1 Ευρυζωνικές Υποδομές στη Νοτιοδυτική Ελλάδα και Τοπική Αυτοδιοίκηση: Πρωτοβουλίες και Προοπτικές Πέτρος Γανός Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Τεχνολογίας Υπολογιστών pganos@gmail.com Διεύθυνση Πληροφορικής - Δήμου Πατρέων
Ευρυζωνική Υποδομή στην Ελλάδα Δημόσιος Τομέας Εθνικό Δίκτυο Έρευνας & Τεχνολογίας (GRNET) (www.grnet.gr) Εθνικό Δίκτυο Δημόσιας Διοίκησης (ΣΥΖΕΥΞΙΣ) (www.syzefxis.gov.gr) Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο (www.sch.gr) Εσωτερικά δίκτυα Πανεπιστημίων και ΑΤΕΙ Ασύρματα Ευρυζωνικά Δίκτυα (Πρόσκληση 105, Wi-Fi hotspots) Ιδιωτικός Τομέας Δίκτυα εμπορικών παρόχων (Πρόσκληση 157) OTE, Hellas On Line, CYTA, Forthnet-Nova,Tellas-Wind, Vodafone, On Telecoms, Teledome, Vivodi 2
3 Ευρυζωνικά ΜΑΝ 75 Δήμοι μέσω των Προσκλήσεων 93, 145 and 195 του Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας», έχουν υλοποιήσει μητροπολιτικά δίκτυα οπτικών ινών (MAN) με βασικό αντικείμενο τη διασύνδεση κτιρίων δημοσίου ενδιαφέροντος (~ 5.500) Άμεσος στόχος αυτών των Προσκλήσεων είναι ησταδιακήπαροχήευρυζωνικήςπρόσβασηςσε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, για την εγκαθίδρυση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και την παροχή αποδοτικών διαλογικών υπηρεσιών προς τον πολίτη
4 ΟΤΑ και Ευρυζωνικά Δίκτυα Ευρυζωνική υποδομή σε όλη την έκταση του νέου «Καλλικράτειου» Δήμου Προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης Αύξηση των εσόδων του δήμου Εξυπηρέτηση απομακρυσμένων περιοχών Παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Υπηρεσίες δημόσιας ασφάλειας Εφαρμογές που καθιστούν αποτελεσματικότερες τις συνήθεις υπηρεσίες που προσφέρουν οι δήμοι Προβολή έργου Δημοτικής Αρχής
MAN Δήμου Πατρέων Το μεγαλύτερο ΜΑΝ στην Ελλάδα (Συνολικό μήκος: ~ 88 km) (Προσκλήσεις 93, 195) Προϋπολογισμός: ~ 4,2 εκ. ευρώ Το δίκτυο αποτελείται από 4 κύριους κόμβους, 7 κόμβους διανομής, 21 κόμβους πρόσβασης Διασυνδέονται 189 σημεία Δημοσίου Ενδιαφέροντος 9 Φορείς συνδέονται ασύρματα στο ΜΑΝ 5
6 Φάση Κατασκευής
7 Αναγκαιότητα αξιοποίησης Τα δημιουργούμενα δίκτυα οπτικών ινών είναι απομονωμένα μεταξύ τους καθώς το καθένα από αυτά είναι εντός του εκάστοτε Δήμου (συνήθως με κάλυψη μόνο της έδρας του νέου «Καλλικράτειου» Δήμου) και η έλλειψη διασύνδεσης μεταξύ των δημοτικών αυτών δικτύων δεν επιτρέπει να αναδειχθεί η μεγάλη τους αξία αλλά και η από κοινού τους εκμετάλλευση. Καθώς τα έργα έχουν ολοκληρωθεί, είναι επιτακτική η ανάγκη άμεσης δημιουργίας ενός σχήματος που θα επιτρέψει την άμεση λειτουργία και ουδέτερη διαχείριση των ευρυζωνικών υποδομών, έτσι ώστε να μην αφεθούν χωρίς συντήρηση σε σταδιακή απαξίωση. Είναι αδήριτη ανάγκη να καταστεί σαφές πως η ευρυζωνικότητα συνιστά μοχλό περιφερειακής ανάπτυξης και πρέπει να αντιμετωπιστεί ως δημόσιο αγαθό. Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης», συνιστά τον κρισιμότερο ίσως παράγοντα για την επιτυχημένη και αποτελεσματική ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας.
