2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 1

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 1 1

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 2 ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ GENESIS PHARMA

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 3 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος: Ν. Τζαβάρας Αντιπρόεδρος: Ι. Γκιουζέπας Γεν. Γραμματέας: Δ. Αναγνωστόπουλος Ταμίας: Ε. Σιούτη Μέλη: Κ. Κόλλιας Ν. Μιχοπούλου Β. Τσιπάς ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Πρόεδρος: Γ. Καπρίνης Γραμματέας: Γ. Γαρύφαλλος Ταμίας: Β. Μποζίκας ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Ε. Γκρέτσα Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία Παπαδιαμαντοπούλου 11, 115 28 Αθήνα Τηλ. 210-7214184, 210 7214148 Fax. 210-7242032 E-mail:psych@psych.gr Website:www.psych.gr 3

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 4 ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ WYETH

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 5 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ 2 ο Μονοθεματικό Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας Αγαπητοί Συνάδελφοι και Φίλοι, Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζουμε στο 2ο Μονοθεματικό Συνέδριο Ψυχιατρικής που πραγματοποιείται από τις 5 έως 7 Μαρτίου 2010 στο ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΛ- ΛΑΣ της Θεσσαλονίκης. Ως θέμα του Συνεδρίου καθορίσθηκε: ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ, ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. Το θέμα των ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ αποτελεί στη χώρα μας, όπως και παγκοσμίως ένα σοβαρό, ακανθώδες και δυσεπίλυτο πρόβλημα. Το οικονομικό και κοινωνικό του κόστος είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Ανησυχητικό φαινόμενο επίσης αποτελεί η έναρξη εκδήλωσης του φαινομένου σε όλο και μικρότερη ηλικία, αλλά και με ποικιλία μορφών. Τα επιδημιολογικά στοιχεία είναι δύσκολο να καταγράψουν το μέγεθος του προβλήματος, παρ όλες τις επίπονες προσπάθειες των ερευνητών. Σε ό,τι αφορά την αιτιοπαθογένεια του φαινομένου υπάρχουν πολλαπλές θεωρητικές προσεγγίσεις, κοινωνιολογικές, ψυχολογικές και βιολογικές, οι οποίες καθορίζουν τον τρόπο και τη φιλοσοφία της θεραπευτικής αντιμετώπισης του προβλήματος. Από την πλευρά της καθημερινής κλινικής πρακτικής παρουσιάζεται κατά την τελευταία δεκαετία στο χώρο της ψυχιατρικής, εντονότατο το πρόβλημα της ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ και κυρίως με τη μορφή της διπλής διάγνωσης. Της συνύπαρξης δηλαδή εκτός της «εξάρτησης» και δεύτερης σοβαρής ψυχικής νόσου, του φάσματος «των ψυχώσεων». Όλοι οι παραπάνω λόγοι έκαναν επιτακτική την ανάγκη και για την Εταιρεία μας να ασχοληθεί με το σημαντικό αυτό θέμα οργανώνοντας το συγκεκριμένο συνέδριο. Ευελπιστούμε ότι το ερέθισμα που παρέχει η Ε.Ψ.Ε. με τη διοργάνωση του παρόντος συνεδρίου θα αποτελέσει το έναυσμα για ένα γόνιμο και δημιουργικό διάλογο. Ο Πρόεδρος του Συνεδρίου Ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής Νικόλαος Τζαβάρας Καθηγητής Ψυχιατρικής ΑΠΘ Πρόεδρος Ε.Ψ.Ε. Ιωάννης Γκιουζέπας Καθηγητής Ψυχιατρικής ΑΠΘ Αντιπρόεδρος Ε.Ψ.Ε. 5

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 6 ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Ν. Τζαβάρας ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γραμματέας: Μέλη: Ι. Γκιουζέπας Π. Γεωργάκας Ι. Γρηγορίου Λ. Αθανασοπούλου Δ. Αναγνωστόπουλος Π. Βαφειάδης Γ. Γαρύφαλλος Σ. Γκιουζέπας Ν. Ζηλίκης Φ. Καλοτεράκης Β. Καφταντζή Κ. Κόλλιας Κ. Κουρμπέτης Σ. Λαϊνάς Γ. Λαυρεντιάδης Μ. Μάντση Ν. Μιχοπούλου Α. Μπέκα Β. Μποζίκας Κ. Νικολάου Σ. Ντώνιας Ν. Πάνου Σ. Πιτσάβας Ε. Σιούτη Ι. Σταθάκης Μ. Σωτηρίου Α. Τσιμπουκλή Β. Τσιπάς Μ. Φωστέρη 6

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 7 ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Β. Αλεβίζος Χ. Βαρουχάκης Ν. Ζαχαριάδης Χ. Ιεροδιακόνου Μ. Ισιδωρίδου-Ράδοβιτς Α. Καράβατος Α. Λιάκος Γ. Λυκέτσος Μ. Μαδιανός Μ. Μαρκοβίτης Σ. Μπεράτη Ι. Παπακώστας Α. Παράσχος Ι. Πιτταράς Ν. Παρίτσης Α. Ραμπαβίλας Χ. Ρογκότης Π. Σακελλαρόπουλος Κ. Σολδάτος Κ. Στεφανής Ι. Τσιάντης Π. Χαρτοκόλλης Κ. Χριστιανόπουλος Γ. Χριστοδούλου ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ν. Αγγελόπουλος Α. Βγόντζας Φ. Ζαφειρίδης Α. Ιακωβίδης Γ. Ίκκος Δ. Κανδύλης Γ. Καπρίνης Α. Κοκκέβη Β. Κονταξάκης Χ. Κόκκορης Μ. Λειβαδίτης Ι. Λιάππας Λ. Λύκουρας Μ. Μαλλιώρη Κ. Μάτσα Β. Μαυρέας Ν. Μπούρας Γ. Παπαδημητρίου Ν. Παρασκευόπουλος Χ. Παυλόπουλος Κ. Φωκάς 7

