ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Ιστορία της γραφής και της τεχνολογίας των πληροφοριών ΑΘΗΝΑ, 2009 1
ΜΑΘΗΜΑ 4 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 2
Επικοινωνία Διαδικασία μεταφοράς της πληροφορίας μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη Αλληλεπίδραση μεταξύ τουλάχιστον δύο φορέων με τη βοήθεια ενός συνόλου κοινών συμβόλων και σημειωτικών κανόνων Μετάδοση ή ανταλλαγή σκέψεων, απόψεων ή πληροφορίας δια του λόγου, της γραφής ή των νοημάτων Αμφίδρομη διαδικασία, κατά την οποία πραγματοποιείται ανταλλαγή και πρόοδος των σκέψεων, των αισθημάτων ή των ιδεών προς μια αμοιβαία αποδεκτή κατεύθυνση ή σκοπό
Πρώιμες μορφές τηλεπικοινωνίας Σήματα καπνού, τύμπανο, κέρας Αγγελιοφόροι: Αίγυπτος, 2400 π.χ. Οι Φαραώ χρησιμοποιούν αγγελιοφόρους για να γνωστοποιούν τα διατάγματά τους σε όλη τους την επικράτεια Ηλιογράφος: στιγμιαία οπτική επικοινωνία Αρχαία Ελλάδα, 405 π.χ. Χρήση γυαλισμένων ασπίδων για αποστολή σινιάλων κατά τη διάρκεια της μάχης 19 ος και αρχή του 20 ου αιώνα, οπτικός τηλέγραφος Έως τη δεκαετία του 1960, Βρετανικός και Αυστραλιανός στρατός για αποστολή μηνυμάτων με κώδικα Μορς σε αποστάσεις μεγαλύτερες από 50 Km
Ταχυδρομικά περιστέρια (homing pigeons): Πρώτη καταγεγραμμένη χρήση περί το 1150 στη Βαγδάτη Πρώτη ταχυδρομική υπηρεσία με έκδοση γραμματοσήμου στη Νέα Ζηλανδία το 1896 Εκτεταμένη χρήση κατά τον 1 ο και 2 ο παγκόσμιο πόλεμο Σημαίες ναυτικών σημάτων: Χρήση από τον 16 ο αιώνα Διεθνής κώδικας σημάτων (απόλυτη σημασία, αντιστοίχηση με γράμματα και αριθμούς)
Σημάφορα: Δίκτυα πύργων με οπτικά σινιάλα Πρώτη εφαρμογή το 1792 στη Γαλλία από τον Claude Chappe (556 σταθμοί, απόσταση 4800 km Χρησιμοποιήθηκαν τον 18 ο και 19 ο αιώνα Λάμπα σινιάλων (Aldis lamp): Εφευρέθηκε από τον Arthur Aldis Προβολέας που παράγει παλμούς φωτός Κώδικας Μορς Επικοινωνία πλοίων (19 ος και 20 ος αιώνας)
Τηλέγραφος του Chappe (σημάφορο)
Η εφεύρεση των σύγχρονων μεθόδων τηλεπικοινωνίας είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης της θεωρητικής φυσικής, των πειραματικών μεθόδων, της μηχανολογίας και μηχανικής και των κατασκευαστικών τεχνολογιών Τα μεγάλα βήματα πραγματοποιήθηκαν τον 19 ο αιώνα Ταυτόχρονη προσέγγιση από πολλούς ερευνητές (επικοινωνία επιστημόνων, επιστημονικές δημοσιεύσεις, συνέδρια) Δύσκολο και μάλλον άδικο να αποδίδεται η εφεύρεση μόνο σε ένα επιστήμονα
Τηλέγραφος 1800, ο Alessandro Volta εφευρίσκει την βολταϊκή μπαταρία (συνεχές ρεύμα) Πρώτες προσπάθειες από τους Francisco Salvá i Campillo το 1804 και Samuel Thomas von Sömmering το 1809 1820, ο Hans Christian Ørsted ανακαλύπτει ότι ένα ηλεκτρικό ρεύμα παράγει μαγνητικό πεδίο 1825, ο William Sturgeon εφευρίσκει τον ηλεκτρομαγνήτη 1828, ο Joseph Henry βελτιώνει τον ηλεκτρομαγνήτη Κατασκευή ηλεκτρομαγνητικού τηλέγραφου από τον Βαρόνο Schilling von Canstatt το 1832 και τους Carl Friedrich Gauss και Wilhelm Weber το 1833 1835, ο Joseph Henry εφευρίσκει το ηλεκτρικό ρελέ