8 Πρωτοβουλίες ΟΤΑ Έχουν δημιουργηθεί 4 περιφερειακές «ψηφιακές κοινότητες» με πρωτοβουλία των ΟΤΑ με στόχο την προώθηση της αξιοποίησης των ευρυζωνικών τους υποδομών: CitiesNet (Ψηφιακές Πόλεις Κεντρικής Ελλάδας Α.Ε.): 11 MAN Διαδημοτική Εταιρεία Ευρυζωνικών Δικτύων Νοτιοδυτικής Ελλάδας: 24 MAN Διαδημοτικό Δίκτυο Συνεργασίας Δήμων Κρήτης και Νήσων Αιγαίου - Δίκτυο ΙΚΑΡΟΣ: 15 MAN Διαδημοτικό Δίκτυο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
9 Ενέργειες Δήμου Πατρέων Υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ των 24 Δήμων για την σύσταση της Διαδημοτικής Εταιρείας Ευρυζωνικών Δικτύων ΝΔ Ελλάδας (Ημερίδα Πάτρα, 6/2/2009) Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ του Δήμου Πατρέων και του Πανεπιστημίου Πατρών με αντικείμενο την εκπόνηση Τεχνο-οικονομικής μελέτης για την Διαδημοτική Εταιρεία (23/9/2009) Παράδοση Τεχνο-οικονομικής Μελέτης στο Δήμο Πατρέων (23/12/2009) Παρουσίαση Μελέτης (Ημερίδα Πάτρα, 22/3/2010)
Το όραμα της Δ.Ε. Διάδοση ευρυζωνικών υποδομών υψηλής ποιότητας σε όσο δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των πολιτών και επιχειρήσεων της Νοτιοδυτικής Ελλάδας Δραστηριοποίηση μόνο στο επίπεδο του παθητικού εξοπλισμού του δικτύου Ενεργό ρόλο στη διαχείριση, συντήρηση και εκμετάλλευση των ευρυζωνικών υποδομών των 24 συμμετεχόντων ΜΑΝ Επέκταση των ήδη υπαρχόντων μητροπολιτικών δικτύων στο μεγαλύτερο γεωγραφικό τμήμα των δήμων όπως αυτό διαμορφώνεται με την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης» Στόχος της Δ.Ε. δεν είναι να γίνει τηλεπικοινωνιακός πάροχος. Το κύριο αντικείμενο είναι η δημιουργία ενός ανοικτού ανταγωνιστικού περιβάλλοντος στο οποίο η πρόσβαση και οι υπηρεσίες θα διατίθενται από πολλούς παρόχους. 10
11 Επιχειρηματικό Μοντέλο (Τεχνο-οικονομικήοικονομική Μελέτη) Επίπεδο Δικτύου Υπηρεσίες (περιεχόμενο εφαρμογές και πρόσβαση στο Διαδίκτυο) Ανταγωνισμός ανάμεσα σε παρόχους υπηρεσιών Ανταγωνισμός Ενεργός Εξοπλισμός Δικτύου (Κορμός και Διανομή) Ανταγωνισμός ανάμεσα σε τηλεπικοινωνιακούς παρόχους Παθητικός Εξοπλισμός Δικτύου Διαδημοτική Εταιρεία Κοινής Ωφέλειας Κοστοστρέφεια
12 Περιοχή κάλυψης Δ.Ε. 24 Δήμοι στις Περιφέρειες: Δυτικής Ελλάδας Ιονίων Νήσων Ηπείρου Πελοποννήσου Οι 24 Δήμοι συγκροτούν ένα ενιαίο γεωγραφικά σύνολο αλλά και έχουν ικανό αθροιστικό μέγεθος ώστε να κάνουν το εγχείρημα αξιόλογο Πληθυσμός 24 Δήμων: 729.770
