Περιγραφή Μαθήματος. Εισαγωγή Το περιεχόμενο του μαθήματος αποτελείται από τις εξής ενότητες:! Γενικές Έννοιες Δικτύων! Ιnternet! Ηλεκτρονικές Συναλλαγές και Ασφάλεια! Ηλεκτρονικές Διαπραγματεύσεις και Πλειστηριασμοί! Ασύρματο Internet! Kατανεμημένες Αρχιτεκτόνικες και Συστήματα Υψηλής Απόδοσης! Παραδείγματα Εφαρμογών Ηλεκτρονικού Εμπορίου Βαθμολογία! 50 % εργασία / 50% γραπτές εξετάσεις Εργασία Δημιουργία ηλεκτρονικών καταστημάτων σε δυο διαφορετικές τεχνολογικές πλατφόρμες από ομάδες των ατόμων. Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - Ορισμοί Ηλεκτρονικού Εμπορίου Οπτική γωνία Επικοινωνιών: Η διανομή πληροφορίας, προϊόντων, υπηρεσιών και η υλοποίηση πληρωμών μέσω τηλεφωνικών γραμμών, δικτύων υπολογιστών ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων. Οπτική γωνία Επιχειρηματικών Διαδικασιών: Η εφαρμογή της τεχνολογίας με στόχο την αυτοματοποίηση των επιχειρηματικών συναλλαγών και ροών εργασίας. Οπτική γωνία Υπηρεσιών: Ένα «εργαλείο» που ικανοποιεί την θέληση των επιχειρήσεων, των καταναλωτών και της διοίκησης για μείωση του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών, βελτίωσης των αγαθών αλλά και αύξηση της ταχύτητας ικανοποίησης των αγαθών. (Kalakota) Φράση Κλειδί : «Δημιουργία Επιχειρηματικής Αξίας» Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 3 Ιστορική Αναδρομή! Δεκαετία 70 : Ηλεκτρονική Μεταβίβαση Κεφαλαίων (ΕFΤ)! Τέλος Δεκαετίας 70 - Αρχές Δεκαετίας 80 : Ηλεκτρονική Μεταβίβαση Δεδομένων (EDI) - Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο! Τέλος Δεκαετίας 70 - Αρχές Δεκαετίας 80 : Groupware! Μέσα Δεκαετίας 80 : Chat rooms (IRC) Knowledge sharing (FP) «Global Village»! Δεκαετία 90 : World Wide Web Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 4
Τύποι Εφαρμογών Τύποι Εφαρμογών (συν.) Επιχείρηση Δημόσιος Τομέας προς Επιχείρηση Φορολογία, Δημόσιες Προμήθειες κ.ά. Δίκτυο Δημόσιος Τομέας προς Πελάτη/Πολίτη Συλλογή φόρων, παροχή υπηρεσιών κ.ά. Καταναλωτής Δημόσιος Τομέας Επιχείρηση προς Επιχείρηση Ηλεκτρονικοί κατάλογοι, Προμήθειες κ.ά. Επιχείρηση Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 5 Επιχείρηση προς Καταναλωτή Ηλεκτρονικά καταστήματα, Ηλεκτρονικές εκδόσεις κ.ά. Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 6 Η Ηλεκτρονική Επιχείρηση Παραδοσιακές / Ηλεκτρονικές Επιχειρηματικές Συναλλαγές Βήμα Κύκλου Πωλήσεων Παραδοσιακό Εμπόριο Ηλεκτρονικό Εμπόριο Απόκτηση πληροφοριών για Περιοδικά, Διαφημιστικά Ηλεκτρονικές Σελίδες το προϊόν φυλλάδια, Κατάλογοι Αίτηση απόκτησης Έντυπες φόρμες, γράμματα Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο,Σελίδες Έλεγχος Τιμών Κατάλογοι Ηλεκτρονικοί Κατάλογοι Έλεγχος Διαθεσιμότητας Τηλέφωνο, fax On line Βάσεις Δεδομένων Εντολή παραγγελίας Έντυπη φόρμα Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο,Σελίδες Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 7 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 8
