ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Αναφορών 28.10.2016 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 0924/2011 του Dan Pescod, βρετανικής ιθαγένειας, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τυφλών (EBU)/του Βασιλικού Εθνικού Ινστιτούτου Τυφλών (RNIB), σχετικά με την πρόσβαση τυφλών ατόμων σε βιβλία και άλλα έντυπα προϊόντα Αναφορά 0964/2011 του Michael Kalmar, αυστριακής ιθαγένειας, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Δυσλεξίας, σχετικά με την πρόσβαση των τυφλών και των ατόμων με δυσλεξία και άλλες αναπηρίες στα βιβλία 1. Περίληψη της αναφοράς 0924/2011 Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO) εργάζεται με σκοπό τη θέσπιση νομοθεσίας για τη βελτίωση της πρόσβασης σε βιβλία και άλλα έντυπα προϊόντα από τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε Πράσινη Βίβλο με τίτλο «Απελευθέρωση του δυναμικού των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας» COM (2010)183 και το Κοινοβούλιο ενέκρινε την έκθεσή του που υπεβλήθη από τη Marie-Thérèse Sanchez-Schmid σχετικά με το ίδιο θέμα τον Μάιο του 2011. Το Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υπογράψουν τη συμφωνία του WIPO. Ωστόσο, η διαπραγματευτική θέση της ΕΕ είναι να συμφωνήσει σχετικά με συστάσεις αντί για δεσμευτικό νόμο. Ο αναφέρων υποστηρίζει ότι η μη υπογραφή νόμου συνιστά παραβίαση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και ζητεί από το Κοινοβούλιο να διασφαλίσει ότι οι διαπραγματευτές της ΕΕ θα μεταβούν στην επόμενη συνεδρίαση του WIPO τον Νοέμβριο του 2011 έτοιμοι να ζητήσουν τη μετατροπή του συμφωνηθέντος κειμένου σε δεσμευτική Συνθήκη. Περίληψη της αναφοράς 0964/2011 Ο αναφέρων διαμαρτύρεται για το γεγονός ότι οι πολίτες της ΕΕ που είναι τυφλοί, που έχουν δυσλεξία ή άλλη αναπηρία δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στο 95% των έντυπων βιβλίων, CM\1108862.docx PE478.607v03-00 Eνωμένη στην πολυμορφία

καθώς τα τελευταία δεν διατίθενται σε μορφή προσβάσιμη από τα εν λόγω πρόσωπα, όπως με το σύστημα Braille, με μεγάλη γραμματοσειρά, με εφαρμογή ανάγνωσης βιβλίων daisy ή ως ομιλούντα βιβλία. Τον Ιούνιο του 2011 η επιτροπή πνευματικών δικαιωμάτων του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO SCCR22) εργάστηκε για τη θέσπιση νόμου με σκοπό τη βελτίωση της πρόσβασης των ατόμων με δυσχέρειες ανάγνωσης συντάσσοντας ένα έγγραφο που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση μιας συνθήκης, προβλέποντας εξαιρέσεις στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Ωστόσο, οι διαπραγματευτές της ΕΕ αντιτάχθηκαν στην άποψη να αποτελέσει το κείμενο μια νομικά δεσμευτική συνθήκη. Ο αναφέρων υποστηρίζει ότι, μέσω της διαφωνίας τους με τη συγκεκριμένη συνθήκη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν αναγνωρίζουν και δεν σέβονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία να επωφελούνται μέτρων που θα τους εξασφαλίζουν την αυτονομία, την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή στον κοινοτικό βίο, όπως αναφέρεται στο άρθρο 26 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. 2. Παραδεκτό Η αναφορά 0924/2011 χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 8 Δεκεμβρίου 2011. Η αναφορά 0964/2011 χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 16 Νοεμβρίου 2011. Η Επιτροπή εκλήθη να παράσχει πληροφορίες (άρθρο 216 παράγραφος 6 του Κανονισμού). 