13 Συγκεντρωτικά στοιχεία και Προοπτικές Σύνολο km: 376,157 Φορείς Δημοσίου: 629 Φορείς Εκπαίδευσης - Έρευνας: 418 Σύνολο Φορέων: 1.047 Σημεία Σύζευξις: 441 Προοπτική επέκτασης «Σύζευξις» σε 188 σημεία (αύξηση 43%) μέσω αξιοποίησης υποδομών ΜΑΝ Σημεία ΠΣΔ: 995 Προοπτική επέκτασης ΜΑΝ σε 577 εκπαιδευτικά σημεία φορείς του ΠΣΔ Σημεία ΠΣΔ σε γειτονικά ΔΔ: 224 Τα ανωτέρω δεδομένα αυξάνονται ποσοτικά με τη λειτουργία των νέων «Καλλικράτειων» Δήμων
Παραδοχές Οικονομικής Ανάλυσης Το κόστος κατασκευής του δικτύου Ο.Ι. ανά χιλιόμετρο θεωρείται ίσο με 50.000 /km Το κόστος συντήρησης του δικτύου οπτικών ινών ανά χιλιόμετρο θεωρείται ίσο με 1.000 /km (2% του κόστους κατασκευής) Το μέσο μήκος οπτικού βρόχου θεωρείται ίσο 1,3km Υποθέτοντας ότι στην περιοχή θα δραστηριοποιηθούν δύο τουλάχιστον πάροχοι (σε παροχή υπηρεσιών που απαιτούν FFTCabinet,π.χ. VDSL), οι οποίοι θα ζητήσουν να χρησιμοποιήσουν το δίκτυο, ο μέσος αριθμός οπτικών ζευγών ανά καλώδιο που θα ενοικιαστούν εκτιμάται ίσος με 1,5 Η διάρκεια της απόσβεσης θεωρείται ίση με 25 έτη Η πάγια χρέωση για την παροχή κάθε νέας σύνδεσης θεωρείται ίση με 1.500 14
15 Υπολογισμός οικονομικών μεταβλητών Με βάση τις παραδοχές υπολογίζεται ότι: Το κόστος κατασκευής οπτικού βρόχου (από ΚΑΦΑΟ μέχρι το τηλεπικοινωνιακό κέντρο) είναι ίσο με 50.000 /km x 1,3km = 65.000 Το ετήσιο κόστος κατασκευής του οπτικού βρόχου είναι ίσο με 65.000 / 25 έτη = 2.600 Το ετήσιο συνολικό κόστος ή ισοδύναμα χρέωση (κατασκευής και συντήρησης) του οπτικού βρόχου είναι ίσο με (2.600 + 1.000 )/1,5 = 2.400 Το μηνιαίο συνολικό κόστος ή ισοδύναμα χρέωση του οπτικού βρόχου είναι ίσο με 3.600 / 1,5 / 12 = 200
16 Πηγές Εσόδων Ενοικίαση φυσικών δικτυακών πόρων στους δικτυακούς παρόχους Έσοδα από το εφάπαξ τέλος σύνδεσης στο δίκτυο Έσοδα από την χρησιμοποίηση οπτικών ινών που καταλήγουν σε φορείς δημοσίου από παρόχους που αναλαμβάνουν υλοποίηση συνδέσμων ΣΥΖΕΥΞΙΣ Έσοδα (έστω και λογιστικά) από την παροχή συνδέσεων σχολείων/φορέων εκπαίδευσης με το Εθνικό δίκτυο εκπαίδευσης Εθνική ή/και κοινοτική χρηματοδότηση
17 Λειτουργικά κόστη Δ.Ε. και δικτύων
Εξέλιξη εσόδων / κερδών 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0-200.000-400.000-600.000 Revenue EBITDA EBIT 2010 2011 2012 2013 2014 18
19 Ταμειακή Ροή
Εκτίμηση βιωσιμότητας (1) Το πρώτο γενικό συμπέρασμα, είναι ότι η Δ.Ε. εμφανίζει τις πρώτες θετικές ταμειακές ροές το έτος 2014 Το παραπάνω δεν σημαίνει ότι η Δ.Ε. θα είναι κερδοφόρα από το έτος 2014, καθώς υπάρχουν οι αρνητικές χρηματοοικονομικές ροές των προηγουμένων ετών οι οποίες θα πρέπει να καλυφθούν Σημαίνει όμως ότι από το 2014 και μετά η Δ.Ε. με θετικές χρηματοοικονομικές ροές θα μπορέσει να φτάσει στο σημείο που τα συνολικά (αθροιστικά) έσοδα θα είναι ίσα με τα συνολικά (αθροιστικά) έξοδα (νεκρό ή σημείο εξίσωσης εσόδων-εξόδων) 20