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 8 ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Α. Αδαμοπούλου Η. Αγγελόπουλος Α. Αϊδονόπουλος Γ. Αλεβιζόπουλος Κ. Αλεξανδρόπουλος Τ. Αμπατζόγλου Α. Αργυρίου Α. Αυγουστίδης Ε. Βαλεργάκη Ε. Βάρσου Ι. Βαρτζόπουλος Π. Βασιλειάδης Γ. Βασλαματζής Α. Βιδάλης Ε. Βλαχάκη Ι. Βλάχος Δ. Βλησίδης Θ. Βορβολάκος Α. Βούλγαρη Α. Βούρδας Π. Βράνας Κ. Γασγαλίδης Δ. Γεωργιάδης Γ. Γιαννιός Σ. Γιαννίτση Ο. Γιωτάκος Α. Γουλιανός Φ. Γουρζής Γ. Γουρνάς Ρ. Γουρνέλης Π. Γρηγορίου Ν. Δέγλερης Α. Δημακοπούλου Ι. Διακογιάννης Μ. Διαλλινά Θ. Διδασκάλου Δ. Δικαίος Α. Δουζένης Χ. Ζαχαροπούλου Ι. Ζέρβας Κ. Ζουμαδάκη Σ. Θεοδωροπούλου Β. Ιακωβίδης Ι. Ιεροδιακόνου-Μπένου Ι. Καλακούτας Χ. Καραμανωλάκη Ι. Καραγιαννάκης Α. Καραστεργίου Α. Καρκανιάς Χ. Καρούζος Α. Κατριβάνου Κ. Κατσαδώρος Ν. Κατσάνου Κ. Κατσαφούρος Γ. Καφαλής Ι. Κογεώργος Σ. Κόκκας 8 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Μ. Κοκώσση Γ. Κολαΐτης Κ. Κόντης Λ. Κοτσαλής Α. Κουζούπης Σ. Κούλης Α. Κουρκούμπας Δ. Κυριαζής Π. Κυριακίδης Α. Κώνστα Κ. Λαδοπούλου Ε. Λαζαράτου Ε. Λαυρέντζου Δ. Λέννας Π. Λυμπέρης Α. Λυράκος Α. Λυτοσελίτου Α. Μαΐλης Ι. Μαλογιάννης Γ. Μανιαδάκης Ν. Μανούσης Χ. Μαντάς Ι. Μαντωνάκης Ε. Μανωλόπουλος Μ. Μαργαρίτη Μ. Μαργαρίτης Λ. Μαρκάκη Α. Μαρτίνος Β. Μασδράκης Α. Μαστορίδης Ο. Μαχαίρα-Μαρκίδη Θ. Μεγαλοοικονόμου Ε. Μέλλος Β. Μενούτης Ι. Μιχόπουλος Ο. Μουζάς Γ. Μουσσάς Κ. Μπατσαλιάς Ι. Μπεργιαννάκη Κ. Μπίκος Ν. Μπιλανάκης Γ. Μποτονάκης Ε. Μπούκα Φ. Μωρόγιαννης Ε. Νερούτσος Ι. Νηματούδης Κ. Ξενιτίδης Α. Ξηρομερίτης Μ. Οικονόμου Π. Ουλής Π. Παναγούτσος Γ. Πανούσης Δ. Παντελεάκης Χ. Παπαγεωργίου Σ. Παπαγιάννη Γ. Παπαδάμος Ν. Παπανεοφύτου Κ. Παπανικολάου Θ. Παπαρρηγόπουλος Κ. Παπλός Δ. Παππά Ε. Πέππας Α. Πεχλιβανίδης Λ. Πινακουλάκη Δ. Πλουμπίδης Α. Πολίτης Β. Πομίνη Σ. Πορτινού Ε. Ρίζος Ι. Ρόντος Μ. Σακελλαρίου Π. Σακκάς Μ. Σαμακουρή Γ. Σίμος Ε. Σιούτη Π. Σκαπινάκης Ν. Σμυρνής Ε. Σουμάκη Σ. Σταμούλη Ν. Στεφανής Π. Στοφόρος Σ. Στυλιανίδης Μ. Συγγελάκης Μ. Σωτηρίου Μ. Τερζίδου Α. Τζαβάρας Η. Τζαβέλας Μ. Τζανακάκη Ε. Τζεμπελίκος Β. Τομαράς Ι. Τσέγκος Β. Τσερπέ Β. Τσιπάς Σ. Τσιτουρίδης Χ. Τσόπελας Θ. Υφαντής Ι. Υφαντόπουλος Π. Φερεντίνος Α. Φόρτος Κ. Φουντουλάκης Α. Φωτιάδου Δ. Φωτόπουλος Μ. Χαβάκη - Κονταξάκη Α. Χαϊδεμένος Γ. Χαλκούση Θ. Χαμογεωργάκης Β. Χαντζαρά Γ. Χαραλάμπους Ι. Χατζηαντωνίου Ι. Χατζημανώλης Σ. Χοϊδάς Χ. Χριστοδούλου Μ. Ψαρράς Κ. Ψάρρος

