Βιβλιοθήκη Ξένων Γλωσσών Αγκότα Κρίστοφ Μια βόλτα στο Ér Οι Έλληνες στο S es v

ΕΤΟΣ: 17 ο Εκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας ELLINIZMOSZ MAGYARORSZÁGI GÖRÖGÖK ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZATÁNAK KIADVÁNYA ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011 750 FT 3 Βιβλιοθήκη Ξένων Γλωσσών Αγκότα Κρίστοφ Μια βόλτα στο Ér Οι Έλληνες στο S es v

M G Í Ó S e e Ön é e e cs lá já 20 1. p 3-17 r z P pad p l Fros h fit r 1 0. e é n j i z e n nd p é. H y : Act H (1094 Bud es, Vi l utc 10-14.) Ma y r r zá G rög K l r i E e e (S logo ) F n v ro G rö Ki b é Ö k m za ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Σας προσκαλούμε μαζί με την οικογένεια σας στον εορτασμό που θα πραγματοποιηθεί προς τιμήν των 1 0ών γενεθλίων της συμπατριώτισσάς μας, Φρόσως Παπαδοπούλου στις 3 Σεπτεμβρίου 20 1 και ώρα 17. 0. Τόπος: Act H (1094 Bud es, Vi l utc 10-14.) Πολιτιστικός Σύλλογος Ελλήνων Ουγγαρίας Μειονοτική Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του F n v ro F n v ro

Αύγούστοσ 2011 Eτοσ: 17 Τα νέα μας Αγαπητοί Αναγνώστες, Ενημερωτικό Σημείωμα Μετά από δική σας παράκληση και με στόχο την πληροφόρησή σας όσον αφορά τα τρέχοντα γεγονότα της Αυτοδιοίκησής μας, προβαίνουμε στο ακόλουθο ενημερωτικό σημείωμα όπου κάθε μήνα θα σας κρατάμε ενήμερους για τα διοικητικά θέματα της οργάνωσής μας. Για να δούμε λοιπόν τι έχει συμβεί μετά από μισό μόνο χρόνο ύπαρξης του νέου σώματος. Πρώτ απ όλα να γνωρίσει η ομογένεια πως η ανανεωμένη ιστοσελίδα μας επαναλειτουργεί στη διεύθυνση www.ellinismos.hu, όπου μπορείτε να ενημερωθείτε για τις συνεδρίασεις του σώματος, για τις αποφάσεις και βέβαια να δείτε τις εισηγήσεις των μελών του Δ.Σ. Οι εργασίες εδώ και έξι μήνες άρχισαν με τις εκλογές του διοικητικού οργάνου μας, τον Πρόεδρο και τους Αντιπροέδρους, βέβαια και των Επιτρόπων όπως ορίζει το καταστατικό, το οποίο με τη σειρά των συζητήσεων ολοκληρώθηκε και ψηφίσθηκε από το σώμα στις 12 Απριλίου 2011. Όπως είναι γνωστό, υπήρχαν δυο υποψήφιοι για την προεδρεία. Εκ μέρους των αντιπροσώπων του Συλλόγου ο κ. Λ. Κοράνης, και εκ μέρους της Οργάνωσης της Νεολαίας ο Γιώργος Τζιντζής. Δυστυχώς από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε η αντιπαράθεση των δύο κοινωνικών οργανώσεων. Διαβάζοντας τις εισηγήσεις των αντιπροσώπων της GIE, είναι φανερή η προσπάθεια με κάθε μέσο που στοχεύει στην καθαίρεση του προέδρου Λ. Κοράνη. Για πρώτη φορά τυχαίνει στην ιστορία του εδώ ελληνισμού η καταγγελία στην αστυνομία για δήθεν πλαστογράφηση της εργατικής σύμβασης του κ. Κανάκη, ο οποίος μετά τη λήξη του συμβολαίου του στις 05/04/2011 βρίσκεται σε αναρρωτική άδεια και διεκδικεί με βάση αναφοράς στο εργασιακό δικαστήριο 2,5 εκατομμύρια φιορίνια λόγω ψυχικής οδύνης. Έτσι το Σώμα σήμερα εργάζεται χωρίς να έχει τη δυνατότητα του Λαοκράτη Κοράνη να κηρύξει τη θέση του διοικητικού διευθυντή. Με βάση τις καταγγελίες του κ. Κανάκη εναντίον των πάντων, του προέδρου, του σχολείου, του προπαρασκευαστικού τμήματος, του μουσικού σχολείου, του περιοδικού, το σώμα σύστησε ελεγκτικό όργανο με την κ. Τσαφαρίδου, τον κ. Τζιντζή, τον κ. Μαντζουράκη, την κ. Μήλιου και την κ. Ondok για να ελέγξει τα οικονομικά της προηγούμενης τετραετίας. Αυτό που τάραξε την ομογένεια είναι το γεγονός που γνωστοποιήθηκε στη συνεδρίαση του Ιουνίου από το Ίδρυμα «Οίκος του Ελληνισμού»: Κωνσταντίνος Γεωργιλάς, Μέλος του Ιδρύματος «Οίκος του Ελληνισμού»: δεν ξέρει, από που έρχονται αυτές οι πληροφορίες ότι λείπουν κάποια χρήματα από το Ίδρυμα. Αυτοί σαν Ίδρυμα πήραν δυο επιστολές από δυο αυτοδιοικήσεις για το ποια είναι τα οικονομικά του Ιδρύματος. Θεωρητικά το Ίδρυμα είναι ιδιωτικό, ανήκει στον κ. Σαμαρά. Παρ όλο που δεν είναι υποχρεωμένοι ν απαντήσουν στο πού είναι τα χρήματα αυτήν τη στιγμή, νομίζουν ότι ηθικά πρέπει να απαντήσουν, γιατί τα περισσότερα χρήματα, η ουσία των χρημάτων, πέρα από τους επιχειρηματίες, έχουν έρθει από τις αυτοδιοικήσεις. Λοιπόν, τα οικονομικά του Ιδρύματος σήμερα έχουν ως εξής: 13.500.000 είναι μέσα στα ταμεία του Ιδρύματος, κι από κεί και πέρα υπάρχουν 20.480.000 φιορίνια τα οποία είναι στην αποκλειστική χρήση της κ. Κανάκη. Η κ. Ελένη Κανάκη είναι μέλος του Ιδρύματος. Η κ. Κανάκη έχει δεσμευτεί εγγράφως, ότι μέχρι 1 η Σεπτεμβρίου θα βάλει πίσω αυτά τα χρήματα με τους αντίστοιχους τόκους... -Σαμαράς Θεόδωρος, Ιδρυτής: Με την καθοδήγηση των επιτροπών τα τελευταία δέκα χρόνια συγκεντρώθηκαν 25 εκ. φιορίνια στο λογαριασμό. Μαζί με τους τόκους είναι πάνω από 40 εκ. φιορίνια. Δεν υπήρχε ποτέ στην Ουγγαρία άλλη τέτοια πρωτοβουλία εκ μέρους των Ελλήνων πολιτών που να συγκεντρώσει τόσα χρήματα. Γι αυτό και τους ευχαρίστησε αυτή τη μέρα για την δραστηριότητά τους». 1 Αναντίρρητα το πιο καυτό θέμα του εδώ ελληνισμού είναι η ανέγερση του Οίκου του Ελληνισμού στη Börzsöny utca, όπου εξαιτίας των προβλημάτων που αναφέραμε, υπάρχει μια σοβαρή καθυστέρηση. Βέβαια όλο αυτό το διάστημα λειτουργεί το σχολείο, το ωδείο, το προπαρασκευαστικό τμήμα του σχολείου, κυκλοφορεί το περιοδικό «Ελληνισμός», και βέβαια γίνονται οι επαφές με τα τοπικά όργανα των άλλων μειονοτήτων στα πλαίσια του καινούριου μειονοτικού νόμου που θα μπει στη λειτουργία με το νέο σύνταγμα. Επίσης έχουν ξεκινήσει ήδη και προχωρούν οι διαδικασίες για την ενσωμάτωση του δημοτικού σχολείου του χωριού Ν. Μπελογιάννης στην Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας. Τέλος, καταφέραμε να στείλουμε 40 παιδιά για διακοπές στην Ελλάδα, επίσης 12 παιδιά από το χωριό Μπελογιάννης. Σε γενικές γραμμές έτσι έχουν τα πράγματα για τους τελευταίους έξι μήνες. 1. Αναφορά από τα πρακτικά της ΑΕΟΥ 21-06-2011 3

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Τα νέα μας ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Ανάρτηση Προσωρινών Κτηματολογικών Πινάκων και Διαγραμμάτων σε Δήμους και Κοινότητες περιοχών της Ελλάδος Η εταιρεία ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε ανακοίνωσε την έναρξη της ανάρτησης προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων στους εξής ΟΤΑ: 1. Ωραιοκάστρου, Ελευθερίου-Κορδελιού, Νέας Μαγνησίας & Διαβατών, Ευόσμου, Αμπελοκήπων και Μενεμένης της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, όπου τα διαγράμματα και οι πίνακες θα αναρτηθούν και θα παραμείνουν αναρτημένα επί 2 μήνες στα γραφεία κτηματογράφησης, με ημερομηνία έναρξης την 14η Ιουνίου 2011. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί σε προθεσμία 2 μηνών από την ανωτέρω ημερομηνία να υποβάλει αίτηση διόρθωσης ή ένσταση κατά των στοιχείων της ανάρτησης στο αρμόδιο γραφείο κτηματογράφησης. Για τους κατοίκους εξωτερικού η αντίστοιχη προθεσμία είναι 4 μήνες. 2. Κορίνθου της Περιφερειακής Ενότητας Κορίνθου, Ναυπλίου της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας, Τρίπολης της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας, Σπάρτης της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας, όπου τα διαγράμματα και οι πίνακες θα αναρτηθούν και θα παραμείνουν αναρτημένα επί 2 μήνες στα γραφεία κτηματογράφησης, με ημερομηνία έναρξης την 20η Ιουνίου 2011. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί σε προθεσμία 2 μηνών από την ανωτέρω ημερομηνία να υποβάλει αίτηση διόρθωσης ή ένσταση κατά των στοιχείων της ανάρτησης στο αρμόδιο γραφείο κτηματογράφησης. Για τους κατοίκους εξωτερικού η αντίστοιχη προθεσμία είναι 4 μήνες. 3. Πρέβεζας της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας, Ηγουμενίτσας της Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας, Πύργου της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας, Ζακύνθου της Περιφερειακής Ενότητας Ζακύνθου, όπου τα διαγράμματα και οι πίνακες θα αναρτηθούν και θα παραμείνουν αναρτημένα επί 2 μήνες στα γραφεία κτηματογράφησης, με ημερομηνία έναρξης την 27η Ιουνίου 2011. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί σε προθεσμία 2 μηνών από την ανωτέρω ημερομηνία να υποβάλει αίτηση διόρθωσης ή ένσταση κατά των στοιχείων της ανάρτησης στο αρμόδιο γραφείο κτηματογράφησης. Για τους κατοίκους εξωτερικού η αντίστοιχη προθεσμία είναι 4 μήνες. 4. Λάρισας της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας, Καρδίτσας της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, όπου τα διαγράμματα και οι πίνακες θα αναρτηθούν και θα παραμείνουν αναρτημένα επί 2 μήνες στα γραφεία κτηματογράφησης, με ημερομηνία έναρξης την 4η Ιουλίου 2011. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί σε προθεσμία 2 μηνών από την ανωτέρω ημερομηνία να υποβάλει αίτηση διόρθωσης ή ένσταση κατά των στοιχείων της ανάρτησης στο αρμόδιο γραφείο κτηματογράφησης. Για τους κατοίκους εξωτερικού η αντίστοιχη προθεσμία είναι 4 μήνες. Ειδικά, για την αίτηση διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος η προθεσμία υποβολής για τους ανωτέρω ΟΤΑ είναι κατ αρχήν η 31η Ιανουαρίου 2012. Η ίδια ημαρομηνία ορίστηκε ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης για τους ανωτέρω ΟΤΑ. Ένα (1) μήνα μετά την έναρξη της ανάρτησης, τίθενται σε ισχύ οι διατυπώσεις του άρθρου 5 του Ν. 2308/1995, όπως ισχύει, που αφορούν στη σύνταξη συμβολαίων, στη συζήτηση ενώπιον δικαστηρίου και στην καταχώρηση οποιασδήποτε δικαιοπραξίας στο Υποθηκοφυλακείο. Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά η ανάρτηση των στοιχείων αυτού του προγράμματος κτηματογράφησης θα πραγματοποιηθεί με δύο τρόπους: στο αρμόδιο για κάθε περιοχή γραφείο κτηματογράφησης με ταχυδρομική αποστολή αποσπασμάτων του κτηματολογικού πίνακα και διαγράμματος σε κάθε δικαιούχο ηλεκτρονική ανάρτηση στην ιστοσελίδα www.ktimatologio.gr όπου θα δίνεται η δυνατότητα σε κάθε δικαιούχο, αφού δημιουργήσει τον προσωπικό του λογαριασμό, να έχει πρόσβαση ηλεκτρονικά στα στοιχεία που τον αφορούν. Ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Καθ. Απόστολος Αρβανίτης 4

