ιοίκηση 5,6 % Η ΕΕ ως παγκόσµιος παράγων 6,4 % Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη 1,4 % Φυσικοί πόροι: αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον και αλιεία 10,7 % Βιώσιµη ανάπτυξη 46,8 % Φυσικοί πόροι: δαπάνες που συνδέονται µε την αγορά και άµεσες ενισχύσεις 29,1 % Προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2013: Επενδύοντας στην ανάπτυξη και την απασχόληση Έκδοση τσέπης
Η Άμεση Ευρώπη είναι μια υπηρεσία που σας βοηθά να βρείτε απαντήσεις στα ερωτήματά σας για την Ευρωπαϊκή Ένωση Αριθμός δωρεάν τηλεφωνικής κλήσης (*): 00 800 6 7 8 9 10 11 (*) Ορισμένες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δεν επιτρέπουν την πρόσβαση στους αριθμούς 00 800 ή μπορεί να χρεώνουν την κλήση. Φωτογραφίες: Photodisc/Getty Image, σ. 2 Ευρωπαϊκή Ένωση, σ. 3 και 9 Phovoir, σ. 4 Digital Vision/Getty Image, σ. 5 MEV Verlag GmbH, σ. 6 [2013] Jupiterimages Corporation, σ. 7 GlowImages, σ. 11 και 12. Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το διαδίκτυο (http://europa.eu). Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2013 ISBN 978-92-79-26434-4 doi:10.2761/31688 Ευρωπαϊκή Ένωση, 2013 Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής. Printed in Luxembourg Τυπωμενο σε χαρτι λευκασμενο χωρις στοιχειακο χλωριο (TFC)
Πρόλογος Η παρούσα έκδοση τσέπης παρέχει μια γενική εικόνα του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2013 που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2012. Τα αριθμητικά στοιχεία παρουσιάζονται σύμφωνα με τις διάφορες κατηγορίες δαπανών (τους λεγόμενους τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2007-2013), σε συνδυασμό με σχετικά παραδείγματα για τον τρόπο που δαπανώνται οι πόροι. Αυτό θα βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει τον ρόλο των διαφόρων προγραμμάτων της ΕΕ και τις επιπτώσεις τους στην καθημερινή ζωή των πολιτών της ΕΕ και πολλών άλλων χωρών εκτός της ΕΕ. Παρά το σχετικά μικρό μέγεθός του, δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει μόλις το 1 % του πλούτου της Ένωσης, ο προϋπολογισμός της ΕΕ αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Σχεδόν όλοι οι πολίτες της ΕΕ, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αντλούν οφέλη από τον προϋπολογισμό της, σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο: Erasmus, κινητικότητα των φοιτητών, ασφαλέστερα προϊόντα, νέοι και καλύτεροι δρόμοι, καθαρό περιβάλλον, ασφάλεια των συνόρων της ΕΕ είναι μερικά μόνο παραδείγματα που δείχνουν τη συμβολή του προϋπολογισμού της ΕΕ στην επίτευξη αυτών των στόχων. Το 2013 ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα επικεντρωθεί σε δύο βασικές προτεραιότητες: την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, οι οποίες μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω επενδύσεων στη μελλοντική ανάπτυξη, παράλληλα με τη δημοσιονομική εξυγίανση. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ συμπληρώνει τις εθνικές προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή, με τη διενέργεια επενδύσεων στους τομείς προτεραιότητας που καθορίζονται στη στρατηγική «Ευρώπη 2020», η οποία εγκρίθηκε από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Ο προϋπολογισμός του 2013 της ΕΕ λαμβάνει υπόψη τη δυσχερή οικονομική συγκυρία και την πίεση που ασκείται στους εθνικούς προϋπολογισμούς. Οι μελλοντικές δαπάνες παγώνουν και δίνεται μεγάλη έμφαση στην εξοικονόμηση πόρων και στη σχέση κόστους αποτελεσματικότητας. Δεδομένου ότι το 2013 είναι το τελευταίο έτος του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, ο προϋπολογισμός έπρεπε να συμπεριλάβει τις πληρωμές για τα προγράμματα που πρόκειται να ολοκληρωθούν. Οι πληρωμές αυτές έχουν καθοριστική