TO ΠEPIOΔIKO THΣ NEL LINES Mουσείο Φυσικής Iστορίας Aπολιθωμένου Δάσους Λέσβου «Παράθυρο» στην 20 εκ. ετών γεωλογική ιστορία του Aιγαίου Προορισμοί: XIOΣ AΦIEPΩMA: Mε βάση ένα κάποιο «Mοσχάτο», κρασί απ τη Σάμο ή τη Λήμνο; Eμείς ψηφίζουμε Nαι και στα δύο! ΣYPOΣ ΣΠOPAΔEΣ
πολιτισμός 2
περιεχόμενα 4 περιεχόμενα Περιεχόμενα...2 Editorial...4 Agenda Kάθε λιμάνι... προορισμός...6 Προορισμοί: XIOΣ ΣYPOΣ Ένα νησί με ιστορία και πολιτισμό...16 H αρχόντισσα του Aιγαίου...22 ΣΠOPAΔEΣ Tα «σμαράγδια» του Aιγαίου...28 Aφιέρωμα: KPAΣI Mε βάση ένα κάποιο... «Mοσχάτο», κρασί απ τη Σάμο ή τη Λήμνο; Eμείς ψηφίζουμε NAI και στα δύο!...36 Πολιτισμός: TO ΠEPIOΔIKO THΣ NEL LINES Σύμβουλος Έκδοσης: Tέρρυ Pαΐσση Yπεύθυνη Ύλης NEL LINES: Aσπασία Φορμεντίνη Παραγωγή - Έκδοση Eντύπου: EΠIKOINΩNIA ΛEΣBOY A.E. Kαρά Tεπέ, Mυτιλήνη 811 00 Tηλ.: 22510 41619 - Fax: 22510 27607 Eπιμέλεια Έκδοσης: Παναγιώτης Mυριτζής Συντονισμός ύλης - Eπιμέλεια Kειμένων: Mαρίνα Πολλάτου Διόρθωση κειμένων: Mαριάνθη Παρασκευά Art Director: Mυρτώ Παπαδέλλη Φωτογραφίες: Γιάννης Γιαννέλος, Παντελής Πραβλής, φωτογραφικό αρχείο «EMΠPOΣ», φωτογραφικό αρχείο Yπουργείου Aιγαίου Yπεύθυνος εμπορικού τμήματος: Nικόλας Mάγειρας Διαφημιστικό τμήμα: Λάμπρος Aνεμάς, Mαρία Kορδερά, Kωνσταντίνα Mουτζουρέλλη, Έφη Στραβοσκούφη, Πόπη Ψαριανού, Mαντώ Xλαχλά, Aναστασία Mπαμπούλα, Mαρία Aντωνάκη Tο περιοδικό διατίθεται δωρεάν Oι απόψεις των συντακτών του περιοδικού δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά και τις απόψεις των υπευθύνων της έκδοσης. Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση ή αποσπασματική μεταφορά κειμένων χωρίς τη γραπτή συναίνεση των υπευθύνων του περιοδικού. MOYΣEIO ΦYΣIKHΣ IΣTOPIAΣ AΠOΛIΘΩMENOY ΔAΣOYΣ ΛEΣBOY «Παράθυρο» στην 20 εκ. ετών γεωλογική ιστορία του Aιγαίου...40 MOYΣEIO NAYTIKHΣ ΠAPAΔOΣHΣ & ΣΠOΓΓAΛIEIAΣ N. KOYTAΛHΣ ΛHMNOY Προσφυγιά και ιστορική μνήμη...46 Φύση: AMMOΘINEΣ Tης φύσης τα αξιοπερίεργα...50 Πρόσωπα: NIKOΣ ZOYPOΣ Στα απολιθώματα... το χθες και το αύριο της Γης... 52 Hot Spots...56 Yγεία...62 Γεύσεις...64 Nel Lines...66
w editorial editorial Αγαπητοί μας συνταξιδιώτες, Σας καλωσορίζουμε στη NEL LINES και σας ευχαριστούμε που μας επιλέξατε για το ταξίδι σας. Παρά τους εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν την καθημερινότητα όλων μας, εμείς, σαν μία αμιγώς ελληνική εταιρεία, προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε συνεχώς για να μπορούμε να προσφέρουμε στο επιβατικό κοινό καλύτερες υπηρεσίες και ανανεωμένο στόλο. Με στόχο λοιπόν όλα τα παραπάνω, αυξήσαμε τον αριθμό των πλοίων μας, προσεγγίζοντας όλο και περισσότερους προορισμούς, όπως οι Σποράδες και η Τουρκία, ενώ επεκτείναμε τις δραστηριότητές μας και σε άλλους τομείς της ναυτιλίας, όπως τα φορτηγά πλοία σε καινούριες γραμμές στην Αδριατική. Με γνώμονα τον επιβάτη, αποδεικνύουμε έμπρακτα ότι είμαστε αρωγοί σε οποιαδήποτε προσπάθεια ανάπτυξης των διεθνών και εγχώριων μεταφορών καθώς και του ελληνικού τουρισμού με στόχο να φανούμε αντάξιοι της εμπιστοσύνης και της προτίμησης των επιβατών μας. Το περιοδικό που κρατάτε στα χέρια σας στόχο έχει την ψυχαγωγία και την πληροφόρησή σας εν πλω. Εδώ θα βρείτε πληροφορίες και άρθρα για κάποιους από τους προορισμούς μας. Ελπίζουμε να σας φανεί χρήσιμο και να αποδειχθεί καλή συντροφιά! Σας ευχόμαστε ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ! NEL LINES
agenda 8 Kάθε λιμάνι... 1 ΘEΣΣAΛONIKH προορισμός Tο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης Μια βόλτα στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο γνωριμίας με την πόλη, ικανή να γεμίσει με το χρώμα και την ιστορία του τόπου, βαθιές θύμησες σε κάθε επισκέπτη. Το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης διαχωρίζεται στις φημισμένες συνοικίες Λαδάδικα, Άνω Λαδάδικα, Φραγκομαχαλάς, Καπάνι, Διαγώνιος, Ναυαρίνου, Ροτόντα, Αγία Σοφία, Ιπποδρόμιο (Λευκός Πύργος). Το κεντρικότερο δε σημείο είναι ο ενοποιημένος χώρος της Πλατείας Αριστοτέλους και της Πλατείας Αρχαίας Αγοράς (ή Δικαστηρίων) οι οποίες ενώνονται με την πεζοδρομημένη οδό Αριστοτέλους. Αν υπάρχει χρόνος, αξίζει να επισκεφτεί κανείς και την Άνω Πόλη, στο βορειότερο και ψηλότερο τμήμα της παλιάς πόλης, περιοχή που διασώθηκε από την πυρκαγιά του 1917 και τη δεκαετία του 1980 επί Μελίνας Μερκούρη, Υπουργού Πολιτισμού, χαρακτηρίστηκε διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός. 3 ΛAYPIO Tο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο του Λαυρίου Στη θέση της παλαιάς Γαλλικής Εταιρείας Λαυρίου (Compagnie Francaise des Mines du Laurium) το 1992, με πρωτοβουλία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ιδρύθηκε το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, ένας οργανισμός επιστημονικής έρευνας, εκπαίδευσης, επιχειρηματικής δραστηριότητας και πολιτισμού. Το πάρκο στοχεύει στη σύνδεση της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που πραγματοποιείται στο ΕΜΠ, με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του επιχειρηματικού κόσμου στην πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων σχετικών με την προβολή της ιστορίας και του πολιτισμού της