A) ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ (CURRENCIES PANDECT)

A) ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ (CURRENCIES PANDECT) Η ιστορία των νομισμάτων μας διδάσκει ότι στην αρχική φάση, μετά δηλαδή τη μετάβαση από τον αντιπραγματισμό στην καθιέρωση κοινού μέτρου αξιών, κάθε κράτος, πόλη κράτος ή περιοχή είχε το δικό της νόμισμα. Η καθιέρωση ευρύτερα αποδεκτών νομισμάτων άρχισε με το Ρωμαϊκό δηνάριο τον 3 ο μ.χ αιώνα, συνεχίσθηκε με το αργυρό ντενιέρ των Φράγκων τον 8 ο μ.χ αιώνα και ακολούθησε η προσπάθεια για την καθιέρωση ομάδας κοινών νομισμάτων τον 19 ο αιώνα μ.χ από την Ιταλική Νομισματική Ένωση, τη Λατινική Νομισματική Ένωση, τη Σκανδιναβική Νομισματική Ένωση και τον 20ό αιώνα από τη Νομισματική Ένωση Βελγίου Λουξεμβούργου και τη Μπενελούξ. Οι πρώην αποικιακές δυνάμεις είχαν επιβάλει το νόμισμά τους στις αποικίες τους, οι οποίες μετά την απόκτηση της ανεξαρτησίας τους ή συνέχισαν να χρησιμοποιούν το νόμισμα αυτό ή εισήγαγαν δικό τους νόμισμα με στενή όμως πρόσδεση με το νόμισμα της αποικιακής δύναμης. Αξιοσημείωτη είναι η εξέλιξη στις πρώην Γαλλικές αποικίες της Αφρικής και του Ειρηνικού Ωκεανού όπου επιζούν μέχρι σήμερα νομισματικές ζώνες με κοινό νόμισμα το φράγκο. Εκτός από τη Βρετανική Κοινοπολιτεία, σημαντικές προσπάθειες για την υιοθέτηση ενιαίου νομίσματος έχουν γίνει στην κεντρική και τη νότια Αμερική και τη Νοτιανατολική Ασία όπου υφίστανται ζώνες νομισματικής συνεργασίας χωρίς όμως να έχει επιτευχθεί ακόμα η καθιέρωση ενιαίου νομίσματος. Εξαίρεση αποτελεί η ζώνη της Ανατολικής Καραϊβικής με κοινό νόμισμα το δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής. Η μόνη επιτυχής μαζική προσπάθεια που ευοδώθηκε την 1.1.1999 ήταν η εισαγωγή του ευρώ με λογιστική μορφή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ολοκληρώθηκε την 1.1.2002 όταν κυκλοφόρησαν τα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ στις 12 χώρες που υιοθέτησαν αρχικά το ενιαίο νόμισμα. Στη συνέχεια, από 1.1.2007 η Σλοβενία και από 1.1.2008 η Κύπρος και η Μάλτα εισήλθαν σtη ζώνη του ευρώ. Γενικότερα, διακρίνουμε τις εξής περιπτώσεις: νομίσματα κρατών στο έδαφος των οποίων έχουν αποκλειστικά νόμιμη ισχύ (legal tender status). Είναι η κλασσική και πιο συνηθισμένη περίπτωση. ενιαίο νόμισμα που υιοθετούν κράτη που μετέχουν προαιρετικά σε μία νομισματική ένωση όπως είναι: Α) η ζώνη του ευρώ που αποτελείται από 15 κράτη: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πορτογαλία, Σλοβενία και Φινλανδία. Β) οι ζώνες του πρώην Γαλλικού φράγκου δηλαδή: Βα) CFA (Communauté financière d Afrique) που εκδίδει η κεντρική τράπεζα BCEAO (Banque centrale des Ėtats de l Afrique de l Ouest). Είναι η χρηματοπιστωτική κοινότητα της Δυτικής Αφρικής που έχει σαν ενιαία κεντρική τράπεζα την Κεντρική Τράπεζα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (BCEAO) και ενιαίο νόμισμα το CFA BCEAO. Μετέχουν το Μπενίν, η Μπουρκίνα Φάσο, η Ακτή Ελεφαντόδοντος, η Γουϊνέα Μπισσάου, ο Νίγηρας, η Σενεγάλη και το Τόγκο. Ββ) CFA (Communauté financière d Afrique) που εκδίδει η κεντρική τράπεζα BEAC (Banque des Ėtats de l Afrique centrale). Είναι η χρηματοπιστωτική κοινότητα της Κεντρικής Αφρικής που έχει σαν ενιαία κεντρική τράπεζα την Τράπεζα των Κρατών της Κεντρικής Αφρικής (BEAC) και ενιαίο νόμισμα το CFA BEAC. Μετέχουν το Καμερούν, η Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής, το Κονγκό, η Γκαμπόν, η Ισημερινή Γουϊνέα και το Τσαντ. Βγ) οι Κομόρες που έχουν σαν νόμισμα το φράγκο Κομόρες. Βδ) CFP (Communauté française du pacifique) δηλαδή η Γαλλική κοινότητα του Ειρηνικού που έχει σαν κοινό νόμισμα το CFPF (Comptoirs Français du Pacifique Francs). Μετέχουν η Βάλλις και Φουτούνα, η Νέα Καληδονία και η Γαλλική Πολυνησία. Οι 3 αυτές ζώνες συν οι Καμόρες είχαν συνδέσει τα 4 ανωτέρω νομίσματα με το Γαλλικό φράγκο και μετά την εισαγωγή του ευρώ έχουν συνδεθεί με το ευρώ τη διακύμανση του οποίου ακολουθούν.

