Matrix. Συμμετοχὴ σὲ ἐπιστημονικὲς ἐκδηλώσεις 3. Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τοῦ EGATIN E.G.A.T.I.N. Study Days 4

Matrix Τ Ε Υ Χ Ο Σ 1 1 Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Σ 2 0 1 1 Ἑξαμηνιαῖο Ἐνημερωτικό Ἔντυπο Διανέμεται δωρεὰν στὰ μέλη καὶ τοὺς σπουδαστὲς τοῦ Α.Ψ.Κ. καὶ τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Ἀγαπητοί συνάδελφοι, Χρόνια Πολλά καί Χριστός Ἀνέστη. Συνεχίζουμε, συνεπεῖς στό ραντεβοῦ μας, τήν ἐνημέρωση ὅλων σχετικά μέ τίς δραστηριότητες τῶν Ἰνστιτούτων καί τοῦ Κέντρου. Νομίζουμε ὅτι τό σημαντικώτερο γεγονός, τῆς φετεινῆς ἀκαδημαϊκῆς χρονιᾶς, εἶναι ἡ πρόσφατη ἐκδήλωση τοῦ E.G.A.T.I.N., πού ἔγινε ἐδῶ στήν Ἀθήνα, στίς 8 καί 9 Ἀπριλίου. Ἡ Ὀργανωτική Ἐπιτροπή ἀπετελεῖτο ἀπό τούς Ζωή Βογιατζάκη (Πρόεδρο), Ντανιέλα Καπελοῦτο (Γραμματέα) καί Θέμιδα Γάτση (Ταμία) καί τούς Ἄθα Κακούρη, Ἀθηνᾶ Ἐλευθερίου, Κυριακή Δημητρακοπούλου, Μάκη Μαρκεζίνη, Μπέσσυ Κα Συντακτικὸ Σημείωμα ραγιάννη, Πηνελόπη Καραγιάννη, Πία Κοίλια, Ἄννα Κοϊμτσίδου, Γιῶργο Γιουκάκη (μέλη), οἱ ὁποῖοι ἐργάσθηκαν ἀθόρυβα καί πολύ ἀποτελεσματικά, ὥστε ἡ ἐκδήλωση νά στεφθεῖ ἀπό ἀξιοσημείωτη ἐπιτυχία. Σέ ὅτι ἀφορᾶ τίς ἐπιστημονικές ἐκδηλώσεις καί τά σεμινάρια, πῆγαν ὅλα καλά εἰς πεῖσμα τῶν καιρῶν καί τῆς διάχυτης ἀνασφάλειας καί μιζέριας, πού ἐπικρατεῖ γύρω μας. Θά πρέπει ἐπίσης νά σᾶς ἐνημερώσουμε γιά δύο σημαντικά γεγονότα πού θά πραγματοποιηθοῦν τόν τρέχοντα μήνα. Τό ἕνα εἶναι ἡ Ἡμερίδα ἡ ὁποία θά γίνει στόν χῶρο τοῦ Α.Ψ.Κ., τό Σάββατο 28 Μαΐου 2011 μέ θέμα «Ἡ Ἱστορική Ὀρθογραφία στήν Νέα Ἐποχή» (βλ. τό ἀναλυτικό Πρόγραμμα σελ. 22). Τό δεύτερο εἶναι ἡ Γενική Συνέλευση τοῦ Ι.Ο.Α.Α., (βλ. πρόσκληση σελ. 24). Ἐπίσης, σᾶς περιμένουμε ὅλους στήν καθιερωμένη καλοκαιριάτικη δεξίωση, πού θά γίνει τήν Δευτέρα 30 Μαΐου 2011, στίς 9.00 τό βράδυ. Μέ φιλικούς χαιρετισμούς, Ἑλένη Μοράρου Υ.Γ. Ἡ καθυστέρηση ἀποστολῆς τοῦ Matrix ὀφείλεται στις διακοπές τοῦ Πάσχα. Ἐλπίζουμε στήν κατανόησή σας. Συντακτικὴ ὁμάδα: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ: Ἑλένη Μοράρου, Νατάσα Καραποστόλη, Ἀγγελικὴ Κοσμόγιαννη Ἐπιμέλεια ὕλης: Μαρούλα Μητρούτσικου, Γιούλα Πάντου Εἰσαγωγικὰ Σεμινάρια Νέα ἀπὸ τὸ Ἐκδοτικὸ Τμῆμα Συμμετοχὴ σὲ ἐπιστημονικὲς ἐκδηλώσεις 3 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τοῦ EGATIN E.G.A.T.I.N. Study Days 4 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς Ε.Ε.Ψ.Ε. 6 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς E.F.P.P. Ἐνημερωση γιὰ τὶς δράσεις τοῦ «Ἀντιστίγμα» 7 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς Ἐκπαιδεύσεις 8 Διακριθέντες Σπουδαστὲς (2010 11) 9 Νέες Διπλωματικὲς Διατριβὲς 14 2 Ἡμερίδα τῆς Ἑταιρείας Μελέτης Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ & τοῦ Α.Ψ.Κ.μέ θέμα «Ἡ Ἱστορική Ὀρθογραφία στήν Νέα Ἐποχή». Πρόγραμμα Ἡμερίδας 21 Προσωπικὰ καὶ Ἐπαγγελματικὰ Γεγονότα 22 Πρόσκληση γιὰ τὴ Γενικὴ Συνέλευση τοῦ Ι.Ο.Α.Α. 23

Σελίδα 2 Εἰσαγωγικὰ Σεμινάρια 2011 12 Τὰ Εἰσαγωγικὰ Σεμινάρια ἐμπλουτίζονται συνεχῶς μὲ νέα θέματα καὶ δραστηριότητες, καθὼς καὶ μὲ τὴν ἀνανεωτικὴ συμμετοχὴ καὶ δραστηριοποίηση νεωτέρων συναδέλφων. Πέρυσι πραγματοποιήθηκαν ὀκτὼ Εἰσαγωγικὰ Σεμινάρια (ἕξι στὴν Ἀθήνα, ἕνα στὴ Θεσσαλονίκη καὶ ἕνα στὰ Ἰωάννινα). Ἐπὶ πλέον, πέρυσι, λειτούργησε γιὰ πρὼτη φορὰ Σεμινάριο μὲ θέμα τὴν «Ψυχοεκπαιδευτικὴ Ἐξέλιξη καὶ τὶς Μαθησιακὲς Δυσκολίες», τὸ ὁποῖο ὀργανώθηκε καὶ συντονίσθηκε, μὲ ἐπιτυχία, ἀπὸ τὶς κ.κ. Χριστίνα Τερλίδου, Σοφία Βάϊλα καὶ Χαρὰ Χαριτάκη. Ἐπίσης, τὸν Μάρτιο, τὸ Τμῆμα Σεμιναρίων καὶ τὸ Ἰνστιτοῦτο Θεραπείας Οἰκογένειας, μετὰ ἀπὸ πρόσκληση μιᾶς ὁμάδας δικηγόρων διαμεσολαβητῶν, διοργάνωσε Σεμινάριο μὲ θέμα: «Οἰκογενειακὴ Δυναμικὴ καὶ Διοίκηση Οἰκογενειακῆς Ἐπιχείρησης». Γιὰ τὴν ἐρχόμενη ἀκαδημαϊκὴ χρονιά (2011 12) ἔχουν προγραμματισθεῖ τὰ ἀκόλουθα σεμινάρια: Σεμινάρια Ἀθηνῶν Εἰσαγωγὴ στὴν Ομαδικὴ Ἀνάλυση, τὸ Ψυχόδραμα καὶ τὴν Κοινωνικοθεραπεία Εἰσαγωγὴ στὴν Κλινικὴ Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση Εἰσαγωγὴ στὶς Δυναμικὲς τῆς Οἰκογένειας Εἰσαγωγὴ στὰ Ιδεολογικοπολιτικὰ τῆς Ψυχιατρικῆς καὶ τῆς Ψυχοθεραπείας Ψυχοεκπαιδευτικὴ Ἐξέλιξη καὶ Μαθησιακὲς Δυσκολίες ΣΕΜΙΝΑΡΙO ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ Οἱ Ἐφαρμογὲς τῆς Ὁμαδικῆς Δυναμικῆς στὴν Ἐκπαίδευση Διαμεσολάβηση ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ἡ Ὁμαδικὴ Δυναμικὴ στοὺς Ὀργανισμούς Σεμινάρια Ἰωαννίνων Εἰσαγωγὴ στὶς Ψυχοθεραπευτικὲς καὶ Ψυχοδιαγνωστικὲς Μεθόδους Σεμινάρια Θεσσαλονίκης Εἰσαγωγὴ στὶς Ψυχοθεραπευτικὲς καὶ Ψυχοδιαγνωστικὲς Μεθόδους Νέα ἀπὸ τὸ Ἐκδοτικὸ Τμῆμα Τῆς Νατάσας Καραποστόλη Ἡ Ἐκδοτικὴ Ὁμάδα διανύει τὴ φάση «τὸ καλὸ πράγμα ἀργεῖ νὰ γίνει». Εἶναι σίγουρο ὅτι τὸ βιβλιόφιλο κοινὸ ἀνυπομονεῖ ἀλλὰ νὰ εἶσθε σίγουροι ὅτι ἐργαζόμαστε σκληρά. ὁλοκληρωθεῖ καὶ βρίσκεται στὰ χέρια τῶν ἄσπονδων φίλων καὶ συνεργατῶν ἐπιμελητῶν, Μαρούλας Μητρούτσικου καὶ Νατάσας Καραποστόλη. Ὁ Ἰωάννης Κ. Τσέγκος βρίσκεται στὴν 142η διόρθωση τοῦ Ψυχιατρικοῦ Κοινοτισμοῦ καὶ συνεχίζει ἀκάθεκτος! Ἡ μετάφραση τοῦ βιβλίου τοῦ E. Gellner, «Τὸ Ψυχαναλυτικό Κίνημα», ἔχει σχεδόν Κατὰ τὰ ἄλλα, ὁ Κώστας Καλλιγιάννης παρακολουθεῖ στενὰ τὴν κυκλοφορία τῶν βιβλίων μας καὶ ὁ Δημήτρης Λίβας συγκεντρώνει τὸ ὑλικό γιὰ τὴν Ὁμαδικοαναλυτικὴ Ἐποπτεία.

