ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΜΗΜΑΤΩΝ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗΝ Π/ΘΜΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΩΡΕΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ 48% (12,012 ώρες) 41% (2.996) 52% (12,828 ώρες) Πίνακας 1 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Πίνακας 2 59% (4.260) Είναι γεγονός ότι η ένταξη και η εφαρµογή της διδασκαλίας του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα» στην Ε και ΣΤ τάξεις των 6θέσιων και άνω ηµοτικών Σχολείων βασίστηκε σε περίπου 1250 ωροµίσθιους καθηγητές Γαλλικής Γλώσσας ΠΕ 05 (και άλλους τόσους Γερµανικής) οι οποίοι βιώνουν τη δύσκολη πραγµατικότητα της ωροµισθίας ενώ ταυτόχρονα πολλοί συνάδελφοι της ευτεροβάθµιας επιλέγουν να συµπληρώσουν ωράριο στα ηµοτικά Σχολεία. Σε αυτή τη χρονική περίοδο η προσπάθεια να συλλέξουµε στοιχεία για τον αριθµό των ωρών που έχουν προκύψει στις ιευθύνσεις Π/θµιας Εκπ/σης της Χώρας 1, αποτυπώνοντας µε γεωγραφικούς προσδιορισµούς τις προτιµήσεις των µαθητών, θεωρούµε ότι θα µπορούσε να προσδιορίσει µελλοντικές δράσεις προώθησης της Γαλλικής Γλώσσας µε συγκεκριµένους άξονες και προτεραιότητες. Αξίζει να σηµειωθεί για ακόµη µια φορά ότι στόχος, απαίτηση και ταυτόχρονα διεκδίκησή µας αποτελεί η παράλληλη διδασκαλία σε όλα τα ηµοτικά Σχολεία µε δηµιουργία τµηµάτων Γαλλικής και Γερµανικής Γλώσσας που θα λειτουργούν παράλληλα. Είναι βέβαια αλήθεια, ότι τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να εξεταστούν σε συνδυασµό µε άλλα κριτήρια έτσι ώστε να είναι δυνατή τόσο η εξαγωγή επιστηµονικώς ορθών συµπερασµάτων όσο και η βέλτιστη αξιοποίησή τους. Αναγκαίο είναι επίσης να τονιστεί ότι τα στοιχεία που παρουσιάζονται αποτυπώνουν γενικότερες τάσεις και βασίζονται αποκλειστικά και µόνο στα στοιχεία που µας δόθηκαν από τις /νσεις Π/θµιας Εκπ/σης και τα οποία αναφέρονται στις ώρες διδασκαλίας του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα». 2 Από το ΥΠΕΠΘ δόθηκαν στη δηµοσιότητα µόνο το συνολικά στοιχεία (Πίνακας 1) και αφορούν στο σχ.έτος 2006-2007 όπου ο αριθµός των µαθητών που επέλεξαν τη Γαλλική Γλώσσα ήταν 46.423 ενώ τη Γερµανική 43.389. ιευκρινίζεται επίσης ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνά µας στα µεγάλα αστικά κέντρα εµπεριέχουν περισσότερη ακρίβεια και θα µπορούσαν να αποδώσουν µε περισσότερη πιστότητα µια ενδεχόµενη αναγωγή στις προτιµήσεις των µαθητών. Στην Αττική (Πίνακας 2), για παράδειγµα, όπου οι ώρες διδασκαλίας της Γαλλικής Γλώσσας είναι ιδιαίτερα αυξηµένες σε σχέση µε αυτές της Γερµανικής και όπου δεν υπήρξε ιδιαίτερη δυσκολία κάλυψης των αναγκών µε καθηγητές Γαλλικής ή Γερµανικής, πιστοποιείται η εκτίµηση ότι στην Αθήνα, σε αντίθεση µε την Θεσσαλονίκη, τα Γαλλικά 1 Τα στοιχεία µας αναφέρονται σε ώρες διδασκαλίας αφορούν στις τάξεις Ε και ΣΤ των ηµοτικών Σχολείων όπου τελικώς λειτούργησε η διδασκαλία του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα». 2 Σε ορισµένες περιπτώσεις ο αριθµός αυτός δεν είναι ενδεικτικός των προτιµήσεων των µαθητών δεδοµένων των ιδιαίτερων συνθηκών ανά περιοχή. Για παράδειγµα σε κάποιες περιοχές δεν κατέστη δυνατή η δηµιουργία Τµηµάτων Γαλλικής ή Γερµανικής Γλώσσας σε κάποια ηµοτικά λόγω έλλειψης καθηγητών του ενός ή του άλλου κλάδου. Το φαινόµενο αυτό, πιο έντονο στις αποµακρυσµένες περιοχές, αλλοιώνει πιθανώς την εικόνα επιλογής 2 ης Ξένης Γλώσσας στις περιοχές αυτές.