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 9 ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ Agathokleous Kostas, UK Arminen Ilkka, Finland Bes Richard, The Netherlands Beutel Martin, Germany Hämmig Robert, Switzerland Kouimtsidis Christos, UK Kuhlmann Thomas, Germany Lemonis Leonidas, Austria Matzat Jürgen, Germany Van der Hoorn Bas, The Netherlands 9

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 10 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Alexandros II 10 09.00-10.30 ΣΤ6 Η ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Συντονιστής: Κιοσσές Δ. «Κριτική προσέγγιση των προγραμμάτων αντιμετώπισης της εξάρτησης μέσω της θεωρίας των συστημάτων», Κιοσσές Δ. «Μανιοκατάθλιψη και εξάρτηση: μια πολύτιμη ιστορία στην ΙΘΑΚΗ», Καλαμπαλίκης Β. «Η δοκιμασία της αναγνώρισης στην πορεία προς την απεξάρτηση», Βερβερίδης Α. «Μια συστημική ματιά στις οικογένειες των εξαρτημένων από ουσίες ατόμων», Μάντση Μ. 10.30-12.00 ΣΤ30 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Συντονιστής: Τζαβάρας Ν. «Ο ρόλος των υποκατάστατων στο πλαίσιο μιας σύγχρονης θεραπευτικής πολιτικής», Γασγαλίδης Κ. «Η φιλοσοφία του 18 ΑΝΩ», Μάτσα Κ. «Ελεύθερα ουσιών προγράμματα ανοικτής θεραπείας. Ρόλος και σημασία», Γεωργάκας Π. «Το ΚΕΘΕΑ στον 21 ο αιώνα: προκλήσεις και προοπτικές», Καλοτεράκης Φ. «Προάγοντας την αυτοβοήθεια στην αντιμετώπισή της εξάρτησης στην Ελλάδα: Το παράδειγμα του προγράμματος προαγωγής και αυτοβοήθειας», Λαϊνάς Σ. «Το πρόγραμμα ανάρρωσης των ναρκομανών ανωνύμων», Εκπρόσωπος δημόσιας ενημέρωσης ναρκωμανών ανωνύμων 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ10 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Συντονίστρια: Καϊάφα-Γκμπάντι Μ. «Παρεμβάσεις του ΚΕΘΕΑ στα σωφρονιστικά καταστήματα. Μονάδα Συμβουλευτικής Κρατουμένων Θεσσαλονίκης», Βέττας Χ. «Η νομική υποστήριξη ως θεραπευτική παρέμβαση», Καρπόνη Μ. «Συμβουλευτική υποστήριξη. Η εμπειρία του 18 ΆΝΩ στις δικαστικές φυλακές Κορυδαλλού», Ξιφαράς Μ. «Κέντρο απεξάρτησης τοξικομανών κρατουμένων Ελαιώνα Θηβών - 7 χρόνια λειτουργίας- Εμπειρίες και βιώματα», Πλυτάς Ν.

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 11 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Alexandros II 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 15.00-16.30 ΣΤ32 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ Συντονιστής: Καλοτεράκης Φ. «Οικονομική κρίση και κοινωνική ένταξη», Πουλόπουλος Χ. «Ο ιδιαίτερος ρόλος της επανένταξης στα προγράμματα υποκατάστατων», Γασγαλίδης Κ. «Κοινωνική ένταξη και επαναδιαπραγμάτευση σχέσεων», Γεωργάκας Π. «Η πρόκληση της κοινωνικής επανένταξης των απεξαρτημένων σε μια κοινωνία κρίσης», Μάτσα Κ. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ 17.00-18.00 Ο31 ΑΝΤΙΝΑΡΚΩΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ Πρόεδρος: Παράσχος Α. Ομιλητής: Ρογκοτής Χ. 18.00-21.00 Τελετή Έναρξης Χαιρετισμοί Εναρκτήρια ομιλία Νηπενθές Κακριδής Φ., Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας 21.00 Δεξίωση Υποδοχής 11