Σελίδα 3 Συμμετοχὴ σέ, παρελθοῦσες καὶ προσεχεῖς, Ἐπιστημονικὲς Ἐκδηλώσεις, ἐντὸς καὶ ἐκτὸς Ἑλλάδος Ὀκτώβριος, 2010 Στὶς 29 31 Ὀκτωβρίου πραγματοποιήθηκε, στὸ Παρίσι, τὸ 7 ο Συνέδριο τῆς E.F.T.A. στὸ ὁποῖο συμμετείχαμε μὲ 2 παρουσιάσεις, 1 workshop καὶ πολυπληθῆ ὁμάδα. Παρουσιάσεις L Approche Communale a la Formation en Therapie Familiale: Sa Contribution au Développement Personnel et Professionnel du Stagiaire Th. Papadakis, E. Kouneli, Ε. Μorarou, H. Sidiropoulos, I. K. Tsegos The Multifactorial Approach: A Combined Treatment of Children and their Parents I. Katsouri, H. Sidiropoulos, K. Latsona, H. Xirovasila, A. Kakouri Συμπόσιο The Greek Model of Supervision in Family Therapy E. Kouneli, H. Sidiropoulos, Th. Papadakis, K. Panagopoulou, E. Mitroutsikou, I.K. Tsegos. Μάϊος 2011 Στίς 5 8 Μαΐου 2011 θά πραγματοποιηθεῖ στήν Ἀθήνα τό 21 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικῆς, πού διοργανώνει ἡ Ἑλληνική Ψυχιατρική Ἑταιρεία καί στό ὁποῖο θά λάβουμε μέρος σέ Στρογγύλη Τράπεζα, παρουσιάζοντας τήν «Πολυπαραγοντική Ψυχοθεραπευτική Προσέγγιση» πού ἐφαρμόζεται στό Κέντρο, μέ τίς ἀκόλουθες ἐργασίες: Συντονιστές: Κακούρη, Α., Μαρκεζίνης, Ε. Οἱ Θεραπευτικοί Παράγοντες στήν Πολυπαραγοντική Προσέγγιση Μαρκεζίνης Ε., Κακούρη Α., Μοράρου Ε., Ἀθητάκης, Μ.,Τσέγκος, Ι.Κ. Κλινικό Παράδειγμα Ἐφαρμογῆς τῆς Πολυπαραγοντικῆς Προσέγγισης Κελάκης, A., Παπαδάκης, Θ., Κακούρη, A., Τσέγκος, Ἰ. Κ.. Ἡ Πολυπαραγοντική Προσέγγιση γιά Παιδιά καί Ἐφήβους Σιδηρόπουλος, Χ., Λατσώνα, Κ., Παναγοπούλου, Κ., Τσέγκος, Ἰ.Κ. Ἐκτίμηση τῆς Ἀποτελεσματικότητας τῆς Πολυπαραγοντικῆς Προσέγγισης: Α. Μέσῳ Ψυχολογικῆς Ἀξιολόγησης Β. Ἀπό τήν Πλευρά τῶν Θεραπευομένων Μοσχονᾶς, Δ., Τερλίδου, Χ., Καλιακάτσου, Κ., Καρανίκα, Σ., Τσέγκος, Ἰ.K. Στὶς 25 ἕως 29 Μαΐου 2011, ὁ Τομέας Ψυχολογίας τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν ὀργανώνει τό 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικῆς Ἔρευνας τῆς Ἑλληνικῆς Ψυχολογικῆς Ἑταιρείας (ΕΛ.Ψ.Ε). Τό Συνέδριο θά πραγματοποιηθεῖ στή Φιλοσοφική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καί θά λάβουμε μέρος μέ τίς κάτωθι παρουσιάσεις: Ἡ Ἀποτελεσματικότητα τῆς Μακρόχρονης Ὁμαδικοαναλυτικῆς Ψυχοθεραπείας Νανά Μοσχονᾶ, Κατερίνα Καλιακάτσου, Ε. Λαγάκου, Ἰ.Κ.Τσέγκος Τά Χαρακτηριστικά τῶν Φαντασιώσεων στήν Ὁμαδικοαναλυτική Ἐποπτεία Ἕλενα Ζέρβα, Κωνσταντίνα Παναγοπούλου, Κατερίνα Καλιακάτσου, Θαλῆς Ν. Παπαδάκης, Ἰωάννης Κ. Τσέγκος Αὔγουστος 2011 Ἀπὸ τὶς 29 Αὐγούστου ἕως τὶς 2 Σεπτεμβρίου 2011 θὰ πραγματοποιηθεῖ, στὸ Λονδίνο, τὸ 15ο Εὐρωπαϊκὸ Συμπόσιο στὴν Ὁμαδικὴ Ἀνάλυση, τὸ ὁποῖο διοργανώνεται ἀπὸ τὴν G.A.S. τοῦ Λονδίνου. Τὸ θέμα τοῦ Συμποσίου εἶναι «Cultures, Conflicts and Creativity...» καί θά λάβουμε μέρος μέ μία παρουσίαση καὶ ἕνα συμπόσιο: Multifactorial Approach. A Case Study. Α. Kelakis, Th. Papadakis, D. Livas, A. Kakouri, E. Markezinis, I. K. Tsegos Symposium Research on the Greek Model of Supervision: Outcome and Implications V.Karagianni, Ch. Mastrandrea, Elli Mitroutsikou, K. Panagopoulou, E. Zerva, I.K.Tsegos Στὶς 31 Αὐγούστου ἕως τὶς 3 Σεπτεμβρίου 2011 θὰ διεξαχθεῖ στὴν πόλη Riga τῆς Λετονίας τὸ 11ο Εὐρωπαϊκὸ Συνέδριο στὴν Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση, τὸ ὁποῖο διοργανώνεται ἀπὸ τὴν ΕΑPA. Ἀπὸ τὸ ΑΨΚ θὰ λάβουμε μέρος μὲ τὶς ἑξῆς παρουσιάσεις: The Use of the MMPI, Rorschach and TAT in the Assessment of Eating Disorders: A Review of Studies for the years 1998 2008. Α. Deli, D. Mosxonas, E. Lagakou, I.K. Tsegos The Contribution of the Greek Model of Supervision in Psychological Assessment Ch. Mastrandrea, Hara Haritaki, E. Lagakou, I.K. Tsegos Cognitive development and tonal systems of Greek language. A comparative longitudinal field study. Th. N. Papadakis, Ch. Terlidou, D.Vekiari, P. Theodorou, I. K. Tsegos Σεπτέμβριος 2011 Στὶς 5-8 Σεπτεμβρίου θὰ πραγματοποιηθεῖ, στὸ Birmingham, ἡ Ἐτήσια Συνδιάσκεψη τοῦ Association of Therapeutic Communities, μέ θέμα «Building for the Future» καί στήν ὁποία θα ὀργανώσουμε τὸ Workshop: Greek Model of Supervision applied to the Large Group of a Therapeutic Community. Συντονιστές: Ἰωάννα Φικιώρη καὶ Σταμάτης Βλάχος.

