ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 75 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑ ΑΣ 3.1. Εισαγωγή Ως άµεσο εξωτερικό περιβάλλον του Ψυχιατρικού Νοσοκοµείου Κέρκυρας θα µπορούσε να οριστεί ο Νοµός Κέρκυρας και ο Νοµός Λευκάδας. Ως έµµεσο εξωτερικό περιβάλλον, θεωρείται το εθνικό, διεθνές και ευρύτερα παγκόσµιο, µέσα από τους νοµικούς, κοινωνικούς, οικονοµικούς, πολιτικούς, πολιτιστικούς, τεχνολογικούς επηρεασµούς (δυνατότητες, ευκαιρίες, απειλές), αλλά και µέσα από τις λειτουργίες των υπερεθνικών δοµών ή µορφωµάτων, όπως η Ε.Ε., ο Ο.Ο.Σ.Α. ο W.H.O., F.A.O. κ.λ.π. Η συγκέντρωση, αξιολόγηση και παρουσίαση στοιχείων που συνθέτουν το εξωτερικό περιβάλλον και προσδιορίζουν ικανά στοιχεία που να στοιχειοθετήσουν τα χαρακτηριστικά του, γίνεται ώστε να εντοπίσουµε τις επιδράσεις που ασκούν τα διάφορα συστήµατα τα οποία δηµιουργούν προϋποθέσεις και θέτουν περιορισµούς στην επίτευξη της βελτιστοποίησης της απόδοσης του συστήµατος. Η ανάλυση αυτή θεωρείται αναγκαία, δεδοµένου ότι σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο αρκετές φορές παρατηρούνται ατελείς συστηµικές προσεγγίσεις κατά κύριο λόγο στην οριοθέτηση των συστηµάτων, στην αντιµετώπιση τους ως υποσυστήµατα ευρύτερων συστηµάτων και µε την έννοια αυτή στον απόρρητο χαρακτηρισµό τους ως κλειστά συστήµατα µε αποτέλεσµα να οδηγούµαστε στην αποσιώπηση, παραγνώριση ή υπερεκτίµηση των επιδράσεων που ασκεί το περιβάλλον στο σύστηµα. Εποµένως η καταγραφή των χαρακτηριστικών του ευρύτερου περιβάλλοντος γίνεται µε σκοπό να αναδειχθούν οι παράµετροι του πολιτικού, οικονοµικού, τεχνολογικού και κοινωνικού περιβάλλοντος που επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας του συγκεκριµένου συστήµατος υγείας. Σηµασία έχει επίσης να κατανοηθεί ότι το κάθε σύστηµα αποτελεί µέρος πολλών ευρύτερων συστηµάτων, στην προκειµένη περίπτωση του εθνικού συστήµατος υγείας, του ευρύτερου κρατικού συστήµατος υγείας και πρόνοιας και πολλών άλλων εθνικών και υπερεθνικών συστηµάτων. Εποµένως η αξιολόγηση των επηρεασµών είναι συνάρτηση του τιθέµενου κριτηρίου προς σύγκριση.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 76 Πίνακας 3.0.-1 Αριθµός εισαχθέντων ασθενών ανά τόπο προέλευσης, το διάστηµα 1998-2002 Τόπος προέλευσης 1998 1999 2000 2001 2002 Κέρκυρα 174 119 87 62 97 Πρέβεζα 11 4 11 4 8 Άρτα 14 2 13 17 14 Θεσπρωτία 23 23 11 8 7 Ιωάννινα 36 17 23 9 19 Λευκάδα 3 1-1 4 Κεφαλονιά 1 - - - - Αθήνα 5 1 1 4 3 Κρήτη 1 - - - - Αιτωλοακαρνανία 2-1 1 3 Θεσσαλονίκη 1 1 1 - - Ηλεία - - - 1 - Αχαΐα - - - 1 - Πέλλα 1 - - 1 - Ιτέα - - - - - Λακωνία - - - 1 - Σύρος 1 - - - - Γερµανία 6 5 3 7 - Γαλλία 3 1-2 1 Αγγλία 11 5 8 8 6 Ιταλία 2 - - - 2 Νορβηγία 1-1 2 2 Ρωσία - 1 - - - Ουκρανία 1 - - - - Ιαπωνία 1 - - - - Ολλανδία 1 1 - - - Ο συγκεκριµένος πίνακας, µε τη πρώτη µατιά επιβεβαιώνει ότι το εξωτερικό περιβάλλον µετέχει σε µεγάλο βαθµό στην τωρινή λειτουργία του Ψυχιατρείου και την µελλοντική εξέλιξή του. Το Ψυχιατρείο βρίσκεται σε ένα µεταβατικό στάδιο που θα οδηγήσει σε µια διαφορετική λειτουργία. Για την ικανοποίηση αυτής της συνθήκης σε επίπεδο δοµών, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας στα Γενικά Νοσοκοµεία και άλλων νοµών πλην του Νοµού Κερκύρας Ταυτόχρονα είναι απαραίτητη η ανάπτυξη Κέντρων Ψυχικής Υγείας και Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων, Μονάδων Εφήβων,
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 77 Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, Εργαστηρίων Επαγγελµατικής Κατάρτισης, Κινητών Μονάδων για τις αποµονωµένες περιοχές και άλλων εξειδικευµένων κατά περίπτωση Μονάδων στους επιµέρους νοµούς, καθώς στόχο της Ψυχιατρικής Μεταρρύθµισης αποτελεί η επιστροφή των ασθενών στον τόπο προέλευσης του και η επανένταξή τους στην τοπική κοινωνία. εδοµένης της προέλευσης των ασθενών και τον ορισµό της περιοχής ευθύνης του Ψ.Ν.Κ. είναι εµφανές ότι για την ολοκλήρωση του στόχου αναγκαία συνθήκη είναι η δηµιουργία των ψυχιατρικών κλινικών και των υπολοίπων δοµών σε κάθε νοµό ευθύνης. Η µελλοντική λειτουργία του Ψυχιατρείου και η αποασυλοποίηση εξαρτάται άµεσα από την πορεία δηµιουργίας των δοµών στους υπόλοιπους νοµούς, καθώς το Ψ.