Παραδοσιακές / Ηλεκτρονικές Επιχειρηματικές Συναλλαγές Συστατικά εφαρμογών στο Web Βήμα Κύκλου Πωλήσεων Παραδοσιακό Εμπόριο Ηλεκτρονικό Εμπόριο Έλεγχος αποθέματος αποθήκης Έντυπη φόρμα On line Bάσεις Fax Δεδομένων, Web σελίδες Έκδοση Τιμολογίου Έντυπη φόρμα Ε-mail Αποστολή/Λήψη Τιμολογίου Ταχυδρομείο Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο, EDI Διεκπεραίωση πληρωμών Ταχυδρομείο EDI, EF Client Browser WWW browser Browser extensions (plug-ins) Web server Ανάκτηση Δεδομένων Διαχείριση δεδομένων και συναλλαγών Aσφάλεια Επικοινωνιών hird party Ψηφιακές Βιβλιοθήκες hird party tools/services Electronic payment servers Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 9 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 0 Τεχνολογίες ΗΕ Πιστωτικές κάρτες, EDI, Ψηφιακό χρήμα Ασφάλεια E-mail, Web Εφαρμογές Ηλεκτρονικού Εμπορίου Βάσεις Δεδομένων Multimedia authoring Information production Manufacturing. Βασικές έννοιες δικτύων E-mail, Web Shared databases Online κατάλογοι Networked communities Shipping infrastructure Υπηρεσίες Παραγωγή Διανομή Δίκτυο Internet Δίκτυα Προστιθέμενης Αξίας Cable/Cellular/Satellite Τηλεφωνικά Δίκτυα Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων -
Βασικές έννοιες δικτύων. Εισαγωγή Τι είναι δίκτυα υπολογιστών! Διατάξεις από συσκευές και λογισμικό! Επιτρέπουν ανταλλαγή πληροφορίας και πρόσβαση σε υπηρεσίες! Παράγοντες που συμβάλουν στην δημιουργία δικτύων! οικονομίες κλίμακας στην παραγωγή! οικονομίες κλίμακας στην ζήτηση (network externalities) Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 4 Βασικές έννοιες Βασικές έννοιες (συν.) Μετάδοση Store-and-forward, μεταγωγή σε επίπεδο πακέτου A B C Σύνδεσμοι από σημείο σε σημείο Διαμοιρασμένοι σύνδεσμοι Στατιστική πολυπλεξία Οικονομίες κλίμακας Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 5 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 6
Ιστορικό παράδειγμα! Το τηλεφωνικό δίκτυο! Alexander Graham Bell 876! 887: 50000 τηλ. USA, 6000 UK, 9000 Fr, 7000 Rus. 990: 8000000 τηλ. USA! Ο ρόλος της διασύνδεσης! 903s: non-bell = 50-60%, υπεραστική = 3%! Ανάγκες για υπεραστική διασύνδεση μετά το 900! Bell System: έξυπνη στρατηγική διασύνδεσης, αναπτυγμένο υπεραστικο δίκτυο Ιστορικό παράδειγμα (συν.)! Διασυνδεσιμότητα: σημαντικό πλεονέκτημα 984: διάλυση μονοπωλίου ΑΤ&Τ! Συμπέρασμα: όταν ελέγχεις σημαντικές διεπαφές (interfaces) η στενωπούς (bottlenecks), πρόσφερέ τις με ελεγχόμενο τρόπο, ορίζοντας τους κανόνες διασύνδεσης! Ρυθμιστική πολιτική: αύξηση του ανταγωνισμού Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 7 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 8 Δικτυακές οικονομίες Βασικές έννοιες δικτύων Μερίδιο αγοράς 00% 50% 0 Αξία για τον χρήστη. Απλά παραδείγματα δικτύων Χρόνος Αριθμός συμβατών χρηστών Οικονομίες κλίμακας παραγωγής και ζήτησης: θετική ανάδραση Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 9
