Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ

Εισαγωγή - Στατιστικά 3 ΣΠΥΡΟΣ Γ. ΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ 1876-1968 Πολιτικές δολοφονίες & εκτελέσεις ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΓΡΑΦΗΜΑ

4 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ 1876 1968 ΣΠΥΡΟΣ Γ. ΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ e-mail: dermitzaky@yahoo.gr 2021 Εκδόσεις Γράφημα ISBN: 978-618-5494-61-2 Επιμέλεια Έκδοσης: Γιάννης Τσαχουρίδης Σχεδιασμός Εξωφύλλου: Νάγια Γούγου-Μητροπούλου Φωτογραφία Εξωφύλλου: Ευγενική παραχώρηση της ομάδας facebook Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης Old Photos of Thessaloniki ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΓΡΑΦΗΜΑ ΣΤΡ. ΕΞΑ ΑΚΤΥΛΟΥ 5, 546 35 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Τηλ./Fax: 2310.248272, e-mail: grafima@grafima.com.gr www.grafima.com.gr ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΓΡΑΦΗΜΑ Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η ολική ή μερική αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιοδήποτε μέσο ή τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό και ηχογράφησης, ή όπως αλλιώς χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

Εισαγωγή - Στατιστικά 5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή - Στατιστικά... 7 ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΟΛΟΦΟΝΙΩΝ & ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΝ... 13 Η ΣΦΑΓΗ των ΠΡΟΞΕΝΩΝ (06.05.1876)... 25 ΟΙ «ΒΑΡΚΑΡΗ ΕΣ» ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (03.05.1903)... 35 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α των Γλύξμπουργκ (05.03.1913)... 59 Ντραγκουντίν ΗΜΗΤΡΙΕΒΙΤΣ (Άπις) (13.06.1917)... 95 ΕΜΠΡΗΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΥ «CAMBELL» (29.06.1931)... 99 Χαρίτων ΣΤΑΜΠΟΥΛΙ ΗΣ (12.08.1932)... 117 ΕΝΩΤΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (15.02.1933)... 119 Στυλιανός ΒΟΛΑΝΗΣ (05.04.1935)... 123 ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΑΗ ΤΟΥ 36 (09.05.1936)... 137 ΤΟ «ΜΠΛΟΚΟ» ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ (13.08.1944)... 165 Ο «ΕΦΙΑΛΤΗΣ» ΤΟΥ ΧΟΡΤΙΑΤΗ (22.09.1944)... 173 ημήτριος ΚΩΦΙΤΣΑΣ (06.10.1946)... 181 Γιάννης ΖEBΓΟΣ (20.03.1947)... 185 ΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΤΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ (30.04.1947)... 211 Τζορτζ ΠΟΛΚ (09.05.1948)... 217 Νίκος ΝΙΚΗΦΟΡΙ ΗΣ (05.03.1951)... 271 Στέφανος ΒΕΛ ΕΜΙΡΗΣ (20.10.1961)... 283 ΕΠΕΙΣΟ ΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (01.05.1962)... 291 Γρηγόρης ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ (22.05.1963)... 295 Γιάννης ΧΑΛΚΙ ΗΣ (05.09.1967)... 373 Αριστείδης ΠΑΓΚΡΑΤΙ ΗΣ (16.02.1968)... 379 Γιώργος ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ (09.05.1968)... 407 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 415

Εισαγωγή - Στατιστικά 7 Η Θεσσαλονίκη, με οποιαδήποτε προσωνυμία, υπήρξε μια Μητρόπολη, μια κοσμική πόλη δύο αυτοκρατοριών, της βυζαντινής και της οθωμανικής. Εξετάζοντας, διαχρονικά, την πολιτική συμπεριφορά της πόλης, θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με τις «μαύρες τρύπες». Όπως αυτές απορροφούν κάθε τι στο χώρο του διαστήματος, χωρίς να εξετάζουν τι είναι αυτό που απορροφούν, έτσι και η Θεσσαλονίκη γίνεται ο χώρος επαναστάσεων, δικτατοριών, δολοφονιών και αναμετρήσεων. Μέσα της πραγματοποιήθηκαν, κατά καιρούς, πολλά διαφορετικά, και αντιφατικά μεταξύ τους, γεγονότα. Με τα χρόνια, έγινε ένας τόπος που οι ιθύνοντες χρησιμοποιούσαν σαν εργαστήριο πειραματισμού στα πολιτικά τους παιχνίδια. Στην Αθήνα μια δολοφονία σαν αυτή του Πολκ ή του Λαμπράκη θα είχε σίγουρα άλλο αντίκτυπο ή μια δίκη σαν του Παγκρατίδη θα προκαλούσε μεγαλύτερες αντιδράσεις. Η πόλη βρίσκεται σε μια θέση που προσφέρεται για το ξεκαθάρισμα πολιτικών διαφορών και η θέση αυτή την κάνει τόπο κατάλληλο να στηθεί μια πολιτική παγίδα ή μια δικαστική πλάνη. Τα σχέδια των οργανωτών εκπονούνται σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ή του κόσμου, όμως η γεωπολιτική θέση της Θεσσαλονίκης εξυπηρετεί την εφαρμογή τους. Η Αθήνα δρα ανεξάρτητα από τη Θεσσαλονίκη ή συμπληρώνει το παζλ των εξελίξεων. Στην κοινωνία της πόλης, όμως, εμφανίζονται απρόοπτα, που φέρνουν σε δύσκολη θέση τόσο τους θεατές όσο και τους συμμετέχοντες. Τον συγκεκριμένο χώρο θα μπορούσαμε να τον δούμε σαν ένα ηφαίστειο που βράζει. Κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει ποιο είναι αυτό το στοιχείο που τραβάει την πολιτική βία σ αυτή την περιοχή. Μια πρόχειρη ερμηνεία θα μας οδηγούσε στο συμπέρασμα πως πρόκειται για την ίδια δύναμη που στέκεται δίπλα σε κάθε πολιτική αλλαγή. Με μια ματιά στα πράγματα της πόλης θα δούμε να γίνεται θύμα και θύτης των γεγονότων που διαδραματίζονται μέσα στην πόλη την ίδια. Η αδυναμία της να ξεπεράσει το μυστήριο των δολοφονιών και του εμφυλίου πολέμου την εμποδίζει να βγάλει τις δυνάμεις της προς τα έξω. Σε μια εποχή που άλλες πόλεις διεκδικούν έναν ουσιαστικότερο ρόλο στη διεθνή σκηνή, αυτή αναδιπλώνεται γνωρίζοντας πως βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα των πολιτικών αμαρτιών Ελλήνων και ξένων. Και ενώ, μεταδικτατορικά, έζησε μια περίοδο κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής εφάμιλλης (ή και καλύτερης) από εκείνης της Αθήνας, την τελευταία εικοσαετία κουβαλάει συρρικνωμένο όλο το συντηρητισμό της Ελλάδας.

