ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΥΠ.ΠΟ.Α. ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ 27 η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 13-15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Για εικοστή έβδοµη συνεχή χρονιά θα πραγµατοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη η επιστηµονική συνάντηση που αφορά τις ανασκαφές στη Μακεδονία και Θράκη. Θα γίνουν 78 ανακοινώσεις σχετικές µε την αρχαιολογική έρευνα που διεξάγεται στο βορειοελλαδικό χώρο από την Καστοριά ως τον Έβρο. Οι αρχαιολόγοι σας προσκαλούν να παρακολουθήσετε τις εργασίες αυτής της συνάντησης στην αίθουσα τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης. ΧΟΡΗΓΟΙ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ATTIKO ΜΕΤΡΟ A.E. Την έκδοση των πρακτικών επιχορηγεί η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΥΠ.ΠΟ.Α. 1
ΠΕΜΠΤΗ 13 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΠΡΩΙ: 9:30-14:45 9:30 Προσφωνήσεις επισήµων Κήρυξη έναρξης εργασιών 10:00 1. Γ. Στρατούλη, Ν. Κατσικαρίδης, Τ. Μπεκιάρης Μαθαίνοντας για την παρασκευή της τροφής στο νεολιθικό οικισµό Αυγής Καστοριάς: αρχαιολογικές και βιωµατικές εκπαιδευτικές δράσεις 2011-2013. 10:15 2. Α. Χατζηκωνσταντίνου, Δ. Τζέτζης, Ι. Βλασταρίδης, Π. Μπιλάλη, Χρ. Φωτιάδου Δηµιουργία πιστού αντιγράφου παλαιοντολογικού ευρήµατος µε τη χρήση αντίστροφης µηχανολογίας και ταχείας πρωτοτυποποίησης. Η περίπτωση τµήµατος κάτω γνάθου σπηλαίας άρκτου (Ursuspelaeus) από το σπήλαιο του Δράκου της Καστοριάς. 10:30 3. Α. Στρατή, Χ. Σαρρηγιαννίδου Ολοκλήρωση του έργου «Συντήρηση τοιχογραφιών Ι. Ν. Αγίου Αλυπίου Καστοριάς». Νέα στοιχεία για τον τοιχογραφικό διάκοσµο του ναού. 10:45 4. Ανδροµάχη Σκρέκα Το ψηφιδωτό δάπεδο της βασιλικής της Παραβέλας στο Άργος Ορεστικό και αποκολληµένα ψηφιδωτά δάπεδα της συλλογής του Βυζαντινού Μουσείου Καστοριάς. 11:00 5. Απόστολος Σαραφέρας Εργασίες αποκατάστασης ναού Αγίων Αποστόλων ενορίας Ελεούσης Καστοριάς. 11:15 6. Χρ. Μιχελάκη, Μ. Κοντός Καταγραφή και έρευνα των σπηλαίων της λίµνης Μεγάλης Πρέσπας. 11:30-11:45 Συζήτηση 11:45-12:00 Διάλειµµα 12:00 7. Πανίκος Χρυσοστόµου Άνθρακας ο θησαυρός ή θησαυρός επί του άνθρακα. Τα πρώτα συµπεράσµατα από τις σωστικές ανασκαφές µεγάλης κλίµακας στις παρυφές των κλιµακωτών σκαµµάτων εξόρυξης λιγνίτη, στο ορυχείο πεδίου Αµυνταίου. Η πρόοδος του ανασκαφικού έργου στους προϊστορικούς οικισµούς των Αναργύρων IXb, XI και XIIIa. 