ΔΕΛΤΙΟ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (Material Safety Data Sheet) Το παρόν δελτίο συντάχθηκε βάση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. 1. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ / ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Στοιχεία της ουσίας: Κοινή ονομασία: Άλλη ονομασία: Tetrapotassium pyrophosphate α) Pyrophosphoric acid tetrapotassium salt β) Diphosphoric acid tetrapotassium salt γ) Tetrapotassium diphosphate Εμπορική ονομασία παρασκευάσματος: GROWFLOW 42H Χρήση του παρασκευάσματος: Χουμικό λίπασμα σε μορφή διαλύματος. Παρασκευαστής: AGRICHEM 2-10 CHETWYND St (PO Box 4037) LOGANHOLME QLD 4129 AUSTALIA Τηλ.: +61 7 3801 4888 Fax: +61 7 3801 4296 e-mail: agrichem@agrichem.com.au Αντιπρόσωπος - Διανομέας: FARMA-CHEM SA Τ.Θ. 1026 ΒΙ.ΠΕ.Θ. Τ.Κ. 570 22 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Τηλ.: +30 2310 569630 έως 33 Fax: +30 2310 797047 e-mail: farmchem@otenet.gr Τηλ. Κέντρου Δηλητηριάσεων: 210 7793777 2. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ Προκαλεί εγκαύματα Σελίδα 1 από 8
3. ΣΥΝΘΕΣΗ/ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ Σύσταση: Ουσία EC/EINE CS no. Ταξινόμηση σύμφωνα με την 1272/2008/ΕΚ CAS no. Περιεκτικότητα (%) Ταξινόμηση σύμφωνα με την 67/548/ΕK Σύμβολα Φράσεις κινδύνου κινδύνου 230-785-7 7320-34-5 41.3% β/β Xi R36 Eye Irrit. 2 H315 Tetrapotassium pyrophosphate Urea 200-315-5 57-13-6 9.2% Xi R36/37/38 Eye Irrit. 2 H315 Skin Irrit 2 H319 STOT SE 3 H335 Το πλήρες κείμενο των συμβόλων κινδύνου και των R-φράσεων αναγράφεται στην 16 4. ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Γενικά: Αντίδοτο: Δεν υπάρχει ειδικό αντίδοτο. Ακολουθήστε συμπτωματική θεραπεία. Συμπτώματα έκθεσης: Κατάποση ενδέχεται να προκαλέσει διάρροια, ναυτία, εμετό και κράμπες. Επαφή με το δέρμα και τα μάτια ενδέχεται να προκαλέσει ελαφρύ ερεθισμό. Κατάποση: Ξεπλύνετε το στόμα με νερό και χορηγήστε 1-2 ποτήρια νερό ή γάλα. ΜΗΝ προκαλείτε εμετό. Μην χορηγείτε τίποτα από το στόμα σε άτομο που έχει χάσει τις αισθήσεις του. Ζητήστε ιατρική βοήθεια και δείξτε το δοχείο ή την ετικέτα. Εισπνοή: Γενικά δεν απαιτείται. Αν υπάρχει δυσκολία στην αναπνοή, μεταφέρετε τον ασθενή στον καθαρό αέρα και ζητήστε ιατρική βοήθεια. Επαφή με το δέρμα: Απομακρύνετε τα μολυσμένα ρούχα. Πλύνετε με άφθονο νερό και σαπούνι. Ζητήστε ιατρική συμβουλή. Επαφή με τα μάτια: Πλυθείτε αμέσως με άφθονο νερό για τουλάχιστον 15 λεπτά κρατώντας τα βλέφαρα ανοικτά. Ζητήστε ιατρική βοήθεια. 5. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ Κατάλληλα μέσα πυρόσβεσης: Η επιλογή του κατάλληλου μέσου πυρόσβεσης γίνεται με αναφορά στην υποκείμενη εστία πυρκαγιάς. Ειδικοί κίνδυνοι κατά την έκθεση: Το προϊόν δεν είναι εύφλεκτο. Σελίδα 2 από 8