σημασία για πολλά κράτη μέλη, δεδομένου ότι καλύπτουν βασικά έργα υποδομής. Για να αναδειχθεί ο προορατικός χαρακτήρας του προϋπολογισμού της ΕΕ, μέρος της παρούσας δημοσίευσης είναι αφιερωμένο στη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Εν συνεχεία, περιγράφονται με περισσότερες λεπτομέρειες οι κυριότερες κατηγορίες δαπανών, καθώς και οι πηγές του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η αναφορά στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο είναι καθοριστική για τη συσχέτιση του μακροπρόθεσμου δημοσιονομικού προγραμματισμού με τους ετήσιους προϋπολογισμούς. Μια σελίδα αφιερωμένη στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες παρέχει βασικές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ. Το σχέδιο που παρουσιάζεται στο τέλος του παρόντος τεύχους παρέχει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο δαπανώνται τα χρήματα της ΕΕ. Τα ποσά που αναφέρονται στην παρούσα έκδοση αντιπροσωπεύουν προβλέψεις δαπανών για τις πολιτικές της ΕΕ και εκφράζονται σε πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων, που αποτελούν νομικές δεσμεύσεις για την παροχή χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται ορισμένοι όροι. Μόνο τότε μπορούν να πραγματοποιηθούν οι πληρωμές ως χρηματικές καταθέσεις ή τραπεζικές μεταφορές προς τους δικαιούχους. 1
Προϋπολογισμός του 2013: στην υπηρεσία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» Η «Ευρώπη 2020» είναι η κινητήρια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία εστιάζεται στην επαναφορά της οικονομίας της Ευρώπης σε αναπτυξιακή πορεία. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, ο προϋπολογισμός της ΕΕ επιδιώκει μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη με επτά εμβληματικές πρωτοβουλίες (μηχανισμούς) που καλύπτουν τους κυριότερους τομείς. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση, το προσεχές πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020 θα επιτρέψει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» σε όλο το εύρος του προϋπολογισμού της ΕΕ. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2013 αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα στην πορεία για την επίτευξη αυτών των στόχων. Το 2013 ποσό ύψους 64,5 δισεκατ. ευρώ συνδέεται άμεσα με τις εμβληματικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ήτοι αύξηση 2,7 % σε σχέση με το 2012. Η συνολική συνεισφορά στις εμβληματικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι υψηλότερη από αυτό το ποσό, δεδομένου ότι τα σχέδια της πολιτικής περιφερειακής και αγροτικής ανάπτυξης και των διευρωπαϊκών δικτύων (ΔΕΔ), πέραν της χρηματοδότησής τους από την ΕΕ, συγχρηματοδοτούνται από τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και/ή ιδιωτικούς φορείς. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: http://ec.europa.eu/europe2020/ 2
1. Βιώσιμη ανάπτυξη Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση Η δράση «Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση» είναι η βασική συνισταμένη των προσπαθειών που καταβάλλονται για τη μετατροπή της ΕΕ σε έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομία, που θα είναι σε θέση να εξασφαλίζει υψηλά επίπεδα απασχόλησης, παραγωγικότητας και κοινωνικής συνοχής. Διατέθηκαν 16 δισεκατ. ευρώ στο πλαίσιο αυτού του τομέα του προϋπολογισμού, ο οποίος περιλαμβάνει σημαντικά προγράμματα, όπως το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (ΠΠ7), το πρόγραμμα για τη διά βίου μάθηση, το πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (ΠΑΚ), και τα διευρωπαϊκά δίκτυα (ΔΕΔ). Άλλες ενέργειες αφορούν την εσωτερική αγορά, τις στατιστικές, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την