ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ ΣΤΗΝ 11η ΣΥΝΟ Ο ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Συντρόφισσες και σύντροφοι, φίλες και φίλοι, αγαπητέ Γιαννάκη, αγαπητέ Martin, σε ευχαριστώ για τη θερµή αλληλεγγύη και τα λόγια υποστήριξης. Τα χρειαζόµαστε, µας δίνουν κουράγιο να συνεχίσουµε ένα δύσκολο αγώνα. Όλοι µας εδώ, όχι µόνον εγώ, όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αναλάβαµε µια πολύ µεγάλη ευθύνη, µια ιστορική ευθύνη. Και θέλω να σας πω ότι θα την φέρουµε σε πέρας και µε αξιοπρέπεια, αλλάζοντας τη χώρα και βοηθώντας να αλλάξουµε και την Ευρώπη. Πριν από δεκαεπτά µήνες, η χώρα µας, όλοι µαζί, ξεκινήσαµε ένα µεγάλο ταξίδι. Ένα ταξίδι, µέσα στις πιο δύσκολες και απρόσµενες συνθήκες. Ξεκινήσαµε από έναν τόπο, που δεν ήταν αυτός που θέλαµε, που δεν ήταν αυτός που άξιζε στους Έλληνες. Τίποτα απ' όσα ζούσαµε τότε που ξεκινήσαµε, δεν ήταν δικά µας, δεν µας εκπροσωπούσαν. εν ήταν δικές µας αξίες, η διαφθορά, το ρουσφέτι, η αδικία, ο πλουτισµός των λίγων και ισχυρών. Ήταν ένας τόπος, όπου η δύναµή µας δεν εξαρτιόταν από τι σπουδάσαµε ή πόσο σκληρά δουλεύαµε, αλλά από το ποιον ξέραµε και τι του είχαµε υποσχεθεί. Ήταν ένας κόσµος, όπου τα παιδιά µας δεν είχαν ελπίδα να προχωρήσουν µπροστά, αν δεν ήταν έτοιµα να στηθούν ικέτες µπροστά στην πόρτα των γραφείων των παραγόντων. Ήταν ένας κόσµος, όπου η δύναµη της ψυχής µας και των αξιών µας, η δύναµη της δικής µας δηµιουργίας ακυρωνόταν καθηµερινά από την πελατειακή δύναµη του ισχυρού. Ναι, και εµείς φτιάξαµε αυτό τον κόσµο, αλλά αυτό τον κόσµο αποφασίσαµε εµείς, το ΠΑΣΟΚ, να τον αρνηθούµε, για να µην τον αφήσουµε στα παιδιά µας. Γιατί ήταν ένας κόσµος, που δεν µας χωρούσε. Και ξεκινήσαµε µια διαφορετική διαδροµή, τη διαδροµή µας, το µεγάλο µας ταξίδι. 1
Φύγαµε από το παλιό λιµάνι. εν ξέραµε την ακριβή διαδροµή και τι εµπόδια θα είχαµε µπροστά µας, αλλά ξέραµε ότι εκεί όπου θα πηγαίναµε και εκεί όπου θα πάµε, είναι ένας διαφορετικός, ένας άλλος κόσµος. Ξέραµε και ξέρουµε τον προορισµό µας, εκεί όπου τα παιδιά µας θα µετριούνται από τις πραγµατικές τους δυνάµεις - και έχουν δυνάµεις. Θα χτίζουν τα δικά τους όνειρα. Και αυτά τα όνειρα, θα τα πραγµατοποιούν. Αυτό τον κόσµο ονειρευτήκαµε και αυτό τον κόσµο χρωστάει η δική µας γενιά στην επόµενη. Είναι το λιγότερο που µπορούµε να τους αφήσουµε. Φίλες και φίλοι, τον κόσµο τον παλιό, τον αφήσαµε πίσω µας για πάντα. Κι αν δεν φτάσαµε ακόµα εκεί όπου υποσχεθήκαµε, δεν είναι γιατί πορευόµαστε λάθος, αλλά γιατί ο δρόµος είναι και δύσκολος, και µακρύς. Για να πας από τη διαφθορά και το ρουσφέτι, στην αξιοκρατία και την προοπτική, θέλει δουλειά πολλή. Θέλει δουλειά πολλή, για να πας από την κοινωνία της εξάρτησης, στην κοινωνία της παραγωγής και της δηµιουργίας. Θέλει δουλειά πολλή, για να πιστέψεις στις δικές σου δυνάµεις. Φίλες και φίλοι, σας ευχαριστώ και σας συγχαίρω για τον αγώνα που δίνει ο καθένας από εσάς, µέσα σε αυτή τη διαδροµή. Στο δικό του χώρο, στο δικό του ήµο, στη δουλειά του. Αναλάβαµε µαζί ένα δύσκολο αγώνα. Να οδηγήσουµε τη χώρα µπροστά και γι' αυτό µας εµπιστεύτηκε ο Έλληνας πολίτης. Και είµαστε όλοι εδώ σήµερα, για να πούµε ότι, παρά τις δυσκολίες, παρά το βάρος της ευθύνης, εµείς δεν κάνουµε πίσω. Θα οδηγήσουµε τη χώρα σε ένα νέο προορισµό και, αυτό το ιστορικό εγχείρηµα, θα το φτάσουµε µέχρι το τέλος. Και ναι, µαζί θα τα καταφέρουµε, µαζί µε την ελληνική κοινωνία, για να βγάλουµε τη χώρα από το µεγάλο αδιέξοδο, για να ζήσουν τα παιδιά µας σε µια Ελλάδα που τους αξίζει. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια, συντρόφισσες και σύντροφοι, ότι η πατρίδα µας, µας χρειάστηκε. Και σε αυτή την κρίσιµη ιστορική στιγµή, εµείς ανταποκριθήκαµε. Ανταποκριθήκαµε για τη χώρα µας, γι' αυτά που θα παραδώσουµε στα παιδιά µας, όπως έκανε πάντα η παράταξή µας, όπως επιτάσσουν οι αρχές µας και οι αξίες που υπηρετούµε. Βρεθήκαµε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, µιας χρεοκοπίας οικονοµικής, θεσµικής και ηθικής, που µας άφησαν οι προηγούµενοι. Κι εµείς, σηκώσαµε τη σηµαία και είπαµε «αυτός δεν είναι ο τόπος όπου θέλουµε να ζήσουµε». Και αν δεν ζήσαµε την τραγωδία της χρεοκοπίας, αν δεν ζήσαµε τις κλειστές δηµόσιες υπηρεσίες, αν δεν ζήσαµε τα κλειστά νοσοκοµεία και σχολεία, αν δεν ζήσαµε την αδυναµία του κράτους να πληρώσει συντάξεις και µισθούς, αν δεν ζήσαµε τις τράπεζες να κατεβάζουν ρολά, αν δεν ζήσαµε την τραγωδία της χρεοκοπίας, για πρώτη φορά, µίας από τις 25 πιο αναπτυγµένες χώρες του κόσµου - και ήµασταν πολύ κοντά, το θυµόµαστε όλοι, και το αποφύγαµε - το οφείλουµε στις προσπάθειες όλων µας. Το οφείλουµε στην αποφασιστικότητά µας, να αφήσουµε αυτό τον κόσµο πίσω µας. Το συλλογικό µας επίτευγµα οφείλεται στον αγώνα που δώσαµε, για να πείσουµε τη ιεθνή Κοινότητα και την Ευρωπαϊκή Ένωση να ασχοληθούν µε εµάς, να δώσουν µια ευκαιρία στη χώρα µας. Οφείλεται στον αγώνα του καθενός από εµάς, να στηρίξουµε αυτή την πατριωτική προσπάθεια. Οφείλεται στην ωριµότητά µας, στις θυσίες µας, ναι, και στις προσπάθειές µας. 2
Συντρόφισσες και σύντροφοι, ένα πράγµα θέλω να σας µείνει σήµερα από την οµιλία µου, και απευθύνοµαι σε όλους, σε κάθε συµπολίτη: ο δρόµος είναι µακρύς, πολλά θα αντιµετωπίσουµε σε αυτό το δρόµο, αλλά η µόνη µας ελπίδα να φτάσουµε εκεί όπου συνταχθήκαµε, είναι να πάµε µε σταθερό βήµα και να µιλάµε µε τη γλώσσα της αλήθειας. Θα ακούσουµε πολλές σειρήνες, που θα τραγουδάνε ένα τραγούδι δελεαστικό, να επιστρέψουµε στο παρελθόν ή σε έναν ανύπαρκτο παράδεισο. Θα ακούσουµε καλέσµατα, να εγκαταλείψουµε τη µεγάλη µας αυτή προσπάθεια, που βρίσκεται στα µισά του δρόµου. Θα ακούσουµε πολλούς, να λένε ότι δεν θα τα καταφέρουµε. Θέλω να ξέρετε ότι, από εµένα, θα ακούτε µόνο τη γλώσσα της αλήθειας. Έτσι ξεκίνησα, έτσι θα συνεχίσω. Και η αλήθεια είναι οδηγός µας, είναι το µόνο µας απάγκιο. Και ξέρουµε ότι, πάνω στην αλήθεια, µπορούµε να χτίσουµε µια διαφορετική Ελλάδα και ότι µπορούµε και να τα καταφέρουµε. Ξέρω και τις απορίες και τις ανησυχίες και το φόβο των συµπολιτών µας, τα ακούω, τα γνωρίζω: το φως στο τούνελ, πιάνουν τόπο οι θυσίες; Μήπως µας περιµένουν και χειρότερα νέα µέτρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Θα φύγουµε από το ευρώ; Θα κηρύξουµε πτώχευση; Υπάρχει ελπίδα; Ποιο το σχέδιο; Πότε η ανάπτυξη; Θα πληρώσουν κάποιοι τα κλεµµένα; Τι γίνεται µε τη ικαιοσύνη; Γιατί δεν αλλάζει πιο γρήγορα η Ελλάδα; Είναι θέµα συντονισµού; Θα πάµε σε εκλογές; Η ανέχεια, η εγκληµατικότητα, η ανοµία, οι εξελίξεις στην περιοχή και η προσφυγιά, η ανάγκη να δούµε µε ανθρωπιά τα προβλήµατα των πιο αδύναµων - ανέργων, συνταξιούχων, γυναικών, ατόµων µε αναπηρία ή µεταναστών. Όλα αυτά και πολλά ακόµα είναι στην καθηµερινή κουβέντα των