Τρίτη 12 Γενάρη ώρα 7 μμ

Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Τεύχος 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2010 Τρίτη 12 Γενάρη ώρα 7 μμ Στα γραφεία του Σωματείου Κόψιμο πίττας (Δεν θα ανοίξουν την Τρίτη 5 Γενάρη) Γενική Συνέλευση ΑΠΟΦΑΣΗ: Κατώτερη αμοιβή καραγκιοζοπαίκτη εντός έδρας 200

ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ Γ.Σ. της 28/11/09 Σελίδα 2 1) Μείωση της μηνιάτικης συνδρομής του Σωματείου από τον Γενάρη του 2010 από 7 σε 3. 2) Εβδομαδιαίο αφιέρωμα με ηρωικές παραστάσεις στην 25η Μαρτίου. 3) Προσπάθεια αναβάθμισης του «Φεστιβάλ Στρέφη» 4) Προσπάθεια να αναλάβει το Σωματείο την πραγματοποίηση του Φεστιβάλ Νέας Σμύρνης 5) Να βάλουμε και πάλι σαν πρωταρχικό στόχο την λειτουργία μόνιμου καλοκαιρινού χώρου για στέγαση της Εθνικής Σκηνής Θεάτρου Σκιών 6) Οριοθετείται κατώτερη αμοιβή καραγκιοζοπαίχτη εντός έδρας τα 200. - Να ενημερωθούν τα μέλη με έγγραφη ανακοίνωση. Γράψτε για την εφημερίδα μας. Ειδήσεις, άρθρα συνεντεύξεις, καθώς και τις απόψεις και προτάσεις σας. Βοηθήστε την να γίνει καλύτερη Πληρώστε τις συνδρομές σας με τραπεζική κατάθεση στην EUROBANK Αριθμός λογαριασμού: 0026.0062.17.0200632294 Σύμφωνα με το καταστατικό, το Δ.Σ. είναι υποχρεωμένο να ΔΙΑΓΡΑΦΕΙ μέλος που οφείλει συνδρομές πάνω από δύο χρόνια. Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΜΑΣ Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Τζωρτζ 6 Αθήνα 106 77 Τεύχος 31 Ιανουάριος 2010 Εξώφυλλο: Σχέδιο του Φώτη Πλέσσα, για το τεύχος 14 του 2001 προσαρμοσμένο και επιχρωματισμένο από τον Πάνο Καπετανίδη ΕΚΔΟΤΗΣ Πάνος Β. Καπετανίδης 210 46 16 664 e-mail: panoskap@mycosmos.gr www.karagkiozis.com ΑΦΗΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ Με ζωντανή μουσική! Η Μαρία Παπανικολάου (αφηγήτρια-παραμυθού) και ο Κωνσταντίνος Γ.Καραμπερόπουλος (συνθέτης-μουσικός) σας προσκαλούν στην εκδήλωση -παράσταση "ΑΦΗΓΗΣΗ ΠΑΡΑΜΥ- ΘΙΩΝ" την Κυριακή, 20 Δεκεμβρίου στις 12:30 μ.μ. στο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (Κυδαθηναίων 17, Πλάκα) Η παρουσίαση είναι ιδανική για παιδιά αλλά και μεγάλους που θέλουν να νιώσουν παιδιά ενόψει Χριστουγέννων και γιορταστικής ατμόσφαιρας Όσοι επιθυμούν, μπορούν να παραμείνουν και στις επόμενες ιστορίες που θα παρουσιαστούν ή να περπατήσουν στα σοκκάκια της Πλάκας και της Ακρόπολης μεσημέρι γιορτινής Κυριακής. Καλούνται όλοι, φίλοι, γνωστοί και λάτρεις των παραμυθιών... με ζωντανή μουσική!