1836, ο Αμερικανός επιστήμονας David Alter κατασκευάζει τον πρώτο Αμερικανικό ηλεκτρικό τηλέγραφο 1837, κατασκευή στην Αγγλία του πρώτου εμπορικά εφαρμοσμένου ηλεκτρικού τηλέγραφου από τους William Fothergill Cooke και Charles Wheatstone 1837, ανεξάρτητη κατασκευή του ηλεκτρικού τηλέγραφου από τους Samuel Morse και Alfred Vail, ο οποίος δημιούργησε τον κώδικα Μορς Πρώτες εγκαταστάσεις το 1839 στην Αγγλία και το 1844 στις ΗΠΑ Το πρώτο επιτυχές υπερατλαντικό τηλεγραφικό καλώδιο εγκαταστάθηκε το 1866
Τηλέφωνο 1856, ο Antonio Meucci κατασκεύασε το πρώτο ηλεκτρομαγνητικό τηλέφωνο Το 1876, ο Alexander Graham Bell λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το τηλέφωνο και μένει στην ιστορία ως ο εφευρέτης του τηλεφώνου Πρώτη εμπορική χρήση το 1878 και 1879 στις πόλεις New Haven (ΗΠΑ) and Λονδίνο Πρώτη υπερατλαντική συνομιλία το 1927 με ραδιοτηλέφωνο
Ραδιοτηλεπικοινωνίες Θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού 1830: ο Francesco Zantedeschi υποθέτει ότι το φως, ο ηλεκτρισμός και ο μαγνητισμός πιθανόν να συνδέονται μεταξύ τους 1831: ο Michael Faraday ανακαλύπτει την ηλεκτρομαγνητική επαγωγή 1832: ο Joseph Henry υπέθεσε την ύπαρξη των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων 1864: ο James Clerk Maxwell αναπτύσσει τη θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού Δεκαετία του 1880: ο Heinrich Hertz επιδεικνύει την ύπαρξη των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων
1893: ο Nikola Tesla επιδεικνύει ένα ασύρματο σύστημα και περιγράφει τις αρχές της ασύρματης επικοινωνίας 1894: ο Oliver Lodge μεταδίδει ηλεκτρομαγνητικά κύματα 1894: ο Ινδός φυσικός Jagdish Chandra Bose επιδεικνύει δημόσια τη χρήση των ραδιοκυμάτων 1895: ο Guglielmo Marconi λαμβάνει ένα ασύρματο τηλεγράφημα από μια μικρή απόσταση 1895: ο Alexander Popov μεταδίδει ραδιοκύματα 1896: ο Nikola Tesla μεταδίδει ραδιοκύματα σε απόσταση 50 km 1896: ο Guglielmo Marconi λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το ραδιόφωνο
1909: οι Guglielmo Marconi και Karl Ferdinand Braun παίρνουν το βραβείο Νόμπελ φυσικής για την συνεισφορά τους στη δημιουργία του ασύρματου τηλεγράφου Μεταξύ 1907 και 1915: ανάπτυξη τριόδου λυχνίας κενού 1920: ξεκινούν οι πρώτοι ραδιοφωνικοί σταθμοί Δεκαετία του 1930, εφεύρεση των FM από τον Edwin H. Armstrong 1947: οι John Bardeen και Walter Brattain εφευρίσκουν το τρανζίστορ 1960: Η Sony διαθέτει το πρώτο ραδιόφωνο με τρανζίστορ, μικρό, ανθεκτικό και τροφοδοτούμενο με μια μικρή μπαταρία