Σελίδα 4 Ἐνημέρωση γιά τίς δραστηριότητες τοῦ E.G.A.T.I.N. Τῆς Ζωῆς Βογιατζάκη, Προέδρου τοῦ Δ.Σ., E.G.A.T.I.N. Study Days Ἀθήνα, 8 9 Ἀπριλίου 2011 Models of Supervision in Group Analytic Settings. Τό ἐπιστημονικό διήμερο (Study Days 2011) τοῦ E.G.A.T.I.N. ἔγινε φέτος στήν Ἀθήνα, στίς 8 9 Ἀπριλίου 2011, μέ θέμα Models of Supervision in Group Analytic Settings. Διοργανώθηκε, ἀπό κοινοῦ, ἀπό τό Ι.Ο.Α. Ἀθηνῶν καί τό E.G.A.T.I.N. Πρόκειται γιά τήν πρώτη «κανονική» συνάντηση τοῦ E.G.A.T.I.N. πού ἔγινε στήν Ἑλλάδα, μετά τό 1987. Ἔλαβε χώρα στό κτήριο τοῦ Α.Ψ.Κ. καί τοῦ Ι.Ο.Α.Α., ὅπου τό προσωπικό, οἱ συνεργάτες καί οἱ ἐκπαιδευόμενοι συνέβαλαν στήν διοργάνωση καί στήν ὑποδοχή τῶν συμμετεχόντων μέ ἄψογο τρόπο. Οἱ σύνεδροι ἀνῆλθαν στούς 96, ἀριθμό ρεκόρ γιά τά Study Days ἐδῶ καί πολλά χρόνια. Τόσο ὁ ἀριθμός τῶν ἑλλήνων (65) ὅσο καί τῶν ξένων (31) εἶναι ἐντυπωσιακός, ἰδίως ὑπό τίς τρέχουσες οἰκονομικές συνθῆκες. Σημειωτέον ὅτι οἱ ξένοι σύνεδροι προήρχοντο ἀπό 16 διαφορετικές χῶρες, ἐκπροσωπώντας 18 ὁμαδικοαναλυτικά ἰνστιτοῦτα. Δυστυχῶς δέν εἴχαμε καθόλου ἐγγραφές σπουδαστῶν ἀπό τά Εὐρωπαϊκά Ἰνστιτοῦτα, οὔτε παλαιῶν μελῶν τοῦ Ι.Ο.Α. Ἀθηνῶν. Οἱ ἐργασίες τοῦ διημέρου διεξήχθησαν, κατά κοινήν ὁμολογίαν, μέ ἐπιτυχία, τόσο ὅσον ἀφορᾶ τό θεωρητικό καί τό ἐμπειρικό μέρος (ὁμάδες συζήτησης καί μεγάλη ὁμάδα) ὅσο καί ὡς πρός τίς κοινωνικές ἐκδηλώσεις! Ἐπισημάνσεις γιά τήν Διημερίδα τοῦ E.G.A.T.I.N. τῶν Μάκη Μαρκεζίνη καί Ἄθας Κακούρη Ἡ φιλοξενία τῆς Διημερίδας κατέστη δυνατή χάρις στήν ἀφιλοκερδῆ παραχώρηση τοῦ χώρου καί γενικώτερα τή ὑποδομή τοῦ Α.Ψ.Κ., ἐνῶ συνέβαλε σημαντικά καί ἡ πολύχρονη ἐμπειρία ἀναλόγων, προγενεστέρων διοργανώσεων. Ἡ ὑπόμνηση ἀποσκοπεῖ στήν ἐπισήμανση γιά κάτι πού δέν εἶναι σύνηθες, ἀλλά οὔτε καί δεδομένο. Ἡ ὀργάνωση τῆς Διημερίδας δέν ἐπιχορηγήθηκε, οὔτε φιλοξενήθηκε ἀπό κάποιον κρατικό ὀργανισμό, δίκην ἐπιδότησης ἤ ὑπό τήν αἰγίδα του..., μέ τά ἔξοδα πληρωμένα ἀπό τούς φορολογουμένους ἤ ἀπό κάποιον ἰδιωτικό κερδοσκοπικό ὀργανισμό. Μεσούσης τῆς «κρίσεως», συγκέντρωσε σημαντικό ἀριθμό συμμετεχόντων γιά τίς συνήθεις, ἀνάλογες διοργανώσεις τοῦ E.G.A.T.I.N. Μάλιστα δέ, ὁ οἰκονομικός ἀπολογισμός εἶναι πλεονασματικός, εἰς πεῖσμα τῶν καιρῶν!!! Ἄν καί πολυμελής, ἡ Ὀργανωτική Ἐπιτροπή ἦταν ἀεικίνητος καί πανταχοῦ παροῦσα. Χαρακτηριστικό τό ἐνδιαφέρον καί ἡ διαθεσιμότητα ὅλων τῶν μελῶν καί ἰδιαίτερα τῶν νεωτέρων ἐξ αὐτῶν. Δέν θά πρέπει νά παραλείψουμε, ἐπίσης, τήν προθυμία καί τήν ἀμέριστη βοήθεια πού εἴχαμε ἀπό τήν γραμματεία τοῦ Κέντρου, ἰδιαιτέρως δέ ἀπό τήν κ. Θέμιδα Γάτση, πού ἦταν ἐπιφορτισμένη μέ τό ἐπίπονο ἔργο τῆς ἐπιμέλειας τοῦ προγράμματος καί τῶν οἰκονομικῶν τῆς ἐκδήλωσης. Ἐκτός τοῦ ἐντατικοῦ ἐπιστημονικοῦ μέρους τοῦ προγράμματος, τήν προσοχή ὅλων συγκέντρωσαν καί οἱ κοινωνικές δραστηριότητες. Συγκεκριμένα, κατ ἀρχήν ἡ Δεξίωση ὑποδοχῆς κατά τήν πρώτη ἡμέρα τῆς Διημερίδας. Χαρακτηριστικά, τό ἐνδιαφέρον καί τό κέφι τοῦ μουσικοῦ προγράμματος μετεδόθη καί στούς συμμετέχοντες (ὡρισμένοι δέν ἤθελαν καί πολύ...) ἤ ἀντιστρόφως!!! Ὡς παράδειγμα ἀναφέρουμε τήν χορευτική δεξιότητα τῆς κ. Paula Carvalho, τοῦ κ. Ἀντώνη Κελάκη, τῆς κ. Κυριακῆς Δημητρακοπούλου (μερικοί τό σχολίασαν ὡς πρόβα... νυφικοῦ!), τοῦ κ. Γιώργου Καπούλα (ἀποκληθέντος καί «hot boy»), κυρίως ὅμως τοῦ κ. Σταμάτη Βλάχου (γνωστοῦ καί ὡς... «Stamos»). Ἀναφέρουμε ἐπίσης, τίς ἰδιαίτερες ἐπιδόσεις, στόν... χασαποσέρβικο χορό, τῶν κ.κ. Ἄθας Κακούρη, Μπέσσυς Καραγιάννη, Μάκη Μαρκεζίνη καί στόν χασάπικο χορό τῶν κ.κ. Ἑλένης Μοράρου, Νατάσας Καραποστόλη, Ἀγγελικῆς Κοσμόγιαννη καί Χριστίνας Τερλίδου. Ἅπαντες ἐνεφανίσθησαν ὡσάν νά «ἔχουν τόν χορό στό αἷμα τους». Ἐπίσης, κατά τό παρασχεθέν Δεῖπνο τῆς δεύτερης ἡμέρας, μέ φόντο τήν Ἀθήνα, ἐλάμπρυναν τήν ἐκδήλωση τόσον οἱ ἐνδυματολογικές ἐμφανίσεις τῆς προέδρου τῆς Ὀργανωτικῆς Ἐπιτροπῆς κ. Ζωῆς Βογιατζάκη, τῆς Γραμματέως κ. Ντανιέλας Καπελοῦτο, τῆς κ. Πίας Κοίλια, τῆς κ. Κυριακῆς Δημητρακοπούλου κ.ἄ. ὅσον καί οἱ χορευτικές ἐπιδόσεις ἀλλοδαπῶν καί ἡμεδαπῶν.

