http://www.technicalreview.gr

Του Δρ. Χρ. Καραβασίλη http://www.technicalreview.gr Το διυλιστήριο της CYCLON, αποτελεί την μεγαλύτερη Ελληνική επένδυση σε θέματα περιβάλλοντος (20.000.000 λτ). Λειτουργεί από το 1982 στον Ασπρόπυργο Αττικής, με σημερινή δυναμικότητα επεξεργασίας 40.000 τόνων/έτος αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Εφαρμόζεται η τεχνολογία της KTI σε συνδυασμό με αυτή του IFP: Ατμοσφαιρική απόσταξη για τον διαχωρισμό του νερού Απόσταξη υπό κενό για την ανάκτηση του περιεχόμενου ντίζελ Απόσταξη υπό υψηλό κενό για την ανάκτηση του λιπαντικού κλάσματος Εκλεκτική εκχύλιση με προπάνιο για την ανάκτηση του βαρέος λιπαντικού κλάσματος Καταλυτική υδρογόνωση για την απομάκρυνση ετεροατόμων, βαρέων μετάλλων, ασταθών ενώσεων και καρκινογόνων-τοξικών ενώσεων Κλασματική απόσταξη του υδρογονωμένου προϊόντος για την παραγωγή 5 βασικών λιπαντικών GROUP I (με ιξώδες στους 100 C από 2 έως 32 cst). Βοηθητικές μονάδες παραγωγής υδρογόνου, ατμού, θερμότητας, πυρασφάλειας κλπ Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Βιομηχανικός αυτοματισμός (SCADA, DCS, Ethernet με οπτικές ίνες) για τον έλεγχο της παραγωγής. Πλήρως εξοπλισμένο χημείο για τον έλεγχο της παραγωγικής διαδικασίας, της πρώτης ύλης και των προϊόντων Αξίζει να σημειωθούν τα παρακάτω: Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται είναι η πλέον σύγχρονη και αποδοτική στον τομέα αναγέννησης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Μόλις το 2003, κατασκευάστηκε στην Ευρώπη δεύτερη μονάδα καταλυτικής υδρογόνωσης. Η απόδοση της αναγέννησης φτάνει το 73% σε βασικά λιπαντικά, ενώ συνολικά η ανάκτηση χρήσιμων υλικών από τα χρησιμοποιημένα λιπαντικά αγγίζει το 94% Λόγω υδρογόνωσης, τα αναγεννημένα λιπαντικά που παράγονται είναι εφάμιλλα (αν όχι καλύτερα) των πρωτογενών. Παράγονται τα μοναδικός στην Ελλάδα λιπαντικά υψηλού ιξώδους (30 cst στους 100 C). Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει προταθεί ως Βέλτιστη Διαθέσιμη Τεχνική για την αναγέννηση αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (IPPC, 96/61/EC). 1

1. Εισαγωγή Το παρόν κείμενο ασχολείται με την διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (ΑΛΕ). Δίνεται επιγραμματικά η ποιότητα των αποβλήτων αυτών ώστε να τονιστεί η περιβαλλοντική ανάγκη διαχείρισής τους και γίνεται σύντομη αναφορά στο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο και στην σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Στην συνέχεια παρουσιάζεται η σύγχρονη τεχνολογία αναγέννησης, η οποία εφαρμόζεται στο διυλιστήριο της CYCLON. Περιγράφονται τα περιβαλλοντικά και άλλα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας αυτής έναντι άλλων παλαιότερων τεχνικών και στοιχειοθετείται η ανταγωνιστικότητα των αναγεννημένων λιπαντικών προϊόντων. Στόχοι της