επιλέγονται σταθερά από µεγαλύτερο αριθµό µαθητών και µάλιστα χωρίς να καθορίζονται/επηρεάζονται αυτά τα ποσοστά από την παράµετρο 3 της ύπαρξης ή όχι /ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) Α ΑΘΗΝΑΣ 950 730 Β'ΑΘΗΝΑΣ 616 516 Γ ΑΘΗΝΑΣ 674 390 ΑΘΗΝΑΣ 540 408 ΥΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ 228 164 ΑΝ.ΑΤΤΙΚΗΣ 480 380 ΠΕΙΡΑΙΑΣ 772 408 Πίνακας 3 διαθέσιµων καθηγητών των δύο κλάδων, όπως συµβαίνει σε άλλες περιοχές. Τα στοιχεία ανά ιεύθυνση (Πίνακας 3), σε Αθήνα και Πειραιά, δείχνουν ότι και στις 7 ιευθύνσεις της Αττικής η επιλογή της Γαλλικής Γλώσσας υπερτερεί έναντι της Γερµανικής ενώ δεν παρατηρούνται ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή. Λιγοστά φαίνεται να είναι τα σχολεία όπου δεν διδάσκονται και οι 2 γλώσσες (παράλληλη διδασκαλία) και ελάχιστα εκείνα όπου δεν διδάσκεται καθόλου η Γαλλική Γλώσσα 4.. /ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) ΒΟΙΩΤΙΑ 187 90 ΑΙΤΩΛ/ΝΙΑ 306 152 ΛΑΚΩΝΙΑ 110 50 ΗΛΕΙΑ 90 55 ΚΟΡΙΝΘΙΑ 170 128 ΑΡΚΑ ΙΑ 114 96 ΑΡΤΑ 326 146 ΜΕΣΣΗΝΙΑ 170 92 ΑΧΑΪΑ 416 300 ΛΕΣΒΟΣ 174 80 Πίνακας 4 Από τα στοιχεία που έχουµε στη διάθεσή µας προκύπτει ότι οι περιοχές όπου υπήρξε µεγάλη υπεροχή των ωρών διδασκαλίας της Γαλλικής Γλώσσας (και συνεπώς µεγαλύτερος αριθµός απασχολούµενων συναδέλφων καθηγητών Γαλλικής ΠΕ 05) είναι, εκτός της Αττικής, οι περιοχές της Βοιωτίας, της Αιτωλοακαρνανίας, της Λακωνίας, της Ηλείας, της Κορίνθου, της Αρκαδίας, της Άρτας, της Μεσσηνίας, της Αχαΐας και της Λέσβου (Πίνακας 4). Σε πολλές περιοχές (κυρίως αποµακρυσµένες) το πρόβληµα της µη διάθεσης/εύρεσης καθηγητών Γερµανικής για τη δηµιουργία Τµηµάτων Γερµανικής αποτυπώνεται και στη διαφορά του αριθµού των ωρών µεταξύ των δύο Γλωσσών αλλά και στη µη εφαρµογή του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα» σε πολλά δηµοτικά αυτών των περιοχών. Σε πολλά δηλαδή σχολεία ενώ οι µισοί περίπου µαθητές είχαν ζητήσει τη µία Γλώσσα και οι άλλοι µισοί την άλλη, δεν διδάχθηκε καµία Γλώσσα εξαιτίας της έλλειψης καθηγητών Γερµανικής ( ωδεκάνησα, Ρέθυµνο, Λασίθι κ.α.). Χαρακτηριστικό παράδειγµα το Ρέθυµνο, όπου ενώ οι προτιµήσεις των µαθητών (µε βάση τις επιλογές που έκαναν τον Ιούνιο) ήταν περίπου µοιρασµένες, το ποσοστό 3 Άλλες παράµετροι που ενδέχεται να επηρεάζουν τις προτιµήσεις δεν αποτελούν αντικείµενο της παρούσας ανάλυσης και ενηµέρωσης. 4 Αξίζει να σηµειωθεί για ακόµη µια φορά ότι στόχος, απαίτηση και ταυτόχρονα διεκδίκησή µας αποτελεί η παράλληλη διδασκαλία σε όλα τα ηµοτικά Σχολεία µε δηµιουργία τµηµάτων Γαλλικής και Γερµανικής Γλώσσας που θα λειτουργούν παράλληλα
