E Λ Λ H N I K O I N Σ T I T O Y T O A N A Π T Y Ξ H Σ X A Λ K O Y Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ. ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2009 Χαλκός & Τεχνολογία O Κόσμος του Χαλκού Χαλκός & Αρχιτεκτονική Χαλκός & Υγεία
editorial Στην σημερινή αρχιτεκτονική, η αξιοποίηση και ενσωμάτωση υλικών του φυσικού περιβάλλοντος που εναρμονίζονται με τις κλιματικές συνθήκες, το έδαφος και γενικότερα με το ίδιο το περιβάλλον, βρίσκουν όλο και περισσότερο έδαφος στον εσωτερικό διάκοσμο των κατασκευαστών. Μέσα σε αυτά τα υλικά αναμφίβολα μπορεί να συμπεριληφθεί και ο χαλκός. Η αξιοποίηση των ιδιοτήτων του χαλκού στη σύγχρονη εσωτερική αρχιτεκτονική, προκύπτει από την δυνατότητα που δίνει ο χαλκός στον αρχιτέκτονα να δημιουργήσει και να καινοτομήσει, δίνοντας λύσεις στην κάλυψη των σύγχρονων αναγκών, όπως αυτές προκύπτουν από τα διεθνή standards και απαιτούνται στις σύγχρονες κατασκευές. Ταυτόχρονα, η χρήση του χαλκού προϋποθέτει βαθιά γνώση των περιορισμών από την μια, αλλά και των δυνατοτήτων που θέτει το φυσικό περιβάλλον από την άλλη, ως αποτέλεσμα της μακραίωνης συνύπαρξής του με αυτό. στην εμφάνιση. Χάλκινες κουζίνες, νεροχύτες, και άλλα προϊόντα είναι πλέον διάχυτα σε όλο τον κόσμο και σιγά - σιγά και στην Ελλάδα. Επί πλέον στη χώρα μας σύντομα θα δούμε και μία νέα εφαρμογή του χαλκού και σε εσωτερικούς αεραγωγούς, μια καινοτομία που ανοίγει νέο κεφάλαιο στην εσωτερική αρχιτεκτονική. Όλες οι παραπάνω εφαρμογές έχουν, πέρα από την καλαίσθητη πλευρά τους, και την νέα διάσταση που φέρνει η αντιμικροβιακή ιδιότητα του χαλκού, που ενισχύει τη αναγκαιότητα στην χρήση του και στη σύγχρονη αρχιτεκτονική, ανοίγοντας νέους ορίζοντες εφαρμογής. Νίκος Βεργόπουλος Διευθυντής Ε.Ι.Α.Χ. Η δημιουργία μιας τέτοιας εσωτερικής αρχιτεκτονικής, δημιουργεί ένα άρτια λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα, απόλυτα ενσωματωμένο στο περιβάλλον. Ο χαλκός, ως υλικό εσωτερικής δόμησης στην ελληνική αρχιτεκτονική, έχει εξέχουσα σημασία διότι αποτελεί παραδοσιακό υλικό με μεγάλη ιστορική διαδρομή. Ο χαλκός και τα κράματα του ποικίλουν σε είδος και τρόπο χρήσης, ανάλογα με τις προδιαγραφές και τις εφαρμογές του κάθε αρχιτεκτονικού σχεδίου. Η χρήση του χαλκού σήμερα γίνεται σε αφθονία και αφορά, εκτός από τις κλασικές αρχιτεκτονικές χρήσεις, όπως στη βάση της στέγης, στις αρχιτεκτονικές προεξοχές, στις υδρορροές, στα υδραυλικά συστήματα, κ.λ.π., επί πλέον και στον εσωτερικό διάκοσμο. Έτσι, μπορούμε να δούμε χάλκινα δημιουργήματα σε πολλές εσωτερικές εκφάνσεις, που δίνουν μία μοντέρνα διάσταση Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ. Χαλκός Μηνιαία ηλεκτρονική έκδοση του Ε.Ι.Α.Χ. Μεσογείων 2-4 Πύργος Αθηνών, Κτίριο Γ Ισόγειο, 115 27 Αθήνα Τηλ.: 210 6861 590 Fax: 210 6861 589 e-mail: info@copper.org.gr www.copper.org.gr Ιδιοκτησία: Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού Εκδότης: Νίκος Βεργόπουλος Εκδοτικός Σύμβουλος & Επιμέλεια Έκδοσης: Action Global Communications Hellas
