Ευρωπαϊκοί στόχοι για το κλίμα και την ενέργεια Ρόλος των τοπικών αρχών στον καταρτισμό και υλοποίηση τοπικών στρατηγικών για τη βιώσιμη ενέργεια Σάββας Βλάχος Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΣΕ ΕΝΑ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΜΕΛΛΟΝ Παρασκευή ή13 Ιουνίου 2014, 8.30 830πμ 14.00 Πολιτιστικό όκέντρο Στροβόλου Ευρωπαϊκοί στόχοι για το κλίμα και την ενέργεια μέχρι το 2020 Τι είναι το Σύμφωνο των Δημάρχων; Πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την δημιουργία ενός μόνιμου δικτύου συνεργασίας μεταξύ των Ευρωπαϊκών Δήμων κατά της Κλιματικής Αλλαγής. Υπογραφή Επίσημης Δεσμευτικής Διακήρυξης Ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν; 20% μείωση των 20% μερίδιο 20% βελτίωση εκπομπών αερίων ανανεώσιμων της ενεργειακής θερμοκηπίου πηγών ενέργειας αποδοτικότητας Δέσμευση για οικονομία χαμηλού άνθρακα Προώθηση αειφόρου ανάπτυξης και πράσινων επαγγελμάτων Όλες οι ευρωπαϊκές ΤΑ ανεξάρτητα μεγέθους και της έως τώρα ενεργειακής, περιβαλλοντικής, κλιματικής πολιτικής τους (αρκεί η δέσμευσή τους μέσω τεχνικών εγγράφων) Ποιες είναι οι Δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν οι συμμετέχοντες Δήμοι; Υπέρβαση των στόχων της Ε.Ε. για μείωση εκπομπών Διοξειδίου του Άνθρακα (CO 2 ) στις επικράτειές τους σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% μέσω μέτρων προώθησης της Ενεργειακής Αποδοτικότητας και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. 1
Στην Κύπρο: 5,735 πόλεις έχουν υπογράψει Μέχρι σήμερα >186 εκατομμύρια πολίτες 3686 Σχέδια Δράσης για τη Βιώσιμη ενέργεια έχουν υποβληθεί Η Ευρώπη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Μέσα από το «Σύμφωνο των Δημάρχων», η ΕΕ έχει δείξει στον υπόλοιπο κόσμο ότι οι πολίτες είναι ενωμένοι στη δέσμευσή τους να μειώσουν τις εκπομπές CO 2. Χάρη σε αυτή την πρωτοποριακή κίνηση, κωμοπόλεις και πόλεις σε όλη την Ευρώπη αναπτύσσουν τις δικές τους τοπικές λύσεις σε αυτό το πλέον επείγον παγκόσμιο ζήτημα. José Manuel Barroso, President of the European Commission 2
Βήματα του Συμφώνου των Δημάρχων Δομές Υποστήριξης Εάν μια τοπική αρχή δεν έχει την τεχνική δυνατότητα ή τους πόρους για να ετοιμάσει το σχέδιο δράσης του δήμου, πρέπει να λάβει υποστήριξη από οργανισμούς που έχουν τέτοιες δυνατότητας π.χ. τις Δομές Υποστήριξης. Κατάλογος των Δομών Υποστήριξης υπάρχει στο διαδικτυακό τόπο του Συμφώνου των Δημάρχων. Δομές υποστήριξης του Συμφώνου των Δημάρχων στην Κύπρο είναι η Ένωση Κοινοτήτων και η Ένωση Δήμων Κύπρου, οι οποίες έχουν διορίσει το Ενεργειακό όγραφείο Κυπρίων Πολιτών ως τον εκτελεστικό οργανισμό για την προώθηση του Συμφώνου στην Κύπρο. Ρόλος των τοπικών Ενεργειακών Γραφείων Παροχή τεχνικής βοήθειας στην προετοιμασία των Ενεργειακών Σχεδίων Δράσης Διοργάνωση των ημερίδων ενημέρωσης /πληροφόρησης των δημοτών Βοήθεια στην υλοποίηση Βοήθεια στην προετοιμασία προτάσεων για επιχορήγηση από Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (European Ιnvestment Βank, EIB) 3
Το Σύμφωνο των Νησιών (The Pact of Islands) Τι είναι το Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια; Το Σύμφωνο των Νησιών είναι ένα δεσμευτικό κείμενο με το οποίο οι νησιώτικες τοπικές αρχές αναλαμβάνουν την πολιτική δέσμευση να πραγματοποιήσουν τους στόχους του έργου. Η συνθήκη των Νήσων δεσμεύει τους υπογράφοντες για τα ακόλουθα: Την περαιτέρω εφαρμογή των στόχων του 2020, μειώνοντας τις εκπομπές CO 2 τουλάχιστον κατά 20%. Δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 19ης Ιανουαρίου 2012 Θέσπιση του Συμφώνου των Νήσων ως μια επίσημη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Βασικό έγγραφο που περιγράφει πως μία Τοπική Αρχή θα επιτύχει τις δεσμεύσεις της για το 2020 και το όραμα της για ένα αειφόρο μέλλον. Τι περιλαμβάνει το Σχέδιο Δράσης; Βασική απογραφή εκπομπών (Που βρίσκεστε;) Στόχος για το 2020 (Που θέλετε να φτάσετε;) Κατάλογος δράσεων (Πως θα φτάσετε στο στόχο;) Το Σύμφωνο των Νησιών (The Pact of Islands) Το Σύμφωνο των Νησιών στην Κύπρο Τι είναι το Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια; ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ/ΣΤΟΧΟΙ Pact of Island signing ceremony, Cyprus, 20 January 2011 Pact of Island signing ceremony, Brussels, 12 April 2011 4