Γ) η ζώνη της Ανατολικής Καραϊβικής που έχει σαν κοινή κεντρική τράπεζα την Αρχή του Νομίσματος της Ανατολικής Καραϊβικής (East Caribbean Currency Authority) και κοινό νόμισμα το δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής (East Caribbean Dollar). Μετέχουν ο Aγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, η Ανγκουίλα, η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, η Γρενάδα, η Δομινίκα, το Μοντσερράτ και η Σάντα Λουσία. κράτη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ σαν εθνικό νόμισμα μετά από συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση όπως ο Άγιος Μαρίνος, το Βατικανό και το Πριγκιπάτο του Μονακό ενώ το ευρώ χρησιμοποιεί και η Ανδόρα. κράτη που έχουν υιοθετήσει το δολάριο ΗΠΑ σαν εθνικό νόμισμα μετά από συμφωνία με τις ΗΠΑ όπως τα Βρετανικά Εδάφη Ινδικού Ωκεανού, το Γκουάμ, το Εκουαδόρ, οι Ηνωμένες Πολιτείες των Νήσων Mάϊνορ Αουτλάϊν, η Μικρονησία, οι Νήσοι Βόρειας Μαριάνας, οι Νήσοι Μάρσαλ, το Παλάου, το Πουέρτο Ρίκο, οι Παρθένες Νήσοι, οι Σαμόα Αμερικής και οι Τoυρκς και Κάικος. Το Λιχτενστάϊν μετά από συμφωνία με την Ελβετία έχει σαν εθνικό νόμισμα το Ελβετικό φράγκο. περιοχές που χρησιμοποιούν το ευρώ de facto όπως το Κοσσυφοπέδιο και το Μαυροβούνιο. Στη δεύτερη περίπτωση νόμιμο νόμισμα είναι και το δηνάριο αλλά οι κάτοικοι προτιμούν το ευρώ. υπάρχουν κράτη που παράλληλα με το εθνικό νόμισμα επιτρέπουν στις εσωτερικές εμπορικές συναλλαγές και ιδιαίτερα για τουριστικούς λόγους να γίνεται αποδεκτό και ένα ή περισσότερα από τα ισχυρά νομίσματα. Ακολουθεί πίνακας των νομισμάτων: A Country Κράτος Currency Νόμισμα Subdivision Υποδιαίρεση Symbol Σύμβολο ISO code Κωδικός Afghanistan Αφγανιστάν Albania Αλβανία Algeria Αλγερία American Samoa Αμερικανική Σαμόα Andorra Ανδόρα Angola Αγκόλα Anguilla Ανγκουίλα Antigua and Barbuda Αντίγκουα και Μπαρμπούντα Argentina Αργεντινή Afghani αφγάνι lek λεκ Algerian dinar δηνάριο Αλγερίας US dollar δολάριο ΗΠΑ euro ευρώ new kwanza νέο κβάντζα East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής Argentina peso πέσο Αργεντινής 100 puls Af AFΑ 100 qindarka L ALL 100 centimes DA DZD 100 cents $ USD 100 cents EUR 100 lwei Kz AOA 100 cents EC$ XCD 100 cents EC$ XCD 100 centavos $ ARS Armenia dram 100 luma AM AMD

Αρμενία Aruba Αρούμπα Australia Αυστραλία Austria Αυστρία Azerbaijan Αζερμπαϊτζάν Azòres (Portugal) Αζόρες (Πορτογαλία) B Bahamas Μπαχάμες Bahrain Μπαχρέιν Balear Islands (Spain) Βαλεαρίδες Νήσοι (Ισπανία) Bangladesh Μπανγκλαντές Barbados Μπαρμπάντος Belarus Λευκορωσία Belgium Βέλγιο Belize Μπελίζ Benin Μπενίν Bermuda Βερμούδες Bhutan Μπουτάν ντραμ florin or gulden φιορίνι ή γκίλντερ Australian dollar δολάριο Αυστραλίας euro ευρώ manat μανάτ euro ευρώ Bahamian dollar δολάριο Μπαχάμες Bahrain dinar δηνάριο Μπαχρέιν euro ευρώ taka τάκα Barbados dollar δολάριο Μπαρμπάντος Belarus ruble ρούβλι Λευκορωσίας euro ευρώ Belize dollar δολάριο Μπελίζ franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής Bermuda dollar δολάριο Βερμούδες ngultrum νγκουλτρούμ 100 cents Afl. AWG 100 cents A$ AUD 100 cents EUR 100 gopik AZ AZM 100 cents EUR 100 cents B$ BSD 1.000 fils BD BHD 100 cents EUR 100 paisa Tk BDT 100 cents Bds$ BBD 100 copecks BR BYR 100 cents EUR 100 cents BZ$ BZD 100 centimes CFAF XOF 100 cents Bd$ BMD 100 chetrum Nu BTN Biafra Μπιάφρα pound λίρα 100 pence B JPG Bolivia boliviano 100 centavos Bs BOB