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 12 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis I 09.00-10.30 ΣΤ9 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΕΘΙΣΜΟΙ Συντονιστής: Γκιουζέπας Ι. «Η θέση των τεχνολογικών εθισμών στα διεθνή ψυχιατρικά ταξινομικά συστήματα η περίπτωση της προτεινόμενης διαταραχής εθισμού στο διαδίκτυο (Internet addiction disorder), Σιώμος Κ. «Η συννοσηρότητα του εθισμού στο διαδίκτυο σε παιδιά και εφήβους», Νταφούλης Β. «Κυριότερες εκφράσεις των εθιστικών συμπεριφορών ενηλίκων στο διαδίκτυο, κοινωνική διάδραση και δικτύωση, ερωτικές σχέσεις και τυχερά παίγνια», Φλώρος Γ. «Θεραπευτικές παρεμβάσεις σε άτομα εθισμένα στο διαδίκτυο», Μπραϊμνιώτης Δ. 10.30-12.00 ΣΤ23 ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ Συντονιστής: Αμπατζόγλου Γ. «Γονείς χρήστες ουσιών και τα μικρά παιδιά τους», Αμπατζόγλου Γ. «Η περίπτωση ενός εφήβου με γονείς ουσιοεξαρτημένους», Γκιουζέπα Μ. «Παιδιά και οικογένειες στη σκιά της εξάρτησης», Αθανασοπούλου Ε. «Εξαρτήσεις στην εφηβεία και κοινωνικός πανικός», Φαϊτάκης Μ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ21 ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ Συντονιστής: Κρασανάκης Σ. «Αλληλεπίδραση ψυχοπαθολογίας και τέχνη», Τζαβάρας Ν. «Ψυχοθεραπεία και τέχνη στην απεξάρτηση», Μάτσα Κ. «Τέχνη και θεραπεία στην απεξάρτηση», Μακρή Κ., Ρίκου Ε. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 12

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 13 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis I 15.00-16.30 ΣΤ29 ΟΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΔΕΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΟΥΣΙΕΣ Συντονιστής: Τζαβάρας Ν. «Κοινωνικές προϋποθέσεις για την αποδυνάμωση του Εγώ», Τζαβάρας Ν. «Κοινωνιολογικές-εγκληματολογικές παράμετροι της εξάρτησης», Πανούσης Γ. «Οι μεταμορφώσεις του κοινωνικού δεσμού και η συνάντηση του ατόμου με τις ουσίες: Ευχαρίστηση, επανάληψη, οδύνη», Στυλιανίδης Σ. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ 17.00-18.00 Ο43 Η ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ Πρόεδρος: Γκιουζέπας Ι. Ομιλήτρια: Κοκκέβη Ά. 13

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 14 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis II 09.00-10.30 ΣΤ37 Η ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΝΑΡΚΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Συντονιστής: Αργυρίου Α. «Η ανάπτυξη των υπηρεσιών πρόληψης και θεραπείας», Αργυρίου Α. «Η εθνική στρατηγική και η εφαρμογή της στην Κύπρο», Παπανεοφύτου Ν. «Το κοινωνικό και οικονομικό κόστος των εξαρτήσεων στην Κύπρο», Κλειδωνάς Ν. «Η στελέχωση των προγραμμάτων και η κατάρτιση του προσωπικού», Πλατρίτης Κ. 10.30-12.00 ΣΤ12 ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Συντονιστής: Παπαναστασάτος Γ. «Αποτελεσματικότητα στην θεραπεία της εξάρτησης. Ερευνητικά διλήμματα», Παπαναστασάτος Γ. «Η αξία της έρευνας στην διαδρομή της απεξάρτησης», Πάνου Ν. «Παράγοντες που επηρεάζουν το χρόνο παραμονής στις θεραπευτικές κοινότητες», Νταλιάνη Ε., Σεργιάννη Χ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ13 Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΩΣ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Συντονιστής: Γεωργάκας Π. «Προγράμματα δια βίου μάθησης για τα μέλη του ΚΕΘΕΑ: ευκαιρίες και προκλήσεις», Κουτρουβίδης Π. «Η εκπαίδευση ως διαδικασία στήριξης της απεξαρτητικής προσπάθειας. Μέσα και στόχοι», Στεφανίδου Ι. «Ένα σχολείο ενηλίκων στο πλαίσιο ενός θεραπευτικού συστήματος, ή η σταθερότητα της συνεχούς εξέλιξης: δυνατότητες και περιορισμοί», Κολοκάθης Δ. Προσέγγιση της δημιουργικότητας των υπο απεξάρτηση ατόμων δια μέσου της καλλιτεχνικής αγωγής», Παπαηλία Λ., Γαλιγαλίδης Θ. «Το ζήτημα της εργασιακής ένταξης και η μέθοδος της μαθητείας: Η εμπειρία των προστατευμένων παραγωγικών εργαστηρίων της ΙΘΑΚΗΣ», Τσιούμπας Θ. 14

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 15 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis II 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 15.00-16.30 ΣΤ47 ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συντονιστής: Παπαναστασάτος Γ. «Έρευνα Δράσης: Μεθοδολογία και εφαρμογές στα προγράμματα απεξάρτησης», Τριάντος Π. «Συννοσηρότητα, προσωπικότητα και θεραπευτική έκβαση σε χρήστες ναρκωτικών ουσιών στο ΘΠ Αριάδνη», Μπατσαλιάς Κ. «Είκοσι χρόνια λειτουργίας της μονάδας18 Άνω: Αξιολόγηση αποτελεσμάτων», Υφαντής Δ. «Η φαρμακευτική αγωγή στα προγράμματα απεξάρτησης: Έρευνα στους προσερχόμενους του 18 Άνω (follow up)», Ντζόιου Ε. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ 17.00-18.00 Ο44 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΑΛΚΟΟΛ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ Πρόεδρος: Αναγνωστόπουλος Δ. Ομιλητής: Κουϊμτσίδης Χ. 15