3. Απάντηση της Επιτροπής σχετικά με την αναφορά 0924/2011, που ελήφθη στις 16 Δεκεμβρίου 2011. Ο αναφέρων παραπέμπει στις τρέχουσες συζητήσεις στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα άτομα με δυσχέρειες ανάγνωσης. Αναφέρεται στη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που εξέφρασε την επιθυμία να υπογράψουν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη τη συμφωνία του ΠΟΠΙ, και παραπέμπει στις προσεχείς συζητήσεις που θα πραγματοποιηθούν το Νοέμβριο στο πλαίσιο του ΠΟΠΙ. Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής Η Επιτροπή έχει υποδείξει τη θέση της επί του θέματος, απαντώντας σε πρόσφατη κοινοβουλευτική ερώτηση (αριθ. Ε-6855/11). Κατά την άποψη της Επιτροπής, τα άτομα που έχουν δυσχέρειες ανάγνωσης πρέπει να έχουν πρόσβαση στα βιβλία σε αναπροσαρμοσμένες μορφές, και δεν επιτρέπεται τόσο λίγα βιβλία μόνο να είναι διαθέσιμα σε παρόμοιες μορφές. Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (UNCRPD) της οποίας η ΕΕ είναι συμβαλλόμενο μέρος. Σύμφωνα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, η Ένωση αναγνωρίζει και σέβεται το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να επωφελούνται μέτρων που εξασφαλίζουν τη συμμετοχή τους στον κοινοτικό βίο. Η Επιτροπή αποδίδει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία στην προώθηση και στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, εξακολουθεί να προωθεί περαιτέρω την πρόσβαση των ατόμων με προβλήματα όρασης στα βιβλία. Τον Μάιο του 2011, η Επιτροπή αποφάσισε να λαμβάνει υπόψη τα θεμελιώδη δικαιώματα στις PE478.607v03-00 2/6 CM\1108862.docx

αξιολογήσεις επιπτώσεών της, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων που προστατεύονται από την UNCPRD ή τον Χάρτη, όπως τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 1. Στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία του Νοεμβρίου 2010, η Επιτροπή ανέλαβε να βελτιώσει την προσβασιμότητα σε ψυχαγωγικά και πολιτιστικά αγαθά και υπηρεσίες, ιδίως μέσω της προώθησης της διασυνοριακής μεταφοράς έργων που καλύπτονται από δικαιώματα δημιουργού σε προσβάσιμο μορφότυπο και της προώθησης της χρήσης επιτρεπόμενων απαλλαγών. Το Σεπτέμβριο του 2010, η Επιτροπή επέβλεπε τη σύναψη Μνημονίου Συμφωνίας για την πρόσβαση αναγνωστών με δυσλεξία ή προβλήματα όρασης σε έργα, το οποίο περιλαμβάνει σύστημα που διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τη διάδοση έργων σε προσβάσιμο μορφότυπο, όπως η γραφή Braille και τα ακουστικά βιβλία. Οι συζητήσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ΠΟΠΙ έχουν ως σκοπό να διαπιστωθεί κατά πόσο μια διεθνής προσέγγιση του θέματος ενδέχεται να συμβάλει στην βελτίωση της πρόσβασης των ατόμων με δυσχέρειες ανάγνωσης στα βιβλία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έλαβε ενεργό μέρος στις πρόσφατες συζητήσεις (τον Ιούνιο του 2011) στον ΠΟΠΙ, οι οποίες κατέληξαν στη σύνταξη συμβιβαστικού κειμένου που μπορεί να χρησιμεύσει ως βάση για μελλοντικές συζητήσεις 2. Το κείμενο που υποστηρίχθηκε ευρέως αναγνωρίστηκε ως πολύ σημαντικό βήμα προόδου, μεταξύ άλλων και από την Παγκόσμια Οργάνωση Τυφλών 3. Είναι ουσιαστικής σημασίας στο στάδιο αυτό να μην σταματήσουν οι προσπάθειες και να συνεχισθούν οι συζητήσεις επί τη βάσει του κειμένου αυτού. Η Επιτροπή συνεχίζει κατά συνέπεια να καταβάλλει προσπάθειες για την επίτευξη ισορροπημένης και αποτελεσματικής λύσης που να σέβεται τα συμφέροντα των ενδιαφερομένων. Συμπέρασμα Η Επιτροπή παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις του υπό εξέταση φακέλου. Η Επιτροπή επιθυμεί να συνεχίσει οπωσδήποτε τις συζητήσεις με την Παγκόσμια Οργάνωση Τυφλών, που αποτελεί ουσιαστικό εταίρο στις τρέχουσες συζητήσεις. Θα λάβει υπόψη της τις απόψεις της εν λόγω οργάνωσης κατά τις συζητήσεις της με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του ΠΟΠΙ. Η Επιτροπή υπογραμμίζει, τέλος, ότι καταβάλλει κάθε απαραίτητη προσπάθεια για να βελτιωθούν το ουσιαστικό περιεχόμενο και η αποτελεσματικότητα του κειμένου, ασχέτως από την τελική του φύση. Στο σημερινό στάδιο των διαπραγματεύσεων επί του κειμένου, εν τούτοις, η Επιτροπή είναι της άποψης ότι είναι πρόωρο να διαμορφώσει τη θέση της. 4. Απάντηση της Επιτροπής σχετικά με την αναφορά 0964/2011, που ελήφθη στις 30 Μαΐου 2012. 