εποπτεία, τη φορολογία, την τελωνειακή ένωση και την καταπολέμηση της απάτης. Συνοχή για την ανάπτυξη και την απασχόληση Τα διαρθρωτικά ταμεία, δηλαδή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), καθώς και το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ) συμβάλλουν ώστε η «Συνοχή για τη ανάπτυξη και την απασχόληση» να καταστεί πραγματικότητα στην Ευρώπη. Στα διαρθρωτικά ταμεία θα διατεθούν 42,1 δισεκατ. ευρώ το 2013, ενώ τα έργα του Ταμείου Συνοχής έχουν προϋπολογισμό ύψους 12,4 δισεκατ. ευρώ. Μετά από απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, πόροι που δεν έχουν διατεθεί στο πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων μπορούν να χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη για την ενίσχυση των προσπαθειών τους όσον αφορά την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ). Γνωρίζατε ότι αυτά τα ταμεία συμβάλλουν στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής μεταξύ των περιφερειών και των κρατών μελών της ΕΕ, όπως και στη στήριξη της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης; Ενθαρρύνουν επίσης τη διασυνοριακή, τη διακρατική και τη διαπεριφερειακή συνεργασία. Για παράδειγμα, το ΕΚΤ υποστηρίζει τις ευκαιρίες απασχόλησης δίνοντας έμφαση στην κινητικότητα των εργαζομένων και στην προσαρμογή τους στις βιομηχανικές μεταβολές. 3
2. Διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων Το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής επικράτειας καλύπτεται από γεωργικές γαίες και δάση. Η γεωργία συνεισφέρει στη χρηστή οικονομική τους διαχείριση. Η βιώσιμη χρήση των γαιών και των δασών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση των αγροτικών οικονομιών, του τοπίου και του περιβάλλοντος. Επίσης, είναι βασική προϋπόθεση για τον τουρισμό, που αποτελεί σημαντική οικονομική δραστηριότητα στις αγροτικές περιοχές. Σε σύγκριση με το 2012, ο προϋπολογισμός που χορηγείται στο πλαίσιο αυτού του τομέα αυξήθηκε κατά 332 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό διατιθέμενο κονδύλιο να φθάνει τα 60,3 δισεκατ. ευρώ το 2013. Το ποσό αυτό καλύπτει τις δαπάνες που συνδέονται με την αγορά και τις άμεσες ενισχύσεις, τη στήριξη για την αγροτική ανάπτυξη, την αλιεία και τις θαλάσσιες υποθέσεις, το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, καθώς και άλλες δράσεις και προγράμματα. Η δράση για το κλίμα αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρωτοπορία όσον αφορά δράσεις που αποσκοπούν στη διάσωση του πλανήτη μας. Ένα σχετικό παράδειγμα είναι το πρόγραμμα LIFE +, για το οποίο διατέθηκε προϋπολογισμός 366,6 εκατ. ευρώ για το 2013. Το ποσό αυτό θα στηρίξει μέτρα που συνδέονται με την αποδοτικότητα των πόρων. Στόχος είναι η ενίσχυση της προστασίας της φύσης και της βιοποικιλότητας, η μείωση της παραγωγής αποβλήτων και των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, η ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών και η βελτίωση της διαχείρισης της ποιότητας του αέρα. Γνωρίζατε ότι για το 2013 η ΕΕ διαθέτει 1,3 δισεκατ. ευρώ για την ευρωπαϊκή έρευνα στη βιομηχανία τροφίμων, τη γεωργία, την αλιεία, τη βιοτεχνολογία, τις νανοεπιστήμες, τις νανοτεχνολογίες, σε υλικά και νέες τεχνολογίες παραγωγής; 4
