Στόχοι του Τμήματος Η αποστολή του Τ.Μ.Σ., όπως γενικά περιγράφεται στο σκεπτικό του Π.Δ. 316 (ΦΕΚ, αρ. φύλλ. 223, 4/11/97) είναι «η καλλιέργεια και προαγωγή της γνώσης για τη γλώσσα, την αρχαία και νεότερη ιστορία, τον αρχαίο πολιτισμό, τις οικονομικές και πολιτικές δομές των χωρών της Μεσογείου, με έμφαση στη νότια και νοτιοανατολική Μεσόγειο». Βασικός στόχος τού Τ.Μ.Σ. είναι να αναδείξει το χώρο της Μεσογείου, και ειδικά του νοτιοανατολικού άκρου της, ως αντικείμενο διεπιστημονικών προσεγγίσεων. Αυτό επιτυγχάνεται τόσο μέσα από τη συστηματική μελέτη των αρχαίων πολιτισμών της και των γλωσσών της περιοχής (ως προς τη δομή και την ιστορική τους εξέλιξη) όσο και μέσα από την εξέταση της πολιτικής, κοινωνικής, και οικονομικής ανάπτυξης των μεσογειακών χωρών και των διακρατικών τους σχέσεων. Στα πλαίσια της αποστολής του Τμήματος το πρόγραμμα σπουδών του έχει ως βασικούς στόχους: Την επίτευξη υψηλής ποιότητας ανωτάτης παιδείας στους επιστημονικούς κλάδους της Αρχαιολογίας, Γλωσσολογίας και Διεθνών Σχέσεων σύμφωνα και με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα. Την ανάπτυξη διεπιστημονικότητας για την σφαιρικότερη προσέγγιση της ΝΑ Μεσογείου, των λαών, των πολιτισμών και των διακρατικών σχέσεων που αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται. Την συμβολή του στην ανάπτυξη διεθνώς των μεσογειακών σπουδών ως διακριτού αντικειμένου (Area Studies). Την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία και την αξιολόγηση της καθώς και στην έρευνα. Την καλλιέργεια γνώσεων, ικανοτήτων και στάσεων στους αποφοίτους, που να τους επιτρέπουν να ανταποκριθούν (α) σε ένα ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον, (β) στη διενέργεια μεταπτυχιακών σπουδών και (γ) στις ανάγκες παρακολούθησης των εξελίξεων στην περιοχή της Μεσογείου. Κεντρική επιδίωξη του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών παραμένει η προσφορά μέσω σύγχρονων διεπιστημονικών προσεγγίσεων ενός υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και στους τρεις επιστημονικούς κλάδους που διακονεί το Τμήμα, ήτοι Αρχαιολογία, Γλωσσολογία και Διεθνείς Σχέσεις, προκειμένου να καταστεί δυνατή η δημιουργία ενός επιστημονικού δυναμικού ικανού να γνωρίζει και να αντιλαμβάνεται με 1
τρόπο σφαιρικό τη σύνθετη πολιτική, οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα του μεσογειακού χώρου ώστε να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο εγχώριο ή/και διεθνές ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον. Επαγγελματικές Προοπτικές Σκοπός της Ειδίκευσης «Αρχαιολογία», τόσο σε προπτυχιακό όσο και μεταπτυχιακό επίπεδο, είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο σώμα γνώσεων, στο οποίο εμπεριέχονται στοιχεία από τις επιστημονικές ή άλλες εξελίξεις αιχμής στον τομέα της Αρχαιολογίας και να κατανοήσουν τις έννοιες, μεθόδους και πρακτικές του θεωρητικού επιστημονικού και τεχνολογικού πεδίου γνώσεων, που εμπεριέχει στοιχεία από το αντίστοιχο επαγγελματικό πεδίο. Με τη βοήθεια των παραπάνω δεξιοτήτων, οι απόφοιτοι/ες της Ειδίκευσης «Αρχαιολογία» διαθέτουν διευρυμένες δυνατότητες επαγγελματικής απασχόλησης και αποκατάστασης, που τους επιτρέπουν να απασχολούνται τόσο σε τομείς