1 SEC(2011) 567 τελικό. 2 Έγγραφο SCCR/22/15 ΑΝΑΘ.1 του ΠΟΠΙ, Πρόταση διεθνούς πράξης για τους περιορισμούς και τις εξαιρέσεις για τα άτομα με πρόβλημα ανάγνωσης εντύπων, που υποβλήθηκε από την Αργεντινή, την Αυστραλία, τη Βραζιλία, τη Χιλή, την Κολομβία, τον Ισημερινό, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της, το Μεξικό, την Νορβηγία, την Παραγουάη, τη Ρωσική Ομοσπονδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και την Ουρουγουάη. 3 Ανακοινωθέν Τύπου της Παγκόσμιας Οργάνωσης Τυφλών, 30 Ιουνίου 2011. CM\1108862.docx 3/6 PE478.607v03-00

Ο αναφέρων παραπέμπει στις τρέχουσες συζητήσεις στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα και τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες ανάγνωσης. Η συγκεκριμένη αναφορά, η οποία υποβλήθηκε εξ ονόματος μιας οργάνωσης που εκπροσωπεί άτομα με δυσλεξία, θίγει παρόμοια ζητήματα με την αναφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τυφλών (Αναφορά 924/2011). Ο αναφέρων κάνει λόγο για τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που εξέφρασε την επιθυμία να υπογράψουν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη τη συμφωνία του ΠΟΠΙ. Επιπλέον, ο αναφέρων ισχυρίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνείται να στηρίξει μια νομικά δεσμευτική συνθήκη. Τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες ανάγνωσης πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση στα βιβλία σε κατάλληλες μορφές και δεν επιτρέπεται τη σήμερον ημέρα να είναι μόνο τόσο λίγα βιβλία διαθέσιμα σε τέτοιες μορφές. Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (UNCRPD), η οποία ορίζει το δικαίωμα πρόσβασης στην πληροφόρηση (άρθρο 21) και αναγνωρίζει το δικαίωμα συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στην πολιτιστική ζωή σε ίση βάση με τους άλλους (άρθρο 30), και της οποίας η ΕΕ είναι συμβαλλόμενο μέρος. Σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, η Ένωση αναγνωρίζει και σέβεται το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να επωφελούνται μέτρων που διασφαλίζουν τη συμμετοχή τους στον κοινοτικό βίο. Η Επιτροπή αποδίδει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία στην προαγωγή και στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, εξακολουθεί να προωθεί την πρόσβαση των ατόμων με προβλήματα όρασης στα βιβλία. Τον Μάιο του 2011, η Επιτροπή αποφάσισε να λαμβάνει υπόψη τα θεμελιώδη δικαιώματα στις αξιολογήσεις επιπτώσεών της, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων που προστατεύονται από την UNCPRD ή τον Χάρτη, όπως τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 1. Στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα άτομα με αναπηρίες του Νοεμβρίου 2010, η Επιτροπή ανέλαβε να βελτιώσει τις δυνατότητες πρόσβασης σε δραστηριότητες αναψυχής και σε πολιτιστικά αγαθά και υπηρεσίες, προωθώντας ειδικότερα τη διασυνοριακή μεταφορά έργων που καλύπτονται από δικαιώματα δημιουργού σε προσβάσιμα μορφότυπα καθώς και την χρήση επιτρεπτών απαλλαγών. Τον Σεπτέμβριο του 2010, η Επιτροπή επέβλεψε επίσης τη σύναψη Μνημονίου Συμφωνίας για την πρόσβαση αναγνωστών με δυσλεξία ή προβλήματα όρασης σε έργα, το οποίο