Αύγούστοσ 2011 Eτοσ: 17 Τα νέα μας ΠΙΝΑΚΑΣ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ Δευτέρα Παρασκευή 8.30-15.30 (και επιπλέον την Τετάρτη 17.00-19.30) Ωραιόκαστρο: Υψηλάντου 57 και Φιλελλήνων, πρώην ΚΕΠ στη θέση ΑΛΩΝΙΑ, 57013, Ωραιόκαστρο, τηλ. 2310-809360 Ελευθέριο- Κορδελιό & Εύοσμος: Θάλειας 35 και Ερυφίλης, 56224, ΕΥΟΣΜΟΣ, τηλ. 2310-708067 Νέα Μαγνησία & Διαβατά: Αγ.Γεωργίου & Σπ. Παναγιώτου 2, ΚΑΠΗ Διαβατών (1ος όροφος) 57400, ΕΧΕΔΩ- ΡΟΣ, τηλ.2310-778282 Αμπελόκηποι & Μενεμένη: Ελ. Βενιζέλου 115, 55123 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ, τηλ. 2310-745905 Κόρινθος: Εθν.Ανεξαρτησίας 59, 20100 ΚΟΡΙΝΘΟΣ, τηλ. 27410-71808 Ναύπλιο: Ασκληπιού 41 & Περγάμου, 21100 ΝΑΥΠΛΙΟ, τηλ. 27520-25634 Τρίπολη: Λεωφόρος ΟΗΕ 21-23, 22100 ΤΡΙΠΟΛΗ, τηλ. 27110-232009 Σπάρτη: Εθν.Οδός Σπάρτης -Γυθείου, πρώην Κοινοτικό Κατάστημα Αμυκλών, 23100 ΑΜΥΚΛΕΣ-ΣΠΑΡΤΗΣ, τηλ. 27310-44218 Πρέβεζα: Λεωφ. Ειρήνης 27, 48100 ΠΡΕΒΕΖΑ, τηλ. 26820-28061 Ηγουμενίτσα: Ελευθερίας 7, Δημοτικό Κατάστημα Ηγουμενίτσας, 46100 ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ, τηλ. 26650-27813 Πύργος: Ερμού 56, 27100 ΠΥΡΓΟΣ, τηλ. 26210-35613 Ζάκυνθος: Μπουλαντζά 5 & Βουλγάρεως, 29100 ΖΑΚΥΝΘΟΣ, τηλ. 26950-25475 5

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Τα νέα μας Τ ον Γράμμα απ το χωριό Μπελογιάννης περασμένο Μάιο έγινε η συναυλία της διακεκριμένης λαϊκής τραγουδίστριας Γλυκερίας στη Βουδαπέστη. Μέσω του Ελληνισμού έγινε η απαραίτητη γνωστοποίηση και προβολή του γεγονότος. Διαβάζοντας απάντησή της σε σχετική ερώτηση που της έγινε στη συνέντευξη που δημοσιεύσατε, αναφέρθηκε και στο ελληνικό χωριό Μπελογιάννης. Χάρηκα που ήταν τόσο ενημερωμένη και γνώριζε αρκετά πράγματα για το χωριό μας. Γι αυτό και πήγα στη συναυλία της με τα εγγόνια μου να την ακούσουμε, παρόλου που έχουμε όλα τα τραγούδια της σε δίσκους. Πρόσφατα επίσης στην εκπομπή της Μπ.Τσουκαλά στην ελληνική τηλεόραση, αναφέρθηκε στη συναυλία της Βουδαπέστης και στο χωριό Μπελογιάννης. Η Γλυκερία πριν σχεδόν 30 χρόνια ξεκίνησε την πορεία της στο τραγούδι και αναδείχτηκε μέσα από διαγωνισμούς. Στη Θεσσαλονίκη που έμεινα σχεδόν 15 χρόνια, θυμάμαι ότι πήρε μέρος και σε φεστιβάλ της ΚΝΕ. Είναι γνωστή όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Εκ μέρους των εδώ νέων που παρακολούθησαν τη συναυλία της, την ευχαριστούμε για τα καλά της λόγια για το χωριό και όταν ξανάρθει ελπίζουμε να το επισκεφτεί. Συνεχίζοντας, θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω τον αρθρογράφο του περιοδικού σας και φίλο μου Θανάση Ζιανό, που παρά την ηλικία του, καταβάλει πολλές προσπάθειες και προβάλει σε κάθε τεύχος τις Ρίζες μας, τους υπερήλικες βετεράνους της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, αλλά καλύπτει και τις εθνικές μας γιορτές. Ιδιαιτέρως θέλω ν αναφερθώ στο μνημόνιο που έγραψε για τον διακεκριμένο καθηγητή χειρούργο δρ.ζόλταν Λάσλο στο τεύχος του Ιουνίου. Πράγματι εκείνη την περίοδο, ύστερα απ το τέλος του εμφυλίου πολέμου, δεκάδες τραυματίες-μαχητές του ΔΣΕ, σώθηκαν με τις επιτυχημένες επεμβάσεις του φημισμένου γιατρού. Συγχαρητήρια επίσης και στους Δ. Μπεκιάρη και Ν. Σερταρίδη, που μαζί με τον Θ.Ζιανό τίμησαν τη μνήμη του άξιου επιστήμονα επισκεπτόμενοι το νοσοκομείο όπου εργαζόταν. Συγχαρητήρια επίσης στον Λαοκράτη Κοράνη για τον αποχαιρετισμό στον Βαγγέλη Μπενάτο καθώς και στην Βαγγελιώ Τσαρούχα για όλα τα γραφόμενά της. Τέλος θα σας παρακαλούσα να δημοσιεύσετε και στην ελληνική γλώσσα το άρθρο της Μιράντας Κύπρου για την μαθητική εκδρομή στους Νέους Πόρους (τεύχος Ιουλίου), για να το διαβάσουν και όσοι δεν γνωρίζουν την ουγγρική γλώσσα. Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία. Νικόλαος Γαλάνης κάτοικος του χωριού Ν. Μπελογιάννης Προς όλους τους ενδιαφερόμενους Αξιότιμοι Πρόεδροι και Εκπρόσωποι Αυτοδιοικήσεων και Οργανώσεων Σας ενημερώνουμε ότι η εφημερίδα μας εκδίδεται σε μηνιαία βάση.στόχος μας είναι να προβάλλονται όλες οι Αυτοδιοικήσεις, Σύλλογοι και Οργανώσεις Ελλήνων της Ουγγαρίας.Για την επίτευξη αυτού του σκοπού παρακαλείστε να στέλνετε τα άρθρα και τις ανακοινώσεις σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση της εφημερίδας: ellinismos@ hotmail.com. Είμαστε πρόθυμοι για μια στενή συνεργασία μαζί σας! Στείλτε μας τα σχόλια, τις παρατηρήσεις ή τις προτάσεις σας. Ενημερώστε μας για τις δραστηριότητες του Οργανισμού ή της Αυτοδιοίκησής σας,ή της επιχείρησής σας (Ανακοίνωση, Δελτίο Τύπου ή Πρόσκληση, κλπ ) Η Συντακτική Επιτροπή παρακαλεί τους ανταποκριτές και τους αρθρογράφους της εφημερίδας μας να αποστέλλουν τα άρθρα και τις ανταποκρίσεις τους στο όνομα της Βούλας Αυγουροπούλου. Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η ύλη της εφημερίδας κλείνει στις 10 του μηνός. Όλα τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν την άποψη του συγγραφέα.ο κάθε αρθρογράφος είναι υπεύθυνος για το περιέχομενο του γραπτού που δημοσιεύει. Η Σύνταξή μας έχει όμως το δικαίωμα να κάνει διορθώσεις ορθογραφίας,ύφους και σύνταξης. Η Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Minden az újságunkban megjelenő vélemény kizárólag a cikkek íróinak nézetét fejzi ki. Minden cikkíró maga felelős a megjelent cikk tartalmáért. Szerkesztőségünknek azonban joga van helyesírási és mondattani javításokat végezni. Az ELLINIZMOSZ Szerkesztőbizottsága 6

Αύγουστος 2011 EΤΟΣ: 17 Πολιτιστική ατζέντα Πρόσκληση Η χορωδία «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ» σας καλεί και φέτος να τραγουδήσουμε μαζί στην τρίτη μουσική συνάντηση που διοργανώνουμε με τραγούδια του ΣΤΑΥΡΟΥ ΞΑΡΧΑΚΟΥ. Στην βραδιά μας θα τιμήσουμε τους ποιητές ΝΙΚΟ ΓΚΑΤΣΟ και ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ. Και οι δυό τους φέτος θα κλειναν τα 100 τους χρόνια. Ελάτε, θα περάσουμε καλά! Σας περιμένουμε το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011 ώρα 19:00 στο ξενοδοχείο ACTOR (1094 Bp. Viola u. 10-14). Στο πρόγραμμα συμμετέχουν: η χορωδία «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ» Οι μουσικοί: Χρήστος Φουντανέλλας (μπουζούκι) Γκάμπορ Σμουκ (αρμόνιο, ακορντεόν) Τάμας Σμουκ (κιθάρα) Τίμπορ Κουν (μπάσο) Θα ακολουθήσει γλέντι με την ορχήστρα «ΜΥΔΡΟΣ». Σταύρος Ξαρχάκος Νίκος Γκάτσος Οδυσσέας Ελύτης 7