Κατά την καύση μπορεί να εκλυθούν τοξικοί ή/και ερεθιστικοί ατμοί. Μην αναπνέετε τους ατμούς. Κατά την κατάσβεση μην στέκεστε αντίθετα προς την φορά του ανέμου. Επικίνδυνα προϊόντα αποικοδόμησης περιλαμβάνουν οξείδια του άνθρακα, του φωσφόρου, του αζώτου και του καλίου, αμμωνία, υδροκυάνιο. Χρησιμοποιήστε ψεκασμό νερού για την ψύξη δοχείων και δεξαμενών παρακείμενα της φωτιάς. Αποφύγετε την διαρροή επιμολυσμένου με το προϊόν μέσου πυρόσβεσης προς υπονόμους, έδαφος και επιφανειακά νερά. Προστατευτικός εξοπλισμός: Κατάλληλη αυτόνομη αναπνευστική συσκευή και πλήρης προστατευτική ενδυμασία. 6. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΥΧΑΙΑΣ ΕΚΛΥΣΗΣ Ατομικές προφυλάξεις: Φοράτε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό (αναφορά στην 8). Αποφύγετε επαφή με τα μάτια και το δέρμα. Περιβαλλοντικές προφυλάξεις: Αποφύγετε διαρροή προς το έδαφος καθώς και επιφανειακά και υπόγεια ύδατα. Μέθοδοι καθαρισμού: Σταματήστε και περιορίστε την διαρροή. Χρησιμοποιήστε χώμα, άμμο, πριονίδι ή άλλο προσροφητικό υλικό για την απορρόφηση της εκλυόμενης ποσότητας. Συγκεντρώστε το επιμολυσμένο υλικό και τοποθετήστε σε ειδικά βαρέλια προς διάθεση (εξάλειψη) (αναφορά στην 13). Ξεπλύνετε την μολυσμένη περιοχή με νερό. Συγκεντρώστε τα διαλύματα με χρήση προσροφητικού υλικού προς διάθεση (εξάλειψη). 7. ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Χειρισμός: Αποφύγετε επαφή με τα μάτια και το δέρμα. Πλύνετε τα χέρια και τα ακάλυπτα μέρη του σώματος πριν φάτε, πιείτε ή καπνίσετε και μετά τον χειρισμό. Χρησιμοποιείτε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό (αναφορά στην 8), ο οποίος θα πρέπει να πλένεται καλά μετά από επαφή με το προϊόν. Αποθήκευση: Αποθηκεύεται στην αρχική του συσκευασία, καλά κλειστό, σε ξηρό, δροσερό και καλά αεριζόμενο περιβάλλον. Φυλάξτε το μακριά από τρόφιμα, ποτά, ζωοτροφές, καλλυντικά και μακριά από παιδιά και οικιακά ζώα. 8. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΟ ΠΡΟΪΟΝ / ΑΤΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Οριακές τιμές έκθεσης: Tetrapotassium pyrophosphate: Δεν έχουν καθοριστεί Urea: Δεν έχουν καθοριστεί Σελίδα 3 από 8
Ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός: Μετά το τέλος της εργασίας πλύνετε όλα τα ρούχα εργασίας ξεχωριστά ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή. Αν δεν υπάρχουν ειδικές οδηγίες για τα μέρη του εξοπλισμού που πλένονται, χρησιμοποιήστε απορρυπαντικό και ζεστό νερό. Στο χώρο εργασίας πρέπει να υπάρχει εγκατάσταση παροχής καθαρού νερού για πλύσιμο σε περίπτωση επαφής με τα μάτια. Αναπνευστική προστασία: Δεν απαιτείται. Προστασία χεριών: Γάντια. Τα γάντια πρέπει να πλένονται εξωτερικά προτού αφαιρεθούν. Προστασία ματιών / προσώπου: Προστατευτικά γυαλιά. Προστασία δέρματος: Προστατευτική ενδυμασία ή μακρυμάνικη μπλούζα και μακρύ παντελόνι, παπούτσια. 9. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Όψη: Σκούρο καφέ προς μαύρο υγρό. Οσμή: Χαρακτηριστική ph: 11.5-12.5 Σημείο ζέσεως / περιοχή ζέσεως: Μη εφαρμόσιμο (tetrapotassium pyrophosphate) Αποικοδομείται στους 132.7ºC (urea) Σημείο τήξεως / περιοχή τήξεως: 1090ºC (tetrapotassium pyrophosphate) 132.5-134.5ºC (urea) Σημείο ανάφλεξης: Μη καθορισμένο Αναφλεξιμότητα: Μη εύφλεκτο Εκρηκτικές ιδιότητες: Μη εκρηκτικό Οξειδωτικές ιδιότητες: Διαβρωτικό σε αλουμίνιο και άλλα μέταλλα Τάση ατμών: Μη εφαρμόσιμο (tetrapotassium pyrophosphate) Μη εφαρμόσιμο (urea) Ειδικό βάρος: 1.43-1.46 gr/ml Διαλυτότητα: Νερό: 187 gr/100 gr (25ºC) (tetrapotassium pyrophosphate) Αδιάλυτο σε ethanol, methanol, diethyl-ether, n- Συντελεστής κατανομής σε n-οκτανόλη / νερό: octanol (tetrapotassium pyrophosphate) Νερό: 1.08 gr/ml (20ºC) (urea) Μη διαθέσιμο (tetrapotassium pyrophosphate) log P ow = -1.59 (urea) Σελίδα 4 από 8
10. ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΙΜΟΤΗΤΑ Συνθήκες προς αποφυγή: Αποφύγετε υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία. Υλικά προς αποφυγή: Ισχυρά οξέα και ισχυροί οξειδωτικοί παράγοντες. Ισχυρά αλκάλια (ενδεχόμενη έκλυση αμμωνίας). Αλουμίνιο και άλλα μέταλλα. Επικίνδυνα υλικά αποσύνθεσης: Κατά την θερμική αποικοδόμηση μπορεί να εκλυθούν οξείδια του άνθρακα, του φωσφόρου, του αζώτου και του καλίου, αμμωνία, υδροκυάνιο. 11. ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Οξεία τοξικότητα από στόματος: LD 50 /επίμυες: 2980 mg/kg (tetrapotassium pyrophosphate) LD 50 /επίμυες: 14300-15000 mg/kg (urea) Οξεία τοξικότητα δέρματος: LD 50 /κουνέλια: >7940 mg/kg (tetrapotassium pyrophosphate) Οξεία τοξικότητα αναπνοής: Μη διαθέσιμο Ερεθιστικότητα δέρματος: Μη ερεθιστικό Ερεθιστικότητα οφθαλμού: Ερεθιστικό Άλλα τοξικολογικά στοιχεία: Tetrapotassium pyrophosphate: Επαφή με τα μάτια μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό. Επαφή με το δέρμα μπορεί να προκαλέσει ελαφρύ ερεθισμό και κοκκίνισμα. Παρατεταμένη ή επαναλαμβανόμενη επαφή μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα. Εισπνοή μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό της αναπνευστικής οδού. Κατάποση ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμό της γαστρεντερικής οδού, με συμπτώματα όπως ναυτία, εμετό και διάρροια. Δεν έχει καταχωρηθεί ως καρκινογόνο από IARC, NTP, OSHA. Urea: Επαφή με τα μάτια ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμό, κοκκίνισμα και πόνο. Επαφή με το δέρμα ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμό, κοκκίνισμα, φαγούρα και πόνο. Παρατεταμένη ή επαναλαμβανόμενη επαφή με το δέρμα μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα. Εισπνοή μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στη μύτη, το λάρυγγα και την αναπνευστική οδό. Κατάποση μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό της πεπτικής οδού. Ναυτία και εμετός μπορεί να συμβούν μετά από κατάποση μεγάλων ποσοτήτων. Δεν προκαλεί συμπτώματα μεταλλαξιγένεσης, τερατογένεσης και συμπτώματα στην αναπαραγωγή σε συνήθεις συνθήκες χρήσης. Δεν έχει καταχωρηθεί ως καρκινογόνο από IARC, NTP, OSHA. Σελίδα 5 από 8
12. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Οικοτοξικότητα: Τοξικότητα σε ψάρια και υδρόβιους οργανισμούς: Rainbow trout LC 50 (96-hr) >100 mg/lt (tetrapotassium pyrophosphate) Mysid shrimp LC 50 (96-hr) >100 mg/lt (tetrapotassium pyrophosphate) Daphnia magna EC 50 (48-hr) >100 mg/lt (tetrapotassium pyrophosphate) Barillius barna LC 50 (96-hr) 9100 mg/lt (urea) Leuciscus idus LC 50 (96-hr) >6810 mg/lt (urea) Daphnia magna EC 50 (24-hr) >10000 mg/lt (urea) Ανθεκτικότητα και ικανότητα αποικοδόμησης / Κινητικότητα: Tetrapotassium pyrophosphate: Ως ανόργανη ένωση, κατά την επαφή με το έδαφος και επιφανειακά και υπόγεια ύδατα ενδέχεται να απορροφηθεί από φυτά και να χρησιμοποιηθεί σαν θρεπτικό στοιχείο. Προκαλεί ευτροφισμό σε υδατικά συστήματα με αυξημένη ανάπτυξη φυκιών. Ο όρος βιοαποικοδόμηση δεν εφαρμόζεται σε ανόργανες ενώσεις. Urea: Αποικοδομείται ταχέως στο έδαφος, συνήθως μέσα σε 24 ώρες, ωστόσο ο ρυθμός αποικοδόμησης μπορεί να είναι πιο αργός ανάλογα με την ποιότητα του εδάφους και την περιεχόμενη υγρασία. Τα τελικά προϊόντα αποικοδόμησης είναι διοξείδιο του άνθρακα και αμμωνία. Παρουσιάζει υψηλή κινητικότητα στο έδαφος λόγω της υψηλής τιμής του συντελεστή K OC (ίσης με 8). Στο νερό, βιοαποικοδόμηση πραγματοποιείται κυρίως προς διοξείδιο του άνθρακα και αμμωνία. Ο ρυθμός βιοαποικοδόμησης αυξάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας και την παρουσία φυτοπλαγκτόν. Δυνατότητα βιοσυσσώρευσης: Tetrapotassium pyrophosphate: Μη διαθέσιμα στοιχεία. Urea: Δεν αναμένεται βιοσυσσώρευση. log P ow = -1.59 BCF (72-hr) = 1 (Cyprinus carpio) 13. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ (ΕΞΑΛΕΙΨΗ) Η διάθεση (εξάλειψη) τυχόν μη χρησιμοποιημένης ποσότητας ή επιμολυσμένου υλικού να γίνεται σύμφωνα με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Μην ξαναχρησιμοποιείτε κενά υλικά συσκευασίας. Καταστρέψτε τα, αφού τα ξεπλύνετε υπό πίεση ή τρεις φορές με νερό, με τρύπημα. Κατόπιν εναποθέστε τα σε σημεία συλλογής για ανακύκλωση ή ανάκτηση ενέργειας. Το υγρό του ξεπλύματος προστίθεται στο ψεκαστικό υγρό. Σελίδα 6 από 8
14. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Οδική μεταφορά (ADR): UN αριθ. 3266 Κλάση 8 Ομάδα συσκευασίας Περιγραφή Θαλάσσια μεταφορά (IMDG): UN αριθ. 3266 Κλάση 8 Ομάδα συσκευασίας IΙI Θαλάσσιος ρυπαντής Περιγραφή Σιδηροδρομική μεταφορά (RID): UN αριθ. 3266 Κλάση 8 Ομάδα συσκευασίας Περιγραφή Εναέρια μεταφορά (ICAO/IATA): UN αριθ. 3266 Κλάση 8 Ομάδα συσκευασίας Περιγραφή IIΙ ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΟ ΥΓΡΟ, ΒΑΣΙΚΟ, ΑΝΟΡΓΑΝΟ, Ε.Α.Ο. (ΔΙΑΛΥΜΑ TETRAPOTASSIUM PYROPHOSPHATE) ΟΧΙ ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΟ ΥΓΡΟ, ΒΑΣΙΚΟ, ΑΝΟΡΓΑΝΟ, Ε.Α.Ο. (ΔΙΑΛΥΜΑ TETRAPOTASSIUM PYROPHOSPHATE) IΙI ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΟ ΥΓΡΟ, ΒΑΣΙΚΟ, ΑΝΟΡΓΑΝΟ, Ε.Α.Ο. (ΔΙΑΛΥΜΑ TETRAPOTASSIUM PYROPHOSPHATE) IΙI ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΟ ΥΓΡΟ, ΒΑΣΙΚΟ, ΑΝΟΡΓΑΝΟ, Ε.Α.Ο. (ΔΙΑΛΥΜΑ TETRAPOTASSIUM PYROPHOSPHATE) 15. ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Η σήμανση έγινε βάση της Απόφασης 265/2002 (ΦΕΚ 1214/Β/19.02.2002) σε εναρμόνιση με την Οδηγία 1999/45/ΕΚ. Σύμβολα κινδύνου: C Διαβρωτικό R-φράσεις: R34 Προκαλεί εγκαύματα S-φράσεις: S1/2 Φυλάξτε το κλειδωμένο και μακριά από παιδιά. S13 Μακριά από τρόφιμα, ποτά και ζωοτροφές. S20/21 Όταν το χρησιμοποιείτε μην τρώτε, μην πίνετε, μην καπνίζετε. S26 Σε περίπτωση επαφής με τα μάτια πλύνετέ τα αμέσως με άφθονο νερό και ζητήστε ιατρική συμβουλή. S36/37/39 Φοράτε κατάλληλη προστατευτική ενδυμασία, γάντια και συσκευή προστασίας ματιών / προσώπου. Σελίδα 7 από 8
S45 Σε περίπτωση ατυχήματος ή αν αισθανθείτε αδιαθεσία ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή (δείξτε την ετικέτα αν είναι δυνατό). 16. ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Πλήρες κείμενο συμβόλων κινδύνου και R-H φράσεων που αναφέρονται στις 2 & 3: Xi R36 R37 R38 H315 H319 H335 Ερεθιστικό. Ερεθίζει τα μάτια. Ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα. Ερεθίζει το δέρμα. Προκαλεί ερεθισμό του δέρματος. Προκαλεί σοβαρό οφθαλμικό ερεθισμό Μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό της αναπνευστικής οδού. Οι πληροφορίες που παρέχονται στο παρόν έγγραφο βασίζονται στις μέχρι σήμερα γνώσεις μας και αναφέρονται στο συγκεκριμένο προϊόν και μόνο. Δεν φέρουμε καμία ευθύνη για συνέπειες που μπορεί να προκύψουν εάν το προϊόν δεν χρησιμοποιηθεί σύμφωνα με τις οδηγίες και για την χρήση που προορίζεται. Για αναλυτικές οδηγίες χρήσεως, συμβουλευθείτε την ετικέτα του προϊόντος. Τέλος του Δελτίου Δεδομένων Ασφαλείας Σελίδα 8 από 8