που σχετίζονται άμεσα με το αντικείμενο της Αρχαιολογίας, όσο και σε τομείς που σχετίζονται με γενικές δεξιότητες. Πιο συγκεκριμένα, μπορούν να εργαστούν ως Αρχαιολόγοι στις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και τις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων. Επιπροσθέτως, και με τη γνώση μιας από τις γλώσσες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, που διδάσκονται στο τμήμα (αραβικά, εβραϊκά, τουρκικά), υπάρχουν προοπτικές απασχόλησης σε Ιδιωτικά Μουσεία και Συλλογές, Ξένες Αρχαιολογικές Σχολές (Ελλάδα και Εξωτερικό), Πολιτιστικά-Μορφωτικά Τμήματα και Διευθύνσεις Περιφερειών, Δήμων και Ιδιωτικών Φορέων και Οργανισμών (π.χ. Τράπεζες), σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (πολιτιστικό ρεπορτάζ) και φυσικά σε οποιαδήποτε θέση στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, η οποία απαιτεί πτυχίο Ανθρωπιστικών Σπουδών γενικότερα. Τέλος, υπάρχει πάντα η δυνατότητα συνέχισης των σπουδών σε Μεταπτυχιακό ή/και Διδακτορικό επίπεδο καθώς και συμμετοχής σε αρχαιολογικά και αρχαιογνωστικά ερευνητικά προγράμματα Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Ινστιτούτων της ημεδαπής και αλλοδαπής. Σκοπός της Ειδίκευσης «Γλωσσολογία της Νοτιοανατολικής Μεσογείου», τόσο σε προπτυχιακό όσο και μεταπτυχιακό επίπεδο, είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες εμπειρία στη μελέτη γλωσσικών συστημάτων, στην αξιολόγηση γλωσσολογικών θεωριών, στη διατύπωση κανόνων και αρχών και συμπερασμάτων που βασίζονται σε γλωσσικά δεδομένα. Σε συνδυασμό με τη γνώση μιας τουλάχιστον από τις γλώσσες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που διδάσκονται στο τμήμα (αραβικά, εβραϊκά, τουρκικά), οι απόφοιτοι και οι απόφοιτες της ειδίκευσης αυτής διαθέτουν διευρυμένες δυνατότητες επαγγελματικής απασχόλησης και αποκατάστασης που τους επιτρέπουν να απασχολούνται τόσο σε τομείς που σχετίζονται άμεσα με τη γλώσσα όσο και σε τομείς που σχετίζονται με γενικές δεξιότητες: Έρευνα και Διδασκαλία σχετικές με τον τομέα της γλωσσολογίας σε πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά ινστιτούτα της ημεδαπής και της αλλοδαπής, Εκδόσεις (δημιουργία λεξικών, γλωσσαρίων, παιδαγωγικών γραμματικών, διδακτικών βιβλίων και εποπτικών μέσων ξένων γλωσσών κ.τ.λ.), Διδασκαλία της Γλώσσας (σε συνδυασμό με εκπαίδευση της ξένης γλώσσας και φιλολογίας), Λογοθεραπεία (σε συνδυασμό με μετεκπαίδευση στη θεραπευτική διαταραχών του λόγου), Μετάφραση και 2
Διερμηνεία (σε συνδυασμό με μετεκπαίδευση στην τεχνική της μετάφρασης), Πληροφορική με εφαρμογή στη γλωσσική τεχνολογία (αυτόματη μετάφραση, επεξεργαστές κειμένων, ορθογραφικοί ελεγκτές, πολυμέσα κ.τ.λ., σε συνδυασμό με γνώσεις πληροφορικής), Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, υπηρεσίες, επιχειρήσεις και οργανισμούς. Οι απόφοιτες και απόφοιτοι της Κατεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων & Οργανισμών, με τη γνώση μιας από τις γλώσσες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που διδάσκονται στο τμήμα (αραβικά, εβραϊκά, τουρκικά), μπορούν να εργαστούν σε Κυβερνητικές Υπηρεσίες (Υπουργεία και Δημόσιους Οργανισμούς), σε Ερευνητικά Κέντρα (ΕΛΙΑΜΕΠ, ΕΚΕΜ, ΕΕΚ, κ.