χαλκός & αρχιτεκτονική Ο Αρχιτεκτονικός Χαλκός στον Τομέα της Υγειονομικής Περίθαλψης Άρθρο του Craig Thompson Διευθυντή Προγράμματος & Ειδικός στις Αρχιτεκτονικές Εφαρμογές του Οργανισμού Ανάπτυξης Χαλκού (CDA) αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών που είναι σε εξέλιξη και συγκρίνουν το βιο-φορτίο στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στα νοσοκομεία με τα νέα «επιχαλκωμένα» δωμάτια. Επειδή, η αντιμικροβιακή ιδιότητα του χαλκού είναι μια νέα έννοια στη βιομηχανία και μόλις πρόσφατα πήραμε την έγκριση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA), πολλά από τα προϊόντα του χαλκού δεν έχουν παραχθεί ακόμα σε μεγάλες ποσότητες. «Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να βοηθώ τους αρχιτέκτονες στη χρήση του χαλκού στα έργα Για αυτό και δεν υπάρχουν στους καταλόγους υλικών για τους αρχιτέκτονες και τους οικοδόμους, που εργάζονται σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης για να μπορέσουν να τα προμηθευτούν. τους, και αυτό είναι μέρος της δουλειάς μου. Έχοντας αποκτήσει αρκετές γνώσεις, απολαμβάνω να τις μοιράζομαι και να κάνω οτιδήποτε μπορώ πάνω στον τομέα μου. Αλλά μία από τις πιο συναρπαστικές πρόσφατες εξελίξεις του χαλκού στην αρχιτεκτονική, είναι η επέκτασή του στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Ο Οργανισμός Ανάπτυξης Χαλκού (CDA), περιμένει να μοιραστεί με τους αρχιτέκτονες τα
χαλκός & αρχιτεκτονική τα προϊόντα αυτά στην αγορά ως αντιμικροβιακά. Υπάρχει μία αρνητική πλευρά, και αυτή είναι το αρχικό κόστος, που μπορεί να είναι υψηλότερο από τα τυποποιημένα υλικά. Αλλά όταν εξετάσετε τη γενική εικόνα, θα διαπιστώσετε ότι ο χαλκός είναι οικονομικός. Έχει χαμηλό κόστος συντήρησης και δεν χρειάζεται να αντικαθίσταται συχνά. Είναι επίσης, βιώσιμος, επειδή ο χαλκός και τα κράματά του ανακυκλώνονται εύκολα, και στην πραγματικότητα πολλές φορές. Έτσι, ελπίζουμε σύντομα, ότι κράματα χαλκού σε στατήρες ορών, κιγκλιδώματα κρεβατιών, επιφάνειες εργασίας και είδη υγιεινής, θα είναι όλα μαζικής παραγωγής και ευρέως διαθέσιμα. Και όπως φαίνεται θα μεσολαβήσει αρκετός χρόνος μέχρι οι αρχιτέκτονες να είναι έτοιμοι να αποδεχθούν τα προϊόντα από την μια και ταυτόχρονα να είναι διαθέσιμα στην αγορά από την άλλη. Είναι η λογική μεταξύ της κότας και του αυγού. Οι παραγωγοί δεν θα προχωρήσουν σε μεγάλη παραγωγή αν δεν είναι σίγουροι ότι θα πουλήσουν. Θα τα παράγουν μόνο αν οι αρχιτέκτονες τα ζητήσουν. Και αυτό έρχεται. Ο Οργανισμός Ανάπτυξης Και τι γίνεται με τα δημόσια κτίρια και τα σχολεία; Τα μικρόβια εξαπλώνονται και εκεί. Φανταστείτε τις δυνατότητες»! Χαλκού (CDA), έχει εταιρείες μέλη που έχουν αναλάβει ενεργό ρόλο και ετοιμάζονται να διαθέσουν Ο Craig Thompson είναι διαπιστευμένος αρχιτέκτονας του Illinois των Η.Π.Α. Είναι κάτοχος πτυχίου αρχιτεκτονικής και από το 1972 ξεκίνησε να εργάζεται στον κλάδο κατασκευής κατοικιών, εμπορικών κέντρων και καταστημάτων. Το 1992, εντάχθηκε στον Οργανισμό Ανάπτυξης Χαλκού (CDA), όπου και συνεργάζεται κυρίως με αρχιτέκτονες. Κύριο αντικείμενο του, είναι η παροχή πληροφοριών για την επεξεργασία του χαλκού, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας στο σχεδιασμό καθώς και στον εντοπισμό των προϊόντων και των εφαρμογών τους.