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Πολιτιστική ατζέντα ΜΟΥΣΙΚΗ Μύδρος Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 19.00 Βραδυά με τραγούδια του Ξαρχάκου στο Ξενοδοχείο Actor. Bp IX ο διαμ. οδός Viola 10-14. Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου, ώρα: 18.00-20.00 Πικ-νικ στη μεγάλη παιδική χαρά του Πολιτιστικού Κέντρου József Attila. www.mydros.hu Kollonay Zoltán πιανίστας Κάθε Τετάρτη του Σεπτέμβρη, ώρα: 20.00 στο δημοτικό σχολείο του Hévíz. www.kollonay.hu Γ. Στεφανίδου & η ορχήστρα της Τετάρτη 7 & 21 Σεπτεμβρίου, ώρα: 20.00 στο Κωπηλατικό, Római part Βp.III ο διαμ. Nánási út 67. Ζευς Κάθε Πέμπτη του Σεπτέμβρη, ώρα: 19.00 στο Γυράδικο, Bp. III ο διαμ. Királyok útja και Pünkösdfürdő γωνία. Εμφανίζονται: Ζευς, Φανάρι, Σαράντης. Κάθε Κυριακή του Σεπτέμβρη, ώρα: 13.00 στο Γυράδικο www.zeus.hu Σαράντης Μαντζουράκης Κάθε Πέμπτη του Σεπτέμβρη, ώρα: 19.00 στο Γυράδικο, Bp. III ο διαμ. Királyok útja και Pünkösdfürdő γωνία. www.sarantismantzourakis.hu Γ. Τζώρτζωγλου & Balkan Fanatik Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου στο Φεστιβάλ Πάλινκα στο Érsekpuszta Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου στο Salgótarján. Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου, ώρα: 20.00 στην κεντρική πλατεία του Gyöngyös. www.balkanfanatik.hu Γ.Μόκαλη & ορχήστρα Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα:15.00 στο Φεστιβάλ Κρασιού του Budafok, στο τέρμα της οδού Leányka. ΧΟΡΟΣ Χορευτικό Ελληνισμός Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 19.00 Βραδυά με τραγούδια του Ξαρχάκου στο Ξενοδοχείο Actor. Bp IX ο διαμ. οδός Viola 10-14. Χορευτικό Πύργος με ορχήστρα Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου, ώρα:17.00 στο Diósd Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου, ώρα: 18.00 στο Pusztaberki Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου ώρα:17.00 στη Moha Χελιδονάκι Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου, ώρα: 17.00 Γλέντι του 8 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 Angyalföld Bp.XIIIο διαμ. Szekszárdi út. (απέναντι απ το Τέσκο) www.helidonaki.hu ΔΙΑΦΟΡΑ Χορωδία Ρωμιοσύνη Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 19.00 Βραδυά με τραγούδια του Ξαρχάκου στο Ξενοδοχείο Actor. Bp IX ο διαμ. οδός Viola 10-14. Χορωδία Καρυάτιδες Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 15.30 στο Φεστιβάλ Κρασιού του Budafok, στο τέρμα της οδού Leányka. Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Φέρεντσβάρος Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 17.00 Γιορτή 100στών γενεθλίων της Φρ. Παπαδοπούλου, στο ξενοδοχείο Actor, Bp IX ο διαμ. οδός Viola 10-14. Αυτοδιοίκηση Ελλήνων XII ου διαμ. Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 15.00 στο Φεστιβάλ Κρασιού του Budafok, με παρουσία ελληνικού γαστρονομικού μπουφέ. Οργάνωση Ελληνικής Νεολαίας (GIE) Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου, από τις vasárnap 09.00 ΑΘΛΗ- ΤΙΚΗ ΜΕΡΑ & ΚΥΠΕΛΛΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ, Bp.VIII ο διαμ. στο Népliget, οδός Vajda Péter, στο γήπεδο Építők. Αθηνά Παπαδημητρίου Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, ώρα: 20.00 Honfoglalás στο Πολιτιστικό Κέντρο του Dunaharaszti. Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου, ώρα: 19.00 Η Όπερα της Πεντάρας στο Θέατρο του Veszprém. Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου, ώρα: 19.00 Honfoglalás στο Πολιτιστικό Κέντρο του Celldömölk. Τετάρτη 28 & Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου Μπελάδες του Δάσους ώρα: 10.00 στο Θέατρο της Οπερέττας της Βουδαπέστης ΕΚΚΛΗΣΙΑ Παρεκκλήσι Αγ. Ιεροθέου & Στεφάνου, Ουγγρική Εξαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κων/λης. Bp Vο διαμ. οδός Váci 55. I. 1ος όροφος. τις καθημερινές στις 18.00, Παρακκλητικός Κανών. Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου, ώρα: 08.00, Ύψωσις του Τιμίου Σταυρού. Επικοινωνία Γιαννούλα Στεφανίδου τηλ: 06-70-31-20-783 e-mail: stefaniduj@gmail.com

Αύγούστοσ 2011 Eτοσ: 17 Πολιτιστική ατζέντα MAGYAR NYELVŰ PROGRAMAJÁNLÓ 2011. SZEPTEMBER Zenekarok Mydros Szeptember 3. szombat 19:00 óra Xarhakos est Actor hotel. Budapest IX. kerület Viola utca 10-14 Szeptember 11. vasárnap 18:00-20:00 óra József Attila Lakótelepi Piknik a nagy játszótéren. www.mydros.hu Kollonay Zoltán zongoraművész Szeptember minden szerda 20:00 óra Hévíz Általános Iskola. www.kollonay.hu Stefanidu Janula és zenekara Szeptember 7. szerda 20: 00 óra Evezős Római part Budapest III. kerület Nánási út 67. Szeptember 21. szerda 20:00 óra Evezős Zeus Szeptember minden csütörtökön 19:00 óra Gyradiko. Budapest III. kerület Királyok útja és Pünkösdfürdő utcasarok. Fellép: Zeus, Fanari, Szarantis. Szeptember minden vasárnap 13: 00 óra Gyradiko www.zeus.hu Sarandis Mantzourakis Szeptember minden csütörtök 19:00 óra Gyradiko Budapest III. kerület Királyok útja és Pünkösdfürdő utcasarok. www.sarantismantzourakis.hu Tzotzoglou Jorgos Balkan Fanatik Szeptember 3. szombat Érsekpuszta Pálinka Fesztivál Szeptember 4. vasárnap Salgótarján. Szeptember 17. szombat 20:00 óra Gyöngyös Fő tér. www.balkanfanatik.hu Mokali Janula és Zenekara Szeptember 3. szombat 15:00 óra Budafoki Borfesztivál. Budafok Leányka utca vége. Tánc Ellinizmosz Szeptember 3. szombat 18:00 óra Xarhakos est Actor Hotel Budapest IX. kerület Viola utca 10-14 Pyrgos tánccsoport és zenekar Szeptember 10. szombat 17:00 óra Diósd Szeptember 17. szombat 18:00 óra Pusztaberki Szeptember 24. szombat Moha 17:00 óra Helidonaki Szeptember 10. szombat 17:00 óra Angyalföldi Vígságok Budapest XIII. kerület Szekszárdi út. (Tescóval szemben) www.helidonaki.hu Egyéb Romiosini kórus Szeptember 3. szombat Xarhakos est Budapest IX. kerület Viola utca 10-14. Kariatidák kórus Szeptember 3. szombat 15:30 óra Budafoki Borfesztivál Budafok központjában, Leányka utca vége. Ferencvárosi Görög Önkormányzat Szeptember 3. szombat 17:00 óra születésnapi ünnepet tart a 100. életévét betöltő Froszo néninek. Helyszín az Actor hotel Budapest IX. kerület Viola utca 10-14. XII. kerületi Görög Kisebbségi Önkormányzat Szeptember 3. szombat 15:00 óra Budafoki Borfesztivál Görög gasztronómiai bemutatóval. Görög Ifjúsági Egyesület szervezése Szeptember 25. vasárnap 9:00 órától CSALÁDI SPORTNAP és FOCIKUPA Budapest VIII. kerület Népliget, Vajda Péter utca, Építők Sportpálya. Papadimitriu Athina Szeptember 3. szombat 20:00 óra Honfoglalás Dunaharaszti Művelődési ház Szeptember 16. péntek 19:00 óra Koldusopera Veszprémi Színház Szeptember 17. szombat 19:00 óra Honfoglalás Celldömölk. Művelődési Ház. Szeptember 28. 29. Erdei Kalamajka 10:00 óra Budapesti Operett Színház Egyház Konstantinápolyi Egyetemes Patriarchatus Magyarországi Exarhátusának Szent Hierotheosz és Szent István kápolnája Budapest V. kerület Váci utca 55. I. emelet 1. Minden hétköznap H- P. 18:00 óra Könyörgő Kánon. Szeptember 14. szerda 08:00 óra Szentkereszt. Kapcsolattartó Stefanidu Janula tel.: 06-70-31-20-783 e-mail: stefaniduj@gmail.com 9