Βολιβία Bosnia-Herzegovina Βοσνία και Ερζεγοβίνη Botswana Μποτσουάνα Bouvet Island Νήσοι Μπούβετ Brazil Βραζιλία British Indian Ocean Territory Βρετανικά Εδάφη Ινδικού Ωκεανού Brunei Darussalam Μπρουνέϊ Νταρουσαλάμ Bulgaria Βουλγαρία Burkina Faso Μπουρκίνα Φάσο Burundi Μπουρούντι C Cambodia Καμπότζη Cameroon Καμερούν Canada Καναδάς Cape Verde Island Νήσοι Κάπε Βέρντε Cayman Islands Νήσοι Κέϊμαν μπολιβιάνο maraka μαράκα pula πούλα Norwegian krone κορώνα Νορβηγίας real ρεάλ British pound λίρα Βρετανίας Bruneian dollar δολάριο Μπρουνέϊ new lev νέο λεβ franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής Burundi franc φράγκο Μπουρούντι new riel νέο ριέλ franc CFA BEAC φράγκο Κεντρικής Αφρικής Canadian dollar δολάριο Καναδά Cape Verde escudo εσκούδος νήσων Κάπε Βέρντε Cayman Islands dollar δολάριο Νήσων Καϋμάν 100 fennig KM BAM 100 thebe P BWP 100 øre NKr NOK 100 centavos R$ BRL 100 pence GBP 100 cents B$ BND 100 stotinki Lv BGL 100 centimes CFAF XOF 100 centimes FBu BIF 100 sen CR KHR 100 centimes CFAF XAF 100 cents Can$ CAD 100 centavos C.V.Esc. CVE 100 cents CI$ KYD Central African franc CFA BEAC Republic 100 centimes CFAF XAF Δημοκρατία Κεντρικής Αφρικής φράγκο Κεντρικής Αφρικής Chad 100 centimes CFAF XAF

Τσαντ Chile Χιλή China Κίνα Christmas Island Νήσοι Χριστουγέννων Cocos Islands Νήσοι Κόκος Colombia Κολομβία Comoros Κομόρες Congo Κονγκό Congo, Democratic Republic Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό Cook Islands Νήσοι Κουκ Costa Rica Κόστα Ρίκα Côte d'ivoire Ακτή Ελεφαντοστού Croatia Κροατία Cuba Κούβα Franc CFA BEAC φράγκο Κεντρικής Αφρικής Chilean peso Πέσο Χιλής yuan (renminbi) γιουάν (ρενμίνμπι) Australian dollar δολάριο Αυστραλίας Australian dollar δολάριο Αυστραλίας Colombian peso πέσο Κολομβίας Comorian franc φράγκο Κομόρες Franc CFA BEAC φράγκο Κεντρικής Αφρικής franc congolaise φράγκο Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό New Zealand dollar δολάριο Νέας Ζηλανδίας Costa Rica colon κολόν Κόστα Ρίκας franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής kuna κούνα Cuban peso πέσο Κούβας 100 centavos Ch$ CLP 10 jiao=100 fen Y CNY 100 cents A$ AUD 100 cents A$ AUD 100 centavos Col$ COP 100 centimes CF KMF 100 centimes CFAF XAF 100 centimes CD CDF 100 cents NZ$ NZD 100 céntimos or C CRC 100 centimes CFAF XOF 100 lipas HRK HRK 100 centavos Cu$ CUP Cyprus Κύπρος euro 100 cents EUR Czech Republic Τσεχική Δημοκρατία Koruna κορώνα Τσεχίας 100 haleru Kč CZK D

Denmark Δανία Djibouti Τζιμπουτί Commonwealth of Dominica Κοινοπολιτεία της Ντομίνικα Dominican Republic Δομινικανή Δημοκρατία Dronning Maud Land Ντρόνινγκ Μοντ Λαντ E Ecuador Ισημερινός Egypt Αίγυπτος El Salvador Ελ Σαλβαδόρ Equatorial Guinea Ισημερινή Γουϊνέα Eritrea Ερυθραία Estonia Εσθονία Ethiopia Αιθιοπία Euro area Ζώνη του ευρώ F Faeroe Islands Νήσοι Φάρου Falkland Islands (Malvinas) Νήσοι Φάλκλαντ (Μαλβίνας) Fiji Φίτζι Danish krone κορώνα Δανίας Djiboutian franc φράγκο Τζιμπουτί East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής Dominican peso πέσο Δομινικανής Δημοκρατίας Norwegian krone κορώνα Νορβηγίας US dollar δολάριο ΗΠΑ Egypt pound Λίρα Αιγύπτου US dollar δολάριο ΗΠΑ franc CFA BEAC φράγκο Κεντρικής Αφρικής nakfa νάφκα Estonian kroon κορώνα Εσθονίας birr μπιρ euro ευρώ Danish krone Κορώνα Δανίας Falkland s pound Λίρα Φάλκλαντ Fiji dollar δολάριο Φίτζι 100 øre Dkr DKK 100 centimes DF DJF 100 cents EC$ XCD 100 centavos RD$ DOP 100 øre NKr NOK 100 cents $ USD 100 piasters E EGP 100 cents $ USD 100 céntimos CFAF XAF 100 cents Nfa ERN 100 senti KR EEK 100 cents Br ETB 100 cents EUR 100 øre Dkr DKK 100 pence F FKP 100 cents F$ FJD