Τι είναι το Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια; Ενεργειακά ισοζύγια Τοπικών Αρχών (έτος 2009) 1.400.000 Baseline Energy Inventories for 2009 Final Energy Consumption (MWh) 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 RESIDENTIAL PRIMARY SECONDARY TERTIARY PUBLIC LIGHTING TRANSPORTS Τι μπορεί να πετύχει μία Τοπική Αρχή με το ΣΔΒΕ; Εκπομπές CO2 Τοπικών Αρχών (έτος 2009) Η διαρκής βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και των συνεπαγόμενων εξοικονομήσεων κόστους. Ανταπόκριση στην υποχρέωση διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος μέσα από την υλοποίηση πολιτικών για την αειφόρο ενέργεια. Βελτιστοποίηση των εσωτερικών ενεργειακών δομών και διαδικασιών σε τοπικό επίπεδο. Βελτίωση της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων και προώθηση της ενίσχυσης του ρόλου των τοπικών παραγόντων μέσα από τη συμμετοχή τους στα κοινά. Δυνατότητα εντοπισμού των ισχυρών και αδυνάτων σημείων καθώς και των δυνατοτήτων για βελτίωση. Δυνατότητα σύγκρισης και ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των εμπλεκόμενων Τοπικών Αρχών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Δυνατότητα διαρκούς ελέγχου και αναφοράς επιτευγμάτων. Επίσημη αναγνώριση των τοπικών προσπαθειών σε επίπεδο ενεργειακής πολιτικής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς μηχανισμούς. Βελτίωση της επικοινωνίας και της συνεργασίας με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Δημιουργία καλύτερων συνθηκών ζωής για τους πολίτες. tonnes of CO 2 emissions in 2020 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 2020 CO 2 reduction objectives 2009 2020 5
Εκπομπές CO2 Τοπικών Αρχών (έτος 2009) Τι έχει αλλάξει από το 2009 μέχρι το 2013; 45 40 35 CO 2 /capita 4.000 3.500 Electricity production from Renewable Energy Sources 2009 and 2013 249% αύξηση tons CO 2 per year 30 25 20 15 10 Average 7.8 tons Electricity production (MWh) 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 5 0 RES electricity 2009 RES electricity 2013 Τι έχει αλλάξει από το 2009 μέχρι το 2013; Final Energy Consumption (MWh) 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 Baseline Energy Inventories for 2009 and 2013 21% μείωση Αναβάθμιση ενεργειακής απόδοσης στον οδικό φωτισμό, φώτα τροχαίας και δημόσιο φωτισμό RESIDENTIAL PRIMARY SECONDARY TERTIARY PUBLIC LIGHTING TRANSPORTS 2013 total energy consumption 6
Αναβάθμιση ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων Ρυθμιστικές παρεμβάσεις Αποδοτικότητα στο στόλων οχημάτων της Τοπικής Αρχής και καλύτερος έλεγχος Ενίσχυση βιώσιμης κινητικότητας Υποδομές συνεργασίες και υπηρεσίες 7
Επικοινωνία, ενημέρωση και εμπλοκή πολιτών Σχεδιασμός Χρήσεων Γης Ενθάρρυνση και προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Διαχείριση και αξιοποίηση αποβλήτων 8
Αντλώντας χρηματοδότηση για τα ΣΔΒΕ Ευρωπαϊκά Χρηματοδοτικά προγράμματα Χρηματοδότηση τρίτων (ESCOs) Χορηγίες/ επιδοτήσεις Φορολογικές απαλλαγές/ Κίνητρα/τέλη Δάνεια Ευχαριστώ Σάββας Βλάχος Cyprus Energy Agency +357 22667716 Savvas.vlachos@cea.org.cyvlachos@cea org cy www.cea.org.cy 10 12 Lefkonos Street, 1011 Lefkosia, Cyprus Ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκηση; Να οδηγήσει την τοπική κοινωνία στη βιώσιμη ανάπτυξη και σε μέλλον χαμηλού άνθρακα σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής για τους πολίτες της στην καλύτερη παροχή δημόσιων υπηρεσιών στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην ενίσχυση και διαμόρφωση των εθνικών και Ευρωπαϊκών πολιτικών και στόχων 9