Ν.Κ. ελέγχει και ρυθµίζει την πορεία των δοµών της Κέρκυρας, αλλά πέρα από επιστηµονική ευθύνη δεν φέρει καµία άλλη µορφή ευθύνης ή επιρροής για την πορεία των δοµών Ηπείρου, η λειτουργία των οποίων όµως είναι απαραίτητη για την µετάβαση στην νέα τάξη πραγµάτων. Μια άλλη παράµετρος που αφορά τις επιδράσεις που δέχεται ο Ψ.Ν.Κ. από το εξωτερικό περιβάλλον είναι η κατάργηση των συνόρων στον τοµέα παροχής υπηρεσιών υγείας. Έτσι, αποδέκτες του υπηρεσιών του Ψ.Ν.Κ. είναι και οι ψυχικά ασθενείς που έχουν ως τόπο προέλευσης χώρα του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου. Έτσι, το επίπεδο ψυχικής υγείας στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο αποτελεί έναν σηµαντικό παράγοντα επίδρασης στη λειτουργία, την ανάπτυξη και την προοπτική της συγκεκριµένης µονάδας. Αν αναλογιστεί κανείς ότι εκτός από τους προφανείς παράγοντες επίδρασης, µεγάλο τµήµα της χρηµατοδότησης για την ανάπτυξη των δοµών προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι η υλοποίηση έγκειται στους επαγγελµατίες ψυχικής υγείας, καθώς και στην αντιµετώπιση των πολιτών -είτε αποτελούν συγγενές περιβάλλον των ψυχικά ασθενών είτε εµπλέκονται ως ιδιοκτήτες οι οποίοι διατίθενται ή αρνούνται να παραχωρήσουν οικήµατα προς στέγαση των νέων δοµών-, εύλογο είναι το συµπέρασµα της αλληλοεπίδρασης του εξωτερικού περιβάλλοντος µε τη λειτουργία του Ψυχιατρείου. Τέλος είναι πλέον κοινά παραδεκτό ότι µια από τις βασικές αιτίες για την ανάπτυξη ψυχοπαθολογικών φαινοµένων στις υτικές κοινωνίες, θεωρείται η σύγχρονη κοινωνική οργάνωση. Το άπιαστο όνειρο, ο υπερκαταναλωτσιµός, η εργασιακή πίεση και το άγχος, ο φόβος της ανεργίας, οι φοβίες των σύγχρονων µεγαλουπόλεων. Ο συγκεκριµένος τρόπος οργάνωσης όχι µόνο ευθύνεται για την παραγωγή πλήθους «νέων» ψυχικών ασθενειών, αλλά δυσχεραίνει και τις διαδικασίες αποκατάστασης ή ακόµα περισσότερο επανένταξης.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 78 Όταν ο αριθµός των ανέργων πολλαπλασιάζεται, τόσο δυσκολεύει η εργασιακή επανένταξη ενός ατόµου που ολοκλήρωσε τη θεραπεία του. Με αυτό το σκεπτικό, στις παραγράφους που ακολουθούν παρατίθενται οικονοµικά και κοινωνικά στοιχεία, για την υπάρχουσα κατάσταση εκτός του Νοµού Κέρκυρας και του ευρύτερου Ευρωπαϊκού χώρου, ώστε να µπορούν να εξαχθούν κάποια συµπεράσµατα για τους επηρεασµούς του εξωτερικού περιβάλλοντος στη µελλοντική του Ψ.Ν.Κ.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 79 Α ΕΝΟΤΗΤΑ : ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Α.3.1: ηµογραφικές Εξελίξεις στην Ευρώπη και γενικά ηµογραφικές Εξελίξεις στην Ευρώπη Η αποτύπωση των δηµογραφικών εξελίξεων και τάσεων στην Ευρώπη αποτελεί σηµαντική παράµετρο που επηρεάζει και επιδρά στις σύγχρονες τάσεις για την ανάπτυξη της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η παραδοχή που γίνεται σε ότι αφορά τον αυστηρό προσδιορισµό του ευρωπαϊκού χώρου που εξετάζεται στη παρούσα φάση, είναι ότι αποτυπώνονται και καταγράφονται οι δηµογραφικές εξελίξεις των 25 κρατών µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Νορβηγίας, της Ελβετίας και της Ισλανδίας καθώς έγινε η εκτίµηση ότι οι εξελίξεις δηµογραφικές και µη- στα συγκεκριµένα κράτη επηρεάζουν και επιδρούν στις τάσεις και τις εξελίξεων στον τοµέα της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Οι δηµογραφικές εξελίξεις που εξετάζονται στη συγκεκριµένη ενότητα είναι η εξέλιξη του πληθυσµού των ευρωπαϊκών κρατών, η προβολή του πληθυσµού για τα έτη 2010, 2020, 2030, 2040 και 2050 και οι πυραµίδες των ηλικιών για τα έτη 2001, 2010, 2020, 2030, 2040 και 2050. Εξέλιξη Πληθυσµού Ο πληθυσµός της υπό εξέταση περιοχής σύµφωνα µε επίσηµα στοιχεία της Eurostat ανέρχεται σε 465.307.183 κατοίκους, για το έτος 2001. Πιο αναλυτικά ο πληθυσµός της κάθε χώρας και το ποσοστό συµµετοχής στης στο συνολικό πληθυσµό αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα. ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-1 ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΕ-25 & ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ, ΙΣΛΑΝ ΙΑΣ, ΕΛΒΕΤΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2001 % επί του Χώρα Κάτοικοι συνόλου Γερµανία 82.259.540 17,68 Ηνωµένο Βασίλειο 59.862.826 12,87 Γαλλία 59.042.661 12,69 Ιταλία 57.844.017 12,43 Ισπανία 40.376.384 8,68 Πολωνία 38.644.211 8,31 Ολλανδία 15.987.075 3,44