Τοπικά δίκτυα (LANs)! Τοπικά δίκτυα: τα πιο απλά δίκτυα! Κάθε υπολογιστής έχει! όνομα! διεύθυνση δικτύου (Internet)! διεύθυνση τοπικού δικτύου (MAC) alice 8 35 LAN 37 costas 345 Ethernet Ethernet Hub y z x 4 05 37 Switched Ethernet Hub Α C x,y data data B y z x 4 05 37 x,y data Επαναλαμβάνει όλα τα πακέτα Εάν πάνω από δύο ταυτόχρονες μεταδόσεις, τότε έχουμε σύγκρουση Χρησιμοποιεί πίνακα μεταγωγής y -> A z -> B x -> C Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - Ανακάλυψη διευθύνσεων Διασύνδεση με μεταγωγή! Για αποστολή πακέτων: δικτυακή διεύθυνση! πως βρίσκουμε την τοπική διεύθυνση; ARP, RARP Ethernet Hub y z x x,y data S U s f Switch B u Switch C Ε Ε Ε3 k a d Ethernet E Ethernet E Ethernet E3 D 4 05 37 ARP table: 4: y 05: z s,d data = a: E, s: E, u: E,... Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 3 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 4
Διασύνδεση με μεταγωγή (συν.) Διασύνδεση με δρομολόγηση S Switch D s Switch C Ε Ε Ε3 k a Switch B d Ethernet E Ethernet E Ethernet E3 s,d data = Πρόβλημα βρόγχων!! D s,r S,D data S s f Ε a k Ethernet E Ethernet E r Ε r Router R Routing table: D, H: E3,... S: E,... r3 r3,d S,D data ARP table for Ε3: D: d, H: h,... Ε3 h Ethernet E3 d H D Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 5 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 6 Internet Internet: δρομολόγηση s,r S,D data S s f Ε a k Ethernet E w w w3,d S,D data w3 H Router W w4 h E Ε3 r d r r3 Ethernet E3 D Router R r, w4 S,D data Routing table: D, H: W:E,. S: E,...! Δρομολόγηση: βασικότερη διαδικασία! ΝΑ προορισμού -> επόμενος δρομολογητής - τοπικό δίκτυο! Μεθοδολογίες:! με το χέρι (κεντρική απόφαση για όλους)! χρησιμοποιώντας κοινό χάρτη! ιεραρχική δρομολόγηση! Βασικό πρόβλημα: πολυπλοκότητα Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 7 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 8
Δρομολόγηση Δρομολόγηση: επίπεδη ΑΣ ΑΣ 5 3 0 0 ΑΣ 4 ΑΣ Αυτόνομο σύστημα (ΑΣ) Αυτόνομο σύστημα (ΑΣ) Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 9 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 30 Δρομολόγηση: ιεραρχική Μετάδοση πληροφορίας Προτιμούμενη διαδρομή προς το Α: [Υ,Χ,Ζ,Α], καθυστέρηση: 5 ΑΣ Y! Βασικό πρωτόκολλο IP: μεταφορά πακέτων! Πρόβλημα: συμφόρηση, βλάβες,! Λύση: πρωτόκολλο CP AΣ Χ ΑΣ Α! ανιχνεύει συμφόρηση! ξαναστέλνει χαμένα πακέτα Προτιμούμενη διαδρομή προς το Α: [Ζ,Α], καθυστέρηση: 7 ΑΣ Ζ ΑΣ: Αυτόνομο σύστημα! τα βάζει στην σωστή σειρά Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 3 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 3
Μετάδοση πληροφορίας: UDP Μετάδοση πληροφορίας: CP Αλγόριθμος: στέλνε όταν παραλάβεις επιβεβαίωση μην στέλνεις εάν k > W data UDP modules Το IP δεν εγγυάται την σωστή αποστολή! Πακέτα μπορεί να χαθούν! data k CP modules = data IP Αλγόριθμος: στέλνε συνέχεια IP = data = επιβεβαιώσεις (acknowledgements) k = # μη επιβεβαιωμένων πακέτων 0 3 4 χρόνος λ = k / RD Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 33 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 34 Σύνδεση με εφαρμογές Σύνδεση εφαρμογών (συν.)! UDP,ΤCP πάνω από IP: ροή πακέτων μεταξύ δικτυακών διευθύνσεων! Εφαρμογές: «μικρο-ροές»! χρειάζεται να τις ξεχωρίζουμε A π π π3 S π π π3 S π i N, M : port number : network addr. Α Β Β Α Ν,Ν data Ν Μ Ν Ροή CP/IP Ν A,A Ν,Ν data B,B Ν,Ν data π,ν π,μ data Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 35 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 36