ευρύτερης περιοχής της Λαυρεωτικής και στην ανάδειξη της ιστορίας των δραστηριοτήτων, που στο παρελθόν είχαν αναπτυχθεί στις διατηρητέες εγκαταστάσεις του. Ο χώρος του Τεχνολογικού και Πολιτιστικού Πάρκου, αποτελεί μοναδικό μνημείο βιομηχανικής αρχαιολογίας και αρχιτεκτονικής και σε αυτόν διατίθενται μια σειρά εγκαταστάσεων για την στέγαση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αιχμής. Σημειωτέον ότι στους χώρους του πάρκου, έχουν γυριστεί αρκετές κινηματογραφικές ταινίες. Εδώ στήθηκε η εκπληκτική αγορά της «Πολίτικης κουζίνας» του Τάσου Μπουλμέτη και το μαγαζί του παππού με τα μπαχαρικά, ενώ ακόμη γυρίστηκαν σκηνές από το «Βλέμμα του Οδυσσέα», όπου ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος μετέτρεψε το χώρο του Μηχανουργείου σε μια βομβαρδισμένη αίθουσα προβολών στο Σεράγεβο την εποχή του πολέμου. Επίσης, στο χώρο του πάρκου, έχουν γυριστεί οι σκηνές του ανατολίτικου παζαριού για τις «Μάγισσες της Σμύρνης» του Κώστα Κουτσομύτη, καθώς και σκηνές για τη σειρά «Γιούγκερμαν». 2 BOΛOΣ Tα αξιοθέατα του Βόλου Το Μουσείο-Πινακοθήκη της Χρυσούλας Ζιώγα, είναι το κόκκινο σπίτι στη συμβολή των οδών Βλαχάβα και Γαζή, που είναι γνωστό στους ντόπιους σαν το «Σπίτι με το τριαντάφυλλο». Απ την άλλη πλευρά στην παραλία του Βόλου, οι πρώην καπναποθήκες του μεγάρου Παπαστράτου, στεγάζουν τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και οργανωμένες αίθουσες συνεδρίων. Στα αξιοθέατα του Βόλου, περιλαμβάνεται και το Εντομολογικό Μουσείο το οποίο είναι μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα και ένα από τα καλύτερα των Βαλκανίων, φιλοξενώντας 35.000 έντομα διαφόρων τάξεων. Ακόμη στο Βόλο μπορεί κανείς να περιπλανηθεί στο Κάστρο ή στο Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλίας, στους ξεχωριστούς ναούς της πόλης ή στο Δημαρχείο της πόλης που χτίστηκε το 1970, δημιουργία του Δημήτρη Πικιώνη και αποτελεί γνήσιο δείγμα πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής. Τέλος, στο Βόλο αξίζει να επισκεφτεί κανείς το Τυπογραφικό Μουσείο της εφημερίδας «Η Θεσσαλία», που στεγάζεται σε μια αίθουσα 350 τετραγωνικών στη βιομηχανική περιοχή του Βόλου και φιλοξενεί εκατό χρόνια καθημερινής ιστορίας και τεχνολογίας. 4 AΓIOΣ KΩNΣTANTINOΣ Στον Άγιο Κωνσταντίνο περίπατοι στη φύση Ταξιδεύοντας στην Εθνική από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη, 49 χιλιόμετρα πριν τη Λαμία, βρίσκεται ο Άγιος Κωνσταντίνος. Η κωμόπολη είναι χτισμένη στους πρόποδες του απότομου αλλά κατάφυτου όρους Κνημίς και χαρακτηρίζεται από την εντυπωσιακή εκκλησία των Άγιων Κωνσταντίνου και Ελένης, απ όπου πήρε και το όνομά της. Στην περιοχή υπάρχουν ενδιαφέροντα μονοπάτια για περιπάτους μέσα στη φύση. Για τους εραστές της θάλασσας, προσφέρονται πολλές παραλίες κοντά στον Άγ. Κωνσταντίνο, με πιο όμορφη την παραλία Ασπρονερίου.
agenda 10 5 ΨAPA Στων Ψαρών την ιστορία Ο ένας και μοναδικός οικισμός του νησιού, είναι κτισμένος γύρω από το ιστορικό λιμάνι και η αρχιτεκτονική του δόμηση ακολουθεί την αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, όπου τα περισσότερα σπίτια είναι διώροφα με κεραμοσκεπές και κατάλευκα. Περπατώντας κανείς στους δρόμους των Ψαρών, αντιλαμβάνεται την ιστορικότητα του τόπου. Στην περιήγηση στο νησί, μπορεί κανείς να δει το σπίτι του μπουρλοτιέρη Κωνσταντίνου Κανάρη, αλλά και να επισκεφτεί το μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, που βρίσκεται στο βόρειο άκρο του νησιού και ιδρύθηκε κατά το 17ο αιώνα. Στη βιβλιοθήκη της μονής φυλάσσονται σπάνια χειρόγραφα και ιερατικά βιβλία, τυπωμένα στη Βενετία και τη Μόσχα. 6 XIOΣ Στο μεσαιωνικό χωριό Μεστά Το πιο απομακρυσμένο από τα μεσαιωνικά χωριά, αλλά ταυτόχρονα και το πιο καλοδιατηρημένο, είναι τα Μεστά. Η μορφή και η αρχιτεκτονική του είναι μοναδικά στον ελλαδικό χώρο. Τα σπίτια είναι κτισμένα δίπλα δίπλα χωρίς κενά, αφήνοντας μόνο δύο πύλες-εισόδους στο εσωτερικό του χωριού. Τα δρομάκια είναι στενά και τα περισσότερα είναι καλυμμένα με καμάρες πάνω στις οποίες είναι κτισμένες κατοικίες. Ολόκληρο το χωριό έχει σχεδιαστεί και κτιστεί σαν ένας λαβύρινθος, με στόχο να εμποδίζει τις ομάδες των πειρατών να φτάσουν στις επιδρομές τους με ευκολία στο κέντρο του χωριού, όπου βρίσκονται τα σημαντικότερα κτήρια. Το παλαιότερο μνημείο των Μεστών είναι η εκκλησία του Παλαιού Ταξιάρχη. Η Γιορτή των Ψαράδων στα Μεστά Κάθε 17 Αυγούστου στο Λιμένα Μεστών, γίνεται η Γιορτή των Ψαράδων. Η γιορτή κρατά όλη μέρα. Νωρίς το πρωί, περίπου στις 6, δίνεται η εκκίνηση για το διαγωνισμό του ψαρέματος. Οι βάρκες φεύγουν για να γυρίσουν στις 11 οπότε παραδίδουν τα ψάρια για ζύγισμα. Αμέσως αρχίζει με τραγούδι και ποτό, το καθάρισμα. Πολλές δεκάδες κιλά ψάρια θα μπουν σε μεγάλα καζάνια για την κακαβιά. Το βράδυ γίνεται ο καθιερωμένος χορός των ψαράδων σε κέντρο του Λιμένα όπου, αφού σερβιριστεί η κακαβιά και δοθούν τα βραβεία στους νικητές του διαγωνισμού, τα παραδοσιακά όργανα συνοδεύουν τους ψαράδες στην επίδειξη των χορευτικών ικανοτήτων τους. Η συμμετοχή στον πρωινό διαγωνισμό είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να εξασφαλίσει κάποιος τραπέζι το βράδυ στο χορό.