συµπολιτών µας. Όλα αυτά είναι κατανοητά και εύλογα ερωτήµατα, σε µια περίοδο δύσκολη, µια πρωτοφανή περίοδο για τα δεδοµένα εντός και εκτός Ελλάδας. Γι' αυτά θέλω σήµερα να µιλήσω. Και θα σας µιλήσω, πρώτα απ' όλα, για τον αγώνα που κάναµε, τι βρήκαµε και τι έχουµε πετύχει µέχρι σήµερα. Θα µιλήσω, επίσης, για τις δύσκολες µάχες που έχουµε µπροστά µας. Γιατί οι µάχες δεν τελείωσαν. Θα σας µιλήσω για το σχεδιασµό µας να αλλάξουµε την Ελλάδα ριζικά, για τις θετικές µας προοπτικές, αλλά και για τον ρόλο του καθενός από εµάς, από τα στελέχη του Κινήµατος, µέχρι και του κάθε πολίτη, σε αυτή τη µεγάλη προσπάθεια. Για να είµαι σαφής και καθαρός, για τις ευθύνες που έχει ο καθένας µας σε αυτή την ιστορική πορεία. Πρώτα απ' όλα, ναι, η διαδροµή για τη σωτηρία και τη ριζική αλλαγή είναι δύσκολη. Πονάει, έχει κόπους και θυσίες. Ποιος πίστεψε ότι δεν θα έχει; Ποιος ισχυρίστηκε ότι η ανόρθωση θα µπορούσε να είναι περίπατος; Για να δούµε, όµως, από πού ξεκινήσαµε και τι πετύχαµε. Μιλάµε συχνά για το χρέος. Τι είναι το χρέος; Είναι ένα στατιστικό µέγεθος, που µετράνε οι ξένοι; Όχι. Το χρέος είναι το µεγαλύτερο βαρίδι στο λαιµό των παιδιών µας. Αυτό που διπλασίασε η Νέα ηµοκρατία. Και τι είναι το έλλειµµα; Είναι τα νέα βαρίδια, που τους προσθέτουµε κάθε χρόνο. Σε πέντε χρόνια µόνο, η Νέα ηµοκρατία διπλασίασε και τα δύο, και το χρέος, και το έλλειµµα. 3
Γι' αυτό και δεν µπορούσε κανένας να πάρει ανάσα. Η προηγούµενη κυβέρνηση έπνιξε τις επόµενες γενιές, για να ζήσει αυτή καλύτερα, οι λίγοι και οι δικοί της. Αυτά έµαθαν και οι δανειστές µας και αντέδρασαν, δεν µας δάνειζαν και ακόµα δεν µας δανείζουν. Τουλάχιστον, µε ανεκτά επιτόκια. Σήµερα, η Ελλάδα θα δανειζόταν µε 11%-13%, ενώ η Γερµανία δανείζεται µε 2%. ηλαδή, για κάθε 1 δις που θα δανειζόµασταν για 5 χρόνια οι Έλληνες, θα πληρώναµε 2 δις ευρώ επιπλέον τόκους από τους Γερµανούς. Όροι δανεισµού, τοκογλυφικοί. Αυτά δεν τα πληρώνει άλλος, το ελληνικό νοικοκυριό θα τα πλήρωνε. Βάρος αβάσταχτο για εµάς και για κάθε γενιά που θα έρθει µετά από εµάς. Γι' αυτό και σταµάτησαν να µας δανείζουν. ηλαδή, µας πήγαιναν για χρεοκοπία. Και όταν βρεθήκαµε σε αυτή τη θέση, λόγω των δικών µας πράξεων, δηλαδή της προηγούµενης κυβέρνησης, της Νέας ηµοκρατίας, ξέρατε τι έλεγαν τότε οι Ευρωπαίοι εταίροι µας; «εν µας χρειάζεστε, λύστε το πρόβληµα µόνοι σας. Κάντε τις αναγκαίες αλλαγές στη χώρα σας και οι αγορές θα ηρεµήσουν. Και αν πληρώνετε κάτι παραπάνω, καλά να πάθετε. Τα θέλατε και τα κάνατε. Πάρτε επιτέλους την ευθύνη για τις δικές σας πράξεις. Γιατί ζητάτε από εµάς να σας στηρίξουµε, όταν εσείς τα κάνατε χάλια;». Αυτή ήταν η συνήθης αντίδραση. Και όµως, το παλέψαµε και πείσαµε ότι το πρόβληµα δεν είναι µόνο ελληνικό, αλλά και ευρωπαϊκό. Και έγινε ο µηχανισµός στήριξης. Και όσοι µας κάνουν εύκολη κριτική για το µηχανισµό στήριξης, ας µας πουν την εναλλακτική τους πρόταση, ευθαρσώς. ιότι µία ήταν η εναλλακτική πρόταση. Η εναλλακτική, θα ήταν η φτώχεια και η µιζέρια, οι µαζικές απολύσεις από ΕΚΟ και ηµόσιο, η πιθανή µας έξοδος από το ευρώ. Κλειστές οι τράπεζες, χρεοκοπηµένες οι εταιρείες. Και µια ολόκληρη γενιά, η νέα γενιά του σήµερα, θα ονοµαζόταν η χαµένη ελληνική γενιά. Να και οι πρώτες σειρήνες στην πορεία µας. «Πείτε πάλι ψέµατα», µας είπαν. «Χρεώστε κι άλλο τα παιδιά σας. Κάντε σαν να µην συµβαίνει τίποτα». Εµείς καταφέραµε, µε σκληρές και συστηµατικές διαπραγµατεύσεις, να αλλάξουµε µια πορεία προδιαγεγραµµένη. Τα µέτρα, ναι, σκληρά και άµεσα, ήταν η µία πλευρά του νοµίσµατος. Η άλλη, ήταν ότι έπρεπε να στήσουµε από το µηδέν ένα µηχανισµό, που θα µας εξασφάλιζε ένα ασύλληπτο ποσό, πρωτοφανές στα χρονικά, για να σταθούµε στα πόδια µας. Ποιο είναι το ποσό; Για να καταλάβουµε τις διαστάσεις του προβλήµατος. Στη Βραζιλία, στη µεγάλη αυτή χώρα των 200 εκατοµµυρίων κατοίκων, το 2002, το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο έδωσε το τότε πρωτοφανές ποσό των 22 δις ευρώ. Ήταν τότε το µεγαλύτερο ποσό που δόθηκε ποτέ. Πήρε συνολικά 22 δις ευρώ. Εµείς, από το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο και µόνο, παίρνουµε ήδη 30 δις ευρώ. Τι λέει η Αξιωµατική Αντιπολίτευση; Τι λένε οι άλλες πολιτικές δυνάµεις; Μιλούν σαν όλα αυτά να µην συνέβησαν ποτέ. Παριστάνουν ότι ξεχνούν ότι, το πρωτοφανές ποσό των 30 δις ευρώ που µας καταβάλλει το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, θα είχε ήδη εξαντληθεί, αν δεν είχαµε πείσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να µας στηρίξει. Και πάλι θα βρισκόµασταν µπροστά στο φάσµα της χρεοκοπίας. ιότι τόσο µεγάλη, τόσο χαώδης είναι η µαύρη τρύπα, που µας άφησε η Νέα ηµοκρατία. Και σήµερα, δεν ντρέπεται για τις πράξεις της, αλλά κάνει και κριτική κι από πάνω. 4
Παριστάνουν ότι ξεχνούν ότι, απ' αυτό το πρωτοφανές ποσό των 110 δις, τα 80 δις τα καταβάλλουν, όχι κάποια υπερδύναµη, αλλά οι Ευρωπαίοι φορολογούµενοι. Επαναλαµβάνω, λοιπόν: αρκετά µε τα παραµύθια και την κριτική, που νοµίζουν ότι είναι εκ του ασφαλούς. εν είναι, γιατί θυµόµαστε. εν είναι, γιατί πλέον γνωρίζουµε πώς και γιατί η Ελλάδα έφτασε εδώ. Μάλιστα, µόνο προδότη δεν µε είπαν, επειδή συζήτησα, λένε, µε τον επικεφαλής του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου, όταν η Ελλάδα βρέθηκε στη δίνη του κυκλώνα. Επειδή έψαχνα λεφτά για τη χώρα µου. Τότε που δίναµε µάχη για να βρούµε λύση, για να µη ζήσουµε τη χρεοκοπία. Ποιος θα τα πλήρωνε; Ο κ. Καραµανλής; Ο κ. Σαµαράς; Ο κ. Αλογοσκούφης; Ο κ. Ρουσόπουλος; Ο κ. Βουλγαράκης; Φυσικά, για την πατρίδα µίλησα και θα µιλώ µε τους πάντες, µε κάθε αρµόδιο ανά την υφήλιο, µε κάθε έναν που θα µπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα. Και αυτό έκανα και αυτό κάνω. Με τραπεζίτες, µε διακεκριµένους οικονοµολόγους, µε αρχηγούς κρατών εντός και εκτός Ευρώπης, µε επικεφαλής όλων των διεθνών Οργανισµών. ιότι ο δρόµος, και είναι µακρύς, αλλά θα είναι και µακρύτερος, αν δεν κινητοποιήσουµε όλες τις δυνάµεις που έχουµε στη διάθεσή µας. Όχι, η δική µας Κυβέρνηση και το δικό µας Κίνηµα δεν είναι µαθηµένο να σταυρώνει τα χέρια, όπως έκαναν άλλοι, σε άλλες, κρίσιµες διαπραγµατεύσεις. εν είµαστε µαθηµένοι να αφήνουµε τα πράγµατα στη µοίρα τους. εν είµαστε µαθηµένοι να ψάχνουµε άλλοθι για την αδράνειά µας. είτε τι έγινε στην Ιρλανδία. Ένας Πρωθυπουργός δεξιός, συντηρητικός, αλλά τουλάχιστον ντόµπρος, ανέλαβε τις ευθύνες του. Πέρασε δύσκολα µέτρα για να σώσει τη χώρα του και µετά πήγε σε εκλογές. εν φυγοµάχησε, δεν έριξε την απασφαλισµένη βόµβα στην επόµενη κυβέρνηση, όπως έκανε η Νέα ηµοκρατία. Και σήµερα, κρύβεται η ηγεσία της, πίσω από το γεγονός ότι εµείς πήραµε τις δύσκολες αποφάσεις. Αυτοί, τις κρίσιµες στιγµές, εξαφανίστηκαν. Και τώρα, θέλουν και κάνουν και κλεφτοπόλεµο. Φίλες και φίλοι, δεν περιµένω δικαίωση από τη Νέα ηµοκρατία για τις δικές µας πράξεις και πολιτικές. Περιµένω, από την παράταξη που µας έφερε έως εδώ, τουλάχιστον την υποτυπώδη αίσθηση της σοβαρότητας, της υπευθυνότητας, αλλά και του σεβασµού απέναντι στην τεράστια προσπάθεια που καταβάλλει σήµερα ο Ελληνικός λαός. Ξεκινήσαµε ένα δύσκολο δρόµο και, το λιγότερο που µπορούσαν να κάνουν, είναι να πορευτούν µαζί µας σε αυτή την πορεία. εν ζητάµε να µας χειροκροτήσουν, αλλά ας καταλάβουν τουλάχιστον το δρόµο που ανοίγουµε. Ας αναλογιστούν, επιτέλους, πως κόντεψαν να ακυρώσουν µια ολόκληρη γενιά Ελλήνων, για να κάνουν αυτοί λοβιτούρες µε οµόλογα, µε σκάνδαλα κ.λπ. Η πορεία που ξεκινήσαµε, είναι µια πορεία εθνικής ανεξαρτησίας και εθνικής κυριαρχίας. Και αυτό, είναι το δεύτερο µεγάλο διακύβευµα που διαχειριζόµαστε. Κάθε ευρώ που δανειζόταν η προηγούµενη κυβέρνηση από την αγορά, προσέθετε και ένα δανειστή πάνω στο λαιµό των παιδιών µας. Ένα δανειστή, που θα του καθόριζε το µέλλον. 5