Σελίδα 3 Η απάντηση του Ε.ΚΕ.Θ.ΕΧ. για ενίσχυση των επαγγελματιών του Καραγκιόζη που πλήττονται από την νέα γρίπη Η1 Ν1 Στο τεύχος Νοεμβρίου της εφημερίδας μας, γράψαμε για τις κινήσεις που κάναμε για την αντιμετώπιση της ιδιόμορφης ανεργίας που φέτος πλήττει τους επαγγελματίες καραγκιοζοπαίχτες. Μεταξύ άλλων είχαμε απευθυνθεί και στο Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και χορού (Ε.ΚΕ.ΘΕ.Χ), που είναι ο αρμόδιος κρατικός φορέας για την ενίσχυση του Θεάτρου και χορού. Ιδού η απάντηση! Μια σημαντική αλλά δίχως πρακτική σημασία εξέλιξη είναι ότι αναδιατυπώθηκε τον Νοέμβρη η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας, η οποία διευκρινίζει ότι επιτρέπεται στους μαθητές να πραγματοποιούνε πολιτιστικές δραστηριότητες παρακολουθώντας θεατρικές παραστάσεις ή επισκεπτόμενοι μουσεία κ.λ.π.. Πιθανόν και αυτό να είναι μια εξέλιξη που προέκυψε ύστερα και από δική μας σχετική παρέμβαση προς το Υπουργείο Παιδείας, με επιστολή που είχαμε δημοσιεύσει στο ίδιο Τεύχος 29 της ηλεκτρονικής μας εφημερίδας

Σελίδα 4 Η ΑΠΟΘΕΩΣΗ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ ΚΑΙ Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΩΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη, εκπαιδευτικού Η Αποθέωση στο νεοελληνικό Θέατρο Σκιών εμφανίστηκε κατά την εποχή του Μεσοπολέμου και στα πλαίσια της προσπάθειας των Ελλήνων καραγκιοζοπαιχτών να ανταγωνιστούν τα υπόλοιπα θεάματα και ιδιαίτερα τον κινηματογράφο. Πρόκειται για μία εναλλαγή ανάμεσα στις δισδιάστατες σκιές των φιγούρων και το ρεαλιστικό θέατρο, καθώς προς το τέλος του έργου ο καραγκιοζοπαίχτης και οι βοηθοί του, αφού κατέβαζαν το πανί, έβγαιναν σχεδόν έξω από τη σκηνή (ντυμένοι με τον κατάλληλο τρόπο) και παρουσίαζαν οι ίδιοι στους θεατές το τελευταίο κομμάτι της παράστασης, κατά το οποίο συντελούνταν η κορύφωση των δρώμενων. Η αποθέωση, την εποχή εκείνη, πραγματοποιούνταν κυρίως στις «μεγάλες» ηρωικές παραστάσεις, όπως για παράδειγμα στον «Κατσαντώνη» ή τον «Αθανάσιο Διάκο». Μια αναβίωση της Αποθέωσης στο έργο «Αθανάσιος Διάκος» επιχειρήθηκε το έτος 1997 από τον καραγκιοζοπαίχτη Ευγένιο Σπαθάρη (1924-2009) συνοδεία παραδοσιακής ζωντανής ορχήστρας και με τραγουδίστρια τη Δόμνα Σαμίου. Ο ίδιος ο Σπαθάρης έπαιζε το ρόλο του Ομέρ Βρυώνη και ο Αλέκος Φασιανός το ρόλο του Καραγκιόζη ως καντηλανάφτη. Δέκα χρόνια πριν από την κινηματογράφηση της Αποθέωσης του Ευγένιου Σπαθάρη, το 1987, ο σκηνοθέτης Λάκης Παπαστάθης γύρισε την πολυβραβευμένη ταινία «Θεόφιλος» με θέμα τη ζωή του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ και με τον Δημήτρη Καταλειφό στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Κατά τη διάρκεια αυτού του