Σελίδα 5 EGATIN STUDY DAYS Athens, 8th 9th April 2011 ʺModels of Supervision in Group Analytic Settingsʺ PROGRAMME

Σελίδα 6 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς Ε.Ε.Ψ.Ε. Τοῦ Μιχάλη Ἀθητάκη, Προέδρου τοῦ Δ.Σ. Τά νέα τῆς Ἑταιρείας μας, γιά τούς πρώτους μῆνες τοῦ 2011, εἶναι πολλά καί σημαντικά καί εὐελπιστοῦμε ὅτι, καί κατά τή διάρκεια τοῦ ὑπολοίπου ἔτους, θά συντελεσθοῦν σημαντικές ἐξελίξεις καί στόν χῶρο τῆς ψυχοθεραπείας. Ἤδη κυκλοφόρησε ἀπό τίς ἐκδόσεις Ἀσημάκη τό πρῶτο μας βιβλίο, μέ τίτλο «Ἡ Ἐκπαίδευση τῶν Ψυχοθεραπευτῶν στήν Ἑλλάδα», μέ ἐπιμέλεια Π. Ἀσημάκη καί εἰσαγωγή τοῦ γράφοντος. Στό βιβλίο παρουσιάζεται μία ἐπισκόπηση 14 ἐκπαιδευτικῶν προσεγγίσεων, ὅπως αὐτές ἐφαρμόζονται στούς ἐκπαιδευτικούς ὀργανισμούς ὀργανωτικά μέλη τῆς Ἐθνικῆς Ἑταιρείας Ψυχοθεραπείας Ἑλλάδος (ΕΕΨΕ). Ἀναλυτικώτερα, παρουσιάζονται οἱ προσεγγίσεις καί οἱ ἀντίστοιχοι ἐκπαιδευτικοί ὀργανισμοί, τά στοιχεῖα τῆς θεωρίας τοῦ κάθε Ἐκπαιδευτικοῦ Κέντρου καθώς ἐπίσης καί μία ἀνασκόπηση τῶν μεταπτυχιακῶν προγραμμάτων τους στήν ψυχοθεραπεία. Ἐπίσης, στό παράρτημα συμπεριλαμβάνονται ἡ ἐκπαίδευση τῶν Ψυχοθεραπευτῶν στήν Εὐρώπη καί οἱ ἱστοχῶροι ἐκπαίδευσης τῶν ὀργανισμῶν μελῶν τῆς ΕΕΨΕ. Ἐπίσης, τόν περασμένο Φεβρουάριο πραγματοποιήθηκε ἡ Γ.Σ. τῆς ΕΕΨΕ, στήν ὁποία συζητήθηκε ἡ πρωτοβουλία πού ἔχουμε ἀναλάβει γιά τή δημιουργία, στήν Ἑλλάδα, νομοθετικοῦ πλαισίου γιά τήν ψυχοθεραπεία. Ἡ πρωτοβουλία αὐτή ἀναμένεται νά συνεχισθεῖ μέ διαφόρους τρόπους καί μέ τήν πλέον ἐνεργό ἐμπλοκή ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἑταιρείας. Στήν Γ.Σ. ἔγιναν οἱ παραιτήσεις τριῶν μελῶν τοῦ Δ.Σ. καί ἐξελέγησαν τρία νέα μέλη. Ἔτσι, τό νέο Δ.Σ. τῆς Ἑταιρείας ἔχει ὡς ἀκολούθως: Σημαντικές εἶναι ἐπίσης καί οἱ μελλοντικές δραστηριότητες τῆς Ἑταιρείας, πού ἀφοροῦν ζητήματα ἐκπαίδευσης στήν ψυχοθεραπεία. Στά πλαίσια αὐτά, ἀναμένεται, σέ σύντομο χρονικό διάστημα, ἡ ἐκπόνηση ἀπό τήν Ἑταιρεία μας ἑνός ἐτησίου προγράμματος συνεχιζόμενης ἐκπαίδευσης καθώς, ἐπίσης, καί ἡ διοργάνωση Στρογγυλῆς Τράπεζας, στό προσεχές Ψυχιατρικό Συνέδριο τῆς Ἑλληνικῆς Ψυχιατρικῆς Ἑταιρείας, τό ὁποῖο θά πραγματοποιηθεῖ τόν Μάϊο στήν Ἀθήνα, μέ θέμα Ἐκπαίδευση καί Πιστοποίηση στήν Ψυχοθεραπεία. Τέλος, συνεχίζονται, ἀπό τίς ἀντίστοιχες ἐπιτροπές τῆς Ε.Ε.Ψ.Ε., οἱ διαδικασίες χορήγησης τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Πιστοποιητικοῦ Ψυχοθεραπείας (E.C.P.), ἡ πιστοποίηση τῶν ἐγχώριων Ἐκπαιδευτικῶν Ὀργανισμῶν (E.A.P.T.I.) καί ἡ ἐγγραφή νέων μελῶν (ὀργανισμῶν καί ἀτόμων) στήν Ἑταιρεία. Πρόεδρος: Μιχάλης Ἀθητάκης Ἀντιπρόεδρος Α : Πᾶνος Ἀσημάκης Ἀντιπρόεδρος Β : Γιῶργος Μπαρδάνης Γραμματέας: Δημήτρης Μοσχονᾶς Ταμίας: Γιάννα Κατσούρη Μέλη: Κατερίνα Κουρούκλη Ρόμπερτσον Ἀλκιβιάδης Ραϋμόνδος Ξανθάκης Τερτσέτης

Σελίδα 7 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς E.F.P.P. Τοῦ Δημήτρη Λίβα Στὴ συνάντηση ἐκπροσώπων τῆς E.F.P.P., ἡ ὁποία πραγματοποιήθηκε στὸ Korrenber τοῦ Βελγίου, στὶς 12 Μαρτίου, ἐξελέγη νέα πρόεδρος ἡ κ. Anne Marie Schloesser, Γερμανίδα ψυχαναλύτρια καὶ ἐπόπτρια, μὲ ἐμπειρία 18 ἐτῶν. Ἐπὶ πλέον, ἡ κ. Ἀθηνᾶ Χατζούλη ἀνακοίνωσε Ἀπρίλιο τοῦ 2012, μὲ θέμα «Conflicts and Reconciliation in Groups, Couples, Families and Society». Τὸ Συνέδριο θὰ ὀργανωθεῖ ἀπὸ τὴν Ἑλληνικὴ Ἑταιρεία Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης καὶ Οἰκογενειακῆς Θεραπείας, καὶ θὰ συμμετάσχει τόσο ὁ Ὁμαδικὸς Τομέας ὅσο καὶ ὁ Τομέας Οἰκογένειας τῆς E.F.P.P. τὴν διοργάνωση συνεδρίου στὴν Ἀθήνα, τὸν Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δράσεις τοῦ «ΑΝΤΙΣΤΙΓΜΑ» Κυριακή Δημητρακοπούλου, Γραμματέας τοῦ Δ.