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 16 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 6 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Alexandros II 09.00-10.30 ΣΤ3 Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ Συντονιστής: Σταθάκης Ι. «Προβλήματα διπλής διάγνωσης. Η θεραπευτική αντιμετώπιση. Η εμπειρία του 18 Άνω», Μάτσα Κ. «Η αντιμετώπιση της συννοσηρότητας στο πρόγραμμα υποκατάστασης», Κόκκορης Χ. «Ένας άνθρωπος. Δύο προβλήματα! Μια αντιμετώπιση; ΙΣΩΣ», Γεωργάκας Π. 10.30-12.00 ΣΤ4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ Συντονίστρια: Νικολάου Κ. «Στρατηγικές αντιμετώπισης εξαρτήσεων στην Αγγλία», Αγαθοκλέους Κ. «Addiction and psychiatric co-morbidity: what are the challenges for the treatment system», Hämmig R. «Integrated treatment for drug users with and without dual diagnosis», Kuhlmann Th. «Χρήση, αποτοξίνωση και απεξάρτηση: Η αυστριακή πραγματικότητα», Λεμονής Λ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ17 ΑΛΚΟΟΛΕΞΑΡΤΗΣΗ - ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ, ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ Συντονιστής: Γρηγορίου Ι. «Οργάνωση και συνεργασία δικτύου υπηρεσιών για την αντιμετώπιση της αλκοολεξαρτησης», Beutel M. «Είδη πρόληψης- αναγκαιότητα στοχευμένης πρόληψης», Σταθακοπούλου Ε. «Υπερβαίνοντας τα διλήμματα αποχής χρήσης-κατάχρησης», Κασκαμανίδου Ε. «Θεραπεία του αλκοολικού ή του αλκοολισμού;», Νταντούλη Γ. «Ιδιαιτερότητες κοινωνικής επανένταξης αλκοολεξαρτημένων», Γκότσης Η. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 16

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 17 Σάββατο 6 Μαρτίου 2010 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αίθουσα Alexandros II 15.00-16.30 ΣΤ5 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ Συντονιστής: Γκιουζέπας Ι. «Στρατηγικές αντιμετώπισης διπλής διάγνωσης στην Αγγλία», Αγαθοκλέους Κ. «Ειδικά προγράμματα για χρήστες με συννοσηρότητα στις δομές του GRÜNER KREIS», Λεμονής Λ. «Dual diagnosis problems: The Dutch IDDT model and ongoing studies within dual diagnosis population», van der Hoorn B. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ 17.00-18.30 ΣΤ28 ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Συντονίστρια: Νικολάου Κ. «Κινητοποιητική Συνέντευξη: μια σύντομη παρουσίαση. Η εφαρμογή της κινητοποιητικής συνέντευξης στις εξαρτήσεις και σε ασθενείς διπλής διάγνωσης», Νικολάου Κ. «Motivational interviewing and integrated treatment: about therapist s attitude, the importance of integrating patients and staff and working out compromises», Kuhlmann Th. «Motivational interviewing in driving-while-intoxicated correctional programs. A case example, plus a brief overview of the general evidence base for MI in alcohol treatment», Bes R. 18.30-20.00 ΣΤ1 ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΑΥΤΟΒΟΗΘΕΙΑΣ. Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Συντονιστής: Λαϊνάς Σ. «Οι ομάδες αυτοβοήθειας στο πεδίο της ψυχιατρικής και πέρα από αυτό. Η γερμανική εμπειρία», Matzat J. «Αλληλοβοήθεια: προϋποθέσεις, πλαίσιο λειτουργίας και όρια», Arminen I. «Ομάδες αυτοβοήθειας και επαγγελματίες ψυχικής υγείας», Γεωργίου Α. «Οι ομάδες αυτοβοήθειας μέσα από μια βιωματική ματιά», Οξύζογλου Μ. 17

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 18 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 6 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis I 09.00-10.30 ΣΤ27 Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ Συντονιστής: Γκιουζέπας Ι. «Ο ρόλος της Εκκλησίας στην προώθηση της πρόληψης των εξαρτήσεων», π. Βενετσιάνος Σ. «Το έργο της διεύθυνσης κοινωνικής πρόνοιας της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης στο πρόβλημα των εξαρτήσεων από ουσίες», Τσιρανίδου Κ. «Ο ρόλος της πολιτείας στην αντιμετώπιση του προβλήματος: Η εμπειρία των προγραμμάτων νέων θέσεων εργασίας και νέων ελευθέρων επαγγελματιών ειδικών κοινωνικών ομάδων», Κανελλίδης Δ. Εκπρόσωπος Ελληνικής Αστυνομίας, Τμήμα Δίωξης Ναρκωτικών Εκπρόσωπος Δήμου Θεσσαλονίκης 10.30-12.00 ΣΤ36 Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΤΙΚΩΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΩΝ: ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΟΚΑΝΑ ΟΤΑ Συντονιστής: Τζαβάρας Ν. «Το θεωρητικό πλαίσιο λειτουργίας των κέντρων πρόληψης με στόχο την πρωτογενή πρόληψη των παθολογικών εξαρτητικών συμπεριφορών», Εσαγιάν Γκ. «Η εφαρμογή των προληπτικών προγραμματων από τα κέντρα πρόληψης. (Παρεμβάσεις στο μαθητικό πληθυσμό, στην οικογένεια και στην κοινότητα)», Καφαλής Γ. «Η εποπτεία των κέντρων πρόληψης ΟΚΑΝΑ - Ο.Τ.Α.», Γιγελόπουλος Θ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ11 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΑΙ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Συντονιστής: Παρασκευόπουλος Ν. «Από την φυλακή στην απεξάρτηση. Συμπληρωματικός ή εναλλακτικός δρόμος;», Παρασκευόπουλος Ν. «Εξαρτημένοι χρήστες: Νομοθετική πρόβλεψη, πρακτικά προβλήματα», Κοσμάτος Κ. «Ναρκωτικά: Διακίνηση και χρήση οι αξιόποινες διαστάσεις», Παύλου Σ. «Εξάρτηση, εγγραφή στο ποινικό μητρώο και επανένταξη», Γιοβανόγλου Σ. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 18

