43 Χρόνια Φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης ΣΑΒΒΑΪ Η ΜΑΝΩΛΑΡΑΚΗ ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Χρυσοστόµου Σµύρνης 3 : 210/76.01.470 210/76.00.179 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β' ΛΥΚΕΙΟΥ Κείμενο διδαγμένο από το πρωτότυπο Δημοσθένους Ὑπέρ τῆς Ροδίων ἐλευθερίας, 1-2 Οἶμαι δεῖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, περί τηλικούτων βουλευομένους διδόναι παρρησίαν ἑκάστῳ τῶν συμβουλευόντων. ἐγώ δ' οὐδεπώποθ' ἡγησάμην χαλεπόν τό διδάξαι τά βέλτισθ' ὑμᾶς (ὡς γάρ εἰπεῖν ἁπλῶς, ἅπαντες ὑπάρχειν ἐγνωκότες μοι δοκεῖτε), ἀλλά τό πεῖσαι πράττειν ταῦτα ἐπειδάν γάρ τι δόξῃ καί ψηφισθῇ, τότ' ἴσον τοῦ πραχθῆναι ἀπέχει ὅσονπερ πρίν δόξαι. ἔστι μέν οὖν ἕν ὧν ἐγώ νομίζω χάριν ὑμᾶς τοῖς θεοῖς ὀφείλειν, τό τούς διά τήν αὑτῶν ὕβριν ὑμῖν πολεμήσαντας οὐ πάλαι νῦν ἐν ὑμῖν μόνοις τῆς αὑτῶν σωτηρίας ἔχειν τάς ἐλπίδας. ἄξιον δ' ἡσθῆναι τῷ παρόντι καιρῷ συμβήσεται γάρ ὑμῖν, ἐάν ἅ χρή βουλεύσησθ' ὑπέρ αὐτοῦ, τάς παρά των διαβαλλόντων τήν πόλιν ἡμῶν βλασφημίας ἔργῳ μετά δόξης καλῆς ἀπολύσασθαι. Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: " ἐγώ δ' οὐδεπώποθ' ἡγησάμην... μετά δόξης καλῆς ἀπολύσασθαι." Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων Β1. Οι γενικότεροι στόχοι του προοιμίου είναι η εύνοια, η πρόσεξις και η ευμάθεια. Να εντοπίσετε τα συγκεκριμένα σημεία στο προοίμιο που υπηρετούν αυτούς τους στόχους και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. 1
Β2. "διά τήν αὑτῶν ὕβριν": Σε τι αποβλέπει η κατηγορία αυτή του ρήτορα κατά των Ροδίων; Β3. Αφού διαβάσετε το μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί να απαντήσετε στα ερωτήματα: α) Κατά το Δημοσθένη οι αντίπαλοί του ρήτορες περιπίπτουν σε αντίφαση. Ποια είναι αυτή και που οφείλεται; β) "πρώτος εγώ ανέβηκα στο βήμα και διατύπωσα τις προτάσεις μου": Πότε και για ποιο λόγο ανέβηκε στο βήμα ο Δημοσθένης; Ποια ήταν η πρότασή του; Εκπλήσσομαι, γιατί παρατηρώ πως οι ίδιοι άνθρωποι απ' το ένα μέρος προσπαθούν να παρασύρουν την πόλη σε εχθρικές ενέργειες εναντίον του Βασιλέως χάριν των Αιγυπτίων, ενώ από τ' άλλο δείχνουν να τον φοβούνται, όταν πρόκειται για τον λαό της Ρόδου. Κι όμως όλοι γνωρίζουν πως οι Ρόδιοι είναι Έλληνες, ενώ αντιθέτως οι Αιγύπτιοι ανήκουν στην επικράτεια εκείνου (του Βασιλέως). Ασφαλώς μερικοί από σας θα θυμούνται πως τον καιρό που μελετούσατε τη στάση σας έναντι του Βασιλέως, πρώτος εγώ ανέβηκα στο βήμα και διατύπωσα τις προτάσεις μου. Και νομίζω ότι μόνον εγώ σας είπα, ίσως κι ένας ακόμη, πως θα ήταν δείγμα σωφροσύνης εκ μέρους