παρέμβασης αυτής είναι: Να στηριχθεί ο εθνικός στόχος εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΛΕ Να κτιστεί η εμπιστοσύνη στην σύγχρονη τεχνολογία αναγέννησης και στα αναγεννημένα λιπαντικά 2. Διάθεση ΑΛΕ 2.1. Νομοθετικό πλαίσιο Στόχος του κειμένου δεν είναι η περιγραφή του νομοθετικού πλαισίου για την διαχείριση των ΑΛΕ, αλλά θεωρούμε ότι αξίζει μια σύντομη αναφορά στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται πλέον. Από τις προηγούμενες δεκαετίες, η εθνική και η ευρωπαϊκή νομοθεσία ασχολείται με την διαχείριση των ΑΛΕ. Ορόσημο αποτελεί το προεδρικό διάταγμα ΠΔ. 82/2004 για το εθνικό σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΛΕ, ως εξειδίκευση του Ν. 2939/2001. Το εν λόγω προεδρικό διάταγμα καθορίζει το πλαίσιο και τις προδιαγραφές για την λειτουργία εθνικού φορέα εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΛΕ. Για την αναγέννηση το διάταγμα μεταξύ άλλων: Καθορίζει τις κατηγορίες των ΑΛΕ ανάλογα με την ποιότητά τους και την προέλευσή τους. Διαχωρίζονται και αποκλείονται από την αναγέννηση τα ΑΛΕ που περιέχουν PCBs. Με σαφή τρόπο δίνει προτεραιότητα στην αναγέννηση και μόνο εφόσον δεν υπάρχει τέτοια τεχνική δυνατότητα, πράγμα που δεν ισχύει για την χώρα μας ετσι πρέπει να αναζητηθούν άλλοι τρόποι διάθεσης. Θέτει ως εθνικό στόχο ότι μέχρι το τέλος 2006 πρέπει να συλλέγεται το 70% των ΑΛΕ πρέπει και το 80% αυτών πρέπει να οδηγούνται στις μονάδες αναγέννησης της χώρας. Καθορίζει ως βασική προδιαγραφή για τις τεχνολογίες αναγέννησης την ποιότητα των αναγεννημένων λιπαντικών που οφείλουν να είναι εφάμιλλα των πρωτογενών. 2.2. Ποιότητα ΑΛΕ Αλλά γιατί όλη αυτή η ανησυχία της Πολιτείας για τα υλικά αυτά; Και γιατί άραγε χαρακτηρίζονται ως τοξικά απόβλητα; 2

Τα ΑΛΕ ανάλογα με την αρχική τους χρήση και την ιστορία τους (πχ κατά την αποθήκευσή την συλλογή και την μεταφορά τους) περιέχουν εκτός από τα λιπαντικά και αρκετές προσμίξεις Ένα μεγάλο πλήθος μελετών έχει εξαντλήσει το θέμα [1, 2, 3]. Εδώ αξίζει μόνο να τονιστούν τα εξής: Τα ΑΛΕ περιέχουν βαρέα μέταλλα. λλα προέρχονται από τα πακέτα προσθέτων που προστίθενται στα βασικά λιπαντικά για την εξασφάλιση χρήσιμων ιδιοτήτων και άλλα εισχωρούν στα λιπαντικά κατά την χρήση τους. Η ανεξέλεγκτη διάθεση στο έδαφος και στα νερά και η ανεξέλεγκτη καύση των ΑΛΕ, ελευθερώνει τα περιεχόμενα μέταλλα στο περιβάλλον. Τα ΑΛΕ περιέχουν πολύ-αρωματικά συστατικά σε ποσοστά >3%wt που παράγονται λόγω της θερμικής καταπόνησης των λιπαντικών κατά την χρήση τους. Αυτό και μόνο αρκεί για να χαρακτηριστούν τα υλικά τοξικά, μεταλλαξιογόνα κλπ. Τα ΑΛΕ περιέχουν χλωριωμένες ενώσεις (δεν αναφερόμαστε στα PCBs). Κατά την ανεξέλεγκτη καύση τους παράγονται διοξίνες. Οι ενώσεις αυτές είναι επικίνδυνες σε συγκεντρώσεις μόλις μεγαλύτερες των 0,1 ppb (!!!). Τα ΑΛΕ περιέχουν θείο σε συγκεντρώσεις πολύ υψηλότερες των συμβατικών καυσίμων (0,6-1,0%wt). Η ανεξέλεγκτη καύση τους παράγει μεγάλες ποσότητες οξειδίων του θείου. Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα κατανοητή η επιτακτική ανάγκη ελέγχου και διαχείρισης των αποβλήτων αυτών 2.3. Σημερινή πραγματικότητα Στα πλαίσια του ΠΔ. 82/2004, έχει δημιουργηθεί και λειτουργεί εθνικός φορέας εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΛΕ. Ο φορέας βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης η δε δράση του είναι πανελλαδική. Αυτή την στιγμή έχει τέσσερα κέντρα συλλογής σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Κοζάνη ενώ προβλέπεται η δημιουργία άλλων επτά. Τα στοιχεία όμως δείχνουν μια ανησυχητική εικόνα. Στην χώρα μας εκτιμάται ότι διακινούνται ετησίως περίπου 140.000 τόνοι. Εκτιμάται επίσης ότι από την παραπάνω ποσότητα μπορούν να συλλεχτούν οι 80.000 τόνοι, ενώ στην αναγέννηση μπορούν να οδηγηθούν οι 60.000 τόνοι. Στην πράξη η ετήσια συλλογή δεν ξεπερνά αυτή τη στιγμή τους 25.000 τόνους. Έντονο πρόβλημα παρουσιάζεται τους χειμερινούς μήνες και κυρίως στην βόρεια Ελλάδα, γεγονός που δείχνει ότι μεγάλες ποσότητες οδηγούνται στην παράνομη καύση. 3. Τεχνολογία αναγέννησης CYCLON Ως αναγέννηση ΑΛΕ νοείται «κάθε διεργασία που επιτρέπει την παραγωγή βασικών ελαίων και συνεπάγεται ιδίως το διαχωρισμό των προσμείξεων, των προϊόντων οξείδωσης και των προσθέτων που περιέχουν αυτά τα λιπαντικά έλαια» [7]. Τα διαφορετικά κλάσματα των αναγεννημένων λιπαντικών μετά από μίξη (blending) μεταξύ τους και με κατάλληλα πακέτα προσθέτων, διατίθενται στην αγορά ως αναγεννημένα ορυκτέλαια (Α.Ο.) με τις ίδιες προδιαγραφές όπως και τα λεγόμενα «παρθένα» λιπαντικά. 3

Στην χώρα μας εφαρμόζονται διεργασίες αναγέννησης (υδρογόνωση, εκχύλιση με προπάνιο, χρήση θειικού οξέος και αποχρωστικών γαιών) οι οποίες διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας, την χρήση φυσικών πόρων και ενέργειας καθώς και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σε σύγκριση με άλλες εναλλακτικές λύσεις διάθεσης των Χ.Ο. όπως: επανεισαγωγή στην τροφοδοσία διυλιστηρίων αργού πετρελαίου χρήση ως καυσίμου χωρίς ή μετά από προεπεξεργασία διάθεση με αποθήκευση ή εναπόθεση στο έδαφος η αναγέννηση των Χ.Ο. αποτελεί περιβαλλοντικά την πλέον ενδεδειγμένη λύση εφόσον αποτελεί διαδικασία ανακύκλωσης και συμβάλλει θετικά στον κύκλο ζωής των λιπαντικών. 