ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΕΝΕΡΓΕΙΑ Το Ευρωπαικο προγραμμα για την Κλιματικη Αλλαγη και οι επιπτωσεις του στην ενεργειακη πολιτικη Γερασιμος Ποταμιανος
Δομη της παρουσιασης Ενεργειακα δεδομενα και προκλησεις Οι αλλαγες του πλαισιου πολιτικης Η ωθηση των δρασεων πολιτικης Επιπτωσεις στην ενεργειακη αγορα Ευκαιριες και προοπτικες
Ενεργειακη εξαρτηση Αυξανομενη εξωτερικη ερ εξαρτηση Τα ορυκτα καυσιμα αντιπροσωπευουν 80% της ενεργειακης καταναλωσης. Σχεδον 2/3 εισαγονται.σε περιπτωση αδρανειας, οι εισαγωγες θα αυξηθουν σε 70% των αναγκων σε 20-30 χρονια. Εισαγωγες γ καυσιμων 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Oïl Gas 2000 2030 Διακυβευματα Φυσικα : τα αποθεματα πετρελαιου της Βορειας θαλασσας εκτιμαται οτι θα εξαντληθουν το 2030-2050. Ατυχηματα στις φυσικες υποδομες, πολιτικα η στρατιωτικα γεγονοτα, μπορουν να προκαλεσουν διαταραχη προμηθειων. Οικονομικα: διακυμανση των τιμων πετρελαιου και φυσικου αεριου που συνδεεται με προβληματα διακοπης εφοδιασμου..αυξηση τιμης 10$ το βαρελι, μπορει να να προκαλεσει μειωση της αναπτυξης κατα 0.5%.
ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΕΥΡΩΠΗ-30: ενεργειακη καταναλωση (σε mtoe) 2500 2250 2000 1750 Candidate countries / neighbours 1500 1250 1000 750 EU 500 250 0 1990 2000 2010 2020 2030
Νεες προκλησεις Κλιματικη Αλλαγη-νεα θεματα Ευρωπη - 27: Εκπομπες CO2 ενεργειακου τομεα (1990=100) 140 Projection Επειγουσα αναγκη καταπολεμησης της Κλιματικης Αλλαγης (1990 100) Η ΕΕ δεσμευεται να μειωσει GHG κατα 8% σε συγκριση με το 130 1990 120 94% του CO2 απο ανθρωπινες δρασεις στην Ευρωπη, μπορει να αποδοθει στον ενεργειακο τομεα. A major challenge 110 100 90 1990 2000 2010 2020 2030 + 5/2 % των εκπομπων GHG στην EE προβλεπεται μεταξυ 1990 και 2010 : 90% αυξησης εκπομπων CO2 του τομεα μεταφορων προβλεπεται μεταξυ 1990 and 2010
Στοχοι ενεργειακης πολιτικης Επιτευξη στοχων Kyoto 8% CO2 μειωση 2000-2012 σε συγκριση με το 1990 Διπλασιασμος Ανανεωσιμων πηγων Απο 6% σε 12% της παραγωγης 2010 Ενεργειακη η αποδοτικοτητα/εξοικονομηση η Αυξηση 18% μεχρι 2010 σε συγκριση με 1995 Ασφαλεια ενεργειακου εφοδιασμου Επιρροη στην διαμορφωση τιμων
Απειλες στον ενεργειακο εφοδιασμο Προβολη ενεργειακου μελλοντος Φυσικη : εξαντληση ενεργειακων πορων, γεωπολιτικη κριση, φυσικη καταστροφη Οικονομικη: διακυμανση τιμων αγορας Οικολογικη: ζημιες απο ατυχηματα Προβολη +30 χρονια καταδεικνυει πιθανες ανισορροπιες Με υποθεση οτι οι σημερινες τασεις και πολιτικες παραμενουν Εξαρτηση περιπου 70% το 2030 Ανανεωσιμες: 12% δυσκολος στοχος Στοχοι Kyoto : αμφιβολη επιτυχια Το moratorioum στην πυρηνικη ενεργεια δεν βοηθαει στην επιτευξη των στοχων Υπαρχουν επιλογες που ταυτοχρονα μειωνουν την εξαρτηση και τις εκπομπες CO2. Μειωση της ενεργειακης εντασης θα βοηθηση στον περιορισμο του κινδυνου διακυμανσης των διεθνων τιμων ωνκαι να περιορισει ει εκπομπες ες CO2.