Όταν ο Σουηδός Πρωθυπουργός, ο Γκόραν Πέρσον, πριν από χρόνια, σε µια παρόµοια κρίση µε τη δική µας - όχι τόσο µεγάλη, αλλά πάντως παρόµοια - πήγε στην Ουάσινγκτον για να δει τους πιστωτές της χώρας του, τον ρώτησε ένας από τους πιστωτές: «ξέρω ότι πάει καλύτερα η οικονοµία σου, αλλά γιατί επένδυσες χρήµατα στα νηπιαγωγεία;». Και απάντησε ο Πέρσον: «για εµάς, είναι προτεραιότητα. Είναι διαπιστωµένο ότι η προσχολική ηλικία είναι καθοριστική για την πορεία του παιδιού στο σχολείο, αλλά και για την ψυχολογία του». Και του είπε ο Πέρσον, «γιατί σε ενδιαφέρει τι κάνω εγώ, ο εκλεγµένος Πρωθυπουργός της Σουηδίας;». Και του απάντησε ο πιστωτής, «γιατί τα λεφτά είναι δικά µου». Αυτό τον τόπο, της εξάρτησης, που έχτισε η Νέα ηµοκρατία, αυτόν αφήνουµε εµείς για πάντα πίσω µας, αυτόν αλλάζουµε. Γιατί αυτό είναι το δεύτερο διακύβευµα, µετά τη σωτηρία της χώρας, ένα στρατηγικό στοίχηµα που µας αφορά όλους. Είναι το δικαίωµά µας να στήσουµε ένα αποτελεσµατικό κοινωνικό κράτος αλληλεγγύης προς κάθε αδύναµο συµπολίτη µας. Αφορά στο δικαίωµά µας να επενδύσουµε σε µια νέα πορεία πράσινης και βιώσιµης ανάπτυξης, µε προοπτική για κάθε ελληνική οικογένεια. Για εργασία, παιδεία, υγεία και ευηµερία. Και είµαστε εµείς, το δικό µας Κίνηµα, η δική µας παράταξη, που πάντα πάλεψε για την εθνική κυριαρχία και τη ηµοκρατία. Και σήµερα, παλεύουµε επίσης για να φύγουµε από κάθε επιτήρηση, εξάρτηση και κηδεµονία. Για να στηριχτούµε επιτέλους στις δικές µας, ελληνικές δυνάµεις. Και αυτό, για την Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σηµασία, γιατί το διακύβευµα σε σχέση µε άλλες, µε τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, είναι ακόµα πιο σοβαρό για την Ελλάδα. Έχουµε τα µεγάλα εθνικά µας θέµατα, έχουµε την αµυντική µας ικανότητα, έχουµε το Κυπριακό, έχουµε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, έχουµε τη λεπτή διαπραγµάτευση µε τη γείτονα χώρα FYROM, έχουµε το τεράστιο πρόβληµα της προσφυγιάς, που µπορεί να ενταθεί στη γειτονιά µας. Καταλαβαίνετε ότι πολλοί είναι εκείνοι, που ίσως θα είχαν τον πειρασµό να αξιοποιήσουν τη σηµερινή κατάσταση επιτήρησης της χώρας µας, αλλά και υποχρέωσης της χώρας µας, για ίδιο όφελος, για να υποχωρήσουµε σε µεγάλα θέµατα, όχι µόνο κοινωνικά, αλλά και εθνικά. Μπροστά σε αυτό το ενδεχόµενο, η Κυβέρνησή µας ήταν και είναι ξεκάθαρη: δάνειο - ξεδάνειο, τα θέµατα που θίγουν την ακεραιότητα, τα δικαιώµατά µας, τις εθνικές µας υποθέσεις, δεν είναι ανταλλάξιµα, δεν είναι διαπραγµατεύσιµα, δεν είναι στο τραπέζι του παζαριού. Θα λυθούν και θα αντιµετωπιστούν µε γνώµονα το εθνικό συµφέρον, το συµφέρον του Ελληνικού λαού και µόνον. Αυτά τα µηνύµατα, τα έχω κάνει σαφή, ιδιωτικώς και δηµοσίως και παντού. Όπως έκανα σαφές, και πάλεψα, και πέτυχα να µην µπορεί να αφαιρεθεί η ψήφος της χώρας µας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω της οικονοµικής µας κατάστασης - της κακοδιαχείρισης από τη Νέα ηµοκρατία. 6
Ναι, φίλες και φίλοι, ο δρόµος είναι µακρύς, αλλά είναι δικός µας δρόµος, χωρίς στενά και σκοτεινές γωνιές, χωρίς κρυφές συµφωνίες και υποχωρήσεις. Αυτός ο κόσµος είναι πίσω µας, αυτός ο κόσµος ήταν της προηγούµενης κυβέρνησης. Η Ελλάδα σήµερα, έχει µια νέα και πρωτόγνωρη αξιοπιστία. Πρώτα απ' όλα, γιατί είµαστε ξανά στο προσκήνιο των διεθνών εξελίξεων. Στην περιοχή µας, στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή, στην Ασία, µε την Κίνα, µε την Ινδία, στον αραβικό κόσµο, στους αγώνες για τη ηµοκρατία, για τη σωτηρία του περιβάλλοντος στον πλανήτη µας, για µια άλλη προοδευτική Ευρώπη, και ως ΠΑΣΟΚ, µέσω της Σοσιαλιστικής ιεθνούς, αλλά και εδώ, µαζί µε τους συντρόφους µας από την Ευρώπη, όπως µε τον Martin και τους ηγέτες που θα είναι σήµερα µαζί µας, στην Ελλάδα. Αξιοπιστία - αυτό που είχαµε χάσει. Είµαστε και κάνουµε το παν για να είµαστε συνεπείς απέναντι στις υποχρεώσεις µας, στις υπογραφές µας. Και η συνέπεια αυτή, µας προστατεύει. Όπως και ανοίγει δυνατότητες για πιο κοινωνική πολιτική, για προστασία των αδύναµων στη χώρα µας, για να πρωτοπορούµε σε προτάσεις, όπως το ευρωοµόλογο, όπως ο φόρος Tobin ή, αν θέλετε, ο φόρος επί των χρηµατιστηριακών συναλλαγών, αλλά και ο φόρος επί του διοξειδίου του άνθρακα. Και λόγω αυτής της συνέπειας, µπορούµε και λέµε: Όχι σε νέα µέτρα, που να κόβουν µισθούς και συντάξεις. Όχι σε µια ισοπέδωση της φορολογίας, αλλά «ναι» σε ένα φορολογικό σύστηµα, δίκαιο και διαφανές. Όπως είπαµε «όχι» στη γενικευµένη αύξηση του ΦΠΑ, παρότι ήταν στο µνηµόνιο. Μπορούµε σήµερα και προτείνουµε και προγραµµατίζουµε µια Χάρτα Κοινωνικών ικαιωµάτων. Για ορισµό και προγραµµατισµό του ελάχιστου αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης. Ένας πολύ σηµαντικός προεκλογικός µας στόχος και µια δέσµευσή µας. Όπως µπορούµε και λέµε ότι, ναι, θα αξιοποιήσουµε τη δηµόσια περιουσία, αλλά δεν θα πουλήσουµε δηµόσια γη. Αυτή η συνέπεια και αξιοπιστία, όµως, είναι αναγκαίες και για το επόµενο, βασικό µας βήµα, στρατηγικό στοίχηµα και διαπραγµάτευση. Είναι το τρίτο διακύβευµα, για το οποίο θέλω µε κάθε ειλικρίνεια να σας µιλήσω. Ποιο είναι αυτό; Μιλώ µε πολλούς συµπολίτες µας, άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Ξέρουν πολύ καλά ότι µας έχουν δανείσει. Οι ίδιοι οι εργαζόµενοι και οι συνταξιούχοι, από τους δικούς τους φόρους, µας έχουν δανείσει. Όχι κάποια ιµπεριαλιστική υπερδύναµη. Άλλοι µε αίσθηµα αλληλεγγύης πραγµατικής, άλλοι µε λιγότερο θετικά συναισθήµατα. Μερικοί µε ρωτάνε, όταν βγαίνω στο εξωτερικό, «γιατί εµείς να πληρώνουµε τις δικές σας αµαρτίες, γιατί εµείς να δίνουµε, όταν κόβουµε και στη δική µας χώρα;». Ξέρετε τι µε ρώταγαν στην Φιλανδία; «Θα επιστρέψετε εσείς οι Έλληνες τα λεφτά που σας δανείσαµε ή θα τα χάσουµε;». εν αισθάνοµαι καθόλου καλά, όταν χρειάζεται να απαντάει οποιοσδήποτε Έλληνας σε αυτή την ταπεινωτική ερώτηση. 7
