Τοπιικό πρόγραμμα δράσης γιια το περιιβάλλον 2011 2015
Περιεχόμενα Πρόλογος... 3 1- Βασικά χαρακτηριστικά του Δήμου Νέας Σμύρνης... 4 2- Δυνατότητες και υφιστάμενα περιβαλλοντικά ζητήματα... 8 3- Οι στόχοι και οι άξονες του προγράμματος... 13 4- Οι δράσεις... 18 Α. ΔΟΜΗΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΑ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ... 23 Β. ΠΡΑΣΙΝΟ ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ... 101 Γ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΑ- ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ... 122 Δ. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΕΡΙΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ... 137 Ε. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΝΕΡΟΥ... 163 ΣΤ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ... 178 5- Προγραμματισμός δράσεων... 205 6- Παρακολούθηση του προγράμματος... 225 Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 2
Πρόλογος Η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος και γενικότερα η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της λειτουργίας της πόλης είναι μια από τις πλέον βασικές προτεραιότητες του Δήμου Νέας Σμύρνης. Το περιβάλλον συνδέεται άμεσα με την ποιότητα ζωής των δημοτών, συνιστά πόλο έλξης για τους επισκέπτες και αποτελεί σημαντική παράμετρο της οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής. Το παρόν αποτελεί το τοπικό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον του Δήμου Νέας Σμύρνης, το οποίο καλύπτει το σύνολο των περιβαλλοντικών θεμάτων που διαχειρίζεται ο Δήμος, όπως τα απορρίμματα και η ανακύκλωση, το νερό και η ενέργεια, η διαχείριση των μετακινήσεων και της κυκλοφορίας, το αστικό πράσινο. Ο σχεδιασμός, η διαμόρφωση και σύνταξη του προγράμματος δράσης προκύπτει από το έργο «ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΤΡΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ» που ανέθεσε ο Δήμος Νέας Σμύρνης για το σκοπό αυτό στην εταιρεία Ε.Π.Ε.Μ. Α.Ε. σύμφωνα με την υπ αριθ. 15135/13-05-2009 σύμβαση ανάθεσης. Το τοπικό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον θα είναι πενταετούς διάρκειας και συγκροτεί ένα ολοκληρωμένο περιβαλλοντικό σχεδιασμό για τη Νέα Σμύρνη με στόχους, παρεμβάσεις και χρονοδιάγραμμα, πρόβλεψη χρηματοδότησης και ενέργειες παρακολούθησης. Τα αποτελέσματα της προόδου υλοποίησης του προγράμματος θα ανακοινώνονται δημόσια σε ετήσια βάση και κάθε δημότης θα έχει πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες. Αν κριθεί κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος απαραίτητο, τόσο οι στόχοι του προγράμματος όσο και οι προγραμματιζόμενες δράσεις θα αναθεωρούνται. Η διαδικασία αναθεώρησης του προγράμματος, όταν κάτι τέτοιο απαιτηθεί, θα γίνεται ύστερα από δημόσια διαβούλευση με τους δημότες και τους ενδιαφερόμενους φορείς υπό τη μορφή ανοιχτής συζήτησης. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 3
1- Βασικά χαρακτηριστικά του Δήμου Νέας Σμύρνης 1.1 Γενικά στοιχεία Η Νέα Σμύρνη είναι ένα από τα νότια προάστια Δήμους της Αθήνας, καταλαμβάνει έκταση 3,5 χιλιάδων στρεμμάτων περίπου και σύμφωνα με την απογραφή της ΕΣΥΕ (2001) αριθμεί 73.500 κατοίκους, ωστόσο ο πραγματικός της πληθυσμός, εκτιμάται σήμερα κοντά στους 97.000 κατοίκους. Βόρεια συνορεύει με την Αθήνα και τη Δάφνη, ανατολικά με τον Άγιο Δημήτριο, νότια με το Παλαιό Φάληρο και δυτικά με την Καλλιθέα. Απέχοντας 5 χιλιόμετρα από το Σύνταγμα και 0,5 χιλιόμετρα από το παραλιακό μέτωπο, έχει καλή κεντροβαρική θέση. Η μορφολογία του εδάφους παρουσιάζει σημαντικές ανωφέρειες από Δυτικά προς τα Ανατολικά της πόλης. Το κλίμα είναι εύκρατο μεσογειακό με τα γενικά χαρακτηριστικά της Αττικής, επηρεαζόμενο από τη θάλασσα και τον Υμηττό. Ο πληθυσμός είναι καθαρά αστικός και οι συνοικίες της πόλης είναι σχεδόν ομογενοποιημένες. Πλέον δεν έχει δυνατότητα επέκτασης (είναι ολόκληρη εντός σχεδίου πόλης) και αναπτύσσεται μόνο κατά ύψος. Η γειτνίαση με το Κέντρο της Αθήνας, εκτός της μεγάλης ώθησης στην κατοικία, οδήγησε στην ανάπτυξη μεγάλης αγοράς παροχής υπηρεσιών, κυρίως γύρω από τη λεωφόρο Συγγρού. Για τον ίδιο λόγο, δεν υπήρξε εγκατάσταση οχλουσών δραστηριοτήτων (εργοστάσια, υπερτοπικό εμπόριο, κλπ.). Η τοπική αγορά, η οποία αναπτύσσεται με μεγαλύτερη έμφαση στο κέντρο της πόλης, χαρακτηρίζεται από δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών (χώροι εστίασης, λιανικό εμπόριο, κλπ.). 