Σκιαγραφώντας τον ρόλο του Συμβούλου Διοίκησης στην Ελληνική Πραγματικότητα Μελέτη Περίπτωσης Μεγάλης Πολυεθνικής Εταιρείας Συμβούλων Ονοματεπώνυμο: Φροσύνη Ελίνα Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Γιωργής Κριτσωτάκις Δεκέμβριος 2012
Η κρίση θέλει τον «Σύμβουλό» της 2 Ο κλάδος της Διοικητικής Συμβουλευτικής εξελίσσεται ταχύτατα όλο και περισσότερες εταιρείες ζητούν την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, από εταιρείες του κλάδου, για την επίλυση των προβλημάτων τους. Στόχος Έρευνας: Η διερεύνηση των χαρακτηριστικών ενός επιτυχημένου Συμβούλου Διοίκησης μέσω της καταγραφής των χαρακτηριστικών των στελεχών μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας. Ερευνητική Μέθοδος: Βιβλιογραφική έρευνα (επιστημονικά άρθρα, βιβλία, περιοδικά, Internet) για τη διεξοδική κατανόηση του θέματος έρευνα (προσωπικές συνεντεύξεις με στελέχη του κλάδου, χρήση ημι-δομημένου ερωτηματολογίου).
Τρεις κατηγορίες Συμβουλευτικών Εταιρειών 3 Συμβουλευτικές Εταιρείες: Επιχειρήσεις χωρίς μεγάλη υλική περιουσία Στελεχωμένες με υψηλού μορφωτικού επιπέδου και δεξιοτεχνίας προσωπικό. Kipping 2002
Αμφίδρομη η σχέση Συμβούλου - Πελάτη 4
Αυξανόμενος ο ρυθμός ανάπτυξης του κλάδου σε Ελλάδα και Ευρώπη FEACO 2011 FEACO 2011 5 Barnes Reports, 2012
H διαχείριση χρόνου, ομάδας και πελατών καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την επιτυχή έκβαση ενός έργου Παράγοντες Επαρκής εκπαίδευση του συμβούλου διοίκησης Εξειδίκευση του συμβούλου διοίκησης Γνώση του κλάδου συνολικά Αποτελεσματική διαχείριση χρόνου Αποτελεσματική διοίκηση της ομάδας εργασίας Προσφορά ικανοποιητικών υπηρεσιών στους πελάτες Δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες Συγγραφέας Μεθοδολογία Έρευνας Χρονολογία L. Greiner I. Ennsfellner Ποσοτική 2010 L. Greiner I. Ennsfellner F. Czemiawska P. Dawes-G.Dowling- P.Patterson L. Greiner I. Ennsfellner P. Dawes-G.Dowling- P.Patterson Ποσοτική Ποσοτική Ποσοτική Ποσοτική 2010 2002 1992 2010 1992 C.Margerison 2001 C.Margerison 2001 P. Dawes-G.Dowling- P.Patterson Μ. Νappa Ι. Greiner I. Ennsfellner Kubr Milan Tom Black G. Norsig Ποσοτική 1992 Ποσοτική 2002 2010 2002 2010 2011 6 Καλό περιβάλλον εργασίας Fiona Czerniawska 2007
Επικοινωνιακός, με ομαδικό πνεύμα και διορατικότητα ο επιτυχημένος Σύμβουλος Διοίκησης Χαρακτηριστικά Συγγραφέας Μεθοδολογία Έρευνας Χρονολογία Ειλικρίνεια Συνείδηση - Ακεραιότητα Ι. Greiner I. Ennsfellner Ποσοτική 2010 7 Συνεχές ενδιαφέρον για εκμάθηση νέων τεχνικών και μεθόδων Αναλυτικότητα σκέψης Αποτελεσματικότητα υπό συνθήκες πίεσης Ομαδικό πνεύμα Επικοινωνιακές Δεξιότητες Δημιουργικότητα Φαντασία Μεταδοτικότητα Διορατικότητα Αναγνώριση κινδύνων - παγίδων FEACO 2011 FEACO Ι. Greiner I. Ennsfellner Ποσοτική 2011 2010 FEACO 2011 Fiona Czerniawska FEACO Ι. Greiner I. Ennsfellner F. Czemiawska FEACO Wetfeet Guide C.Margerison FEACO Kubr Milan Ποσοτική 2007 2011 2010 2002 2011 2005 2001 2011 2002 C.Margerison 2001 Kubr Milan C.Margerison 2002 2001 Fiona Czerniawska 2007
Στόχος της Έρευνας 8 Η διερεύνηση της Προσωπικής Επαγγελματικής Εικόνας (Personal Branding) ενός Συμβούλου Διοίκησης που εργάζεται σε Μεγάλη Πολυεθνική Εταιρεία Συμβούλων. Ερευνητικά Ερωτήματα Ποια τα χαρακτηριστικά ενός Συμβούλου Διοίκησης στην Ελληνική Πραγματικότητα; Πληρούν οι Έλληνες Σύμβουλοι τις προϋποθέσεις για να είναι μέλη της Παγκόσμιας Αγοράς Συμβούλων;