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 19 Σάββατο 6 Μαρτίου 2010 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αίθουσα Aristotelis I 15.00-16.30 ΣΤ25 ΟΚΑΝΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Συντονίστρια: Μαλλιώρη Μ. «Φιλοσοφία και στόχοι της θεραπείας με υποκατάσταση», Γασγαλίδης Κ. «Ιστορία και εξέλιξη του προγράμματος υποκατάστασης στην Ελλάδα», Κόκκορης Χ. «Κόστος και αποτελεσματικότητα της θεραπείας με υποκατάσταση», Καφετζόπουλος Ε. «Θεραπεία με υποκατάσταση», Μάντση Μ. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ 17.00-18.30 ΣΤ7 ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Συντονιστής: Γκιουζέπας Ι. «Κατάχρηση αλκοόλης και η επίδρασή της στο νευρικό σύστημα», Τάσκος Ν. «Κατάχρηση αλκοόλης και επιπτώσεις στην ηπατική λειτουργία», Ακριβιάδης Ε. «Η χρήση ναρκωτικών ουσιών και οι επιπτώσεις στην έγκυο γυναίκα, στο κυοφορούμενο έμβρυο και νεογνό», Αγοραστός Θ. «HIV-AIDS και εξαρτησιογόνες ουσίες», Μαλισιόβας Ν. «Εξαρτησιογόνες ουσίες και η επίδρασή τους στο στοματικό περιβάλλον», Αντωνιάδης Δ. 18.30-20.00 ΣΤ16 ΠΛΕΥΡΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Συντονιστής: Λύκουρας Ε. «Η νευροβιολογική βάση των εξαρτήσεων», Ρίζος Ε. «Η θεραπευτική της εξάρτησης των οπιοειδών», Τσακλακίδου Δ. «Συννοσηρότητα και εξαρτήσεις στα οπιοειδή», Χριστοδούλου Χ. «Το νομοθετικό πλαίσιο και η συνεισφορά του στη θεραπεία των εξαρτήσεων», Δουζένης Α. 19

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 20 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 6 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis II 09.00-10.30 ΣΤ42 ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Συντονιστές: Λύκουρας Ε., Κονταξάκης Β. «Εξάρτηση από νικοτίνη. Εισαγωγή- επιδημιολογία», Κονταξάκης Β. «Κάπνισμα και σχιζοφρένεια», Τσόπελας Χ. «Κάπνισμα και συναισθηματικές διαταραχές», Καρδαράς Κ. 10.30-12.00 ΣΤ2 ΔΙΠΛΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ή ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ. ΤΑΥΤΟΣΗΜΕΣ Ή ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Συντονιστής: Γεωργάκας Π. «Συνύπαρξη δύο προβλημάτων ή το αυτό πρόβλημα με διαφορετικές όψεις», Γεωργάκας Π. «Διπλή διάγνωση ή συννοσηρότητα. Θεωρητικοί προβληματισμοί», Μάτσα Κ. «Ολίγα τινά περί συννοσηρότητος στην ψυχιατρική», Καραβάτος Α. «Το πρόβλημα της συννοσηρότητας σε παιδιά και εφήβους», Αμπατζόγλου Γ. «Διπλή διάγνωση: Άγγελοι με δύο φτερά», Κρασανάκης Σ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ15 Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Συντονιστής: Κούτρας Β. «Βασικές αρχές πρόληψης της χρήσης των εξαρτησιογόνων ουσιών», Κούτρας Β. «Πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη- Δύο επίπεδα χωρίς όρια», Γεωργάκας Π. «Ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών στην πρόληψη», Πασσάς Β. «Από τον εθισμό στο σχετίζεσθαι. Από τον ατομικό στον σχεσιακό εαυτό. Μια απελευθερωτική μετατόπιση», Ζερβάνος Ι. «Οι πολιτικές και οργανωτικές διαστάσεις της πρόληψης», Μαλλιώρη Μ. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 20