Finland Φινλανδία France Γαλλία euro ευρώ 100 cents EUR euro ευρώ 100 cents EUR French Guiana Γαλλική Γουϊάνα French Polynesia Γαλλική Πολυνησία French southern territories Γαλλικά Δυτικά εδάφη FYROM ΠΓΔΜ G Gabon Γκαμπόν Gambia Γκάμπια Gaza strip Λωρίδα της Γάζας Georgia Γεωργία Germany Γερμανία Ghana Γκάνα Gibraltar Γιβραλτάρ Greece Ελλάδα Greenland Γροιλανδία Grenada Γρενάδα Guadeloupe Γουαδελούπη euro ευρώ Franc CFP φράγκο Ειρηνικού euro ευρώ denar δηνάριο franc CFA BEAC φράγκο Κεντρικής Αφρικής dalasi νταλάσι new Israel shekel νέο σέκελ Ισραέλ lari λάρι euro ευρώ new cedi νέο κέντι Gibraltar pound λίρα Γιβραλτάρ euro ευρώ Danish krone Κορώνα Δανίας East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής euro ευρώ 100 cents EUR 100 centimes CFPF XPF 100 cents EUR 100 deni MKD MKD 100 centimes CFAF XAF 100 butut D GMD 100 new agorot NIS ILS 100 tetri GE GEL 100 cents EUR 100 pesewas GHC 100 pence G GIP 100 cents EUR 100 øre Dkr DKK 100 cents EC$ XCD 100 cents EUR Guam US dollar 100 cents $ USD

Γκουάμ Guatemala Γουατεμάλα Guernsey Γκέρνσεϋ Guinea-Bissau Γουϊνέα Μπισσάου Guinea (Conacry) Γουϊνέα (Κόνακρυ) Guyana Γουιάνα H Haiti Αϊτή Heard and McDonald Islands Νήσοι Χερντ και Μακντόναλντ Honduras Ονδούρα Hong Kong (Special Administration Region- SAR- of China) Χονγκ Κονγκ - Κίνα Hungary Ουγγαρία I Iceland Ισλανδία India Ινδία δολάριο ΗΠΑ quetzal κετσάλ British pound λίρα Βρετανίας franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής Guinean franc φράγκο Γουϊνέας Guyanese dollar δολάριο Γουιάνας gourde γκούρντε Australian dollar δολάριο Αυστραλίας lempira λεμπίρα Hong Kong dollar δολάριο Χονγκ Κονγκ forint φόριντ Icelandic króna Ισλανδική κορώνα Indian rupee ρουπία Ινδίας 100 centavos Q GTQ 100 pence GBP 100 centimes CFAF XOF 100 centimes GN GNF 100 cents G$ GYD 100 centimes G HTG 100 cents A$ AUD 100 centavos L HNL 100 cents HK$ HKD -none- Ft HUF 100 aurar IKr ISK 100 paise Rs INR Indonesia Ινδονησία Indonesian rupiah Ρούπι Ινδονησίας 100 sen (no longer used) Rp IDR International Monetary Fund Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Special Drawing Right Ειδικό Τραβηκτικό Δικαίωμα -none- SDR SDR Iran Ιράν Iran rial ριάλ Ιράν 100 dinars or 10 rials = 1 toman Rls IRR

Iraq Ιράκ Ireland Ιρλανδία Isle of Man Νήσος του Ανθρώπου new Iraqi dinar νέο δηνάριο Ιράκ euro ευρώ British pound λίρα Βρετανίας 1.000 fils ID IQD 100 cents EUR 100 pence GBP Israel Ισραήλ new shekel νέο σέκελ 100 new agorot NIS ILS Italy ταλία J Jamaica Ιαμαϊκή euro ευρώ Jamaican dollar δολάριο Ιαμαϊκής 100 cents EUR 100 cents J$ JMD Japan Ιαπωνία yen γεν 100 sen (not used) JPY Jersey Τζέρσεϋ Johnston Island Νήσοι Τζόνστον Jordan Ιορδανία K Kazakhstan Καζαχστάν Kenya Κένυα Kiribati Κιριμπάτι Korea, North Κορέα (Βόρειος) Korea, South Κορέα (Νότιος) Kuwait Κουβέιτ Kyrgyzstan Κιργισία L British pound λίρα Βρετανίας US dollar δολάριο ΗΠΑ Jordanian dinar δηνάριο Ιορδανίας tenge τένγκε Kenyan shilling σελίνι Κένυας Australian dollar δολάριο Αυστραλίας North Korean won γουόν Βόρειας Κορέας South Korean won γουόν Νότιας Κορέας Kuwaiti dinar δηνάριο Κουβέιτ som σομ 100 pence GBP 100 cents $ USD 1.000 fils JD JOD 100 tiyn Te KZT 100 cents K Sh KES 100 cents A$ AUD 100 chon Wn KPW 100 chon W KRW 1.000 fils KD KWD 100 tyyn S KGS