ά.), σε Περιφερειακούς και Διεθνείς Οργανισμούς (ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ, ΟΑΣΕ, κ.ά.), σε Ελληνικές Εμπορικές-Τεχνικές Επιχειρήσεις, σε Υπηρεσίες που δραστηριοποιούνται στο Μεσογειακό και Ευρωπαϊκό χώρο, στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, στο Διπλωματικό Σώμα (Υπουργείο Εξωτερικών, Προξενεία, Πρεσβείες), με την κατάλληλη όπου χρειάζεται μεταπτυχιακή εκπαίδευση, σε ερευνητικά προγράμματα Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Ινστιτούτων της ημεδαπής και αλλοδαπής και σε οποιαδήποτε θέση στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα που απαιτεί πτυχίο Ανθρωπιστικών Σπουδών γενικότερα. Υπάρχει βεβαίως η δυνατότητα συνέχισης των σπουδών σε Μεταπτυχιακό και Διδακτορικό επίπεδο. 3
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015 Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ιστορία της Μεσογείου κατά την Αρχαιότητα 5 Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη 5 Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία 5 Εισαγωγή στη Γενική Γλωσσολογία 5 Φύλο και Γλώσσα 5 Εισαγωγή στη Στατιστική για Ανθρωπιστικές Επιστήμες 5 Αραβικά Ι 2 Τουρκικά Ι 2 Εβραϊκά Ι 2 Αγγλικά Ι 2 Β ΕΞΑΜΗΝΟ Εισαγωγή στις Διεθνείς Σχέσεις 5 Εισαγωγή στην Ευρωπαϊκή Ενοποίηση 5 Γλώσσα και Κοινωνία 5 Εισαγωγή στην Προϊστορική Αρχαιολογία της Μεσογείου της Ανατολικής Μεσογείου 5 Γέννηση και εξέλιξη της γλώσσας 5 4
Εισαγωγή στη Μουσειολογία 5 Αραβικά IΙ 2 Τουρκικά ΙΙ 2 Εβραϊκά IΙ 2 Αγγλικά ΙΙ 2 Γ ΕΞΑΜΗΝΟ Διεθνείς Οργανισμοί Ι 5 Πολιτική Οικονομία 5 Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας 5 Αρχαιολογία και Θετικές Επιστήμες: Διεπιστημονικές προσεγγίσεις 5 Πολιτική, Οικονομία και Διεθνείς Σχέσεις στον Ευρωπαϊκό Νότο 5 Συστήματα Γραφής στο Μεσογειακό Χώρο 5 Αραβικά IIΙ 2 Τουρκικά ΙΙΙ 2 Εβραϊκά IIΙ 2 Αγγλικά ΙΙΙ 2 5
Δ ΕΞΑΜΗΝΟ Εισαγωγή στην Αιγυπτιολογία 5 Διεθνής Πολιτική στη Μέση Ανατολή 5 Γλώσσες της Μεσογείου 5 Εισαγωγή στη Γλωσσική Πολιτική 5 Ελλάδα και Μεσόγειος στον 20o αιώνα 5 Γραμματική Περιγραφή της Ελληνικής Γλώσσας 5 Αραβικά IV 2 Τουρκικά IV 2 Εβραϊκά ΙV 2 Αγγλικά ΙV 2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Ε ΕΞΑΜΗΝΟ Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις 5 Θεσμοί και Πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης 5 Θεωρία και Μεθοδολογία των Διεθνών Σχέσεων 5 Διεθνής Πολιτική στη Βόρειο Αφρική 5 Iστορία της Μεσογείου: Μέσοι και Νεότεροι Χρόνοι 5 Πολιτικές και οικονομικές σχέσεις στην Ν.Α. Ευρώπη και τον Εύξεινο Πόντο 5 6
Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία 5 Αραβικά V 2 Τουρκικά V 2 Εβραϊκά V 2 Αγγλικά V 2 ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟ Ευρωμεσογειακές Σχέσεις 5 Ελληνική Εξωτερική Πολιτική (Σημειώσεις) 5 Εισαγωγή στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο 5 Ακαδημαϊκά Αγγλικά 5 Διεθνής Προστασία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 5 Ανθρωπολογικές και Κοινωνιολογικές Διαστάσεις της Θρησκείας 5 Αραβικά VΙ 2 Τουρκικά VI 2 Εβραϊκά VΙ 2 Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ Διεθνείς Οργανισμοί ΙΙ 5 Ευρωπαϊκή Ενοποίηση και Παγκοσμιοποίηση 5 7