Σ. καὶ Εὐδοκία Λαγάκου,Ταμίας τοῦ Δ.Σ.) Τὸ Δίκτυο «Ἀντιστίγμα» κατὰ τὸ τελευταῖο ἑξάμηνο ἔχει διοργανώσει τὶς ἑξῆς δραστηριότητες: Ψυχιατρικῆς ὁ κ. Δημήτρης Μοσχονᾶς, Πρόεδρος τοῦ «Ἀντιστίγμα», παρουσίασε τό θέμα «Οἱ ἀπόψεις τῶν θεραπευομένων γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τῶν ψυχιάτρων». Τὸν Φεβρουάριο διοργάνωσε πάρτυ στὸ μπὰρ Flower. Πολλοὶ φίλοι, νέοι καὶ παλιοί, συμμετεῖχαν καὶ μᾶς ὑποστήριξαν μὲ τὸ κέφι τους, τὴν εὐχάριστη διάθεσή τους καί, βέβαια,μὲ τὸ χορό τους! Τὸν Ἀπρίλιο συμμετεῖχε μὲ τρεῖς Ἐθελοντὲς τοὺς κ.κ. Ἀγάθη Βαρυδάκη, Στέργιο Βάλλα καὶ Γεωργία Νασιάκου στὸ τριήμερο ἐκδηλώσεων τοῦ ἑλληνικοῦ κλάδου τοῦ Διεθνοῦς Δικτύου «Ἀκούω Φωνές» (Hearing Voices Network), μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς παρουσίας δύο ἐκ τῶν ἱδρυτῶν του Μarius Romme καὶ Sandra Escher στὴν χώρα μας. Τὸν Μάϊο, στὸ 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο Τέλος, νὰ μὴ ξεχάσουμε νὰ ἀναφέρουμε ὅτι μέλη τοῦ Δικτύου «Ἀντιστίγμα» παρευρίσκονται συστηματικὰ στὶς ὀργανωτικὲς συναντήσεις τοῦ Δικτύου Hearing Voices καί, βέβαια, ὅτι κάθε Δευτέρα συνεχίζονται οἱ συναντήσεις τῶν μελῶν τοῦ «Ἀντιστίγμα» στὴν ἕδρα του (Νορντάου 9, Πλατεία Γκύζη, Ἀθήνα). Στὶς συναντήσεις αὐτὲς ἔμφαση δίδεται τόσο σὲ θέματα ὀργανωτικοῦ χαρακτήρα ὅσο καὶ σὲ θέματα θεωρητικά, σχετικὰ μὲ τὴν ψυχικὴ ὑγεία. Θεωροῦμε σημαντικὴ τὴν παρουσία σας καὶ σᾶς περιμένουμε. Οἱ προβληματισμοί σας, οἱ σκέψεις σας, τὰ σχόλιά σας καὶ οἱ προτάσεις σας μποροῦν νὰ ἀποτελέσουν τὸ ἐφαλτήριο γιὰ περαιτέρω δημιουργία καὶ ἐξέλιξη.

Σελίδα 8 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς Ἐκπαιδεύσεις Οἱ ἐκπαιδευτικὲς κοινότητες ὑποδέχθηκαν τοὺς νέους σπουδαστές τὸν Ὀκτώβριο, ὡς εἴθισται, στὰ Ἐναρκτήρια Συμπόσια: Τὰ Ἰνστιτοῦτα Διαγνωστικῆς Ψυχολογίας καὶ Ψυχοδράματος Κοινωνικοθεραπείας, ὑποδέχθηκαν τοὺς Βασιλικὴ Βυλλιώτου, Ἀθανασία Καρύδη καὶ Δέσποινα Χατζηχριστοδούλου, ἐνῶ ἀποχαιρέτησαν τίς ἀποφοιτήσασες σπουδάστριες Ἀθανασία Καρύδη, Χριστίνα Μαστρανδρέα, Θεανώ Μοσχονᾶ καί Στέλα Καρανίκα θέμα τοῦ Συμποσίου, τὰ «Ἑλληνικά Λαϊκά Παραμύθια» καὶ Συμποσίαρχος ἡ κ. Ἰωάννα Φυκιώρη. Τά Ἰνστιτοῦτα Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης καὶ Θεραπείας Οἰκογένειας ὑποδέχθηκαν τοὺς Εὐφροσύνη Λυσσαίου, Ἑλένη Μανουσογιάννάκη, Βασιλική Τσατσανύφου, Ἄννα Μαρία Κορομπίλια καὶ Ἀντώνη Κελάκη θέμα τοῦ Συμποσίου τ ὸ ν «Ἑλληνικό Κινηματογράφο» καὶ Συμποσίαρχος ἡ Βίκυ Κάρκου. Ὅλες οἱ ἐκπαιδευτικές δραστηριότητες ξεκίνησαν καὶ διεξήχθησαν, ἕως σήμερα, ὁμαλά καὶ ἀπρόσκοπτα. Τὸ Προκαταρκτικό Στάδιο τῶν Ἐκπαιδεύσεων ξεκίνησε τὴ Δευτέρα 14 Μαρτίου, μὲ δέκα νέους ὑποψηφίους. Στὸ Προκαταρκτικό τῶν Ψυχαναλυτῶν Ὁμάδας καὶ τῆς Ἐκπαίδευσης στὶς Ψυχολογικές Ἀξιολογήσεις, συμμετέχουν οἱ Ἀσπασία Πίκου, Μαρία Ἀδάμ, Μενέλαος Μπέσκος, Ἑλισσάβετ Ντάκουλα ἀπὸ τοὺς ἐκπαιδευτές ἡ Βίκη Κάρκου καὶ ὁ Κωνσταντῖνος Βερβενιώτης. Στὸ Προκαταρκτικό τῶν Ψυχοδραματιστῶν Κοινωνικοθεραπευτῶν καὶ τῶν Θεραπευτῶν Οἰκογένειας συμμετέχουν οἱ Δήμητρα Κάρκου, Μαρία Δάρρα, Χριστίνα Συριοπούλου, Μπάμπης Ζάραγκας, Τατιάνα Ἀργύρη, Φράνς Ἐϊνμπέργκερ, Τῆς Νατάσας Καραποστόλη καὶ ἀπὸ τοὺς ἐκπαιδευτές ἡ Πωλίνα Ζέρβα καὶ ὁ Λάμπης Σιδηρόπουλος. Τὰ Χειμερινά Συμπόσια ἦσαν ἰδιαιτέρως κεφάτα: Ἡ Εἰρήνη Χατζηγιάννη, ἐμπνευσμένη ἄρχων τῆς Τραπέζης γιὰ τὸ Συμπόσιο τῶν Ἰνστιτούτων Διαγνωστικῆς Ψυχολογίας καὶ Θεραπείας Οἰκογένειας, ἐπέλεξε ὡς θέμα τὴν «Μίμησιν καὶ Σάτιρα Ἀνθρώπων καὶ Καταστάσεων». Οἱ οἰκοδέποινες Ἄννα Βασιλάκη καὶ Ἐλμίνα Παντελάκη περιποιήθηκαν ὑπέρ τὸ δέον τους συνδαιτημόνες. Ἡ Ἄννα Περαντινοῦ, Συμποσίαρχος στὸ Συμπόσιο τῶν Ἰνστιτούτων Ψυχαναλυτῶν Ὁμάδας καὶ Ψυχοδράματος Κοινωνικοθεραπείας, ἐπέλεξε ὡς θέμα «Τὰ τραγούδια τοῦ Λευτέρη Παπαδόπουλου». Οἱ οἰκοδέποινες Σοφία Βάϊλα καὶ Ἰωάννα Δεμιτζόγλου ἐπιμελήθηκαν τῆς τραπέζης.