Laos Λάος Latvia Λετονία Lebanon Λίβανος Lesotho Λεσόθο Liberia Λιβερία Libya Λιβύη Liechtenstein Λιχτενστάϊν Lithuania Λιθουανία Luxembourg Λουξεμβούργο M Macao (Special Administration Region- SAR- of China) Μακάο- Κίνα new kip νέο κιπ lat λατ Lebanese pound λίρα Λιβάνου loti λότι Liberian dollar δολάριο Λιβερίας Libyan dinar δηνάριο Λιβύης Swiss franc φράγκο Ελβετίας litas λίτας euro ευρώ pataca πατάκα 100 at KN LAK 100 santims Ls LVL 100 piastres L.L. LBP 100 lisente L LSL 100 cents $ LRD 1.000 dirhams LD LYD 100centimes SFr CHF 100 centai LT LTL 100 cents EUR 100 avos P MOP Madagascar Μαδαγασκάρη ariayry = 5 francs αρίαρι = 5 φράγκα 1 franc = 100 centimes FMG MGF Malawi Μαλάουι Malaysia Μαλαισία Maldives Μαλδίβες Mali Μάλι kwacha κουάτσα ringgit ρινγκίτ rufiyaa ρουφίγια franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής 100 tambala MK MWK 100 sen RM MYR 100 lari Rf MVR 100 centimes CFAF XOF Malta Μάλτα euro 100 cents EUR Marshal Islands Νήσοι Μάρσαλ Martinique Μαρτινίκη US dollar δολάριο ΗΠΑ euro ευρώ 100 cents $ USD 100 cents EUR 5 khoums UM MRO

Mauritania Μαυριτανία Mauritius Μαυρίκιος Mexico Μεξικό Micronesia Μικρονησία Midway Islands (USA) Νήσοι Μίντγουέι (ΗΠΑ) Moldova Μολδαβία Monaco Μονακό Mongolia Μογκολία Montenegro Μαυροβούνιο Montserrat Μοντσερράτ Morocco Μαρόκο Mozambique Μοζαμβίκη Myanmar Μυανμάρ (πρώην Βιρμανία) N Nauru Ναούρου Namibia Ναμίμπια Nepal Νεπάλ ouguiya ουγκουίγια Mauritian rupee ρουπία Μαυρικίου New Mexican peso Νέο πέσο Μεξικού US dollar δολάριο ΗΠΑ US dollar δολάριο ΗΠΑ Moldovan leu λέϊ Μολδαβίας euro ευρώ tugrik τουγρίκ euro ευρώ East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής Moroccan dirham ντίρχαμ Μαρόκου metical μετικάλ kyat κυάτ Australian dollar δολάριο Αυστραλίας Namibian dollar δολάριο Ναμίμπιας Nepalese rupee ρουπία Νεπάλ 100 cents Mau Rs MUR 100 centavos Mex$ MXN 100 cents $ USD 100 cents $ USD 100 bani MD MDL 100 cents EUR 100 mongos Tug MNT 100 cents EUR 100 cents EC$ XCD 100 centimes DH MAD 100 centavos Mt MZM 100 pyas K MMK 100 cents A$ AUD 100 cents N$ NAD 100 paise NRs NPR Netherlands Antilles Ολλανδικές Αντίλλες Netherlands Κάτω Χώρες florin or gulden φιορίνι ή γκούλντεν euro ευρώ 100 cents NAf. ANG 100 cents EUR franc CFP 100 centimes CFPF XPF

New Caledonia Νέα Καληδονία New Zealand Νέα Ζηλανδία Nicaragua Νικαράγουα Niger Νίγηρας Nigeria Νιγηρία Niue Nίουε Norfolk Island Νήσοι Νόρφλοκ Northern Mariana Island Νήσοι Βόρειας Μαριάνας Norway Νορβηγία O Oman Ομάν P Pakistan Πακιστάν Palau Παλάου φράγκο Ειρηνικού New Zealand dollar δολάριο Ν. Ζηλανδίας (it is also called kiwi = κίουϊ) gold córdoba χρυσό κόρδοβα franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής naira νάϊρα New Zealand dollar δολάριο Νέας Ζηλανδίας Australian dollar δολάριο Αυστραλίας US dollar δολάριο ΗΠΑ Norwegian krone κορώνα Νορβηγίας Omanian rial ριάλ Ομάν Pakistan rupee ρουπία Πακιστάν US dollar δολάριο ΗΠΑ 100 cents NZ$ NZD 100 centavos C$ NIO 100 centimes CFAF XOF 100 kobo Ň NGN 100 cents NZ$ NZD 100 cents A$ AUD 100 cents $ USD 100 øre NKr NOK 1.000 baizas RO OMR 100 paisa Rs PKR 100 cents $ USD Palestinian National Authority Εθνική Αρχή Παλαιστίνης 1) Jordanian dinar δηνάριο Ιορδανίας 2) Israel new shekel νέο σέκελ Ισραήλ 1.000 fils 100 new agorot JD NIS JOD ILS Panama Παναμάς Panama Canal Zone Ζώνη Ισθμού Παναμά balboa μπαλμπόα US dollar δολάριο ΗΠΑ 100 centésimos B PAB 100 cents $ USD Papua New Guinea kina 100 toeas K PGK

Παπούα Νέα Γουϊνέα Paraguay Παραγουάη Peru Περού Philippines Φιλιππίνες Pitcairn Island Νήσοι Πίτκερν Poland Πολωνία Portugal Πορτογαλία Puerto Rico Πουέρτο Ρίκο Q Qatar Κατάρ R Réunion (France) Ρεϋνιόν (Γαλλία) Romania Ρουμανία Russian Federation Ρωσική Ομοσπονδία Rwanda Ρουάντα S Saint Helena Αγία Ελένη Saint Kitts and Nevis Άγιος Χριστόφορος και Νέβις κίνα Guarani γκουαρανί new sol νέο σολ Philippine peso πέσο Φιλιππίνων New Zealand dollar δολάριο Νέας Ζηλανδίας New zloty Νέο ζλότι euro ευρώ US dollar δολάριο ΗΠΑ Qatari riyal ριάλ Κατάρ euro ευρώ Romanian leu λέϊ Ρουμανίας Russian Federation ruble ρούβλι Ρωσικής Ομοσπονδίας Rwandese franc φράγκο Ρουάντας Saint Helena pound λίρα Αγίας Ελένης East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής 100 céntimos Ğ PYG 100 céntimos Ŝ PEN 100 centavos PHP 100 cents NZ$ NZD 100 groszy Ĭ PLN 100 cents EUR 100 cents $ USD 100 dirhams QR QAR 100 cents EUR 100 bani L ROL 100 kopecks R RUB 100 centimes RF RWF 100 new pence S SHP 100 cents EC$ XCD Saint Lucia Αγία Λουσία East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής 100 cents EC$ XCD Saint Pierre et euro 100 cents EUR