21 Εκτίμηση βιωσιμότητας (2) Έχοντας ως βασικό στόχο την μείωση των εξόδων της Δ.Ε., η εφαρμογή ενός πανελλαδικού επιχειρηματικού μοντέλου υπό την αιγίδα της ΚΕΔΚΕ θα συνέβαλε σημαντικά στην επίτευξη βιωσιμότητας Με την εφαρμογή ενός τέτοιου μοντέλου δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μείωση των εξόδων στα επίπεδα διαχείρισης, συντήρησης και επέκτασης του δικτύου, αφού μπορούν να επιτευχθούν σημαντικές οικονομίες κλίμακας Επιπλέον με αυτή τη λύση δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την επέκταση των υφιστάμενων δικτύων, για τη σύνδεση των MAN μεταξύ τους καθώς και για τη σύνδεση των MAN με άλλα ευρυζωνικά δίκτυα
22 Ανάλυση κινδύνων Απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις από τους δικτυακούς παρόχους και τους παρόχους υπηρεσιών για την παροχή σχετικών υπηρεσιών Η βασική παραδοχή για την δημιουργία εσόδων στην Δ.Ε. από πελάτες παρόχους είναι ότι κατά την πενταετία που εξετάσαμε θα πρέπει να υπάρχουν περισσότεροι από δύο πάροχοι δραστηριοποιούμενοι στην περιοχή, οι οποίοι θα ενδιαφερθούν να χρησιμοποιήσουν ζεύγη ινών της Δ.Ε. Κίνδυνος επίσης υπάρχει σχετικά με τα έσοδα τα οποία αναμένονται από την σύνδεση φορέων Δημοσίου και ανέρχονται στο 50% των συνολικών εσόδων της Δ.Ε. Στην περίπτωση που τα έσοδα αυτά είναι λογιστικά και δεν μπορούν ή εισπράττονται καθυστερημένα η λειτουργία της εταιρίας τίθεται σε κίνδυνο Ένας άλλος κίνδυνος είναι το γεγονός ότι η Δ.Ε. θα πρέπει να αποκτήσει εμπειρία και ικανά στελέχη σε τεχνολογικά θέματα και θέματα προώθησης των υποδομών της
23 7 προτάσεις προς το Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ Ενεργοποίηση όλων των Δήμων για τη συμμετοχή τους σε διαδημοτικά σχήματα (υπάρχοντα ή νέα) Άμεση έναρξη παραγωγικής λειτουργίας και αξιοποίησης των ΜΑΝ Επέκταση των ΜΑΝ και των ασύρματων δικτύων, ώστε να καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος, μέσα από συνέργεια με άλλες υποδομές Αξιοποίηση των ασύρματων δικτύων για πρόσβαση στο διαδίκτυο και την κάλυψη ευρύτερων γεωγραφικών περιοχών Διασύνδεση των Δημοτικών ΜΑΝ με στόχο τη δημιουργία ενός Εθνικού δικτύου κορμού σε φυσικό επίπεδο Συμμετοχή των ψηφιακών κοινοτήτων στη μεγάλη παρέμβαση του Υπουργείου Υποδομών, Δικτύων και Μεταφορών για την εγκατάσταση Εθνικής Υποδομής Δικτύου Οπτικών Ινών Ανοικτής Πρόσβασης στο επίπεδο διαχείρισης της παθητικής υποδομής των δικτύων Υπογραφή προγραμματικής σύμβασης μεταξύ Κράτους και διαδημοτικών πρωτοβουλιών για παροχή Τεχνικής βοήθειας στους Δήμους