Μεθοδολογία Έρευνας Καταλληλότερη η ποιοτική μέθοδος 9 Έρευνα μέσω ημι-δομημένων συνεντεύξεων με Συμβούλους Διοίκησης μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας Χρήση ερωτηματολογίου 25 ερωτήσεων Λόγοι χρησιμοποίησης ποιοτικής έρευνας: Λόγοι Ευελιξία και εύκολη διαμόρφωση ερευνητικού πλαισίου Μελέτη διαδικασιών που οδηγούν σε συμπεράσματα Ποικιλία προσεγγίσεων παραγωγή περισσότερων συμπερασμάτων Πιο ξεκάθαρη αντίληψη των συναισθημάτων, αξιών και των κινήτρων των ενεργειών των ατόμων Εκτενής μελέτη συμπεριφορών και των αλλαγών τους Συγγραφέας - Χρονολογία J. Maxwell (2005) J. Maxwell (2004) M. Patton (1990) U. Flick (2009) B. Crabtree, W. Miller (1992) M. Stevens (2012)
Μεθοδολογία Έρευνας Ημι-δομημένο ερωτηματολόγιο ως εργαλείο για τις συνεντεύξεις 10 Ενότητες ερωτηματολογίου: 1.Γενικές ερωτήσεις (10 ερωτήματα γενικού περιεχομένου) 2.Το προφίλ του Συμβούλου Διοίκησης (8 ερωτήματα, παράγοντες επιτυχίας και χαρακτηριστικά των Συμβούλων) 3.Δημογραφικά Χαρακτηριστικά (5 ερωτήσεις) 4.Σχόλια Παρατηρήσεις (2 ερωτήσεις) Πραγματοποιήθηκαν 8 ατομικές συνεντεύξεις με στελέχη της εταιρείας που εξετάζουμε. Διάρκεια Συνεντεύξεων: 70 λεπτά (κατά μέσο όρο)
Μελέτη Περίπτωσης Μεγάλης Πολυεθνικής Εταιρείας Συμβούλων 11 Παγκοσμίου Εμβέλειας Εταιρεία με παραρτήματα σε 94 χώρες. Δραστηριοποιείται σε Management Consulting και ΙΤ Consulting. Προσφέρει υπηρεσίες κυρίως στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, στον τραπεζικό τομέα, στο χώρο της υγείας, στα καταναλωτικά είδη και στα υγρά καύσιμα.
Παρουσίαση Αποτελεσμάτων (I) Νέοι και μορφωμένοι οι Σύμβουλοι Διοίκησης 12 Senior Managers (2) Senior Managers (2)
Παρουσίαση Αποτελεσμάτων (II) 13 Analysts: Νέοι σε ηλικία (κάτω των 30 ετών) Με περιορισμένη Εμπειρία Εργάζονται 45-50 ώρες (κατά μέσο όρο) την εβδομάδα Απασχολούνται σε ένα μόνο έργο κάθε φορά Συλλέγουν στοιχεία-αναλύουν δεδομένα-προετοιμάζουν παρουσιάσεις-συντάσσουν πίνακες και γραφήματα Εργατικοί, Δημιουργικοί (-) Λιγότερο Επικοινωνιακοί Consultants: Έως 35 ετών Εμπειρία άνω των 3 ετών Εργάζονται 60-80 ώρες (κατά μέσο όρο) την εβδομάδα Απασχολούνται σε ένα μόνο έργο κάθε φορά Συμβουλεύουν, μοιράζουν αρμοδιότητες, επιβλέπουν τους analysts Οργανωτικοί, συγκεντρωμένοι στο έργο (-) Συχνά Παρορμητικοί
Παρουσίαση Αποτελεσμάτων (IΙΙ) 14 Managers: Γύρω στα 35 με εμπειρία άνω των 6 ετών Εργάζονται 70-85 ώρες την εβδομάδα Απασχολούνται σε πάνω από ένα έργα Επιλέγουν τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί- Εποπτεύουν την ομάδα εργασίας- Επικοινωνούν με τον πελάτη Αναλυτικοί, επικοινωνιακοί, με άποψη για την αγορά συνολικά (-)Επιθετικοί (γρήγοροι ρυθμοί) Senior Managers: Άνω των 36 ετών με πάνω από 10 χρόνια εμπειρίας Εργάζονται 80-90 ώρες την εβδομάδα Απασχολούνται πάντα σε πάνω από ένα έργα Παρουσιάζουν τα έργα στον πελάτη-διαχειρίζονται κρίσειςεκπροσωπούν την εταιρεία Επικοινωνούν συνεχώς με τον πελάτη-λιγότερο με την ομάδα Αποτελεσματικοί, άριστοι στην επικοινωνία (-)Ανυπόμονοι