8 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 Τα ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ του αίματος τα 92 χρόνια που εξετάζουμε (1876-1968) συνολικά είναι: νεκροί 1574 άτομα (1557 άνδρες και 17 γυναίκες) και τραυματίες 201 άτομα (199 άνδρες και 2 γυναίκες). Είναι αυτονόητο ότι στους πιο πάνω αριθμούς δεν περιλαμβάνονται τα θύματα των πολέμων (Βαλκανικών, Παγκοσμίων και Εμφυλίου). Κατά κατηγορία: ΙΑΠΟΜΠΕΥΣΕΙΣ: 1 ΙΩΞΕΙΣ ΕΒΡΑΙΩΝ: 4 (νεκροί 8 άνδρες, 1 γυναίκα) ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ: 3 (νεκροί 4 άνδρες) ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ: 7 (νεκροί 30 άνδρες) ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ: 80 (νεκροί 1087 άνδρες, 3 γυναίκες) ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ: 3 (νεκροί 10 άνδρες) ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ: 38 (νεκροί 274 άνδρες, 5 γυναίκες) ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ: 46 (νεκροί 89 άνδρες, 8 γυναίκες και τραυματίες 27 άνδρες) ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ: 6 (τραυματίες 172 άνδρες, 2 γυναίκες) ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: 1 (νεκροί 56 άνδρες) Ως αιτίες για τα παραπάνω ξεχωρίζουν: Σε δύο περιπτώσεις αμέλειας εργοδοτών έχασαν τη ζωή τους 6 εργάτες. Για απόπειρα τρομοκρατικής ενέργειας καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν 2 άνδρες (Νανώφ και Κουλέλης). Η αυθαιρεσία της εξουσίας έγινε σε αρκετές περιπτώσεις αιτία να σκοτωθούν ή να τραυματισθούν άτομα: Σε τέσσερις περιπτώσεις στις οποίες έχασαν τη ζωή τους 11 άνδρες οι δράστες ήταν αστυνομικοί. Σε δύο περιπτώσεις που στοίχισαν τη ζωή σε 2 άνδρες (Στέφ. Βελδεμίρης και Νικ. Τόμογλης) δράστες ήταν μεμονωμένοι αστυνομικοί (Σπ. Φιλίππου και Στ. Καλιομιχάλης). Στη διάρκεια ανάκρισης στο ανακριτικό της Κ.Υ.Π. έχασε τη ζωή του 1 άνδρας (Γ. Τσαρουχάς). Συνεργασία αστυνομικών και παρακρατικών ενέχεται για το θάνατο 1 άνδρα (Γρ. Λαμπράκης) και τον τραυματισμό 1 άλλου (Γ. Τσαρουχάς). Καταγράφεται και μια διαπόμπευση συνδικαλιστών (Παπανικολάου κ.ά.).

Εισαγωγή - Στατιστικά 9 Σε τέσσερις περιπτώσεις παρακρατικοί πραγματοποίησαν επιθέσεις σε συγκεντρώσεις-διαδηλώσεις με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 7 άνδρες και να τραυματισθούν άλλοι 15. Οι επιθέσεις αστυνομικών (σε μια περίπτωση μετείχαν και παρακρατικοί) σε εργατικές κινητοποιήσεις έγιναν αιτία να σκοτωθούν 13 άτομα (12 άνδρες, 1 γυναίκα) και τραυματισθούν 154 άτομα (152 άνδρες, 2 γυναίκες). 2 άτομα (οι πρόξενοι Γαλλίας & Γερμανίας) έπεσαν θύματα θρησκευτικού φανατισμού. 1 άνδρας (Στ. Βολάνης) καταδικάστηκε και εκτελέστηκε για τη συμμετοχή του στο Κίνημα της 1 ης Μαρτίου 1935, 8 άνδρες καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν για τη συμμετοχή τους στο Κίνημα Ειρήνης και 1 άνδρας (Αβδουλάχ μπέης) δολοφονήθηκε στο Κίνημα των Νεοτούρκων. Το Μακεδονικό ζήτημα μαζί με την προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας θεωρείται η αιτία για μια τρομοκρατική ενέργεια (ανατίναξη της Οθωμανικής Τράπεζας) με 56 άνδρες νεκρούς Μια ρατσιστική επιθεση εναντόν των Εβραίων (εμπρησμός του συνοικισμού Κάμπελλ ) με 1 άνδρα νεκρό. Ξένες υνάμεις φαίνονται αναμεμειγμένες σε δύο περιπτώσεις (στη μία ίσως να εμπλέκονται και παρακρατικοί) με 2 άνδρες νεκρούς (βασιλιάς Γεώργιος Α, Τζωρτζ Πολκ) Σε τέσσερις περιπτώσεις πολιτικών ταραχών βρίσκουν το θάνατο 5 άνδρες και τραυματίζονται 4, ενώ ο πολιτικός ανταγωνισμός στοίχισε τη ζωή 1 Αλβανού πολιτικού (Χασάν μπέης) από ομοεθνή πολιτικό του αντίπαλο (Ιμπραήμ Σέλι). 8 Σέρβοι στρατιωτικοί (Ντρ. Ντιμιτρίεβιτς ή Άπις & οι σύντροφοί του) καταδικάστηκαν για συνωμοσία και εσχάτη προδοσία και εκτελέστηκαν. ιάφορες περιπτώσεις: 4 επώνυμοι δολοφονούνται (Θ. Ασκητής, διερμηνέας Ελλ. Προξενείου, Π. Αριγκόνι, αρχιτέκτονας, Ντ. Αμίρ και Ζ. Φρανσές, Εβραίοι αργυραμοιβοί). Παρακρατικοί ενέχονται στη δολοφονία 7 ανδρών. 20 άνδρες εκτελούνται μετά από καταδικαστικές αποφάσεις. Την περίοδο της Κατοχής: ύο περιπτώσεις διώξεων Εβραίων (περίφραξη «γκέτο» Χιρς, συγκέντρωση Εβραίων στη πλατεία Ελευθέριας και από κει μεταφορά τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία).