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Οι ρίζες μας Του Θανάση Ζιανού Ο Σπύρος Γεωργίου με τη σύζυγό του Μαρία για τη λευτεριά, την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία της πατρίδας μας. Ως επί το πλείστον, οι συνεντεύξεις γίνονται με ανάπηρους πολέμου, που δώσαν ένα μέρος απ το σώμα τους για την πραγμάτωση των ιδανικών μας και την προκοπή του τόπου μας. Οι ίδιοι μιλούν με υπερηφάνεια για τους αγώνες και τις θυσίες τους, δεν είναι μεμψίμοιροι. Ένας απ αυτούς είναι και ο βετεράνος αγωνιστής Σπύρος Γεωργίου που κατοικεί στο 3ο διαμέρισμα της πρωτεύουσας με τη βαριά άρρωστη και ανάπηρη συντρόφισσά του, Μαρία.. Στο σπίτι του συναντηθήκαμε και κουβεντιάσαμε, όπου και μας διηγήθηκε τη ζωή του μετά από παραίνεση δική μας. Οι βετεράνοι μας Σπύρος Γεωργίου κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος Συνεχίζουμε τη στήλη μας για τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ με σκοπό να γνωρίσουν οι νεότερες γενιές τους αγώνες και τις θυσίες των προγόνων τους Γεννήθηκα στις 12 Δεκεμβρίου του 1924 στο χωριό Πουρί Βόλου. Κατάγομαι από αγροτική οικογένεια, είμασταν έξι αδέρφια, 3 αγόρια και 3 κορίτσια. Εγώ είμαι ο τέταρτος κατά σειρά. Στο χωριό μου τελείωσα το δημοτικό σχολείο και στη συνέχεια βοηθούσα τους γονείς μου στις αγροτικές δουλειές. Με την εισβολή των Ιταλο-Γερμανών και Βουλγάρων κατακτητών, ολόκληρη η οικογένειά μου πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση αγωνιζόμενη. Στις 5 Μάη του 43 έγινα μέλος της ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων) ενώ τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου κατατάχτηκα στον ΕΛΑΣ μαζί με τον αδερφό μου Σταύρο στο 54ο Σύνταγμα Πηλίου. Τότε έγινα και μέλος του ΚΚΕ. Στα τέλη του 1943 ο λόχος μας μετατέθηκε στη 13η Μεραρχία που δρούσε στη Ρούμελη, στο 52ο Σύνταγμα. Εκεί ως τηλεφωνητής υπηρετούσα στη διοίκηση του Συντάγματος. Σε μας υπαγόταν και η φρούρηση της κυβέρνησης του βουνού που ιδρύθηκε τον Μάρτη του 1944 στις Κορισχάδες Ευρυτανίας. Τον Αύγουστο του 44, στις επιχειρήσεις των Γερμανών εναντίον μας με σκοπό την κατάληψη του Καρπενησίου, το σύνταγμά μας έδωσε σκληρές μάχες στην περιοχή της Μακρακώμης και του Αγ.Γεωργίου που κράτησαν δύο μέρες. Με την οπισθοχώρηση-εγκατάλειψη της πατρίδας μας από τους Γερμανούς τον Οκτώβρη του 44, το Σύνταγμά μας μπήκε στη Λαμία όπου ο κόσμος μας υποδέχτηκε ζητωκραυγάζοντας και προσφέροντάς μας λουλούδια. Με τα γεγονότα του Δεκέμβρη στην Αθήνα που προκάλεσαν οι Εγγλέζοι με τους ταγματασφαλίτες και άλλους συνεργάτες των Γερμανών, το Σύνταγμά μας βρέθηκε στον Πειραιά όπου δώσαμε σκληρές μάχες εναντίον τους. Τους προξενήσαμε απώλειες, μα κι εμείς είχαμε αρκετά θύματα. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά, έγινε η Συμφωνία της Ο Σπύρος Γεωργίου με τη σύζυγό του Μαρία Βάρκιζας και τελικά παραδώσαμε τα όπλα μας στις αρχές Μαρτίου του 45 στο Λιανοκλάδι Λαμίας. Από τότε ξεκίνησε ένας καινούριος γολγοθάς: βαδίζοντας πεζοπορία για το χωριό μου, στα Φάρσαλα όπου δρούσε η συμμορία του φασίστα Σούρλα, με συνέλαβαν και με βασάνισαν, λίγο έλειψε να με σκοτώσουν. Ύστερα από όλη αυτή την κατάσταση, τη μεγάλη και ανελέητη τρομοκρατία εναντίον μας, ένα διάστημα κρυβόμουν για να μη με συλλάβουν.τελικά ανάγκαστηκα στις 6 Αυγούστου 1946 να βγω στο βουνό, στο συγκρότημα του Φεραίου Μιχάλη Παπαδάμου που δρούσε στο Πήλιο. Με το συγκρότημά μας δώσαμε πολλές και σκληρές μάχες με τον αντίπαλο Εθνικό Στρατό. Το Γενάρη του 48 στάλθηκα στην 3η σειρά της σχολής του Γ.Α. του ΔΣΕ. Αποφοιτώντας ονομάστηκα ανθ/γός πεζικού του ΔΣΕ. Στη συνέχεια μετατέθηκα στην 123η ταξιαρχία που είχε την έδρα της στον Όλυμπο. Διοικούσα διμοιρία και έλαβα μέρος σε πολλές μάχες. Το 48 στις μεγάλες επιχειρήσεις του Γράμμου, σε μια μάχη που δώσαμε στο Σμόλικα, στα υψώματα της Ζούζουλης, τραυματίστηκα σοβαρά από νάρκη στο δεξί μου πόδι, το οποίο και ακρωτηριάστηκε από το γόνατο. Μεταφέρθηκα στο νοσοκομείο του Γ.Α στο Γράμμο όπου 10

Αύγούστοσ 2011 Eτοσ: 17 Οι ρίζες μας Οικογενειακή φωτογραφία, 1955 μου αφαίρεσαν το πόδι και μετά στάλθηκα στην Αλβανία. Στη συνέχεια, τον Ιούνη του 49 με μετέφεραν στην Ουγγαρία για περαιτέρω αποθεραπεία. Για τη δράση μου στον ένοπλο αγώνα ονομάστηκα υπολοχαγός του ΔΣΕ. Στο ΔΣΕ υπηρετούσαν και τα δυο μου αδέρφια, Σταύρος και Αλέκος. Ο Αλέκος έπεσε ηρωικά στις επάλξεις του αγώνα μας. Αγαπητέ σύντροφε Σπύρο, απ ότι ακούω, οι περιπέτειες και οι αγώνες σου δεν έχουν τελειωμό, πολλές οι θυσίες, πολλά τα βάσανα..θα ήθελα να μας πεις και λίγα λόγια για τη ζωή σου εδώ στην Ουγγαρία. Μετά την αποθεραπεία μου, δούλεψα 35 χρόνια στην Εταιρεία Ύδρευσης (Vízmű) Βουδαπέστης ως τεχνίτης λεπτών εργαλείων, μέχρι τη συνταξιοδότησή μου. Προς αναγνώριση της δουλειάς μου, μου απονεμήθηκε επτά φορές το μετάλλιο του άριστου εργάτη. Το 1949 παντρεύτηκα με την αγωνίστρια, μαχήτρια του ΔΣΕ, Μαρία Λαγούδα, απ το Βριότοπο Λαρίσης. Αποκτήσαμε δυο αγόρια, τον Νίκο και τον Κώστα, οι οποίοι με τη σειρά τους δημιούργησαν οικογένειες και μας χάρισαν τρεις εγγονές, και τον δισέγγονό μας Τάμας, για τα οποία χαιρόμαστε και τα καμαρώνουμε, όπως όλοι οι παππούδες και οι γιαγιάδες. Δυστυχώς η γυναίκα μου προσβλήθηκε από αλτζχάιμερ πριν οκτώ χρόνια. Είναι ένα μεγάλο πλήγμα για όλους μας αλλά και την ίδια. Μου ραγίζει την καρδιά να την βλέπω σε αυτή την κατάσταση, προσπαθώ όσο μπορώ να δώσω κουράγιο στον εαυτό μου και σε κείνη. Τώρα που έφερες στη μνήμη σου εκείνα τα δύσκολα μα όμορφα χρόνια της νεανικής σου ζωής, πώς κρίνεις τους αγώνες και τις θυσίες σου; Είμαι περήφανος που συμμετείχα στους αγώνες του λαού μας για μια πατρίδα ελεύθερη και δημοκρατική. Πιστεύω πως ότι γίνεται για πανανθρώπινα ιδανικά που στοχεύουν στην προκοπή του λαού και του τόπου, δεν πάει χαμένο. Τι θα συμβούλευες τις σημερινές νέες γενιές; Να μην ξεχάσουν τις ρίζες τους και να είναι περήφανοι ως απόγονοι αγωνιστών, που πάλεψαν και πολλοί θυσιάστηκαν για την πατρίδα και τα ιδανικά τους. Τις δυσκολίες που παρουσιάζονται στη ζωή τους να τις παλεύουν ψύχραιμα, με υπομονή και επιμονή και να μην απογοητεύονται. Αγαπητέ Σπύρο, σ ευχαριστώ για την κουβέντα μας. Καλή υγεία και μεγάλο κουράγιο! Κι εγώ σας ευχαριστώ! Φόρος τιμής Ευτυχία Καρνάβα Ζουμπούλη 1931-2011 Στις 29 Ιουλίου 2011 έφυγε από τη ζωή η συμπατριώτισσά μας Ευτυχία Καρνάβα το γένος Σίμου Ζουμπούλη. Η Ευτυχία γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1931 στο χωριό Άγιος Αντώνιος Καστοριάς. Ήταν κόρη του Σίμου Ζουμπούλη και της Δέσποινας Ναρπατίδου. Καταγόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια. Ήταν 12 αδέλφια, 9 αγόρια και 3 κορίτσια. Στο χωριό της τέλειωσε το δημοτικό. Μετά δούλευε και η ίδια σκληρά βοηθώντας τους γονείς της για την επιβίωση της πολυμελούς οικογένειάς τους. Το 1948 η Ευτυχία πέρασε στη Γιουγκοσλαβία, και μετά την μεταφέρανε στην Λ. Δ. Ουγγαρίας όπου και εγκαταστάθηκε στο χωριό Μπελογιάννης. Εκεί αποφοίτησε από φροντιστήρια που εκπαιδεύονταν δάσκαλοι. Πήρε το Δίπλωμα Παιδαγωγού και διετέλεσε παιδαγωγός στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού Μπελογιάννης έως την συνταξιοδότησή της. Το 1954 παντρεύτηκε με τον αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Αχιλλέα Καρνάβα, και ζούσαν ευτυχισμένα στο χωριό Μπελογιάννης. Το 1980 επαναπατρίστηκαν και κατοικούσαν στη Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς το 1991 πέθανε ο σύντροφός της Αχιλλέας, και από τότε ζούσε μόνη της. Τα τελευταία χρόνια ήταν βαριά άρρωστη, ώσπου τελικά ήρθε το μοιραίο και στις 29 Ιουλίου έπαψε να χτυπάει και η δικιά της πολυβασανισμένη καρδιά. Η Ευτυχία ήταν μια ήσυχη και σεμνή γυναίκα, γι αυτό ήταν αγαπητή από όλους όσους την γνώριζαν. Η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας μαζί με όλους τους συμπατριώτες και συμπατριώτισσές μας που ζούνε στην Ουγγαρία στέλνουμε τα συλλυπητήριά μας στις αδελφές της Ελένη και Σοφία, και σ όλους τους συγγενείς και φίλους όπου και να βρίσκονται. Αιώνια η μνήμη σου αξέχαστη Ευτυχία. Θανάσης Ζιανός 11