agenda 12 7 IKAPIA Στον Άγιο Κήρυκο Ικαρίας Ένα μικρό ξωκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Κήρυκο και τη μητέρα του Ιουλίτα, είναι το σήμα κατατεθέν και ο πυρήνας της πόλης. Το εκκλησάκι ίδρυσαν ναυτικοί, οι οποίοι ταξίδευαν στην Αττάλεια της Μ. Ασίας, όπου τιμούσαν ιδιαίτερα αυτούς τους άγιους. Κοντά στην παραλία βρίσκεται και το μαρμάρινο Μνημείο των Ικαριωτών Ηρώων, ενώ στο δυτικό άκρο της πόλης δεσπόζει η Μητρόπολη. Στο μόλο του λιμανιού δεσπόζει η Ικαριάδα, επιβλητικό γλυπτό από μέταλλο, που υπενθυμίζει τη σχέση του νησιού με το μύθο του Ικάρου. Οι επισκέπτες της πρωτεύουσας της Ικαρίας, μπορούν να περπατήσουν στα λιθόστρωτα δρομάκια της παλιάς πόλης, να δουν τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στην πλατεία με το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1820, το νεοκλασικό κτήριο του Γυμνασίου και την εκκλησία του Αγίου Κηρύκου - και τα δύο αυτά σχεδιασμένα από το Βέλγο αρχιτέκτονα Ντυμπρέ. Εξαιρετικά είναι επίσης το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Λαογραφικό-Ιστορικό Μουσείο του Δήμου. 9 ΛHMNOΣ 8 ΣAMOΣ Στη Λήμνο και στους αρχαιολογικούς της τόπους Στη Σάμο για τη Regatta 2011 Για 11η συνεχή χρονιά θα ανοίξει και φέτος τα πανιά της στα νερά του Αιγαίου, η Regatta 2011, οι ιστιοπλοϊκοί αγώνες που ξεκίνησαν το 2000 με διοργανωτή τότε το Υπουργείο Αιγαίου. Η έναρξη των αγώνων θα γίνει στις 20 Αυγούστου απ το Καρλόβασι της Σάμου και μετά από διαδρομή που περιλαμβάνει στάσεις σε Λέρο και Νίσυρο, η Regatta 2011 θα ολοκληρωθεί στις 25 Αυγούστου στη Ρόδο. Ακριβώς απέναντι από την Τροία, η Πολιόχνη της Λήμνου θεωρείται το σημαντικότερο ίσως κέντρο της πρώιμης Χαλκοκρατίας (3η χιλιετία π.χ.). Πρόκειται βέβαια για έναν απ τους καλύτερα ανασκαμμένους αρχαιολογικούς τόπους και έτσι η Πολιόχνη παρουσιάζεται όχι μόνο ως η πρωιμότερη πόλη της αιγαιακής αρχαιολογίας αλλά και μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης. Οι ανασκαφές ξεκίνησαν από τη δεκαετία του 1930, όταν Ιταλοί αρχαιολόγοι εντόπισαν και άρχισαν να ανασκάπτουν τον οικισμό, διαπιστώνοντας πολλές επάλληλες οικιστικές φάσεις, ανάλογες με εκείνες της Τροίας. Σε αυτόν τον οικισμό βρίσκονταν κι έχουν αναδειχθεί δύο εντυπωσιακά για τα δεδομένα της εποχής, έργα, η «Σιταποθήκη» και το «Βουλευτήριο». Αντίστοιχος με αυτόν της Πολιόχνης, είναι και ο οικισμός της Προϊστορικής Μύρινας, που βρίσκεται εντός του πολεοδομικού ιστού της σημερινής Μύρινας, στο νότιο όριο της ακτής «Ρηχά Νερά». Ο οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος παρέχει στον επισκέπτη συνολική πληροφόρηση για την προϊστορική Λήμνο. Όμως η επίσκεψη στους αρχαιολογικούς τόπους της Λήμνου, συνεχίζεται με την Ηφαιστία, πόλη των ιστορικών χρόνων στη βόρεια ακτή του νησιού, κοντά στο σημερινό Κότσινα, με σημαντικά ιερά πολλών θεοτήτων, δημόσια κτήρια και θέατρο. Τέλος το Καβείριο της Λήμνου, συγκαταλέγεται στα αρχαιότερα, ίσως το αρχαιότερο έως σήμερα γνωστό, και μακροβιότερα ιερά του αιγαιακού νησιωτικού κόσμου. Ιδρυμένο προς το τέλος του 8ου αι. π.χ. στα βόρεια του νησιού, κυριολεκτικά πάνω στη θάλασσα, αποτέλεσε ζωτικό κέντρο μυστηριακής λατρείας μέχρι και τους υστερορωμαϊκούς χρόνους. 10 ΠAPOΣ 11 NAΞOΣ 12 ΣIΦNOΣ Στην καστροπολιτεία της Νάξου Το ασυνήθιστα εύφορο έδαφός της για νησί των Κυκλάδων, είναι το χαρακτηριστικό της Νάξου. Όμως εκτός της υπαίθρου, γοητεύει η Χώρα του νησιού, που είναι κτισμένη στο μέσο περίπου της δυτικής ακτής του, στην ίδια θέση που υπήρχε και η αρχαία πόλη. Τα πολλά μνημεία της περιοχής, μαρτυρούν το πλούσιο παρελθόν του τόπου. Η καρδιά της πόλης χτυπά στη Παλιά Χώρα, την καστροπολιτεία με τα καλντερίμια και το ενετικό κάστρο. Τα σπίτια με τα βενετσιάνικα οικόσημα να κοσμούν ακόμη και σήμερα τις εισόδους τους, συνδυάζουν μοναδικά το παραδοσιακό νησιώτικο στυλ με την ενετική οχύρωση της καστροπολιτείας. Εικόνες περασμένων εποχών συναρπάζουν για ό,τι αντιπροσωπεύουν και γεμίζουν τη ματιά των επισκεπτών. 