Είναι όµως µια απάντηση, που θεωρώ ότι τιµά την παράδοσή µας. Η απάντηση είναι η εξής: «εµείς, οι Έλληνες, τηρούµε το λόγο µας, σεβόµαστε τη φιλία µας, τιµούµε την προσφορά σας. Θα τα πάρετε πίσω και µε τόκο». Είναι και για εµάς δείγµα της νέας αξιοπιστίας της χώρας µας. Ποιο είναι, λοιπόν, το τρίτο διακύβευµα; Που, τελικά, συνδέεται µε την αποφυγή της χρεοκοπίας, µε τη διασφάλιση των βασικών εθνικών, δηµοκρατικών και κοινωνικών δικαιωµάτων. Που παραµένει ένα µεγάλο βάρος, το οποίο σηκώνει ο Ελληνικός λαός. Το βάρος είναι µία λέξη: το χρέος. Ήταν ιστορική η φράση του Ανδρέα Παπανδρέου, που έλεγε ότι «είτε εµείς θα εξαφανίσουµε το δηµόσιο χρέος ή το χρέος θα εξαφανίσει τη χώρα». Στόχος µας, είναι το συντοµότερο να µπορούµε να βγούµε στις αγορές και να διασφαλίσουµε δανειοδότηση µε χαµηλά επιτόκια. Αυτό θα µας απαλλάξει από τη σηµερινή εξάρτηση. Μακάρι βεβαίως, όπως το στηρίζει και ο Martin, και η Ευρωοµάδα, και εµείς, να είχαµε το ευρωοµόλογο. εν υπάρχει, τουλάχιστον σήµερα. Εµείς, όµως, θέλουµε να βγούµε γρήγορα στις αγορές. Θα µπορούµε να διακόψουµε ακόµα και το σηµερινό χρηµατοδοτικό πρόγραµµα από το µηχανισµό, προς όφελός µας, αλλά και για την ανακούφιση των εταίρων µας. Χωρίς να µπαίνω στις γνωστές λεπτοµέρειες του προγράµµατός µας, αυτό το επιτυγχάνουµε µε την εφαρµογή του µνηµονίου. Με περικοπές, ιδιαίτερα πια της σπατάλης, µε πάταξη της φοροδιαφυγής, µε την απεµπλοκή των τραπεζών από την ανασφάλεια και την επένδυσή τους στην πραγµατική οικονοµία, µε την αξιοποίηση των συγκριτικών µας πλεονεκτηµάτων, κάνοντας την Ελλάδα εξαγωγική, παραγωγική, ανταγωνιστική, καινοτόµα και δηµιουργική. Με ένα νέο αίσθηµα εµπιστοσύνης στην ελληνική οικονοµία, που θα επανεκκινήσει τη χώρα, την επιχειρηµατικότητα και την πρωτοβουλία, µε σιγουριά και ασφάλεια για τον πολίτη. Αυτό το πρόγραµµα εφαρµόζουµε. Όµως, βλέπουµε ότι οι αγορές, οι αναλυτές, οι οίκοι αξιολόγησης, είτε καλοπροαίρετα, είτε έχοντας να κερδίσουν από την αποτυχία µας, βλέπουν ρίσκα και προβλέπουν δυσκολίες. Τονίζουν την ιδιόµορφη κατάσταση, λόγω ευρώ - το κοινό νόµισµα. Και αναρωτιούνται: πώς µπορεί µια ελληνική επιχείρηση να ανταγωνιστεί µια γερµανική, µια γαλλική, µια ολλανδική, σε µια κοινή αγορά, όταν η µία πληρώνει υψηλά επιτόκια και η άλλη χαµηλά, στην ίδια αγορά, µε το ίδιο νόµισµα; Αναρωτιούνται αν θα φτάσουµε σε ρυθµούς ανάπτυξης τόσο υψηλούς, που να µας επιτρέψουν εύκολα να διαχειριστούµε το χρέος µας. Αναρωτιούνται αν η Ελλάδα θα συνεχίσει µε αποφασιστικότητα τις αλλαγές. Αναρωτιούνται αν το βάρος του χρέους τα επόµενα χρόνια είναι υπερβολικό, για οποιαδήποτε χώρα. 8
Για όλους αυτούς τους λόγους, το ελληνικό πρόβληµα, το ιρλανδικό πρόβληµα, αλλά και τα προβλήµατα που φαινοµενικά ή πραγµατικά έχουν κι άλλες χώρες, γίνονται ευρωπαϊκά προβλήµατα. Αυτό το είχα και το είχαµε αναδείξει από την πρώτη στιγµή. Αλλά σήµερα, γίνεται πια συνείδηση ότι, µόνο µια συντονισµένη πολιτική, µπορεί να ηρεµήσει τις αγορές, να αντιµετωπίσει το µεγάλο χρέος µερικών χωρών και να ανοίξει προοπτικές για την ανάπτυξη. Και αυτή είναι η µάχη που δίνουµε σήµερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάχη για τον συντονισµό, µάχη για την επένδυση, µάχη για τη διαχείριση του χρέους, για καλύτερους όρους στη διαχείριση και του ελληνικού χρέους. Αυτή η µάχη, αυτή η συζήτηση δεν θα ήταν καν στο τραπέζι, εάν σήµερα δεν είχαµε αποδείξει την αξιοπιστία µας, τη βούλησή µας να αλλάξουµε, τις θυσίες και τον πόνο που πραγµατικά αισθάνεται ο Ελληνικός λαός. Αυτή τη µάχη δίνουµε στην Ευρώπη, αυτό το µήνα. Είναι µια ελληνική µάχη, αλλά είναι και µια ευρωπαϊκή µάχη. Και περιµένω από τα κόµµατα της Αντιπολίτευσης να συµβάλουν. Πολλά θα κριθούν. Σε κάθε περίπτωση, θα κάνουµε και θα κάνω ό,τι είναι δυνατόν, για την καλύτερη έκβαση για τη χώρα µας και, βέβαια, και για την Ευρώπη, διότι είναι συνυφασµένες οι µοίρες µας. Πολλά εµπόδια θα βρούµε µπροστά µας, στην πορεία µας, αλλά αν σταθούµε στο ύψος των περιστάσεων, αν σταθούµε ενωµένοι και αποφασισµένοι, τότε δεν υπάρχει τίποτα που δεν µπορούµε να πετύχουµε. Φίλες και φίλοι, αν οι αποφάσεις µας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι γενναίες και αποτελεσµατικές, αυτό θα φανεί πολύ γρήγορα στις ίδιες τις αγορές και θα βρεθούµε και πάλι στο τραπέζι των διαπραγµατεύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. εν θα είναι όµως η καλύτερη έκβαση. Χρειάζεται να τελειώνουµε το νωρίτερο, για να µπορούµε να κάνουµε όλοι µας τα απαραίτητα για τις οικονοµίες µας, µέσα σε ένα κλίµα ασφάλειας και σιγουριάς. Πόσο µάλλον που έχουµε κοσµογονικές εξελίξεις, ένα ηφαίστειο αιτηµάτων για ηµοκρατία και ελευθερία στη γειτονιά µας, στον αραβικό κόσµο, στη Μέση Ανατολή, από όπου η Ευρώπη, ουσιαστικά, είναι σήµερα απούσα, εσωστρεφής, χωρίς πολιτική. Θα έπρεπε η Ευρώπη, λοιπόν, να πάρει αυτές τις αποφάσεις, ώστε να ενισχύσει τη θέση της οικονοµικά, να ενισχύσει τη θέση της πολιτικά και να δείξει την ενότητά της, για να µπορεί να αντιµετωπίσει τα τεράστια προβλήµατα, αλλά και τις τεράστιες ευκαιρίες, προκειµένου να βοηθήσουµε τους λαούς της περιοχής αυτής, της γειτονιάς µας, ώστε να µεταβούν σε µια δηµοκρατική λειτουργία και σε µια ευηµερία. Και η Ελλάδα, θα έπρεπε, και µπορεί, ανεξάρτητα των αποτελεσµάτων, ανεξάρτητα της έκβασης, όντας στην περιοχή, να είναι πόλος σταθερότητας. Η Ελλάδα θα µπορούσε να είναι ο βασικός ακρογωνιαίος λίθος, το προκεχωρηµένο, αν θέλετε, φυλάκιο σταθερότητας της Ευρώπης, για τη ηµοκρατία και την ανάπτυξη αυτής της περιοχής. 9
Όµως, αν πάρουµε τη θετική εκδοχή, αν όλα πάνε κατ' ευχήν στις διαπραγµατεύσεις, θα έχουµε τελειώσει; Σας θέτω ένα απλό ερώτηµα: αν θεωρητικά αύριο είχαµε µηδενικό χρέος, θα ήµασταν εντάξει; Κάθε άλλο. Γιατί το χρέος δεν είναι, φίλες και φίλοι, παρά η επιφάνεια, η κορυφή ενός παγόβουνου, το σύµπτωµα των βαθύτερων αιτιών των προβληµάτων της οικονοµίας και της κοινωνίας µας - ενός πελατειακού καπιταλισµού, της αδιαφάνειας, της παρασιτικής και όχι παραγωγικής οικονοµίας, του να αγοράζουµε από το εξωτερικό ξένα προϊόντα, αλλά να µην παράγουµε και να µην πουλάµε ελληνικά. Ναι, χρειαστήκαµε να διαχειριστούµε τη δυσκολότερη φάση της Μεταπολίτευσης, για να σώσουµε τη χώρα, αλλά τώρα είναι η ώρα για να αλλάξουµε τη χώρα. Μια διαφορετική διαδροµή. Και αυτό κάνουµε. Αυτούς τους µήνες, αυτό κάνουµε. Μια Κυβέρνηση που έκανε τόσες αλλαγές, όσο λίγες τις τελευταίες δεκαετίες. Βέβαια, πρώτα απ' όλα, το 2010, κάναµε τον άθλο να µειώσουµε το έλλειµµα κατά 6 µονάδες. Ξεκινώντας δηλαδή από ένα έλλειµµα, που ξεπερνούσε τα 36 δις ευρώ, καταφέραµε να το µειώσουµε συνολικά 14 δις ευρώ. ιανύσαµε µέσα σε ένα