που προκύπτει µε βάση τις ώρες διδασκαλίας είναι 83% για τη Γαλλική και 17% για τη Γερµανική 5. Είναι γνωστό ότι σε /ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) αρκετές περιοχές της ΚΑΒΑΛΑ 60 130 Βόρειας Ελλάδας (για ΧΑΛΚΙ ΙΚΗ 66 212 διάφορους λόγους που δεν ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ 28 88 είναι του παρόντος να ΦΛΩΡΙΝΑ 34 102 αναλυθούν) ο αριθµός των ΕΒΡΟΣ 98 218 Τµηµάτων Γαλλικής που Πίνακας 5 δηµιουργούνται, και συνεπώς ο αριθµός των συναδέλφων που απασχολούνται, είναι µειωµένος σε σχέση µε αυτόν της Γερµανικής. Τα χαµηλότερα ποσοστά για τη Γαλλική Γλώσσα εµφανίζονται στις περιοχές της Χαλκιδικής, της Θεσπρωτίας, της Φλώρινας, του Έβρου και της Καβάλας (Πίνακας5). 66% (834 ώρες) /ΝΣΗ ΥΤ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Πίνακας 6 34% (424 ώρες) Για το Νοµό της Θεσσαλονίκης 6, οι ώρες διδασκαλίας της Γαλλικής Γλώσσας στα ηµοτικά δείχνουν ότι περίπου το 75% των µαθητών επιλέγουν τη Γερµανική Γλώσσα. Συγκεκριµένα, στη /νση Ανατ. Θεσσαλονίκης τα ποσοστά είναι 32% για τη Γαλλική Γλώσσα και 68% για τη Γερµανική αφού διατέθηκαν περίπου 400 και 850 ώρες αντίστοιχα. Στην /νση της υτικής Θεσσαλονίκης τα ποσοστά είναι ανάλογα (Πίνακας 6). Στην υπόλοιπη Ελλάδα ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (Κεντρική Νότια και Νησιωτική) τα ποσοστά δεν παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες µε µοναδικό χαρακτηριστικό την προτίµηση για τη 41% (260) Γερµανική Γλώσσα να υπερτερεί σε ορισµένες νησιωτικές περιοχές όπως στην Κρήτη, τα ωδεκάνησα (62%) και την Κέρκυρα (54%) όπου παραδοσιακά (κυρίως λόγω τουρισµού) οι γονείς 59% (380) επιλέγουν για τα παιδιά τους την Πίνακας 7 εκµάθηση της Γερµανικής Γλώσσας. Για παράδειγµα στην Κρήτη τα ποσοστά της Γαλλικής Γλώσσας εµφανίζονται µειωµένα σε σχέση µε αυτά της Γερµανικής και στους 4 νοµούς του Νησιού αν και στους 2 από αυτούς (Λασίθι και Ρέθυµνο) περισσότερα είναι τα Τµήµατα που έχουν δηµιουργηθεί και στα οποία διδάσκεται η Γαλλική Γλώσσα (για τους λόγους που προαναφέρθηκαν). Στον Πίνακα 7 παρουσιάζονται τα στοιχεία µε τις ώρες διδασκαλίας στα σχολεία του Νοµού Ηρακλείου. Αυτή η τάση, όµως, δεν παρατηρείται σε όλα τα νησιά αφού σε ορισµένα, όπως φαίνεται στον Πίνακα 8, ο αριθµός Τµηµάτων όπου διδάσκεται η Γαλλική Γλώσσα εµφανίζεται υψηλότερος µε 5 Η τελευταία ενηµέρωση που είχαµε από τη /νση Π/θµιας Εκπ/σης του Ρεθύµνου έκανε λόγο για πρόσληψη 7 καθηγητών Γαλλικής (+1 µε διάθεση από /θµια) και 1 καθηγητή Γερµανικής. ηλαδή για 58 ώρες Γαλλικών και 12 Γερµανικών. 6 Σύµφωνα µε τα στοιχεία που είχαµε συγκεντρώσει µέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2008.
/ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) ΛΕΣΒΟΣ 174 80 ΧΙΟΣ 122 60 ΚΥΚΛΑ ΕΣ 146 104 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 56 24 ΛΕΥΚΑ Α 28 16 Πολύτιµη βοήθεια στην έρευνα προσέφερε η «Οµάδα Έρευνας και Στήριξης» του Συνδέσµου καθώς και οι φοιτήτριες του Τµήµατος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Μάρθα Ασφή και Σοφία Χαλάουα που οπλισµένες µε υποµονή και επιµονή επικοινωνούσαν καθηµερινά µε τις /νσεις και τα Γραφεία Εκπ/σης όλης της Χώρας. Στοιχεία για όλους τους Νοµούς παρουσιάστηκαν και κατά τη Συνέλευση του APF τον Μάρτιο του 2008 αλλά βρίσκονται και στη διάθεση όποιου επιθυµεί αναλυτικότερη ενηµέρωση. Η έρευνα θα συνεχιστεί και κατά τους επόµενους µήνες αλλά και την επόµενη σχολική χρονιά µε συλλογή πιο αναλυτικών στοιχείων. Παρακαλούνται οι συνάδελφοι να βοηθήσουν στην προσπάθεια αυτή στέλνοντας τα στοιχεία που πιθανόν έχουν στη διάθεση τους από τις περιοχές όπου υπηρετούν στο email: stelios@apf.gr χαρακτηριστικά παραδείγµατα τη Μυτιλήνη και τη Χίο όπου περίπου διπλάσιος αριθµός ωρών έχει διατεθεί για τη διδασκαλία της Γαλλικής Γλώσσας. Για τους λάτρεις των στατιστικών να Πίνακας 8 αναφέρουµε ότι το απόλυτο 50% στα Τµήµατα Γαλλικής και Γερµανικής εµφανίζονται στις /νσεις Π/θµιας των Νοµών Ευρυτανίας, Κεφαλληνίας και Σάµου. Από την έρευνά µας προκύπτει επίσης ένα στοιχείο που παρουσιάζει ενδιαφέρον και αφορά στον αριθµό των καθηγητών ΠΕ 05 που διατέθηκαν από την /θµια για συµπλήρωση ωραρίου στην Π/θµια. Παρατηρείται ότι σε ορισµένες /νσεις Π/θµιας δεν χρησιµοποιήθηκε κανένας εκπαιδευτικός /θµιας 7 ενώ σε άλλες (Α Αθήνας, Γ Αθήνας, Κορινθία Αχαΐα, Μαγνησία, Τρίκαλα, Κυκλάδες κ.α.) σηµαντικός αριθµός ωρών δόθηκε προς συµπλήρωση ωραρίου σε καθηγητές Γαλλικής /θµιας. Για παράδειγµα στην Α Αθήνας 218 ώρες καλύφθηκαν από 26 καθηγητές ΠΕ05 που δεν συµπλήρωναν ωράριο στην /θµια, στη Γ Αθήνας 138 ώρες από 13 καθηγητές ΠΕ05 της /θµιας, στη Μαγνησία 160 ώρες από 22 καθηγητές /θµιας, στα Τρίκαλα οι µισές περίπου ώρες καλύφθηκαν από καθηγητές /θµιας. Τα στοιχεία που έχουµε στη διάθεσή µας καταδεικνύουν ότι Πανελλαδικά περισσότεροι από 220 συνάδελφοι διατέθηκαν προς συµπλήρωση στην Π/θµιας και το σύνολο των ωρών υπερβαίνει τις 1300 ώρες. Τέλος, αναζητώντας τα ηµοτικά Σχολεία στα οποία διδάσκεται αποκλειστικά η Γερµανική Γλώσσα και ερευνώντας τους λόγους για τους οποίους δεν έχουν δηµιουργηθεί Τµήµατα Γαλλικής Γλώσσας στα συγκεκριµένα σχολεία, προκύπτει ότι στα περισσότερα από αυτά ο αριθµός των µαθητών που επέλεξαν να διδαχτούν τη Γαλλική είναι µικρότερος των 8 που προβλέπονται για τη δηµιουργία Τµήµατος και έτσι οι ιευθυντές δεν προβαίνουν στη δηµιουργία Τµήµατος. Οι συνέπειες από τη µη δηµιουργία Τµηµάτων στα ηµοτικά Σχολεία θα αρχίσουν, από την επόµενη σχολική χρονιά, να γίνονται αισθητές κυρίως στα Γυµνάσια των περιοχών αυτών, στα οποία µέχρι σήµερα διδάσκονταν η Γαλλική Γλώσσα, όταν το σύνολο των µαθητών που θα εγγραφούν στην Α Γυµνασίου θα έχει διδαχθεί τη Γερµανική Γλώσσα. Ως εκ τούτου, επαναλαµβάνουµε αυτό που από την πρώτη στιγµή της 7 Είτε γιατί δεν υπήρχαν ανάγκες κάλυψης ωρών είτε γιατί δεν εκδηλώθηκε επιθυµία από τους καθηγητές ΠΕ 05 της /θµιας.