3. Ενίσχυση της ΕΕ ως χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης Ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη Η ΕΕ θα διαθέσει 1,4 δισεκατ. ευρώ για την υποστήριξη δραστηριοτήτων και σχεδίων στους ακόλουθους τομείς: αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη, ασφάλεια και προστασία των ελευθεριών. Η ΕΕ διέθεσε προϋπολογισμό ύψους 53,7 εκατ. ευρώ στον τομέα της πρόληψης και της καταπολέμησης της εγκληματικότητας, με σκοπό την επιβολή του νόμου, τη διασυνοριακή συνεργασία, την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου, καθώς και την προστασία των μαρτύρων και των θυμάτων. Γνωρίζατε ότι έχει διατεθεί προϋπολογισμός ύψους 36,7 εκατ. ευρώ για τις δαπάνες έναρξης λειτουργίας του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν (SIS II), το οποίο έχει προγραμματιστεί για το πρώτο εξάμηνο του 2013; Ιθαγένεια Ο προϋπολογισμός της ΕΕ συνεισφέρει σε πολυάριθμες εμβληματικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μεταξύ των οποίων στις πρωτοβουλίες «Νεολαία σε κίνηση», «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας», «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας» και «Ένωση καινοτομίας». Ειδικότερα, ποσό ύψους 707,1 εκατ. ευρώ θα καλύψει προγράμματα που βρίσκονται στο επίκεντρο του προβληματισμού των ευρωπαίων πολιτών: πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, προαγωγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού και της πολυμορφίας, πολιτική προστασία, επικοινωνία με τους πολίτες, MEDIA 2007 και άλλες δράσεις και προγράμματα. Γνωρίζατε ότι το 2013 είναι το ευρωπαϊκό έτος των πολιτών; Θα προωθηθούν δραστηριότητες που δίνουν έμφαση στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής, προκειμένου να ενισχυθεί το αίσθημα ένταξης των λαών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 5
4. Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων Για την προώθηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στις γειτονικές περιοχές της, η ΕΕ χρηματοδοτεί ορισμένες δραστηριότητες εκτός των συνόρων της. Επίσης διοργανώνει αποστολές διαχείρισης κρίσεων και διατήρησης της ειρήνης σε πολλά μέρη του κόσμου. Παραδείγματος χάρη, το 2013, ποσό 9,6 δισεκατ. ευρώ θα διατεθεί για τη χρηματοδότηση του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ), του ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και εταιρικής σχέσης (ΕΜΓΕΣ) και του μηχανισμού αναπτυξιακής συνεργασίας (ΜΑΣ). Γνωρίζατε ότι το πρόγραμμα Spring (Στήριξη εταιρικής σχέσης για τη μεταρρύθμιση και την ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς) στηρίζει τις χώρες της Αραβικής Άνοιξης που επιδεικνύουν πραγματική προσήλωση στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις; Η Επιτροπή συνεχίζει να αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή των αρχών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στο πλαίσιο της Διακήρυξης του Παρισιού του 2005 για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην παροχή βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να καταρτίσουν στρατηγικές για τη μείωση της φτώχειας, με τη βελτίωση των θεσμών τους και την αντιμετώπιση της διαφθοράς, με την ευθυγράμμιση των άλλων χορηγών στην επίτευξη αυτών των στόχων, την εναρμόνιση και την απλούστευση των διαδικασιών που ακολουθούν οι χορηγοί βοήθειας, παρέχοντας ιδιαίτερη έμφαση στη μέτρηση των αποτελεσμάτων και τη βελτίωση της λογοδοσίας των χορηγών βοήθειας και των χωρών εταίρων. 6
5. Διοίκηση Για το 2013 οι συνολικές δαπάνες για τη διοίκηση όλων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 8,4 δισεκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε ποσοστό μόλις 6 % του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ, ενώ το υπόλοιπο 94 % διατίθεται για τους πολίτες, τους σπουδαστές, τις ΜΚΟ, τις περιφερειακές και τοπικές αρχές στα κράτη μέλη της ΕΕ και σε άλλες χώρες. Στο σημερινό πλαίσιο, με τις απαιτήσεις για αυστηρές περικοπές και τη μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα που επιβάλλονται στις περισσότερες δημόσιες διοικήσεις, η Επιτροπή τηρεί με απόλυτη υπευθυνότητα τις κατευθύνσεις αυτές στις μεθόδους διαχείρισής της. Το 2013 ο προϋπολογισμός της ΕΕ περιλαμβάνει μια