12:15 8. Π. Χρυσοστόµου, Τρ. Γιαγκούλης, Ευ. Νάιδου Ξύλινες πασσαλόπηκτες κατασκευές και τέχνεργα από τους προϊστορικούς οικισµούς της Λεκάνης Αµυνταίου Φλώρινας. 12:30 9. Ανδρέας Τσώκας Σωστική ανασκαφή των 16 ης Ε.Β.Α. ΚΘ Ε.Π.Κ.Α. Δ.Ε.Η. Α.Ε. στο λιγνιτικό ορυχείο Αναργύρων Φλώρινας. 12:45 10. Ει. Εξαρχέα, Στ. Ζαχαριάδης, Αν. Τσώκας «Post tenebras lux». Η εξέχουσα ταφή της βασιλικής Αναργύρων. 13:00 11. Σταύρος Ζαχαριάδης «Xοῦς εἰς χοῦν». Χωµάτινα ευρήµατα από το βυζαντινό νεκροταφείο των Αγίων Αναργύρων Φλώρινας: πρώτες παρατηρήσεις. 2
13:15 12. Γεωργία Καραµήτρου-Μεντεσίδη Μαυροπηγή Εορδαίας: ταφές ανθρώπων και ζώων. 13:30 13. Γ. Καραµήτρου-Μεντεσίδη, Δ. Θεοδώρου Ελάτη, θέση Λογκάς: µεταφορά ταφικών πίθων εποχής χαλκού και ανασκαφή τους στην αυλή του Μουσείου Αιανής. 13:45 14. Άγγελος Γκοτσίνας Πρώτη παρουσίαση των ταφών ζώων από το νεκροταφείο αρχαϊκών χρόνων στη θέση Μικρό Λιβάδι στη Μαυροπηγή Κοζάνης. 14:00 15. Χρ. Ζιώτα, Χ. Λόκανα, Κ. Μοσχάκης Νέα στοιχεία διαχρονικότητας από τη Μαυροπηγή Εορδαίας. 14:15 16. Χρ. Ζιώτα, Ευ. Μαγγουρέτσιου Εµπόριο και Αναρράχη Κοζάνης: αρχαιότητες στην πορεία ενός νέου οδικού άξονα. 14:30-14:45 Συζήτηση ΑΠΟΓΕΥΜΑ: 17:00-19:00 ΠΕΜΠΤΗ 13 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 17:00 1. Θ. Γ. Αντίκας, Λ. Κ. Αντίκας, Γ. Μανιάτης, Α. Κυριάκου, Α. Τούρτας Νέα ευρήµατα στους σκελετούς από τον Τάφο ΙΙ στη Μεγάλη Τούµπα των Αιγών: µορφολογικές παθολογικές αλλοιώσεις. 17:15 2. Γ. Μανιάτης, Θ. Αρβανίτη, Θ. Γ. Αντίκας, Λ. Κ. Αντίκας, S. Orsini, E. Ribechini, M.P. Colombini Διερεύνηση ενός ασυνήθους σύνθετου υλικού από τη λάρνακα του θαλάµου του Τάφου ΙΙ στη Μεγάλη Τούµπα της Βεργίνας. 17:30 3. Χρυσούλα Παλιαδέλη Σκελετικό υλικό από τους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας. Ερµηνευτικές προσεγγίσεις στα ανθρωπολογικά δεδοµένα. 17:45 4. Αγγελική Κοτταρίδη Νέοι βασιλικοί τάφοι στις Αιγές. 18:00 5. Ι. Γραικός, Γ. Παπαζαφειρίου Σωστική ανασκαφή στο οικόπεδο ανέγερσης του κεντρικού κτηρίου του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών. 18:15 6. Ιωάννης Γραικός Αναστήλωση και ανάδειξη του ναού της Μητρός των Θεών Αυτόχθονος στη Λευκόπετρα Βερµίου. 18:30 7. Α. Κοτταρίδη, Μ. Χειµωνοπούλου, Μ. Πολατίδου, Γ. Σκιαδαρέσης, Γ. Σταλίδης, Μ. Χατζηµιχάλη, Σ. Σβιρτσέφσκη, Κ. Τζίµπουλας, Ε. Χριστοφορίδου Το έργο της 11 ης Ε.Β.Α. το 2013. 18:45-19:00 Συζήτηση 3