Σελίδα 9 Διακριθέντες Σπουδαστὲς Κατὰ τὴν Διεπαιδευτικὴ Ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ἡ ὁποία διοργανώθηκε στὶς 5 Φεβρουαρίου καὶ εἶχε ὡς θέμα «Τό Ὀντολογικό Περιεχόμενο τῆς Ἔννοιας τῆς Κρίσης εἰς τήν Πατερικήν Παράδοσιν», διεκρίθησαν οἱ ἀκόλουθοι σπουδαστές: α) Γιῶργος Γιουκάκης, 1 ο Βραβεῖο β) Ἀντώνης Κελάκης, 2ο Βραβεῖο γ) Ἀθανασία Καρύδη, 3ο Βραβεῖο Παραθέτουμε τὴν 1η βραβευθεῖσα ἐργασία, τοῦ κ. Γιώργου Γιουκάκη. Ἑορτάζει σήμερα μέ παραδοσιακή λαμπρότητα ἡ παιδεία τοῦ Γένους μας τούς Ἱερούς προστάτες τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων, Βασίλειο τόν Μέγα, Γρηγόριο τόν Θεολόγο καί Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο. Ὁ κοινός ἑορτασμός, τῶν τριῶν αὐτῶν μεγάλων ἱεραρχῶν τῆς Ἐκκλησίας, παρέχει στίς Εκπαιδεύσεις του Ἰνστιτοῦτου Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης Ἀθηνῶν τήν εὐκαιρία καί τό χρέος νά μνησθοῦν τῶν τριῶν αὐτῶν μεγάλων διδασκάλων, μέ εὐγνωμοσύνη γιά τή μεγάλη προσφορά τους στήν ἀνθρωπότητα καί τήν ἑλληνική παιδεία. Συγχρόνως καλεῖ ὅλους ὅσοι μετέχουν, κατά τόν ἕνα ἡ τόν ἄλλο τρόπο, τῆς ἑλληνικῆς παιδείας, νά συνδέσουμε τήν λαμπρή αὐτή ἑορτή μέ τό παρόν καί τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητας, ἀναδεικνύοντας ἔτσι τούς «τρεῖς μέγιστους φωστήρας τῆς τρισηλίου θεότητος» διδασκάλους καί πνευματικούς ταγούς ὄχι μόνο τοῦ παρελθόντος, ἀλλά καί τῆς δικῆς μας ἐποχῆς. Διότι σέ τίποτε δέν θά ὠφελοῦσε ὁ ἑορτασμός αὐτός, ἐάν δέν εἶχε νά ἐκπέμψει οὐσιαστικά μηνύματα στήν ἐποχή μας. Ἡ διαχρονική σημασία τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν συνδέεται κατʹ ἐξοχήν μέ τήν ἱστορική πορεία τῆς Πατερικῆς Παράδοσης, ἡ ὁποία δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά μιά ζωντανή μαρτυρία καί ἀνάπτυξη τῶν ἀρχέγονων ριζῶν τῆς ἀλήθειας πού ἀποκαλύφθηκε καί βιώθηκε μέ τή διδασκαλία, τή θεωτική ἐμπειρία καί τήν περαιτέρω πνευματική προκοπή. Σʹ αὐτούς λοιπόν καί τούς ἄλλους μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας στρεφόμαστε σήμερα, προκειμένου νά ἀναζητήσουμε ἀρχαῖες ἀλήθειες παλαιῶν παραδόσεων γιά τή ζωή, τό νόημά της καί τόν ἄνθρωπο. Ἡ ἀναζήτηση αὐτή γίνεται ἰδιαίτερα ἐπίκαιρη καί σύγχρονη σήμερα, πού βρισκόμαστε μπροστά σέ ὀδυνηρές ἀπογοητεύσεις, ἀδιέξοδες καί χρεωκοπημένες ἀξιακές ἐπιλογές, καθώς καί ἐνώπιον μίας γενικευμένης κρίσης σκοποῦ καί νοήματος ζωῆς. Ἡ ἀναζήτηση αὐτή δέ εἶναι τίποτα ἄλλο παρά ἡ προσπάθεια ἐπανευρέσεως τῆς ἀρχέγονης κοίτης, ὅπου πορεύεται καί ἀνανεώνεται ἡ ζωή τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης. Σκοπός τῆς σημερινῆς μας ἀναζήτησης εἶναι τό ὀντολογικό περιεχόμενο τῆς ἔννοιας τῆς Κρίσης, τό νόημα πού αὐτή ἐμπεριέχει γιά τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Σέ μία τέτοια ἀναζήτηση μέ κανένα τρόπο δέ ἐπιτρέπεται νά ἀπουσιάσει ἡ θεολογική σκέψη τῶν πατέρων τῆς ἐκκλησίας. Μία βασική ἀρχή, πού διέπει τή στάση τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ὡς πρός τήν ὀντολογία τῆς Κρίσης, εἶναι ἡ ὑπαρξιακή θεώρηση τῆς σχέσεως Θεοῦ καί κόσμου, ἀνθρώπου καί ἱστορίας. «Τό κύριο διακριτικό στοιχεῖο τῆς Πατερικῆς θεολογίας εἶναι ὁ ὑπαρξιακός της χαρακτήρας». Ἡ φράση αὐτή ἀνήκει στόν Γ. Florovsky, καί δικαιώνεται πλήρως ἀπό τά Πατερικά κείμενα. Ὅταν κάνουμε λόγο γιά «ὑπαρξιακή» θεώρηση τῆς Κρίσης, δέν ἔχουμε κατά νοῦν ἕνα συγκεκριμένο φιλοσοφικό σύστημα, ἀνάλογο μέ ἐκεῖνο πού εἶναι σήμερα γνωστό ὡς «ὑπαρξισμός». Ἐννοοῦμε τό ὅτι ἡ ἀναζήτηση τῆς ἀλήθειας δέν ἀποβλέπει σέ τίποτε ἄλλο παρά στήν ἱκανοποίηση τῶν ὑπαρξιακῶν προβλημάτων τοῦ ἀνθρώπου, τή λύτρωση καί σωτηρία του ἀπό τήν ἀναγκαιότητα, τή φθορά καί τό θάνατο, μέσα ἀπό μία συγκεκριμένη στάση ζωῆς, σέ σχέση μέ τόν Θεό, τούς συνανθρώπους του καί τόν κόσμο.