10 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 Οι Γερμανοί εκτελούν 925 άτομα (923 άνδρες, 2 γυναίκες). Μέλη της Ο.Π.Λ.Α. δολοφονούν 2 ταγματασφαλίτες. Μέλη των «Ταγμάτων Ασφαλείας» δολοφονούν 199 άτομα (197 άνδρες, 2 γυναίκες). Την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου: ολοφονούνται 21 άτομα (19 άνδρες, 2 γυναίκες) και τραυματίζονται 17 άνδρες από αριστερές οργανώσεις. ολοφονούνται από παρακρατικούς 9 άνδρες και τραυματίζονται 10. ολοφονούνται 10 άτομα (5 άνδρες, 5 γυναίκες) σε συρράξεις μεταξύ αντιμαχομένων δυνάμεων (παρατάξεων). Εκτελούνται 237 άτομα (232 άνδρες, 5 γυναίκες) μετά από καταδικαστικές αποφάσεις. Εκτελούνται 13 στρατιωτικοί (2 ανθυπασπιστές, 11 στρατιώτες) που καταδικάστικαν για λιποταξία. Μια απόπειρα δολοφονίας στρατοδίκη (Β. Ταμβακάς, λοχαγός στρατιωτικής δικαιοσύνης). Κατά μήνα και κατηγορία: Στο πέρασμα των χρόνων ο πιο αιματηρός μήνας για τη Θεσσαλονίκη είναι ο Μάιος. Κατά μήνα Μάιο έγιναν 34 εγκληματικές ενέργειες που στοίχισαν τη ζωή σε 185 άτομα (183 άνδρες, 2 γυναίκες) και στις οποίες τραυματίστηκαν 170 άτομα (168 άνδρες, 2 γυναίκες). ΜΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΙΘ ΝΕΚΡΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤ ΑΝ ΓΥΝ ΑΝ ΓΥΝ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 6 87 ΙΑΝ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 1 4 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ (απόπειρα) 1 ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 2 2 ΦΕΒ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 6 68 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 1 2 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 3 10 ΙΩΞΕΙΣ ΕΒΡΑΙΩΝ 1 ΜΑΡ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 11 141 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 2 57 2 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 9 17 3 10 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 4 9 ΑΠΡ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 3 5 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 4 8 8

Εισαγωγή - Στατιστικά 11 ΜΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΙΘ ΝΕΚΡΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤ ΑΝ ΓΥΝ ΑΝ ΓΥΝ ΙΑΠΟΜΠΕΥΣΕΙΣ 1 ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 1 2 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 6 49 ΜΑΪ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 2 9 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 10 46 1 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 8 21 1 ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ 5 168 2 ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ 1 56 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 4 137 ΙΟΥΝ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 4 39 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 1 3 ΙΩΞΕΙΣ ΕΒΡΑΙΩΝ 2 1 ΙΟΥΛ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 4 17 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 14 202 2 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 3 9 1 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 6 70 1 ΑΥΓ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 3 13 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 6 8 ΙΩΞΕΙΣ ΕΒΡΑΙΩΝ 1 7 1 ΣΕΠ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 8 185 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 3 9 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 1 1 ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 2 11 ΟΚΤ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 1 4 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 5 60 1 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 3 5 ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 1 2 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 7 35 ΝΟΕ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 1 1 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 8 10 2 ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ 1 4 ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 7 100 ΕΚ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΙΚΩΝ 2 29 ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΛΟΦΟΝΙΕΣ 2 6 2 9

12 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 Στις σελίδες που ακολουθούν, προτάσσεται ένα Χρονολόγιο των πολιτικών δολοφονιών και εκτελέσεων που έγιναν στη Θεσσαλονίκη από το 1876 μέχρι το 1968 και ακολουθεί η εξιστόρηση-ανάλυση των σημαντικότερων, κατά τη γνώμη μας, 21 απ αυτές. Γίνεται δε προσπάθεια να αποδοθεί και το πολιτικοκοινωνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο έλαβαν χώρα. Τα ντοκουμέντα που τεκμηριώνουν τις απόψεις εμφανίζονται με διαφορετική γραμματοσειρά. Στα κείμενα-ντοκουμέντα διατηρήθηκε, κατά το δυνατόν, η αρχική ορθογραφία και η σύνταξη.