13 IOΣ Στην Ίο με τον τάφο του Ομήρου Στη Ίο βρίσκεται ο τάφος του Ομήρου, του διασημότερου ποιητή της αρχαιότητας και δημιουργού των επικών έργων Ιλιάδα και Οδύσσεια. Σύμφωνα με την παράδοση, η μητέρα του Ομήρου καταγόταν από την Ίο. Γι αυτό και ο ποιητής πέθανε στο νησί. Βέβαια υπάρχει και μια άλλη εκδοχή σύμφωνα με την οποία ο Όμηρος δεν έλυσε το αίνιγμα που του έθεσαν οι ντόπιοι ψαράδες κι έτσι τον θανάτωσαν. Στη θέση Πλακωτό, στη βόρεια πλευρά του νησιού, πάνω στο λόφο, λέγεται ότι βρίσκεται ο τάφος του ποιητή. Στο ίδιο νησί μην παραλείψετε να επισκεφτείτε στην ανατολική πλευρά, και τη μεγάλη αμμουδιά της Ψάθης, με τα πρασινογάλαζα νερά, ένα από τα αγαπημένα μέρη της χελώνας καρέτα-καρέτα. Στην παραλία βρίσκεται ο μικρός οικισμός της Ψάθης, κτισμένος στο πιο πράσινο σημείο του νησιού. Στην Πάρο με τους μπλε τρούλους Διαφορετικές κουλτούρες αιώνων, οι οποίες έχουν αφομοιωθεί εξαιρετικά σε μία, συνθέτουν την ιστορία της Πάρου. Ίωνες και Αιολείς άποικοι, Ενετοί κατακτητές, Βυζαντινοί, πειρατές, όλοι όσοι πέρασαν απ την Πάρο, άφησαν το στίγμα τους, τα αρχιτεκτονήματα τους, τα σημάδια του πολιτισμού τους, που βλέπει ο επισκέπτης αμέσως μόλις φτάσει στο λιμάνι της Παροικιάς. Το Φραγκοκάστελο, το αρχαίο νεκροταφείο, η Παναγία Εκατονταπυλιανή, το αξιόλογο Αρχαιολογικό Μουσείο, το Ασκληπιείο, επάνω στον περιφερειακό δρόμο προς αεροδρόμιο, το Δήλιο, τα Αρχαία Λατομεία Μαρμάρου στο χωριό Μαράθι, το ενετικό κάστρο στη Νάουσα όπως και το εξαιρετικό Λαογραφικό Μουσείο, αλλά και τα αμέτρητα κατάλευκα εκκλησάκια με τους μπλε χαρακτηριστικούς τρούλους, όλα μαρτυρούν την ιστορία του τόπου. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σίφνου Στις πολλές και ιδιαίτερες ομορφιές της Σίφνου, περιλαμβάνεται και το κάστρο της, στο οποίο λειτουργεί Αρχαιολογικό Μουσείο με έκθεση συλλογής αρχαϊκών και ελληνιστικών γλυπτών. Το μνημείο ανακαινίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και από το 1986 λειτουργεί κανονικά, φιλοξενώντας συλλογές που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, γλυπτά (επιτύμβια, αγάλματα, αρχιτεκτονικά μέλη κ.λ.π.) από την αρχαϊκή μέχρι και τη ρωμαϊκή εποχή (6ος αιώνας π.χ. - 1ος αιώνας π.χ.), κεραμικά από το κάστρο από τη γεωμετρική μέχρι και την ελληνιστική εποχή (8ος αιώνας π.χ. - 2ος αιώνας π.χ.), νομίσματα και μια σειρά από σημαντικά εκθέματα. Τα πανηγύρια Στη Σίφνο, τα πανηγύρια περιλαμβάνουν απαραίτητα την παραδοσιακή ρεβιθάδα ή κρέας με μακαρόνια ή πατάτες, ή βακαλάο με πατάτες σαλάτα, κρασί, και παραδοσιακή μουσική με βιολί και λαούτο. Πανηγύρια που συμπίπτουν με την τουριστική περίοδο και τελούνται την παραμονή της εορτής, είναι της Αναλήψεως στη Χρυσοπηγή, του Προφήτη Ηλία, του Αγίου Παντελεήμονα, στις 2 Σεπτεμβρίου και 31 Αυγούστου του Αγίου Συμεών, στις 5 Σεπτεμβρίου του Ταξιάρχη στο Βαθύ, στις 13 Σεπτεμβρίου του Σταυρού στο Φάρο και στη Χώνη και στις 14 Σεπτεμβρίου του Αγίου Νικήτα στο Σελάδι.
agenda 14 13 ΦOΛEΓANΔPOΣ Στη Χρυσοσπηλιά της Φολέγανδρου Με την άφιξη στο λιμάνι του Καραβοστάση, η Φολέγανδρος αρχίζει να ξεδιπλώνει τις ομορφιές της. Ο επισκέπτης μπορεί να περιπλανηθεί στα πλακόστρωτα της Χώρας και στα στενά του κάστρου, να ανέβει στο βράχο της Παναγίας με την πανοραμική θέα στο Αιγαίο, να κολυμπήσει στις ερημικές ή στις πολυσύχναστες παραλίες, να εξερευνήσει τη φύση, να γευτεί το σπιτικό, παραδοσιακό φαγητό και να διασκεδάσει τις νύχτες με ρακόμελα. Στη Φολέγανδρο όμως, μπορεί να δει και τη Χρυσοσπηλιά, ένα ξεχωριστό φυσικό μνημείο. Πρόκειται για ένα δυσπρόσιτο σπήλαιο στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, 30 περίπου μέτρα πάνω από τη θάλασσα, με μεγάλο σπηλαιολογικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Το μήκος του είναι 300 μέτρα και διαθέτει δύο κύριους θαλάμους, που ενώνονται μεταξύ τους μέσω ενός μικρού διαδρόμου. Στο δάπεδο του πρώτου θαλάμου, έχουν βρεθεί ρωμαϊκές δεξαμενές και πλήθος οστράκων, ενώ το δεύτερο θάλαμο κοσμούν εντυπωσιακοί σταλακτιτικοί σχηματισμοί. 14 KIMΩΛOΣ Στην Κίμωλο με τους ανεμόμυλους Το μεσαιωνικό κάστρο και το Αρχαιολογικό και Λαογραφικό Μουσείο, όπως και οι μεταβυζαντινές εκκλησίες, είναι μερικά απ τα αξιοθέατα του Χωριού της Κιμώλου, το οποίο αποτελεί έναν απ τους χαρακτηριστικότερους κυκλαδίτικους προορισμούς. Ο επισκέπτης επιβάλλεται να ανέβει από το δρόμο που ξεκινά από την περιοχή του Τσουκαλά, στο Ξαπλοβούνι, για να δει τους ανεμόμυλους. Αν συνεχίσει, θα φτάσει στον Παντοκράτορα και από εκεί θα κατεβεί από το μονοπάτι στην είσοδο του Χωριού (Μυζηθρού). Μύλοι υπάρχουν και στην περιοχή του Καρκάνη, ενώ στις περιοχές Ελληνικά Μαυροσπήλια, ο επισκέπτης της Κιμώλου δίνει ραντεβού με την ιστορία, αφού εκεί βρίσκεται βυθισμένη στα ρηχά, η αρχαία πόλη του νησιού. Στην παραλία δε, υπάρχουν πολλοί αρχαίοι τάφοι από τη μυκηναϊκή μέχρι την ελληνιστική περίοδο. 