Ελλάδα 1923: Πρώτες ραδιοφωνικές εκπομπές στη Θεσσαλονίκη από τον Χρίστο Τσιγγιρίδη Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών ξεκινά τις μεταδόσεις του στις 25 Μαρτίου 1938
Τηλεόραση Φωτοαγωγιμότητα: ιδιότητα του στοιχείου σεληνίου, που ανακαλύφθηκε από τον Willoughby Smith το 1873 Εφεύρεση του δίσκου σάρωσης (scanning disk) από τον Paul Gottlieb Nipkow το 1884 Ενίσχυση ηλεκτρικού σήματος (ηλεκτρική λυχνία, 1907, Lee DeForest) Ο John Logie Baird, σε δημόσια επίδειξη παρουσίασε την μετάδοση κινούμενης εικόνας το 1926 Ο John Logie Baird μετέδωσε έγχρωμη εικόνα το 1928 Ηλεκτρομηχανική τηλεόραση (σύλληψη εικόνας με τη βοήθεια ηλεκτρομηχανικού συστήματος)
Δίσκος σάρωσης (scanning disk) από τον Paul Gottlieb Nipkow (Αρχή λειτουργίας)
Λυχνία κενού
Ο Philo Farnsworth παρουσιάζει τον εικονοανατόμο (image dissector) το 1927, την πρώτη συσκευή σύλληψης εικόνας που στηριζόταν σε καθαρά ηλεκτρονικό σύστημα 1931: Οι πρώτες τακτικές τηλεοπτικές μεταδόσεις 1942: 5000 τηλεοράσεις λειτουργούν στις ΗΠΑ 1940-1944: Ανάπτυξη πλήρως ηλεκτρονικής έγχρωμης τηλεόρασης (John Logie Baird) 1954: Η πρώτη εμπορική εκπομπή έγχρωμης τηλεόρασης και η διάθεση έγχρωμων συσκευών 1972: οι πωλήσεις έγχρωμων τηλεοράσεων ξεπέρασαν αυτές των ασπρόμαυρων (ΗΠΑ)
Ελλάδα Ο πρώτος πειραματικός σταθμός Ελληνικής τηλεόρασης, το 1961 στη Θεσσαλονίκη από τη ΔΕΗ στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης Πρώτη επίσημη εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης: 23 Φεβρουαρίου 1966 1979: Έγχρωμη τηλεόραση (σύστημα Secam, τώρα PAL) 1989: τα δύο πρώτα ιδιωτικά κανάλια, το Mega Channel και ο Antenna TV
Έναρξη της ελληνικής τηλεόρασης: 23/2/1966 Πρόγραμμα 1ης ημέρας: 18.30 Διεθνή επίκαιρα 18.45 Για σας κυρία μου 19.00 Αυστραλία (ταξιδιωτικό ντοκυμανταίρ) 19.25 Ο Άγγλος γλύπτης Χένρυ Μουρ 19.55 Παίζει η ορχήστρα Ανρύ Λεκά 20.15 «Ο κλέφτης». Μια βραζιλιάνικη ταινία μικρού μήκους 20.30 Τέλος του προγράμματος
Συστήματα έγχρωμης τηλεόρασης Τρία συστήματα (πρότυπα) έγχρωμης τηλεόρασης με διαφορετική εδαφική διάδοση: PAL, Phase Alternating Line NTSC, National Television System Committee SECAM, Séquentiel Couleur à Mémoire - Sequential Color with Memory
PAL 625 ή 576i: το κοινότερο σύστημα PAL με 625 κάθετες γραμμές (576 ορατές), 50 Hz οριζόντια σάρωση (25 πραγματικά, με πλεκτή σάρωση διπλασιάζεται) Πλεκτή σάρωση (interlaced scanning): εναλλάξ σάρωση μονών και ζυγών γραμμών
Είδη οθόνης: CRT (Cathode Ray Tube): καθοδικού σωλήνα LCD (Liquid-crystal display): υγρών κρυστάλλων (1964) PDP (Plasma Display Panel): οθόνες πλάσματος (1964)