έργου, ο Παπαστάθης παρουσιάζει τον ήρωά του να παρακολουθεί μια παράσταση Θεάτρου Σκιών και ειδικότερα την κορύφωσή της με την Αποθέωση του «Κατσαντώνη». Με την πτώση του μπερντέ, εμφανίζονται στους θεατές οι καραγκιοζοπαίχτες και συντελεστές στη ζωντανή απόδοση της «τραγικής» σκηνής του βασανισμού: ο Μίμης Μόλλας (1917-1987) στο ρόλο του ήρωα Κατσαντώνη, ο Μάνθος Αθηναίος (1925-2009) στο ρόλο του Αλή Πασά, ο Σταμάτης Γενεράλης (1945-1997) στο ρόλο του βασανιστή Τσιγγινέ και ο Γιώργος Μαμάης στο ρόλο του δεσμοφύλακα. Στο μύθο της συγκεκριμένης ταινίας, ένας θεατής πυροβολεί στη σκηνή (κατά τη διάρκεια της Αποθέωσης), χτυπώντας έναν από τους εκεί υποκριτές, εκφράζοντας έτσι τα προσωπικά πατριωτικά του αισθήματα και τέλος απηχώντας ενδεχομένως τις μεταχρονολογημένες διηγήσεις καραγκιοζοπαιχτών για ανάλογα περιπετειώδη περιστατικά μπροστά από τον μπερντέ. Ένα ακόμα παραλειπόμενο της ταινίας αυτής περιγράφεται παρακάτω με εύγλωττο τρόπο από τον Μιχάλη Ιερωνυμίδη: «Το σκηνικό είναι έτοιμο: Ένα αμόνι στη μέση της σκηνής και μια βαριοπούλα, τα απαραίτητα σύνεργα για το βασανισμό του ήρωα. Η ψεύτικη βαριοπούλα έχει ντυθεί με αφρολέξ στην πλευρά που θα χτυπήσει το πόδι. Γίνεται μια γρήγορη πρόβα και όλα πάνε καλά, αφού όλοι γνωρίζουν το ρόλο τους από χρόνια. Και ξεκινά το γύρισμα. Ο βετεράνος καραγκιοζοπαίχτης Μάνθος Αθηναίος τραγουδά με πάθος το τραγούδι του Κατσαντώνη Τούρκοι βαστάτε τ άλογα και παίζει με τις φιγούρες πίσω από τον μπερντέ τη σκηνή που φέρνουν σιδηροδέσμιο τον Κατσαντώνη μπροστά στον πασά. Τελειώνει η σκηνή, σηκώνεται ο μπερντές και οι ηθοποιοί

παίρνουν τις θέσεις τους. Ο πασάς λογομαχεί με τον Κατσαντώνη και διατάζει το δήμιο να του τσακίσει το πόδι. Ο Μόλλας βάζει το πόδι του στο αμόνι και ο Γενεράλης χτυπά με τη βαριοπούλα. Ο Κατσαντώνης πνίγει ένα βογκητό, ο πασάς ουρλιάζει από νεύρα και ο δήμιος ξαναχτυπά. Με το δεύτερο χτύπημα, ο Μόλλας γέρνει πίσω και πέφτει. Το γύρισμα της σκηνής τελειώνει και οι παριστάμενοι τεχνικοί χειροκροτούν. Την άλλη μέρα ο Μόλλας τηλεφωνεί στο Γενεράλη από το ΚΑΤ πληροφορώντας τον ότι στις ακτινογραφίες του ποδιού του φαίνονται δύο κατάγματα! Αυτή πρέπει να ήταν η ρεαλιστικότερη αποθέωση που έγινε ποτέ! Η Αποθέωση γινόταν μόνο σε ηρωικά έργα, ενώ σε έργα κοινωνικού περιεχομένου έβγαιναν οι μικροί βοηθοί του καραγκιοζοπαίχτη και έλεγαν ποιήματα. Ο καραγκιοζοπαίχτης Σπύρος Καράμπαλης, όπως μου έχει διηγηθεί ο ίδιος, έκανε το ντεμπούτο του με ένα τέτοιο ποίημα μπροστά στη σκηνή του Βασίλαρου ντυμένος ναυτικά» (Μιχάλη Ιερωνυμίδη, Πίσω από τον μπερντέ: Ηχητικά και οπτικά μηνύματα στο Ελληνικό Θέατρο Σκιών, εκδ. Άμμος, Αθήνα 1998, σ. 173-175). Παρόμοιες περιπτώσεις