3.1. Περιγραφή Στο διυλιστήριο της CYCLON παράγεται βασικό λιπαντικό ορυκτέλαιο από αναγέννηση των ΑΛΕ. Το διυλιστήριο αναγεννά ετησίως 36.000 τόνους ΑΛΕ, ενώ η δυναμικότητά του αγγίζει τους 40.000 τόνους. Με τα προϊόντα του καλύπτει το 25% των ελληνικών αναγκών σε ορυκτέλαια. Εφαρμόζεται η τεχνολογία της KTI σε συνδυασμό με αυτή του IFP (βλέπε σχήμα 1, Παράρτημα). Τα ΑΛΕ περιέχουν νερό (3-9%wt), ελαφρά κλάσματα πετρελαίου (fuel distillate) (9-12%wt), λιπαντικό ορυκτέλαιο (67-73%), βαριά κλάσματα ή υπόλειμμα (8-10%). Σκοπός της παραγωγικής διαδικασίας είναι η ανάκτηση του λιπαντικού μέρους το οποίο εμπεριέχεται στην πρώτη ύλη. Στο πρώτο στάδιο (Μονάδα 100) απομακρύνεται με απόσταξη (ατμοσφαιρική και υπό κενό) το νερό και μέρος των ελαφρών συστατικών. Το λάδι προθερμαίνεται στους 200 C και εισέρχεται στην μονάδα. Το κενό στην κορυφή της στήλης είναι περίπου 10 mbar ενώ η θερμοκρασία πυθμένα 290 C Στο δεύτερο στάδιο (Μονάδα 200) διαχωρίζεται με απόσταξη (υπό υψηλό κενό) το λιπαντικό κλάσμα. Από την κορυφή της αποστακτικής στήλης εξέρχεται το υπόλοιπο ελαφρύ κλάσμα, ενώ από τον πυθμένα εξέρχεται το βαρύ υπόλειμμα. Καρδιά της μονάδας είναι ο εξατμιστήρας λεπτής στοιβάδας. Το κενό στην κορυφή της στήλης είναι περίπου 1 mbar ενώ η θερμοκρασία πυθμένα 330 C Στο υπόλειμμα της μονάδας 200 εμπεριέχεται και μέρος του λιπαντικού κλάσματος, το οποίο είναι πολύ βαρύ για να αποστάξει. Με εκχύλιση του υπολείμματος με προπάνιο (Μονάδα 700) ανακτάται το περιεχόμενο βαρύ λιπαντικό κλάσμα ενώ από τον πυθμένα του εκχυλιστή εξέρχεται τα ασφαλτώδες υπόλειμμα. Η μονάδα λειτουργεί σε πίεση 40 barg. Ακολουθεί η καταλυτική υδρογόνωση του ορυκτελαίου που προκύπτει από τις μονάδες 200 και 700, ώστε να βελτιωθούν οι λιπαντικές του ιδιότητες (Μονάδα 300α). Η καταλυτική υδρογόνωση είναι η πλέον σύγχρονη μέθοδος επεξεργασίας λιπαντικών, με σημαντικά πλεονεκτήματα ως προς την ποιότητα του προϊόντος και την προστασία του περιβάλλοντος. Χρησιμοποιείται καταλύτης NiMo/Al2O3 και η υδρογόνωση λαμβάνει χώρα σε πιέσεις 45-50 barg και θερμοκρασίες 300-310 C. Με την καταλυτική επεξεργασία επιτυγχάνονται τα εξής: Απομάκρυνση των ετεροατόμων (S, N, Cl, O κλπ) με αποτέλεσμα την θεαματική βελτίωση του χρώματος αλλά και την χημική σταθερότητα του προϊόντος (πχ. σταθερότητα στην οξείδωση) 4

Παρακράτηση όλων των μετάλλων (βαρέων και μη) στον καταλύτη (τα μέταλλα αποτελούν δηλητήρια για τον καταλύτη) Κορεσμό μεγάλου ποσοστού του ακόρεστου κλάσματος. Με τον κορεσμό των ολεφινών εξασφαλίζεται χημική σταθερότητα ενώ με τον κορεσμό του αρωματικού δακτυλίου μειώνεται η συγκέντρωση των πολύαρωματικών συστατικών σε επίπεδα κάτω του 3%wt. Βελτίωση του δείκτη ιξώδους (συμπεριφορά του ιξώδους με την θερμοκρασία) με αποτέλεσμα την βελτίωση των λιπαντικών ιδιοτήτων των προϊόντων. Τα ορυκτέλαια μετά την υδρογόνωση κλασματώνονται και έτσι προκύπτουν προϊόντα διαφορετικών προδιαγραφών (Μονάδα 300β): Light Distillate (low viscosity) SN-150 (viscosity at 100 C: ~5 cst) SN-500 (viscosity at 100 C: ~10 cst) SN-2000 (in case DAO feeds unit 300, viscosity at 100 C: ~29 cst). Παράλληλα με τις παραπάνω μονάδες, λειτουργεί και μονάδα παραγωγής υδρογόνου (Μονάδα 500) που τροφοδοτεί τη μονάδα 300. Για