Εισαγωγής του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα» στην Α/θµια είχαµε τονίσει: πόσο σηµαντικό για τη διατήρηση των Οργανικών Θέσεων στα Γυµνάσια είναι να µη µείνει ούτε ένα ηµοτικό χωρίς τη δηµιουργία Τµήµατος Γαλλικής έστω και 8 µαθητών. Και ότι ο πιο άµεσα εµπλεκόµενος, θιγόµενος αλλά και αυτός που έχει την πιο εύκολη και άµεση πρόσβαση στα ηµοτικά Σχολεία είναι ο Καθηγητής Γαλλικών που υπηρετεί στο κοντινό, µε αυτά τα ηµοτικά, Γυµνάσιο της κάθε περιοχής.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΜΗΜΑΤΩΝ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΗΝ Π/ΘΜΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΩΡΕΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ 48% (12,012 ώρες) 41% (2.996) ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Πίνακας 2 52% (12,828 ώρες) Πίνακας 1 59% (4.260) Είναι γεγονός ότι η ένταξη και η εφαρµογή της διδασκαλίας του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα» στην Ε και ΣΤ τάξεις των 6θέσιων και άνω ηµοτικών Σχολείων βασίστηκε σε περίπου 1250 ωροµίσθιους καθηγητές Γαλλικής Γλώσσας ΠΕ 05 (και άλλους τόσους Γερµανικής) οι οποίοι βιώνουν τη δύσκολη πραγµατικότητα της ωροµισθίας ενώ ταυτόχρονα πολλοί συνάδελφοι της ευτεροβάθµιας επιλέγουν να συµπληρώσουν ωράριο στα ηµοτικά Σχολεία. Σε αυτή τη χρονική περίοδο η προσπάθεια να συλλέξουµε στοιχεία για τον αριθµό των ωρών που έχουν προκύψει στις ιευθύνσεις Π/θµιας Εκπ/σης της Χώρας 1, αποτυπώνοντας µε γεωγραφικούς προσδιορισµούς τις προτιµήσεις των µαθητών, θεωρούµε ότι θα µπορούσε να προσδιορίσει µελλοντικές δράσεις προώθησης της Γαλλικής Γλώσσας µε συγκεκριµένους άξονες και προτεραιότητες. Αξίζει να σηµειωθεί για ακόµη µια φορά ότι στόχος, απαίτηση και ταυτόχρονα διεκδίκησή µας αποτελεί η παράλληλη διδασκαλία σε όλα τα ηµοτικά Σχολεία µε δηµιουργία τµηµάτων Γαλλικής και Γερµανικής Γλώσσας που θα λειτουργούν παράλληλα. Είναι βέβαια αλήθεια, ότι τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να εξεταστούν σε συνδυασµό µε άλλα κριτήρια έτσι ώστε να είναι δυνατή τόσο η εξαγωγή επιστηµονικώς ορθών συµπερασµάτων όσο και η βέλτιστη αξιοποίησή τους. Αναγκαίο είναι επίσης να τονιστεί ότι τα στοιχεία που παρουσιάζονται αποτυπώνουν γενικότερες τάσεις και βασίζονται αποκλειστικά και µόνο στα στοιχεία που µας δόθηκαν από τις /νσεις Π/θµιας Εκπ/σης και τα οποία αναφέρονται στις ώρες διδασκαλίας του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα». 2 Από το ΥΠΕΠΘ δόθηκαν στη δηµοσιότητα µόνο το συνολικά στοιχεία (Πίνακας 1) και αφορούν στο σχ.έτος 2006-2007 όπου ο αριθµός των µαθητών που επέλεξαν τη Γαλλική Γλώσσα ήταν 46.423 ενώ τη Γερµανική 43.389. ιευκρινίζεται επίσης ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνά µας στα µεγάλα αστικά κέντρα εµπεριέχουν περισσότερη ακρίβεια και θα µπορούσαν να αποδώσουν µε περισσότερη πιστότητα µια ενδεχόµενη αναγωγή στις προτιµήσεις των µαθητών. Στην Αττική (Πίνακας 2), για παράδειγµα, όπου οι ώρες διδασκαλίας της Γαλλικής Γλώσσας είναι ιδιαίτερα αυξηµένες σε σχέση µε αυτές της Γερµανικής και όπου δεν υπήρξε ιδιαίτερη δυσκολία κάλυψης των αναγκών µε καθηγητές Γαλλικής ή Γερµανικής, πιστοποιείται η εκτίµηση ότι στην Αθήνα, σε αντίθεση µε την Θεσσαλονίκη, τα Γαλλικά 1 Τα στοιχεία µας αναφέρονται σε ώρες διδασκαλίας αφορούν στις τάξεις Ε και ΣΤ των ηµοτικών Σχολείων όπου τελικώς λειτούργησε η διδασκαλία του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα». 2 Σε ορισµένες περιπτώσεις ο αριθµός αυτός δεν είναι ενδεικτικός των προτιµήσεων των µαθητών δεδοµένων των ιδιαίτερων συνθηκών ανά περιοχή. Για παράδειγµα σε κάποιες περιοχές δεν κατέστη δυνατή η δηµιουργία Τµηµάτων Γαλλικής ή Γερµανικής Γλώσσας σε κάποια ηµοτικά λόγω έλλειψης καθηγητών του ενός ή του άλλου κλάδου. Το φαινόµενο αυτό, πιο έντονο στις αποµακρυσµένες περιοχές, αλλοιώνει πιθανώς την εικόνα επιλογής 2 ης Ξένης Γλώσσας στις περιοχές αυτές.