κινηματογράφησης Αποθεώσεων για το νεοελληνικό Θέατρο Σκιών εντοπίζονται και σε άλλες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στην κινηματογραφική ταινία του Απόστολου Δοξιάδη «Τεριρέμ» (παραγωγής επίσης του έτους 1987 με τον Αντώνη Καφετζόπουλο και σε επιμέλεια Ευγένιου Σπαθάρη) αλλά και στην τηλεοπτική σειρά (κατά τη δεκαετία του 1990) της κρατικής τηλεόρασης και του Πανελληνίου Σωματείου Θεάτρου Σκιών «Και μιλάει και λαλάει». Από τις παραπάνω περιγραφές είναι δυνατό να αντλήσουμε αρκετά εναύσματα για τη σημασία και το ρόλο που Σελίδα 5 μπορεί να έχει (κατά τη σημερινή εποχή) η Αποθέωση στο Θέατρο Σκιών. Οι απόπειρες αναβίωσης όμως, σαν αυτές που περιγράψαμε, φαίνεται να έχουν (κάπως περισσότερο) έναν επετειακό-αναμνηστικό χαρακτήρα θυμίζοντας στους παλιούς και μαθαίνοντας στους νεότερους το πώς παρουσιάζονταν κάποτε τα έργα του Καραγκιόζη. Το ζήτημα όμως πλέον είναι αν μπορούν να πραγματοποιηθούν και σήμερα ανάλογα εγχειρήματα με συστηματικό τρόπο και πέρα από τις απόπειρες απλής αναβίωσης. Η απάντηση είναι δυνατό να δοθεί μέσα από τη θεώρηση της ταυτότητας του σημερινού κοινού στον Καραγκιόζη. Πιο συγκεκριμένα, την εποχή των Αποθεώσεων, ο Καραγκιόζης απευθυνόταν κυρίως στο λαϊκό κοινό και συνεπώς το δραματολόγιό του (σε συνδυασμό με τις Αποθεώσεις) ήταν πάντα προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις αυτού ακριβώς του λαϊκού κοινού. Από το 1950 όμως και εξής, και ιδιαίτερα μετά την περίοδο της Μεταπολίτευσης, παρατηρήθηκε μια μετάλλαξη του κοινού στον Καραγκιόζη, ο οποίος άρχισε πλέον να απευθύνεται κυρίως στον παιδόκοσμο. Έτσι λοιπόν, από τότε μέχρι και σήμερα, τα παιδιά αποτελούν το βασικό κοινό στο Θέατρο Σκιών και αυτό φυσικά συνεπάγεται αναγκαίες αλλαγές τόσο στο δραματολόγιο όσο και στα υπόλοιπα θεατρικά δεδομένα των παραστάσεων του μπερντέ. Με την έννοια αυτή, είναι ασφαλώς πολύ λογικό η θέση και η λειτουργία της Αποθέωσης να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, για να μην αποτελέσουν μουσειακά κατάλοιπα μιας άλλης εποχής που περιορίζονται αποκλειστικά και μόνο σε αποσπασματικές κινηματογραφικές αναβιώσεις. Με άλλα λόγια, είναι ανάγκη και η Αποθέωση να ενταχθεί σε αυτό που ορίζεται ως ψυχοπαιδαγωγική προσέγγιση του Καραγκιόζη με σκοπό να εξυπηρετήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες του νέου παιδικού κοινού, έτσι ώστε να μπορέσει και η ίδια να

