Αγχώδεις διαταραχές σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε Στεφανιαία Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. ΛΑΧΑΝΑ ΣΩΤΗΡΙΑ ΠΙΚΟΥΛΑ ΣΤΑΜΑΤΙΚΗ ΡΟΥΣΣΟΥ ΑΝΝΑ

Αγχώδεις διαταραχές σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε Στεφανιαία Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. ΛΑΧΑΝΑ ΣΩΤΗΡΙΑ ΠΙΚΟΥΛΑ ΣΤΑΜΑΤΙΚΗ ΡΟΥΣΣΟΥ ΑΝΝΑ

Στις σύγχρονες Στεφανιαίες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας αντιµετωπίζονται κυρίως ασθενείς που εµφανίζουν έµφραγµα του µυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιογενές σοκ, ασθενείς µε διαταραχές ρυθµού καθώς επίσης παρέχεται και µετεγχειρητική φροντίδα σε καρδιοχειρουργηµένους ασθενείς. Οι ασθενείς αυτοί αρκετά συχνά εµφανίζουν αγχώδεις διαταραχές όπως απλή ανησυχία, διαταραχή πανικού και παραλήρηµα, που είναι η πιο συχνή νευροψυχιατρική διαταραχή.

Οι αγχώδεις διαταραχές περιλαµβάνουν ένα ευρύ φάσµα κλινικών συµπτωµάτων όπως φόβος, άγχος, παραληρητικές ιδέες, ψευδαισθήσεις, ανησυχία, σηµεία κατάθλιψης, επιθετικότητα και παραλήρηµα. Το παραλήρηµα µπορεί τώρα να διαγνωσθεί µε τη Μέθοδο Αξιολόγησης Σύγχυσης για τη ΜΕΘ ( Confusion Assessment Method for ICU : CAM- ICU). H επίπτωση του παραληρήµατος εµφανίζεται σε ποσοστό 5,7% σε ασθενείς µε προχωρηµένη ηλικία και µετά από καρδιακή ανακοπή. H διαταραχή πανικού ήταν παρούσα σχεδόν στο 1/3 των ασθενών µε έµφραγµα του µυοκαρδίου. Αντίδραση φόβου και ενίοτε πανικού. Ο ασθενής µε αυτές τις συναισθηµατικές αντιδράσεις, εµφανίζει συχνά ένα υπερβολικό άγχος, πολλές φορές µε κατάθλιψη

Οξεία αντίδραση φόβου Πίνακας :Κλινικές εκδηλώσεις Έντροµη έκφραση προσώπου, ωχρότητα, αίσθηµα ναυτίας Οξεία ψυχωτική αντίδραση Διαταραχές σκέψης, διαταραχές ύπνου, παραληρητικές ιδέες και ψευδαισθήσεις Αγχώδης αντίδραση Φόβος, διάσπαση προσοχής, διακοπτόµενος ύπνος Παραλήρηµα (delirium) Ευµετάβλητο συναίσθηµα, επηρεασµένες γνωστικές λειτουργίες(προσανατολισµός, µνήµη, κρίση), διαταραχές κύκλου ύπνου-εγρήγορσης, νυχτερινή επιδείνωση των συµπτωµάτων, θόλωση της συνείδησης, µεταβολές στη ψυχοκινητική δραστηριότητα Κατάθλιψη Ανορεξία, παραίτηση, απόσυρση, αρνητισµός, αίσθηµα απελπισίας, σοβαρές διαταραχές ύπνου Παρατεταµένη ένταση Υπερεγρήγορση, εφίδρωση, ταχυκαρδία, τινάγµατα