Χρονολόγιο Πολιτικών ολοφονιών & Εκτελέσεων στη Θεσσαλονίκη 13 ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΟΛΟΦΟΝΙΩΝ & ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΝ στη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 06.05.1876 Μουσουλμανικός όχλος σφαγιάζει τους προξένους Γαλλίας και Πρωσίας. 16.05.1876 Εκτελούνται με απαγχονισμό 9 άτομα (αθίγγανοι) ως φυσικοί αυτουργοί της σφαγής των προξένων (2 σώθηκαν και πήραν χάρη με επέμβαση του Ρώσου ναύαρχου). 03.05.1903 «Βαρκάρηδες της Θεσσαλονίκης». Τρομοκρατική ενέργεια βουλγάρων αναρχικών. 50 θύματα. 6 «βαρκάρηδες» σκοτώνονται στα επεισόδια, 2 διέφυγαν, 4 συνελήφθησαν, δικάστηκαν και εκτελέστηκαν. 22.02.1908 Στη διασταύρωση των οδών Τσιμισκή και Αγ. Σοφίας δολοφονείται ο διερμηνέας του ελληνικού προξενείου Θ. Ασκητής Μαϊ 1908 Στη διασταύρωση των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου δολοφονείται από Νεότουρκους ο διευθυντής της αστυνομίας Αβδουλάχ Μπέη. Νοε 1912 υο Εβραίοι αργυραμοιβοί, ο Νταβίντ Αμίρ και ο Ζάκομπ Φρανσές, τραυματίζονται θανάσιμα από 5 ενόπλους. Αν και στην αρχή έγινε προσπάθεια να δοθεί πολιτική διάσταση στη δολοφονία, τελικά καταχωρήθηκε ως ποινική υπόθεση. 05.03.1913 ολοφονείται ο βασιλιάς Γεώργιος Α. ράστης ο Αλ. Σχινάς, που, ενώ οδηγείτο στον ανακριτή, «αυτοκτόνησε» πέφτοντας από παράθυρο του ιοικητηρίου. 13.06.1917 Εκτελούνται ο Ντράγκουτιν Ντιμιτρίεβιτς ή Άπις και επτά Σέρβοι αξιωματικοί καταδικασμένοι για εσχάτη προδοσία. 01.11.1920 ολοφονείται, στη συνοικία «Τσινάρι», οπαδός της αντιβενιζελικής παράταξης από αντιπάλους, ενώ πανηγύριζε την εκλογική νίκη του κόμματός του.

14 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 03.11.1920 Ταραχές μεταξύ βενιζελικών και αντιβενιζελικών. 3 νεκροί και 4 τραυματίες από την πλευρά των βενιζελικών. 08.11.1920 Ταραχές μεταξύ βενιζελικών και αντιβενιζελικών. Ένας νεκρός και πολλοί τραυματίες. Μαρ 1923 Ο ανθυπασπιστής Στ. Καλιομιχάλης πυροβολεί τον οικοδόμο Νικ. Τόμογλη μέσα στο 3 ο Αστυνομικό Τμήμα. 20.05.1925 Σύλληψη και διαπόμπευση συνδικαλιστών σε επιδρομή εναντίον του Ε.Κ.Θ. (Παπανικολάου και άλλοι). Φεβ 1927 Τραυματίζεται θανάσιμα, από πυρά, ο Γιουσέ Καρεμφίλ, μέλος των εργατικών σωματείων «Ένωσις», στη διάρκεια κατάληψης καπνεργοστασίων της πόλης. 07.05.1928 Εκτελούνται οι Νανώφ και Κουλέλης που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο την 22.11.1927 για απόπειρα βομβιστικής ενέργειας. 29.07.1931 Εμπρησμός του εβραϊκού συνοικισμού «ΚΑΜΠΕΛ» 18.08.1932 Επίθεση αστυνομικών στο Ε.Κ.Θ., στο Καπάνι. Τραυματίζεται θανάσιμα ο Χαρίτων Σταμπουλίδης 15.02.1933 Συμπλοκή αστυνομικών - εργατών στο Ενωτικό Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Θύματα 8 εργάτες: Παν. Γούναρης, Μορδώχ Εσκενάζη, Ιωακ. Ιωακειμίδης, Θ. Καραμανλής, Θ. Μπούρδας, Αχιλ. Παζολίδης, Χρ. Παζολίδης, Τραζίδης (ή Τράτσης). 13.08.1933 Στη γωνία των οδών Τσιμισκή και Βογατσικού δολοφονείται ο Αλβανός πολιτικός Χασάν Μπέης Πρίστινα (ιδιοκτήτης του κτιρίου της Σχολής Τυφλών). ράστης ο πολιτικός του αντίπαλος Ιμπραήμ Σέλι, που τον πυροβόλησε πέντε φορές. 05.04.1935 Εκτελείται στα «έμπεδα της όξας» (κατ άλλους στο «Κόκκινο Σπίτι») ο επίλαρχος Στυλιανός Βολάνης, καταδικασμένος για τη συμμετοχή του στο κίνημα της 1 ης Μαρτίου 1935. Οι τελευταίες του λέξεις ήταν μια ζητωκραυγή για τη ημοκρατία. 04.05.1936 Τραυματίζεται σοβαρά η Σοφία Κωνσταντινίδου όταν η αστυνομία επιτίθεται σε μεγάλη πορεία καπνεργατών. 06.05.1936 Στην πλατεία Βλάβη τραυματίζεται βαριά ο Κ. Σαμιώτης από πυροβολισμούς μελών της Ε.Ε.Ε. εναντίον ομάδας απεργών τσαγκαράδων. Τραυματίζεται από πυροβολισμούς φασιστών ο εργάτης Κ. Σταματίου, 20 ετών.