χαλκός & τεχνολογία Ερευνητικό Κέντρο Προωθεί τις Νέες Τεχνολογίες του Χαλκού Η εφαρμοσμένη έρευνα αναμένεται να αποδώσει αποτελέσματα που θα αλλάξουν το σκηνικό για την κυβέρνηση, τη βιομηχανία και τους καταναλωτές στρατού, και δύο προγράμματα δημόσιας υγείας που εκτελούνται για λογαριασμό του Ερευνητικού Κέντρου Τηλεϊατρικής και Εξελιγμένης Τεχνολογίας που αποτελεί τμήμα της Διοίκησης Ιατρικής Έρευνας και Υλικού του στρατού των Η.Π.Α. Νέα Υόρκη. Η βιομηχανία του χαλκού βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει τη δημιουργία ενός νέου ερευνητικού κέντρου χρηματοδοτούμενου από κοινού από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. Αντικείμενό του είναι η ενεργειακή αποδοτικότητα, η εναλλακτική ενέργεια, η πράσινη αρχιτεκτονική και η δημόσια υγεία για εφαρμογές που πρόκειται να υλοποιηθούν σύντομα. Το Κέντρο Καινοτομίας Χαλκού θα υποστηρίξει την επιστημονική καινοτομία και συνεργασία μεταξύ διαφόρων δημοσίων και ιδιωτικών φορέων. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται ομοσπονδιακές, πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστήμια, καθώς και παράγοντες της βιομηχανίας. Το Κέντρο Καινοτομίας Χαλκού, θα δώσει σε κυβέρνηση και βιομηχανία τη δυνατότητα να εκμεταλλευθούν στο έπακρο τη δυναμική των προγραμμάτων που ήδη υλοποιούνται και θα τονώσει την έρευνα για τις νέες τεχνολογίες χαλκού. Το Κέντρο θα χτίσει πάνω στην επιτυχία πέντε υφιστάμενων προγραμμάτων: τα τρία εστιάζουν στην τεχνολογία κινητήρων από χυτό καλούπι, τα οποία εκτελούνται σε συνδυασμό με το Ερευνητικό Εργαστήριο του αμερικανικού «Το Κέντρο Καινοτομίας Χαλκού εκπροσωπεί την αποφασιστικότητα του κλάδου μας να αναλάβει την ευθύνη και να ηγηθεί της προσπάθειας για τη δημιουργία νέων τεχνολογιών που θα ωφελήσουν όλους μας: από την κυβέρνηση και τους εμπλεκόμενους στη βιομηχανία έως τους καταναλωτές», δήλωσε ο Andy Kireta, Sr., πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Ανάπτυξης Χαλκού. Τα προγράμματα για τους κινητήρες χαλκού από χυτό καλούπι που βρίσκονται σε εξέλιξη, εστιάζουν σε τρεις τομείς: τα υπεραποδοτικά συστήματα ενέργειας, τους ελαφρείς κινητήρες για μελλοντικές εφαρμογές στη βιομηχανία και στην άμυνα και στην εφαρμογή της τεχνολογίας χύτευσης χαλκού για τη δημιουργία πιο αποδοτικών αντλιών, όπως αυτή που έχει εγκατασταθεί στο συγκρότημα άντλησης ψυχρού ύδατος στο Fort Bragg της Βόρειας Καρολίνας. Ένα από τα προγράμματα δημόσιας υγείας που υλοποιείται στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Fort Jackson της πολιτείας Κολούμπια, συγκρίνει τις δυνατότητες των αντιμικροβιακών στοιχείων του χαλκού που χρησιμοποιούνται στην ψύξη και θέρμανση, με τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα στοιχεία αλουμινίου, αποσκοπώντας στον έλεγχο των βακτηρίων και μυκήτων που προκαλούν δυσοσμία στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και εξαερισμού. Το δεύτερο πρόγραμμα δημόσιας υγείας εγκαθιστά σε τρεις μονάδες εντατικής θεραπείας, αντιμικρο-
