Ασθµα στα νήπια. Νεότερα στη διάγνωση ρ ήµος Κ. Γίδαρης Παιδίατρος MRCPCH Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Βρογχικό άσθµα ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΡΟ ΙΑΘΕΣΗ για αλλεργία και βρογχική υπεραντιδραστικότητα ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ (πρώτα 1-2 έτη) αλλεργιογόνα, κάπνισµα, ιογενείς λοιµώξεις ΦΛΕΓΜΟΝΗ Βρογχόσπασµος ΕΚΛΥΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ αλλεργιογόνα, άσκηση, κρύος αέρας Συµπτώµατα Βήχας, συριγµός, δύσπνοια, βάρος στο στήθος 1
Το άσθµα είναι η συχνότερη χρόνια νόσος της παιδικής ηλικίας 1/3 παιδιά εµφανίζουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο εκπνευστικού συριγµού (wheezing) στα πρώτα 3 χρόνια ζωής. Αθροιστικός επιπολασµός συριγµού στην ηλικία των έξι ετών: : 50% Martinez FD. NEJM 1995 Bisgaard H. Ped Pulmonol 2007 PRACTALL Allergy 2008 Προσχολική ηλικία Συχνότερη η νοσηλεία για άσθµα από ότι σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία. 75% των εισαγωγών σε ΜΕΘ λόγω άσθµατος αφορούν νήπια. Paret G, Kornecki A, Szeinberg A, et al. Ann Allergy Asthma Immunol 1998 2
ιάγνωση Άσθµατος Απουσία διαγνωστικής δοκιµασίας Εξάρσεις και υφέσεις Αποκλεισµός άλλων αιτίων βήχα/συριγµού Ανεύρεση παραγόντων κινδύνου Επιβεβαίωση κατά την φυσική εξέταση και τον παρακλινικό έλεγχο Βελτίωση µε την αντιασθµατική αγωγή Taussig, Landau et al Pediatric Respiratory Medicine 2 nd ed. 2008 Προσχολική ηλικία Συµπτώµατα µη ειδικά Πηγή του ιστορικού αποκλειστικά οι γονείς Εκτίµηση βρογχικής απόφραξης και φλεγµονής;;; 3
Άσθµα στα νήπια; GINA: ύσκολη, αλλά εφικτή η διάγνωση µε βάση το ατοµικό και κληρονοµικό ιστορικό ERS: Να µη χρησιµοποιείται ο όρος «άσθµα» για παιδιά προσχολικής ηλικίας µια και υπάρχουν ερωτηµατικά σχετικά µε τη φλεγµονή Global Initiative for Asthma (GINA) 2009 update ERS Task force. Brand PLP et al, ERJ 2008, 4
Le Bourgeois M, Goncalves M, Le Clainche L, et al: Bronchoalveolar cells in children <3 years old with severe recurrent wheezing. Chest 122(3):791-797, 2002 «Φαινότυπος» Συνδυασµός χαρακτηριστικών που βοηθούν στην κατανόηση του µηχανισµού της νόσου και της κλινικής εικόνας, αλλά και στην αντιµετώπιση του παιδιού. Αλληλεπικάλυψη φαινοτύπων Οι ασθενείς µπορούν να «κινούνται» από τον ένα φαινότυπο στο άλλο B.D. Spycher, M. Silverman, A.M. Brooke, C.E. Minder and C.E. Kuehni. ERJ 2008 5
Επιδηµιολογικής αξίας φαινότυποι (Tuscon Study) Παροδικός συριγµός (Transient wheeze) Επίµονος συριγµός (Persistent wheeze) Καθυστερηµένης έναρξης συριγµός (Late onset wheeze) Συρίττουσα αναπνοή Επεισοδιακή (ιογενής) Episodic (viral) wheeze Ιογενής λοίµωξη Απουσία ευρηµάτων στα µεσοδιαστήµατα Πολλαπλών αιτιών Multiple trigger wheeze Καπνός, κλάµα, γέλιο, άσκηση, αλλεργιογόνα Ευρήµατα µεταξύ των επεισοδίων ΑΛΗΘΕΣ ΑΣΘΜΑ ERS Task force. Brand PLP et al, ERJ 2008, 6
PRACTALL Consensus Report Asthma Phenotypes in Children Aged >2 Years Is the child completely well between symptomatic periods? Yes No Are colds the most common precipitating factor? No Is exercise the most common or only precipitating factor? No Does the child have clinically relevant allergic sensitization? Yes Yes Yes No Virus-induced asthma a Exercise-induced asthma a Allergen-induced asthma Unresolved asthma a,b a Children may also be atopic. b Different etiologies, including irritant exposure and as-yet not evident allergies, may be included here. 1. Bacharier LB et al. Allergy. 2008;63(1):5 34. Slide 13 Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο 7
Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Κ Ο Συριγµός; Εκλυτικά αίτια (ιδιαίτερα κάπνισµα) Συµπτώµατα από το ανώτερο αναπνευστικό Έναρξη συµπτωµάτων από τη γέννηση Αιφνίδια έναρξη των συµπτωµάτων Χρόνιος υγρός βήχας/απόχρεµψη απόχρεµψη Σχέση µε τη σίτιση,την την κατάκλιση επεισόδια πνιγµονής; Συνεχής, επιδεινούµενη εικόνα Στοιχεία ανοσοανεπάρκειας; Bush A. Primary Care Respiratory Journal 2007 Κλινική εξέταση Αναζήτηση σηµείων που οδηγούν σε εναλλακτικές διαγνώσεις. 8
9
επίµονου εκπνευστικού συριγµού (wheezing) Άσθµα ΓΟΠ Βρογχοπνευµονική υσπλασία Τραχειοβρογχοµαλακία Κυστική ίνωση Ξένο σώµα Αποφρακτική βρογχιολίτιδα Αριστερή Καρδιακή Ανεπάρκεια Ανοσοανεπάρκειες Βρογχεκτασίες Παρακλινικός έλεγχος Ιολογικός έλεγχος Αλλεργιολογικός έλεγχος Ακτινολογικός έλεγχος ph µετρία Έλεγχος πνευµονικής λειτουργίας FENO Βρογχοσκόπηση, BAL, βιοψία 10
11
«Υποτροπιάζων συριγµός» Movie.wmv Asthma Predictive Index Castro-Rodriguez JA, Holberg CJ, Wright AL, Martinez FD: A clinical index to define risk of asthma in young children with recurrent wheezing. Am J Respir Cri. Care Med 162:1403-1406, 2000. 12
Βήχας ισοδύναµο άσθµατος (cough variant asthma); de Jongste JC, Shields MD. Cough. 2: Chronic cough inchildren. Thorax 2003; 58: 998 1003 Θεραπευτική δοκιµή; οκιµή αντιασθµατικής θεραπείας Συνέχιση µόνον εφόσον αποδίδει Επιστροφή των συµπτωµάτων µε τη διακοπή της θεραπείας και ύφεση εκ νέου µε την επανέναρξη της. Bush A. Primary Care Respiratory Journal 2007 Stephenson P. Primary Care Respiratory Journal 2002 13
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! 14