Χρονολόγιο Πολιτικών ολοφονιών & Εκτελέσεων στη Θεσσαλονίκη 15 Έξω από το υφαντουργείο Τσίτση συμπλέκονται αστυνομικοί και εργάτριες. Η Μαρία Σιμοπούλου αιμόφυρτη, τσαλαπατημένη από άλογα και συμπλεκόμενους, κατορθώνει να αποφύγει τη σύλληψη. 08.05.1936 Συγκρούσεις έφιππης χωροφυλακής με απεργούς εργάτες μπροστά στο ιοικητήριο και στην οδό Εγνατία, από την πλατεία Αριστοτέλους μέχρι την πλατεία Βαρδαρίου. Στην οδό Ελ. Σβορώνου, 150 καπνεργάτες συγκρούονται με έφιππους χωροφύλακες. Εκατοντάδες εργάτες και αστυνομικοί τραυματίζονται, μερικοί σοβαρά. Πάρα πολλές συλλήψεις. 09.05.1936 Η «μεγάλη σφαγή». Οι χωροφύλακες, χωρίς προειδοποίηση, πυροβολούν τους απεργούς εργάτες. Σκοτώνονται: στην Εγνατία (διασταύρωση οδών Συγγρού και Πτολεμαίων) ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης, στην πλατεία Κολόμβου η καπνεργάτρια Αναστασία Καρανικόλα, 23 ετών, στην οδό Συγγρού (κάτω από την Εγνατία) ο επινικελωτής Ιντογιάγκο Σένορ, 22 ετών, στην Εγνατία, στο ύψος της Βενιζέλου, ο εργάτης Γιάννης Πανόπουλος, 23 ετων, οι υποδηματεργάτες ημήτρης Λαϊλάνης ή Λάινας, 17 ετών, Ευθύμιος Αδαμαντίου, 18 ετών, ο καπνεργάτης Ευάγγελος Χάλης, ο ιδιωτικός υπάλληλος Σαλβατόρ Ματαράσο, ο σιδεράς ημήτριος Αγλαμίδης, 25 ετών, μεταξύ πλατείας Ελευθερίας και Παναγίας Χαλκέων, ο Σταύρος ιαμαντόπουλος, ο Ευθύμιος ιαμαντόπουλος, 23 ετών, ο Μανόλης Ζαχαρίου, 26 ετών. 18.02.1940 Βρίσκεται σφαγμένος στο δωμάτιό του ο αρχιτέκτονας Πιέρο Αριγκόνι. Το έγκλημα παίρνει πολιτική διάσταση όταν ο Μουσολίνι άρχισε να πιέζει την κυβέρνηση Μεταξά να βρεθούν πάση θυσία οι δράστες. 19.08.1941 Εκτελείται από τους Γερμανούς ο Γιώργος Πολυχρονάκης με την κατηγορία απόκρυψης δυο Βρετανών στρατιωτών. 12.09.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς οι Στ. Ζανός και Χρ. Μπακόλας με την κατηγορία της κατοχής όπλων. 24.09.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 2 πολίτες 22.10.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες

16 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 06.11.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 2 πολίτες 13.11.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 2 πολίτες 27.11.1941 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 27.12.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 12 πολίτες 28.12.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς, στο Επταπύργιο, 30 όμηροι 31.12.1941 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 08.01.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς, στο στρατόπεδο «Π. Μελάς», 12 όμηροι 07.02.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 10 πολίτες 14.02.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς δέκα πολίτες και στο στρατόπεδο «Π. Μελάς» 12 όμηροι 21.03.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 2 πολίτες 15.04.1942 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 01.05.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 7 πολίτες 08.05.1942 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 23.05.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 6 πολίτες 03.06.1942 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 19.06.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 11 πολίτες 22.06.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς στο στρατόπεδο «Π. Μελάς» 23 όμηροι 02.07.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 50 πολίτες 03.07.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 07.07.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 5 πολίτες 08.07.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 11.07.1942 Οι Γερμανοί συγκεντρώνουν στην πλατεία Ελευθερίας χιλιάδες Εβραίους κατοίκους της πόλης (όλους τους άρρενες ηλικίας 18-45 ετών) για να τους «καταγράψουν» και να τους εξευτελίσουν. Η καρδιά κάποιων δεν άντεξε τα καψόνια και την εξάντληση και πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων. 16.07.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 11 πολίτες 26.07.1942 Εκτελείται από τους Γερμανούς μία γυναίκα 27.07.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 6 πολίτες 11.09.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 5 πολίτες 13.11.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 27.11.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 12 πολίτες 04.12.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 18.12.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες

Χρονολόγιο Πολιτικών ολοφονιών & Εκτελέσεων στη Θεσσαλονίκη 17 30.12.1942 Εκτελούνται από τους Γερμανούς, στο στρατόπεδο «Π. Μελάς», 45 όμηροι 02.01.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 19 πολίτες 28.01.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 17.02.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς οι Ιωάννης Λαγούρας και Αλέξανδρος Ζωγράφος 23.02.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 37 πολίτες 24.02.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς οι Θέμης Σταμάτης, Ιωάννης Νταγιάκας, Φώτιος Τσιγκερλιώτης και ο Γεώργιος Γρηγοριάδης. 01.03.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς, στη Μίκρα, 50 όμηροι 14.03.1943 Ολοκληρώνεται η περίφραξη του συνοικισμού «Βαρώνου Χιρς». Με την άφιξη κάθε αποστολής στο «γκέτο» του Χιρς, τους έπαιρναν τα πάντα, τους λήστευαν, τους έδερναν και μερικούς δεν δίσταζαν να τους σκοτώσουν. 16.03.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 5 πολίτες 24.03.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες 29.03.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 01.05.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 7 πολίτες 04.05.1943 Άνδρες του Βήχου συλλαμβάνουν τον Γεώργιο Βασιλειάδη ως ύποπτο οργανωμένο στο ΕΑΜ 06.05.1943 Συλλαμβάνεται ο Νικόλαος Γραικός με την κατηγορία ότι ανήκε στο ΕΑΜ. 23.05.1943 Οι Γ. Βασιλειάδης και Ν. Γραικός βρίσκονται νεκροί κοντά σε μια γέφυρα στην περιοχή Χιρς. 02.07.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 49 πολίτες 08.07.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 26.07.1943 Εκτελείται από τους Γερμανούς μία γυναίκα 27.07.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 6 πολίτες 11.09.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες 13.11.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 27.11.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 12 πολίτες 04.12.1943 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 04.01.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες 13.01.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 45 όμηροι 26.01.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες 01.02.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 3 πολίτες 03.03.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 60 όμηροι, ανάμεσά τους ο Νικόλαος Μπαλής. 23 ετών, φοιτητής Φιλολογίας. 04.03.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 4 πολίτες