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 21 Σάββατο 6 Μαρτίου 2010 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αίθουσα Aristotelis II 15.00-16.30 ΣΤ34 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Συντονιστής: Γεωργάκας Π. «Η ψυχοβιολογική διάσταση της εξάρτησης», Γεωργάκας Π. «Η τέχνη στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία απεξάρτησης. Η εμψύχωση μιας ομάδας δραματοθεραπείας», Γκιουζέπας Σ. «Λόγος, σώμα, ρυθμός. Δυνατότητες και τρόποι επικοινωνίας», Χατζούδη Θ. «Θεατρικός λόγος, απεξαρτητική διαδικασία, μαύρο θέατρο», Τουρτόγλου Θ. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ 17.00-18.30 ΣΤ22 ΓΟΝΕΙΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ Συντονιστές: Κιοσσές Δ. «Εργασία με γονείς στο 18 Άνω- Μια συζήτηση για την κατασκευή του συμπτώματος», Σχίζα Μ. «Ομάδες γονέων: Γονείς και παιδιά μια παράλληλη πορεία προς την απεξάρτηση», Αρβανιτίδου Χ., Ευστρατίου Σ. «Από την εξάρτηση στην απεξάρτηση: Θεραπευτικές παρεμβάσεις στην οικογένεια», Χατζή Σ. 18.30-20.00 ΣΤ45 Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ Συντονίστρια: Μάτσα Κ. «Βιωματικός αναστοχασμός, μέρος και μέσο της απεξαρτητικής διαδικασίας», Μπαλάσης Α. «Θεραπευτικές ομάδες: Η εξέλιξη της αλληλεπίδρασης σε βάθος χρόνου», Καρκανέβατος Χ. «Εμπειρίες, προβλήματα, προοπτικές στην εργασιακή καθημερινότητα ενός ειδικού θεραπευτή», Νέδας Δ. «Η ιστορία ενός πρώην», Σαββίδης Η. «Ο ρόλος του ειδικού θεραπευτή στο 18 Άνω», Τρωϊάνου Μ. 21

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 22 22 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κυριακή 7 Μαρτίου 2010 09.00-10.30 ΣΤ19 ΜΜΕ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ Συντονιστής: Σαββίδης Π. «ΜΜΕ και εξαρτήσεις», Σαββίδης Π. «Αλλού το σώμα, αλλού το κεφάλι», Λυκεσάς Α. «Ζω μες τα παραισθησιογόνα», Κουτσούκος Η. Αίθουσα Alexandros II 10.30-12.00 ΣΤ8 ΕΞΑΡΤΗΣΗ: ΜΙΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ. ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ: ΜΙΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Συντονιστής: Παρασκευόπουλος Ν. «Memento Mori: Η διαχείριση του θανάτου ως μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας», Καλοτεράκης Φ. «Από την εσωστρέφεια στην κοινωνικότητα», Μάτσα Κ. «Η συνάντηση της ιδιαιτερότητας με τη συλλογικότητα», Γεωργάκας Π. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ14 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΣΕ ΔΟΜΕΣ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Συντονιστής: Κούτρας Β. «Διαρκής εκπαίδευση των στελεχών απεξάρτησης. Μια αναγκαία διαδικασία», Αρβανιτίδου Χ. «Η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας στο πεδίο των εξαρτήσεων: Συμβάλλοντας στην αφομοίωση ή αναζητώντας την ανατροπή;», Λαϊνάς Σ. «Εκπαίδευση εκπαιδευτικών και στελεχών αγωγής υγείας. Μεθοδολογία και αποτελεσματικότητα», Κυρίτση Ι. «Η σημασία της εκπαίδευσης στελεχών στην αντιμετώπιση των εξαρτήσεων», Τσιμπουκλή Α. «Εκπαίδευση και απεξάρτηση: Αποτίμηση εκπαίδευσης επαγγελματιών πρόληψης και θεραπείας των εξαρτήσεων», Ρέμος Α. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 15.00-16.30 ΕΡ39 ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ Εισηγήτρια: Σουμάκη Ε. Συζητητής: Αναγνωστόπουλος Δ. 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 23 Κυριακή 7 Μαρτίου 2010 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αίθουσα Alexandros II 17.00-18.30 ΣΤ35 Η ΔΙΠΛΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ Συντονιστής: Γαρύφαλλος Γ. «Πολλαπλή διάγνωση και συννοσηρότητα στις διαταραχές χρήσης ουσιών», Ντώνιας Σ. «Συννοσηρότητα διπολικής διαταραχής και κατάχρησης ουσιών: Η διπλή διάγνωση», Λαυρεντιάδης Γ. «Συμβουλευτική κάλυψη στου ΚΕΘΕΑ από το Κ.Κ.Ψ.Υ. κεντρικού τομέα Θεσσαλονίκης: 17 χρόνια λειτουργίας», Βασιλειάδης Π. 18.30-19.00 Κλείσιμο Συνεδρίου 23

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 24 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κυριακή 7 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis I 09.00-10.30 ΣΤ20 ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΕΣ ΕΙΔΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ - ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Συντονίστρια: Σφηκάκη Μ. «Εξαρτημένες γυναίκες και μητέρες: Ειδική κατηγορία εξαρτημένων - Ειδικά προγράμματα», Σφηκάκη Μ. «Ιανουάριος 2000. Το ξεκίνημα μιας πρωτοποριακής δράσης. Ειδικό πρόγραμμα εξαρτημένων μητέρων - γονέων», Χλωροκώστα Κ. «Η ψυχική διαθεσιμότητα του παιδιού να παίζει με την ουσία της μητέρας του», Καλατζή Μ. «Παιδιά προσχολικής ηλικίας εξαρτημένων μητέρων -γονέων. Το παραμύθι», Σιώζιου Ε. 10.30-12.00 ΣΤ46 ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΑ Συντονιστές: Δουζένης Α., Τσόπελας Χ. «Εξαρτήσεις από αλκοόλ και βία», Δημητρακά Μ., Τσόπελας Χ. «Εξάρτηση από κατασταλτικές ή/και διεγερτικές ουσίες και βία», Τζεφεράκος Γ. «Ο νόμος περί ναρκωτικών 3459/2006 (κώδικας νόμων για τα ναρκωτικά, ΚΝΝ)», Κοτσαλής Λ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΣΤ33 Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Συντονιστής: Καλοτεράκης Φ. «Ο αθλητισμός ως μέσο στη διαδικασία της απεξάρτησης. Judo ο ευγενικός δρόμος», Μαϊστρέλης Α. «Soccer Without Drugs Cup: Εμπειρία και συμπεράσματα από την συμμετοχή της ομάδας ποδοσφαίρου του ΚΕΘΕΑ ΙΘΑΚΗ στη διοργάνωση», Ματζιούνης Χ. «Η κοινωνικοπολιτική διάσταση του αθλητισμού», Γεωργάκας Π. «Σωματική κινητοποίηση και απεξαρτώμενο άτομο», Χαριτοπούλου Θ. «Ο αθλητισμός στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων μιας θεραπευτικής κοινότητας», Αναστασιάδης Ι. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 24