επιλέγονται σταθερά από µεγαλύτερο αριθµό µαθητών και µάλιστα χωρίς να καθορίζονται/επηρεάζονται αυτά τα ποσοστά από την παράµετρο 3 της ύπαρξης ή όχι /ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) Α ΑΘΗΝΑΣ 950 730 Β'ΑΘΗΝΑΣ 616 516 Γ ΑΘΗΝΑΣ 674 390 ΑΘΗΝΑΣ 540 408 ΥΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ 228 164 ΑΝ.ΑΤΤΙΚΗΣ 480 380 ΠΕΙΡΑΙΑΣ 772 408 Πίνακας 3 διαθέσιµων καθηγητών των δύο κλάδων, όπως συµβαίνει σε άλλες περιοχές. Τα στοιχεία ανά ιεύθυνση (Πίνακας 3), σε Αθήνα και Πειραιά, δείχνουν ότι και στις 7 ιευθύνσεις της Αττικής η επιλογή της Γαλλικής Γλώσσας υπερτερεί έναντι της Γερµανικής ενώ δεν παρατηρούνται ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή. Λιγοστά φαίνεται να είναι τα σχολεία όπου δεν διδάσκονται και οι 2 γλώσσες (παράλληλη διδασκαλία) και ελάχιστα εκείνα όπου δεν διδάσκεται καθόλου η Γαλλική Γλώσσα 4.. /ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) ΒΟΙΩΤΙΑ 187 90 ΑΙΤΩΛ/ΝΙΑ 306 152 ΛΑΚΩΝΙΑ 110 50 ΗΛΕΙΑ 90 55 ΚΟΡΙΝΘΙΑ 170 128 ΑΡΚΑ ΙΑ 114 96 ΑΡΤΑ 326 146 ΜΕΣΣΗΝΙΑ 170 92 ΑΧΑΪΑ 416 300 ΛΕΣΒΟΣ 174 80 Πίνακας 4 Από τα στοιχεία που έχουµε στη διάθεσή µας προκύπτει ότι οι περιοχές όπου υπήρξε µεγάλη υπεροχή των ωρών διδασκαλίας της Γαλλικής Γλώσσας (και συνεπώς µεγαλύτερος αριθµός απασχολούµενων συναδέλφων καθηγητών Γαλλικής ΠΕ 05) είναι, εκτός της Αττικής, οι περιοχές της Βοιωτίας, της Αιτωλοακαρνανίας, της Λακωνίας, της Ηλείας, της Κορίνθου, της Αρκαδίας, της Άρτας, της Μεσσηνίας, της Αχαΐας και της Λέσβου (Πίνακας 4). Σε πολλές περιοχές (κυρίως αποµακρυσµένες) το πρόβληµα της µη διάθεσης/εύρεσης καθηγητών Γερµανικής για τη δηµιουργία Τµηµάτων Γερµανικής αποτυπώνεται και στη διαφορά του αριθµού των ωρών µεταξύ των δύο Γλωσσών αλλά και στη µη εφαρµογή του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα» σε πολλά δηµοτικά αυτών των περιοχών. Σε πολλά δηλαδή σχολεία ενώ οι µισοί περίπου µαθητές είχαν ζητήσει τη µία Γλώσσα και οι άλλοι µισοί την άλλη, δεν διδάχθηκε καµία Γλώσσα εξαιτίας της έλλειψης καθηγητών Γερµανικής ( ωδεκάνησα, Ρέθυµνο, Λασίθι κ.α.). Χαρακτηριστικό παράδειγµα το Ρέθυµνο, όπου ενώ οι προτιµήσεις των µαθητών (µε βάση τις επιλογές που έκαναν τον Ιούνιο) ήταν περίπου µοιρασµένες, το ποσοστό 3 Άλλες παράµετροι που ενδέχεται να επηρεάζουν τις προτιµήσεις δεν αποτελούν αντικείµενο της παρούσας ανάλυσης και ενηµέρωσης. 4 Αξίζει να σηµειωθεί για ακόµη µια φορά ότι στόχος, απαίτηση και ταυτόχρονα διεκδίκησή µας αποτελεί η παράλληλη διδασκαλία σε όλα τα ηµοτικά Σχολεία µε δηµιουργία τµηµάτων Γαλλικής και Γερµανικής Γλώσσας που θα λειτουργούν παράλληλα