Miquelon (France ov.t) Σαιν Πιερ και Μικελόν (Γαλλία, υπερπόντια κτήση) ευρώ Saint Vincent and the Grenadines Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες East Caribbean dollar δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής 100 cents EC$ XCD Samoa Σαμόα San Marino Άγιος Μαρίνος tala τάλα euro ευρώ 100 sene WS$ SΑT 100 cents EUR São Tome & Principe Σάο Τομέ και Πρίνσιπε dobra ντόμπρα 100 centavos Db STD Saudi Arabia Σαουδική Αραβία Senegal Σενεγάλη Serbia Σερβία Seychelles Σεϋχέλλες Sierra Leone Σιέρα Λεόνε Singapore Σιγκαπούρη Slovakia Σλοβακία Slovenia Σλοβενία Saudi Arabia riyal ριάλ Σαουδικής Αραβίας franc CFA BCEAO φράγκο Δυτ. Αφρικής New Serbian dinar νέο δηνάριο Σερβίας Seychelles rupee ρουπία Σεϋχέλλων leone λεόνε Singapore dollar δολάριο Σιγκαπούρης euro ευρώ euro ευρώ 100 halalat SR SAR 100 centimes CFAF XOF 100 paras Din CSD 100 cents SR SCR 100 cents Le SLL 100 cents S$ SGD 100 cents EUR 100 cents EUR Solomon Island Νήσοι Σολομώντος Solomon Island dollar δολάριο Νήσων Σολομώντος 100 cents SI$ SBD Somalia Σομαλία South Africa Νότιος Αφρική South Georgia and the South Sandwich Islands Νήσοι Νότιας Somali shilling σελίνι Σομαλίας South Africa rand ραντ Νοτίου Αφρικής British pound λίρα Βρετανίας 100 centesimi So.Sh. SOS 100 cents R ZAR 100 pence GBP

Γεωργίας και Νότιας Σάνουϊτς Spain Ισπανία euro ευρώ 100 cents EUR Sri Lanka Σρι Λάνκα Sri Lankan rupee ρουπία Σρι Λάνκας 100 cents SLRs LKR Sudan Σουδάν Suriname Σουρινάμ Svalbard and Jan Mayen Islands Νήσοι Σβάλμπαντ και Χαν Μάγιεν Swaziland Σουαζιλάνδη Sweden Σουηδία Switzerland Ελβετία Syria Συρία T Tahiti Ταϊτή Taiwan Ταϊβάν Tajikistan Τατζικιστάν Sudanese dinar δηνάριο Σουδάν Surinamese dollar δολάριο Σουρινάμ Norwegian krone κορώνα Νορβηγίας lilangeni λιλανγκένι Swedish krona κορώνα Σουηδίας Swiss franc φράγκο Ελβετίας Syrian pound λίρα Συρίας franc CFP φράγκο Ειρηνικού new Taiwan dollar νέο δολάριο Ταϊβάν somoni σομόνι 100 piastres SD SDD 1000 guilders $Sur SRD 100 øre NKr NOK 100 cents L SZL 100 ören Sk SEK 100 centimes SFr CHF 100 piastre S SYP 100 centimes CFPF XPF 100 cents NT$ TWD 100 dirams TJ TJS Tanzania Τανζανία Thailand Ταϊλάνδη Timor-Leste Ανατολικό Τιμόρ Togo Τόγκο Tokelau Τοκελάου Tanzanian shilling σελίνι Τανζανίας baht μπαχτ US dollar δολάριο ΗΠΑ franc CFA BCEAO φράγκο Δυτικής Αφρικής New Zealand dollar δολάριο Νέας 100 cents TSh TZS 100 stang Bht THB 100 cents $ USD 100 centimes CFAF XOF 100 cents NZ$ NZD

Tonga Τόνγκα Trinidad and Tobago Τρινιντάντ και Τομπάγκο Tunisia Τυνησία Turkey (1.1.2005) Τουρκία Turkmenistan Τουρκμενιστάν Turks and Caicos Islands Νήσοι Τερκς και Κάικος Tuvalu Τουβαλού U Uganda Ουγκάντα Ukraine Ουκρανία United Arab Emirates Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ΗΑΕ United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας United States of America Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ΗΠΑ United States of Minor Outlying Islands Ηνωμένες Πολιτείες Νήσων Mάϊνορ Αουτλάϊν Uruguay Ζηλανδίας pa'anga παάνγκα Trinidad and Tobago dollar δολάριο Τρινιντάντ και Τομπάγκο Tunisian dinar δηνάριο Τυνησίας New Turkish lira νέα λίρα Τουρκίας manat μανάτ US dollar δολάριο ΗΠΑ Australian dollar δολάριο Αυστραλίας Ugandan new shilling νέο σελίνι Ουγκάντας hryvnia ηρυβνία (χρίβνα) United Arab Emirates dirham ντιράμ ΗΑΕ British pound λίρα Βρετανίας US dollar δολάριο ΗΠΑ US dollar δολάριο ΗΠΑ peso uruguayo 100 seniti PT TOP 100 cents TT$ TTD 1.000 millimes TD TND 100 yeni kurus YTL TRY 100 tenga TM TMM 100 cents $ USD 100 cents A$ AUD 100 cents USh UGX 100 kopiykas UA UAH 100 fils Dh AED 100 pence GBP 100 cents $ USD 100 cents $ USD 100 centésimos $U UYU