τις ενεργειακές και άλλες ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας (σύστημα κενού) απαιτείται η χρήση ατμού καθώς και διαθερμικού λαδιού υψηλής θερμοκρασίας. Ο ατμός παράγεται σε δύο λέβητες, οι οποίοι χρησιμοποιούν ως καύσιμο diesel, που είναι παραπροϊόν των αποστάξεων ή ΦΑ (Μονάδα 500). Το διαθερμικό λάδι θερμαίνεται σε φούρνο με καύση diesel, όπως και οι λέβητες (Μονάδα 400). Τα αέρια καύσης του λέβητα και φούρνου καθώς και τα ασυμπύκνωτα αέρια των πύργων απόσταξης, οδηγούνται προς καύση στον πυρσό. Για τις ανάγκες ψύξης του εξοπλισμού λειτουργεί ψυκτικό κύκλωμα με πύργο ψύξης. Το απαιτούμενο νερό για ατμό και ψύξη υφίσταται επεξεργασία μέσα στο διυλιστήριο με αντίστροφη όσμωση. Για την αντιδιαβρωτική προστασία του εξοπλισμού και την ορθή λειτουργία των μονάδων (όπως αυτή της αντίστροφης όσμωσης και της επεξεργασίας υγρών αποβλήτων), λειτουργεί μονάδα προσθήκης χημικών. Για την λειτουργία των πνευματικών κινητήρων των αυτόματων βανών παράγεται συμπιεσμένος αέρας. (Μονάδα 500) Όλα τα υγρά απόβλητα οδηγούνται σε μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (Μονάδα 800). Το λάδι που διαχωρίζεται στην μονάδα αυτή ανακυκλώνεται, ενώ το νερό στην έξοδο της μονάδας εν μέρει επαναχρησιμοποιείται. Με κατάλληλη ανάμιξη των διαφορετικών κλασμάτων βασικού λιπαντικού (από την μονάδα 300α) και την προσθήκη προσθέτων προκύπτει το τελικό προϊόν στο τμήμα ανάμιξης-συσκευασίας (Μονάδα 600). Στο τμήμα συσκευάζονται τα τελικά προϊόντα. Το σύστημα πυροπροστασίας (εξοπλισμός, δυναμικότητα πυρόσβεσης, αγήματα, ασκήσεις πυρασφαλείας κλπ.) εγγυάται την ασφάλεια εγκαταστάσεων και εργαζομένων. Όλη η παραγωγική διαδικασία και η απόδοση της ελέγχεται με σύγχρονα συστήματα αυτοματισμού (DCS, SCADA) και με προγραμματισμένη δειγματοληψία από το τμήμα του Χημείου της.cyclon 5

Η λειτουργία των μονάδων είναι σύμφωνη με τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές [5, 6, 7]. Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία και το διυλιστήριο είναι πιστοποιημένα να λειτουργούν με βάση το σύστημα διασφάλισης ποιότητας ISO 9001:2000 ενώ σε ανάπτυξη βρίσκεται σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης EMAS. Η προσπάθεια για την αριστοποίηση των διεργασιών, την αύξηση της παραγωγικότητας και την εξοικονόμηση ενέργειας είναι συνεχής. 3.2. Απόδοση Τίποτε δεν πάει χαμένο. Ο συνδυασμός των τεχνολογιών που περιγράφτηκαν στην προηγούμενη παράγραφο και κύρια η χρήση υπερ-υψηλού κενού με εξατμιστήρα λεπτής στοιβάδας, ακολουθούμενο από εκλεκτική εκχύλιση με προπάνιο, μεγιστοποιεί την απόδοση της διεργασίας σε ανάκτηση χρήσιμων υλικών. Η απόδοση αγγίζει το 94%wt των ΑΛΕ ενώ το υπόλοιπο 6%wt είναι το περιεχόμενο νερό και τα ασυμπύκνωτα αέρια των μονάδων. Η κανανομή σε προϊόντα έχει ως εξής: 70-73%wt αναγεννημένα βασικά