αναδειχθεί και να συμβάλλει καλλιτεχνικά από ένα διαφορετικό και εξίσου αξιόλογο πόστο. Ειδικότερα μάλιστα, η ιδιαίτερη δυναμική και η αμεσότητα του Θεάτρου Σκιών σε συνδυασμό με την επιτακτική παιδαγωγική ανάγκη για την αυτενέργεια των μαθητών στο σχολείο, μάς ανοίγουν το δρόμο όχι μόνο για την απλή διεξαγωγή των Αποθεώσεων κατά τη διάρκεια μιας παράστασης αλλά και για τη συμμετοχή των ίδιων των παιδιών σε αυτή τη διαδικασία με σκοπό να μετατραπούν τα παιδιά από απλοί παθητικοί θεατές σε ενεργητικούς φορείς που συμμετέχουν δυναμικά στα δρώμενα μπροστά από το πανί αλλά και ενίοτε ακόμα και πίσω από τον μπερντέ. Η παραπάνω θεωρητική εκδοχή μιας καινούριας παιδαγωγικής αξιοποίησης της Αποθέωσης στον Καραγκιόζη εφαρμόστηκε και στην πράξη με μεγάλη επιτυχία στα πλαίσια ενός σχολικού πολιτιστικού προγράμματος, αποδεικνύοντας για μια ακόμα φορά αφενός τη μεγάλη δυναμική του Θεάτρου Σκιών στο χώρο της Εκπαίδευσης και αφετέρου τις νέες προοπτικές για το ρόλο της Αποθέωσης στην εκπαιδευτική πράξη. Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο του έτους 2005, στο χώρο εκδηλώσεων των «Προτύπων Εκπαιδευτηρίων Θεσσαλονίκης», πραγματοποιήθηκε μια γιορτή από τις τρεις πρώτες τάξεις του σχολείου, συνολικά εννέα τμημάτων (τριών για κάθε τάξη), και με τη συμμετοχή περίπου 250 παιδιών. Για τη διεξαγωγή αυτής της γιορτής συνεργάστηκαν ένας εκπαιδευτικός, ο οποίος θα είχε και το ρόλο του καραγκιοζοπαίχτη πίσω από το πανί, και μία γυμνάστρια που θα ήταν υπεύθυνη για τη διεξαγωγή των δρώμενων μπροστά από το πανί με τη συμμετοχή των παιδιών. Η όλη εκδήλωση είχε τον εξής κορμό: Ο καραγκιοζοπαίχτης έπαιζε ένα μικρό απόσπασμα από μια παράσταση Καραγκιόζη και μόλις έκλειναν τα φώτα του μπερντέ, φωτιζόταν ο Σελίδα 6 μπροστινός χώρος και τα παιδιά προχωρούσαν στην αναπαράσταση του συγκεκριμένου αποσπάσματος, κατάλληλα ντυμένα και υπό την κατάλληλη μουσική υπόκρουση. Πρόκειται για μια διαρκώς επαναλαμβανόμενη Αποθέωση, η οποία όμως διαφοροποιούνταν στο ότι ο μπερντές παρέμενε αμετακίνητος με αποτέλεσμα να μην συμμετέχει ο καραγκιοζοπαίχτης στα τεκταινόμενα μπροστά από το πανί, παρά μόνο τα παιδιά που περίμεναν στις θέσεις τους από μπροστά. Μια παρόμοια απόπειρα πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, τον Ιούνιο του 2009, στην Αίθουσα Τέχνης Κοζάνης σε συνεργασία με τον ιδιωτικό Παιδικό Σταθμό «Α-Μπε-Μπα-Μπλομ» και με τη συμμετοχή παιδιών ηλικίας περίπου τριών ετών. Η πολύ μικρή ηλικία των παιδιών που θα συμμετείχαν, καθιστούσε κάπως παρακινδυνευμένη τη διεξαγωγή μιας παράστασης με τη λογική της Αποθέωσης. Τελικά όμως, και χάρη στην άριστη συνεργασία ανάμεσα στον καραγκιοζοπαίχτη και τις παιδαγωγούς (που ήταν υπεύθυνες για τα παιδιά μπροστά από τον μπερντέ), η παράσταση στέφθηκε με πρωτοφανή και πολύ μεγάλη επιτυχία ειδικά για τα δεδομένα τόσο μικρών ηλικιών. Η φιλοσοφία της εκδήλωσης ήταν και πάλι η ίδια: Ο καραγκιοζοπαίχτης πίσω από τη σκηνή παρουσίαζε ορισμένες σκηνές με ήρωες του Καραγκιόζη και