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Δρόμοι / Utak Kedves Honfitársaim! Határtalanul Miliosz Katalin írása érdekesebb látványosságokat, valamint figyelmetekbe ajánlani néhány különleges helyi programot. A nem túl sok napfényben gazdag nyarat magunk mögött hagyva, ám még a kellemes időt egy hétvégi, akár egynapos kirándulásra kihasználva, látogassunk el a főváros agglomerációjához tartozó, már évezredek óta lakott, de csak pár évtizede várossá nyilvánított Duna-parti településre, Érdre! Ahogy azt már az előző hónapokban láthattátok, rovatomban nem lépjük át az országhatárt, hanem azon magyar településekre látogatunk el, ahol görög kisebbségi önkormányzat működik. Utunk során igyekszem bemutatni nektek a főbb és A Budapesttől mindössze 25 km-re található város többek között ennek a könnyen legyőzhető távolságnak is köszönheti népszerűségét és gyors fejlődését. A fővárosból az E71, M1, M7-es úton valamint az autópályákon keresztül is megközelíthető település közlekedési csomópontoknál fekszik: itt találkoznak a rendkívül forgalmas 6-os és 7-es számú főútvonalak, az autópályák közül pedig a már említett M7-es, valamint az M0-ás körgyűrűn keresztül elérhető M6-os fekszik legközelebb. Tömegközlekedéssel is könnyűszerrel eljuthatunk ide: vonattal a Déli pályaudvarról, busszal a Kelenföldi pályaudvarról, erre naponta számtalan lehetőségünk van. Első, szó szerint útba eső látványosság a 19. századi klasszicista, volt Wimpffen-kúria A több kerületre osztott város hosszú történelmi múltra tekint vissza. Ennek bizonyítékaként szolgálnak a nem kevesebb, mint 50 ezer évre visszadatálható itt talált állatcsontok, melyek még a neandervölgyi ember idejéből származnak. Mindezek a nagyon régmúltról mesélő emlékek megtalálhatóak a 19. században épült klasszicista, volt Wimpffen-kúria főépületében helyet foglaló Magyar Földrajzi Múzeum földrajzi jellegű gyűjteményében. Érdemes ide betérnünk, ugyanis a geográfiai leletek mellett a magyar utazókkal és földrajzi felfedezőkkel mint pl. Lóczy Lajos, Teleki Sámuel, Cholnoky Jenő, Stein Aurél, Széchenyi Zsigmond, Teleki Pál vagy Baktay Ervin kapcsolatba hozható emlékek, kéziratok, naplók, levelek, expedíciós jelentések, könyvek és újságcikkek is megtekinthetőek itt. A múzeum udvarában Kőrösi Csoma Sándor és Teleki Pál földrajztudós szobra mellett napórán olvashatjuk le az időt. Az oszmán uralom máig megmaradt emléket hagyott Érden is. A Mecset utcában áll a Magyarországon fellelhető három minaret körül az egyik. A 17. századi építmény hajdani dzsámija ugyan már elpusztult, és a megmaradt 23 méteres minaret is csak a főpárkányig magasodik, de így is lebilincselő látványként szolgál. Megéri felmenni az erkélyére, a Mekka felé tájolt ajtón kilépve ugyanis csodálatos panoráma nyílik az Ófalura, a Dunára és a Beliczay-szigetre. Méltán vált a helyiek büszkeségévé, hiszen ilyen, a török időkre utaló torony ezen kívül csak Egerben és Pécsen vehető közelebbről szemügyre. A róla elnevezett téren láthatjuk a nyolc főangyal egyikének, Lucifer legyőzőjének nevét viselő Szent Mihály-templomot. A 15. században romokon újjáépített épület gyönyörű órapárkányos tornyával hívja fel magára a figyelmet. Ennek érdekessége, hogy az óra alatti részen két sírkövet építettek bele, melyeken tükörírásos szöveg olvasható. A legtöbb ilyen épülettől eltérően a belső padlósík a bejárat szintjénél két méterrel alacsonyabban van. Érd első okleveles említésének 750. évfordulójától, azaz 1993 óta lehetünk fültanúi az Alsó utcában megtalálható 12 harang 45 dallamából összefonódó harangjátéknak, mely a szemnek és a fülnek egyaránt gyönyörködtető élményt nyújt. Sétánk alkalmával tiszteletünket tehetjük a mohácsi csata 400 éves évfordulója alkalmából felavatott II. Lajos emlékműnél, mely felirata azt a néhány napot idézi viszsza, amikor az uralkodó Érden tartózkodott Mohács felé vezető útja során. Térjünk be a Külső Római úton található Szent Sebestyén-, Szent Rókus- és Szent Rozália-kápolnába is, melynek felépültét az 1700-as évekbeli nagy pestisjárvány idejével kötik össze. Ma már csak a romjai tekinthetők meg a Kutyavárnak, Érd legrégebbi, 15. századi gótikus épületének. A monda szerint az egykori vadászkastélyt Hunyadi Mátyás emeltette vadászkutyái számára, sajnos azonban ez az elkövetkezendő korok és birtokok terjeszkedési törekvéseinek az áldozatává vált. Mindenképpen használjuk ki a nap utolsó meleg sugarait, tegyünk 12

Αύγουστος 2011 ΈΤΟΣ: 17 Δρόμοι / Utak egy rövid sétát a környéken! Erre a virágzó kertvárosként is emlegetett településen és körzetében bőven van lehetőség. Mászszunk fel a Kakukk-hegy lösszel borított magaslatára, túrázzunk az 1985-ben védetté nyilvánított Érdimagasparton vagy az 1999-ben helyi védettséget nyert Fundokliavölgybe, ahol a város tájképileg legszebb, mészkőbe vájt mélyedését vehetjük szemügyre. Érd- Parkvárosban, a Berza-kertben hűsölhetünk a szintén védettnek számított erdőség, többnyire erdei fenyők alatt. vagy tegyünk egy kis kitérőt a Beliczay-sziget felé! A ma már 33 éve városi ranggal bíró település a 70-es évek elején kezdte meg mai jellegének kialakítását. Ekkor épült fel a buszpályaudvarnál található üzletkomplexum, és több lakótelep került fel a térképre. Igazán színvonalas oldalát azonban az utóbbi években alakította ki a Budai úti üzleti-szolgáltató épületsor felhúzásával. A település új turisztikai oldalát is megmutatta, mikor 1990-ben felépült a Termál Szálló. Ezzel az Óváros fürdőhelyként is megállja a helyét. Szeptemberi kiruccanásunk alkalmával résztvevői lehetünk a szeptember 2-tól 21-ig megrendezésre kerülő Érdi Napoknak. Az esemény célja a város kulturális és művészeti értékeinek bemutatása. A programsorozat célja nem csak az érdiek szórakoztatása: a tánctól kezdve a zenén, színházon, sporton, különböző vetélkedőkön, klasszikus zenei és rockkoncerteken át a hatalmas utcabálig, kortól függetlenül mindenki megtalálhatja a neki megfelelő időtöltést. Aki úgy dönt, hogy célba veszi Érdet, annak nagyon kellemes időtöltést kívánok, és kellemesen meleg, első őszi napokat mindenkinek! Következő hónapban ismét találkozunk! 13

Εν τάχει Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Ελληνική συμμετοχή στο VOLT Festival. Στο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ VOLT που γίνεται κάθε χρόνο στο Σόπρον συμμετείχε φέτος και το ελληνικό συγκρότημα Strings Band, αποτελούμενο από σπουδαστές του Τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου-Άρτας. Το ελληνικό μουσικό σχήμα με τους Δημήτρη Καλαντζή, Θεοφάνη Κουσιουνέλο, Μιχαήλ Κυριακίδη, Χρήστο Νεντέλι, Πέτρο Κουμπιό και Ηλία Ιωάννου - συμμετείχε στην «Ευρωπαϊκή Κατασκήνωση», που ειδικά φέτος οργανώθηκε στο πλαίσιο του Μουσικού Φεστιβάλ με την ευκαιρία της προεδρίας της Ουγγαρίας στην Ευρωπαική Ενωση το πρώτο εξάμηνο του 2011, έχοντας ως στόχο να φιλοξενήσει και να φέρει σε επαφή νέους μουσικούς, φοιτητές, από τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Οι Έλληνες φοιτητές παρουσίασαν σύγχρονες διασκευές παραδοσιακής και έντεχνης ελληνικής μουσικής αποσπώντας τις επευφημίες διοργανωτών και επισκεπτών. Στο Φεστιβάλ, που έχει παράδοση ήδη 19 χρόνων και συγκεντρώνει κάθε χρόνο πάνω από 80.000 επισκέπτες, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν μουσικές τάσεις από τις χώρες τους σε μια προσπάθεια αλληλογνωριμίας και αναζήτησης κοινών στοιχείων στη σύγχρονη ευρωπαϊκή μουσική παραγωγή, ενώ η ελληνική συμμετοχή έγινε έπειτα από σχετική πρόσκληση από το γραφείο του Ούγγρου πρωθυπουργού και τον κατόπιν συντονισμό της από το Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας της ελληνικής πρεσβείας στην Ουγγαρία. ( Γρ.Τυπ.) Η αρχαιότερη γραφή των Μινωιτών βρέθηκε στο Ιερό Κορυφής του όρους Βρύσινας Ρεθύμνου. Είναι αποτυπωμένη πάνω σε λίθινη τετράπλευρη σφραγίδα από βαθυκόκκινο ίασπι. Η σφραγίδα φέρει εγχάρακτα σημεία μινωικής ιερογλυφικής γραφής και στις τέσσερις πλευρές της. Το εύρημα είναι πολύ σημαντικό. Η φετινή περίοδος της συστηματικής ανασκαφής στο μινωικό ιερό κορυφής του όρους Βρύσινα που υψώνεται νότια της πόλης του Ρεθύμνου, διήρκησε από τις 4 έως τις 15 Ιουλίου 2011. Η ανασκαφή ξεκίνησε το 2004 και διεξάγεται από την ΚΕ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων υπό την ευθύνη της αρχαιολόγου Ελένης Παπαδοπούλου, και το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης με την ευθύνη της καθηγήτριας Ίριδας Τζαχίλη. «Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στο Εξωτερικό» Φρένο στη διαπιστωμένη κατασπατάληση πόρων επιχειρεί να βάλει το υπουργείο Παιδείας με το νομοσχέδιο «Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στο Εξωτερικό», που παρουσίασε η αναπληρώτρια υπουργός, Φώφη Γεννηματά, στο υπουργικό συμβούλιο. Παράλληλα, στις προθέσεις του υπουργείου είναι ο εξορθολογισμός του συστήματος, μέσω της σύνδεσης, ελληνόγλωσσων σχολικών μονάδων με τα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών, όπου λειτουργούν, προκειμένου να έχουν οι απόφοιτοι των μονάδων αυτών πρόσβαση στην τοπική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εξωτερικό λειτουργούν 81 ελληνικά σχολεία, 100 δίγλωσσα και 799 Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας, όπως λέγονται, τα οποία λειτουργούν εκτός επίσημου συστήματος και δεν παρέχουν καμία πιστοποίηση. Τα Τμήματα αυτά θα κλείσουν σταδιακά, ενώ η εναλλακτική που προσφέρεται σε ένα τμήμα για να «επιζήσει», είναι να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας υποδοχής. Όπως προκύπτει από στοιχεία, που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας, το 2009 δαπανήθηκαν 106 εκατ. ευρώ για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό, ποσό που διαμορφώθηκε στα 88 εκατ. πέρσι και στα 73 εκατ. φέτος. Με το νομοσχέδιο επιχειρείται περαιτέρω εξορθoλογισμός των δαπανών μέσω του τακτικού ελέγχου του συστήματος με τη δημιουργία βάσης δεδομένων και της καλύτερης αξιοποίησης του εκπαιδευτικού προσωπικού, το οποίο αριθμεί περισσότερα από 1800 μέλη. Για τούτο εισάγεται ο θεσμός της περιοδικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και η εξ αποστάσεως ψηφιακή επιμόρφωση. Για την προβολή, τέλος, και την προώθηση της ελληνικής γλώσσας στο εξωτερικό, το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία κέντρων υπό τη γενική ονομασία «Λόγος». 14 επιμέλεια: Β.Α