περιλαμβάνει σύστημα που διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τη διάδοση έργων σε προσβάσιμο μορφότυπο, όπως η γραφή Braille και τα ακουστικά βιβλία. Οι συζητήσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ΠΟΠΙ έχουν ως σκοπό να διαπιστωθεί κατά πόσο μια διεθνής προσέγγιση του θέματος ενδέχεται να συμβάλει στην βελτίωση της πρόσβασης των ατόμων με δυσχέρειες ανάγνωσης στα βιβλία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τα κράτη μέλη της έλαβαν ενεργό μέρος στις πρόσφατες συζητήσεις (τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο του 2011) στον ΠΟΠΙ, οι οποίες κατέληξαν στη σύνταξη συμβιβαστικού κειμένου που μπορεί να χρησιμεύσει ως βάση για μελλοντικές, πιο αναλυτικές συζητήσεις 2. Η ΕΕ ήταν ιδιαίτερα δραστήρια στις πρόσφατες συζητήσεις που 1 SEC(2011) 567 τελικό. 2 Έγγραφο SCCR/22/15 ΑΝΑΘ.1 του ΠΟΠΙ, Πρόταση διεθνούς πράξης για τους περιορισμούς και τις εξαιρέσεις για τα άτομα με πρόβλημα ανάγνωσης εντύπων, που υποβλήθηκε από την Αργεντινή, την PE478.607v03-00 4/6 CM\1108862.docx

πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2011. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι το προτεινόμενο κείμενο, ενώ αποτελεί μια καλή βάση συζήτησης, χρήζει σημαντικής βελτίωσης. Η ΕΕ παρουσίασε, προφορικώς και γραπτώς, μια σειρά προβλημάτων που πρέπει απαραιτήτως να επιλυθούν από το εν λόγω κείμενο. Επίσης, διατύπωσε διάφορες προτάσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επίλυση των παραπάνω προβλημάτων. Ως εκ τούτου, η ΕΕ διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στις συζητήσεις, με απώτερο σκοπό τη σύνταξη ενός ισορροπημένου, αποτελεσματικού και χρήσιμου κειμένου. Συμπέρασμα Με βάση το υπό συζήτηση κείμενο, η Επιτροπή συνεχίζει να καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες ούτως ώστε οι εν εξελίξει εποικοδομητικές συζητήσεις να οδηγήσουν σε ένα κείμενο, όχι απλώς ισορροπημένο και αποδεκτό από όλους, αλλά και πλήρως αποτελεσματικό ως προς τους επιδιωκόμενους σκοπούς. Συγχρόνως, η Επιτροπή προτίθεται να ζητήσει άμεσα από το Συμβούλιο τη χορήγηση διαπραγματευτικής εντολής βάσει της οποίας θα μπορεί να διαπραγματευτεί, εξ ονόματος της ΕΕ, μια διεθνή συνθήκη, δηλαδή μια δεσμευτική νομική πράξη 1. Σε κάθε περίπτωση, η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να συνεχίσει τις ενεργές προσπάθειες για να προσφέρει, το ταχύτερο δυνατό, συγκεκριμένες λύσεις όσον αφορά τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες ανάγνωσης. 5. Απάντηση της Επιτροπής (ΑΝΑΘ.), που ελήφθη στις 28 Οκτωβρίου 2016 Αναφορές αριθ. 0924/2011 και 964/2011 Στις 13 Σεπτεμβρίου 2016, η Επιτροπή εξέδωσε δέσμη νομοθετικών προτάσεων σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (διατίθεται στη διεύθυνση https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/modernisation-eu-copyright-rules). Η εν λόγω δέσμη προτάσεων συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ΕΕ για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και περιλαμβάνει τέσσερις νομοθετικές προτάσεις, μεταξύ των οποίων μία πρόταση οδηγίας και μία πρόταση κανονισμού που αφορούν ειδικά την εφαρμογή, στο πλαίσιο του δικαίου της ΕΕ, της Συνθήκης του Μαρακές για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε έντυπα για τυφλούς, άτομα με προβλήματα όρασης και λοιπά άτομα με προβλήματα ανάγνωσης εντύπων. Ειδικότερα, η πρόταση της Επιτροπής για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένες επιτρεπόμενες χρήσεις προστατευόμενων έργων και άλλου προστατευόμενου υλικού δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων προς όφελος των τυφλών, των αμβλυώπων και των ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/29/ΕΚ για την εναρμόνιση ορισμένων πτυχών του δικαιώματος του δημιουργού και συγγενικών δικαιωμάτων στην κοινωνία της πληροφορίας Αυστραλία, τη Βραζιλία, τη Χιλή, την Κολομβία, τον Ισημερινό, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της, το Μεξικό, την Νορβηγία, την Παραγουάη, τη Ρωσική Ομοσπονδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και την Ουρουγουάη. 