χαλκός & τεχνολογία βιακές επιφάνειες χαλκού, για να προσδιορίσει την αποτελεσματικότητα του χαλκού στον έλεγχο των οργανισμών εκείνων που προκαλούν νοσοκομειακές λοιμώξεις. Το Κ.Κ.Χ. είναι μια κοινή πρωτοβουλία της Ένωσης Ανάπτυξης Χαλκού που αποτελεί τον πληροφοριακό, εκπαιδευτικό και τεχνικό βραχίονα ανάπτυξης των βιομηχανιών χαλκού, μπρούτζου και ορείχαλκου των Η.Π.Α., και του Διεθνή Οργανισμού Ανάπτυξης Χαλκού που είναι η παγκόσμια οργάνωση που προωθεί τις μοναδικές ιδιότητες του χαλκού και στηρίζει την έρευνα και την ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο. Σχετικά με το Κέντρο Καινοτομίας Χαλκού (CIC) Το Κέντρο Καινοτομίας Χαλκού επιβλέπει την έρευνα και την ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών του χαλκού και των κραμάτων. Πρόκειται για μια κοινή πρωτοβουλία του Οργανισμού Ανάπτυξης Χαλκού, για την ενημέρωση, την εκπαίδευση, του κεντρικού τεχνικού τμήματος ανάπτυξης των βιομηχανιών χαλκού, ορείχαλκου και μπρούντζου στις Η.Π.Α., και τον Διεθνή Οργανισμό Ανάπτυξης Χαλκού, μια παγκόσμια οργάνωση που προωθεί τις μοναδικές ιδιότητες του χαλκού και υποστηρίζει την έρευνα και την ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο. και προσβλέπει στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και στις νέες χρήσεις του χαλκού. Η συνεχής έρευνα στην υγεία, την ασφάλεια και τις περιβαλλοντικές πτυχές του χαλκού θα είναι επίσης ένας βασικός ερευνητικός στόχος. Η τοποθέτηση της συγκεκριμένης έρευνας κάτω από μια ενιαία οντότητα και η επέκταση των εργασιών, προκειμένου να καλύψουν μια ευρύτερη σειρά ευκαιριών, θα οδηγήσει σε περισσότερα οφέλη από τις ούτως ή άλλως ανόμοιες έρευνες και την εξέλιξή τους. Το Κέντρο Καινοτομίας Χαλκού θα συνεχίσει να πραγματοποιεί τόσο τα βασικά, όσο και τα εφαρμοσμένα ερευνητικά προγράμματα, εξασφαλίζοντας το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης τους αλλά και κάθε προσπάθειας που αφιερώνεται στην εφαρμοσμένη έρευνα και αναμένεται να αποδώσει ριζοσπαστικά αποτελέσματα για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τους θεσμικούς παράγοντες της βιομηχανίας. Το κέντρο, θα προωθήσει βραχυπρόθεσμα την εφαρμογή αναπτυγμένης τεχνολογίας που θα εξυπηρετήσει την κυβέρνηση των Η.Π.Α., στην διαδικασία παραγωγής σχετικών με το χαλκό τεχνολογιών, τεχνικών πληροφοριών, καθώς και στην έρευνα και την ανάπτυξη δικτύου για άμεση πρόσβαση. Η αποστολή του Κέντρου Καινοτομίας Χαλκού, είναι η δημιουργία και η διαχείριση του χαλκού που σχετίζονται με προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης μέσω των συμπράξεων μεταξύ των ομοσπονδιακών, κρατικών, ιδρυμάτων της βιομηχανίας, του ακαδημαϊκού κόσμου και των ιδιωτικών ιδρυμάτων Έρευνας και Ανάπτυξης. Η βιομηχανία χαλκού συνεργάζεται με διάφορες ομοσπονδιακές υπηρεσίες, πανεπιστήμια, μη κερδοσκοπικές εταιρείες και επιχειρήσεις για να διερευνήσει και να αποδείξει τις χρήσεις του χαλκού, στην ηλεκτρική αγωγιμότητα (για την ενεργειακή απόδοση), στις αντιμικροβιακές ιδιότητες (για τη μείωση και τον έλεγχο της εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών), την αντιδιαβρωτική ιδιότητά του, www.copperinnovationcenter.org.