Αύγούστοσ 2011 Έτοσ: 17 Δραστήρια βιβλιοθήκη με διακρίσεις Βιβλιοθήκη Ανακυρήχθηκε Βιβλιοθήκη της Χρονιάς για το 2010. Διαθέτει βιβλία σε 148 γλώσσες, καθώς και τη μεγαλύτερη συλλογή εσπεράντο στην Ευρώπη. Οι βιβλιοθηκάριοι μιλούν 16 γλώσσες συνολικά ενώ οι επισκέπτες της ανέρχονται στις 50 χιλιάδες ετησίως. Πρόκειται για την Εθνική Βιβλιοθήκη Ξένων Γλωσσών που στεγάζεται σ ένα διατηρητέο κτίριο 114 ετών, στην οδό Μόλναρ. Με υποδέχτηκε με θέρμη η κ.αλεξάνδρα Πάντσιου, υπεύθυνη του ελληνικού τμήματος η οποία με ξενάγησε λεπτομερώς στους χώρους του ομολογουμένως όμορφου κτιρίου, συναντηθήκαμε με την κ. Ibolya Mender, τη δραστήρια διευθύντρια της βιβλιοθήκης και με πληροφόρησαν γύρω απ την ιστορία, τις λειτουργίες και τις δραστηριότητες του ιδρύματος. Να πούμε ότι ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1956 έχοντας μόνο ρώσικα βιβλία στη συλλογή της και φέροντας την ονομασία Εθνική Βιβλιοθήκη Γκόρκι. Με τα χρόνια εμπλουτίστηκε και με βιβλία διαφόρων άλλων γλωσσών και τελικά το 1989 μετονομάζεται σε Εθνική Βιβλιοθήκη Ξένων Γλωσσών. Διαθέτει 400.000 τόμους συνολικά, όπου οι μεγάλες παγκόσμιες γλώσσες -αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ισπανικά, ρωσικάκυριαρχούν, ενώ πλούσια είναι η συλλογή των μειονοτήτων της Ουγγαρίας καθώς και των γειτονικών χωρών. Ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνει η εσπεράντο συλλογή Φάισι (το 2001 αγοράστηκε απ το υπουργείο) που είναι όπως είπαμε η μεγαλύτερη στην Ευρώπη και η 4η στον κόσμο. Η βιβλιοθήκη έχει στη συλλογή της πρώτα απ όλα τη σύγχρονη λογοτεχνία σε πρωτότυπες γλώσσες, καθώς και ότι έχει να κάνει με την παγκόσμια λογοτεχνία και γλωσσολογία. Εκτός από βιβλία, εδώ μπορείτε να βρείτε τις μεγαλύτε- Της Β.Αυγουροπούλου ρες εφημερίδες όπως Times, El Pais, Le Monde, Frankfurter Allgemeine Zeitung κα., γύρω στα 400 διαφορετικά περιοδικά, καθώς και cd, δίσκους βινυλίου και παρτιτούρες. Έξι χιλιάδες αναγνώστες το χρόνο τη χρησιμοποιούν ενώ μέσω του διαδικτύου υπολογίζεται ότι έγιναν περίπου 200 χιλιάδες χρήσεις πέρσι. Αξίζει να σημειωθεί πως το κτίριο είναι προσβάσιμο για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ενώ για άτομα με προβλήματα όρασης υπάρχει λογισμικό σε κάποιους υπολογιστές που δίνουν ήχο στο κείμενο της οθόνης καθώς και πινακίδες σε μπράιγ για τη χρήση των ανελκυστήρων. Τέλος αρκετοί χώροι είναι εξοπλισμένοι με συσκευή που διευκολύνει τον ήχο για άτομα με αντίστοιχο πρόβλημα. Είσοδος Αναγνωστήριο 15

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Βιβλιοθήκη Έκθεση του Lugosi László το 2010 σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση του 2ου διαμερίσματος Η Αλεξάνδρα Πάντσιου δουλεύει απ το 2007 στη βιβλιοθήκη και είναι υπεύθυνη του ελληνικού τμήματος. Πώς δημιουργήθηκε η ελληνική συλλογή; Στην αρχή φτιάχτηκε από δωρεές καθώς δεν υπήρχε κάποιο σύστημα για αγορά βιβλίων. Έστελναν βιβλία απ το εξωτερικό, αν κάποιος πέθαινε έδιναν τα βιβλία του, ενώ το 2005 η πρεσβεία της Κύπρου δώρισε αρκετούς τόμους στη βιβλιοθήκη μετά από την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο χώρο μας. Επίσης από τότε που εργάζομαι εδώ προσπαθώ να συστηματοπήσω τις αγορές των ελληνόγλωσσων βιβλίων: τα καινούρια λογοτεχνικά βιβλία που εκδίδονται και κερδίζουν διαφορετικά βραβεία ή έχουν λογοτεχνική αξία, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες, προσπαθώ πάντα να τα αγοράζω. Επίσης αγόρασα κλασσικά έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας, όπως πολλούς τόμους του Καζαντζάκη. Τι μπορεί να βρει κανείς στα ράφια σας; Από αρχαίους συγγραφείς όπως Αριστοφάνη, Δημοσθένη, Σοφοκλή, Ξενοφώντα, Αισχύλο, Όμηρο, Ηρόδοτο, μέχρι 19ο αιώνα και νέα ελληνική λογοτεχνία. Ενδεικτικά αναφέρω τους: Ροΐδη, Καβάφη, Ρίτσο, Βιζυηνό, Ελύτη, Σικελιανό, Καρκαβίτσα, Βάρναλη, Σεφέρη, Παπαδιαμάντη, Καζαντζάκη, Βασίλη Βασιλικό, Γιάννη Ατζάκα, Δημήτρη Μπουραντά, Αντώνη Σουρούνη, Ανδρέα Μήτσου, Κώστα Ακριβό. Πόσο μεγάλο είναι το ελληνικό κομμάτι; Περιλαμβάνει περίπου 1000 βιβλία, συμπεριλαμβανομένων και αυτών εκμάθησης γλώσσας καθώς και των περιοδικών που εκδίδει κατά καιρούς η ομογένεια. Εφημερίδες απ την Ελλάδα έχετε; Δυστυχώς όχι. Έχουμε μόνο το περιοδικό «Ελληνισμός». Θα ήθελα να αναφέρω, ότι τα άρθρα του περιοδικού αυτού που έχουν σχέση με τον ελληνισμό ως μειονότητα, μπαίνουν σε μια βάση δεδομένων της βιβλιοθήκης μας η οποία λέγεται «Βάση δεδομένων για τις μειονότητες». Επίσης υπάρχει μια άλλη βάση δεδομένων στην οποία βρίσκονται οι μεταφράσεις των Ελλήνων ή Ούγγρων συγγραφέων. Υπάρχουν ουγγρικές μεταφράσεις ελληνικών έργων; Βεβαίως και έχουμε, επειδή όμως δεν είναι μόνο αυτά που μπορεί να βρει κανείς στα ράφια αλλά υπάρχουν αρκετά και στις αποθήκες, καλύτερα κάποιος να ελέγξει απ το διαδίκτυο στην ιστοσελίδα μας τι υπάρχει. Μέσω ίντερνετ μπορεί κάποιος να κάνει κράτηση σε κάποιο βιβλίο που δεν είναι διαθέσιμο τη δεδομένη στιγμή αλλά μπορεί να είναι ο επόμενος που θα το δανειστεί. Επιπλέον, μπορούμε να παραγγείλουμε κάτι που υπάρχει σε άλλη βιβλιοθήκη και να το φέρουμε. Γενικά το διαδίκτυο είναι πολύ πρακτικό και βοηθάει. Ανανεώνεται η βιβλιοθήκη και πόσο συχνά; Είμαι αισιόδοξη ότι θα ανανεώνεται περισσότερο στο μέλλον. Παλιότερα και μέχρι πέρσι, είχαμε ένα συγκεκριμένο, αρκετά μεγάλο ποσό για αγορά βιβλίων το οποίο όμως πια όλο λιγοστεύει. Πλέον συμμετέχουμε σε διαγωνισμούς και προσπαθούμε έτσι να εξασφαλίσουμε χρήματα. Φέτος υπάρχει ακόμα το πρόγραμμα Μάραϊ στο οποίο συμμετέχει και η βιβλιοθήκη μας και με αυτόν τον τρόπο ελπίζουμε να εμπλουτίσουμε τη συλλογή. Είδα στα ράφια σας ότι εκπροσωπείται και η νέα γενιά συγγραφέων, Βαγγέλης Ραπτόπουλος, Αλκυόνη Παπαδάκη, Έλενα Μαρούτσου κλπ Ναι, ήρθαμε σε επαφή με δυο μεγάλους εκδοτικούς οίκους στην Ελλάδα, τον Ελευθερουδάκη και τον Πατάκη, που μας έκαναν καλές προσφορές και γρήγορα μας έστειλαν τις παραγγελίες που κάναμε. Με την Αυτοδιοίκηση υπάρχει συνεργασία; Χρόνια έχουμε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του 2ου διαμερίσματος. Ειδικά πρέπει να αναφερθεί η δραστηριότητα της κ. Πολυξένης Τσαφαρίδου και του κ. Γεώργιου Τζιντζή οι οποίοι μεταξύ άλλων, οργάνωσαν το 2007 16