χρόνο το µισό της διαδροµής, που πρέπει να γίνει µέχρι το 2014, ώστε να µειωθεί το έλλειµµα από τα 36 δις, που το παραλάβαµε, στα 6 δις και να συνεχίσει να µειώνεται. Μπορεί να επαναληφθεί το 2010; Προφανώς, όχι. Αυτό θα µας εξόντωνε όλους, και εµάς, και µαζί, την ελληνική οικονοµία. Στόχος ήταν και είναι, να µπορέσουµε να κάνουµε - και αυτό κάναµε - µια δυνατή αρχή, να προχωρήσουµε µε το Πρόγραµµά µας και να φέρουµε το νοικοκύρεµα, µέσα από πραγµατικές τοµές και αλλαγές στο κράτος. Να µειώσουµε τα ελλείµµατά µας και τα χρέη µας, βάζοντας τάξη στους προϋπολογισµούς µας, αλλά και ξαναφέρνοντας τη χώρα σε µια νέα και διαφορετική πορεία ανάπτυξης, που θα βασίζεται στις δικές µας δυνάµεις. Και η προσπάθεια έχει αρχίσει να αποδίδει. Η οικονοµία σταδιακά ανταποκρίνεται στις διαρθρωτικές αλλαγές. Παρά την τεράστια µείωση στις δηµόσιες δαπάνες, ο ρυθµός ύφεσης θα περιοριστεί σηµαντικά το 2011. Και όλη µας η προσπάθεια, είναι η ύφεση να σταµατήσει το 2 ο εξάµηνο του έτους, έτσι ώστε να πετύχουµε την επιστροφή σε θετικούς ρυθµούς το 2012. Αυτό µεταφράζεται σε πραγµατική ανάπτυξη και, άρα, σε αύξηση των εισοδηµάτων σε κάποιους τοµείς της οικονοµίας, όπου σήµερα υπάρχουν ήδη ενδείξεις ανάκαµψης. Βλέπουµε τα πρώτα σηµάδια ότι η πορεία µας είναι στη σωστή κατεύθυνση. Τέτοια σηµάδια είναι, παραδείγµατος χάριν, η αύξηση των εξαγωγών το τελευταίο τρίµηνο του 2010, περίπου κατά 30%. Ο δείκτης παραγγελιών στη βιοµηχανία από το εξωτερικό δείχνει σηµαντική αύξηση. Οι ενδείξεις που έχουµε σήµερα για την τουριστική κίνηση για το καλοκαίρι είναι θετικές. Γι' αυτό, αφήνουµε πίσω µας όσους ποντάρουν στην αποτυχία και κοιτάζουµε τη δουλειά µας. 10
Φίλες και φίλοι, ξέραµε όταν ξεκινήσαµε, ότι ο δρόµος θα είναι δύσκολος, ότι οι αλλαγές που θα κάναµε, έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες. Και ότι πριν φυτρώσουν αυτά που σπέρνουµε, διότι σπέρνουµε αυτή τη στιγµή, βλέπουµε παντού γύρω µας ένα έρηµο χωράφι, µια µεγάλη έρηµο, γεµάτη ανασφάλεια. Αυτό που αισθανόµαστε όλοι µας, αυτή τη στιγµή, είναι ο κόπος και η αγωνία. Η ανησυχία, µήπως κάτι δεν πάει καλά, ή µήπως υπάρξει ακόµα µια κακοκαιρία και δεν καρποφορήσει το χωράφι. Και αυτή την ανησυχία, την καταλαβαίνω απόλυτα. Είναι ανησυχία αληθινή και, βεβαίως, είναι µια ανησυχία που εκµεταλλεύονται υπέρµετρα, και η Αντιπολίτευση, και ένα µέρος των µέσων ενηµέρωσης. Είναι φόβοι αληθινοί και γι αυτό τους σέβοµαι και τους τιµώ. Αλλά θέλω να ξέρετε ότι είµαστε στο σωστό δρόµο, ότι οι αλλαγές αυτές φέρνουν καρπούς, ότι οι θυσίες πιάνουν τόπο. Και αν ακόµα γύρω µας µοιάζει σήµερα έρηµος, στο βάθος, είναι ο κόσµος που δεσµευθήκαµε να χτίσουµε για τα παιδιά µας. Σας διαβάζω ένα απόσπασµα από περσινή οµιλία µου, εν µέσω κρίσης, η οποία και σήµερα βεβαίως ισχύει: «Το κράτος λύγισε. Λύγισε µέσα από προνόµια, από ανθρώπους που καταφέρνουν να απαλλάσσονται από το φορολογικό τους βάρος. εν µε ενδιαφέρει αν ο πλούτος που κρύβουν είναι σε offshore, δεν µε ενδιαφέρει αν φταίνε οι αποδείξεις που δεν κόβουν, ή αν οι βίλες, τα κότερα και οι λιµουζίνες τους, είναι περιουσιακά στοιχεία εταιρειών. εν θα επιτρέψω να αφήσουµε τους υπαλλήλους και συνταξιούχους να δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα και όσοι πλούτισαν σε βάρος του ηµοσίου να συνεχίζουν να πίνουν στην υγεία του κορόιδου. εν βάζουµε απέναντι την υγιή επιχειρηµατικότητα, δεν βάζουµε απέναντι το κεφάλαιο που επενδύεται, που δηµιουργεί θέσεις δουλειάς. εν είναι απέναντί µας οι επιχειρηµατίες, που αγωνίζονται να διατηρήσουν έντιµα την επιχείρησή τους και µαζί και τις θέσεις εργασίας για τους εργαζόµενους. Βάζουµε απέναντι τον πλούτο, που δεν είναι αποτέλεσµα µόχθου και προσπάθειας, που δεν είναι αποτέλεσµα αξίας, αλλά τον πλούτο που χτίστηκε µέσα από πλιάτσικο, στα χρήµατα των σηµερινών και των µελλοντικών γενεών. Με τα χρήµατα του ασφαλιστικού, από εισφορές που δεν πληρώθηκαν, µε τα χρήµατα του σχολείου, από φόρους που δεν καταβλήθηκαν, αλλά και µε τα χρήµατα όλου του ηµοσίου, από προµήθειες που υπερτιµολογήθηκαν, που δεν έγιναν υπηρεσίες για τον πολίτη, αλλά σπατάλη, διαφθορά και κερδοσκοπία κάποιων λίγων. Ένα πελατειακό σύστηµα, που βασίστηκε στην αναξιοκρατία, στους διορισµούς από το παράθυρο, στους κολλητούς και τους κουµπάρους. Αυτά πληρώνει ο Ελληνικός λαός. Και η Κυβέρνηση σήµερα αναγκάζεται να ζητήσει τη συµβολή όλων των πολιτών. Αναγκάζεται να ζητήσει από τους δηµοσίους υπαλλήλους, να τα βγάλουν πέρα µε λιγότερα. 11
εν θα επιτρέψω να αφήσουµε τους ίδιους ανθρώπους, να βλέπουν µε τα δικά τους µάτια άλλη σπατάλη δηµόσιου χρήµατος. Ζητώ από τους ίδιους να συνδράµουν, ζητώ να επισηµαίνουν και να απαιτούν από τις ιοικήσεις των υπηρεσιών τους, περικοπές σπατάλης και διαφάνεια. εν είναι το ηµόσιο µια παχιά αγελάδα, από την οποία όλοι αρµέγουν, χωρίς να δίνουν λογαριασµό. Σήµερα, λύγισε το ηµόσιο κάτω από τη λογική της σπατάλης και της κατάχρησης. Το Ελληνικό ηµόσιο δεν έχει περιθώριο να πετά ούτε ένα ευρώ, δεν έχει περιθώριο να χαρίζει σε προµηθευτές παντός είδους ούτε ένα λεπτό, που οφείλεται σε υπερτιµολόγηση. Η ανασυγκρότηση του ελληνικού κράτους είναι όρος επιβίωσης». Φίλες και φίλοι, αυτό είναι το µεγάλο διακύβευµα της αλλαγής. Αυτά που είπα, τα ίδια ισχύουν και σήµερα. Έχουµε να κάνουµε µια µεγάλη προσπάθεια, για να φέρουµε αλλαγές στο ελληνικό κράτος. Όχι, δεν µας έφταιξε για το χρέος, το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο. εν µας έφταιξε για το κράτος και τη διαφθορά, το µνηµόνιο ή η Τρόικα, ούτε κάποια συνωµοσία. Αυτή η συνωµοσιολογία είναι σήµερα ένας από τους µεγαλύτερους κινδύνους, γιατί µας αποπροσανατολίζει όλους, από την πραγµατικότητα και τις λύσεις, που πρέπει να δώσουµε εµείς. Όχι οι άλλοι, εµείς. Και είναι στο χέρι µας, είναι δική µας ευθύνη να τις βρούµε και να τις υλοποιήσουµε. Υπάρχουν, ναι, αυτοί που θέλουν να το βάλουν στα πόδια, αφού πέρασαν πρώτα καλά και αποµύζησαν ό,τι υπήρχε. Αλλά υπάρχουν και αυτοί, που παλεύουν για την πατρίδα. Υπάρχουν αυτοί που φεύγουν και αυτοί που δίνουν τη µάχη. Υπάρχουν αυτοί που είναι βολεµένοι, που το κάνουν απλά και µόνο για να µπορούν να διατηρήσουν προνόµια, να περισώσουν καρέκλες και εξουσίες. Αλλά υπάρχουν και αυτοί, που υπηρετούν τους πολίτες, αυτοί που λένε την αλήθεια, που βαδίζουν µε αξίες. Και εµείς είµαστε ακριβώς έτσι. Το Κίνηµά µας είναι ακριβώς αυτό, Κίνηµα αξιών, Κίνηµα που υπηρετεί τον πολίτη, Κίνηµα ειλικρίνειας, Κίνηµα αλήθειας. Φίλες και φίλοι, µην περιµένουµε ούτε ανάπτυξη, ούτε κοινωνικό κράτος, ούτε σωστή παιδεία, ούτε υγεία και πρωτοβάθµια περίθαλψη, ούτε ανταγωνιστικότητα, εάν δεν αλλάξουµε το ελληνικό κράτος. Αυτή είναι η µεγάλη µας αδυναµία, είναι όµως και η µεγάλη µας ευκαιρία. Γιατί ξέρουµε ότι η ανταγωνιστικότητα στη χώρα µας δεν θα βασιστεί σε µείωση µισθών ή, για να µην είµαι απόλυτος, δεν µπορεί να είναι η µείωση µισθών κύρια πολιτική µας, για την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας. Ξέρουµε ότι βασικός παράγοντας είναι η διαφάνεια, το χτύπηµα της γραφειοκρατίας και της ανοµίας. Ξέρουµε ότι χρειάζεται διαφορετική παιδεία, καινοτοµία, νέες πρωτοβουλίες, επένδυση στον άνθρωπο. Ξέρουµε ότι ένα κράτος ευνοµούµενο, ένα κράτος αποτελεσµατικό, ένα κράτος µε διαφάνεια, ένα κράτος που δηµιουργεί εµπιστοσύνη, είναι ένα κράτος αναπτυξιακό. Βοηθά την παραγωγική οικονοµία, όχι την παρασιτική. Επιτρέπει να έχουµε έσοδα και να µη φορτωνόµαστε χρέη. Το Brookings Institute, συγκρίνοντάς µας µε την Χιλή, λέει ότι εκεί, τις τελευταίες δεκαετίες, υπήρξε διαφανής και σωστή διοίκηση στο κράτος, ενώ στην Ελλάδα το αντίθετο. Και άρα, µας λέει, θα µπορούσαµε να εξοικονοµήσουµε µεταξύ 4%-8% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, µόνον 12