1.2 Ιστορικό περιοχής Ο χώρος που καταλαμβάνει σήμερα ο Δήμος Νέας Σμύρνης περιβαλλόταν κατά την αρχαιότητα από σημαντικούς αστικούς δήμους: νότια από το Φάληρο, βορειοανατολικά από την Αλωπεκή (τη σημερινή περιοχή της Δάφνης- Φάρου) και δυτικά από την Ξυπέτη (τις σημερινές περιοχές: Καλλιθέα - Μοσχάτο). Τη διέσχιζε η Φαληρική οδός η οποία ένωνε την Αθήνα με το Φάληρο, το αρχαιότερο επίνειο της Αθήνας. Η Νέα Σμύρνη άρχισε να κατοικείται στις αρχές του 20ου αιώνα. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, το 1922-1923, η κυβέρνηση αποφάσισε την κατασκευή συνοικισμού για τους πρόσφυγες από τη Σμύρνη στην περιοχή και η οικοδόμησή του άρχισε το 1926. Το 1928 είχε πληθυσμό μόλις 210 κατοίκων. Το 1934 η Νέα Σμύρνη γίνεται επίσημα κοινότητα με πληθυσμό 6.500 κατοίκων, ο οποίος έφτασε τους 15.000 κατοίκους πριν το 1940. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 4
Η Νέα Σμύρνη έγινε Δήμος με το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου και την απελευθέρωση, το 1944, και οφείλει το όνομά της στην καταγωγή των προσφύγων κατοίκων της. Τη μεταπολεμική περίοδο η Νέα Σμύρνη ενσωματώθηκε σταδιακά στην Αθήνα και επεκτάθηκε προς τα ανατολικά και νότια στις περιοχές: Φάρου- Λουτρών Νεκροταφείου- Βουρλοπόταμου, καταλαμβάνοντας μέχρι το 1960 σχεδόν όλη της την έκταση. Κατά την περίοδο αυτή παρουσιάζει ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση, με πληθυσμό 42.512 κατοίκους το 1971, φτάνοντας τους 69.749 το 1991 λόγω της γενικότερης τάσης μετακίνησης από διάφορες περιοχές. Η ραγδαία αυτή αύξηση οδηγεί τα τελευταία χρόνια σε μία ανάπτυξη αποκλειστικά κατά ύψος λόγω της αδυναμίας οποιασδήποτε επέκτασης του δήμου. Ο σημερινός πληθυσμός της, υπολογίζεται στους 97.000 κατοίκους. 1.3 Διοικητικά όρια συνοικίες Ο Δήμος Νέας Σμύρνης υπάγεται χωροταξικά στο λεκανοπέδιο Αττικής, ενώ διοικητικά ανήκει στη Νομαρχία Αθηνών, αποτελείται από ένα Δημοτικό Διαμέρισμα και χωρίζεται σε 8 πολεοδομικές ενότητες - συνοικίες: ΠΕ1 - Φάρος ΠΕ2 - Αγία Φωτεινή ΠΕ3 - Άλσος ΠΕ4 - Κέντρο ΠΕ5 - Χρυσάκη ΠΕ6 - Αγία Παρασκευή ΠΕ7 - Μυτιληναίικα ΠΕ8 - Λουτρά Εικ. 1 1: Πολεοδομικές ενότητες της Νέας Σμύρνης Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 5
Συνορεύει με τους δήμους Αθηναίων και Δάφνης στα βόρεια, Αγίου Δημητρίου στα ανατολικά, Παλαιού Φαλήρου στα νότια, και Καλλιθέας στα δυτικά. Συγκεκριμένα, βρίσκεται εντός του τριγώνου των οδικών αξόνων Λ. Συγγρού Λ. Ποσειδώνος Λ. Βουλιαγμένης. Η λεωφόρος Συγγρού είναι το όριο της Νέας Σμύρνης με την Καλλιθέα (δυτικό όριο του Δήμου). Η πρόσβαση από την Αθήνα γίνεται κυρίως μέσω των λεωφόρων Συγγρού Υμηττού Βουλιαγμένης και από το Φάληρο (και Πειραιά) μέσω Συγγρού Αμφιθέας. 1.4 Συνοπτικό προφίλ Δήμου Δήμος Νέας Σμύρνης Γεωγραφικό Διαμέρισμα Περιφέρεια Νομός Στερεά Ελλάδα Αττικής Νομαρχία Αθηνών Αριθμός Δημοτικών Διαμερισμάτων 1 Αριθμός Πολεοδομικών Ενοτήτων 8 Επίσημος πληθυσμός 76.508 (ΕΣΥΕ 2001) Πραγματικός πληθυσμός 97.000 (εκτίμηση 2008) Έκταση Χαρακτήρας περιοχής Δικτυακός τόπος 3524 στρέμματα αστικός www.neasmyrni.gr Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 6
Εικ. 1 2: Όρια Δήμου Νέας Σμύρνης (Google maps Ιούνιος 2009) Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 7
2- Δυνατότητες και υφιστάμενα περιβαλλοντικά ζητήματα Η Νέα Σμύρνη χαρακτηρίζεται ως νότιο προάστιο της Αθήνας και είναι πλέον πλήρως ενσωματωμένη στο μητροπολιτικό πολεοδομικό συγκρότημα. Τέτοιες περιοχές γνώρισαν τα τελευταία χρόνια έντονη οικοδομική έξαρση και πρωτόγνωρες πυκνότητες που οδήγησαν σταδιακά τις υπάρχουσες υποδομές κυρίως κυκλοφοριακές και στάθμευσης - στα όριά τους. Η έντονη συγκέντρωση πληθυσμού και η μεγάλη οικιστική ανάπτυξη επέφερε μια σειρά περιβαλλοντικών ζητημάτων όπως η μείωση των αδόμητων οικοπέδων, ο διαρκώς αυξανόμενος κυκλοφοριακός φόρτος, σημαντικές ελλείψεις σε θέσεις στάθμευσης, μεγάλες ποσότητες παραγόμενων απορριμμάτων, κλπ. Στα ζητήματα αυτά έρχονται να προστεθούν και στοιχεία που χαρακτηρίζουν εν γένει το προφίλ ανάπτυξης της χώρας, όπως για παράδειγμα η ύπαρξη σημαντικού αριθμού κτιρίων με ελλιπή μόνωση και επομένως μεγάλες ενεργειακές απώλειες. Στον παρακάτω πίνακα συνοψίζονται τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της υφιστάμενης κατάστασης του περιβάλλοντος για το Δήμο Νέας Σμύρνης. Τα περιβαλλοντικά ζητήματα και πιέσεις που προκύπτουν μπορούν αν όχι να επιλυθούν τουλάχιστον να μειωθούν σημαντικά με μία σειρά από παρεμβάσεις περιβαλλοντικής προστασίας/ αναβάθμισης. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ- ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ Το πολεοδομικό κέντρο συγκεντρώνει τις περισσότερες λειτουργίες και υπηρεσίες χωρίς ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας και της στάθμευσης. Ο όρος "γενική κατοικία" αφήνει περιθώρια ανάπτυξης λειτουργιών που δεν είναι απαραίτητα συμβατές μεταξύ τους. Έλλειψη οργάνωσης δημόσιων χώρων σε ενιαίο δίκτυο. ΔΟΜΗΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Στάθμευση πάνω στα πεζοδρόμια. Σύγχυση των λειτουργιών (πεζός, αυτοκίνητο, στάθμευση). Ελλείψεις σε διαμορφώσεις για Α.Μ.Ε.Α. και για ασφάλεια μαθητών μπροστά σε σχολεία. Ανάγκη συνολικής πολιτικής για ανακαίνιση κτιρίων και τη στροφή προς ενεργειακά αποδοτικά κτίρια. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 8
ΠΡΑΣΙΝΟ Απουσία ενιαίου δικτύου «πράσινων» χώρων. Προβληματική χωροθέτηση της φύτευσης σε μεγάλο ποσοστό των πεζοδρομίων που ευνοεί την ανάπτυξη εμποδίων. Δυνατότητα ανάδειξης ορισμένων μη αξιοποιημένων κοινόχρηστων χώρων σε χώρους πρασίνου (π.χ. περιβάλλων χώρος Αγίας Φωτεινής και Αγίων Θεοδώρων, ρέμα Αγησιλάου-Σαλτέλη, περιοχή Δέγλερη, κλπ). Δυνατότητα ανάπτυξης πόλων έλξης με την αξιοποίηση περιοχών πρασίνου (π.χ. Ιωσηφόγλειο). Η φύτευση υπολείπεται της κλίμακας της πόλης και δεν ακολουθεί ενιαίο σχεδιασμό. ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ Ελλείψεις στην προσβασιμότητα χώρων αναψυχής από ειδικές ομάδες χρηστών όπως ΑΜΕΑ και καροτσάκια, κυρίως λόγω των εμποδίων σε παρακείμενα πεζοδρόμια και διαβάσεις. Παλαιότητα και ανάγκη τακτικής συντήρησης εγκαταστάσεων. Έλλειψη φροντίδας πρασίνου σε ορισμένους χώρους αναψυχής. Εκτός του Άλσους, απουσία άλλων ανοικτών χώρων ελεύθερης άθλησης. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ / ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ Ζητήματα φόρτισης σε βασικές οδικές αρτηρίες (Ελ. Βενιζέλου, Κόμβος Πλαστήρα - Αγ. Φωτεινής - Κ. Παλαιολόγου, Ομήρου, Αιγαίου, Αρτάκης - Αγ. Σοφίας). Συχνή εμφάνιση μεγάλων χρονοαποστάσεων και ασυνέχειες στα αστικά δρομολόγια. Δυνατότητες βελτίωσης της δημοτικής συγκοινωνίας για την ταχύτερη πρόσβαση σε σταθμό του Μετρό και τη μείωση της χρονοαπόστασης σε χρόνο μικρότερο των 30 λεπτών. Κορεσμός θέσεων στάθμευσης, ανεπάρκεια στο κέντρο. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 9
ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ Δεν υφίσταται μια οργανωμένη διαδικασία συλλογής ενεργειακών στοιχείων του Δήμου (δημοτικά & σχολικά κτίρια, δημοτικά οχήματα και μηχανήματα, φωτισμός οδών και πλατειών), με αποτέλεσμα ο δήμος να μη γνωρίζει πόσο ενεργοβόρο είναι ένα κτίριο, ένα όχημα, μια πλατεία κλπ. Υφίσταται μεγάλη διασπορά των τιμών ειδικής ενεργειακής κατανάλωσης κυρίως λόγω των διαφορετικών χρήσεων των δημοτικών κτιρίων αλλά και των χαρακτηριστικών των ίδιων των κτιρίων. Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας. Μεγιστοποίηση της διείσδυσης του φυσικού αερίου για οικιακή και δημοτική χρήση. Χρήση κλιματιστικών και γενικά συσκευών κατηγορίας Α. Αντικατάσταση λαμπτήρων φθορισμού παλαιού τύπου για φωτισμό με νέους λαμπτήρες χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Θέματα μονώσεων, ιδίως της οροφής, σε αρκετά δημοτικά και σχολικά κτίρια, καθώς και μονοί υαλοπίνακες και κακή στεγανότητα κουφωμάτων σε ορισμένα κτίρια. Ζητήματα θερμικής άνεσης κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Το πρόβλημα είναι έντονο σε σχολεία με κακό προσανατολισμό, έλλειψη εξωτερικών σκιάστρων και απουσία ανεμιστήρων οροφής. Η παλαιότητα μεγάλου μέρους των κτιρίων της πόλης (<1980) θέτει ζητήματα μόνωσης και ενεργειακών απωλειών. ΝΕΡΟ Δεν υφίσταται μια οργανωμένη διαδικασία συλλογής στοιχείων για την κατανάλωση νερού δημοτικής χρήσης (ύδρευση και άρδευση). Δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις σπατάλης νερού στα δημοτικά και σχολικά κτίρια, πιστεύεται όμως ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια εξοικονόμησης νερού. Σημειώνεται ότι υπάρχει μεγάλη διασπορά των τιμών ειδικής κατανάλωσης νερού κυρίως λόγω των διαφορετικών χρήσεων και λειτουργιών των κτιρίων. Παρατηρείται αυξημένη κατανάλωση νερού άρδευσης. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 10
ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ Εφαρμογή μοντέλων και εργαλείων βελτιστοποίησης συλλογής, μεταφοράς που έχουν ως βάση τους σύγχρονα γεωγραφικά πληροφοριακά συστήματα (G.I.S). Αναβάθμιση λειτουργίας Σταθμού Αυτοκινήτων Καθαριότητας Δήμου Εξέταση χώρων για ειδικά σημεία υποδοχής (Green Points), διαφορετικών ρευμάτων απορριμμάτων. Συνεργασία του Δήμου με τα εγκεκριμένα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης για όλες τις ειδικές κατηγορίες αποβλήτων. Ανάπτυξη συνεργασιών με εταιρίες και εμπορικά καταστήματα. Προγράμματα προώθησης της διαλογής στην πηγή και κομποστοποίησης στο σπίτι. Ανάπτυξη οδηγών καλής πρακτικής που θα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των θεμάτων που άπτονται του τομέα των στερεών απορριμμάτων. Εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των δημοτών. Δημιουργία ειδικού Γραφείου Μείωσης Απορριμμάτων και Ανακύκλωσης για το σχεδιασμό, παρακολούθηση και βελτίωση των σχετικών προγραμμάτων. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ Το μείζον ζήτημα είναι το όζον για το οποίο καταγράφονται υψηλές συγκεντρώσεις και ο αριθμός των ημερών υπέρβασης των τιθέμενων ορίων ενημέρωσης παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα. Η εικόνα για το όζον είναι παρόμοια στο λεκανοπέδιο της Αττικής, κυρίως στα προάστια. Σύμφωνα με την αποτίμηση του ΥΠΕΚΑ η εικόνα αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μεγάλη ηλιοφάνεια και τις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν συνήθως στη χώρα και την περιοχή της Αθήνας, συνθήκες που ευνοούν το σχηματισμό του όζοντος. Τα αιωρούμενα σωματίδια εμφανίζουν υψηλές τιμές, στη βάση των στοιχείων μέτρησης των άλλων σταθμών της Αθήνας, τόσο στα προάστια όσο και στο κέντρο της πόλης Οι βασικές πηγές ρύπανσης είναι η κυκλοφορία και η κεντρική θέρμανση. Οι αναγκαίες δράσεις για τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με τα μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής μεταβολής με αιχμή τον ενεργειακό τομέα. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 11
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΘΟΡΥΒΟΣ Το βασικό αίτιο του περιβαλλοντικού θορύβου είναι η οδική κυκλοφορία. Τα αναγκαία μέτρα αντιμετώπισης ταυτίζονται με τα μέτρα για την κυκλοφορία/ συγκοινωνία. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 12
3- Οι στόχοι και οι άξονες του προγράμματος Η στρατηγική για το περιβάλλον αντανακλά το όραμα του Δήμου για μια βιώσιμη ανάπτυξη της Νέας Σμύρνης στην πράξη. Η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος και γενικότερα η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της λειτουργίας μιας πόλης αποτελούν από τους βασικούς τομείς στους οποίους οφείλει να δραστηριοποιείται άμεσα και αποτελεσματικά η τοπική αυτοδιοίκηση. Η τοπικότητα και η ταυτότητα της πόλης παίζουν σημαντικό ρόλο στη βιώσιμη ανάπτυξη, στην εναρμόνιση, και στην ομαλή συνέχεια και την δυναμική της μέσα σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον. Τα χαρακτηριστικά της πόλης διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία των πολιτών και τον τρόπο ζωής τους, με αποτέλεσμα να λειτουργούν ως σημεία αναφοράς. Η αξία του αστικού περιβάλλοντος αποτελεί κοινωνικό αίτημα καθώς το περιβάλλον δεν νοείται μόνο ως φυσικός χώρος, αλλά κυρίως ως οργανική ενότητα που συνδέει τον άνθρωπο με τη φύση και τον πολιτισμό. Σε ένα αμιγώς αστικό περιβάλλον όπως η Νέα Σμύρνη προτεραιότητα δίνεται στο δημόσιο χώρο, την κατοικία και τα κέντρα γειτονιάς, στην προστασία των χώρων