λιπαντικά, τα οποία πωλούνται χύμα ή αναμειγνύονται με πρόσθετα και συσκευάζονται προς τελικά προϊόντα 9-12%wt καύσιμο ιδιοκατανάλωσης, το οποίο ουσιαστικά καλύπτει τις θερμικές ανάγκες της αναγέννησης 8-10%wt ασφαλτικό υπόλειμμα, το οποίο πωλείται στις ασφαλτικές βιομηχανίες για την βελτίωση των μηχανικών χαρακτηριστικών της ασφάλτου (asphalt extender) 3.3. Ποιότητα προϊόντων Το μεγάλο πλεονέκτημα της εν λόγω διεργασίας, το οποίο προκύπτει από την καταλυτική υδρογόνωση, είναι η ποιότητα των αναγεννημένων λιπαντικών. Τα προϊόντα αυτά είναι εφάμιλλα των πρωτογενών λιπαντικών της ΟΜΑΔΑΣ Ι (βλέπε συγκριτικό πίνακα στο Παράρτημα). Η υψηλή ποιότητα των αναγεννημένων προϊόντων εξασφαλίζει: Την οικονομική βιωσιμότητα της αναγέννησης. Τα αναγεννημένα με υδρογονοεπεξεργασία λιπαντικά είναι καθ όλα ανταγωνιστικά σε σύγκριση με τα «παρθένα». Τα προϊόντα αυτά συμμετέχουν σε μεγάλους κρατικούς και μη διαγωνισμούς με αυστηρές προδιαγραφές και ανταγωνίζονται με απόλυτη επιτυχία υψηλής ποιότητας «παρθένα» λιπαντικά. Καταρρίπτεται έτσι η δυσφήμιση του «καμένου λαδιού». Αξίζει να σημειωθεί ότι στους ίδιους διαγωνισμούς, αναγεννημένα με θειικό οξύ λιπαντικά απορρίπτονται. Την μειωμένη ανάγκη προσθήκης βελτιωτικών πακέτων. Μειώνεται έτσι το κόστος παραγωγής και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις χρήσης του τελικού προϊόντος. 3.4. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις 6

Η τεχνολογία που εφαρμόζεται στις εγκαταστάσεις της CYCLON, υπερέχει έναντι των άλλων τεχνικών αναγέννησης ΑΛΕ (πχ. με θειικό οξύ και αποχρωστικές γαίες) στην απόδοση ανάκτησης αξιοποιήσιμων υλικών και στην ανώτερη ποιότητα των αναγεννημένων λιπαντικών. Σε αυτά αναφερθήκαμε στις προηγούμενες παραγράφους. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της τεχνολογίας αυτής έναντι των άλλων τεχνικών, το οποίο αξίζει χωριστή αναφορά, είναι οι μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις: Μειωμένη κατανάλωση φυσικών πόρων (νερό, καύσιμο κλπ). Αντί για 200.000 kcal / 100 kg ΑΛΕ, απαίτηση που αναφέρεται για την τεχνική με θειικό οξύ, στην CYCLON απαιτούνται μόλις 80.000 / 90.000 kcal / 100 kg ΑΛΕ. Μειωμένη χρήση χημικών. Αντί του θειικού οξέος για την επεξεργασία (2-4 kg / 100 kg ΑΛΕ), του ασβέστη ή της σόδας για την εξουδετέρωση (2-4 kg / 100 kg ΑΛΕ), τις αλκαλικές γαίες για τον αποχρωματισμό (8 kg / 100 kg ΑΛΕ), χρησιμοποιείται μόνο μεθανόλη για την παραγωγή υδρογόνου (1,5 kg / 100 kg ΑΛΕ). Μειωμένες εκπομπές αέριων ρύπων και οσμών. Όλες οι επικίνδυνες για το περιβάλλον και την δημόσια υγεία προσμείξεις καταστρέφονται ή δεσμεύονται στον καταλύτη Μειωμένη παραγωγή στερεών και υγρών αποβλήτων. Αντί της όξινης λάσπης που παράγεται σε μεγάλες ποσότητες και διαχειρίζεται δύσκολα (5,5-11 kg / 100 kg ΑΛΕ, περιέχει ελεύθερο οξύ σε περιεκτικότητα 