εφαρµόζοντας ευνοµία και διαφάνεια, και δεν θα χρειαζόταν κανένα µνηµόνιο και κανένα δάνειο από το µηχανισµό. Γι αυτό, όπως είπα, αυτό αποτελεί και πρόβληµα και ευκαιρία. Εάν χτυπήσουµε αυτό το πρόβληµα, τότε η Ελλάδα θα έχει αλλάξει και τότε θα µπούµε σε µια νέα εποχή ποιοτικής ανάπτυξης και µεγαλύτερης ελευθερίας. Κι αυτό είναι ένα στοίχηµα δηµοκρατικό. Είναι ένα στοίχηµα που, περιέργως, ζητούν πολλοί λαοί της περιοχής µας. Όχι, δεν είχαµε δικτατορία στη χώρα µας τα προηγούµενα χρόνια, όπως σε µερικές χώρες της Βόρειας Αφρικής, αλλά το κράτος, το ελληνικό κράτος, δεν κατάφερε να αποτινάξει αντιλήψεις και πρακτικές, που απέρρεαν από µια φεουδαρχική, αυταρχική και αυθαίρετη πολιτική λειτουργία. Γι αυτό, θέλουµε να αλλάξουµε ριζικά και το ίδιο το πολιτικό σύστηµα, αλλά βεβαίως και το κράτος. Όπως λέει χαρακτηριστικά ένας ράπερ τραγουδιστής της Τυνησίας, που έγινε σύµβολο της επανάστασης αυτές τις ηµέρες, εκφράζοντας τη νέα γενιά: «Χωρίς λεφτά στην τσέπη, µε πολλά πτυχία στο ντουλάπι, ψάχνω για δουλειά. Αλλά τρώω χαστούκια, γιατί δεν έχω µέσον». Στην Τυνησία, το λέει αυτό. Μήπως µας θυµίζει κάτι; Μήπως δεν απείχαµε και τόσο µακριά, µέχρι πρότινος; Εµείς έχουµε φύγει πλέον από αυτό το λιµάνι και αφήνουµε πίσω µας αυτές τις δουλείες κι αυτές τις πρακτικές. Γιατί, ναι, είχαµε δηµιουργήσει ένα κράτος, έναν ιδιότυπο τοίχο, που προστάτευε κατεστηµένα και συµφέροντα, σε βάρος του Ελληνικού λαού και ιδιαίτερα της νεολαίας µας. Και εµείς, η Κυβέρνησή µας, παλεύει µε αυτό το θηρίο. Μιλούν για ζητήµατα συντονισµού, που µπορεί να υπάρχουν κατά καιρούς, αλλά ας δούµε το βασικότερο πρόβληµα. Ενυπάρχουν σε ένα σύστηµα φέουδων, που ήταν η επικρατούσα λογική στο κράτος, υπάλληλοι µε διαφορετικές µισθολογικές συµβάσεις, µε διαφορετικά κριτήρια επιλογής, µε διαφορετική εκπαίδευση, µε διαφορετικές δοµές, µε αλληλοεπικαλύψεις αρµοδιοτήτων παντού. Με Υπουργούς, που προσπαθούσαν να διευρύνουν τις αρµοδιότητες, τις εξουσίες και τις δυνατότητες πελατειακής εξυπηρέτησης, µε υπαλλήλους, που ποτέ δεν έχουν επικοινωνήσει µεταξύ τους στα διάφορα Υπουργεία. Και µε µια τέτοια ηµόσια ιοίκηση, για την οποία δεν φταίνε οι δηµόσιοι υπάλληλοι, αλλά ένα σύστηµα που τους διαπαιδαγώγησε. Κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες, Υπουργοί και πολιτικά στελέχη, για να ανατρέψουν τα κακώς κείµενα πολλών δεκαετιών. Μέσα σε αυτή την κατάσταση, κάνουµε το καλύτερο. Και λάθη θα γίνονται, και εντάσεις θα υπάρχουν, διότι πονάµε τον τόπο και αγωνιούµε γι' αυτόν. Αλλά παραµένουµε σταθεροί και πορευόµαστε µπροστά, µε στόχο τη µεγάλη αλλαγή. Και σε αυτή την πορεία, θα τα καταφέρουµε µε µια προϋπόθεση: τη συµµετοχή όλων. Είναι υπόθεση όλων µας και του καθενός µας ξεχωριστά. Αλλάζοντας πρότυπα συµπεριφοράς παντού. Ο πολιτικός, να σκέφτεται και να υπηρετεί τους πολίτες και όχι πελάτες. Ο δικαστής, να προτάξει το δίκαιο - γιατί πράγµατι, το αίσθηµα της δικαιοσύνης λείπει σήµερα από την ελληνική κοινωνία, και έχει σοβαρές ευθύνες η ικαιοσύνη γι' αυτό, το έχουµε πει, το ξαναλέµε και θα το λέµε. Εµείς έχουµε κινήσει διαδικασίες σε πολλούς τοµείς, αλλά περιµένουµε να ανταποκριθεί και η ικαιοσύνη και να προτάξει το δίκαιο, που πρέπει τυφλά να υπηρετεί. 13
Ο γιατρός, να έχει ως προτεραιότητα τους ασθενείς του. Ο δηµόσιος υπάλληλος, τους πολίτες που εξυπηρετεί. Ο πολίτης, το περιβάλλον και τα συλλογικά αγαθά, που κληρονοµήσαµε από γενιά σε γενιά. Ο εργοδότης, να σκέφτεται δύο και τρεις φορές τους υπαλλήλους του, πριν κάνει απολύσεις ή µειώσεις µισθών. Ο προµηθευτής του ηµοσίου, να προσπαθήσει να καταξιωθεί µε την αξία του, µέσα από την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει και όχι µε πλάγια µέσα. Ο αγρότης, να παράγει προϊόντα αξίας, ελληνικά, µεσογειακά - κρητική διατροφή, ελληνική διατροφή - που θα αγοράζουν οι καταναλωτές µε εµπιστοσύνη. Η κοινωνία µας θα γίνει δίκαιη, κατ' αρχήν, αν όλοι κάνουµε τη δουλειά µας. εν αρκεί µία κυβέρνηση µόνη της, για να φτάσουµε στους στόχους µας, πόσο µάλλον όταν κάνουµε τόσο µεγάλες και ριζικές αλλαγές. Χρειάζονται όλοι σε αυτή την πορεία. Χρειάζεται κάθε πολίτης ξεχωριστά, να δώσει τη δική του µάχη, για να φτάσουµε σε µια ουσιαστική, δίκαιη και ευνοµούµενη Πολιτεία. Και εγώ, θα πω «ναι» στην ανυπακοή. Όχι όµως στην ανυπακοή στους νόµους, που πρέπει όλοι ανεξαιρέτως να σεβόµαστε, αν θέλουµε να σταµατήσει η ανοµία και η ατιµωρησία στη χώρα και να διατηρηθεί η συνοχή της κοινωνίας. Μια ανοµία, που επέτρεπε το δίκιο του ισχυρού, την ανισότητα και όχι την ισχύ του ικαίου. Εγώ θα πω, όµως, «ναι» στην ανυπακοή, σε όλες τις αντιλήψεις και πρακτικές που µας πλήγωσαν. Ναι, να κάνουµε κίνηµα ανυπακοής σε κάθε πίεση για φακελάκι. Ανυπακοή σε κάθε αίτηµα για «γρηγορόσηµο». Σε κάθε µίζα, κάτω από το τραπέζι. Για την Εφορία, την Πολεοδοµία ή το δίπλωµα οδήγησης. Σε αυτή την ανυπακοή, είµαστε δίπλα και µαζί µε τον πολίτη. Γιατί µόνο µε τη συµµετοχή, το θάρρος και την όρεξη όλων µας, θα ξεριζώσουµε για τα καλά, όλα εκείνα τα φαινόµενα που µας πλήγωσαν και οδήγησαν την πατρίδα µας εκεί όπου βρέθηκε. Μόνο µε αυτή τη συµµετοχή, θα πετύχουµε. Παράλληλα µε τις νοµικές αλλαγές που έχουµε ξεκινήσει, χτίζουµε και µια νέα νοοτροπία, στηρίζοντας καθηµερινά µε πράξεις την άλλη Ελλάδα, την Ελλάδα που θέλουµε. Γι' αυτό, δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι: Πριν από 17 µήνες, ο καθένας, βάζοντας µια υπογραφή, συνταγογραφούσε ό,τι ήθελε, σε όποιον ήθελε. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση ήταν µακρινό όνειρο. Σήµερα, γίνεται όλο και περισσότερο πράξη, µε αποτέλεσµα τη θεαµατική µείωση της φαρµακευτικής δαπάνης, προς όφελος και της υγείας του ασθενή. Πριν από 17 µήνες, ούτε που συζητούσε κανείς, στην προηγούµενη κυβέρνηση, να µπει ένα τέλος στις άθλιες ουρές της ταλαιπωρίας στο ΙΚΑ. Σήµερα, η εξυπηρέτηση εκατοµµυρίων ασφαλισµένων από πολύ περισσότερους γιατρούς, η πιο σηµαντική απόφαση των τελευταίων ετών, για να µην ταλαιπωρείται ο πολίτης για υπηρεσίες πρωτοβάθµιας υγείας, γίνεται πράξη. Πριν από 17 µήνες, τα εισοδήµατα από κεφάλαιο φορολογούνταν λιγότερο, από τα εισοδήµατα από την εργασία. Το ΕΤΑΚ εφαρµοζόταν επί δικαίων και αδίκων - η µεγάλη ακίνητη περιουσία ήταν στο απυρόβλητο. Κανένας δεν άγγιζε τους ιδιοκτήτες 14