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 80 Ελλάδα 10.931.206 2,35 Τσεχία 10.266.546 2,21 Βέλγιο 10.263.414 2,21 Πορτογαλία 10.262.877 2,21 Ουγγαρία 10.200.298 2,19 Σουηδία 8.882.792 1,91 Αυστρία 8.020.946 1,72 Ελβετία 7.204.055 1,55 Σλοβακία 5.378.783 1,16 ανία 5.349.212 1,15 Φιλανδία 5.181.115 1,11 Νορβηγία 4.503.436 0,97 Ιρλανδία 3.826.159 0,82 Λιθουανία 3.486.998 0,75 Λεττονία 2.364.254 0,51 Σλοβενία 1.990.094 0,43 Εσθονία 1.366.959 0,29 Κύπρος 697.549 0,15 Λουξεµβούργο 439.000 0,09 Μάλτα 391.415 0,08 Ισλανδία 283.361 0,06 Σύνολο 465.307.183 100 ΠΗΓΗ: Eurostat Η πολυπληθέστερη χώρα είναι η Γερµανία µε πληθυσµό που αντιπροσωπεύει το 17,68% επί του συνόλου ενώ η χώρα µε τον µικρότερο πληθυσµό είναι η Ισλανδία µε ποσοστό 0,06 επί του συνολικού πληθυσµού. Ο πληθυσµός των τεσσάρων πληθυσµιακά µεγαλύτερων χωρών, δηλαδή της Γερµανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και του Ηνωµένου Βασίλειου αποτελεί το 55,66% του συνολικού πληθυσµού της υπό εξέτασης περιοχής. Αντίθετα, τέσσερις χώρες, η Κύπρος, το Λουξεµβούργο, η Μάλτα και η Ισλανδία διαθέτουν η καθεµία πληθυσµό µικρότερο του 1.000.000.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 81 ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-2: ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Χώρα 1991 2001 % µεταβολής Γερµανία 79.753.227 82.259.540 3,05 Ηνωµένο Βασίλειο 57.684.514 59.862.826 3,64 Γαλλία 56.840.661 59.042.661 3,73 Ιταλία 56.744.119 57.844.017 1,90 Ισπανία 38.874.573 40.376.384 3,72 Πολωνία 38.183.160 38.644.211 1,19 Ολλανδία 15.010.445 15.987.075 6,11 Ελλάδα 10.192.911 10.931.206 6,75 Τσεχία 10.304.607 10.266.546-0,37 Βέλγιο 9.986.975 10.263.414 2,69 Πορτογαλία 9.877.480 10.262.877 3,76 Ουγγαρία 10.373.152 10.200.298-1,69 Σουηδία 8.590.630 8.882.792 3,29 Αυστρία 7.710.882 8.020.946 3,87 Ελβετία 6.757.188 7.204.055 6,20 Σλοβακία 5.310.711 5.378.783 1,27 ανία 5.146.469 5.349.212 3,79 Φιλανδία 4.998.478 5.181.115 3,53 Νορβηγία 4.249.830 4.503.436 5,63 Ιρλανδία 3.520.977 3.826.159 7,98 Λιθουανία 3.701.968 3.486.998-6,16 Λεττονία 2.658.161 2.364.254-12,43 Σλοβενία 1.999.945 1.990.094-0,50 Εσθονία 1.567.749 1.366.959-14,69 Κύπρος 587.141 697.549 15,83 Λουξεµβούργο 384.400 439.000 12,44 Μάλτα 355.910 391.415 9,07 Ισλανδία 255.866 283.361 9,70 Σύνολο 451.622.129 465.307.183 2,94 ΠΗΓΗ: Eurostat
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 82 Το ποσοστό µεταβολής για κάθε επιµέρους χώρα κατά την περίοδο 1991-2001 κυµαίνεται από 14,69% έως 15,83%, ενώ η εξέλιξη του συνολικού πληθυσµού παρουσιάζει µια αύξηση της τάξεως του 2,94 γεγονός που υποδηλώνει έναν αρκετά χαµηλό ρυθµό αύξησης του ευρωπαϊκού πληθυσµού. Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται στοιχεία κατά ηλικία για το σύνολο του πληθυσµού των υπό εξέταση χωρών για το έτος 2001. ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-3: ΠΥΡΑΜΙ Α ΗΛΙΚΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΧΩΡΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2001 ΗΛΙΚΙΕΣ 2001 % ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ Από 0 έως 4 ετών 24.598.999 5,29 Από 5 έως 9 ετών 26.248.615 5,64 Από 10 έως 14 ετών 28.266.665 6,08 Από 15 έως 24 ετών 60.099.950 12,92 Από 25 έως 49 ετών 171.400.367 36,85 Από 50 έως 64 ετών 80.890.147 17,39 Από 64 έως 79 ετών 57.103.545 12,28 Από 80 ετών και πάνω 16.484.814 3,54 ΣΥΝΟΛΟ 465.307.183 100 ΠΗΓΗ: Eurostat Προβολή Πληθυσµού Η προβολή του πληθυσµού της Ευρώπης για τα έτη 2010, 2020, 2030, 2040, και 2050, παρουσιάζει σηµαντικό ενδιαφέρον σε ότι αφορά την εξέλιξη του πληθυσµού βάση της πυραµίδας ηλικιών, καθώς αποτελεί µια σηµαντική παράµετρο της εξέλιξης των υπηρεσιών παροχής ψυχικής υγείας. Τα στατιστικά δεδοµένα που αποτυπώνονται αφορούν τη Γερµανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, το Λουξεµβούργο, την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Φιλανδία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία για το Βέλγιο, τη ανία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, το ΗΒ και την Ισλανδία για όλα τα έτη που εξετάζονται. Έτσι η τάση που υπάρχει σε ότι αφορά την εξέλιξη του πληθυσµού της Ευρώπης, παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακας και το γράφηµα.