24 Δημόσια διαβούλευση για το Επιχειρηματικό Σχήμα εκμετάλλευσης - αξιοποίησης των MAN Θα πρέπει να συγκεκριμενοποιηθεί και να θεσμοθετηθεί η συμμετοχή των Διαδημοτικών Σχημάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διαχείριση, εκμετάλλευση και ανάπτυξη των δικτύων με στόχο τη δημιουργία και λειτουργία δικτύων ανοικτής και ισότιμης πρόσβασης στους φορείς παροχής τηλεπικοινωνιακών και άλλων ευρυζωνικών υπηρεσιών Θα πρέπει να έχει διευκρινιστεί ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πριν την έναρξη του Διαγωνισμού Ο ρόλος των Διαδημοτικών Σχημάτων δεν αφορά στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών αλλά μόνο στη διαχείριση παθητικών υποδομών, όπως έχει αποδείξει μέχρι σήμερα η διεθνής εμπειρία Θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν ικανός αριθμός ζευγών οπτικών ινών στους Δήμους για την κάλυψη των λειτουργικών και αναπτυξιακών αναγκών τους (π.χ. την διασύνδεση των διαφόρων σημείων παρουσίας τους, τη δημιουργία σημείων εξυπηρέτησης και ενημέρωσης των πολιτών, τη δημιουργία ενσύρματων και ασύρματων δικτύων παροχής υπηρεσιών, κ.ά. Ο τελικός αριθμός των γεωγραφικών ζωνών θα πρέπει να συνεκτιμήσει: Την αξιοποίηση των υφιστάμενων υποδομών που έχουν χρηματοδοτηθεί από το Γ ΚΠΣ Τα τεχνοοικονομικά κριτήρια βιωσιμότητας, λαμβάνοντας υπόψη τις αντίστοιχες μελέτες βιωσιμότητας των Τεχνικών Συμβούλων ανά Περιφέρεια Τα γεωγραφικά κριτήρια για ενοποιημένες γεωγραφικά περιοχές (γεωγραφική συνέχεια)
25 Η επόμενη ημέρα Τα Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση» και «Διοικητική Μεταρρύθμιση» και το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» είναι πραγματικότητα Γιατί να μην αξιοποιήσουμε τα οπτικά ΜΑΝ ως υποδομές πρόσβασης σε υπάρχοντα δίκτυα και νέες πρωτοβουλίες; Υπάρχουν: ΣΥΖΕΥΞΙΣ, ΕΔΕΤ, ΠΣΔ, Έρχονται: ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ, FTTx, Η ουσιαστική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διαχείριση των ευρυζωνικών υποδομών θα πρέπει να θεωρηθεί ως «κλειδί επιτυχίας» γιατηνέαψηφιακήεποχή
26 Αντί επιλόγου Αναμόρφωση ενός επιδοτούμενου έργου σε βιώσιμο δίκτυο υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος Σας ευχαριστώ