Αύγουστος 2011 EΤΟΣ: 17 Βιβλιοθήκη Μερικά απ τα ελληνικά βιβλία την έκθεση της Ευδοξίας Σίδου, το 2009 την φωτογραφική έκθεση της Ευσταθίας Γαλατσάνου, και πέρσι τη φωτογραφική έκθεση του Λάσλο Λούγοσσι. Επίσης σε κάθε εκδήλωση μαζί τους συμμετείχε η χορωδία «Ρωμιοσύνη». Πέραν τούτων, η κεντρική αυτοδιοίκηση μας στέλνει το περιοδικό σας δωρεάν κάθε μήνα και τους ευχαριστούμε πάρα πολύ. Οι κκ.βλάχος και Ράπτης επίσης χάρισαν τα βιβλία τους όταν εκδόθηκαν, καθώς και ο Β.Αγγελίδης μας προμηθεύει δωρεάν ότι εκδίδει το Ίδρυμα Ελλήνων Ουγγαρίας. Όταν έχουμε χρήματα, αγοράζουμε και προσπαθώ να έχουμε τα καινούρια βιβλία που εκδίδονται. Τι κίνηση έχει το ελληνικό τμήμα; Ενδιαφέρεται ο κόσμος για τα ελληνικά βιβλία; Ενδιαφέρον υπάρχει κυρίως για τα βιβλία εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας. Υπάρχουν βιβλία για διάφορα επίπεδα, για αρχάριους αλλά και προχωρημένους καθώς και γι αυτούς που θέλουν να δώσουν τις επίσημες εξετάσεις. Οι ουγγρικές μεταφράσεις ελληνικών έργων παρουσιάζουν μεγαλύτερη ζήτηση απ τον κόσμο; Τα βιβλία που είναι στα ουγγρικά έχουν πάντα κίνηση, κυρίως οι δημοφιλέστεροι συγγραφείς όπως ο Καζαντάκης, οι αρχαίοι και ποίηση. Η βιβλιοθήκη σας ανακηρύχτηκε πέρσι Βιβλιοθήκη της Χρονιάς 2010. Πώς αισθάνεστε με μια τέτοια διάκριση; Ήταν μεγάλη τιμή και ικανοποίηση για μας. Το βραβείο μας έκανε υπερήφανους και παράλληλα μας δόθηκε και ένα χρηματικό ποσό το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την αγορά καινούριων βιβλίων. Μια καινούρια εξέλιξη είναι πως αγοράσατε και τον τρίτο όροφο του κτιρίου κι έτσι η βιβλιοθήκη επεκτείνεται. Ναι, τώρα πια όλο το κτίριο ανήκει στη βιβλιοθήκη, γίνεται ανακαίνιση αυτή τη στιγμή και όταν θα είναι έτοιμο θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε κι άλλους Δισκοθήκη και χώρος ακρόασης χώρους με αποτέλεσμα να ανεβούν αρκετά βιβλία που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις αποθήκες μας. Υπάρχουν σχέδια ν αρχίσει η βιβλιοθήκη να μετατρέπεται σε ηλεκτρονική; Ναι, αυτή είναι η τάση σε όλες τις βιβλιοθήκες. Αρχίσαμε να κάνουμε ψηφιοποίηση των βιβλίων και ήδη κάποια υπάρχουν στην ιστοσελίδα. Πρόσφατα έχει ξεκινήσει όλο αυτό γι αυτό και δεν υπάρχει πολύ έτοιμο υλικό ακόμα. Πάντως αυτό είναι το μέλλον όπως και να τα δούμε τα πράγματα και υπάρχει ζήτηση γι αυτό. Ευχαριστώ πολύ, καλή επιτυχία στο έργο σας και εύχομαι κι άλλες διακρίσεις για τη βιβλιοθήκη σας στο μέλλον! Στη διεύθυνση www.oik.hu μπορεί κανείς να βρεί πληροφορίες για τη μειονοτική συλλογή και για τις βάσεις δεδομένων σε 13 γλώσσες -όσες δηλ. και οι μειονότητες της Ουγγαρίας- ή μπορει να ρωτήσει τον αντίστοιχο βιβλιοθηκάριο που ομιλεί τη γλώσσα που τον ενδιαφέρει. Τέλος, στην αίθουσα εκδηλώσεων που παραχωρεί η βιβλιοθήκη πραγματοποιούνται τακτικά συναυλίες, διαλέξεις και εκθέσεις από διάφορους φορείς για τα οποία μπορείτε να ενημερωθείτε αναλυτικά στην ιστοσελίδα της. 17

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα του Dr. Diószegi György Antal στο δικό του σπίτι. Τις δεκαετίες 1740 μόνο ένας έμπορος ζούσε στο Fehérvár, ο οποίος πουλούσε τουρκικά προϊόντα: το μαροκινό δέρμα (szattyán) μόνο χονδρική μπορούσε να το πουλήσει. Από τα χρόνια του 1760 όλο και περισσότεροι έμποροι νοίκιαζαν μόνιμα ξύλινα περίπτερα και πάγκους στην πόλη: το 1764 ο Guzsu György, Έλληνας έμπορος έστησε περίπτερο, το ίδιο έκανε ο Papp Tamás, Έλληνας του Vác το 1764 (για 20 φιορίνια ενοίκιο το χρόνο). Στο τέλος της δεκαετίας 1760 ο Έλληνας Peszkár Constantin μετακόμισε από το Vác στο Székesfehérvár (οι Πεσκάρηδες έζησαν και στο Miskolc και στο Sátoraljaújhely). Οι Έλληνες έμποροι του Székesfehérvár είχαν και επαφές με την περιοχή Nagykunság: για παράδειγμα στο Karcag αγόρασε μαλλί ο ένας, αξίας σχεδόν 30 χιλιάδων. Η παρουσία τους εδώ οφείλεται στο γεγονός ότι το Székesfehérvár ήταν ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα του Κεντρικού Dunántúl: οι τοπικές λαϊκές αγορές φημίζονταν κυρίως για το εμπόριο ζώων (έπαιξαν μεσιτικό ρόλο στο εμπόριο της ανατολής και της δύσης), εδώ άλλαζαν ιδιοκτήτη και τα περισσότερα 18 Το οικόσημο της ελληνικής οικογένειας Dogaly. Ελληνες στο Székesfehérvár Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από τις αρχές του 18 ου αιώνα: «οι Έλληνες του Fehérvár στην πλειοψηφία τους συμπάθησαν την επανάσταση του Rákóczi» ( το Δημοτικό Συμβούλιο έκανε δήλωση γι αυτό σ ένα γράμμα το 1756). Το 18ο αιώνα έζησαν εδώ μερικοί Έλληνες, ανάμεσά τους και η οικογένεια Rósa (Ρόσα), μέλη της οποίας έζησαν επίσης στις ελληνικές κοινότητες του Ráckeve, Eger και Miskolc. Το 1737 το Δημοτικό Συμβούλιο έδωσε άδεια στον Görög Pál (Παύλος Έλληνας) να ανοίξει κατάστημα ζώα του Kiskunság και του Tiszántúl. Το τέλος του 18ου αιώνα εμπορευόταν εδώ με λινό ο Έλληνας Constantin János. Η άδειες λειτουργίας που δόθηκαν στους Έλληνες εμπόρους, έγιναν ανάλογα με την ατομική αξιολόγηση στο Székesfehérvár: το 1788 ο ντόπιος πολίτης Axanius Tamás ζήτησε δικαίωμα εμπορίου και το Δημοτικό Συμβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι αγόρασε τα εμπορεύματα των εταίρων του, του έδωσε άδεια λειτουργίας. Υπήρξε και παλιό ελληνικό νεκροταφείο στο Sárrét, όπου χτίστηκε δρόμος το 1788. Από τη δωρεά της Σέρβας Diván Katalin, γυναίκας του Έλληνα αρχιδικαστή Dogaly Konstantin, χτίστηκε το παρεκκλήσι του σημερινού ορθόδοξου σερβικού νεκροταφείου (με το γνωστό όνομα Ráctemető) το 1848-49 προς τιμήν της Άγιας Αικατερίνης της Αλεξάνδρειας. Στο παρεκκλήσι, στην πάνω άκρη αριστερά του τάφου της προαναφερόμενης, βρίσκεται το ουγγρικό οικόσημο της συγκεκριμένης ελληνικής οικογένειας Dogaly (οι Dogaly βρίσκονταν και στο Tokaj και στο Tiszabüd). Σύμφωνα με τη ληξιαρχική πράξη θανάτου που εξέδωσε η ορθόδοξη εκκλησία του Székesfehérvár στα ουγγρικά, εδώ απεβίωσε ένας από τους απόγονους της ελληνικής καταγωγής οικογένειας Szerviczky του 19ου αιώνα από το Törökkanizsa, o Szerviczky Sándor (Újvidék, 1807 1883, Székesfehérvár) γιατρός (στο ουγγρικοποιημένο επώνυμό τους διατήρησαν το όνομα της πόλης των Σερβίων που βρίσκεται δίπλα στην Κοζάνη: οι Έλληνες ιστορικοί στα Σέρβια υπολογίζουν και αυτήν την ελληνική οικογένεια). Είναι ακόμα θέμα έρευνας η επαφή μεταξύ αυτής της ελληνικής οικογένειας της νότιας Ουγγαρίας και της ελληνικής οικογένειας Papademos/Szerviczky του Tokaj του 17ου αιώνα. Σημαντικό γεγονός είναι ότι και ο βαρόνος Sina György (Γεώργιος Σίνας) τραπεζίτης, εμφανίστηκε επίσης στην περιοχή του Székesfehérvár: αγόρασε από τον Eötvös Dénes την περιοχή την «Αρχοντιά του Ercsi» που βρίσκεται εκεί κοντά. Το 1885-1887 ο Margó Mihály ήταν ο δικαστής του χωριού στο Ercsi. Ο Έλληνας έμπορος πρόγονός τους το 1775 έκανε τον όρκο πίστης στα ελληνικά στο Székesfehérvár (MOL Misc. Fasc. 2. No. 8. 1775.). Ένα μέλος αυτής της ελληνικής οικογένειας Margó έγινε πολύ ονομαστός επιστήμονας τον 19ο αιώνα: ο ένας γιος του ορθόδοξου ιερέα Margó György, ο Margó Tivadar (Pest, 1816 1896, Pusztaszentlőrinc) συμμετείχε ως στρατιωτικός ιατρός στην επανάσταση του 1848-49, μετά έγινε γνωστός ως ένας από τους Ούγγρους οπαδούς του Darwin και αργότερα εκλέχτηκε μέλος της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών ως γιατρόςκαθηγητής. Ένα ενδιαφέρον νέο από το ΜΤΙ το 1936, που έχει σχέση με τα εδώ κτήματα της οικογένειας Nákó (Νάκος): «Székesfehérvár, 24 Σεπτεμβρίου. Ο λαός του χωριού Pettend με θερμή αγάπη γιόρτασε τον Simon István, τον θεριστή του αρχοντικού του κόμη Nákó (Νάκος), ο οποίος επί 53 χρόνια ήταν στην υπηρεσία του». Σχετικά με το Székesfehérvár είναι σημαντικό να αναφέρουμε την ελληνική οικογένεια Lyka (Λύκας). Γυναίκα του Lyka Döme (1853-1937) ήταν η βαρώνη Podmaniczky Emma από το Aszód και Podmanin. Η περιουσία του Lyka προερχόταν από παλιά ελληνική οικογενειακή κληρονομιά: ο πατέρας του, Lyka Anasztáz μοίρασε την τερά-