μείωση του αριθμού του προσωπικού της τάξης του 1 %, περικοπή που εντάσσεται στην προσπάθεια της Επιτροπής για μείωση του προσωπικού κατά 5 % σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ σε διάστημα πέντε ετών, με την επιφύλαξη των αιτημάτων για συμπληρωματικό προσωπικό περιορισμένης έκτασης προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες στο πλαίσιο της αναμενόμενης προσχώρησης της Κροατίας στην ΕΕ από την 1η Ιουλίου 2013. Όλες οι νέες δραστηριότητες που δεν συνδέονται με τη διεύρυνση θα καλυφθούν μέσω προσπαθειών βελτίωσης της αποδοτικότητας και ανακατανομής. Γνωρίζατε ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα εξοικονομούν πόρους στους ακόλουθους τομείς: συνεδριάσεις, επιτροπές και διασκέψεις, δαπάνες αποστολών και εκπροσώπησης, μελέτες, κοινωνικές δαπάνες, εξωτερικές γλωσσικές υπηρεσίες, γενικός εξοπλισμός, κατάρτιση, απόκτηση πληροφοριών, δημοσιεύσεις και κινητικότητα; 7
Προέλευση των πόρων Ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρηματοδοτείται από ιδίους πόρους τελωνειακοί δασμοί, πόροι που βασίζονται στον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), καθώς και το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα (ΑΕΕ) και λοιπά έσοδα. Τελωνειακοί δασµοί και εισφορές στον τοµέα της ζάχαρης 14,1 % Πόροι βασιζόµενοι στον ΦΠΑ 11,3 % Λοιπά έσοδα 1,2 % Ίδιος πόρος βασιζόµενος στο ΑΕΕ 73,4 % Κατά την έγκριση του ετήσιου προϋπολογισμού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το σύνολο των εσόδων πρέπει να ισούται με το σύνολο των δαπανών. Το συνολικό ποσό που απαιτείται για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού προκύπτει αυτόματα από το επίπεδο των συνολικών δαπανών. Στην πράξη, ωστόσο, τα πραγματικά έσοδα και οι δαπάνες συχνά διαφέρουν από τις εκτιμήσεις αυτές. Γενικά, υπάρχει πλεόνασμα, το οποίο χρησιμοποιείται για τη μείωση των συνεισφορών των κρατών μελών στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Τα έσοδα, πλην των ιδίων πόρων, περιλαμβάνουν: φόρους και άλλες επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στις αμοιβές του προσωπικού της ΕΕ, τραπεζικούς τόκους, συνεισφορές από τρίτες χώρες σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ (π.χ. έρευνα), επιστροφές αχρησιμοποίητων χρηματοδοτικών συνδρομών της ΕΕ, τόκους υπερημερίας και πρόστιμα, το πλεόνασμα από το προηγούμενο οικονομικό έτος. 8
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ στη χώρα σας Ο ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕ εστιάζεται στις ανάγκες των ευρωπαίων πολιτών στο σύνολό τους. Όλοι αποκομίζουμε οφέλη από αυτή τη συγκέντρωση πόρων σε τομείς που προσφέρονται για συνεργασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί σχέδια σε ευρύτατο φάσμα τομέων, από την έρευνα και την ανάπτυξη έως το περιβάλλον και την ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς και σε πολλούς άλλους τομείς. Η χρηματοδοτική στήριξη παρέχεται μέσω επιχορηγήσεων σε δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς (σε εξαιρετικές περιπτώσεις και σε άτομα) για την υλοποίηση των σχεδίων. Για να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει τέτοιες δραστηριότητες που αυξάνουν την ευημερία, όλα τα κράτη μέλη συμβάλλουν στον κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ. Οι πόροι που συγκεντρώνονται διατίθενται στη συνέχεια σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, χάρη στον ενισχυμένο συντονισμό και τη στενή συνεργασία των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ Ελλάδα: «Πνοή ζωής για τη λίμνη Κάρλα»: πρόκειται για ένα έργο που συμβάλλει στην ανάπτυξη ενός υγροτόπου, με την κατασκευή ταμιευτήρων και συστημάτων συλλεκτήρων. http://goo.gl/gvkyy Κύπρος: «Κάντε κλικ εδώ για το ηλεκτρονικό πανεπιστήμιο (e university)»: το έργο δίνει τη δυνατότητα στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου να δημιουργήσει τμήμα εκπαίδευσης εξ αποστάσεως. http://goo.gl/xopss 9