που προκύπτει µε βάση τις ώρες διδασκαλίας είναι 83% για τη Γαλλική και 17% για τη Γερµανική 5. Είναι γνωστό ότι σε /ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) αρκετές περιοχές της ΚΑΒΑΛΑ 60 130 Βόρειας Ελλάδας (για ΧΑΛΚΙ ΙΚΗ 66 212 διάφορους λόγους που δεν ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ 28 88 είναι του παρόντος να ΦΛΩΡΙΝΑ 34 102 αναλυθούν) ο αριθµός των ΕΒΡΟΣ 98 218 Τµηµάτων Γαλλικής που Πίνακας 5 δηµιουργούνται, και συνεπώς ο αριθµός των συναδέλφων που απασχολούνται, είναι µειωµένος σε σχέση µε αυτόν της Γερµανικής. Τα χαµηλότερα ποσοστά για τη Γαλλική Γλώσσα εµφανίζονται στις περιοχές της Χαλκιδικής, της Θεσπρωτίας, της Φλώρινας, του Έβρου και της Καβάλας (Πίνακας5). 66% (834 ώρες) /ΝΣΗ ΥΤ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Πίνακας 6 34% (424 ώρες) Για το Νοµό της Θεσσαλονίκης 6, οι ώρες διδασκαλίας της Γαλλικής Γλώσσας στα ηµοτικά δείχνουν ότι περίπου το 75% των µαθητών επιλέγουν τη Γερµανική Γλώσσα. Συγκεκριµένα, στη /νση Ανατ. Θεσσαλονίκης τα ποσοστά είναι 32% για τη Γαλλική Γλώσσα και 68% για τη Γερµανική αφού διατέθηκαν περίπου 400 και 850 ώρες αντίστοιχα. Στην /νση της υτικής Θεσσαλονίκης τα ποσοστά είναι ανάλογα (Πίνακας 6). Στην υπόλοιπη Ελλάδα ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (Κεντρική Νότια και Νησιωτική) τα ποσοστά δεν παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες µε µοναδικό χαρακτηριστικό την προτίµηση για τη 41% (260) Γερµανική Γλώσσα να υπερτερεί σε ορισµένες νησιωτικές περιοχές όπως στην Κρήτη, τα ωδεκάνησα (62%) και την Κέρκυρα (54%) όπου παραδοσιακά (κυρίως λόγω τουρισµού) οι γονείς 59% (380) επιλέγουν για τα παιδιά τους την Πίνακας 7 εκµάθηση της Γερµανικής Γλώσσας. Για παράδειγµα στην Κρήτη τα ποσοστά της Γαλλικής Γλώσσας εµφανίζονται µειωµένα σε σχέση µε αυτά της Γερµανικής και στους 4 νοµούς του Νησιού αν και στους 2 από αυτούς (Λασίθι και Ρέθυµνο) περισσότερα είναι τα Τµήµατα που έχουν δηµιουργηθεί και στα οποία διδάσκεται η Γαλλική Γλώσσα (για τους λόγους που προαναφέρθηκαν). Στον Πίνακα 7 παρουσιάζονται τα στοιχεία µε τις ώρες διδασκαλίας στα σχολεία του Νοµού Ηρακλείου. Αυτή η τάση, όµως, δεν παρατηρείται σε όλα τα νησιά αφού σε ορισµένα, όπως φαίνεται στον Πίνακα 8, ο αριθµός Τµηµάτων όπου διδάσκεται η Γαλλική Γλώσσα εµφανίζεται υψηλότερος µε 5 Η τελευταία ενηµέρωση που είχαµε από τη /νση Π/θµιας Εκπ/σης του Ρεθύµνου έκανε λόγο για πρόσληψη 7 καθηγητών Γαλλικής (+1 µε διάθεση από /θµια) και 1 καθηγητή Γερµανικής. ηλαδή για 58 ώρες Γαλλικών και 12 Γερµανικών. 6 Σύµφωνα µε τα στοιχεία που είχαµε συγκεντρώσει µέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2008.