18 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 06.03.1944 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 10.03.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 6 πολίτες 16.03.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 5 πολίτες 19.03.1944 Σκοτώνεται από τους Γερμανούς ο φοιτητής Ιατρικής Χάρης Τάλλαρος 02.04.1944 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 18.04.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 5 πολίτες 30.04.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 2 πολίτες 05.05.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 6 πολίτες 11.05.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 22 πολίτες 20.05.1944 Στελέχη της Ο.Π.Λ.Α. δολοφονούν στην Καλαμαριά τον Ι. Βελισαρίδη, μέλος του «τάγματος Πούλου». 06.06.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 102 όμηροι. Συμμαχικά στρατεύματα αποβιβάζονται στις ακτές της Νορμανδίας 02.07.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 50 όμηροι 08.07.1944 Εκτελείται από τους Γερμανούς 1 πολίτης 11.07.1944 ολοφονείται, από ομάδα του άγκουλα, ο Κ. Ρούσιος 16.07.1944 ολοφονείται στην Καλαμαριά, από άνδρες των «Ταγμάτων Ασφαλείας», ο Ι. Αλεξιάδης. 26.07.1944 ολοφονείται στον Γαλλικό, από άνδρες των «Ταγμάτων Ασφαλείας», ο Ν. Πιτσέλης, φοιτητής Γεωπονικής. 28.07.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 15 πολίτες 31.07.1944 «Ταγματασφαλίτες» του άγκουλα κάνουν επιδρομή στην Νέα Ευκαρπία και εκτελούν 14 πολίτες 02.08.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 5 πολίτες 03.08.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 14 πολίτες 04.08.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 24 πολίτες 12.08.1944 Μέλη της Ο.Π.Λ.Α. εκτελούν τον Ευάγγελο Βλαχόπουλο 13.08.1944 Μέλη των «Ταγμάτων Ασφαλείας» κάνουν επιδρομή στο «μπλόκο» της Καλαμαριάς και εκτελούν 11 πολίτες. 20.08.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 16 πολίτες ολοφονείται στην πύλη της Ευαγγελίστριας, από όργανα του άγκουλα, ο ημήτριος Χαραλαμπίδης 31.08.1944 Άνδρες των «Ταγμάτων Ασφαλείας» της ομάδας άγκουλα πυροβολούν και σκοτώνουν 1 πολίτη στο γήπεδο του ΠΑΟΚ 02.09.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 10 πολίτες «Εφιάλτης» στο Χορτιάτη. 154 άτομα βρίσκουν μαρτυρικό θάνατο από Γερμανούς και συνεργάτες τους.

Χρονολόγιο Πολιτικών ολοφονιών & Εκτελέσεων στη Θεσσαλονίκη 19 08.09.1944 «Ταγματασφαλίτες» με επικεφαλής τον άγκουλα μεταφέρουν βίαια από το στρατόπεδο «Π. Μελάς» στην κλινική Βαγιανού 8 Εβραίους, όπου τους βασανίζουν. Το βράδυ τους επιστρέφουν στο στρατόπεδο και οι Γερμανοί τους εκτελούν. Μεταξύ τους και η Ρεβέκκα Φράνκο. Είναι οι τελευταίοι εκτελεσθέντες Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη. 16.09.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 2 πολίτες 24.09.1944 Εκτελούνται από τους Γερμανούς 7 πολίτες στο «μπλόκο» της Τούμπας 04.10.1944 Επιδρομή «ταγματασφαλιτών» του άγκουλα σε συνοικισμούς της πόλης. Εκτελούνται 5 πολίτες. 28.10.1944 Στην περιοχή της Αγ. Φωτεινής συνεργάτες των Γερμανών δολοφονούν 6 νέους της ΕΠΟΝ. 17.02.1945 Κηδεύεται ο Στρατής Καναρλής που είχε δολοφονηθεί από μέλη των «Ταγμάτων Ασφαλείας». 06.03.1945 Στη γιορτή της ΕΠΟΝ δολοφονείται 1 πολίτης. 08.05.1945 Στη διάρκεια συλλαλητηρίου για τη νίκη των Συμμάχων κατά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, «ταγματασφαλίτες» και μέλη της Β.Ε.Ν. (Βασιλική Ένωσις Νέων) δολοφονούν 3 διαδηλωτές και τραυματίζουν 15. 11.08.1945 Εκτελούνται στον χώρο πίσω από το Επταπύργιο 8 συνεργάτες της ΟΧΡΑΝΑ (βουλγαρική μυστική αστυνομία). 30.10.1945 Μέλη της Β.Ε.Ν. επιτίθενται σε διαδήλωση για τον εορτασμό της 1ης επετείου της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης και δολοφονούν 3 διαδηλωτές. 16.07.1946 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο οι Γ. Καλέμης και Θ. Σαπρανίδης, καταδικασμένοι για συμμετοχή σε οργάνωση συμμοριών. 25.07.1946 Εκτελούνται στα Γιαννιτσά η νεαρή δασκάλα Ειρήνη Γκίνη (ή Μίρκα Γκίνοβα) και 6 σύντροφοί της, καταδικασμένοι για συμμετοχή σε ένοπλη ομάδα του Ν.Ο.Φ. 16.09.1946 Εκτελούνται 1 κομμουνιστής και ο Θεολογίτης, νεαρός παρακρατικός, μέλος της Β.Ε.Ν. 05.10.1946 Από το στρατοδικείο Θεσσαλονίκης καταδικάζονται σε θάνατο για λιποταξία 2 ανθυπασπιστές και 11 στρατιώτες. 06.10.1946 ολοφονείται από στελέχη της «στενής» Λαϊκής Αυτοάμυνας ο υποδιοικητής της Γενικής Ασφάλειας μοίραρχος ημήτριος Κωφίτσας.