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Η ηλικία Το φύλο Σε αρκετές µελέτες σε ασθενείς µε έµφραγµα του µυοκαρδίου, οι γυναίκες είχαν υψηλότερα επίπεδα άγχους απ ότι οι άνδρες. Δεν είναι τόσο σαφής ο λόγος για αυτή τη διαφορά. Ωστόσο έχουν αναφερθεί αιτίες όπως ο ρόλος της γυναίκας ως φροντιστής της οικογένειας, ο φόβος της γυναίκας για ελλιπή υποστήριξη κατά την ανάρρωση και η αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι πολιτισµικά περισσότερο διατεθειµένες να εκφράσουν τα συναισθήµατα από τους άνδρες. Ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε Στεφανιαία Μονάδα Εντατικής Θεραπείας συνήθως αντιµετωπίζουν ένα µέτριο επίπεδο άγχους, σε αντίθεση µε τους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε µηχανική υποστήριξη αναπνευστικής λειτουργίας µέσω ενδοτραχειακής διασωλήνωσης, οι οποίοι τείνουν να έχουν µεγαλύτερη ανησυχία.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Η ηλικία φαίνεται ότι αποτελεί ισχυρό προδιαθεσικό παράγοντα µε το ποσοστό να ανέρχεται σε έως και 56%. Η χρήση ψυχοτρόπων και αντιχοληνεργικών φαρµάκων Η άνοια. Το ιστορικό κατάθλιψης. Η επιληψία. Το Parkinson. Ο αλκοολισµός. Το φύλο, µε τους άνδρες να έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν delirium σε σχέση µε τις γυναίκες. Οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές, η υπέρταση ή η υπόταση, οι µεταβολικές διαταραχές. Το περιβάλλον του νοσοκοµείου, και ιδιαίτερα στις Μονάδες Εντατικής Παρακολούθησης, όπου επικρατούν διάφοροι ήχοι και ειδικός φωτισµός. Η κοινωνική αποµόνωση, η ακινητοποίηση, το άγνωστο περιβάλλον, ο υπερβολικός θόρυβος, η αίσθηση µονοτονίας καθώς και η απουσία της ηµερησίας διακύµανσης του φωτός. Η στέρηση ύπνου µπορεί να οδηγήσει σε ορισµένες γνωστικές και αντιληπτικές αλλαγές, όπως η ελάττωση ικανότητας συγκέντρωσης, ο αποπροσανατολισµός και διαταραχές της όρασης. Οι αντιληπτικές ανωµαλίες βιώνονται ως παραισθήσεις ή ψευδαισθήσεις. Ως προς τις αγχώδεις διαταραχές τα αποτελέσµατα µέτρησης άγχους ήταν υψηλότερα στους καπνιστές από τους µη καπνιστές και δη στις γυναίκες απ ότι στους άνδρες. Σε µια µελέτη διαπιστώθηκε ότι τα αγχώδη συµπτώµατα συχνά συνυπάρχουν µε τα καταθλιπτικά συµπτώµατα σε ασθενείς µε καρδιακή ανεπάρκεια.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ Η επιλογή τόσο του φαρµάκου όσο και της δοσολογίας και της οδού χορήγησης του, εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της αντίδρασης, την ταυτόχρονη χορηγούµενη φαρµακευτική αγωγή και τη γενική κλινική κατάσταση του ασθενή. Αγχώδεις αντιδράσεις. Οι βενζοδιαζεπίνες δείξει ότι οι βενζοδιαζεπίνες είναι το φάρµακο εκλογής. Οι µελέτες έχουν είναι αποτελεσµατικές στην ανακούφιση του άγχους και στην πρόκληση ήπιας καταστολής χωρίς να προκαλούν κλινικά σηµαντικές µεταβολές στην αρτηριακή πίεση, καρδιακή συχνότητα, καρδιακή εξώθηση και αναπνευστική κατάσταση. Παραλήρηµα. Η αλοπεριδόλη είναι το φάρµακο εκλογής εξαιτίας των πολλών οδών χορήγησής της και των ήπιων κατασταλτικών, αντιχολινεργικών και καρδιαγγειακών της δράσεων στις συνήθεις δόσεις (2-10 mg). Κατάθλιψη. Κάθε περίπτωση εξατοµικεύεται σχετικά µε την επιλογή του φαρµάκου. Γενικά, προτιµούνται τα νεότερα αντικαταθλιπτικά σκευάσµατα έναντι των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών, εξαιτίας των σοβαρών αντιχολινεργικών και καρδιαγγειακών παρενεργειών που εµφανίζουν τα τελευταία.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ Οι ψυχοκοινωνικές και περιβαλλοντικές παρεµβάσεις αποτελούν χρήσιµες προσθήκες για την ταχύτερη και αποτελεσµατικότερη διαχείριση των ασθενών µε αγχώδεις διαταραχές. -Συχνή επικοινωνία µε τον ασθενή και την οικογένεια του. Ήρεµη προφορική διαβεβαίωση και ο αναπροσανατολισµός µπορούν να είναι χρήσιµα εργαλεία. -Η παρουσία γνώριµων προσωπικών αντικειµένων (ρολόγια, ραδιόφωνα ή οικογενειακές φωτογραφίες από το σπίτι) -Έλεγχος του αισθητηριακού και φυσικού περιβάλλοντος του ασθενή: (1) Διατήρηση του εναλλαγής ηµέρας νύχτας µέσω παραθύρων στο χώρο της Μονάδας. (2) Ελάττωση φωτισµού και επιπέδου θορύβων κατά τις νυχτερινές ώρες. (3) Τοποθέτηση µηχανικού εξοπλισµού µακριά από την κεφαλή του κρεβατιού ώστε να ελαττωθούν τα επίπεδα θορύβου. (4) Τοποθέτηση ρολογιών, ηµερολογίων στο χώρο για τη διατήρηση του προσανατολισµού στο χρόνο.

Σας ευχαριστούµε