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΠΡΩΙ: 9:00-14:30 9:00 1. Μαρίζα Τσιάπαλη Πρωτοβυζαντινή έπαυλη στο Βελβεντό Κοζάνης: ανασκαφική περίοδος 2013. 9:15 2. Αντώνης Βλαβογιλάκης Τεχνικές κατασκευής χρωµάτων από ριζάρι και η χρήση τους στη ζωγραφική των µακεδονικών τάφων. 9:30 3. Μ. Πολατίδου, Μ. Χειµωνοπούλου «Παναγία µου»: µία περιοδική έκθεση στο Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας. 9:45 4. Μ. Μπέσιος, Α. Αθανασιάδου, Κ. Δένη, Μ. Καρανίκα Η ανασκαφή στο αγροτεµάχιο 277 Μακρυγιάλου Πιερίας. 10:00 5. Στ. Δρούγου, Α. Θάνος, Χρ. Κατσίφας Αναλύσεις χρωστικών στα αγγεία της κατηγορίας «Κερτς»: το παράδειγµα της πελίκης της Πύδνας. 10:15 6. Μ. Μπέσιος, Κ. Νούλας, Μ. Ζιωγάνα Ανασκαφές στο αρδευτικό δίκτυο Δήµου Κατερίνης νοµού Πιερίας. 10:30 7. Σ. Πινγιάτογλου, Κ. Βαστέλη, Ευ. Παυλοπούλου, Δ. Τσιάφης Δίον 2012-2013. Ανασκαφικές και άλλες δραστηριλοτητες. 10:45 8. Μαρία Λιλιµπάκη-Ακαµάτη Δηµόσιο Λουτρό Πέλλας. Εργασίες συντήρησης και νέα ανασκαφικά στοιχεία. 11:00 9. Νικόλαος Ακαµάτης Τοµείς δηµόσιου λουτρού και εργαστηρίου κεραµικής της Πέλλας (1997-2013). Τα νοµίσµατα. 11:15-11:30 Συζήτηση 11:30-11:45 Διάλειµµα 11:45 10. Παύλος Χρυσοστόµου Πήλινη κεφαλή φυσικού µεγέθους αγένειου ανδρός από τον τάφο Τ 724 του Δυτικού νεκροταφείου του Αρχοντικού Πέλλας και ορφικοδιονυσιακά µυστήρια στη Μακεδονία. 12:00 11. Γ. Σταλίδης, Α. Ζαµπίτη Η πρώιµη χριστιανική ζωή στην Έδεσσα υπό το φως παλαιών και νέων ανασκαφικών στοιχείων. 12:15 12. Lyudmil Vagalinski Recent excavations at the ancient city of Heraclea Sintica. 12:30 13. Μ. Βαβελίδης, Θ. Σαββοπούλου Πρώτα αποτελέσµατα από τη µελέτη χρυσών αντικειµένων από την ανασκαφή της Ευρωπού. 12:45 14. Στ. Ανδρέου, Κ. Ευκλείδου, Ευ. Βλιώρα, Α. Καραθάνου, Στ. Κυριλλίδου, Γ. Παπαδιάς, Σ. Τριανταφύλλου Η πανεπιστηµιακή ανασκαφή στην Τούµπα Θεσσαλονίκης κατά το 2013. 13:00 15. Μ. Τιβέριος, Ε. Μανακίδου, Δ. Τσιαφάκη Καραµπουρνάκι 2013: συντήρηση και µελέτη του ανασκαφικού υλικού από τον αρχαίο οικισµό. 4
13:15 16. Β. Μισαηλίδου - Δεσποτίδου, Μ. Νασιούλα Ανασκαφική έρευνα στο πλαίσιο του έργου ανάδειξης της «Αψιδωτής Αίθουσας» του Γαλεριανού συγκροτήµατος. 13:30 17. Π. Αδάµ Βελένη, Ε. Ακριβοπούλου, Α. Κουκουβού, Ου. Πάλλη, Ευ. Στεφανή «Αρχαιολογία στα µετόπισθεν» ή πώς οι σελίδες της ιστορίας διαβάζονται µέσα στο µουσείο. 13:45 18. Δέσποινα Ιγνατιάδου Σχεδιασµός και οργάνωση αρχαιολογικών αποθηκών Α.Μ.Θ. 14:00 19. Μάγδα Παρχαρίδου Νεότερα στοιχεία από τις καταγραφές της 9 ης Ε.Β.Α. κατά τα έτη 2012 και 2013. 