20 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 01.11.1946 Στελέχη της Ο.Π.Λ.Α. δολοφονούν στην πλατεία Αγ. Σοφίας τον υπενωμοτάρχη Χρ. Παγώνη. Σκοτώνεται και ο «αντάρτης πόλης» Χ. Νικολαΐδης. 14.11.1946 ολοφονείται από ΤΕΑτζήδες και παρακρατικούς ο δικηγόρος Παπαγεράκης. 14.01.1947 Επίθεση με χειροβομβίδες, στην οδό Μητροπόλεως, εναντίον του βασιλικού επιτρόπου Β. Ταμβακά, λοχαγού στρατιωτικής δικαιοσύνης. Ο Ταμβακάς, που σώζεται από θαύμα, ήταν πάντοτε καταδικαστικός για τους κομμουνιστές. 05.02.1947 Εκτελούνται οι. Ρίζος και Γ. Παπαδημητρόπουλος. 16.03.1947 Τέσσερις «αντάρτες πόλης» εισβάλλουν στο καφενείο του Μπόνου (κέντρο παρακρατικών και χαφιέδων της Ασφάλειας), πυροβολούν και σκοτώνουν 5 θαμώνες, μεταξύ τους 1 υπολοχαγός και 1 ενωμοτάρχης. 20.03.1947 ολοφονείται στην οδό Αγ. Σοφίας, από τον Χρήστο Βλάχο, το ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ Γιάννης Ζέβγος. 28.03.1947 Τρεις ένοπλοι φιλομοναρχικοί απαγάγουν από το σπίτι του στη Νεάπολη τον καπνεργάτη-συνδικαλιστή Αν. Νούγκα και τον εκτελούν. 29.03.1947 Παρακρατικοί, οπλισμένοι με αυτόματα όπλα και χειροβομβίδες, εισβάλλουν στα γραφεία της κομμουνιστικής εφημερίδας «Αγωνιστής», εκτελούν 3 τυπογράφους, τραυματίζουν 10 άλλους και αποχωρούν ανενόχλητοι. 05.04.1947 Εκτελούνται 2 αντάρτες που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο. 07.04.1947 Εκτελούνται 2 ΕΠΟΝίτες. 14.04.1947 Τρεις άγνωστοι πυροβολούν και σκοτώνουν τον Γ. Γιαννουλάκη στο καφενείο του Μπόνου στην Άνω Τούμπα. 29.04.1947 Ο φιλομοναρχικός Μ. Κοφτοπίδης, που οπλοφορούσε, δολοφονεί στην πλατεία Βλάβη τον Ζαφ. Γιαχανατζή. 30.04.1947 Ομάδα στελεχών της Ο.Π.Λ.Α. με την καθοδήγηση των Τάκη Παπαγεωργίου και Αλβανού Ακίνδυνου επιτίθεται με πιστόλια και χειροβομβίδες στο λεωφορείο της Αεροπορίας, στη στάση Μισραχή επί της οδού Βασ. Όλγας. Σκοτώνονται οι υποσμηναγοί Αλ. Γεωργόπουλος, Ν. ευτεραίος, Ν. Γαλιλαίος, ο σμηνίτης Π. Κρητικός και ο οδηγός του λεωφορείου. Τραυματίζονται 8. 05.05.1947 Εκτελούνται 7 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 06.05.1947 Εκτελούνται 2 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο, η Κούλα Ελευθεριάδου και ο Γρ. Ελευθεριάδης.