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 83 ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-4 Πρόβλεψη πληθυσµού µε βάση την ηλικία στον υπό εξέταση χώρο 2010 2020 2030 2040 2050 Από 0 έως 14 ετών 29.491.758 27693.333 26.569.469 25.357.958 24.314.600 Από 15 έως 44 ετών 78.526.887 70.865.753 67.365.575 63.601.361 60.681.844 Από 45 έως 64 ετών 55.662.152 60.086.320 54.880.749 49.390.380 47.383.867 Από 65 και άνω 39.100.396 43.794.406 50.988.421 56.195.419 54.418.438. ΣΥΝΟΛΟ 202.781.193 202.439.812 199.804.214 194.545.118 186.798.749 ΠΗΓΗ: Eurostat ΓΡΑΦΗΜΑ 3.1-1 Προβολή Πληθυσµού 2010-2050 90.000.000 80.000.000 70.000.000 60.000.000 50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 0 2010 2020 2030 2040 2050 Από 0 έως 14 ετών Από 45 έως 64 ετών Από 15 έως 44 ετών Από 65 και άνω Παρατηρείται ότι ο πληθυσµός αν και παρουσιάζει µια σταθεροποιητική τάση για την δεκαετία 2010 2020, από το 2030 παρουσιάζεται µείωση του συνολικού πληθυσµού. Ο ρυθµός µείωσης του πληθυσµού για το 2030 είναι 1,30%, για το 20402,63% ενώ για το 2050 3,98%. Ο πληθυσµός κάτω των 14 ετών µειώνεται µε σταθερό ρυθµό. Το 2010 θα αποτελεί το 14,54 % του συνολικού πληθυσµού ενώ το 2050 θα αποτελεί το 13,02%. Ο πληθυσµός από 15 έως 44 ετών θα παρουσιάσει τη µεγαλύτερη µείωση συγκριτικά µε τις υπόλοιπες κατηγορίες καθώς το 2010 θα αποτελεί το 38,72% του πληθυσµού ενώ το 2050 το 32,69 %. Ο πληθυσµός από 45 έως 64 ετών παρουσιάζει και αυτό µια σταθερή µείωση και το 2010 θα αποτελεί το 27,45% ενώ το
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 84 2050 θα αποτελεί το 25,39%. Αντίθετα, ο πληθυσµός άνω των 65 θα παρουσιάσει µια σηµαντική αύξηση. Έτσι, ενώ το 2010 θα αποτελεί το 19,28% του συνολικού πληθυσµού, το 2050 θα φτάσει να αποτελεί το 29,13% του πληθυσµού. Σε ότι αφορά τη συγκεκριµένη αύξηση του πληθυσµού άνω των 65 ετών και σε σχέση µε την εισροή µεταναστών στον συγκεκριµένο χώρο, η µετανάστευση ακόµα και σε συνδυασµό µε πιθανή αύξηση της γεννητικότητας, δεν πρόκειται να ανατρέψει την αύξηση της συγκεκριµένης οµάδας πληθυσµού. 1, Η διαφαινόµενη εξέλιξη στις πυραµίδες ηλικιών στον Ευρωπαϊκό χώρο, εκτός του προβληµατισµού για το µέλλον της Ευρώπης, δηµιουργεί τη βεβαιότητα για έκρηξη σε βασικά προβλήµατα όπως η ασφαλιστική κάλυψη αυτού του πληθυσµού και η αντιµετώπιση της αύξησης του αριθµού των διαταραχών που συνδέονται µε την ηλικία (αλτσχάιµερ, γεροντικές άνοιες κ.λπ.) ηµογραφικές Εξελίξεις τοπικά Κύριο πληθυσµιακό χαρακτηριστικό του Νοµού Κέρκυρας, συγκριτικά µε τα άλλα Ιόνια νησιά, είναι ότι στις τρεις τελευταίες απογραφές παρουσιάζει αύξηση πληθυσµού. Κατά την περίοδο 1960-1980, κύριο χαρακτηριστικό των νοµών της περιφέρειας αποτέλεσε η µείωση του πληθυσµού ως αποτέλεσµα της αστυφιλίας, της µετανάστευσης και των κοινωνικών αλλαγών που συντελέστηκαν στις δεκαετίες αυτές στην Ελλάδα. Η µείωση αυτή αποτυπώθηκε στις σχετικές απογραφές των περιόδων αυτών. Την πληθυσµιακή µείωση της περιόδου ενέτεινε ο καταστροφικός σεισµός του 1953, που έπληξε κυρίως την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο. Ενδοπεριφερειακά η πληθυσµιακή πυκνότητα του νοµού Κερκύρας είναι περίπου διπλάσια από αυτήν της Περιφέρειας (165 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόµετρο). Ο αστικός πληθυσµός ανέρχεται στο 35,26% του συνολικού πληθυσµού (2001) και παρουσιάζει αυξητικές τάσεις σε σχέση µε το 1991. Ο αγροτικός πληθυσµός ανέρχεται στο 60,83% του συνολικού και παρουσιάζει πτώση, ενώ ο ηµιαστικός πληθυσµός σταδιακά µειώνεται και ανέρχεται στο 3,80% του συνόλου. ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-5 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2001 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ Αγροτικός 60,83 % 68.124 1 Future demographic change in Europe :The contribution of migration, International Institute for Applied Systems Analysis, December 2003.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 85 Αστικός 35,26 % 39.487 Ηµιαστικός 3,80 % 4.364 ΣΥΝΟΛΟ 100 % 111.975 ΓΡΑΦΗΜΑ 3.1-2 Κατανοµή πληθυσµού Νοµού Κέρκυρας 2001 4% 35% 61% Αγροτικός Αστικός Ηµιαστικός Σε αντίθεση µε τη γενική τάση της Περιφέρειας, ο Νοµός Κέρκυρας συνέχισε σε όλη αυτή την περίοδο να εµφανίζει αύξηση του πληθυσµού, η οποία κατά περιόδους έφτασε να είναι της τάξεως του 15%. Ωστόσο, από µια ανάλυση του πίνακα της φυσικής κίνησης πληθυσµού, που περιλαµβάνει τους γάµους, γεννήσεις, θανάτους και την καθαρή φυσική κίνηση (γεννήσεις θάνατοι) διαπιστώνεται ότι η αύξηση αυτή προήλθε από εσωτερική θετική παλιννόστηση κυρίως, παρά από φυσική αύξηση του πληθυσµού. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1991 η καθαρή φυσική κίνηση είναι αρνητική κατά 19% περίπου. (228 θάνατοι περισσότεροι από τις γεννήσεις). Η αρνητική φυσική κίνηση συνεχίζεται και για το 1994, ωστόσο το ενθαρρυντικό είναι ότι βαίνει µειούµενη. Η τάση αυτή επιβεβαιώθηκε και από την απογραφή πληθυσµού 2001 που η αύξηση του πληθυσµού ξεπερνάει τον πανελλαδικό Μ.Ο. και κινείται στο 5,47% σε σχέση µε το 1991. Η παλιννόστηση από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 φαίνεται να υπερτερεί της µετανάστευσης αυξανόµενη προς το τέλος της δεκαετίας. ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-6 ΦΥΣΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΝΑ ΝΟΜΟ Π.Ι.Ν.& ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑ ΑΣ Έτος Αναφοράς Κατάσταση Νοµός Κέρκυρας Π.Ι.Ν. Σύνολο πληθυσµού Ελλάδας % ΕΛΛΑ Α/ Π.Ι.Ν. Γάµοι 699 1169 63.313 1,85 Γεννήσεις 1239 2232 150.002 1,49
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 86 1981 Θάνατοι 1233 2435 88.638 2,75 Καθαρή φυσική κίνηση 6-203 61.365 Γάµοι 653 1122 65.663 1,71 1991 Γεννήσεις 988 1787 102.599 1,74 Θάνατοι 1216 2386 95.417 2,50 Καθαρή φυσική κίνηση -228-599 7.182 Γάµοι 536 952 55.403 1,72 1994 Γεννήσεις 980 1808 102.599 1,76 Θάνατοι 1164 2244 96.443 2,33 Καθαρή φυσική κίνηση -184-436 6.156 1997 Γάµοι 552 977 59.507 1,64 Γεννήσεις 994 1.852 99.521 1,86 Θάνατοι 1.032 2.089 97.469 2,14 Καθαρή φυσική κίνηση -38-237 2.052 1998 Γάµοι 504 884 54.377 1,63 Γεννήσεις 889 1.741 98.495 1,77 Θάνατοι 1.133 2.315 100.547 2,30 Καθαρή φυσική κίνηση -244-574 - 2.052 1999 Γάµοι 629 1.128 59.507 1,89 Γεννήσεις 883 1.708 98.495 1,73 Θάνατοι 1.218 2.326 100.547 2,31 Καθαρή φυσική κίνηση -335-618 - 2.052 2000 Γάµοι 398 712 48.880 1,45 Γεννήσεις 970 1.854 103.267 1,79 Θάνατοι 1.235 2.463 105.219 2,34
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 87 Καθαρή φυσική κίνηση -265-609 -1952 2001 Γάµοι 493 918 58.491 1,56 Γεννήσεις 888 1.837 102.282 1,79 Θάνατοι 1.110 2.216 102.559 2,16 Καθαρή φυσική κίνηση -222-379 -227 Άλλο χαρακτηριστικό της πληθυσµιακής εξέλιξης είναι η µικρή σχετικά µείωση του πληθυσµού των ηµιορεινών περιοχών, υπέρ των πεδινών. Η µικρή αυτή µείωση ενδεχοµένως να είναι µεγαλύτερη, µη εµφανιζόµενη, αφού οι νέοι οικισµοί, τουριστικοί κυρίως, δεν έχουν ακόµα αφοµοιώσει τους νέους κατοίκους τους, οι οποίοι αισθάνονται ακόµα κάτοικοι των οικισµών από όπου κατάγονται και σπεύδουν την ηµέρα της απογραφής να απογραφούν εκεί. Η εξέλιξη του πληθυσµού στο Νοµό Κέρκυρας τα τελευταία 60 χρόνια φαίνεται στο σχετικό διάγραµµα. ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-7 ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 1940-2001 εκαετίες 1940 1950 1960 1970 1980 1991 2001 Πληθυσµός Νοµού Κέρκυρας 106.800 105.000 101.770 92.933 99.477 107.592 111.975 ΓΡΑΦΗΜΑ 3.1-3 ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 1940-2001 ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ (σε χιλιάδες) 120 100 80 60 40 20 0 1940 1950 1960 1970 1980 1991 2001 ΕΚΑΕΤΙΕΣ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 88 Είναι φανερό από το διάγραµµα, ότι ο πληθυσµός του Νοµού ήταν σε αρκετά υψηλά επίπεδα κατά τα πρώτα χρόνια της µεταπολεµικής περιόδου. Στις επόµενες δεκαετίες σηµειώθηκε µείωση, που ανακόπηκε στη δεκαετία του 70 για να ακολουθήσει αύξηση µε σταθερό ρυθµό φτάνοντας στα σηµερινά υψηλά επίπεδα. Οι ρυθµοί µεταβολής κυµαίνονται µεταξύ του +7% ( 70) και +5,6% ( 80). Σύµφωνα µε τους περισσότερους µελετητές, ο κύριος παράγοντας της αύξησης αυτής είναι η τουριστική ανάπτυξη, αφού οι υπόλοιποι παραγωγικοί κλάδοι δεν παρουσιάζουν αξιόλογη δραστηριότητα. Πρέπει να σηµειωθεί ότι αυτή η επιφανειακά θετική εικόνα καλύπτει ένα αρκετά σηµαντικό και πολύπλοκο δηµογραφικό πρόβληµα - την επικίνδυνη µείωση του φυσικού ισοζυγίου- που τις τελευταίες δεκαετίες έχει αρνητικές τιµές και επιδεινώνεται µε εντεινόµενους ρυθµούς. ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-8 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΑΝΑ ΗΜΟ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ (απογραφή 2001) ΗΜΟΣ ΣΥΝΟΛΟ Αγ. Γεωργίου 4.958 Αχιλλείων 10.319 Εσπερίων 8.136 Θιναλίου 5.512 Κασσωπαίων 2.787 Κερκυραίων 39.487 Κορισσίων 5.206 Λευκιµµαίων 6.704 Μελιτειέων 6.690 Παλαιοκαστριτών 4.395 Παξών 2.438 Παρελίων 7.197 Φαιάκων 6.488 Κοιν. Ερείκουσας 698 Κοιν. Μαθρακίου 297 Κοιν. Οθωνών 663 ΣΥΝΟΛΟ 111.975
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 89 ΓΡΑΦΗΜΑ 3.1-4 Κατανοµή πληθυσµού ανά ήµο Νοµού Κέρκυρας 6% 6% 0%1% 4% 10% 2% 4% 6% 6% 7% 5% 2% 5% 35% Αγ. Γεωργίου Αχιλλείων Εσπερίων Θιναλίου Κασσωπαίων Κερκυραίων Κορισσίων Λευκιµµαίων Μελιτειέων Παλαιοκαστριτών Παξών Παρελίων Φαιάκων Κοιν. Ερείκουσας Κοιν. Μαθρακίου Κοιν. Οθωνών Η συσχετισµένη προβολή του πληθυσµού της Κέρκυρας µε αυτόν της Ελλάδος 2, κατά φύλο και ηλικία για την περίοδο 2000 2020, παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον, δεδοµένου ότι στη βάση αυτής είναι δυνατή η ως ένα βαθµό πρόβλεψη της ζήτησης υπηρεσιών υγείας. ΓΡΑΦΗΜΑ 3.1-5 ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 2000-2020 ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 43.062 41.381 38.753 36.129 27.577 28.936 24.753 26.022 18.367 19.457 20.313 21.337 14.922 14.836 14.499 13.869 2005 2010 2015 2020 0-14 ΕΤΩΝ 15-44 ΕΤΩΝ 45-64 ΕΤΩΝ 65 + 2 Θεωρήθηκε ότι η αναλογία του πληθυσµού του Ν. Κέρκυρας µε αυτόν της Ελλάδος είναι 0,096, όπως προκύπτει από τις απογραφές του 1981,1991. Η προβολή έγινε στη βάση της εθνικής προβολής που συντάσσει η ΕΣΥΕ.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 90 Παρατηρείται ότι ο πληθυσµός της χώρας παραµένει σταθερός, αλλά ταυτόχρονα γηράσκει συνεχώς. Έτσι ο πληθυσµός κάτω των 14 ετών συνεχώς µειώνεται, ενώ η τάση αυτή δεν αναµένεται να αναστραφεί, παρά µόνο από την προσέλευση περισσοτέρων οικονοµικών µεταναστών, που όµως θα αλλοιώσει την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής. Το γεγονός αυτό αναµένεται να αυξήσει τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας αφού όσο οι άνθρωποι γηράσκουν τόσο αυξάνει και η ζήτησή τους σε υπηρεσίες υγείας. Όπως φαίνεται και από το διάγραµµα, ο δείκτης γήρανσης 3 φαίνεται να αυξάνει συνεχώς και πλέον να πλησιάζει στην αναλογία 1:1. Το γεγονός αυτό αποτυπώνει το µέγεθος του προβλήµατος της συνεχούς γήρανσης του πληθυσµού, ένα ζήτηµα που απασχολεί ευρύτερα την ελληνική κοινωνία όχι µόνο στο πλαίσιο των υπηρεσιών υγείας. Ανάλογη είναι η εικόνα και από την καταγραφή του δείκτη Εξάρτησης 4 µέσα από τον οποίο φαίνεται η αδυναµία του ασφαλιστικού συστήµατος στην αποστολή του να καλύψει τα κόστη νοσηλείας και περίθαλψης του τοµέα της υγείας. Το συµπέρασµα αυτό θα ληφθεί υπόψη στην κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός νοσοκοµείου ικανού να καλύπτει τις δαπάνες του και να εκτελεί µε επιτυχία την αποστολή του. ΓΡΑΦΗΜΑ 3.1-6 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 1981 1991 2001 δείκτης γήρανσης δείκτης εξάρτησης 3 είκτης Γήρανσης είναι η αναλογία του Πληθυσµού άνω τον 65 ετών προς πληθυσµό 0-14 ετών σε ποσοστιαία βάση. 4 Αναλογία µη οικονοµικά ενεργού Πληθυσµού 0-14 και άνω τον 65 ετών προς πληθυσµό 14-65 ετών σε ποσοστιαία βάση.