Σελίδα 10 Ἡ θεολογία καί τά δόγματα δέν εἶναι διανοητικά κατασκευάσματα, πού ἀποβλέπουν στήν ἱκανοποίηση τοῦ ἀνθρωπίνου λόγου, ἀλλά σημεῖα, πού παραπέμπουν σέ ζητήματα ζωῆς καί θανάτου, ὑπάρξεως καί ἀνυπαρξίας. Ἔχουν σωτηριολογικό περιεχόμενο, ὄχι μέ τήν ἔννοια τῆς ἠθικῆς βελτιώσεως, ἀλλά ὡς οὐσιαστικῆς ὑπέρβασης τοῦ φόβου τοῦ θανάτου καί τῆς ἀνυπαρξίας. Στούς καιρούς τῆς ὕστερης νεωτερικότητας, στή δίνη τῆς σύγχρονης παγκοσμιοποίησης, ὅταν ὅλες οἱ μεγάλες ἀφηγήσεις καί παραδόσεις τίθενται ἐκ τῶν πραγμάτων στό περιθώριο, τί καίριο καί ὑπαρκτικό νόημα ζωῆς γιά τόν κόσμο, τόν ἄνθρωπο καί τήν ἱστορία κομίζει μία συζήτηση γιά τό πρόσωπο καί τήν ἑτερότητα, ἀπό τή σκοπιά τῆς θεολογίας; Ἡ ἐποχή μᾶς βυθίζεται ὁλοένα καί περισσότερο στήν ἀλογία ἑνός νέου, τεχνολογικοῦ αὐτή τή φορά, μεσσιανισμοῦ, μέ ἐπίκεντρο τόν μύθο τῆς ἀέναης οἰκονομικῆς ἀνάπτυξης, τῆς ἀέναης πληροφορίας, τῆς ἀέναης κατανάλωσης καί τῆς ἀέναης εὐφορίας. Διάφοροι ἀλλοτριωτικοί μηχανισμοί διαμορφώνουν σταδιακά ἕνα εἶδος πολιτιστικοῦ ἀποχρωματισμοῦ πού σαρώνει κάθε πολιτισμική ἑτερότητα καί ἰδιομορφία, ἐπιβάλλοντας παντοῦ ἕναν καί μοναδικό τρόπο ζωῆς, ἕνα κυρίαρχο πολιτισμικό παράδειγμα. Ἡ κρίση πού βιώνουμε σήμερα ἀπειλεῖ μέ ἰσοπέδωση ἤ συρρίκνωση τήν πολιτιστική μας ἰδιαιτερότητα, ἀποβλέποντας στήν ἐπιβολή μίας πολιτιστικῆς μονοκαλλιέργειας πού προέρχεται ἀπό τήν εὐρύτερη πλανητική κλίμακα. Ὡστόσο, παρέχει τή δυνατότητα κοινῆς προβληματικῆς καί δραστηριοποίησης σέ κοινά ἀνθρώπινα προβλήματα καί καταστάσεις. Ἄλλωστε, εἶναι συζητήσιμο κατά πόσον οἱ ἐλευθερίες καί τά δικαιώματα τοῦ ἀτόμου, πού συνιστοῦν τό ἰδεολογικό πλαίσιο τόσο τῆς ἑλληνικῆς ὅσο καί τῆς εὐρύτερης εὐρωπαϊκῆς κρίσης, ἐπιτρέπουν τή βίαιη ἐπιβολή ἑνός καί μόνο πολιτισμοῦ. Εἶναι ἀνάγκη νά τονίσουμε ὅτι ἡ σημασία τῆς ἑτερότητας κατανοεῖται στήν ἐποχή μας περισσότερο ὡς ἀτομικό δικαίωμα καί κοινωνική ἀνοχή στήν ἔκφραση τοῦ διαφορετικοῦ καί τοῦ ξένου καί φαίνεται πώς εἶναι προϊόν καί ἐπεξεργασία τῶν ἀτομικῶν ἤ ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στούς «χαλεπούς καιρούς» τῆς ὄψιμης νεωτερικότητας. Ἡ μεταμοντέρνα ἀποδοχή τῆς ἑτερότητας καί αὐτοδιάθεσης τοῦ ἀτόμου ὡς αὐταξίας προβάλλει ὡς ἀναγκαῖος ὅρος καί ἐκσυγχρονιστικό πρόταγμα, γιά τή διασφάλιση μίας εἰρηνικῆς συμβίωσης στήν Ἑλληνική πολυπολιτισμική κοινωνία τοῦ σήμερα. Ἡ συμβιωτική ἀνάγκη ἐπιβάλλει τόν σεβασμό ἤ τουλάχιστον τήν ἀνοχή στή θρησκευτική καί πολιτιστική ἑτερότητα τοῦ ἄλλου καί κυρίως τοῦ ξένου καί τοῦ μετανάστη. Πέρα ἀπό τή ρητορεία γιά τήν ἑτερότητα, πού μοιάζει νά εἶναι ἕνα ἰδεολόγημα τῆς μόδας, προβλήματα ὅπως ἡ φτώχεια καί ἡ ἐξαθλίωση, ἡ ἔλλειψη οὐσιαστικῆς ἀποδοχῆς τοῦ ξένου στίς προηγμένες οἰκονομικά κοινωνίες, ὁ πραγματικός διάλογος μεταξύ τῶν πολιτισμῶν, ἡ ἀνταγωνιστική καί ὑπερκαταναλωτική κοινωνία, ἡ ἀλλοτρίωση καί ἡ μοναξιά τοῦ ἀνθρώπου τῶν σύγχρονων κοινωνιῶν δέν ἀντιμετωπίζονται ἁπλῶς μέ ἐκσυγχρονιστικά εὐχολόγια καί κανόνες ἠθικῆς συμπεριφορᾶς. Ἀπαιτεῖται, μᾶλλον, μία ἀλλαγή τῆς ἀτομοκρατικῆς καί ὠφελιμιστικῆς νοοτροπίας πού γέννησε αὐτά τά προβλήματα καί ἡ δημιουργία ἑνός ἄλλου πολιτισμοῦ, πού θά ἔχει ὡς ἄξονα ἀναφορᾶς καί ὑπαρκτικῆς νοηματοδότησης στόν πυρήνα του τήν ἑτερότητα τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς ζωῆς του. Στήν κατεύθυνση ἑνός ἐναλλακτικοῦ πολιτιστικοῦ παραδείγματος, ἡ θεολογία τοῦ προσώπου, ὅπως τήν ἐξέφρασαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, κομίζει ἕναν βαθύτερο λόγο γιά τήν ἑτερότητα πού μπορεῖ νά νοηματοδοτήσει καί νά ἐμπνεύσει διαλεκτικά ἕναν σύγχρονο πολιτισμό, πέρα ἀπό κάθε ἐγκόσμιο ἤ μεταφυσικό ὁλοκληρωτισμό. Ἡ ἔννοια τῆς ἑτερότητας, ὅπως ἀναπτύχθηκε στή σκέψη τῶν Πατέρων, ἀποτελεῖ μία κατ ἐξοχήν σχεσιακή καί ἀναφορική πραγματικότητα πού δέν ὀχυρώνεται στό ἴδιον καί στήν ἀπόρριψη τοῦ διαφορετικοῦ, ἀλλά ἀντλεῖ τό νόημα καί τό εἶναι της, στήν κοινωνία, ὡς κενωτικό ἄνοιγμα πρός στόν ἄλλον.