1 Βλ. απάντηση στην προφορική ερώτηση O-000006/2012, στην οποία ο Επίτροπος Barnier κοινοποιεί την πρόθεσή του να προτείνει στην Επιτροπή να ζητήσει τη χορήγηση εντολής διαπραγμάτευσης εκ μέρους των κρατών μελών της ΕΕ. CM\1108862.docx 5/6 PE478.607v03-00

(COM (2016) 596, διατίθεται στη διεύθυνση https://ec.europa.eu/digital-singlemarket/en/news/proposal-directive-permitted-uses-works-and-other-subject-matter-protectedcopyright-and) αποσκοπεί στην εφαρμογή της Συνθήκης του Μαρακές στην εσωτερική αγορά με τη θέσπιση υποχρεωτικής εξαίρεσης στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση των τυφλών και των ατόμων με άλλα προβλήματα όρασης ή άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων, σε βιβλία και άλλο έντυπο περιεχόμενο σε μορφές προσβάσιμες σε αυτά, μεταξύ άλλων σε διασυνοριακό επίπεδο εντός ΕΕ. Η πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διασυνοριακή ανταλλαγή μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών αντιγράφων σε προσβάσιμο μορφότυπο ορισμένων προστατευόμενων έργων και άλλου προστατευόμενου υλικού δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων προς όφελος των τυφλών, των αμβλυώπων ή ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων (COM (2016) 595, διατίθεται στη διεύθυνση https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2016//1-2016-595--f1-1.pdf) θα διέπει τη διασυνοριακή ανταλλαγή των εν λόγω αντιγράφων σε προσβάσιμο μορφότυπο μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών που είναι συμβαλλόμενα μέρη στη Συνθήκη του Μαρακές. Πρόσφατα ξεκίνησαν συζητήσεις για τις προτάσεις αυτές στο πλαίσιο του Συμβουλίου. Στις 3 και 17 Οκτωβρίου 2016 πραγματοποιήθηκαν συνεδριάσεις της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου. Επί του παρόντος έχουν προγραμματιστεί για τα τέλη Νοεμβρίου 2016 περαιτέρω συνεδριάσεις της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου σχετικά με τη Συνθήκη του Μαρακές. Οι προτάσεις έχουν ανατεθεί στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων (JURI), ως αρμόδια επί της ουσίας επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στο μεταξύ, ο Γενικός Εισαγγελέας ανακοίνωσε τα συμπεράσματά του στην εκκρεμούσα αίτηση γνωμοδότησης του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το ζήτημα της κύρωσης της Συνθήκης του Μαρακές στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. Με τις προτάσεις του, ο Γενικός Εισαγγελέας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποκλειστική αρμοδιότητα για τη σύναψη της Συνθήκης του Μαρακές, και προτείνει στο Δικαστήριο να απαντήσει στο πλαίσιο αυτό. Η γνωμοδότηση του Δικαστηρίου αναμένεται κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2016. Οι προτάσεις αυτές είναι συμπληρωματικές προς την πρόταση της Επιτροπής για μια ευρωπαϊκή πράξη για την προσβασιμότητα 1, η οποία απαιτεί τα ηλεκτρονικά βιβλία να είναι εξαρχής προσβάσιμα. 1 Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών όσον αφορά τις απαιτήσεις προσβασιμότητας για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες COM(2015) 0615 τελικό - 2015/0278 (COD) PE478.607v03-00 6/6 CM\1108862.docx