10-15%) και της χρησιμοποιημένης αποχρωστικής γης (φιλτραρισμένη λάσπη, 15 kg / 100 kg ΑΛΕ, περιέχει σημαντικές ποσότητες λαδιού, ως και 50%), με την καταλυτική υδρογόνωση προκύπτει προς διαχείριση μικρή ποσότητα εξαντλημένου καταλύτη (μόλις 2,5-5,0 g / 100 kg ΑΛΕ) Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την απόδοση ανάκτησης υλικών, οδηγούν σε πολύ θεαματικότερους δείκτες για την τεχνολογία CYCLON, αν η αναφορά γίνει ανά μάζα παραγόμενων λιπαντικών. Καταλαβαίνει εύκολα κανείς γιατί η τεχνολογία αυτή έχει προταθεί ως Βέλτιστη Διαθέσιμη Τεχνική. 4. Συμπεράσματα Τα Απόβλητα Λιπαντικά Έλαια είναι επικίνδυνα υλικά για το περιβάλλον και την δημόσια υγεία. Το ΠΔ. 82.2004 αποτελεί ορόσημο για την διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων. Προτεραιότητα δίνεται στην αναγέννηση με σαφώς καθορισμένες προδιαγραφές. Στα πλαίσια του εν λόγω διατάγματος λειτουργεί εθνικός φορέας εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων αυτών. Η εικόνα της συλλογής στην χώρα μας δείχνει ότι πρέπει να γίνουν πολλά μέχρι την επίτευξη του εθνικού στόχου. Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται στην CYCLON είναι ποιοτικά και ποσοτικά η πλέον αποδοτική, αποτελεί δε μεγάλο πλεονέκτημα της χώρας μας στον τομέα της ανακύκλωσης επικίνδυνων αποβλήτων. Η τεχνολογία αυτή, παρουσιάζει ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε σύγκριση με άλλες τεχνικές αναγέννησης των ΑΛΕ. 5. Αναφορές 7

1. Ε.Μ.Π., Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Μάϊος 2000, «Καθορισμός του εθνικού σχεδιασμού και κατάρτιση πλαισίου τεχνικών προδιαγραφών για την διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων και των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων». 2. ΥΠΕΧΩΔΕ, Δ/νση Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Θορύβου, Σεπτέβριος 1998, «Εξέταση των τεχνολογιών πρόληψης και περιορισμού της ρύπανσης δραστηριοτήτων του κλάδου διαχείρισης αποβλήτων και υποβολή προτάσεων για εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών». 3. ΤΕΕ, Ιούνιος 1995, «Διερεύνηση του κυκλώματος συλλογής, διάθεσης και ανακύκλωσης ορυκτελαίων στην Ελλάδα». 4. IPPC 96/61/EC, Reference Document on Best Available Techniques for Mineral Oil and Gas Refineries, December 2001 5. IPPC 96/61/EC, Reference Document on Best Available Techniques in Common Waste Water and Waste Gas Treatment, February 2003 6. IPPC 96/61/EC, Draft Reference Document on Best Available Techniques for the Waste Treatments Industries, February 2003 7. Προεδρικό διάταγμα υπ αριθ. 82, αρ. φύλλου 64/ 2 Μαρτίου 2004, «Αντικατάσταση της 98012/2001/1996 ΚΥΑ «Καθορισμός μέτρων και όρων για την διαχείριση των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων» (Β40).» Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων». 8