/ΝΣΕΙΣ Π/ΘΜΙΑΣ Γαλλικά (ώρες) Γερµανικά (ώρες) ΛΕΣΒΟΣ 174 80 ΧΙΟΣ 122 60 ΚΥΚΛΑ ΕΣ 146 104 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 56 24 ΛΕΥΚΑ Α 28 16 Πολύτιµη βοήθεια στην έρευνα προσέφερε η «Οµάδα Έρευνας και Στήριξης» του Συνδέσµου καθώς και οι φοιτήτριες του Τµήµατος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Μάρθα Ασφή και Σοφία Χαλάουα που οπλισµένες µε υποµονή και επιµονή επικοινωνούσαν καθηµερινά µε τις /νσεις και τα Γραφεία Εκπ/σης όλης της Χώρας. Στοιχεία για όλους τους Νοµούς παρουσιάστηκαν και κατά τη Συνέλευση του APF τον Μάρτιο του 2008 αλλά βρίσκονται και στη διάθεση όποιου επιθυµεί αναλυτικότερη ενηµέρωση. Η έρευνα θα συνεχιστεί και κατά τους επόµενους µήνες αλλά και την επόµενη σχολική χρονιά µε συλλογή πιο αναλυτικών στοιχείων. Παρακαλούνται οι συνάδελφοι να βοηθήσουν στην προσπάθεια αυτή στέλνοντας τα στοιχεία που πιθανόν έχουν στη διάθεση τους από τις περιοχές όπου υπηρετούν στο email: stelios@apf.gr χαρακτηριστικά παραδείγµατα τη Μυτιλήνη και τη Χίο όπου περίπου διπλάσιος αριθµός ωρών έχει διατεθεί για τη διδασκαλία της Γαλλικής Γλώσσας. Για τους λάτρεις των στατιστικών να Πίνακας 8 αναφέρουµε ότι το απόλυτο 50% στα Τµήµατα Γαλλικής και Γερµανικής εµφανίζονται στις /νσεις Π/θµιας των Νοµών Ευρυτανίας, Κεφαλληνίας και Σάµου. Από την έρευνά µας προκύπτει επίσης ένα στοιχείο που παρουσιάζει ενδιαφέρον και αφορά στον αριθµό των καθηγητών ΠΕ 05 που διατέθηκαν από την /θµια για συµπλήρωση ωραρίου στην Π/θµια. Παρατηρείται ότι σε ορισµένες /νσεις Π/θµιας δεν χρησιµοποιήθηκε κανένας εκπαιδευτικός /θµιας 7 ενώ σε άλλες (Α Αθήνας, Γ Αθήνας, Κορινθία Αχαΐα, Μαγνησία, Τρίκαλα, Κυκλάδες κ.α.) σηµαντικός αριθµός ωρών δόθηκε προς συµπλήρωση ωραρίου σε καθηγητές Γαλλικής /θµιας. Για παράδειγµα στην Α Αθήνας 218 ώρες καλύφθηκαν από 26 καθηγητές ΠΕ05 που δεν συµπλήρωναν ωράριο στην /θµια, στη Γ Αθήνας 138 ώρες από 13 καθηγητές ΠΕ05 της /θµιας, στη Μαγνησία 160 ώρες από 22 καθηγητές /θµιας, στα Τρίκαλα οι µισές περίπου ώρες καλύφθηκαν από καθηγητές /θµιας. Τα στοιχεία που έχουµε στη διάθεσή µας καταδεικνύουν ότι Πανελλαδικά περισσότεροι από 220 συνάδελφοι διατέθηκαν προς συµπλήρωση στην Π/θµιας και το σύνολο των ωρών υπερβαίνει τις 1300 ώρες. Τέλος, αναζητώντας τα ηµοτικά Σχολεία στα οποία διδάσκεται αποκλειστικά η Γερµανική Γλώσσα και ερευνώντας τους λόγους για τους οποίους δεν έχουν δηµιουργηθεί Τµήµατα Γαλλικής Γλώσσας στα συγκεκριµένα σχολεία, προκύπτει ότι στα περισσότερα από αυτά ο αριθµός των µαθητών που επέλεξαν να διδαχτούν τη Γαλλική είναι µικρότερος των 8 που προβλέπονται για τη δηµιουργία Τµήµατος και έτσι οι ιευθυντές δεν προβαίνουν στη δηµιουργία Τµήµατος. Οι συνέπειες από τη µη δηµιουργία Τµηµάτων στα ηµοτικά Σχολεία θα αρχίσουν, από την επόµενη σχολική χρονιά, να γίνονται αισθητές κυρίως στα Γυµνάσια των περιοχών αυτών, στα οποία µέχρι σήµερα διδάσκονταν η Γαλλική Γλώσσα, όταν το σύνολο των µαθητών που θα εγγραφούν στην Α Γυµνασίου θα έχει διδαχθεί τη Γερµανική Γλώσσα. Ως εκ τούτου, επαναλαµβάνουµε αυτό που από την πρώτη στιγµή της 7 Είτε γιατί δεν υπήρχαν ανάγκες κάλυψης ωρών είτε γιατί δεν εκδηλώθηκε επιθυµία από τους καθηγητές ΠΕ 05 της /θµιας.
Εισαγωγής του µαθήµατος «εύτερη Ξένη Γλώσσα» στην Α/θµια είχαµε τονίσει: πόσο σηµαντικό για τη διατήρηση των Οργανικών Θέσεων στα Γυµνάσια είναι να µη µείνει ούτε ένα ηµοτικό χωρίς τη δηµιουργία Τµήµατος Γαλλικής έστω και 8 µαθητών. Και ότι ο πιο άµεσα εµπλεκόµενος, θιγόµενος αλλά και αυτός που έχει την πιο εύκολη και άµεση πρόσβαση στα ηµοτικά Σχολεία είναι ο Καθηγητής Γαλλικών που υπηρετεί στο κοντινό, µε αυτά τα ηµοτικά, Γυµνάσιο της κάθε περιοχής.