κίνησης των πεζών, στους χώρους στάθμευσης, στις ζώνες πρασίνου και γενικότερα τη στροφή προς τις «πράσινες» κοινωνικές και τεχνικές υποδομές όπως η ανακύκλωση και η εξοικονόμηση ενέργειας. Οι κατευθυντήριες αρχές της στρατηγικής του Δήμου για το περιβάλλον είναι τρεις: 1- Βιώσιμη αστική ανάπτυξη 2- Συνετή διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος 3- Βελτίωση ποιότητας ζωής - συνεκτική και φιλική πόλη προς τον πολίτη Με το πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον καθορίζεται ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό πλαίσιο - οδηγός για την οργάνωση και διαχείριση των μελλοντικών δράσεων και έργων που θα ικανοποιούν και εκπληρώνουν το όραμα του Δήμου για μια βιώσιμη Νέα Σμύρνη, καθώς θέτει συγκεκριμένους στόχους, προτεραιότητες, αλληλουχίες ενεργειών και χρονοδιαγράμματα και υποδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθούν. Το πρόγραμμα είναι πενταετές και αφορά την περίοδο 2011-2015. Οι στόχοι και οι δράσεις του προγράμματος θα ενσωματωθούν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου της προσεχής περιόδου. Σημειώνεται ότι κατά τη διαμόρφωση του προγράμματος ελήφθησαν υπόψη οι στόχοι και τα μέτρα της θεματικής περιβάλλον του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου της προηγούμενης περιόδου (2007-2010). Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 13
Οι επιμέρους στρατηγικοί στόχοι που τίθενται είναι οι εξής: Ενεργοποίηση και αναβάθμιση δημόσιου χώρου Βελτίωση της κυκλοφοριακής λειτουργικότητας της πόλης Αναβάθμιση αστικού τοπίου με την αύξηση του πρασίνου και τη βελτίωση των αστικών υποδομών και λειτουργιών Ανάπτυξη και προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό επίπεδο με τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Ενίσχυση δράσεων για μια καθαρή και πράσινη πόλη με εφαρμογή μέτρων για μια βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη και τη στροφή προς «πράσινες» κοινωνικές και τεχνικές υποδομές όπως η βελτιστοποίηση των υπηρεσιών αποκομιδής και διαχείρισης των απορριμμάτων, η ορθολογική χρήση του νερού, κλπ Ανάδειξη της κοινωνικής συνείδησης και ατομικής περιβαλλοντικής ευθύνηςευαισθητοποίηση και ενθάρρυνση της ενεργής συμμετοχής των πολιτών Διαφύλαξη της ταυτότητας και των χαρακτηριστικών της πόλης που την καθιστούν ελκυστική και φιλική προς τον πολίτη Οι παρεμβάσεις που δεν είναι στην αρμοδιότητα του Δήμου και έχουν καθαρά προτρεπτικό χαρακτήρα, αν και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος, καθιστούν τεχνικά δύσκολη την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησής τους. Ο ρόλος των δημοτών στην ανάπτυξη και εφαρμογή του προγράμματος δράσης για την προστασία και αναβάθμιση του περιβάλλοντος στη Νέα Σμύρνη είναι κεντρικός, καθώς αφενός βασικός στόχος του προγράμματος είναι η διαφύλαξη και η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, και αφετέρου μια σειρά από παρεμβάσεις απαιτούν την αποδοχή, αλλά και την ενεργό συμμετοχή των δημοτών ώστε να μπορέσουν να εφαρμοστούν στην πράξη. Για την προώθηση των στρατηγικών στόχων, υιοθετούνται περιβαλλοντικοί άξονες παρέμβασης, με βάση τους οποίους διαρθρώνεται το τοπικό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον. Οι άξονες αυτοί αντιστοιχούν στους θεματικούς τομείς που προσδιορίστηκαν και εξετάστηκαν στη φάση της αποτίμησης της υφιστάμενης περιβαλλοντικής κατάστασης του Δήμου. Οι άξονες παρέμβασης εξειδικεύονται σε ενότητες παρεμβάσεων (ομάδες ομοειδών δράσεων), οι οποίες στη συνέχεια αναλύονται σε στοχευμένες δράσεις έργα. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 14
Άξονας Α: Δομημένο περιβάλλον- χωροταξικά χρήσεις γης Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & Χρήσεις γης Δομημένο περιβάλλον και αστική λειτουργικότητα Άξονας Β: Πράσινο- χώροι αναψυχής Ποιότητα χώρων πρασίνου Αξιοποίηση δημόσιων χώρων και ανάπτυξη πόλων έλξης Άξονας Γ: Κυκλοφοριακά - συγκοινωνιακά Κυκλοφοριακές παρεμβάσεις Στάθμευση Δημοτική συγκοινωνία Άξονας Δ: Ενέργεια κλιματική μεταβολή αέριες εκπομπές Κτίρια Οδικές μεταφορές Φωτισμός δρόμων και πλατειών Άξονας Ε: Διαχείριση νερού Εξοικονόμηση νερού Αξιοποίηση / ανακύκλωση νερού Άξονας ΣΤ: Διαχείριση απορριμμάτων Αξιοποίηση χώρων/ υποδομές περιβάλλοντος Εναλλακτική διαχείριση/ Διαλογή στην πηγή Οργάνωση και βελτίωση υπηρεσιών Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 15