14:15-14:30 Συζήτηση ΑΠΟΓΕΥΜΑ: 16:45-21:15 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 16:45 1.Π. Φάκλαρης, Β. Σταµατοπούλου Βεργίνα. Ανασκαφή οχύρωσης. 17:00 2. Φ. Ρεβυθιάδου, Κ. Θ. Ράπτης Αποκατάσταση - στερέωση του Βυζαντινού Λουτρού στη Θεσσαλονίκη. 17:15 3. Α. Τάντσης, Μ. Παϊσίδου, Γ. Γραίκου, Δ. Μαρινέλλη, Μ. Τριχιά Χαρτογραφώντας τη Μεσοβυζαντινή Θεσσαλονίκη. 17:30 4. Σ. Πρωτοψάλτη, Ό. Κατσαβέλη Δερβένι 2013. Ο τάφος του Macridy Bey. Η ολοκλήρωση της έρευνας έναν αιώνα µετά την εύρεσή του. 17:45 5. Πασχάλης Ανδρούδης Άγνωστο οθωµανικό λουτρό στο Ρετζίκι Θεσσαλονίκης. 18:00 6. Στ. Ανδρέου, Μ. Παππά, J. Czebreszuk, J. Niebieszczański, Γ. Παπαδιάς, Μ. Τσιούµας Το αρχαιολογικό πρόγραµµα στην κοιλάδα του Ανθεµούντα: περίοδος 2013. 18:15 7. Μ. Παππά, Ευ. Βλιώρα, Στρ. Νανόγλου Ανασκαφικές έρευνες στην κοιλάδα του Ανθεµούντα. 18:30 8. Στ. Τζεβρένη, Χ. Γουίδης, Δ. Κωνσταντινίδης Σέδες / Θέρµη. Αρχαιολογικές µαρτυρίες των βυζαντινών χρόνων. 18:45-19:00 Συζήτηση 19:00-19:15 Διάλειµµα 19:15 9. Μαρία Φαρµάκη Καλίνδοια 2013: καθαρισµοί και εργασίες. 19:30 10. Μαρία Τσιµπίδου - Αυλωνίτη Ελληνιστική Θεσσαλονίκη: λίθων λησµονηθέντων και χρώσεως αφήγησις. 5
19:45 11. Ιωακείµ Παπάγγελος Το κάστρο του Εγκέλαδου. 20:00 12. Κ. Παπαστάθης, Μ. Μωϋσίδου Ελληνιστική Κασσάνδρεια: το νότιο τείχος. 20:15 13. Σπ. Βασιλείου, Σβ. Βιβντένκο, Ε.-Μπ. Τσιγαρίδα, Κ. Ελευθεράκου Αρχαιοµετρικά στοιχεία πηλού αγγείων από το Πευκοχώρι της Κασσάνδρας Χαλκιδικής. 20:30 14. Ε.-Μπ. Τσιγαρίδα, Κ. Αµανατίδου Ανασκαφική έρευνα στο πρώιµο νεκροταφείο της Ακάνθου. 20:45 15. Β. Μισαηλίδου - Δεσποτίδου, Ο. Νασιώκα, Ι. Νιαούρης Αρχαιολογική έρευνα και ανάδειξη τµήµατος του νεκροταφείου της αρχαίας Ακάνθου. 21:00-21:15 Συζήτηση ΠΡΩΙ: 9:00-15:15 ΣΑΒΒΑΤΟ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 9:00 1. Π. Ευγενικός, Αι. Τσανανά Νέα στοιχεία από τη βυζαντινή Ιερισσό. Η ανασκαφική έρευνα του 2013. 9:15 2. Ζ. Μπόνιας, J. Perreault Άργιλος. Ανασκαφή έτους 2013. 9:30 3. Ζ. Τσιρτσώνη, P. Darcque, Χ. Κουκούλη - Χρυσανθάκη, Δ. Μαλαµίδου Ντικιλί Τας 2013. Η νεολιθική «οικία 1» και στρώµα µετάβασης στην Πρώιµη Εποχή του Χαλκού. 9:45 4. Βασιλική Πουλιούδη Πλατανιά 2009-2013. 10:00 5. Β. Πουλιούδη, Στ. Δηλοπούλου Ανασκαφικές έρευνες στην πεδιάδα του Αγγίτη µε αφορµή την αντικατάσταση εξωτερικού δικτύου ύδρευσης Καλλιθέας - Μικροκάµπου, του Δήµου Προσοτσάνης. 