15 ΣIKINOΣ Στη Χώρα και την Επισκοπή της Σικίνου Η Xώρα της Σικίνου είναι μία από τις ομορφότερες των Kυκλάδων. Αποτελείται από τη συνένωση τριών οικισμών, του Kάστρου, του Bουνίου και του Xωριού, ενώ η θέση της μαρτυρεί πως είναι στρατηγικά επιλεγμένη από το φόβο των πειρατών. Γκρεμοί υπάρχουν δυτικά και νοτιοδυτικά και ένα τείχος ανατολικά και νοτιοανατολικά, του οποίου διακρίνονται ακόμα τα σημάδια. Στη Σίκινο όμως, αξίζει να δει κανείς την Επισκοπή, όπου βρίσκεται ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, ο οποίος είναι κτισμένος ακριβώς στο σημείο όπου ήταν παλιότερα, κατ άλλους, ένας αρχαίος ναός του Πυθίου Aπόλλωνος, και κατ άλλους ρωμαϊκό μαυσωλείο του 3ου μ.x. αιώνα. Η δεύτερη άποψη θεωρείται πως είναι η επικρατέστερη. Μάλιστα είναι εμφανές πως η εκκλησία έχει κτιστεί με τα υλικά του παλιού ναού (ή μαυσωλείου). Ήταν ένα μοναστηριακό συγκρότημα, που κτίστηκε το 17ο αιώνα, ενώ ο ιδιόμορφος ναός υπήρχε από τον 5ο μ.x. αιώνα. 16 MHΛOΣ 17 ΣEPIΦOΣ Στον τόπο της Αφροδίτης της Μήλου Για το ηφαιστειογενές έδαφος, αλλά και για το πλούσιο σε ορυκτά και κοιτάσματα υπέδαφος, ξεχωρίζει η Μήλος. Η γεωλογική της σύσταση αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από ηφαιστειογενή πετρώματα εξαιτίας της δράσης των ηφαιστείων, που έδρασαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών εκατομμυρίων χρόνων και σήμερα θεωρούνται σβησμένα. Αποτέλεσμα αυτής της δράσης είναι η ύπαρξη ποικίλων γεωμορφολογικών σχημάτων, που μαγεύουν τον επισκέπτη, καθώς και πλήθος παράλιων με λευκόχρυσες αμμουδιές και καταγάλανα νερά. Στη Μήλο έχει δημιουργηθεί απ τα τέλη της δεκαετίας του 90, το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου της εταιρίας S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. Σκοπός του μουσείου είναι η προβολή του μεταλλευτικού πλούτου της Μήλου και στοιχείων από τη μεταλλευτική ιστορία του νησιού. Στο μουσείο υπάρχουν υποδομές για παρουσιάσεις, μία βιβλιοθήκη κυρίως μεταλλευτικού περιεχομένου, δείγματα από πετρώματα της Μήλου σε όλων των ειδών τα χρώματα, καθώς και αναπαράσταση της εξέλιξης των τρόπων εξόρυξης. Στη Μήλο, τέλος, εκτός απ τα μουσεία -υπάρχουν ακόμη Αρχαιολογικό στην Πλάκα, Λαογραφικό στο Τριοβάσαλο και Γεωλογικό στον Αδάμαντα- μπορεί κανείς να επισκεφτεί το χώρο στον οποίο βρέθηκε η Αφροδίτη της Μήλου. Στους Ταξιάρχες της Σερίφου Το σημαντικότερο μνημείο της Σερίφου, είναι το μοναστήρι των Ταξιαρχών, που βρίσκεται κοντά στο χωριό Γαλήνη, σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τη Χώρα. Η μονή ιδρύθηκε τον 17ο αιώνα, έχει φρουριακό χαρακτήρα και είναι αφιερωμένη στους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ, οι οποίοι είναι και οι προστάτες του νησιού. Η μονή περιβάλλεται από τείχος, το οποίο την προστάτευσε στο ρου της ιστορίας από λεηλασίες και πειρατικές επιδρομές, καθώς ήταν γνωστό ότι στο εσωτερικό της φυλάσσονταν ανεκτίμητοι θησαυροί. Όμως στη Χώρα, στην περιοχή της Κάτω Χώρας, σ ένα οίκημα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο του νησιού, με αξιόλογα ευρήματα, όπως παραδοσιακές φορεσιές, οικιακά σκεύη, πορσελάνες και μια πλούσια συλλογή με δείγματα του ορυκτού πλούτου του νησιού. Στον πίσω χώρο του μουσείου, λειτουργεί Ανοιχτό Θέατρο, 300 θέσεων, στο οποίο πραγματοποιούνται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
agenda 16 18 THNOΣ Στην Τήνο με την Παναγιά και τις χίλιες εκκλησιές Από τα πλουσιότερα σε πολιτιστικό επίπεδο, νησιά των Κυκλάδων, είναι η Τήνος, ένα νησί με έντονο το στοιχείο της λαϊκής παράδοσης, αλλά και με πολλά μουσεία, μνημεία και ιδρύματα. Άλλωστε, στην Τήνο λειτουργεί από το 1955, Σχολή Καλών Τεχνών, που αποτελεί το σημαντικότερο φυτώριο μαρμαροτεχνιτών στην Ελλάδα, ενώ διεξάγονται συνεχώς εκθέσεις και γενικότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Όμως η Τήνος είναι ένα νησί και με μεγάλη θρησκευτική παράδοση, που αριθμεί χίλιες και πλέον εκκλησίες, διάσπαρτες σαν δορυφόρους γύρω από το ναό της Μεγαλόχαρης. Πρόκειται για εκκλησίες ενοριακές, ιδιωτικές ή κοινοτικές, ορθόδοξες και καθολικές, μοναστηριακές ή και αγνώστου κατασκευαστή, τις οποίες «υιοθέτησαν» οι κάτοικοι της περιοχής όπου βρίσκονται. Οι χίλιες εκκλησιές βρίσκονται σε κορυφές λόφων, σε χαράδρες, κάμπους και ρεματιές, σε ελαιώνες, συστάδες δέντρων, σε απόκρημνες ακτές, ακόμη και σε ήρεμα ακρογιάλια, σε μια έκταση 195 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου κατοικούν 8.574 άνθρωποι. Η αντιστοιχία για το νησί της Παναγίας, είναι μία εκκλησία ανά εννέα κατοίκους! 