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 91 ΠΙΝΑΚΑΣ 3.1-9 ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΟΜΑ ΕΣ ΗΛΙΚΙΩΝ ΑΝΑ ΝΟΜΟ Π.Ι.Ν. & ΕΙΚΤΕΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ, ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ & ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (1991-2001) ΝΟΜΟΣ Σύνολο 1991 2001 0-14 15-29 30-44 45-64 65+ Σύνολο 0-14 15-29 30-44 45-64 65+ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 107592 19495 24204 21521 24690 17682 111975 16337 21976 24596 27400 21666 ΣΥΝΟΛΟ Π.Ι.Ν. 193734 35672 40032 37377 45776 34877 212984 32121 40966 46926 50079 42892 ΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 90,70% 132,61% ΣΥΝΟΛΟ Π.Ι.Ν. 97,77% 133,53% ΕΙΚΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 52,80% 51,37% ΣΥΝΟΛΟ Π.Ι.Ν. 57,27% 54,36% ΕΙΚΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 110,25% 75,40% ΣΥΝΟΛΟ Π.Ι.Ν. 102,28% 74,88% Α.3.2: Εξελίξεις Κοινωνικοοικονοµικού Επιπέδου Πληθυσµού Η προσέγγιση και αποτύπωση της κοινωνικοοικονοµικής κατάστασης του πληθυσµού του Νοµού Κέρκυρας αποτελεί χρήσιµη µεταβλητή για την κατανόηση και καταγραφή των µελλοντικών τάσεων στη ζήτηση υπηρεσιών υγείας. Πράγµατι, µια ενδυνάµωση της απασχόλησης του τριτογενούς τοµέα σε βάρος του πρωτογενούς θα έχει επιπτώσεις στις απαιτήσεις υπηρεσιών υγείας που θα µπορέσουν να αποτυπωθούν και να αξιοποιηθούν. Στην ίδια λογική βρίσκεται και η αντίστοιχη αποτύπωση των ευπαθών οµάδων του νοµού, ώστε µε τον τρόπο αυτό να µπορέσουν σε κάποιο βαθµό να προσαρµοστούν οι λειτουργικές διαδικασίες του νοσοκοµείου στις ευρύτερες ανάγκες του νοµού. O νοµός Κέρκυρας συγκεντρώνει το 1% του πληθυσµού της χώρας και παράγει το 1% του Α.Ε.Π. Το ποσοστό φυσικής µείωσης του πληθυσµού του 1997 (υπεροχή γεννήσεων/1.000 κατοίκους: -0,3) αυξήθηκε σε -2,1 και -2,9 τα έτη 1998 και 1999.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 92 Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσµός της αυξήθηκε 4,1%. Η Κέρκυρα έχει σχετικά χαµηλή αναλογία µαθητών ηµοτικού ανά 1.000 κατοίκους (53 έναντι µέσου όρου Ελλάδας 61). Ο κύριος όγκος του Α.Ε.Π. του νοµού προέρχεται από τις υπηρεσίες, αφού η συµµετοχή του αγγίζει το 86%. Για τη διαµόρφωση του ΑΕΠ των υπηρεσιών καθοριστική είναι η συµβολή του τουρισµού αφού περίπου 27% προέρχεται από τις υπηρεσίες ξενοδοχείων και εστιατορίων. Ο κλάδος της µεταποίησης του νοµού, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας της ΕΣΥΕ, αυξήθηκαν 17% το 1998, ωστόσο συνεχίζουν να αποτελούν αµελητέο µέγεθος σε σχέση µε το σύνολο της χώρας. Οι κάτοικοι του νοµού εµφανίζονται να έχουν υψηλή κατανάλωση οικιακού ρεύµατος (95% του µέσου Έλληνα), τους αναλογούν 30 αυτοκίνητα (µέσος όρος χώρας 31 το 2001) και 0,6 νέες κατοικίες καθώς και 53 τηλεφωνικές συνδέσεις ανά 100 κατοίκους. Αντίστοιχα ο µέσος όρος στη χώρα µας διαµορφώθηκε για την ίδια περίοδο σε 31 οχήµατα ανά χίλιους κατοίκους, 0.8 νέες κατοικίες ανά χίλιους κατοίκους και 54 τηλεφωνικές συνδέσεις. Οι πωλήσεις καινούριων ΙΧ αυτοκινήτων µειώθηκαν 7,7% το 2001, η 8η µεγαλύτερη µείωση στη χώρα, έναντι αύξησης 22% το 2000. Το δηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο για το 2000 κρίνεται ως ιδιαίτερα χαµηλό µε µόλις 1,17 εκατ. δρχ. και αποτελεί µόλις το 73% του µέσου όρου της χώρας. Αντίστοιχα οι καταθέσεις διαµορφώθηκαν σε 1,33 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 1999. Η καταβληθείσα φορολογία από τους κατοίκους του νοµού για το 2000 διαµορφώθηκε σε χαµηλά επίπεδα, στις 77 χιλ. δρχ. ανά κάτοικο, έναντι µέσου όρου χώρας 131 χιλ. δρχ. Ωστόσο, εµφανίζεται µια έντονη τουριστική δραστηριότητα στο νησί που εκδηλώνεται από τις 3,3 εκατ. διανυκτερεύσεις αλλοδαπών. Ειδικότερα, καταλαµβάνει το 7% του συνόλου της τουριστικής κίνησης για το έτος 2000. Για κάθε κάτοικο του νοµού αναλογούν 29 διανυκτερεύσεις. Ταυτόχρονα και τα τροχαία ατυχήµατα εµφανίζονται ιδιαίτερα χαµηλά, µε την αναλογία τροχαίων ατυχηµάτων ανά 1.000 κατοίκους να βρίσκεται στο 1,3 ενώ ο εθνικός µέσος όρος βρίσκεται στο 1,8. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι τα τροχαία ατυχήµατα στο νοµό µειώθηκαν 29% (σύνολο χώρας 15%) το 2001. Αντίστοιχα και η αναλογία γιατρών ανά χίλιους κατοίκους αυξάνεται και έφτασε να είναι περίπου 3,5 το 2000 που είναι και η 10η υψηλότερη στη χώρα.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 93 ΠΙΝΑΚΑΣ 3.2-1 είκτες Ευηµερίας Περιφέρειας Ιονίων Νήσων Περιφέρεια Μέσος Έτος Ιονίων όρος Νήσων χώρας Κατάταξη σε σχέση µε τις 13 περιφέρειες ΑΕΠ κατά κεφαλή 2002 11,5χιλ.ευρώ 12,8 9 Αποταµιευτικές καταθέσεις ανά κάτοικο 2002 7,89χιλ.ευρώ 8,32 4 ηλ. εισόδηµα ανά φορολογούµενο 2003 10,2 χιλ.ευρώ 12,5 12 Φόρος εισοδ. ανά φορολογούµενο 2003 0,69 χιλ.ευρώ 1,08 10 Φυσική αύξηση πληθυσµού/ 1000 κατοίκους 2002-3,10-0,03 11 Μαθητές δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης/ 1000 κατοίκους 2002 66 66 8 Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους 2002 61 59 6 Ποσοστό ανεργίας 2003 11,3 9,3 3 Συµµετοχή στα συνολικά µεγέθη της χώρας ΑΕΠ 2001 1,7 % 12 Φορολογούµενοι 2003 1,9 % 12 ηλωθέν στην εφορία εισόδηµα 2003 1,5 % 12 Φόρος εισοδήµατος φ.π. 2003 1,2 % 12 Αποταµιευτικές καταθέσεις 2002 1,9 % 13 (Πηγή: www.economics.gr) ΠΙΝΑΚΑΣ 3.2-2 είκτες Ευηµερίας Νοµού Κέρκυρας ΑΕΠ κατά κεφαλή 2001 11.269,26 Κατά κεφαλή αποταµιευτικές καταθέσεις 1999 3.903,15 ηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο 2000 3.433,60 Φόρος εισοδήµατος ανά κάτοικο 2000 225,97 Φυσική αύξηση πληθυσµού/ 1000 κατοίκους 1999-2,91 Μαθητές γυµνασίων,λυκείων/ 1000 κατοίκους 2000 69 Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους 2000 53
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 2005 94 Ο ενεργός πληθυσµός φαίνεται να αυξάνεται την δεκαετία 1991/2001 από 38,57% σε 41,45%, ενώ ξεπερνά τον Μ.Ο. της Περιφέρειας 42,21% και προσεγγίζει το Μ.Ο της χώρας (42,21%). Παραµένει ωστόσο αρκετά υψηλός. Ο ενεργός πληθυσµός των Ιονίων Νήσων ανέρχεται στα 85.348 άτοµα, ενώ οι απασχολούµενοι είναι 72.645 για το έτος 2001 5. Η εξέλιξη του ενεργού πληθυσµού και της απασχόλησης τα τελευταία χρόνια (1997-2001) παρουσιάζει σχετικά σηµαντικές µεταβολές (ο ενεργός πληθυσµός µεταβάλλεται από 80.500 το 1997 σε 85.348 το 2001, ενώ οι απασχολούµενοι από 75.400 το 1997 σε 72.645 το 2001) Η απασχόληση, σύµφωνα µε τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας (Ε.Σ.Υ.Ε.) κατανέµεται στους τρεις παραγωγικούς τοµείς δραστηριοτήτων 6, ως εξής: Στον πρωτογενή τοµέα, όπου περιλαµβάνονται οι εργασίες που αφορούν στη γεωργία, κτηνοτροφία και αλιεία, εµφανίζεται περίπου στα ίδια επίπεδα σε σχέση µε τη χώρα (15,73% µε εθνικό µέσο όρο 14,42%, στοιχεία απογραφής 2001). Στο δευτερογενή τοµέα που περιλαµβάνει τον µεταποιητικό τοµέα, εµφανίζεται µία υψηλή διαφορά (15,70% έναντι 21,75% σε επίπεδο χώρας) Στον τριτογενή τοµέα ή τοµέα παροχής υπηρεσιών η απασχόληση είναι υψηλή (61,77% έναντι 58,55% σε επίπεδο χώρας), δεν είναι όµως δυνατόν να εκτιµηθεί µε ακρίβεια, γιατί λόγω της έντονης εποχικότητας του Γεωργικού Τοµέα (υποαπασχόληση τους θερινούς µήνες, έλλειψη εργατικών χεριών τους χειµερινούς µήνες), υπάρχει ροή απασχολουµένων από τον πρωτογενή προς τον τουριστικό τοµέα. (Ε.Σ.Υ.Ε.: Απογραφή 18 ης Μαρτίου 2001). Α.3.3. Επιδηµιολογικές Εξελίξεις Επίπεδο Υγείας Επίπεδο Ψυχικής Υγείας στην Ευρώπη Το επίπεδο της ψυχικής υγείας είναι σηµαντικό για την συνολική ευηµερία των ατόµων, των κοινωνιών και των κρατών. Το κόστος από την διαταραχή της ψυχικής υγείας τόσο για τα άτοµα και τις οικογένειές του όσο και για την κοινωνία στο σύνολό της είναι αρκετά σηµαντικό καθώς είναι πολυεπίπεδο και επηρεάζει το σύνολο των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Σε παγκόσµιο επίπεδο και σύµφωνα µε στοιχεία του Παγκοσµίου οργανισµού Υγείας 7, έχει εκτιµηθεί ότι παγκοσµίως περίπου 450.000.000 άνθρωποι υποφέρουν από ψυχικές και συµπεριφορικές διαταραχές ενώ ένα εκατοµµύριο 5 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε: Απογραφή 18 ης Μαρτίου 2001 6 Τα ποσοστά είναι ποσοστά απασχολούµενων και έχουν προκύψει σε σχέση µε το µόνιµο πληθυσµό. Αναλυτικότερη παρουσίαση στο Οικονοµικό περιβάλλον Νοµού Κέρκυρας 7 WHO, Global burden of disease project, 2001.