Αύγουστος 2011 EΤΟΣ: 17 Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα στια περιουσία του ανάμεσα στα επτά παιδιά του. Ο Lyka Döme έκανε σημαντική δημόσια δραστηριότητα: οι Έλληνες της Ουγγαρίας που δραστηριοποιήθηκαν στη δημόσια ζωή μετά το Τριανόν, ήταν ισάξιοι της πατριωτικής ζωής των προγόνων τους κατά την εποχής της μεταρρύθμισης στην Ουγγαρία. Απ αυτήν την άποψη αξίζει να αναφέρουμε μια δημιουργία σε δημόσιο χώρο του Kolozsvár, την οποία χώρισε αναγκαστικά η εντολή του Τριανόν, σαν άξιο παράδειγμα του πατριωτισμού των παλιών Ελλήνων της Ουγγαρίας. Το χρηματοοικονομικό υπόβαθρο του αγάλματος «Φρουρός των Καρπαθίων» εξασφάλισε ο Lyka Döme, γαιοκτήμονας του Pázmánd και το χάρισε στην πόλη Kolozsvár: το έργο τέχνης στήσανε στις 23 Μαΐου 1915 στο πεζοδρόμιο της τότε οδού Deák Ferenc. Ο ίδιος, ο Lyka Döme γαιοκτήμονας του Pázmánd ήταν ο χορηγός και στην περίπτωση του αγάλματος Vértes vitéz (Λεβέντης με αψίδα): το εγκαινίασε στις 8 Σεπτεμβρίου 1915 μπροστά στο Δημαρχείο ο επίσκοπος, συγγραφέας, ακαδημαϊκός Prohászka Ottokár, ο οποίος διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον Lyka Döme και ήταν ανοιχτός στον χριστιανισμό του ελληνικού εθιμοτυπικού. Με πρωτοβουλία του Lyka ξεκίνησε συλλογή χρημάτων από όλη τη χώρα: η επιτροπή του αγάλματος επένδυσε το ποσό που συλλέξανε σε στρατιωτικά δάνεια και τα μοίρασε μεταξύ Η αναμνηστική πλάκα του Lyka Döme στο μνημείο του ουσάρου στο νεκροταφείο «Άγια Ψυχή». των ορφανών των στρατιωτών. (Αυτό το άγαλμα σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Βασιλιά Αγίου Στεφάνου στο Székesfehérvár.) Πρέπει να αναφερθεί άλλο ένα μνημείο: το άγαλμα που στήθηκε προς τιμήν του 10 ου τάγματος ουσάρων στο νεκροταφείο «Άγια Ψυχή» στο Székesfehérvár, και ετοιμάστηκε να τιμήσει τους ήρωες που έπεσαν στη μάχη Limanova το Δεκέμβρη 1914. «Ο πάντα νικηφόρος στρατιωτικός ηγέτης του παγκοσμίου πολέμου, ο Πρώσος Βασιλικός Στρατάρχης, von Mackensen, ένας από τους ηρωικούς υπερασπιστές της Ουγγαρίας, στις 17 Μαΐου 1935 σε ηλικία 85 ετών ήρθε στο Székesfehérvár και κατάθεσε στεφάνι στο μνημείο των ηρώων του τότε αυτοκρατορικού βασιλικού 10 ου τάγματος ουσάρων, που φέρνει και το όνομά του, για να δηλώσει και μ αυτόν τον τρόπο το σεβασμό και την αγάπη του στις ουγγρικές στρατιωτικές αρετές του έθνους μας. Προς τιμήν της επίσκεψής του χάρισε αυτή την αναμνηστική πλάκα ο Lyka Döme, γαιοκτήμονας του Pázmánd.». Όταν πέθανε, το ΜΤΙ το 1937 έγραψε τα παρακάτω: «Székesfehérvár, 14 Σεπτεμβρίου. Ο Lyka Döme γαιοκτήμονας του Pázmánd, βουλευτής, μέλος της δημοσιονομικής επιτροπής του νομού Fejér, απεβίωσε ξημερώματα Τρίτης στο καστέλο του στο Pázmánd, σε ηλικία 83 ετών. Θα κηδευτεί την Πέμπτη και ώρα 3 μ.μ. από το καστέλο του Pázmánd στην οικογενειακή κρύπτη του πάρκου του καστέλο. Ο πολύ μορφωμένος Lyka Döme αφιέρωσε πάντα την εργασία της μακρόχρονης ζωής του στην υπηρεσία της πατρίδας και έκανε πολλές θυσίες για δημόσιους σκοπούς. Μεταξύ άλλων έφτιαξε ένα ίδρυμα για τους αστυνόμους της Βουδαπέστης, στο Pázmánd έχτισε ένα καθολικό σχολείο με τέσσερις αίθουσες και πριν δυο χρόνια έβαλε μια αναμνηστική πλάκα στον τοίχο του Δημαρχείου του νομού Fejér προς τιμή των πρώην αυτοκρατορικών και βασιλικών ουσάρων του 10 ου τάγματος του Mackensen.» Το ελληνικό μνημείο του Ráckeresztúr που βρίσκεται κοντά στο Székesfehérvár, είναι το αρχοντικό κτίριο Lyka, του οποίου ο ιδιοκτήτης μέχρι το 1933 ήταν ο γιος του Lyka Döme, ο Lyka István οδηγός αγωνιστικών αυτοκινήτων. Το επώνυμο της οικογένειας σημαίνει λύκος: στο δεξί τοίχο του αρχοντικού σε ένα συναρπαστικό ανάγλυφο φαίνεται ένα ζευγάρι λύκων, το οποίο είναι και απόδειξη της συνείδησης καταγωγής αυτής της ελληνικής οικογένειας! Πηγές: Kállay István: Fehérvár regimentuma 1688-1849. A város mindennapjai. Székesfehérvár, 1988.; Székesfehérvár haszonvételei 1688-1790 között. Fejér Megyei Történeti Évkönyv 5. 1971. Kállay István: Το τάγμα του Fehérvár 1688-1849. Η καθημερινή ζωή της πόλης. Székesfehérvár, 1988.: Τα κέρδη του Székesfehérvár μεταξύ 1688-1790. Ιστορική επετηρίδα του νομού Fejér 5. 1971. Magyarország műemlékei. Székesfehérvár. Szerkesztette Entz Géza Antal. Bp., 2009. Μνημεία της Ουγγαρίας. Székesfehérvár. Σύνταξη: Entz Géza Antal. Bp., 2009. Hetényi István: Ercsi. In.: Fejér Megyei Történeti Évkönyv 16. Székesfehérvár, 1985. Hetényi István: Ercsi. Στο:. Ιστορική επετηρίδα του νομού Fejér 16. Székesfehérvár, 1985. Entz Géza: Margó Tivadar tiszteleti tag emlékezete. In.: Emlékbeszédek az MTA tagjairól. Bp., 1899. Entz Géza: Το αξέχαστο επίτιμο μέλος Margó Tivadar. Στο: Αναμνηστικά λόγια για τα μέλη της Ουγγρικής Ακαδημίας. Bp., 1899. Demeter Zsófia Gelencsér Ferenc: Székesfehérvár Anno Pillanatképek egy város életéből. A Fejér Megyei Múzeumegyesület kiadványai 6. 1990. Demeter Zsófia Gelencsér Ferenc: Το Székesfehérvár τότε... Στιγμές για τη ζωή μιας πόλης. Δημοσιεύματα του Συλλόγου των Μουσείων του νομού Fejér 6. 1990. 19

Ελληνισμóς Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων ουγγαρίας Όλος ο κόσμος... μια Ελλάδα MIliosz Nikolett írása családneve cseng ismerősen Sorozatomban minden hónapban egy kollegámmal beszélgetek, azzal a céllal, hogy a kedves Olvasók megismerkedhessenek velük közelebbről, megismerjék a gondolataikat, céljaikat, valamint azt a munkát, amit közvetlen környezetükben, illetve az országos testület tagjaként végeznek. Ötödik beszélgetőtársam Bozonasz Irini, a budapesti VIII. kerületi Görög Kisebbségi Önkormányzat és a Fővárosi Görög Önkormányzat jelenlegi, valamint a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzatának leköszönő képviselője. Joggal mondhatjuk, hogy Irini meghatározó alakja a magyarországi görögségnek, hiszen nevéhez és közreműködéséhez számos program, kezdeményezés és mindenekelőtt rengeteg odaadással végzett munka köthető. Most mégis úgy döntött, elhagyja a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzatának testületét, de ez korántsem jelenti, hogy befejezné a görögségért folytatott munkáját, hiszen továbbra is elnök marad a VIII. kerületben, és elnökhelyettes a Fővárosi Görög Önkormányzatban. A miértekről, a kitűzött célokról és az új tervekről beszélgettünk. 21 21 fő, ennyien alkotják a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzatának testületét. 21 ember, akik a kisebbségi önkormányzati választások eredményeképpen a hazai görögség képviselőiként a magyarországi görögséget érintő legfontosabb kérdésekben döntenek. 21 görög képviselő, akiket nem ismer feltétlenül mindenki, akik nevének említése hallatán valakinek csak az arca rémlik, megint másnak viszont a Irini, mivel foglalkozol civilben? Vegyésztechnikus és biotechnológus vagyok a Richter Gedeon Gyógyszergyárban. Több, mint 40 éve foglalkozom ezzel, szerencsés vagyok, hiszen nagyon szeretem, amit csinálok, és úgy érzem, meg is becsülnek, hiszen ennyi idő alatt rengeteg tapasztalatot szereztem. Három gyermekem van, akikre nagyon büszke vagyok. A két nagyobb most Angliában él és dolgozik: Eszter lányom a biológiai tudományok doktora, molekuláris biológiával foglalkozik, és most, a napokban készül életet adni első unokámnak. Tamás fiam közgazdász, a legkisebb gyermekem, Katerina pedig nemrégen érettségizett, és Kaposváron folytatja a tanulmányait látványtervező szakon: színházidíszlet- és jelmeztervező lesz, így mindannyiunk számára új korszak kezdődik. A Görögség Házának olyan gazdasági tevékenységet is kell majd végeznie, hogy képes legyen fenntartani önmagát. Hogyan emlékszel vissza arra a görög közösségre, amelyben felnőttél? Én már itt, Magyarországon születtem, a szüleim ipirosziak, édesapám súlyos sebesültként került ide, itt mentették meg az életét. A szüleimmel és a húgommal 10 éves koromig a Dohánygyárban éltünk, bennem csak jó emlékek vannak erről az időszakról, hiszen mi gyerekként nem érzékeltük a szegénységet, azt a küzdelmet, amit a szüleink nap mint nap megvívtak. Innen származik a tánc szeretete is? Alsós éveimben a Manolisz Glezosz Iskolába jártam, ahol természetes volt, hogy minden nemzeti ünnepen felléptünk, sokszor egymástól tanultuk a lépéseket. A tánc akkor vált megint igazán az életem részévé, amikor a gyermekeim nagyobbacskák lettek, és megalakult az Ellinizmosz asszony-táncegyüttes. Emellett elkezdtem énekelni is a Romiosyni kórusban. Talán az éneklést jobban szeretem, mint a táncot, mert általa jobban ki tudom fejezni az érzéseimet, kiénekelhetem magamból az örömömet és a bánatomat egyaránt. Ez a kórus nem profi, a görög dal szeretete és a barátság hozott össze minket. Most készülünk egy új programmal, 3. önálló estünkkel, melyen Xarhakos műveiből válogatunk. Az est megrendezésére 2011. szeptember 3-án kerül sor, az Actor Hotelben. Mikor váltál a kisebbségpolitika aktív részesévé? 2002-ben gondoltuk páran itt a VIII. kerületben, hogy létre kellene hozni a VIII. kerületi Görög Kisebbségi Önkormányzatot, ami azért is volt nagyon jó, mert az ezzel kapcsolatos munka során olyan görögöket ismertünk meg, akikről eddig nem tudtunk. Hiába az országos meg a fővárosi szint, ha helyi szinten nem tartjuk a kapcsolatot, ezek a görög származású emberek eltűnnek, ezért is nagyon nagy a felelősségük a helyi önkormányzatoknak. Mindenképpen alulról kell építkezni. A VIII. kerületi Görög Kisebbségi Önkormányzatnak megalakulása óta én vagyok az elnöke. Úgy gondolom. hogy az egyesületekben és a kórusokban való részvétel nem független az önkormányzatoktól, sok közös ponton érintkeznek, hiszen nem tudnának létezni egymás 20