offshore, κανένας δεν άγγιζε τη µεγάλη φοροδιαφυγή. Σήµερα, όλα αυτά αλλάζουν. Σήµερα, η φορολογική δικαιοσύνη γίνεται όλο και περισσότερο πράξη. Πριν από 17 µήνες, η εµπρόθεσµη καταβολή αγροτικών επιδοτήσεων, το αυτονόητο, και το Μητρώο των αγροτών, ήταν άπιαστο όνειρο για τους αγρότες. Σήµερα, είναι πραγµατικότητα. Πριν από 17 µήνες, το µοναδικό πράγµα που ακούγαµε για την ασφάλεια στις πόλεις και τις γειτονιές µας, ήταν η µόνιµη επωδός για τον «αστυνοµικό της γειτονιάς», που δεν θεσµοθετούταν ποτέ. Σήµερα, χιλιάδες αστυνοµικοί οργώνουν τις γειτονιές στα αστικά κέντρα και οι πολίτες νιώθουν την ασφάλεια της οµάδας «ΙΑΣ», που τιµούµε. Μια κατάκτηση για την κοινωνία µας. Γιατί αυτό θέλουν οι πολίτες, την Αστυνοµία δίπλα µας, έτοιµη, µε τον υψηλότερο βαθµό σεβασµού στα δικαιώµατά µας, να προστατεύει την έννοµη τάξη. Και θέλω για άλλη µία φορά να εκφράσω την οδύνη και την αγανάκτησή µας, την αγανάκτηση ολόκληρης της κοινωνίας, για τη στυγερή δολοφονία δυο νέων ανθρώπων, που έπεσαν στο καθήκον. Εκφράζω τη συµπαράστασή µας στις οικογένειές τους. Και βεβαίως, εύχοµαι ταχεία ανάρρωση στους συναδέλφους τους, που τραυµατίστηκαν. Πριν από 17 µήνες, δεν υπήρχε κανένας έλεγχος, καµία αξιοκρατία και διαφάνεια στο ηµόσιο. Χιλιάδες θέσεις εργασίας, STAGE και συµβάσεις έργου, µοιράζονταν δεξιά κι αριστερά, εξαγοράζοντας συνειδήσεις και χρεοκοπώντας το κράτος. Κάθε κρατική δαπάνη καλυπτόταν κάτω από ένα αδιαπέραστο πέπλο αδιαφάνειας. Σήµερα, όλα αυτά έχουν αλλάξει, τίποτα δεν είναι το ίδιο. Και συνεχίζουµε. Και συνεχίζουµε µε προγράµµατα για τους ανέργους σε όλη την Ελλάδα. Πριν από 17 µήνες, το ασφαλιστικό µας σύστηµα, µετά την εγκληµατική διαχείριση της εξαετίας 2004-2009, ήταν καταδικασµένο. Ήταν σίγουρο ότι τα παιδιά µας δεν θα έβλεπαν ποτέ σύνταξη. Σήµερα, έχουµε καταφέρει το αντίθετο. Με θυσίες, εξασφαλίσαµε τη βιωσιµότητα των Ασφαλιστικών Ταµείων για τις µελλοντικές γενιές. Πριν από 17 µήνες, χιλιάδες εκπαιδευτικοί ήταν αποσπασµένοι εκτός σχολείων. Για το ψηφιακό σχολείο, όπου σήµερα πρωτοπορούµε, για τις ηλεκτρονικές µεταγραφές στα Πανεπιστήµια; Ούτε λόγος. Σήµερα, όλα αυτά, είτε έχουν αρχίσει, είτε έχουν ήδη γίνει πράξη. Και βέβαια, η χρονιά αυτή, είναι και η χρονιά της µεγάλης αλλαγής στην εκπαίδευση. Μια αλλαγή που περιµένει η νέα γενιά, αλλά και οι γονείς και ολόκληρη η κοινωνία, θα έλεγα, εδώ και πολλές δεκαετίες. Πριν από 17 µήνες, η επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας, της πράσινης ενέργειας, όλο εξαγγελλόταν και ποτέ δεν γινόταν. Οι καµένες εκτάσεις της Ανατολικής Αττικής παρέµεναν έρµαια στην ανεξέλεγκτη δόµηση. Τα κίνητρα για εξοικονόµηση ενέργειας στα σπίτια, για να µειωθεί το κόστος για το νοικοκυριό, ιδιαίτερα για τα φτωχά νοικοκυριά, ήταν - αν ήταν - στα χαρτιά. Σήµερα, όλα αυτά γίνονται πράξη. Σήµερα, µε την επανάσταση του «Καλλικράτη», χτίζουµε ήµους που µπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στον πολίτη, στην κοινωνική πρόνοια, στη στήριξη της γειτονιάς, στη στήριξη του αδύναµου, στην ανάπτυξη. Χτίζουµε 15
αυτοδιοικούµενες Περιφέρειες, που µπορούν να σηκώσουν το βάρος της τοπικής ανάπτυξης. Και όλα αυτά, σε συνθήκες πρωτοφανούς πλέον διαφάνειας και λογοδοσίας. Πριν από 17 µήνες, δεκάδες επαγγέλµατα ήταν θεόκλειστα. Η επαγγελµατική ελευθερία, προνόµιο και όχι δικαίωµα. Η δε απελευθέρωση της κρουαζιέρας στον τόπο µας θεωρούταν επαναστατική προοπτική. Σήµερα, όλα αυτά, είτε αλλάζουν, είτε έχουν ήδη γίνει πράξη. Ναι, είναι µια επανάσταση του αυτονόητου. Πριν από 17 µήνες, ούτε που διανοούταν κανείς ότι, εκατοντάδες φάρµακα µπορούν να πωλούνται σε τιµές πολύ χαµηλότερες, εξοικονοµώντας και τεράστια έσοδα για το δηµόσιο κορβανά, τα Ασφαλιστικά Ταµεία. Αυτό σήµερα είναι πραγµατικότητα. Πριν από 17 µήνες, η αιµοδοσία του πολιτισµού µας µε δηµόσιο χρήµα εξαρτιόταν, όχι από την ποιότητα, αλλά από τις γνωριµίες. Τα δε «φέσια» - διότι φέσια ήταν - σε όλα τα διεθνή µέσα ενηµέρωσης, που άφησε η Νέα ηµοκρατία, από τις ανεξέλεγκτες διαφηµιστικές τουριστικές καµπάνιες της χώρας, είχαν φτάσει σε τέτοιο ύψος, ώστε µέσα στην οικονοµική κρίση, πέρυσι, η χώρα µας, αντί να διαφηµίζεται, να διασύρεται. Σήµερα, αυτά είναι παρελθόν. Και έδωσα µόνο λίγα παραδείγµατα απτών, πραγµατικών αλλαγών που έχουν συντελεστεί, από ένα έργο που δεν δικαιούται κανείς να υποτιµά. Ένα έργο, µέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες που έχει αντιµετωπίσει ποτέ η Κυβέρνηση, η Κοινοβουλευτική µας Οµάδα, το Κίνηµά µας, τα στελέχη µας. Αυτά είναι µέτρα και πολιτικές αντιλαϊκές; Είναι αποφάσεις υπέρ ή κατά του Ελληνικού λαού και των πολιτών, του δηµόσιου συµφέροντος; Είναι ή δεν είναι πράγµατα που λέγαµε και προεκλογικά και αποτελούσαν αναπόσπαστο κοµµάτι του προεκλογικού µας Προγράµµατος; Ως εδώ και µη παρέκει αυτή η διαστρέβλωση της πραγµατικότητας. Εµείς κάναµε την αρχή. Η Ελλάδα έχει ξεκινήσει να αλλάζει και θα συνεχίσουµε µέχρι τέλους αυτή τη µεγάλη αλλαγή. Είναι αρκετά όλα αυτά; Προφανώς, όχι. Χρειάζεται αλλαγή της χώρας, των θεσµών, του παραγωγικού µοντέλου, αλλαγή στις συνειδήσεις µας, αλλαγή της στάσης όλων µας και αλληλεγγύη. Αλληλεγγύη, που είχε χαθεί. Αυτή η απλή αλληλεγγύη, που δεν κοστίζει, αυτός ο σεβασµός του δηµόσιου υπάλληλου προς τον πολίτη, τον συνταξιούχο, τον αδύναµο, που δεν κοστίζει, ναι, όλα αυτά είχαν χαθεί. Και αυτό, πρέπει να αλλάξει. Έγινε όµως η αρχή. Οι αλλαγές αυτές αποτελούν την απόδειξη, ότι όλα είναι στο χέρι µας όσο µας στηρίζει η κοινωνία, αλλά και τη µαγιά για όλες τις υπόλοιπες µεγάλες αλλαγές που προωθούµε στη χώρα, ώστε να παραδώσουµε ολοκληρωτικά αναµορφωµένη την Ελλάδα, στο τέλος της θητείας µας. Γιατί το µεγάλο µας στοίχηµα, φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, δεν είναι απλά να διαχειριστούµε το χρέος. Είναι να αλλάξουµε οριστικά προς το καλύτερο την πατρίδα µας, την οικονοµία µας, το κράτος, τους θεσµούς, τον τρόπο µε τον οποίο ζούµε. 16
