : τρία >> Ιοντικός δεσµός: ο χηµικός δεσµός µεταξύ δύο ατόµων όπου το ένα άτοµο προσφέρει ηλεκτρόνια και το άλλο άτοµο τα δέχεται. Ασθενείς χηµικοί δεσµοί: τέτοιοι είναι οι δεσµοί υδρογόνου, οι δυνάµεις van der Waals Περιοδικός πίνακας: www.ptable.com/?lang=el
Το σχήµα του µορίου είναι στενά συνδεδεµένο µε τη λειτουργία του CAMPBELL REECE, ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, Ι
Χηµική βάση της Βιολογικής Καταλληλότητας των στοιχείων C, H, O, N Από τα 92 χηµικά στοιχεία που υπάρχουν στο φλοιό της γης, 25 είναι απαραίτητα για τη ζωή Τα στοιχεία C, H, O, N είναι τα πιο σηµαντικά (96% κ.β.) καθώς συµµετέχουν σε µόρια που διακρίνονται από σταθερότητα και ποικιλοµορφία Ιχνοστοιχεία: <0.01% (Fe, Mg,..) οµή των ατόµων Η, Ο, Ν, C Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I
O σχηµατισµός δεσµών είτε σε άτοµα C µεταξύ τους, είτε ανάµεσα σε άτοµα C και άτοµα άλλων στοιχείων, (O, H, N) δηµιουργεί µεγάλη ποικιλία µορίων Οι παραλλαγές του ανθρακικού σκελετού (ευθείες, διακλαδισµένες, κυκλικές αλυσίδες µε απλούς ή διπλούς δεσµούς) οδηγούν σε µεγάλη µοριακή ποικιλοµορφία Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I
Λεπτές διαφορές στη δοµή των µορίων καθορίζουν τη δηµιουργία µεγάλων ανατοµικών και φυσιολογικών διαφορών Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I Σύγκριση των χηµικών οµάδων στις ορµόνες του θηλυκού φύλου (οιστραδιόλη) και του αρσενικού (τεστοστερόνη)
Νερό: το µόριο που στηρίζει όλες τις µορφές ζωής Η πολικότητα των µορίων του νερού οδηγεί στη δηµιουργία δεσµών υδρογόνου Cambpell Reeece, Βιολογία, τόµος I Αναπαράσταση δοµής µορίων νερού
Ιδιότητες του νερού που επιτρέπουν την ύπαρξη ζωής στη Γη Συνοχή i. Οι δυνάµεις συνοχής µεταξύ των µορίων οφείλονται στους δεσµούς υδρογόνου και επιτρέπουν την ανοδική κίνηση του νερού στα φυτά Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I
ii Με τη συνοχή σχετίζεται και η υψηλή επιφανειακή τάση (η επιφανειακή τάση είναι ένα µέτρο της δυσκολίας να διαρραγεί η επιφάνεια ενός υγρού) Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I
Θερµορυθµιστική ικανότητα Η µεγάλη θερµοχωρητικότητα του νερού λόγω της υψηλής ειδικής θερµότητάς του επιτρέπει την απορρόφηση ή την απελευθέρωση θερµότητας προς το περιβάλλον χωρίς να µεταβάλλεται αξιόλογα η δική του θερµοκρασία ιατήρηση σταθερής θερµοκρασίας στους ωκεανούς, λίµνες κλπ Θερµοκρασίες σε βαθµούς Fahrenheit που επικρατούν στην Καλιφόρνια µια ηµέρα του Αυγούστου Campbell Reece, Βιολογία, τόµος I
ιόγκωση κατά την ψύξη. Η πυκνότητα του νερού µεγιστοποιείται στους 4 ο C. Η µείωση της θερµοκρασίας του νερού µέχρι τους 4 ο C προκαλεί αύξηση της πυκνότητας και του βάρους του. Τα βαρύτερα αυτά στρώµατα νερού βυθίζονται, προκαλώντας ανάµιξη των επιφανειακών στρωµάτων µε τα βαθύτερα και εξισώνοντας έτσι τη θερµοκρασία στο σύνολο του όγκου µιας υδάτινης λεκάνης Από την άλλη, τα µόρια του πάγου έχουν κρυσταλλική διάταξη, µε αποτέλεσµα ο πάγος να είναι λιγότερο πυκνός από το νερό κι έτσι να επιπλέει. Το γεγονός αυτό εξασφαλίζει τη ζωή σε λίµνες, θάλασσες και ποτάµια που παγώνουν κατά τη διάρκεια των ψυχρών εποχών του έτους.
Εξαιρετική διαλυτική ικανότητα στο νερό διαλύονται: ιοντικές ενώσεις π.χ. NaCl πολικές ενώσεις π.χ. σάκχαρα µεγάλα µόρια µε πολικές περιοχές Κάθε ουσία που αλληλεπιδρά µε το νερό λέγεται υδρόφιλη. Όσες ουσίες είναι µη πολικές ή µη ιοντικές λέγονται υδρόφοβες και στην πράξη απωθούν το νερό