Σημειώνεται ότι οι παρεμβάσεις για τη θεματική «Ποιότητα της ατμόσφαιρας» εντάσσονται στα μέτρα του άξονα παρέμβασης «Ενέργεια Κλιματική μεταβολή Αέριες εκπομπές» και για τη θεματική «Περιβαλλοντικός θόρυβος» με τα μέτρα του άξονα παρέμβασης «Κυκλοφοριακά- Συγκοινωνιακά». Τόσο οι άξονες παρέμβασης όσο και οι δράσεις έχουν υψηλό βαθμό συνέργειας και συμπληρωματικότητας μεταξύ τους. Αυτό σημαίνει ότι η υλοποίηση μιας δράσης δεν συμβάλλει μόνο στην επίτευξη του δικού της στόχου, αλλά ταυτόχρονα συμβάλλει και στην επίτευξη των στόχων άλλων δράσεων. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις σχέσεις άμεσης και έμμεσης συνάφειας μεταξύ των στρατηγικών στόχων του Δήμου για το περιβάλλον και των αξόνων παρέμβασης. Η υλοποίηση κάθε στόχου επιδιώκεται άμεσα από ένα τουλάχιστον άξονα παρέμβασης και έμμεσα από περισσότερους. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 16
Στρατηγικοί στόχοι για το περιβάλλον Άξονας Δομημένο περιβάλλονχωροταξικά χρήσεις γης Πράσινο χώροι αναψυχής Κυκλοφοριακά συγκοινωνιακά Ενότητα παρεμβάσεων Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & Χρήσεις γης Δομημένο περιβάλλον και αστική λειτουργικότητα Ενεργοποίηση και αναβάθμιση δημόσιου χώρου Κυκλοφοριακή λειτουργικότητα Αναβάθμιση αστικού τοπίου Δράσεις για την κλιματική αλλαγή Δράσεις για μια καθαρή και πράσινη πόλη Ανάδειξη κοινωνικής συνείδησης συμμετοχή πολιτών Διαφύλαξη ταυτότητας πόλης Ποιότητα χώρων πρασίνου Αξιοποίηση δημόσιων χώρων και ανάπτυξη πόλων έλξης Αξιοποίηση ιδιωτικών χώρων πρασίνου Κυκλοφοριακές παρεμβάσεις Στάθμευση Δημοτική συγκοινωνία Ενέργεια κλιματική μεταβολή αέριες εκπομπές Κτίρια Οδικές μεταφορές Φωτισμός δρόμων και πλατειών Διαχείριση νερού Εξοικονόμηση νερού Αξιοποίηση / ανακύκλωση νερού Διαχείριση απορριμμάτων Αξιοποίηση χώρων/ υποδομές περιβάλλοντος Εναλλακτική διαχείριση/ Διαλογή στην πηγή Οργάνωση και βελτίωση υπηρεσιών Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 17
4- Οι δράσεις Στο παρόν εδάφιο αναλύονται όλες οι προτεινόμενες παρεμβάσεις του προγράμματος δράσης για το περιβάλλον του Δήμου Νέας Σμύρνης, οργανωμένες ανά άξονα και ενότητα παρέμβασης. Η ανάλυση επιτρέπει στις υπηρεσίες του Δήμου καθώς και όλους τους εμπλεκόμενους στο Δήμο να κατανοήσουν τις δράσεις- έργα και τις ενέργειες που θα λάβουν χώρα και να λειτουργήσουν προς την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Η προσπάθεια για την περιβαλλοντική προστασία και αναβάθμιση της Νέας Σμύρνης προϋποθέτει την ενεργοποίηση όλων των δυνάμεων του Δήμου αλλά και όλων των εμπλεκόμενων φορέων και των δημοτών. Οι αρμοδιότητες και το πεδίο δράσης του Δήμου έχουν περιορισμούς και είναι άμεσα σχετιζόμενες με την ευθύνη υλοποίησης των παρεμβάσεων (πχ. μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό τομέα, κομποστοποίηση στο σπίτι), το βαθμό ανταπόκρισης της τοπικής κοινωνίας (πχ. ποδηλατοδρόμοι), αλλά και με τις δυνατότητες χρηματοδότησης. Για τις δράσεις εκείνες που δεν έχει την ευθύνη υλοποίησης, ο ρόλος του Δήμου θα είναι να κατευθύνει τους δημότες προς αυτή την κατεύθυνση κυρίως με δράσεις ενημέρωσης. Οι υπεύθυνοι για την υλοποίηση των δράσεων του προγράμματος είναι οι εξής: ΟΤΑ ή αλλιώς ο Δήμος Νέας Σμύρνης, ο οποίος έχει το βασικό ρόλο στην υλοποίηση των προτεινόμενων παρεμβάσεων. Παράλληλα θα έχει προτρεπτικό ρόλο σε παρεμβάσεις που δύναται να υλοποιηθούν από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Αυτό μπορεί να γίνει κυρίως μέσω δράσεων ενημέρωσης & διάδοσης των παρεμβάσεων αλλά και μέσω ενεργών πολιτικών όπως π.