20 AMOPΓOΣ Στην Αιγιάλη και στα Κατάπολα Η Αιγιάλη είναι το δεύτερο λιμάνι της Αμοργού, βρίσκεται στο βόρειο μέρος του νησιού και έχει πολύ μεγάλη τουριστική κίνηση. Η περιοχή, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, κατοικείται από τα αρχαία χρόνια και στη θέση Βίγλα βρίσκονται τα ερείπια της ομώνυμης αρχαίας πόλης. Η κεντρική παραλία της Αιγιάλης, μια εκτεταμένη αμμουδιά με πεντακάθαρα γαλάζια νερά, αποτελεί πόλο έλξης για τους λάτρης της κολύμβησης. Σε κοντινή απόσταση υπάρχουν και οι υπέροχες αμμουδιές Λεβρωσός και Χόχλακας. Στα Κατάπολα, υπάρχει η ξακουστή ομώνυμη αμμουδερή παραλία αλλά και οι ξεχωριστές παραλίες Μαλτέζι με άμμο και χαλίκι και η παραλία του Αγίου Παντελεήμονα με τα καταγάλανα νερά. Στο λόφο που υψώνεται πάνω από τα Κατάπολα, βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Μινώας, που άκμασε στα ιστορικά χρόνια. Ο επισκέπτης του αρχαιολογικού χώρου, μπορεί να δει τμήμα των αρχαίων τειχών της πόλης, την αρχαία Ακρόπολη, το Γυμνάσιο και τα ερείπια ναών των ελληνιστικών χρόνων. Τα Κατάπολα, το κύριο λιμάνι του νησιού και επίνειο της Xώρας, απλώνονται γύρω από το βαθύ ομώνυμο όρμο. 19 ANΔPOΣ Στην Άνδρο και στον Πύργο του Αγίου Πέτρου Ένας από τους καλύτερα σωζόμενους πύργους των Κυκλάδων, είναι ο Πύργος του Αγίου Πέτρου στην Άνδρο, ελληνιστικής εποχής, αφού χρονολογείται μεταξύ 4ου και 3ου αιώνα π.χ. Είναι κυλινδρικός και σώζεται σε ύψος περίπου 20 μέτρων. Η διάμετρος της βάσης του, είναι 9,40 μ. και είναι κατασκευασμένος εξ ολοκλήρου από ντόπιο σχιστόλιθο. Στο εσωτερικό του διασώζεται ελικοειδής κλίμακα που οδηγούσε σε πέντε τουλάχιστον ορόφους. Ο πύργος είναι κτισμένος σε μία θέση ιδιαίτερα προνομιακή, αφού δεσπόζει στον κάμπο του Γαυρίου και βλέπει προς τη θάλασσα με δυνατότητα ελέγχου των πλοίων. Επίσης γύρω από το μνημείο υπάρχουν εγκαταστάσεις εξόρυξης μετάλλου (χαλκού), που λειτουργούσαν μέχρι τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι παρόμοιες εργασίες γίνονταν και στην αρχαιότητα. Πολιτιστική πρωτεύουσα Οι εκδηλώσεις που συνθέτουν την ταυτότητα του νησιού, θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουν την Άνδρο ως πολιτιστική πρωτεύουσα των Κυκλάδων. Το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, διοργανώνει κάθε καλοκαίρι στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, εκθέσεις διεθνούς κύρους, που συγκεντρώνουν πλήθος επισκεπτών. Το Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως, οργανώνει εικαστικά και μουσικά δρώμενα με την επωνυμία «Πλόες». Μεγάλη είναι η συμβολή της Καϊρείου Βιβλιοθήκης στη μελέτη και τη διατήρηση της πνευματικής παράδοσης του νησιού και των Ανδριωτών. Η βιβλιοθήκη διαθέτει μεγάλη και σπάνια συλλογή δυσεύρετων εκδόσεων, χειρογράφων, ιστορικό αρχείο αλλά και ποικίλα έργα τέχνης, ενώ στις δραστηριότητές της περιλαμβάνει ακόμα και την προστασία της φύσης. 21 ΔONOYΣA Στη Δονούσα και στη σπηλιά του τοίχου Η Δονούσα είναι ένας μικρός παράδεισος για αυτούς που θέλουν να χαρούν τη φύση με ηρεμία, μπάνιο και θάλασσα. Ο επισκέπτης του νησιού πρέπει οπωσδήποτε να δει τη Σπηλιά του Τοίχου, που βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα, αλλά και τα απομεινάρια των γεωμετρικών οικισμών που δηλώνουν την κατοίκηση του νησιού από τότε, καθώς και τις εκκλησίες του Τίμιου Σταυρού, της Παναγιάς και του Αγίου Ιωάννη. 22 ΣANTOPINH Στο ηφαίστειο της Σαντορίνης Υπάρχουν λόγοι που κάνουν τη Σαντορίνη έναν απ τους πιο συγκλονιστικούς προορισμούς. Ένας από αυτούς είναι η γεωλογική της ιδιαιτερότητα, που έγκειται στο ότι δημιουργήθηκε από τη λάβα του ηφαιστείου. Συνεχείς αποθέσεις λάβας έφτιαξαν αυτό το νησί, του οποίου βυθίστηκε το κεντρικό σημείο, με τη μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου, το 1600 π.χ., και έτσι δημιουργήθηκε η μοναδική στον κόσμο καλντέρα (βυθισμένος κρατήρας) σε βάθος 400 μέτρων κάτω από τη θάλασσα. Έτσι στη θέση του ενός νησιού, της τότε Στρογγύλης, δημιουργήθηκαν τα νησιά: Σαντορίνη, Θηρασιά, Ασπρονήσι και τα νεότερα Παλιά και Νέα Καμένη. Αυτή η θηραϊκή λάβα ήταν για τους Σαντορινιούς η πρώτη ύλη για να φτιάξουν τα σπίτια τους, τα υπόσκαφα. Το χώμα του νησιού, επειδή ακριβώς είναι ηφαιστειογενές, σκάβεται εύκολα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, διοργανώνονται καθημερινά εκδρομές προς το ηφαίστειο και τα ιαματικά λουτρά της περιοχής. Από το λιμάνι του Αθηνιού και από το παλιό λιμάνι της Θήρας, αναχωρούν διαρκώς βάρκες, προς την περιοχή του ηφαιστείου. Η εκδρομή συνήθως περιλαμβάνει αναρρίχηση στο λόφο του ηφαιστείου, μπάνιο στα ιαματικά λουτρά, στάση στη Θηρασία για μπάνιο και φαγητό και επιστροφή. Μην ξεχάσετε να δείτε το ηλιοβασίλεμα της Οίας έρχονται από τα πέρατα του κόσμου γι αυτό και μόνο, για να το δουν ή για να παντρευτούν! 