χαλκός & υγεία Έτοιμη η Πρώτη Ιατρική Μονάδα στον Κόσμο που Χρησιμοποιεί Χαλκό Δημιουργία καλύτερου περιβάλλοντος για τη δημόσια υγεία με την αξιοποίηση των αντιμικροβιακών ιδιοτήτων του χαλκού και των κραμάτων του. μειώσει τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, οι οποίες «γεννιούνται» στα σημεία όπου οι ασθενείς έρχονται σε επαφή με μη καθαρές επιφάνειες, αποτελούν μεγάλο πρόβλημα. Ένα προληπτικό μέτρο είναι, η χρησιμοποίηση χαλκού και κραμάτων του σε επιφάνειες καθημερινής χρήσης, όπως τα πόμολα στις πόρτες, οι μπετούγιες, ολόκληροι τοίχοι σε αίθουσες αναμονής και οι πάγκοι στην υποδοχή καθώς και στη γραμματεία, ώστε να περιοριστεί η διάδοση του MRSA, συμπεριλαμβανομένων των Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Pseudomonas aeruginosa, Bacillus coli καθώς και του ιού της γρίπης, που αποτελούν τις κύριες αιτίες των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων,. Ο πρόεδρος του Ιαπωνικού Οργανισμού Ανάπτυξης Χαλκού, κος Μασανόρι Οκάντα, ανακοίνωσε ότι η Κλινική Οκιάι στην πόλη Ουραγιάσου στην Τσίμπα (με διευθυντή τον Γιασουχίρο Οκιάι), άρχισε να λειτουργεί στις 26 Οκτωβρίου 2009. Εκμεταλλευόμενοι τη λειτουργία της κλινικής σε καινούργιες εγκαταστάσεις, οι υπεύθυνοι υιοθέτησαν τη χρήση ορείχαλκου, ενός κράματος χαλκού, έχοντας υπόψιν τις αντιμικροβιακές ιδιότητες του χαλκού και των κραμάτων του, οι οποίες μειώνουν δραστικά και σε σύντομο χρονικό διάστημα τον αριθμό των βακτηρίων που προκαλούν ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Η ιατρική εγκατάσταση προσφέρει πυρογενή γνωμάτευση (ειδικό δωμάτιο για ασθενείς με ψηλό πυρετό) και είναι η πρώτη κλινική στον κόσμο η οποία χρησιμοποιεί το χαλκό για να
χαλκός & υγεία Κατά τα εγκαίνια της Κλινικής Οκιάι, ο κ. Οκάντα σχολίασε: «Τα εγκαίνια της μονάδας αυτής που χρησιμοποιεί χαλκό, αποδεικνύουν ότι η φυσική αντιμικροβιακή ιδιότητα του χαλκού, δεν μειώνει μόνο τα βακτήρια που προκαλούν τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις αλλά δημιουργεί και ένα καλύτερο πιο υγιεινό περιβάλλον, κερδίζοντας αργά αλλά σταθερά την αναγνώριση. Είμαι πολύ ικανοποιημένος, γι αυτό και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να προωθήσουμε τη χρήση του χαλκού και των κραμάτων του σε νοσοκομεία, νηπιαγωγεία και σε όποια άλλη επιφάνεια καθημερινής χρήσης μπορεί να βρει εφαρμογή. Μέσα από τεχνολογικές έρευνες για το χαλκό και τα συναφή προϊόντα του, καθώς και με τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων των ερευνών αυτών, θέλουμε να ενθαρρύνουμε τη χρήση του χαλκού και των προϊόντων του». Είναι ιστορικά και επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο χαλκός έχει φυσικές αντιμικροβιακές ιδιότητες. Η υψηλή αντιμικροβιακή του αποτελεσματικότητα αποδείχτηκε το 1996 με την εξάπλωση των E. coli bacterium 0-157, cryptosporidium και Legionella, που πρόσφατα προκάλεσαν ομαδικές λοιμώξεις, καθώς και με τη γρίπη των πτηνών. Το Φεβρουάριο του 2008, η Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας των Η.Π.Α. (EPA), καταχώρισε πέντε κράματα χαλκού, επιτρέποντας να αναγράφουν ότι, ο χαλκός, όταν χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις προδιαγραφές «σκοτώνει το 99,9% των βακτηρίων μέσα σε 2 ώρες». Ο χαλκός είναι το πρώτο και μοναδικό στερεό στοιχείο που αποδείχθηκε ότι έχει αυτές τις ιδιότητες για τη δημόσια υγεία. Ο Ιαπωνικός Οργανισμός Ανάπτυξης Χαλκού, θα συνεχίσει να ερευνά, να μελετά και να εξελίσσει την τεχνολογία για την προώθηση των αντιμικροβιακών ιδιοτήτων του χαλκού, έτσι ώστε όλο και περισσότεροι άνθρωποι να καταλάβουν και να επωφεληθούν από τις ευεργετικές ιδιότητες αυτού του μετάλλου.