Σύνδεση εφαρμογών (συν.) Μερικά συμπεράσματα A π π π3 Ν π π π3 Μ S IP: δεν είναι σχεδιασμένο για να παρέχει σταθερή ποιότητα υπηρεσίας! Το IP δεν είναι σχεδιασμένο για να υποστηρίζει «σταθερές» ροές! Λογική εξειδικευμένη σε επίπεδο πακέτου! Πως υποστηρίζουμε σταθερές ροές;! προσθέτουμε νέους μηχανισμούς στο IP! σχεδιάζουμε από την αρχή διαφορετικούς μηχανισμούς ελέγχου => τεχνολογία ΑΤΜ! Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 37 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 38 Η τεχνολoγία AM Η τεχνολoγία AM (συν.)! Μεταγωγή πολύ μικρών πακέτων σταθερού μεγέθους (AM cells) 53 bytes! Οι ροές περνούν μέσα από συνδέσεις που πρέπει να κατασκευαστούν (τα ιδεατά κυκλώματα, virtual circuits) μεταξύ αποστολέα και παραλήπτη! Οι συνδέσεις παρέχουν ποιότητα υπηρεσίας στις ροές π π π3 Ν A S π π π3 Μ Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 39 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 40
Ποιότητα υπηρεσίας! Η δικτυακή υπηρεσία περιγράφεται από συμβόλαιο (Service Level Agreement, SLA)! Το συμβόλαιο περιέχει! τις υποχρεώσεις του δικτύου! μέγιστη καθυστέρηση, ποσοστό απωλειών, jitter,! τις υποχρεώσεις του χρήστη! μέγιστη ροή, εκρηκτικότητα (burstiness),... Ποιότητα υπηρεσίας (συν.) SLA δίκτυο! Για να υλοποιηθεί ένα συμβόλαιο:! μηχανισμοί αστυνόμευσης του χρήστη! μηχανισμοί πολυπλεξίας των ροών! Χρέωση:! ελαστική αστυνόμευση! κίνητρα καλής χρήσης SLA Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 4 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 4 Βασικές έννοιες δικτύων 3. Αρχιτεκτονικά πρότυπα Δικτυακές αρχιτεκτονικές! Φυσική άποψη: αποτελείται από! υπολογιστές, συνδέσμους, δρομολογητές, μεταγωγείς,! Λογική άποψη: αποτελείται από υπηρεσίες! απλές υπηρεσίες -> σύνθετες υπηρεσίες! στρωμάτωση υπηρεσιών (layered architecture)! Υπηρεσίες από άκρη-σε-άκρη (end-to-end)! ενδιαφέρουν τον τελικό χρήστη! συμβόλαια χρήσης (SLAs) Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 44
Μοντέλο OSI Internet 7 6 5 4 3 Communication services Application layer Secure, efficient connections, local syntax Presentation layer Connections Session layer Delivery of messages ransport layer 3 3 7 6 5 4 3 Commonly used applications Encryption, compression, syntax conversion Supervision of connections Segmentation/reassembly, flow control, end-to-end error control Network layer: guides packet from source to destination Data link layer: paket delivery between two adjacent nodes Physical layer: digital comm., delivers bits F P E L N E R L O G I N S M P D N S... CP IP LAN link H P R P F P UDP IEEE 80 standards LAN link LLC MAC Physical End system Network End system Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 45 Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 46 ODN Applications Middleware Bearer Bit ways Video conferences, email, WWW Directories, security, compression, file trans.,... AM, IP, CDPD, Frame Relay, X.5 SONE, DBS, CAV, wireless links Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Τεχνολογίες και Υποδομές Κ. Κουρκουμπέτης Βασικές έννοιες δικτύων - 47