23 ΣXOINOYΣA 24 HPAKΛEIA Στην ήσυχη Σχοινούσα Απόλυτα ιδανικό για ηρεμία και χαλάρωση νησί, η Σχοινούσα αποτελεί προορισμό για όποιον ζητά ήρεμες διακοπές. Σχεδόν χωρίς κυκλοφορία, με λίγο κόσμο κι εξαιρετικά αργό ρυθμό, το σχετικά πράσινο νησί ενδείκνυται για ξεκούραση. Το νησί έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τις φυσικές ομορφιές και τα υπέροχα τοπία, ενώ έχει θέα τη Σαντορίνη και την Ίο. 26 KOYΦONHΣIA Στο αρχαίο θέατρο στα Κουφονήσια Τα Κουφονήσια είναι ένα σύμπλεγμα από μικρά νησιά ανάμεσα στη Νάξο και την Αμοργό, και διακρίνονται σε Πάνω Κουφονήσι ή απλά Κουφονήσι και Κάτω Κουφονήσι. Πρόκειται για μικρά, χαμηλά νησιά με μεγάλες σπηλιές, από τις οποίες λέγεται πως πήραν το όνομα. Στη βορειοανατολική άκρη του Κουφονησιού, απέναντι από το νησάκι Μάρμαρα και σε μικρή απόσταση από την παραλία, βρίσκεται το αρχαίο λίθινο θέατρο, του οποίου το κοίλο περιλάμβανε δώδεκα σειρές εδωλίων και υπολογίζεται ότι θα χωρούσε περίπου χίλια άτομα. Μέρος του κοίλου και των εδωλίων, δεν σώζονται πλέον σήμερα. Η ορχήστρα, σχεδόν ημικυκλική, ήταν επενδυμένη με πήλινες πλάκες. Το σκηνικό οικοδόμημα έχει καταστραφεί στο δυτικό του μέρος, σώζονται όμως το ανατολικό, το παρασκήνιο, το λογείο το υποσκήνιο καθώς και η ανατολική πάροδος, που κάποτε ήταν στεγασμένη με θόλο. Φαίνεται πως ο φανατισμός κάποιων Χριστιανών του 4ου μ.χ. αιώνα, ώθησε στην άγρια λεηλάτηση και καταστροφή του θεάτρου. Στην Ηρακλειά της πεζοπορίας H Ηράκλεια είναι ένα μικρό νησί με μόλις 150 κατοίκους, που για να το εξερευνήσει κανείς, πρέπει να περπατήσει, αφού δεν υπάρχουν αρκετά μέσα μεταφοράς. Υπάρχουν όμως πολύ όμορφες παραλίες και κάποια αξιοθέατα. Το νησί της Ηρακλειάς είναι τόσο μικρό, που πιθανότατα ποτέ δεν υπέφερε κάτω από κάθε είδους καταπιεστική εξουσία, εκτός από τους πειρατές που κάνανε επιδρομές σε όλα τα νησιά του Αιγαίου. Στην Ηράκλεια υπήρχε πιθανότατα κρητικό - μινωικός οικισμός στη δεύτερη χιλιετία π.χ., δεδομένου ότι υπάρχει μια πόλη με το ίδιο όνομα στην Κρήτη. Επίσης φέρεται να υπήρχε κάποιου είδους λατρεία του Ηρακλή, αφού αυτό είναι και το όνομα του νησιού. 25 ANAΦH Στην Ανάφη για διακοπές Το νησί της Ανάφης είχε αγνοηθεί από τον τουρισμό για πολύ καιρό, αλλά έχει γίνει πλέον αρκετά δημοφιλές τα τελευταία χρόνια σαν τόπος για διακοπές. Σύμφωνα με τη μυθολογία, το νησί δημιουργήθηκε από το θεό Απόλλωνα και ήταν πιθανόν να λατρευόταν εδώ. Υπάρχουν επίσης διασυνδέσεις με τον Ιάσωνα και τους Αργοναύτες, δεδομένου ότι η Ανάφη λέγεται ότι ήταν ένα δώρο από τον Απόλλωνα στον Ιάσωνα. Το νησί ήταν τόπος που κτυπούσαν συχνά οι πειρατές, για αυτό και υπάρχουν ιστορίες για κρυμμένους θησαυρούς εδώ και εκεί.
προορισμοί 18 XIOΣ Ένα νησί με ιστορία και πολιτισμό Η Χίος είναι ένα από τα ομορφότερα νησιά του Αιγαίου με βαθιά ιστορία και εξαιρετικό πολιτισμό. Το όνομα της Χίου προέρχεται από την κόρη του Οινοπίοντα, Χίων. Σύμφωνα με μια τελευταία εκδοχή, το όνομα του νησιού προέρχεται από τους Σύρους, στη γλώσσα των οποίων σημαίνει μαστίχα. Η ιστορική διαδρομή στο πέρασμα των αιώνων, διαμόρφωσε τη φυσιογνωμία του τόπου και των κατοίκων του, που είναι ισχυρά επηρεασμένοι από τον Ιωνικό πολιτισμό. Οι Γενουάτες που καταλαμβάνουν το νησί για 200 και πλέον χρόνια, αποτελούν τους μεγαλύτερους κατακτητές της Χίου, ταυτόχρονα όμως και αυτοί που θέτουν τα βασικότερα θεμέλια για την οχύρωση του νησιού. Το Κάστρο της Χίου και ο Κάμπος αποτελούν τα αντιπροσωπευτικότερα κομμάτια της ιστορικής αυτής περιόδου. Η εποχή της Τουρκοκρατίας έχει να αναδείξει δύο άκρως αντιφατικά στοιχεία. Από τη μια πλευρά την εμπορική και πνευματική άνθιση του νησιού, και από την άλλη, τη μεγάλη σφαγή του 1822, που αποτέλεσε και τον κυριότερο λόγο για την ανάδειξη της Ελληνικής Επανάστασης ως ενός αγώνα αυτοδιάθεσης του ελληνικού λαού. Τα επόμενα χρόνια και η Χίος, όπως και όλη η χώρα, πέρασε από τα ιστορικά γεγονότα του 19ου και 20ου αιώνα, σε κάθε περίπτωση όμως παραμένει ένας τόπος με εξαιρετικές φυσικές ομορφιές, πολιτιστικές υποδομές και μνημεία, τον οποίο κατοικούν πρόσχαροι άνθρωποι, έτοιμοι να σας ξεναγήσουν στον τόπο τους. Νησί που ξεχωρίζει Τα στοιχεία που κάνουν ξεχωριστή τη Χίο είναι: Η μαστίχα της Χίου, ένα μοναδικό παγκοσμίως προϊόν το οποίο βγαίνει στη νότια πλευρά του νησιού και το οποίο ως δάκρυ ή με όποια άλλη μορφή, ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. Ο Κάμπος της Χίου, που αποτελεί μια μεγάλη πεδιάδα από εσπεριδοειδή στις παρυφές της χώρας με κυρίαρχο το μοναδικό «Μανταρίνι της Χίου». Το Κάστρο της Χίου, που αποτέλεσε τη βασικότερη οχυρωματική κατασκευή του νησιού και στο οποίο συναντά κανείς σήμερα, ένα αρμονικό δέσιμο μεταξύ οικιστικών χρήσεων και χρήσεων πολιτισμού.