Ουρουγουάη Uzbekistan Ουζμπεκιστάν V Vanuatu Βανουάτου Vatican Βατικανό Venezuela Βενεζουέλα πέσο Ουρουγουάης som σομ vatu βατού euro ευρώ Strong bolivar Ισχυρό μπολίβαρ 100 tiyin UZ UZS 100 centimes VT VUV 100 cents EUR 100 céntimos Bs VEB Vietnam Βιετνάμ new dong νέο ντονγκ 100 cents (not used) Ď VND Virgin Islands Παρθένες Νήσοι W Wake Island Νήσοι Γουέικ Wallis and Futuna Islands Νήσοι Βάλις και Φουτούνα Western Sahara Δυτική Σαχάρα Y US dollar δολάριο ΗΠΑ US dollar δολάριο ΗΠΑ franc CFP φράγκο Ειρηνικού Moroccan dirham ντίρχαμ Μαρόκου 100 cents $ USD 100 cents $ USD 100 centimes CFPF XPF 100 centimes DH MAD Yemen Υεμένη Z Yemen rial ριάλ Υεμένης 100 fils (not used) YRls YER Zambia Ζάμπια Zimbabwe Ζιμπάμπουε kwacha κουάτσα Zimbabwe dollar δολάριο Ζιμπάμπουε 100 ngwee ZK ZMK 100 cents Z$ ZWD

Β) ΛΕΞΙΚΟ ΣΥΝΤOΜOΓΡΑΦΙΩΝ (ABREVIATIONS DICTIONARY) A AAF = Asset Allocation Fund A & L = Assets and Liabilities AAGR = Average Annual Growth Rate AAMS = Accredited Asset Management Specialist ABC = Activity Based Cost ABCP = Αsset-Βacked Commercial Paper ABR = Average Borrowing Rate ABS = Anti-lock braking System ABS = Asset-Backed Securities A.C. = Ante Christum (προ Χριστού) a.c. = account ACCBs = Acceding Countries Central Banks ACF = Access Control Facility ACH = Automated Clearing House ACI = Financial Markets Association ACIIA = Association of Chartered International Investment Analysts ACM = Accounting Module ACP = African, Caribbean and Pacific countries A.D. = Anno Domini (μετά Χριστόν) AD = Authorised Dealer ADB = Asian Development Bank ADC = Analog to Digital Converter ADCCP = Advanced Data Communications Control Protocol ADN = Advanced Digital Network

ADP = Automatic Data Processing ADR = American Depositary Receipt AE = Adjusted Exposure AEP = Accredited Estate Planner AES = Advanced Encryption Standard AFC = Accredited Financial Counselor AfDB = African Development Bank AFECEI = Association française des établissements de crédit et des entreprises d' investissement AFS = Available for Sale AFTA = ASEAN Free Trade Area AG = Advisory Group AGM = Annual General Meeting agt = agent AI = Artificial Intelligence AIF = Accredited Investment Fiduciary AIFA = Accredited Fiduciary Auditor AIRS = Αmortising Interest Rate Swap AITC = Association of Investment Trust Companies a.k.a = also known as AL = Aggregated Liquidity ALAP = as late as possible ALCO = Assets and Liabilities Committee of the ECB ALM = Asset-Liability Management ALMPs = Active Labour Market Policies a.m. = ante meridiem (προ μεσημβρίας) AM = Asset Manager AMEA = Africa, Middle East, Asia AMICO = Accounting and Monetary Income Committee (of the ECB) AMIS = African Union Mission in Sudan

AML = Anti-Money Laundering Α/Ν = Αlphanumeric ANNA = Association of National Numbering Agencies AP = Application Program APEC = Asia - Pacific Economic Cooperation APG = Automated Payment Generation API = American Petroleum Institute API = Application Programming Interface A.P.L = as per list App. = appendix APR = Annual Percentage Rate APS = Assured Payment System APT = Arbitrage Pricing Theory APY = Annual Percentage Yield ARC = Accounting Regulators Committee ARCH = Auto Regressive Conditional Heteroscedasticity ARE = Assembly of the Regions of Europe (E.U) ARM = Adjustable Rate Mortgage AROR = Average Accounting Rate of Return ARP = Address Resolution Protocol AS = Ancillary Systems a.s.a.p = as soon as possible ASCII = American Standard Code for Information Interchange ASEAN = Association of Southeast Asian Nations (members: Brunei, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thailand and Viet Nam) ASEM = Asia-Europe Meeting (comprising 1) the finance ministers of ten Asian countries (China, Japan, South Korea, Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thailand and Viet Nam) 2) the finance ministers of the European Union states and 3) observers (IMF, World Bank and the Asian Development Bank) ASI = Ancillary Systems Interface ASL = Automatic Securities Lending ASLP = Automatic Securities Lending Programme