Σελίδα 11 Ἡ ἑτερότητα δέν εἶναι μία ἀτομική διεκδίκηση πού θεμελιώνεται στόν φόβο τοῦ ἄλλου ἤ στήν προστασία ἀπό τόν ἄλλο, μία μειοψηφική ἔκφραση καί διαφορά πού ἐπιζητεῖ τήν ἀνεκτικότητα τῆς πλειοψηφίας, ἀλλά μία ἄνευ ὅρων ἀποδοχή τοῦ ἄλλου καί ἀναίρεση τῆς διαίρεσης μέσα ἀπό ἕνα πλέγμα διαπροσωπικῶν σχέσεων. Παρά τό ὀξύμωρο τοῦ πράγματος, τό σύγχρονο ἰδεῶδες της ἑτερότητας, ἀλλά καί ἡ ἀξία καί ὁ σεβασμός τοῦ ἀτόμου ὡς προσώπου καί τῶν δικαιωμάτων του, ἔχει θεολογικές ρίζες καί καταβολές, γιατί ἡ ἀρχική σημασιοδότηση τῆς ἔννοιας τοῦ προσώπου, στήν ἱστορία τῆς σκέψης, ἔγινε ἀπό τή θεολογία τῶν Ἑλλήνων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καί ἰδιαίτερα τῶν Καππαδόκων Θεολόγων, γιά νά ἐκφράσει τήν πίστη καί τό βίωμά της στήν Ἁγία Τριάδα. Ἡ ἔννοια τοῦ προσώπου, μέ γενεαλογικές ρίζες πού προέρχονταν ἀπό τήν ἀρχαία ὀπτική, τή γραμματική, τή ρητορική καί τό θέατρο ὡς προσωπεῖο, συνδέεται γιά πρώτη φορά μέ τήν ὑπόσταση, γιά νά ἐκφράσει τήν ἰδιαίτερη προσωπική ὕπαρξη καί ταυτότητα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός εἶναι τρία πρόσωπα ἤ ὑποστάσεις δηλαδή τρία ἰδιαίτερα ὄντα ἤ ὑπάρξεις πού ἔχουν μία ἀδιαίρετο καί κοινή οὐσία, καί ὄχι προσωπεῖα δίχως πραγματικό καί συγκεκριμένο περιεχόμενο. Ἡ οὐσία σημαίνει τήν ἑνότητα τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ἡ ὑπόσταση ἤ τό πρόσωπο δηλώνει τήν ἰδιαίτερη ὕπαρξη καί ἑτερότητα. Πῶς νοηματοδοτεῖται ὁ ὅρος «πρόσωπο», ὥστε νά ἀφορᾶ ὄχι ἁπλῶς μία μερική περί Θεοῦ γνώση ἀλλά, κυρίως καί κατ ἐξοχήν, νά προσφέρει συγκεκριμένες ἐμπειρικές καί ὑπαρκτικές δυνατότητες στήν ἴδια τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη; Στή σκέψη τῶν Πατέρων, τό πρόσωπο ὄχι μόνον ἀποκτᾶ σταθερό περιεχόμενο ἀλλά, συνδεόμενο μέ τήν Τριαδική ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, ἀποβαίνει πρωταρχικό χαρακτηριστικό της. Τό πρόσωπο στήν Ἁγία Τριάδα, μολονότι δηλώνει μία ἰδιαίτερη ταυτότητα, δέν νοεῖται ἀπό μόνο του, δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει μόνο του, δίχως ἀναφορά, κοινωνία καί σχέση μέ ἄλλα πρόσωπα. Καί ἐνῶ εἶναι μοναδικό, ἀνόμοιο καί ἀνεπανάληπτο, δέν μπορεῖ νά τραπεῖ ἤ νά μειωθεῖ στό ἐλάχιστο ἀφοῦ ὑφίσταται ἐξ αἰτίας τῆς σχέσης του μέ τά ἄλλα πρόσωπα. Ἡ ἀπόλυτη ταυτότητα καί ἑτερότητά του πηγάζει ἀκριβῶς ἀπό τό γεγονός τῆς ἀδιάκοπης κοινωνίας. Ἡ διακοπή τῆς σχέσης σημαίνει καί ἀναίρεση τῆς ὕπαρξης τοῦ προσώπου. Ἡ ἑρμηνευτική προσέγγιση τοῦ τρόπου ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ, μέσα ἀπό τήν τριαδικότητα τῶν προσώπων, φανερώνει καί φωτίζει τήν ἴδια τήν ὕπαρξη καί ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Θεός δέν εἶναι ἕνα ὑπέρτατο Ὄν πού γνωρίζεται ἀντικειμενικά καί ἀναγκαστικά μέσω τῶν ἰδιοτήτων του, ἀλλά προσωπική ζωή πού ἐλεύθερα ἀποκαλύπτεται μέσα ἀπό ἕνα πλέγμα διαπροσωπικῶν σχέσεων. Γιά τήν πατερική θεολογία, τό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος ἐπισημαίνει κυρίως τίς ὑπαρκτικές συνέπειες γιά τόν ἄνθρωπο. Οἱ Ἕλληνες Πατέρες θεωροῦν ὡς αἰτία τοῦ ἀνθρώπινου εἶναι, ὡς πρωταρχικό χαρακτηριστικό του ὄχι τήν γενική καί ἀόριστη ἀνθρώπινη φύση ἀλλά τό συγκεκριμένο πρόσωπο. Παρά τήν ἐξατομικευμένη ἀνθρώπινη φύση, στό ἐπίπεδο τῆς ὑπαρκτικῆς γνησιότητας καί τῶν προσωπικῶν σχέσεων εἶναι δυνατό ἕνα συγκεκριμένο ἀνθρώπινο πρόσωπο νά θεωρεῖται ὡς ἕνας μικρόκοσμος, ὡς φορέας ὁλόκληρης τῆς ἀνθρωπότητας ἤ τῆς κτίσης. Συγχρόνως, τό πρόσωπο ἐμπεριέχει τή διάσταση τῆς κοινωνίας, τῆς ἐκστατικῆς σχέσης ὡς ἐλεύθερη ἀγάπη. Πέρα ἀπό ὁποιαδήποτε ἀποκλειστικότητα, τό πρόσωπο ἀνοίγεται ὡς ἀγαπητική αὐθυπέρβαση τῆς ἀτομικότητας, καί συνδέεται μέ ἄλλα πρόσωπα σέ μία ἀδιάρρηκτη κοινωνία, δίχως νά χάνει τήν ἑτερότητά του, δηλαδή τήν ἐλευθερία του. Μάλιστα, ἡ ἰδιάζουσα ταυτότητά του δέν εἶναι αὐτόνομη, ἀλλά ἐκπηγάζει ἀκριβῶς ἀπό αὐτή τή σχέση καί κοινωνία. Τό πρόσωπο ἀντλεῖ τό εἶναι του ἀπό τό γεγονός τῆς κοινωνίας. Ἡ ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ δέν συνιστᾶ μόνο μεταφυσική πίστη, ἀλλά πρωτίστως ἱστορική φανέρωση τοῦ προσώπου. Διά τοῦ προσώπου τοῦ