Πολιτική Οικονομία των Διεθνών Σχέσεων 5 Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και του Περιβάλλοντος 5 Αρχαία Ελληνική Γραμματεία: πολιτικές σχέσεις 5 Ζητήματα διεθνούς πολιτικής στην ευρύτερη Μέση Ανατολή 5 Η ΕΞΑΜΗΝΟ Διπλωματία και Πολιτική στον Μεταπολεμικό Κόσμο 5 Ελληνο-τουρκικές σχέσεις (Σημειώσεις) 5 Διεθνείς Οργανισμοί του Μεσογειακού Χώρου 5 Ζητήματα Διεθνούς και Περιφερειακής Ασφάλειας 5 Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα στη Μεσόγειο 5 Θεωρία και Πολιτική της Ανάπτυξης 5 Πτυχιακή Εργασία 15 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Ε ΕΞΑΜΗΝΟ Μινωικός Πολιτισμός 5 Αρχαιολογία των Γεωμετρικών και Αρχαϊκών Χρόνων 5 Αρχαιολογία της Εγγύς Ανατολής 5 Οργανολογίες στην Αρχαιομετρία 5 8
Γεωαρχαιολογία: Διεπιστημονικές προσεγγίσεις στο ενάλιο, παράκτιο και χερσαίο Αρχαιοπεριβάλλον 5 Αρχαιολογία της Ύστερης Αρχαιότητας (330 μ.χ.- εποχή Ιουστινιανού) 5 Αιγυπτιακά Ιερογλυφικά 5 Αραβικά V 2 Τουρκικά V 2 Εβραϊκά V 2 Αγγλικά V 2 ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟ Αιγυπτιακή Αρχαιολογία Ι: Τα Μεγάλα Βασίλεια 5 Μυκηναϊκό Πολιτισμό 5 Αρχαιολογία των Κλασικών Χρόνων 5 Αρχαιολογικές Θεωρίες & Μέθοδοι Ανασκαφής (Σημειώσεις Ι Σημειώσεις ΙΙ) 5 Ακαδημαϊκά Αγγλικά 5 Ειδικά Θέματα Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας (Σημειώσεις) 5 Αρχαιο-υλικά 5 Αρχαιολογία των Μέσων Βυζαντινών Χρόνων 5 Το Θέατρο στην Κλασική Ελλάδα 5 Αραβικά VΙ 2 Τουρκικά VI 2 Εβραϊκά VΙ 2 9
Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ Περιβαλλοντική Αρχαιολογία: Οστεοαρχαιολογία-Αρχαιοβοτανική 5 Νόμισμα και Αρχαιολογία 5 Τέχνη στο Προϊστορικό Αιγαίο 5 Αρχαιολογία των Ύστερων Βυζαντινών Χρόνων 5 Αρχαία Αιγυπτιακή Γραμματεία 5 Θρησκεία στον Αιγαιακό Κόσμο-Γραμμική Β 5 Θέματα Περιβάλλοντος 5 Η ΕΞΑΜΗΝΟ Αιγυπτιακή Αρχαιολογία ΙΙ: Ύστερη και Ελληνορωμαϊκή Περίοδος 5 Σχέσεις μεταξύ των Λαών της Μεσογείου την Εποχή του Χαλκού 5 Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Αρχαιολογίας 5 Νέες Τεχνολογίες στις Αρχαιογνωστικές Επιστήμες 5 Ειδικά Θέματα Αρχαιομετρίας 5 Η Μεσόγειος κατά την Ελληνορωμαϊκή Περίοδο 5 Αρχαία Ελληνική Φιλολογία (Σημειώσεις ) 5 Πτυχιακή Εργασία 15 10
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΝΑ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ Ε ΕΞΑΜΗΝΟ Φωνητική Φωνολογία 5 Συντακτική Θεωρία 5 Γραμματισμός 5 Σημασιολογία 5 Τυπολογία 5 Κοινωνιογλωσσολογικές προσεγγίσεις 5 Λεξικολογία 5 Αραβικά V 2 Τουρκικά V 2 Εβραϊκά V 2 Αγγλικά V 2 ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟ Πραγματολογία 5 Μορφολογία 5 Υπολογιστική Γλωσσολογία 5 Γραμματική Περιγραφή της Τουρκικής Γλώσσας 5 Ακαδημαϊκά Αγγλικά 5 Διδασκαλία της Ελληνικής ως Δεύτερης/Ξένης Γλώσσας 5 11
Θέματα Σύνταξης 5 Γλωσσική Επαφή 5 Αραβικά VΙ 2 Τουρκικά VI 2 Αραβικά VΙ 2 Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ Γραμματική Περιγραφή των Σημιτικών Γλωσσών 5 Επεξεργασία Σωμάτων Κειμένων 5 Ανάλυση Λόγου 5 Θέματα Σημασιολογίας 5 Θέματα Διγλωσσίας 5 Ιστορικοσυγκριτική Γλωσσολογία 5 Η ΕΞΑΜΗΝΟ Γλωσσική αλλαγή 5 Διδασκαλία Δεύτερης/Ξένης Γλώσσας 5 Διαλεκτολογία 5 Θέματα Ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας 5 Θέματα Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας 5 Κειμενογλωσσολογία 5 Πτυχιακή Εργασία 15 12