Βιωσιμη αναπτυξη Συνδυασμος στοχων Ενεργειακης πολιτικης Οικονομικης ανταγωνιστικοτητας Περιβαλλοντικης προστασιας Διαχειριση της ζητησης, αυξηση της συμμετοχης ενεργειακων πηγων χαμηλης εντασης ανθρακα και καθαρων τεχνολογιων
Το νεο πλαισιο πολιτικης προκλησεις Ασφαλεια εφοδιασμου Κλιματικη αλλαγη Εσωτερικη αγορα ενεργειας Διευρυνση της Ενωσης Νεες δρασεις πολιτικης
«Καθαρη» Ενεργεια Κινητηριες δυναμεις Κλιματικη αλλαγη Ασφαλεια εφοδιασμου Αγορα καυσιμων παραμετροι ρ Τεχνολογια ανανεωσιμων πηγων Ρυθμιστικο πλαισιο αγορας Πολιτικη κινητρων/δημοσια χρημ/ση Τεχνολογια «καθαρου» ανθρακα «Ασφαλης» πυρηνικη τεχνολογια
Εκπομπες Αεριων Θερμοκηπιου-ΕΕ 1990-201 ΚΑΤΑΛΥΤΗΣ δυσκολη μειωση CO2 μεσω τεχνολογιας 108% 107% 106% 105% "baseline scenario" estimates for CO2 (source: Capros NTUA 1999) issions (1990) percenta age of base year em 104% 103% 102% 101% 100% 99% 98% 97% 96% 95% 94% demonstrable progress to be achieved projection by member States (CO2 with measures) Kyoto commitment 93% 92% 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 observed data for 3 gases: CO2+CH4+N2O (1%= 42 Mt CO2 eq.) observed data for CO2 (1%=34 MtCO2)
Μετρα πολιτικης (1) Ασφαλεια ενεργειακου εφοδιασμου, Διαλογος με χωρες παραγωγης: γης OPEC και ενεργειακη συνεργασια με Ρωσια Γεωγραφικη διαφοροποιηση Νεες διοδοι εισαγωγων: νεοι αγωγοι φυσικου αεριου απο την Κασπια και την Β. Αφρικη Διευρυνση αποθεματων,: Συμπεριληψη φυσικου αεριου και ανθρακα
Μετρα πολιτικης (2) Διαφοροποιηση της καταναλωσης, Ανανεωσιμες πηγες και εναλλακτικα καυσιμα Προωθηση ενεργειακων πηγων φιλικων προς το περιβαλλον, εξοικονομηση ενεργειας ενεργειακη αποδοτικοτητα νεα χρηματοδοτηση -FP6 δημιουργια νεων αγορων
Εσωτερικη ενεργειακη αγορα Αναθεωρηση Οδηγιων Μεγαλυτερη Απελευθερωση αγορας 2005 : πληρης απελευθερωση εθνικων αγορων Βελτιωση λειτουργιας της αγορας Μειωση κρατικων μονοπωλιων Ρυθμιση προσβασης τριτων Ανεξαρτητες ρυθμιστικες αρχες Διευρυνση αποθεματων Βελτιωση υπηρεσιων
Μετρα πολιτικης (3) Ολοκληρωση εσωτερικης αγορας ενεργειας Επιτευγματα, Διασυνδεση Δικτυων ηλεκτρισμου και αεριου. Δεκεμβριο 2001 η Επιτροπη προτεινε Βελτιστοποιηση χρησης των υποδομων και περαιτερω αναπτυξη τους-αγωγοι Ανοιγμα των αγορων ενεργειας Διαδικασια σε εξελιξη ξλξ Εξασφαλιση παροχης φυσικου αεριου απο την βιομηχανια μεχρι το πληρες ανοιγμα της αγορας. Εξασφαλιση πολλων παικτων, σε ενα ανταγωνιστικο περιβαλλον.,
Επιδραση Εσωτερικης Αγορας Οι κανονες της εσωτερικης αγορας αλλαζουν τον τροπο με τον οποιο οι Δημοσιες Αρχες επηρρεαζουν τους βασικους παραγοντες της αγορας Η συμπεριφορες επιχειρησεων & καταναλωτων ειναι μεσα για τροποποιηση του ενεργειακου πλαισιου. Η αγορα αντιδρα μονο στις αλλαγες των τιμων. Οι νεοι κανονες περιοριζουν ρ το οπλοστασιο πολιτικης, σε οικονομικα και φορολογικα εργαλεια η Ευρωπαικους Κανονισμους