με κοινό θεματικό άξονα τις επερχόμενες καλοκαιρινές διακοπές (στα πλαίσια μιας διασκευής ενός παιδικού θεατρικού κειμένου με τίτλο «Ο Καραγκιόζης πάει διακοπές»). Από την άλλη, μπροστά από το πανί και με το σβήσιμο των φώτων του μπερντέ, τα παιδιά απήγγειλαν ποιήματα ανάλογης θεματικής με τη σκηνή που είχε παρουσιάσει ο καραγκιοζοπαίχτης και κατόπιν χόρευαν χορούς σχετικούς με τους ήρωες που είχαν εμφανιστεί και με την ανάλογη πάντοτε θεματολογία. Η υπόθεση του έργου ήταν αρκετά απλή

Σελίδα 7 και δεν μπορούσε να διεκδικήσει ιδιαίτερες ποιοτικές δάφνες. Προερχόταν άλλωστε από ένα απλοϊκό θεατρικό κείμενο για παιδιά με τον τίτλο «Ο Καραγκιόζης πάει διακοπές», η θεματική του οποίου διασκευάστηκε για τις ανάγκες της εκδήλωσης και ενισχύθηκε με υλικό (κατάλληλα προσαρμοσμένο) από τα παραδοσιακά έργα: Ο Καραγκιόζης σκεφτόταν να πάει διακοπές σε όλη την Ελλάδα και τελικά στον ύπνο του, όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων, είδε να παρελαύνουν οι κλασικοί τύποι του μπερντέ, με τους οποίους σχεδίασε τις θερινές εξορμήσεις του: Η γυναίκα του, η Αγλαΐα, με τα τρία παιδιά τους πρότειναν για διακοπές το Αιγαίο και την Κρήτη, ο Νιόνιος εκπροσωπούσε τα Επτάνησα, ο Μέγας Αλέξανδρος τις περιοχές της Μακεδονίας και της Ηπείρου, ο Μπαρμπαγιώργος τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, ο Χατζηαβάτης τη Θράκη, ενώ ο Μορφονιός ζητούσε απεγνωσμένα από τον Καραγκιόζη κάποια χρωστούμενα (στον πρόλογο του έργου), για να φύγει τελικά άπραγος και άφραγκος. Είναι προφανές ότι η απλή υπόθεση του έργου ενισχύθηκε σημαντικά με τις διαχρονικές ατάκες και τα ευφυολογήματα των ηρώων, με τα οποία απέκτησε έναν κωμικό χαρακτήρα παράλληλα με τις όποιες διδακτικές διαστάσεις. Σημασία ωστόσο έχει το ότι η συγκεκριμένη υπόθεση αξιοποιήθηκε παιδαγωγικά με βασικό σκοπό την εισαγωγή των παιδιών στα ίδια τα δρώμενα και την εκδήλωση της αυτενέργειάς τους. Το κάθε παιδί, με το ποίημα που απήγγειλε και με τη συμμετοχή του στα χορευτικά δρώμενα, αναβίωνε τη σκηνή που μόλις είχε παρουσιαστεί ενσαρκώνοντας κάποιον ήρωα και συμμετέχοντας με βιωματικό τρόπο σε μια παραλλαγή του αποσπάσματος που είχε προηγηθεί στο πανί. Πρόκειται για μια παιδαγωγική αξιοποίηση της Αποθέωσης, που με ορισμένες μικρές και αναγκαίες μετατροπές και τηρουμένων πάντοτε των αναλογιών, βρίσκει και πάλι τη θέση της στα σύγχρονα δεδομένα της τέχνης του νεοελληνικού Καραγκιόζη. ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Αγραφιώτης Θωμάς, Το νεοελληνικό Θέατρο Σκιών ως μέσο αγωγής των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης- χριστιανοπαιδαγωγική θεώρηση, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008. Ιερωνυμίδης Μιχάλης, Πίσω από τον μπερντέ- Ηχητικά και οπτικά τεχνάσματα στο ελληνικό θέατρο σκιών, εκδ. Άμμος, Αθήνα 1998. Κυριακός Κωνσταντίνος, Από τη σκηνή στην οθόνη: Σφαιρική προσέγγιση της σχέσης του ελληνικού κινηματογράφου με το θέατρο, εκδ. Αιγόκερως, Αθήνα 2002. Παυριανός Γιώργος, Το Θέατρο Σκιών και ο Ευγένιος Σπαθάρης παρουσιάζει: Ο Καραγκιόζης στην Αλβανία- Ο Αθανάσιος Διάκος- Ο καπετάν Γκρης (Ηρωικά) δβδ 2, εκδ. ΤΑ ΝΕΑ, Αθήνα 2009. Πούχνερ Βάλτερ, «Το Ελληνικό Θέατρο Σκιών και το παραδοσιακό του κοινό: συμβολή στην έρευνα για το κοινό του θεάτρου», Θέατρο Σκιών: Παράδοση και νεωτερικότητα, εκδ. Πλέθρον, Αθήνα 1993, σ. 173-189. Φακίνου Ευγενία, «Η σύγχρονη πραγματικότητα, το Κουκλοθέατρο και ο Καραγκιόζης», Η παιδική Λογοτεχνία και το μικρό παιδί, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1988, σ. 141-144. ΠΡΟΣΟΧΗ Τρίτη 12 Γενάρη ώρα 7 μμ Κόψιμο πίττας Στα γραφεία του Σωματείου. Ως εκ τούτου και λόγω των εορτών, μεταφέρεται και το «εντευκτήριο» από την Τρίτη 5 Γενάρη.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ ΠΑΤΡΑΣ «ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΤΡΙΝΟΣ» Σελίδα 8 Στη λαογραφική, πολιτιστική αίθουσα (πολυχώρος) «το Σπίτι του Ηπειρώτη» πραγματοποιούνται καθόλη τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου ποιοτικές παραδοσιακές παραστάσεις από το Ελληνικό Θέατρο Σκιών του Χρήστου Πατρινού. Επιπλέον στις 21 Νοεμβρίου ξεκίνησε το πρόγραμμα του ομώνυμου Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου, που έχοντας ως στόχο τη διάσωση και διάδοση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, θα προσφέρει στους μικρούς και μεγάλους μας φίλους την ευκαιρία να εκφραστούν καλλιτεχνικά, γνωρίζοντας παράλληλα τη λαϊκή μας παράδοση. Το θέατρο Σκιών του Χρήστου Πατρινού μέσα από τη μακρόχρονη πορεία του έχει χρέος να καλλιεργήσει στα νεότερα άτομα το πνεύμα της άμιλλας προς τα πρότυπα του παρελθόντος και να καταστήσει τη λαϊκή παράδοση πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει εισηγήσεις και διαλέξεις για την ιστορία του θεάτρου σκιών, κατασκευή φιγούρων (χαρτί, ζελατίνα, δέρμα), ζωγραφική, χαρακτική υποκριτική, μιμητική, παραστάσεις κ.α. Οι εγγραφές ξεκίνησαν και συνεχίζονται ενώ δημιουργήθηκαν τμήματα ανάλογα τις ηλικίες. Το «Σπίτι του Ηπειρώτη» βρίσκεται στη Πάτρα και στη διεύθυνση Μουρούζη 14-16 πλησίον της πλατείας Νόρμαν (απέναντι από το super market Κρόνος). ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ Επιστολή του Προέδρου της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεωνίδας Μαργαρίτη Προς τον Υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο Αγαπητέ κ. Υπουργέ, Η πόλη του Πατρέα, είναι η πόλη που γεννήθηκε ο Εθνικός μας ποιητής ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ. Η πόλη μας διακρίνεται για τη βαθιά θρησκευτικότητα των κατοίκων της. Από αρχαιοτάτων χρόνων σέβονταν και τιμούσε την Παναχαϊδα Αθηνά. Στις μέρες μας τιμά το Πρωτόκλητο των Αποστόλων Ανδρέα και ανήγειρε στη μνήμη του μεγαλοπρεπή Ναό με την συνδρομή των πιστών με τέλος το οποίο συνεισπράτονταν με το λογαριασμό ρεύματος της ΔΕΗ μέχρι πρόσφατα. Αλλά και τον Εθνικό μας ποιητή τιμά η πόλη μας, με μια μαρμάρινη προτομή του στα Ψηλά Αλώνια, με ένα χάλκινο Ανδριάντα του στην Πλατεία Νόρμαν,με μια μαρμάρινη επιγραφή στο σπίτι που γεννήθηκε στην οδό Κορίνθου 241 και με ένα δρόμο που φέρει το όνομα του. Φέτος συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη γέννηση του. Η Εταιρεία μας διοργάνωσε για την επέτειο σειρά εκδηλώσεων(16-23 Μαρτίου) όπου αναλύθηκε η σημαντική προσφορά του και προβλήθηκε η αναγκαιότητα μιας τελευταίας τιμής προς αυτόν. Θεωρούμε επιβεβλημένο, το σπίτι που γεννήθηκε να περιέλθει στο Δημόσιο και να στεγαστεί σ αυτό Μουσείο Ενθυμημάτων ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ. Η υλοποίηση αυτής της πρότασης πέραν του ότι αποτελεί Εθνικό καθήκον ικανοποιεί και την επιθυμία του Ποιητή όπως εκφράστηκε στο ποίημα του«το ΣΠΙΤΙ ΠΟΥ ΓΕΝΝΉ- ΘΗΚΑ» να επανέλθει συμβολικά η ψυχή του σ αυτό. «Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι στοιχειό, και σαν απάτητο, με ζει και με προσμένει.» Κύριε Υπουργέ χιλιάδες είναι οι πολίτες που με την υπογραφή τους συντάχθηκαν με την πρότασή να προχωρήσει το Υπουργείο σας στην ικανοποίηση της επιθυμίας του ποιητή αλλά και του συνόλου του Πατραϊκού Λαού. ΠΑΤΡΑ ΠΑΤΡΑ Με την έκκληση της Εταιρείας μας τάχθηκαν και συνυπέγραφαν το αίτημα πέραν των απλών πολιτών και όλοι οι εκπρόσωποι φορέων της Εκκλησίας και της Πολιτείας. Επισυνάπτουμε το σχετικό κείμενο έκκλησης των εκπροσώπων φορέων της Εκκλησίας, της Πολιτείας και σημαντικού αριθμού πολιτών. Κύριε Υπουργέ Εάν η Πολιτεία λόγω της δυσμενούς οικονομικής καταστάσεως της χώρας αδυνατεί να προχωρήσει στην απαλλοτρίωση του σπιτιού του Ποιητή,θα προτείναμε να υιοθετήσει την πρόταση για μια νομοθετική ρύθμιση ανάλογη με εκείνη που προέβλεπε τέλος υπέρ ανεγέρσεως του νέου Ιερού Ναού του Αγίου Ανδρέου στην πόλη μας με στόχο αυτή τη φορά τη στέγαση του «Αγίου των Γραμμάτων» Κωστή Παλαμά Κανένας δεν πρόκειται να δυσανασχετήσει γι αυτή την ασήμαντη επιβάρυνση όταν σήμερα καταβάλει υπέρ της Ε.Ρ.Τ σημαντικά ποσά, χωρίς αντίκρισμα Θεωρούμε πως όταν υπάρχει πολιτική βούληση όλα είναι δυνατόν να πραγματωθούν. Με την ελπίδα ότι θα αντιμετωπίσετε το ζήτημα με ανάλογο ενδιαφέρον Για την Εταιρεία Λογοτεχνών Ο Πρόεδρος Λ. Μαργαρίτης