Παρουσίαση Αποτελεσμάτων (IV) - Καθοριστικός ο παράγοντας «γνώση» για τους Συμβούλους 15 Οι Σύμβουλοι Διοίκησης (ανεξαρτήτως βαθμίδας) αξιολογούν τη σημαντικότητα των παρακάτω παραγόντων ως εξής: Παράγοντες που θεωρούν σημαντικούς: Επαρκής Εκπαίδευση του Συμβούλου Παράγοντες που θεωρούν λιγότερο σημαντικούς: Προσέγγιση νέων πελατών Εξειδίκευση του Συμβούλου Γνώση του κλάδου συνολικά Αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου Περιβάλλον εργασίας Αποτελεσματική διοίκηση της ομάδας εργασίας Ικανότητα διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων Δημιουργία Σχέσης Εμπιστοσύνης με τον πελάτη
Παρουσίαση Αποτελεσμάτων (V) Καλύτερα να είσαι επικοινωνιακός παρά δημιουργικός 16 Οι Σύμβουλοι Διοίκησης (ανεξαρτήτως βαθμίδας) αξιολογούν τη σημαντικότητα των παρακάτω χαρακτηριστικών ως εξής: Χαρακτηριστικά που θεωρούν σημαντικά: Αναλυτική σκέψη του Συμβούλου Συνεχής εκμάθηση νέων τεχνικών και μεθόδων Αποτελεσματικότητα υπό συνθήκες πίεσης Ομαδικό πνεύμα Επικοινωνιακές δεξιότητες Χαρακτηριστικά που θεωρούν λιγότερο σημαντικά: Δημιουργικότητα - Φαντασία Μεταδοτικότητα (κυρίως στα στελέχη σε χαμηλές βαθμίδες) Ειλικρίνεια Συνείδηση - Ακεραιότητα Υπομονή - Ακρόαση Διορατικότητα Αναγνώριση κινδύνων, παγίδων
Παρουσίαση Αποτελεσμάτων (VΙ) Απολύτως ικανοποιημένοι οι Σύμβουλοι Διοίκησης από την εταιρεία 17 Οι Σύμβουλοι Διοίκησης συμφωνούν πώς: Έχουν κερδίσει έως τώρα από τον κλάδο: Χρήματα Συνολική γνώση της αγοράς Γνωριμίες υψηλού επιπέδου Πολύ καλή προϋπηρεσία Έχουν δώσει έως τώρα στον κλάδο: Μεγάλο μέρος του χρόνου τους Νέες ιδέες και φρέσκες απόψεις δουλειά Δεν επιθυμούν να εργαστούν σε άλλη συμβουλευτική εταιρεία Μελλοντικά ίσως ξεκινούσαν δική τους εταιρεία.
Συμπεράσματα - Προτάσεις (Ι): Μικρές αποκλίσεις σε σχέση με τη βιβλιογραφία Η εικόνα των Συμβούλων της εταιρείας συμβαδίζει με αυτή της βιβλιογραφίας. Παράγοντες Επαρκής εκπαίδευση του συμβούλου διοίκησης Αποτελεσματική διαχείριση χρόνου Προσφορά ικανοποιητικών υπηρεσιών στους πελάτες Δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες Καλό περιβάλλον εργασίας Χαρακτηριστικά Αποτελεσματικότητα υπό συνθήκες πίεσης Ομαδικό πνεύμα Επικοινωνιακές Δεξιότητες Δημιουργικότητα Φαντασία Διορατικότητα Αναγνώριση κινδύνων - παγίδων Δεν αρκεί ο Σύμβουλος να έχει ισχυρό brand Θα πρέπει να επικοινωνεί το ίδιο μήνυμα με την εταιρεία. Η «ταμπέλα» του Συμβούλου δεν προσδίδει αυτόματα κάποια χαρακτηριστικά στον εργαζόμενο. 18
Συμπεράσματα Προτάσεις (ΙΙ): Ο συνδυασμός των χαρακτηριστικών καθιστά επιτυχημένο τον Σύμβουλο Διοίκησης 19 Η έννοια της διαφοροποίησης θα πρέπει να υπάρχει σε επίπεδο εταιρειών και όχι Συμβούλων εντός της ίδιας εταιρείας. Ο Σύμβουλος Διοίκησης θα πρέπει να συνδυάζει: Γνώση της αγοράς Γνώση του πελάτη Τεχνικές γνώσεις και εμπειρία Προσωπικές Ικανότητες Δεξιότητες Προσωπική και επαγγελματική ωριμότητα Σε όσο μεγαλύτερη βαθμίδα βρίσκεται ο Σύμβουλος, τόσο καλύτερα θα πρέπει να συνδυάζει τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Περιορισμοί και Μελλοντική Έρευνα 20 Περιορισμοί: Μελέτη περίπτωσης που δεν επιτρέπει την εξαγωγή γενικευμένων συμπερασμάτων αναλογικά με το σύνολο του κλάδου στην Ελλάδα. Έλλειψη σχετικής με το αντικείμενο ελληνικής βιβλιογραφίας. Μελλοντική Έρευνα: Δυνατότητα ποσοτικοποίησης των ευρημάτων μέσω δομημένου ερωτηματολογίου σε μεγάλο φάσμα εταιρειών. Πραγματοποίηση αντίστοιχης έρευνας και σε άλλες εταιρείες εντός Ελλάδος Δυνατότητες συγκρίσεων μεταξύ ελληνικών και ξένων, μικρών και μεγάλων εταιρειών.