Ένας Ελαιώνας από Xάλκινες Ελιές του Αγγέλου Παναγιωτίδη άδας, όπως η έκθεση Ο Κόσμος της Ελιάς στο Μουο κόσμος του χαλκού Το δέντρο που έχει συνδεθεί όσο κανένα άλλο με την Ελλάδα, στη διαδρομή της ανά τους αιώνες, η ελιά, στη σημερινή εποχή έχει συνδεθεί καλλιτεχνικά με που συνοδεύει την ελληνική φύση και παράδοση για να δημιουργήσει εντυπωσιακής αισθητικής χάλκινα γλυπτά. τον Άγγελο Παναγιωτίδη και είναι το θέμα των εκθέσεων που φιλοξενούνται αυτή την εποχή σε πολλές αίθουσες ανά την Ελλάδα. Από την Αθήνα μέχρι την Πάτρα και φτάνει μέχρι την Κατερίνη. Κορύφωση της δημιουργίας του αποτελεί η έκθεση που πραγματοποίησε στην Αθήνα το 2004 και η ταυτόχρονη συμμετοχή του σε σημαντικές εκθέσεις που Ο Άγγελος Παναγιωτίδης εμπνεύσθηκε από το δέντρο εντάχθηκαν στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της Ολυμπι-
ο κόσμος του χαλκού σείο Θεόφιλου στη Βαρειά της Μυτιλήνης και στη Βασιλική Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο Κρήτης, η έκθεση του Μουσείου της Ελιάς στη Σπάρτη, η έκθεση Ελαίας Εγκώμιον της Ακαδημίας Αθηνών και η εκδήλωση που Το έργο εκτίθεται μόνιμα στην Τεχνόπολη στο Γκάζι. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε 15 ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα και την επαρχία και έχει λάβει μέρος σε δεκάδες ομαδικές. πραγματοποιήθηκε στην Πλατεία Νερού Εσπλανάδα (Δέλτα Φαλήρου). Ο Άγγελος Παναγιωτίδης γεννήθηκε στην Αμφιλοχία το 1950. Παρουσίασε τα πρώτα του έργα στο ατελιέ Με έργα του γλύπτη έχουν τιμηθεί Ολυμπιονίκες και πολλοί διάσημοι, πολιτικοί, καθώς και άλλοι επιφανείς Έλληνες και ξένοι. Ο Άγγελος Παναγιωτίδης είναι ο δημιουργός του έργου «Ελιά, το δέντρο της Αθήνας» από ορείχαλκο και χαλκό, ύψους 3,30 μέτρων, αποτελούμενου από 5.000 ορειχάλκινα φύλλα, που εκτέθηκε καθ όλη τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο πάρκο των χορηγών (Water Plaza) στο Παλαιό Φάληρο, όπου 5.000 επισκέπτες έβαλαν την υπογραφή τους σε κάθε ένα από τα 5.000 φύλλα του δέντρου. του το 1990, μετά από 20 χρόνια έρευνας σ όλα τα μέταλλα που χρησιμοποιεί η γλυπτική. Παράλληλα, μελέτησε τη φύση και ιδιαίτερα τη δομή και τις φόρμες του δέντρου, σε όλες τις φάσεις της ζωής και τις αλλαγές μέσα στο χρόνο και στις εποχές, με ακρίβεια γεωπόνου, με το πάθος του καλλιεργητή και κυρίως με την κομψότητα του ποιητή. Η βαθιά γνώση των υλικών, η οποία κατακτήθηκε μέσα από τη μακρόχρονη προσπάθεια, οδήγησε τα χέρια του στη δημιουργία γλυπτών-δέντρων, που φαντάζουν αχειροποίητα. 10