Διαδίκτυο (Internet) Παγκόσμιο σύστημα διασυνδεδεμένων δικτύων υπολογιστών που χρησιμοποιούν ένα κοινό τυποποιημένο πρωτόκολλο διασύνδεσης (TCP/IP, Transmission Control Protocol/Internet Protocol ) Μπορεί να χαρακτηριστεί ως το «δίκτυο των δικτύων» αφού αποτελείται από εκατομμύρια ιδιωτικών και δημοσίων, ακαδημαϊκών, εμπορικών και κυβερνητικών δικτύων διασυνδεόμενων μεταξύ τους ενσύρματα (χάλκινα καλώδια, οπτικές ίνες) ή ασύρματα Παρέχει υπηρεσίες όπως τον παγκόσμιο ιστό (WWW) και υποδομή για ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, μεταφορά και διαμοιρασμό αρχείων, συνομιλία με κείμενο και φωνή και από κοινού παιγνίδι
Οι καταβολές του ξεκινούν τη δεκαετία του 1960 Προσπάθεια των ΗΠΑ για δημιουργία κατανεμημένων δικτύων που μπορούν να συνεχίζουν να λειτουργούν ακόμα και αν ένα (τυχαίο) μέρος τους καταστραφεί Advanced Research Projects Agency (ARPA), ARPANET (1969) Οι Vinton Cerf και Robert Kahn ανέπτυξαν την πρώτη περιγραφή των πρωτοκόλλων του TCP μεταξύ 1973 και 1974 Το πρώτο δίκτυο στηριγμένο στο TCP/IP λειτουργεί το 1983 με βάση το ARPANET Συνδρομή μη στρατιωτικών κονδυλίων για την δημιουργία ενός πανεπιστημιακού δικτύου (1985, National Science Foundation, NSFNET) 1986, το NSFNET υιοθετεί το TCP/IP
1988, άνοιγμα σε εμπορική χρήση 1989, οι τρεις πρώτοι εμπορικοί Internet service providers (ISP): UUNET, PSINet και CERFNET 1989 σύνδεση OnTyme, Telemail, Usenet, BITNET, Telenet, Tymnet, Compuserve, JANET Στις 6 August 1991, το CERN (Ευρωπαϊκό ερευνητικό κέντρο) ξεκινά το project World Wide Web (δημιουργήθηκε το 1989 από τον Tim Berners-Lee) 1,5 δισεκατομμύρια χρήστες τον Ιανουάριο του 2009 Εκρηκτική ανάπτυξη λόγω Έλλειψη κεντρικής διαχείρισης To TCP/IP, ανοικτό πρωτόκολλο, πλήρως τεκμηριωμένο
Κινητό τηλέφωνο (mobile phone) 1945: 0G (μηδενική γενεά, ένας πανίσχυρος επίγειος σταθμός, αποκλειστική χρήση συχνότητας) Το σύστημα των επίγειων σταθμών και των κυψελών εφευρέθηκε το 1947 από μηχανικούς των Bell Labs της AT&T και τελειοποιήθηκε από τα Bell Labs κατά την δεκαετία του 60 Ραδιοτηλέφωνα: δεκαετία του 1950, πολιτική και στρατιωτική χρήση Φορητά κυψελωτά τηλέφωνα από το 1973 1979: Ευρεσιτεχνία για σύγχρονη κινητή αναλογική τηλεφωνία (Charles A. Gladden και Martin H. Parelman)
Το πρώτο εμπορικό δίκτυο κινητών τηλεφώνων εγκαταστάθηκε στην Ιαπωνία το 1979 Στην δεκαετία του 1980 εξαπλώνονται τα δίκτυα κινητών τηλεφώνων (1 η γενιά, 1G) 1991, Φινλανδία: 2 η γενιά (2G), ψηφιακά, GSM (Global System for Mobile communications) SMS (Short Message Service): Φινλανδία, 1993 Πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω κινητού, i-mode στην Ιαπωνία, το 1999 2001: 3 η γενιά, (3G) στην Ιαπωνία Μέχρι τις αρχές του 1990, λόγω μεγάλου όγκου τα κινητά κυρίως σε αυτοκίνητα 3,3 δισεκατομμύρια χρήστες το τέλος του 2007