Ναι, να ζήσουµε καλύτερα, οµορφότερα, µε περισσότερη ποιότητα και ανθρωπιά, µε σιγουριά, ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Μπορούµε. Η επιλογή µας είναι δεδοµένη. Όπως δεδοµένη είναι και η επιλογή να σεβαστούµε, µε αξιοπρέπεια, και τις υποχρεώσεις της χώρας µας προς τρίτους, αλλά και να κάνουµε τη µεγάλη ανατροπή και ανασυγκρότηση. Αυτή είναι η δέσµευσή µας απέναντι στην ιστορία και τον Ελληνικό λαό. Είναι η κρίση, που σήµερα µας δίνει µια ιστορική ευκαιρία και αυτήν θα αξιοποιήσουµε. Είναι η συµµετοχή, που είναι τόσο σηµαντική σε αυτή τη µεγάλη αλλαγή. Συµµετοχή, που θα σφραγιστεί µε τη Συνδιάσκεψή µας, το Σεπτέµβριο. Θα σφραγιστεί µε τη συµµετοχή πολιτών, φορέων, κοινωνικών εταίρων, Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, της νεολαίας, των γυναικών, των κινηµάτων αναπηρίας, των κινηµάτων για το περιβάλλον, των Επιµελητηρίων, της Περιφέρειας, µε νέες, καινοτόµες ιδέες. Για να βάλουµε τη σφραγίδα της νέας ταυτότητας, της νέας αναπτυξιακής ταυτότητας της χώρας µας. Πολλοί λένε ότι όλα αυτά είναι δύσκολα σε µια εποχή κρίσης. Να θυµίσω µια άλλη, ιστορική εποχή κρίσης, επί Ελευθερίου Βενιζέλου, τη διεθνή κρίση του '29, µε τη χρεοκοπία επί θύραις, την Αντιπολίτευση σε ακραία πόλωση, την ενσωµάτωση των προσφύγων. Κι όµως, έκανε τις µεγαλύτερες µεταρρυθµίσεις, που άλλαξαν τη χώρα, στη ιοίκηση, στην παιδεία, στις ελευθερίες του πολίτη, στην εξωτερική πολιτική. Όχι, φίλες και φίλοι, η δική µας η φυγή, δεν είναι ούτε οι εκλογές, ούτε να εγκαταλείψουµε το έργο και τις ευθύνες µας, όπως έκανε η προηγούµενη κυβέρνηση. Η δική µας η φυγή, είναι φυγή προς τα εµπρός, για µια άλλη Ελλάδα. Σε αυτό είµαστε δεσµευµένοι και αποφασισµένοι να το φέρουµε σε πέρας. Και η Συνδιάσκεψή µας, θα δώσει την αναπτυξιακή ταυτότητα σε κάθε Περιφέρεια, δίνοντας σιγουριά και ελπίδα σε κάθε περιοχή και γειτονιά της χώρας. Σε αυτό το δρόµο, έχουµε κοντά µας συντρόφους απ' όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέλω να τους καλωσορίσω, εκ µέρους ολόκληρου του Εθνικού Συµβουλίου, όσους είναι εδώ σήµερα, τον Martin, τον Poul Rasmussen, αλλά και πολλούς άλλους ηγέτες που έρχονται. Τους ευχαριστούµε για την στήριξη, σε µια πολύ δύσκολη στιγµή για την Ελλάδα και το λαό µας. Θα έλεγα ότι, αυτή η δύσκολη στιγµή, µας έχει πείσει ακόµα περισσότερο για τις αξίες µας, του σοσιαλισµού και της ηµοκρατίας. Κι εγώ είµαι ακόµα πιο πεπεισµένος γι' αυτές τις αξίες, βλέποντας µια παγκόσµια κοινότητα, που ενώ έχει τόσες δυνατότητες, τις χάνει λόγω των ιδεοληψιών, του συντηρητισµού, της φοβίας, πολλές φορές και του ρατσισµού, αλλά και ενός νέου εθνικισµού που αναδύεται. Μια νέα γενιά, που ξέρει ότι µπορεί. Στην Ευρώπη, στον αραβικό κόσµο, παντού. Που δεν βλέπει, όµως, να υπάρχουν εκείνες οι δυνάµεις, στην Ευρώπη τουλάχιστον, που να θέλουν να κάνουν αυτές τις µεγάλες αλλαγές. Να αξιοποιήσουν τις τεράστιες δυνατότητες. Και ξέρουµε ότι έχουµε δυνατότητες. 17
Γι' αυτό, η συνεργασία µας, αγαπητέ Martin, φίλοι σοσιαλιστές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πολύ σηµαντική, για κάθε χώρα µας, αλλά και για τις νέες γενιές που έρχονται. Έχουµε τεράστιες προκλήσεις, αλλά έχουµε και τεράστιες δυνατότητες. Θέλω να σας ευχαριστήσω για την συµπαράσταση. Και θέλω να τονίσω ότι, οι αποφάσεις που θα ληφθούν τις επόµενες εβδοµάδες, θα είναι καθοριστικές για το µέλλον της Ένωσης και των κρατών - µελών, για το κάθε κράτος - µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. εν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασµό, στασιµότητα ή καθυστέρηση. Και αν η οικονοµική κρίση είναι µεγάλη, είναι µία µόνο από τις κρίσεις που αντιµετωπίζει η υφήλιος και η Ευρώπη. Υπάρχει η ενεργειακή κρίση, η διατροφική κρίση, η κρίση - που ελπίζουµε να είναι θετική - της ηµοκρατίας, της επανάστασης στον αραβικό κόσµο. Χρειάζεται δράση και απόφαση. Χρειάζονται πολιτικές, που εµείς οι προοδευτικοί και σοσιαλιστές προτείνουµε, οι οποίες βλέπουν πέρα απ' την απλή δηµοσιονοµική προσαρµογή και εξυγίανση. εν είναι από µόνη της αρκετή. Πιο σηµαντική, πιο καθοριστική για µια πραγµατική ανάκαµψη, είναι η βιώσιµη ανάπτυξη και οι θεσµικές µεταρρυθµίσεις, που είναι ανάγκη να γίνουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και µε το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόµµα, έχουµε κοινό στόχο να προωθήσουµε πρωτοβουλίες για µια νέα οικονοµική διακυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται η πρόταση για το ευρωοµόλογο και για έναν ευρωπαϊκό φόρο επί των χρηµατοπιστωτικών συναλλαγών. Όλα αυτά, µέσα από δηµοκρατικούς όρους και µε διαφάνεια. Ως Ευρωπαίοι σοσιαλιστές, έχουµε την ευθύνη να προστατεύσουµε το δηµοκρατικό χαρακτήρα των αποφάσεων. Να εξασφαλίσουµε ότι οι πολίτες θα γνωρίζουν και θα αποφασίζουν για το µέλλον τους. Για µια Ευρώπη της ελπίδας και όχι του φόβου, του εύκολου εθνικισµού ή του καταστροφικού ρατσισµού. Για µια Ευρώπη της δηµοκρατικής δράσης και όχι της στασιµότητας. Για ένα άλλο µοντέλο ανταγωνιστικότητας. Ναι, πρέπει να γίνουµε πιο ανταγωνιστικοί. Πρέπει να γίνουµε πιο ανταγωνιστικοί στην Ευρώπη. Αλλά µε ποιο µοντέλο; Θα εισάγουµε το µοντέλο των αναδυόµενων οικονοµιών, το µοντέλο πολλών ασιατικών χωρών; Ένα µοντέλο µε έλλειψη συλλογικών διαπραγµατεύσεων, µε έλλειψη δηµοκρατικών ή κοινωνικών δικαιωµάτων, µε φτηνή, φτηνότατη εργασία και εκµετάλλευση, µε την εύκολη υποβάθµιση του περιβάλλοντος; Ναι, γι αυτές τις χώρες, αυτά είναι ανταγωνιστικά πλεονεκτήµατα, πρόσκαιρα ανταγωνιστικά πλεονεκτήµατα. Αυτό είναι το δικό µας µοντέλο; Αυτό είναι το νέο µοντέλο, που θα υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Εµείς λέµε «όχι». Το µοντέλο το δικό µας, σηµαίνει επένδυση στον άνθρωπο, επένδυση στην παιδεία, επένδυση στην καινοτοµία, επένδυση σε υποδοµές, που µας πάνε σε µια άλλη εποχή, ενεργειακή, διαδικτυακή, στη βιώσιµη, στην πράσινη ανάπτυξη, στην απασχόληση και όχι στην ανεργία και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Μια Ευρώπη των ίσων ευκαιριών και όχι της ανισότητας και των αποκλεισµών. Μια ανισότητα που, τελικά, ήταν από τις βασικές αιτίες και ρίζες της οικονοµικής κρίσης, διότι µείωνε εισοδήµατα, χρέωνε νοικοκυριά και συγκέντρωνε ακόµα περισσότερο οικονοµικό 18
πλούτο και πολιτική εξουσία σε χέρια λίγων, που µπορούσαν να υπονοµεύσουν και να αλλοιώσουν ακόµα και τους δηµοκρατικούς θεσµούς. Γι αυτό, θέλουµε µια διαφορετική Ευρώπη, δηµοκρατική, προοδευτική, πράσινη, σοσιαλιστική. Ο δρόµος είναι ανοιχτός. Πορευόµαστε µαζί µε όλες τις δυνάµεις της κοινωνίας, που επιθυµούν να ζήσουν σε µια καλύτερη Ελλάδα. εσµευτήκαµε να δηµιουργήσουµε αυτή την Ελλάδα και θα το κάνουµε. εσµευτήκαµε να βγάλουµε την Ελλάδα από την κρίση και η Ελλάδα θα βγει από την κρίση. εσµευτήκαµε για µια βιώσιµη οικονοµία, µια κοινωνία δικαιοσύνης και ίσων ευκαιριών. Και αυτή την Ελλάδα θα παραδώσουµε. εσµευτήκαµε, πάνω απ όλα, ότι στο τέλος της πορείας µας, θα είναι η Ελλάδα που όλοι θέλουµε να αφήσουµε στα παιδιά µας. Και αυτή την πορεία θα ολοκληρώσουµε. Σας ευχαριστώ. Καλό µας αγώνα. 19