View προορισμοί 20 Αξίζει να δεις Όλη η Χίος είναι μοναδικής ομορφιάς και ο κάθε επισκέπτης έχει τη δυνατότητα πολλαπλών επιλογών, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του. Ως προορισμός όμως, το νησί έχει μοναδικά μέρη για να επισκεφτεί και να δει κανείς, που δεν βρίσκει σε άλλα νησιά: Τα Μαστιχοχώρια της Χίου, που είναι εξαιρετικά καστροχώρια, όπως το Πυργί με τα ξυστά του, μια τοπική τεχνοτροπία για το στόλισμα των σπιτιών του χωριού, τους Ολύμπους και τα Μεστά με την καστροειδή κατασκευή του οικισμού, που παραπέμπει σε άλλους χρόνους. Η Νέα Μονή, που χρονολογείται από την εποχή του Κωνσταντίνου του 9ου, με μοναδικές τοιχογραφίες. Η Νέα Μονή της Χίου έχει χαρακτηριστεί σαν μνημείο εθνικής κληρονομιάς. Η Πέτρα του Ομήρου ή δασκαλόπετρα, όπως την λένε οι ντόπιοι, που εικάζεται ότι δίδασκε ο Όμηρος. Η Δημόσια Ιστορική Κεντρική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής», που είναι μια από τις πιο σημαντικές στην Ελλάδα. Στην συλλογή της υπάρχουν περίπου 250.000 τόμοι. Εκεί μπορεί κανείς να βρει μοναδικά πρωτότυπα έγγραφα και βιβλία για την ιστορία του νησιού, των μεγάλων οικογενειών του και την εν γένει διαδρομή του στους αιώνες. C M Y CM MY CY CMY K
προορισμοί 22 O Πολυχώρος Citrus στον Kάμπο Tips Iδιαίτερα σημεία για επίσκεψη Τα Μαστιχοχώρια αποτελούν έναν εξαιρετικό προορισμό για καλοκαιρινή επίσκεψη, ενώ θα είχε ενδιαφέρον να επιδιώξετε την συμμετοχή σας στη διαδικασία «κεντήματος» των σκηνών που παράγουν τη μοναδική μαστίχα. Η Βολισσός αποτελεί ένα εξαιρετικό προορισμό στη βόρεια Χίο, όπου θα γνωρίσετε τις άγριες ομορφιές των χωριών που παίρνουν ζωή το καλοκαίρι, ενώ μια επίσκεψη στο Κάστρο, θα σας χαρίσει ένα θαυμάσιο ηλιοβασίλεμα. Ο Κάμπος αποτελεί το πλέον αρχοντικό κομμάτι του νησιού και ένας περίπατος στα στενά σοκάκια του, θα σας παρέχει μια μοναδική εμπειρία από τη φύση του νησιού, τα περιβόλια του και την εξαιρετική αρχιτεκτονική των σπιτιών και αυλών. Όποια επιλογή κι αν κάνετε, η Χίος θα σας αποζημιώσει με τον καλύτερο τρόπο, φορτίζοντας απλόχερα τις μπαταρίες σας. Γεγονότα και θεσμοί Η Χίος είναι γνωστή για τους ανοιχτόκαρδους και πρόσχαρους κατοίκους της. Πανηγύρια και εκδηλώσεις καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου, κρατούν το νησί ζωντανό και το μετατρέπουν σε ένα μοναδικό τόπο για επίσκεψη. Ο ρουκετοπόλεμος το Πάσχα, αποτελεί ένα ευρέως γνωστό έθιμο, που η ιστορία του πηγάζει από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Πλήθος αυτοσχέδιες ρουκέτες φωτίζουν τη νύχτα της Ανάστασης τον ουρανό του Βροντάδου, με στόχο η μια εκκλησιά να χτυπήσει το καμπαναριό της άλλης στα δύο υψώματα του οικισμού, όπου και βρίσκονται οι εκκλησιές του Αγ. Γιώργη και της Παναγιάς της Ερυθιανής. Η προετοιμασία ξεκινά από πολύ νωρίς με τοπικά συνεργία, ενώ η οργάνωση του Δήμου επιτρέπει στους επισκέπτες του νησιού τις άγιες αυτές ημέρες, να χαρούν το γεγονός αυτό με ασφάλεια. Ο Αγάς και η Μόστρα, αποτελούν τοπικά μικρά καρναβάλια τις ημέρες του τριώδιου και έχουν ιστορία, το μεν πρώτο την εποχή της Τουρκοκρατίας και διακωμωδεί τους Τούρκους εισπράκτορες και το δε δεύτερο, αυτό της Μόστρας, έχει τις ρίζες του στην εποχή των πειρατών. Το καλοκαίρι, πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων, μουσικών εκδηλώσεων και άλλων, συμβαίνουν τόσο στην πόλη και στο θέατρο του Καστρομηνά, όσο και στα χωριά με πρωτοβουλίες τοπικών πολιτιστικών φορέων. Στο τέρμα της διαδρομής στον Κάμπο, μπορείτε να ξεκουραστείτε στον Πολυχώρο Citrus, όπου στο μικρό μουσείο του περιβολιού, θα γνωρίσετε την ιστορία των εσπεριδοειδών του Κάμπου και θα γευτείτε μερικές από τις μοναδικές γεύσεις γλυκών του κουταλιού. Φεύγοντας απ το νησί, μην παραλείψετε να προμηθευτείτε τα εξαιρετικά, καμωμένα με ντόπια υλικά, γλυκά που παράγονται στη Χίο κι έχουν γίνει ξακουστά σε όλη τη γη, αλλά και αμέτρητα κουτιά μαστίχας σε κάθε της παραλλαγή. Τολμήστε να δοκιμάσετε τις ξεχωριστές γεύσεις της Χίου στην τοπική κουζίνα, ενώ ρωτήστε τους ντόπιους από πού θα προμηθευτείτε το μοναδικό μαστέλο.
προορισμοί 24 ΣYPOΣ Η αρχόντισσα του Αιγαίου Πρωτεύουσα του νότιου Αιγαίου και των Κυκλάδων, η Σύρος είναι η αρχόντισσα του αρχιπελάγους, ένα ιστορικό νησί που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα μετά το 1826, όταν σ αυτό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Χίο και τα Ψαρά. Το όνομα της προέρχεται από το φοινικικό ουσύρα ή ουσούρα, που σημαίνει ευτυχισμένη. H Σύρος είναι λοφώδης με εξαίρεση λίγες κοιλάδες, ενώ η πρωτεύουσα του νησιού, η Ερμούπολη, αποτελεί κι ένα απ τα φυσικά λιμάνια. Το νησί είχε κατοικηθεί ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους (3η π.χ. χιλιετία), όπως αποδεικνύουν ευρήματα σε διάφορες περιοχές, όπου μεταξύ άλλων βρέθηκαν εκατοντάδες τάφοι με κτερίσματα, όπως και οικισμοί με αστική και εμπορική δραστηριότητα. Υπήρξε μάλιστα ένα από τα κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού. Το 13ο αιώνα καταλήφθηκε από τους Ενετούς, οπότε και χτίστηκε η μεσαιωνική πόλη. Επί Τουρκοκρατίας, διοικήθηκε με εξαιρετικά προνόμια, ενώ κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, βρισκόταν υπό γαλλική προστασία, αποτελώντας ασφαλές καταφύγιο για τους καταδιωκόμενους. Γνώρισε μεγάλη εμπορική και πολιτιστική ανάπτυξη ως τις αρχές του 20ου αι. Το 1922, με τη Μικρασιατική Καταστροφή, εγκαταστάθηκαν εδώ πρόσφυγες. Οι οποίοι και βρήκαν στη Σύρο, σχετική ασφάλεια λόγω των προνομίων που είχε παραχωρήσει η Πύλη στο νησί αλλά και φυσικά χαρίσματα, όπως το μεγάλο, ασφαλές από τους ανέμους, λιμάνι. Έτσι πολύ γρήγορα δημιουργήθηκε στους πρόποδες της Άνω Σύρου, ένα αστικό θαύμα: μια πόλη γεμάτη ζωή και πλούσια κτήρια, υψώθηκε μέσα σε ελάχιστο χρόνο, εκεί που νωρίτερα υπήρχε άγονο έδαφος και ελάχιστα μικρά σπίτια και αποθήκες.