ASP = Application Service Provider ASR = Anti-Slip Regulation Ass = Ancillary Systems ASSEP = Association d' épargne pension ASTD = American Society for Training and Development ASX = Australian Stock Exchange ATM = Asynchronous Transfer Mode ATM = at-the-money (options) ATM = Automated Teller Machine ATS = Agency Treasury Services ATS = Automated Trade System AU = African Union AVS = Additional Value Shares AVS = Address Verification Service AWG = Ageeing Working Group (of the EPC/E.U) B BA = Banker s Acceptance BABEL = Broadcasting Across the Barriers of European Language (E.U) BA CA = Bank Austria Creditanstalt Aktiengesellschaft BACH = Bank for the Accounts of Companies Harmonised BAD = Bank Accounts Directive (86/635/EEC) BANCO = Banknote Committee of the ECB BAO = Back Office Division of the ECB BASIC = Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code BBA = British Bankers Association BBC = British Broadcasting Corporation BBL = Bolero-Bill-of-Lading B.C. = Before Christ (προ Χριστού)

BC = Business Continuity BCA = Board Certified in Annuities BCAA = Board Certified in Asset Allocation BCBS / CBCB = Basel Committee on Banking Supervision / Comité de Bâle sur le contrôle bancaire BCE = Board Certified in Estate Planning BCM = Board Certified in Mutual Funds BCM = Business Continuity Management BCP = Business Continuity Plan BCS = Board Certified in Securities BEAC = Banque des états de l'afrique centrale BEIR = Break-Even Inflation Rate BEPGs = Broad Economic Policy Guidelines (E.U) BEUC = European Bureau of Consumers Union BFIs = Bank Financial Intermediaries BGEU = Bank of Greece Employees Union, ΣΥΤΕ BI = Bilateral Interventions BIA = Business Impact Analysis BIC = Bank Identifier Code BIMBO = Buy-In Management Buy-Out BIS / BRI = Bank for International Settlements / Banque des règlements internationaux B/L = Bill of Landing BNG = Bank Nederlandse Gemeenten BOBL= Bundesesobligationen, Germany BOD = Board of Directors BOG = Board of Governors Bolero = Bill of Lading Electronic Registry Organisation b.o.p = balance of payments BOTS = Buoni Ordinari del Tesoro, Italy BOVESPA = Bolsa de Valores de Sao Paolo, Brazil BP = Batch Processing

bp = basis point BPC = Banknote Printers Conference BPM5 = Balance of Payments Manual, 5 th edition, IMF BPWG = Banknote Production Working Group (of the BANCO ECB) BRF = Banknote Recycling Framework BRIC = Brazil, Russia, India and China BSB = Buy/Sell Back BSC = Banking Supervision Committee (of the ESCB) BSTDB = Black Sea Trade and Development Bank BTANs = Bons du Trésor à taux fixe et à intérêts annuels, France BTFs = Bons du Trésor à taux fixe et à intérêts précomptés, France BTPs = Buoni del Tresoro Poliennali, Italy BTRS = Bridge Trading Room System ΒU = Brilliant Uncirculated (coin) Bubill = Unverzinsliche Schtzanweisungen, Germany BUCOM = Budget Committee of the ECB BUND = Bundesanleichen, Germany BV = Book Value C C/A = Current Account CAA = 1) Certified Annuity Advisor 2) Current Accounting Approach CAC-40 = Compagnie des Agents de Change-40 (French stock index) CAC = Counterfeit Analysis Centre (for euro banknotes) CACM = Central America Common Market, comprising Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras and Nicaragua CACs = Collective Action Clauses CAD =Capital Adequacy Directive (93/6/EEC) CAEMC = Central African Economic and Monetary Community, comprising Cameroon, Central Africa Republic, Chad, Equatorial Guinea, Gabon and Republic of Congo

CAI = Consolidated Account Information CAM = Chartered Asset Manager CAMC = Central America Monetary Council, comprising the CACM countries (see above) CAN = Comunidad Andina (Andean Community), comprising Bolivia, Colombia, Ecuador, Peru and Venezuela CAO = Chief Administrative Officer CAO = Chief Analytics Officer CARDS = Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (a European Commission programme) CATS = Certificate of Accrual on Treasury Securities C & F = Cost and Freight C & I = Commercial and Industrial C & I = Cost and Insurance CAIA = Chartered Alternative Investment Analyst CAO = Chief Accounting Officer CAP / PAC = Common Agricultural Policy / Politique agricole commune CAPM = Capital Asset Pricing Model CaR = Credit at Risk CAR = Cumulative Abnormal Return CARICOM = Caribbean Community and Common Market, comprising Antigua and Barbuda, Bahamas, Barbados, Belize, Dominica, Grenada, Guyana, Haiti, Jamaica, Montserrat, Saint Kitts and Nevis, Santa Lucia, Saint Vincent and Grenadines, Suriname, and Trinidad and Tobago CART = Community Action to promote Rural Tourism CAS = Certified Anuity Specialist CAT = Conti Accentrati in Titoli, Italy CATS = Certificate of Accrual on Treasury Security CBAM =Central Bank Accounting Model (to be replaced as from 2009 by Accounting Module, AC) CBCDG = Central Bank Counterfeit Deterrance Group CBCP = Cross-Border Collateral Pool CBD = Cash Before Delivery CBD = Codified Banking Directive (2000/12/EC)