σας αν δεν προβάλλατε ως αιτία της πολεμικής σας προπαρασκευής την έχθρα σας για τον Βασιλέα, αλλ' αν προχωρούσατε στις προετοιμασίες για ν' αντ ιμετωπίσετε τους παρόντες τότε εχθρούς και, στην περίπτωση που θα δοκίμαζε να βλάψει τα συμφέροντά σας, ν' αποκρούατε κι εκείνον. Β4. Ποια ήταν τα αίτια της αποστασίας της Ρόδου από τη Β' Αθηναϊκή Συμμαχία και ποια ήταν η συμμετοχή του νησιού στο "Συμμαχικό πόλεμο"; 2
Β5. Να βρείτε και να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ομόρριζα (απλά ή σύνθετα της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας) για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ἡγησάμην, δοκεῖτε, χάριν, συμβήσεται, βουλεύσησθ'. Επιμέλεια: Ευφροσύνη Προμπονά 3
Γ. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΕΥΑΓΟΡΑΣ (69-70) Ὥστ' εἴ τις ἔροιτό με, τί νομίζω μέγιστον εἶναι τῶν Εὐαγόρᾳ πεπραγμένων, πότερον τάς ἐπιμελείας καί τάς παρασκευάς τάς πρός Λακεδαιμονίους ἐξ ὧν τά προειρημένα γέγονεν, ἤ τόν τελευταῖον πόλεμον, ἤ τήν κατάληψιν τῆς βασιλείας, ἤ τήν ὅλην τῶν πραγμάτων διοίκησιν, εἰς πολλήν ἀπορίαν ἄν κατασταίην ἀεί γάρ μοι δοκεῖ μέγιστον εἶναι καί θαυμαστότατον καθ' ὅ,τι ἄν αὐτῶν ἐπιστήσω τήν γνώμην. Ὥστ' εἴ τινες τῶν γεγενημένων δι' ἀρετήν ἀθάνατοι γεγόνασιν, οἶμαι κἀκεῖνον ἠξιῶσθαι ταύτης τῆς δωρεᾶς, σημείοις χρώμενος ὅτι καί τόν ἐνθάδε χρόνον εὐτυχέστερον καί θεοφιλέστερον ἐκείνων διαβεβίωκεν. Τῶν μέν γάρ ἡμιθέων τούς πλείστους καί τούς ὀνομαστοτάτους εὑρήσομεν [ἡμῖν] ταῖς μεγίσταις συμφοραῖς περιπεσόντας, Εὐαγόρας δ' οὐ μόνον θαυμαστότατος, ἀλλά καί μακαριστότατος ἐξ ἀρχῆς ὤν διετέλεσεν. Γ1. Να μεταφράσετε το παραπάνω κείμενο. Μονάδες 20 Γ2. α) Να γράψετε τον τύπο που σας ζητείται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: μέγιστον : ονομαστική πληθυντικού του συγκριτικού βαθμού στο γένος που βρίσκεται. κατάληψιν : δοτική πληθυντικού. πολλήν : αιτιατική ενικού του αρσενικού γένους. ὅ,τι : γενική ενικού στο γένος που βρίσκεται. εὐτυχέστερον : θετικός βαθμός του επιρρήματος. Γ2. β) ἔροιτο : β' ενικό πρόσωπο υποτακτικής στο χρόνο και στη φωνή που βρίσκεται. κατασταίην : γ' ενικό πρόσωπο προστακτικής στο χρόνο και στη φωνή που βρίσκεται. 4
γεγόνασιν οἶμαι ἠξιῶσθαι : β' ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β'. : γ' πληθυντικό πρόσωπο παρατατικού. : απαρέμφατο παθητικού αορίστου Γ3. α) Να βρείτε τον υποθετικό λόγο της πρώτης ημιπεριόδου και να αναγνωρίσετε το είδος του. Γ3. β) Να αναγνωρίσετε συνταντικώς τις παρακάτω λέξεις: τί, τῶν πεπραγμένων, τῆς βασιλείας, ἠξιῶσθαι, θεοφιλέστερον. Επιμέλεια: Γεώργιος Κονδύλης 5