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2013 σε αριθμητικά στοιχεία Εκτιμήσεις δαπανών για τις πολιτικές της ΕΕ σε πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων 10 Προϋπολογισμός 2013 (σε δισεκατ. ευρώ) Μεταβολή σε σχέση με το 2012 Βιώσιμη ανάπτυξη 70,6 3,7 % Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση, μεταξύ των οποίων: 16,1 4,8 % Έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας 10,9 6,4 % Διά βίου μάθηση και Erasmus Mundus 1,3 2,0 % Έργα ΔΕΔ 1,4 6,3 % Πρόγραμμα πλαίσιο για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία 0,7 9,6 % Ατζέντα κοινωνικής πολιτικής 0,2 1,6 % Συνοχή για την ανάπτυξη και την απασχόληση, μεταξύ των οποίων: 54,5 3,3 % Διαρθρωτικά ταμεία 42,1 2,9 % Ταμείο Συνοχής 12,4 4,8 % Διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων 60,1 0,5 % Δαπάνες σχετικές με την αγορά και άμεσες πληρωμές, μεταξύ των οποίων: 44,0 0,1 % Γεωργικές αγορές 43,7 0,1 % Αλιευτικές αγορές 0,03 10,7 % Υγεία των ζώων και των φυτών 0,3 1,6 % Αγροτική ανάπτυξη 14,8 1,4 % Αλιεία 0,9 4,6 % Περιβάλλον και κλιματική αλλαγή 0,4 3,3 % Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον και αλιεία 16,1 1,6 % Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη ( 1 ) 2,1 2,0 % Ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη 1,4 2,3 % Ιθαγένεια, μεταξύ των οποίων: 0,7 1,4 % Δημόσια υγεία και προστασία των καταναλωτών 0,1 1,8 % Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων, και ιδίως ( 2 ): 9,6 1,9 % Μηχανισμός προενταξιακής βοήθειας 1,9 0,1 % Ευρωπαϊκός μηχανισμός γειτονίας και εταιρικής σχέσης 2,5 6,3 % Μηχανισμός αναπτυξιακής συνεργασίας 2,6 2,2 % Ανθρωπιστική βοήθεια 0,9 1,9 % Δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα 0,2 0,5 % Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας 0,4 9,2 % Μηχανισμός σταθερότητας 0,3 5,2 % Διοίκηση, και ιδίως: 8,4 1,8 % Ευρωπαϊκή Επιτροπή 3,3 0,3 % Άλλα όργανα 3,5 1,8 % Σύνολο 150,9 2,1 % ( 1 ) Εξαιρουμένου του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ( 2 ) Συμπεριλαμβανομένου του αποθεματικού επείγουσας βοήθειας.
Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) είναι μια δομή για τον πολυετή προγραμματισμό, μέσω της οποίας οι προτεραιότητες της ενωσιακής πολιτικής διατυπώνονται σε δημοσιονομικούς όρους για μια περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών. Καθορίζει τα μέγιστα ετήσια ποσά για ευρείες κατηγορίες δαπανών που ονομάζονται τομείς. Η ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού πρέπει να τηρεί αυτά τα ανώτατα όρια. Το ΠΔΠ εξασφαλίζει δημοσιονομική πειθαρχία και προβλεψιμότητα των δαπανών της ΕΕ. Το τρέχον δημοσιονομικό πλαίσιο καλύπτει την επταετή περίοδο 2007-2013. Το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο αρχίζει το 2014 και έχει προγραμματιστεί για περίοδο επτά ετών. Σκοπός του είναι επίσης να ανταποκριθεί στις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Με υψηλή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο θα είναι ένα φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό εργαλείο μακροοικονομικής σταθεροποίησης και αλληλεγγύης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απλούστερο, περισσότερο ευέλικτο και διαφανές, αυτό το μακροπρόθεσμο χρηματοδοτικό πλαίσιο θα ανταποκρίνεται στις νέες πολιτικές προτεραιότητες και θα παράγει αποτελέσματα μέσω διαφόρων καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο μπορείτε να επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο: http://ec.europa.eu/budget/mff 11
Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» Η Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ) έχει προταθεί από την Επιτροπή για το επόμενο ΠΔΠ ως ένα νέο μέσο για τη βελτίωση των ευρωπαϊκών μεταφορών, της ενέργειας και των ψηφιακών δικτύων και την καλύτερη σύνδεση των πολιτών στην Ευρώπη. 12
Νέος δημοσιονομικός κανονισμός: ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις της ΕΕ Ο δημοσιονομικός κανονισμός είναι το βασικό έγγραφο που περιέχει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Καθορίζει τις αρχές του προϋπολογισμού της ΕΕ και τον τρόπο με τον οποίο δαπανάται ο προϋπολογισμός της ΕΕ. Ο προσφάτως εγκριθείς κανονισμός, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου του 2013, επιτρέπει στους δικαιούχους χρηματοδότησης της ΕΕ επιχειρήσεις, ΜΚΟ, ερευνητές, φοιτητές, δήμους, κοινότητες και λοιπούς να εφαρμόζουν ευκολότερους και σαφείς κανόνες και απλές διαδικασίες. Τι νεότερο υπάρχει; 1. Ειδικές βελτιώσεις που επικεντρώνονται περισσότερο στα αποτελέσματα: καμία υποχρέωση για άνοιγμα χωριστών τραπεζικών λογαριασμών, επιτάχυνση των πληρωμών στους δικαιούχους (30, 60 και 90 ημέρες ανάλογα με την πολυπλοκότητα των παραδοτέων), ευκολότερες διαδικασίες (χρησιμοποιώντας κατ αποκοπήν ποσά ή ενιαίους συντελεστές) για μικρότερα ποσά, μείωση της γραφειοκρατίας. 2. Ενισχυμένη λογοδοσία: οι νέοι κανόνες θα αυξήσουν την υποχρέωση λογοδοσίας των κρατών μελών, ιδίως στον τομέα της περιφερειακής πολιτικής, οι εθνικές αρχές θα πρέπει να υπογράφουν και να υποβάλλουν ετήσιες δηλώσεις που θα πιστοποιούν ότι οι πόροι της ΕΕ έχουν χρησιμοποιηθεί σωστά. 3. Ενίσχυση του ελέγχου: όταν παρατηρούνται παρατυπίες, θα ενεργοποιούνται μηχανισμοί για δημοσιονομικές διορθώσεις και η Επιτροπή θα δημοσιεύει τις αποφάσεις για την επιβολή κυρώσεων για κατάχρηση των κονδυλίων της ΕΕ. 4. Ευελιξία: διάφορα χρηματοδοτικά μέσα δάνεια, ίδια κεφάλαια ή εγγυήσεις θα χρησιμοποιούνται για τον πολλαπλασιασμό της δημοσιονομικής επίπτωσης των κονδυλίων της ΕΕ, θα δημιουργηθούν νέες δυνατότητες για τις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). 5. Συγκέντρωση πόρων: η ΕΕ θα είναι σε θέση να δημιουργεί καταπιστευματικά ταμεία στα οποία θα συγκεντρώνονται από κοινού οι ίδιοι πόροι της και οι πόροι των κρατών μελών και άλλων χορηγών για τον καλύτερο συντονισμό και την παροχή εξωτερικής βοήθειας και τη καλύτερη προβολή της. 13
Ημερολόγιο 2013 Ιανουάριος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Μάρτιος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Μάιος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Ιούλιος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Σεπτέμβριος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Νοέμβριος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Φεβρουάριος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Απρίλιος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Ιούνιος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Αύγουστος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Οκτώβριος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Δεκέμβριος Δευτ. Τρ. Τετ. Πέμ. Παρ. Σάββ. Κυρ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
KV-30-12-856-EL-C Περισσότερες πληροφορίες για τον δημοσιονομικό προγραμματισμό και τον προϋπολογισμό της ΕΕ υπάρχουν στον δικτυακό τόπο μας που ενημερώνεται τακτικά: http://ec.europa.eu/budget Εάν επιθυμείτε να ενημερώνεστε σχετικά με τις εκδόσεις μας και να λαμβάνετε τα τελευταία νέα, μπορείτε να εγγραφείτε με ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση: BUDG budget inbox@ec.europa.eu Ακολουθήστε μας στο: Facebook: https://www.facebook.com/eubudget Twitter: https://twitter.com/eu_budget/