10:15 6. Ι. Βασιλειάδης, Γ. Καραδέδος, Χ. Κουκούλη Χρυσανθάκη, Μ. Νικολαΐδου, Στ. Γαλάνης, Γ. Σαπιρίδης Μελέτη αποκατάστασης κάτω κοίλου αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων. 10:30 7. Δ. Μαλαµίδου, Σπ. Θερµός, Γ. Σουκάντος, Δ. Νικολαΐδου, Α. Πατέλη Τούµπα Οφρυνίου, Δήµου Παγγαίου: η ανασκαφή του 2013. 10:45 8. Τ. Kozelj, M. Wurch-Kozelj Ταφικές πρακτικές στη Θάσο. 11:00 9. Δ. Κοντοπούλου, Ε. Αηδονά, Μ. Gomez Paccard, Γ. Πολυµέρης, Χ. Ραθώση Αρχαιοµετρικές µελέτες και χρονολογήσεις θερµοφωταύγειας σε κεραµική της Εποχής του Χαλκού από την Άψαλο και τη Σκάλα Σωτήρος Θάσου. 6
11:15 10. A. Genevey, Δ. Κοντοπούλου, Ε. Αηδονά, Χ. Ραθώση Νέα αρχαιοµαγνητικά αποτελέσµατα από την ανασκαφή της πρωτοβυζαντινής βίλας στο Λιµένα Θάσου. 11:30 11. Γεωργία Κουρτέση - Φιλιππάκη Από τη Θάσο στο Δισπηλιό: σκέψεις µε αφορµή το σεµινάριο «Οι λιθοτεχνίες και οστεοτεχνίες της Νεολιθικής Εποχής στη βόρεια Ελλάδα» (Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή & Πανεπιστήµιο Αθηνών, 18-28/9/2013). 11:45-12:00 Συζήτηση 12:00-12:15 Διάλειµµα 12:15 12. Κατερίνα Περιστέρη Ανασκαφή µνηµειακού περιβόλου Τύµβου Καστά Αµφίπολης. 12:30 13. Κ. Περιστέρη, Μ. Λεφαντζής Το µνηµείο του Λέοντα της Αµφίπολης: νέα ανασκαφικά δεδοµένα για τον τρόπο και τόπο κατασκευής του. 12:45 14. Αι. Κωστάκη, N. Tardy, Γ. Κουρτέση - Φιλιππάκη Προµαχώνας Τοπόλνιτσα: λίθινοι πόροι, τεχνολογία, παραγωγή και χωροργάνωση κατά τη Νεότερη Νεολιθική. 13:00 15. Κωνσταντίνα Καλλιντζή Μετασχηµατισµός ενός τόπου: το νεκροταφείο των Αβδήρων αφηγείται 13:15 16. Μ. Χρυσάφη, Δ. Σκουλαρίκη Εκπαιδευτικές δράσεις της ΛΑ Ε.Π.Κ.Α. 13:30 17. Νικόλαος Λιανός Εφαρµογές ψηφιακής τεκµηρίωσης µνηµείων µε χρήση 3D Terestrial Laser Scanner στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη: αρχαιολογικοί χώροι στα Άβδηρα, Θάσο, Σαµοθράκη, Φίλιπποι, Πλωτινόπολη κ.α. 13:45 18. Ι. Ανδροβιτσανέα, Χρ. Καραδήµα, Μ. Πανδρευµένου Μαρώνεια 2013: νεότερες έρευνες στην περιοχή του Θεάτρου και του Ιερού του Διονύσου. 14:00 19. Δ. Τερζοπούλου, N. Arrington, Μ. Τασακλάκη Νέο ερευνητικό πρόγραµµα στη χερσόνησο της Μολυβωτής. 14:15 20. Ά. Παντή, Μ. Μυτελέτσης Σύµπλεγµα σπηλαίων Στρύµης. Νέα στοιχεία από επιφανειακές έρευνες. 14:30 21. Ν. Λιανός, Μ. Κουτσουµανής, Κ. Χαροκοπίδου Πρόταση µελέτης κατασκευής στεγάστρου για την προστασία ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου Πλωτινόπολης, στο Διδυµότειχο Έβρου. 14:45-15:15 Συζήτηση Συµπεράσµατα Οργανωτική υποστήριξη: Ε. Μπενάκη Κ. Βαστέλη, kvasteli@hist.auth.gr, τηλ.: 2310 99.7211 Τηλ. Γραµµατείας: 2310 99.7069 7