χ. τα δημοτικά τέλη. Σχολεία (ΣΧΟΛ), όπου σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται οι δράσεις που μπορούν να εφαρμοστούν στα σχολεία. Την ευθύνη και εποπτεία υλοποίησης έχουν οι οικείες Σχολικές Επιτροπές σε συνεργασία με το Δήμο. Ο Δήμος έχει επιπλέον την ευθύνη της κάλυψης των δαπανών. Ιδιωτικές επιχειρήσεις (ΙΔΙΩΤ), όπου σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται ουσιαστικά οι επιχειρήσεις του τριτογενούς τομέα που δραστηριοποιούνται στη Νέα Σμύρνη, όπως για παράδειγμα τράπεζες, εμπορικά καταστήματα, γραφεία κλπ. Νοικοκυριά (ΝΟΙΚ), δηλαδή οι κάτοικοι της Νέας Σμύρνης Στον παρακάτω πίνακα συνοψίζονται οι παρεμβάσεις περιβαλλοντικής προστασίας/ αναβάθμισης ανά άξονα και ενότητα παρέμβασης και υπεύθυνο υλοποίησης. Στη συνέχεια κάθε παρέμβαση παρουσιάζεται αναλυτικά σε μορφή ειδικού πίνακα με περιγραφή του φυσικού αντικειμένου και πληροφορίες σχετικά με τα αναμενόμενα αποτελέσματα, τα οικονομικά στοιχεία, το φορέα υλοποίησης, το αν η δράση είναι συνεχιζόμενη ή νέα, καθώς και τις φάσεις ή ενέργειες υλοποίησης της δράσης. Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 18
ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΡΑΣΗ ΦΟΡΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΞΟΝΑΣ: Α. ΔΟΜΗΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΑ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & Χρήσεις γης Δομημένο περιβάλλον και αστική λειτουργικότητα 1.1 Τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Νέας Σμύρνης ΟΤΑ ΣΧΟΛ ΙΔΙΩΤ ΝΟΙΚ 2.1 Εξυγίανση δρόμων από τη μόνιμη στάθμευση επί των πεζοδρομίων 2.2 Συγκρότηση δικτύων ήπιας κυκλοφορίας και πεζοδρόμων 2.3 Κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων 2.4 Διαμορφώσεις που διευκολύνουν Α.Μ.Ε.Α. 2.5 Διαμόρφωση διαβάσεων πεζών 2.6 Ανανέωση και εμπλουτισμός του αστικού εξοπλισμού 2.7 Διαμόρφωση κατάλληλων θέσεων για την ορθή τοποθέτηση των κάδων απορριμμάτων και ανακύκλωσης 2.8 Διαμόρφωση Ομήρου 2.9 Διαμόρφωση Κοραή 2.10 Διαμόρφωση Μεγάλου Αλεξάνδρου 2.11 Διαμόρφωση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου ΑΞΟΝΑΣ: Β. ΠΡΑΣΙΝΟ ΧΩΡΟΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ Ποιότητα πρασίνου Αξιοποίηση δημόσιων χώρων και ανάπτυξη πόλων έλξης Αξιοποίηση ιδιωτικών χώρων πρασίνου 1.1 Εμπλουτισμός πρασίνου σε πάρκα, πλατείες, πευκώνες, σχολεία και αθλητικά κέντρα 1.2 Οργάνωση και εμπλουτισμός πρασίνου στην παρόδια φύτευση, σε νησίδες πρασίνου και στον άξονα του τραμ 2.1 Συγκρότηση πράσινων διαδρομών 2.2 Αναβάθμιση του ρόλου των ελεύθερων χώρων και αναζήτηση νέων 2.3 Αναβάθμιση των χώρων αθλητισμού, αναψυχής, πολιτισμού και αναζήτηση νέων 3.1 Αξιοποίηση του εσωτερικού χώρου των Οικοδομικών Τετραγώνων αξιολόγηση βιωσιμότητας ΑΞΟΝΑΣ: Γ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ Κυκλοφοριακές παρεμβάσεις 1.1 Εφαρμογή επιλεγμένων μέτρων Κυκλοφοριακής Μελέτης: Βελτίωση κόμβου Βενιζέλου Ομήρου Μονοδρόμηση Κων. Παλαιολόγου Σηματοδότηση συμβολής Ομήρου Κ. Παλαιολόγου Αντιστροφή μονοδρόμησης Μ. Αλεξάνδρου 1.2 Βελτίωση άξονα Αιγαίου Κράτητος Εφέσου 1.3 Βελτίωση στον άξονα Αγίας Σοφίας (βελτίωση διατομής διασταυρώσεων) 1.4 Βελτίωση κόμβου Πλαστήρα Δαβάκη Παλαιολόγου Αγ. Φωτεινής Στάθμευση 2.1 Αξιοποίηση Νέου Χώρου Στάθμευσης στην Πλ. Καρύλλου Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 19
ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΡΑΣΗ ΦΟΡΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 2.2 Μελέτη και εφαρμογή συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης στην κεντρική περιοχή 2.3 Διερεύνηση δυνατότητας δημιουργίας υπόγειων χώρων στάθμευσης περιφερειακά Δημοτική 3.1 Πύκνωση δρομολογίων Δημοτικής Συγκοινωνίας, με Συγκοινωνία στόχο τη μείωση των χρονοαποστάσεων στο μισό 3.2 Συντόμευση διαδρομής προς Σταθμό Μετρό Συγγρού Φιξ αντί Νέου Κόσμου μέσω Λ. Συγγρού. Διερεύνηση δημιουργίας γραμμής προς Σταθμό Δάφνης 3.3 Έρευνα ζήτησης δημοτικής συγκοινωνίας διενέργεια μετρήσεων επιβατικής κίνησης 3.4 Τηλεματικές υπηρεσίες πληροφόρησης πολιτών και παρακολούθησης στόλου δημοτικής συγκοινωνίας ΑΞΟΝΑΣ: Δ. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΕΡΙΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΟΤΑ ΣΧΟΛ ΙΔΙΩΤ ΝΟΙΚ Κτίρια 1.1 Μόνωση οροφής/ εξωτερικών τοίχων Οδικές μεταφορές Φωτισμός δρόμων και πλατειών 1.2 Ταρατσόκηποι 1.3 Αντικατάσταση κουφωμάτων / υαλοστασίων 1.4 Αντικατάσταση παλαιών ενεργοβόρων κλιματιστικών 1.5 Εξωτερική σκίαση 1.6 Αντικατάσταση παλαιών λεβήτων πετρελαίου 1.7 Τακτική συντήρηση λεβήτων κεντρικής θέρμανσης 1.8 Εγκατάσταση συστημάτων αντιστάθμισης 1.9 Ηλιακοί συλλέκτες για θέρμανση χώρου και νερού 1.10 Αύξηση της διείσδυσης φυσικού αερίου 1.11 Εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών αποκλειστικά για θέρμανση νερού 1.12 Φωτοβολταϊκά σε οροφές κτιρίων 1.13 Ενεργειακά αποδοτικές ηλεκτρικές συσκευές 1.14 Αντικατάσταση ενεργοβόρων λαμπτήρων 1.15 Αυτοματισμοί στο φωτισμό 1.16 Μη τεχνικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας Πράσινες προδιαγραφές στην προμήθεια εξοπλισμού 1.17 «Έξυπνα» συστήματα διαχείρισης κτιρίων (BMS) για νέα κτίρια 1.18 Βιοκλιματικά (νέα) κτίρια 1.19 Δράσεις ενημέρωσης δημοτών και επιχειρήσεων 2.1 Ανανέωση στόλου δημοτικών οχημάτων 2.2 Δημιουργία δημοτικού συστήματος ενοικίασης ποδηλάτων 3.1 Αντικατάσταση ενεργοβόρων λαμπτήρων 3.2 Αυτοματισμοί Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 20
ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΡΑΣΗ ΦΟΡΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΞΟΝΑΣ: Ε. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΝΕΡΟΥ Εξοικονόμηση νερού 1.1 Εγκατάσταση υδραυλικού εξοπλισμού εξοικονόμησης νερού 1.2 Εκσυγχρονισμός και αυτοματοποίηση συστήματος άρδευσης 1.3 Εγκατάσταση υδρομετρητών στους χώρους πρασίνου για τον έλεγχο της κατανάλωσης 1.4 Οργάνωση λειτουργίας των γεωτρήσεων για τη βελτιστοποίηση της χρήσης νερού άρδευσης με βάση την κείμενη νομοθεσία 1.5 Ενσωμάτωση στο υφιστάμενο σύστημα μηχανοργάνωσης στοιχείων αναφορικά με τις βλάβες, τις επισκευές και τους ελέγχους συντήρησης 1.6 Επιμόρφωση χρηστών εκστρατεία ενημέρωσης (οδηγός εξοικονόμησης νερού) Αξιοποίηση / 2.1 Αξιοποίηση βρόχινου νερού με την κατασκευή ανακύκλωση υδατοδεξαμενών νερού 2.2 Ανακύκλωση νερού («γκρίζο νερό») για συγκεκριμένες χρήσεις ΑΞΟΝΑΣ: ΣΤ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ Αξιοποίηση χώρων/ υποδομές περιβάλλοντος Εναλλακτική διαχείριση/ Διαλογή στην πηγή 1.1 Διερεύνηση χώρων για τη δημιουργία ειδικών σημείων υποδοχής (green points), διαφορετικών ρευμάτων απορριμμάτων (χαρτί, αλουμίνιο, πλαστικό, κ.λπ) και με το σκεπτικό της ανταποδοτικής ανακύκλωσης 1.2 Εξέταση εφαρμογής νέου συστήματος συλλογής απορριμμάτων που αντικαθιστά μέρος από τους σημερινούς κάδους (πνευματικό σύστημα) 1.3 Θρυμματισμός πράσινων απορριμμάτων μέσω κατάλληλου εξοπλισμού μικρής κλίμακας, με στόχο την αξιοποίηση αυτών ως λίπασμα 1.4 Αναβάθμιση λειτουργίας Σταθμού Αυτοκινήτων Καθαριότητας Δήμου 2.1 Συνεργασία του Δήμου με όλα τα εγκεκριμένα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης για όλες τις ειδικές κατηγορίες αποβλήτων (πλέον των υπαρχόντων συνεργασιών) 2.2 Εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων προώθησης της διαλογής στην πηγή και κομποστοποίησης στο σπίτι. Οικιακή κομποστοποίηση (εκστρατείες ενημέρωσης, επιδότηση κάδων) Επιβράβευση κατοίκων στην μείωση απορριμμάτων / ανακύκλωση (σύστημα μειωμένων τελών) 2.3 Ανάπτυξη συνεργασιών με εταιρίες και εμπορικά καταστήματα, διανομή οδηγών καλής πρακτικής σε επιχειρήσεις με παρόμοια δραστηριότητα, προώθηση συστήματος διαφορετικών κάδων συλλογής Προώθηση προγράμματος διαλογής στην πηγή σε εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, καφέ και γενικότερα καταστήματα εστίασης για τη συλλογή: o των γυάλινων συσκευασιών και μπουκαλιών o των χάρτινων συσκευασιών και χαρτονιού ΟΤΑ ΣΧΟΛ ΙΔΙΩΤ ΝΟΙΚ Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 21
ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΡΑΣΗ ΦΟΡΕΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Οργάνωση και βελτίωση υπηρεσιών 3.1 Εφαρμογή συστημάτων GIS για τη βελτιστοποίηση του συστήματος συλλογής μεταφοράς: καλύτερη οργάνωση και λειτουργία του συστήματος κάδων απορριμμάτων 3.2 Δημιουργία ειδικού Γραφείου Μείωσης Απορριμμάτων και Ανακύκλωσης για το σχεδιασμό, παρακολούθηση και βελτίωση των σχετικών προγραμμάτων και εφαρμοζόμενων μέτρων προστασίας τους περιβάλλοντος 3.3 Ανάπτυξη και εφαρμογή συστήματος ηλεκτρονικής πληροφόρησης των πολιτών μέσω Ιστοσελίδας για το περιβάλλον, την καθαριότητα και την ανακύκλωση 3.4 Ανανέωση του υφιστάμενου κανονισμού καθαριότητας του Δ. Νέας Σμύρνης και προσαρμογή του στις εξελίξεις του τομέα των στερεών απορριμμάτων ΟΤΑ ΣΧΟΛ ΙΔΙΩΤ ΝΟΙΚ Τοπικό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 22