Μετρα πολιτικης (4) Ενεργειακος διαλογος ΕΕ-Ρωσια Γεωπολιτικη σημασια Αναπτυξη σχεσεων ΕΕ-Ρωσιας Διευρυνση της ΕΕ Ενεργειακη ασφαλεια: Εφοδιασμος φυσικου αεριου Ολοκληρωση ευρωπαικων δικτυων Προωθηση επενδυσεων Ενεργειακος διαλογος:συμπληρωματικοτητα
Ρωσια: μεγαλος προμηθευτης ης ενεργειας τηε ΕΕ, Προελευση εισαγωγων γ της ΕΕ το 1999 Αργο πετρελαιο Φυσικο αεριο ΗΠΑ 3% Λοιπες 5% Ρωσια 16% Λοιπες CIS 2% Αφρικη 21% Νορβηγια 22% Νορβηγια 25% Ρωσια 41% Μ. Ανατολη 36% Αλγερια 29%
Μετρα πολιτικης (5) Προγραμμα για την Κλιματικη Αλλαγη. Το ECCP ανεπτυξε σε επιπεδο ΕΕ πολιτικες & μετρα Προσφορα,ζητηση,μεταφορες,βιομηχανια,Ε&Α,Μηχανισμοι ηση,με αφορες,β ομηχα &, ηχα σμο κλπ Συστημα εμποριας εκπομπων CO2 Η Οδηγια για την Αγορα εκπομπων CO2 της βιομηχανιας (ηλεκτροπαραγωγη, διυλιστηρια,χημικη, τσιμεντο,γυαλι και χαρτι ) Συντονισμος με Οδηγια 96/61/EC ( IPPC )
Μετρα πολιτικης (6) Προγραμμα για την Κλιματικη Αλλαγη Μετρα & πολιτικες καθαροτερη παραγωγη ηλεκτρικης ενεργειας καθαροτερη οικονομια καυσιμων οχηματων εναλ/κα καυσιμα (CNG,LNG,DME,bio-fuels) Συντονισμος με πλαισιο περιβαλλοντικης νομοθεσιας
Μετρα πολιυικης (7) CLEAN AIR FOR EUROPE Εισαγωγη ολοκληρωμενης, μακροχρονιας θεματικης στρατηγικης Αναθεωρηση οδηγιων ποιοτητας της ατμ/ρας Αναθεωρηση κατωφλιων και NEC s Βελτιωση monitoring,modelling,forcasting Ολοκληρωση τομεακων και σημειακων πολιτικων,οπως οδηγιες LCP s και IPPC Εσα Εισαγωγη πετρελαιου&ντηζελ & χαμηλου θειου με ενσωματωση συμπερασματων Auto-Oil
IPPC και εμπορια εκπομπων CO2 Συμβατοτητα με Διεθνες ET (Kyoto) Συνδεση με εθνικα σχηματα Συνεπεια με ενεργειακη πολιτικη και Συνεργεια με IPPC Συνδεση τομεακων πτυχων με IPPC Συνδιασμος διαδικασιων αδειοδοτησης τροποποιηση IPPC (ELV s, local impact ) ET σεβεται προδιαγραφες IPPC/BAT
Αναθεωρηση περιβαλλοντικων οδηγιων Θεματικη στρατηγικη: Πολλαπλοτητα ρυπανσης συνδεση με τομεακες και σημειακεςδρασεις Φαση 1 ος κυκλος μεχρι 2004): 2 ος κυκλος (2004 και μετα): Νομοθεσια Εκπομπες μικροσωματιδιων Οζον Οξινη βροχη, ευτροφισμος Ατμοσφαιρικη ποιοτητα NEC s LCP s 2004: χρονος-οροσημο οροσημο
Πολιτικη RTD Ασφαλης, βιωσιμος και οικονομικα εφικτος ενεργειακος εφοδιασμος με αποδεσμευση οικονομικης αναπτυξης απο την περιβαλλοντικη υποβαθμιση
Μετρα πολιτικης (9) R&D Βελτιστοποιηση και στοχοθετηση ερευνας για την αναπτυξη συστηματων που προσφερουν : μηδενικες εκπομπες νεα οχηματα (concepts) νεα καυσιμα Νεες βιωσιμες πηγες ενεργειας
Επιπτωσεις «Πρασινη» οικονομια Οικονομικες & διαρθρωτικες επιπτωσεις Περιβαλλοντικες & τεχνικες συνεπειες Αναδιαρθρωση βιομηχανιας Περιβαλλοντικη νομοθεσια Κανονες εμποριου Προδιαγραφες ποιοτητας προιοντων Ενεργειακο μειγμα
Οικονομικες και διαρθρωτικες επιπτωσεις Επιπτωσεις στον τομεα των καυσιμων Προσαρμογη χωρων διευρυνσης Εισαγωγες απο Ρωσια Προσαρμογες αγορων Ενεργειακη ε αποδοτικοτητα Μειγμα καυσιμου Οικονομια καυσιμου