Χρονολόγιο Πολιτικών ολοφονιών & Εκτελέσεων στη Θεσσαλονίκη 21 19.05.1947 Εκτελούνται 5 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 20.05.1947 Εκτελούνται 4 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 22.05.1947 Εκτελούνται 5 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 23.05.1947 Εκτελούνται 2 «αντάρτες». καταδικασμένοι σε θάνατο. 24.05.1947 Εκτελούνται 2 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 28.05.1947 Εκτελείται 1 «αντάρτης», καταδικασμένος σε θάνατο. 03.06.1947 Εκτελούνται 15 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 06.06.1947 Εκτελούνται 8 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 08.06.1947 Εκτελούνται 8 «αντάρτες», καταδικασμένοι σε θάνατο. 17.10.1947 Εκτελούνται 10 μέλη της Ο.Π.Λ.Α., καταδικασμένα για την επίθεση στο λεωφορείο της Αεροπορίας. Ανάμεσά τους οι Τάκης (ή Ανδρέας) Παπαγεωργίου και Αλβανός Ακίνδυνος. 21.10.1947 Εκτελούνται 13 μέλη της Ο.Π.Λ.Α., καταδικασμένα για την επίθεση στο λεωφορείο της Αεροπορίας. Ανάμεσά τους μια γυναίκα, η Ευθυμία Πατσιά-Γουσοπούλου. 22.10.1947 Εκτελείται πίσω από το Επταπύργιο ο λοχίας των «SS» Φριτς Σούμπερτ, καταδικασμένος σε θάνατο από δικαστήριο δοσιλόγων. 23.10.1947 Εκτελούνται 24 μέλη της Ο.Π.Λ.Α., καταδικασμένα για την επίθεση στο λεωφορείο της Αεροπορίας. 16.12.1947 Εκτελούνται 20 μέλη της Μ.Λ.Α. 18.12.1947 Εκτελούνται 9 μέλη της Μ.Λ.Α. 16.03.1948 Σε σύρραξη στην Καλλιθέα σκοτώνονται 2 αντάρτες. 24.03.1948 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο 52 αντάρτες, ανάμεσά τους 2 γυναίκες, καταδικασμένοι σε θάνατο για τον βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης την 10.02.1948. 27.03.1948 Αντάρτες επιτίθενται σε περίπολο χωροφυλακής στην Τριανδρία. Σκοτώνονται 2 και τραυματίζονται 3. 06.05.1948 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο οι 11 της 6 ης Μαΐου 1948 : Σταύρος ημητράκος, Χρήστος Εμμανουηλίδης, Ανδρέας εληδήμος, Θεόδωρος Τσομπανίκος, Κλήμης Υιετίων, Παναγιώτης Πρασάς, ημήτριος Βαλμάς, ημήτριος Σαμαράς, ημήτριος Ξενιτίδης, Ιωάννης Μυλωνίδης και Αλίκη Βέτα. Στο εκτελεστικό απόσπασμα ήταν και ο στρατιώτης ημ. Τιμήνης, ανιψιός του ημητράκου, που όταν το έμαθε ο επικεφαλής υπολοχαγός τον εξαίρεσε. 09.05.1948 ολοφονείται από αγνώστους ο Αμερικανός δημοσιογράφος Τζωρτζ Πολκ. Για το φόνο κατηγορούνται οι Αδάμ Μουζενίδης, Ευάγγελος Βασβανάς και Γρηγόρης Στακτόπουλος (συλλαμβάνεται την 14.08.1948).

22 Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876-1968 23.11.1948 Σε συμπλοκή στην Καλλιθέα σκοτώνεται ένας στρατιώτης και τραυματίζονται δύο «αναρχικοί», που συλλαμβάνονται. 26.11.1948 Σκοτώνεται στον Χορτιάτη ο αρχηγός των σαμποτέρ Καπετάν Ναύαρχος ή Χουρμούζης, 31 ετών. 01.12.1948 «Αναρχικοί» επιτίθενται στην Τούμπα με ριπές αυτόματου όπλου και δυναμίτιδα. Σκοτώνονται 3 εργάτες και μια γυναίκα. 25.12.1948 «Αντάρτες» βομβαρδίζουν τη Θεσσαλονίκη. Βλήματα πυροβόλου όπλου σκοτώνουν μια γυναίκα και τραυματίζουν 5 άτομα. Από τους «αντάρτες» σκοτώνονται 3, τραυματίζονται 4 και συλλαμβάνονται 23. 29.01.1949 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο 4 θανατοποινίτες. 11.05.1949 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο 8 θανατοποινίτες. 21.07.1949 Εκτελείται πίσω από το Επταπύργιο 1 θανατοποινίτης. 27.08.1949 Εκτελείται πίσω από το Επταπύργιο 1 θανατοποινίτης. 01.09.1949 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο 6 θανατοποινίτες. 07.09.1949 Εκτελείται πίσω από το Επταπύργιο 1 θανατοποινίτης. 05.03.1951 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο οι: Ν. Νικηφορίδης, Θ. Ορφανίδης, Μ. Στογιάννης. Κ. Σπρίντζος, Κ. Μήτσου, Χαρ. Παπαδόπουλος, Ρ. Παραθύρας. 14.11.1953 Εκτελείται πίσω από το Επταπύργιο ο Γ. Τσιτέλας. 14.08.1954 Εκτελούνται πίσω από το Επταπύργιο οι: Γ. Γραικός,. Γκότσης, Ευάγγ. Γιαμούρογλου,. Γούναρης. 16.10.1961 Στο συνοικισμό Επταλόφου, ο χωροφύλακας Σπ. Φιλίππου πυροβολεί και τραυματίζει θανάσιμα τον Στέφανο Βελδεμίρη, 24 ετών, στέλεχος της νεολαίας της Ε Α, ενώ μοίραζε προεκλογικό υλικό του ΠΑΜΕ. Ο Βελδεμίρης θα πεθάνει την 17.10.1961. 22.05.1963 Στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου-Ερμού-Σπανδωνή παρακρατικοί τραυματίζουν θανάσιμα τον βουλευτή της Ε Α Γρηγόρη Λαμπράκη, κάτω από τα βλέμματα 180 ανδρών και αξιωματικών της Αστυνομίας. Ο Λαμπράκης θα εκπνεύσει την νύχτα της 26 προς 27 Μαΐου 1963 στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Απρ 1967 Τις πρώτες μέρες της δικτατορίας της 21 ης Απριλίου, στο Αστυνομικό Τμήμα Χαριλάου δολοφονείται ο Βασίλης Μαυροδημήτρης.

Χρονολόγιο Πολιτικών ολοφονιών & Εκτελέσεων στη Θεσσαλονίκη 23 05.09.1967 Στην οδό Φιλελλήνων 55, άνδρες της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης δολοφονούν εν ψυχρώ τον Γιάννη Χαλκίδη, 27 ετών, στέλεχος της «Νεολαίας Λαμπράκη» και μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης «Πατριωτικό Μέτωπο». 09.05.1968 Την 08.05.1968 στα διόδια της Λεπτοκαρυάς συλλαμβάνεται ο βουλευτής της Ε Α Γιώργος Τσαρουχάς, μεταφέρεται στη Θεσσαλονίκη και αφήνει την τελευταία του αναπνοή, την 09.05.1968, στο ανακριτικό γραφείο της ΚΥΠ (στο χώρο του Γ Σώματος Στρατού), μετά από βασανιστήρια στα οποία τον υπέβαλαν οι ανακριτές του.