Οικονομικες και διαρθρωτικες επιπτωσεις Επιπτωσεις στη βιομηχανια Ανταγωνιαμος Αναδιαρθρωση τομεων εξ αιτιας Επενδυτικων αναγκων Δια-συνοριακου status Εξελιξης των standards επομενως αλλαγη τοπιου για τα πετρελαικα προιοντα
Οικονομικες και διαρθρωτικες επιπτωσεις Κανονες εμποριου στον ενεργειακο τομεα Ανοιγμα αγορας : διαφανεια τιμων Κανονες WTO (Energy charter) αρχη μη διακρισης,πολιτικη εξορυξης, παραγωγης και μεταφορας Συνεπειες για παραγωγους, εισαγωγεις, χωρες διελευσης TPA, επενδυσεις Διαμορφωση τιμων βασει κοστους
Περιβαλλοντικες & τεχνικες επιπτωσεις Περιβαλλοντικη Νομοθεσια Προδιαγραφες ποιοτητας Οριακες τιμες ποιοτητας Ορια εκπομπων Ποιοτητα πετρελαιου & diesel και συνδυασμος με EURO IV ορια εκπομπων αυτοκινητων Αποθειωση υγρων καυσιμων
Επιπτωσεις στο ενεργειακο μειγμα Στοχοι Kyoto και περιβαλλοντικα προτυπα συνεπαγονται περιορισμους για το ενεργειακο μειγμα Μειωση χρησης πηγων εντασης ανθρακα Τεχνολογιες «καθαρου» ανθρακα Εμπορικη βιωσιμοτητα ανανεωσιμων Πυρηνικη ενεργεια «νεας γενιας» Εναλλακτικες «καθαρες» πηγες Προταση της ΕΕ για συμφωνια Κοπενχαγης
Παγκοσμια δεσμευτικη συμφωνια για το Κλιμα Διακυβευματα Διαρθρωτικες αλλαγες στην ενεργειακη οικονομια και κοστος προσαρμογης Αλλαγες ενεργειακου μειγματος Μεταφορα τεχνολογιας Προτεινομενα κινητρα Κοστος χρηματοδοτησης Στρεβλωση ανταγωνισμου
Προκλησεις και ευκαιριες Αναδιαρθρωση ικανοτητας (πχ διυλισης) Εξορθολογισμος βασει κοστους Αναβαθμιση προδιαγραφων προιοντων Αντικατασταση/μετατροπη εγκαταστασεων Αγορα «καθαρης» τεχνολογιας Αναγκες χρηματοδοτησης Εμπορικες ευκαιριες Αυξηση ανταγωνιστικοτητας Αυξηση επενδυτικης δαπανης για τις χωρες της διευρυμενης ΕΕ
Κοστος προσαρμογης Οι οικονομικες επιπτωσεις της αναδιαρθρωσης σχετιζονται με την ανταγωνιστικη αποδοση στο παρελθον και τεχνικα χαρακτηριστικα Το κοστος προσαρμογης εξαρταται απο το ευρος, την παραγωγικοτητα και την ικανοτητα R&D. Η υποκατασταση εξαρταται απο την παλαιοτητα και την παρουσα περιβαλλοντικη αποδοση. Η βιωσιμοτητα εξαρταται απο τον σχεδιασμο, το timing και την αριστη χρηση ευκαιριων για επενδυση Σημαντικος παραγοντας η ικανοτητα χρηματοδοτησης
Παραγοντες παγκοσμιας αγορας «καθαρων» τεχνολογιων Ασιατικη ζητηση απο 30% σε 40% το 2030 και αναπτυξη κατασκ/τικων δυνατοτητων Το προσημο της οικονομικης αναπτυξης επηρρεαζει την ζητηση, τις εκπομπες CO2, ως και τις δυνατοτητες χρηματοδοτησης νεων τεχνολογιων ΗΠΑ, ΕΕ και Κινα καθοριζουν την παγκοσμια καταναλωση ενεργειας Εκτιμηση επιπτωσεων Ρυθμιστικο πλαισιο Επενδυση σε R&D
Προκλησεις RTD σε σχεση με το ενεργειακο μελλον Νεες βιωσιμες πηγες ενεργειας Υδρογονο Fuel cells Ανανεωσιμες πηγες Αποθηκευση και μεταφορα ενεργειας Συλλογη και αποθηκευση CO2 «Ασφαλης» πυρηνικη ενεργεια
,