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 25 Κυριακή 7 Μαρτίου 2010 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αίθουσα Aristotelis I 15.00-16.30 ΣΤ38 ΚΑΝΝΑΒΙΝΟΕΙΔΗ ΚΑΙ ΨΥΧΩΣΗ Συντονίστρια: Σιούτη Ε. «Σχέση κάνναβης με ψύχωση», Τουλούμης Χ. «Επιδημιολογικά χαρακτηριστικά χρήσης κάνναβης από ψυχωτικούς ασθενείς», Παππάς Δ. «Θεραπευτική συννοσηρότητας ψύχωσης και χρήσης κανναβινοειδών», Ντούνας Π. 25

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 26 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κυριακή 7 Μαρτίου 2010 Αίθουσα Aristotelis ΙI 09.00-10.30 ΣΤ18 ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΝΟΜΙΜΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ Ή ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ Συντονιστής: Γρηγορίου Ι. «Εξαρτητικές συμπεριφορές στο κυνήγι της εικόνας του εαυτού», Γρηγορίου Ι. «Τυχερά παιχνίδια», Πάριος Α. «Στάση της οικογένειας σε εξαρτήσεις από συνταγογραφούμενα φάρμακα και τυχερά παιχνίδια», Καλαμβοκίδου Α. «Διεξαρτητικότητα σε πληθυσμό ενηλίκων μεταξύ ουσιοεξαρτημένων αλκοολικών και εξαρτημένων από το διαδίκτυο», Σταυρόπουλος Β. 10.30-12.00 ΣΤ24 ΠΑΙΔΙΑ ΕΦΗΒΟΙ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ: ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Συντονιστής: Ζηλίκης Ν. «Το ζήτημα της εξάρτησης στην ψυχιατρική του εφήβου», Ζηλίκης Ν. «Έφηβοι και οικογένειες με χρήση ουσιών: Η παιδοψυχιατρική προσέγγιση», Αθανασοπούλου Ε. «Θεραπευτική προσέγγιση εφήβων και νέων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και ο ρόλος της οικογένειας», Θεοδωρίδης Δ. «Παρεμβάσεις πρόληψης της χρήσης ουσιών στην εκπαιδευτική κοινοτητα», Αγγέλου Μ. «Εφηβεία και χρήση ουσιών: Η προσέγγιση της συστημικής - οικογενειακής θεραπείας», Αγαπητοπούλου Χ. 12.00-12.30 Διάλειμμα καφέ 12.30-14.00 ΕΡ40 ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΟΥΣΙΩΝ. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Εκπαιδευτής: Κουϊμτσίδης Χ. 14.00-15.00 Μεσημβρινή Διακοπή - Αναρτημένες Ανακοινώσεις 15.00-16.30 ΣΤ41 ΑΛΚΟΟΛΟΓΙΑ Συντονιστής: Τζαβάρας Ν. «Ιδιομορφία της ομαδικής ψυχοθεραπείας των αλκοολικών», Τζαβάρας Ν. «Η αλκοολογία στην Ιταλία: 30 χρόνια πορείας», Ανυφαντάκης Ι. «Εμπειρία από το δίκτυο αλκοολογίας στο Ηράκλειο Κρήτης», Μουζάς Ι. 26

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 27 Κυριακή 7 Μαρτίου 2010 16.30-17.00 Διάλειμμα καφέ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αίθουσα Aristotelis ΙI 17.00-18.30 ΣΤ26 Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ C (HCV) ΣΤΟΥΣ ΧΡΗΣΤΕΣ ΤΟΞΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ: ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Συντονίστρια: Μάντση Μ. «Ψυχιατρική Συννοσηρότητα. Αποτελεί εμπόδιο στην θεραπεία της HCV λοίμωξης;», Μάντση Μ. «Επιδημιολογία της HCV λοίμωξης στο γενικό πληθυσμό και στους χρήστες τοξικών ουσιών», Τσιρογιάννη Ε. «Η θεραπεία της HCV λοίμωξης στους χρήστες τοξικών ουσιών», Αναγνώστου Ο. «Φυσική ιστορία και θεραπεία της HCV λοίμωξης», Βασιλειάδης Θ. 27

2o monothematiko-psyxiatriko-01-03---teliko:layout 1 1/3/2010 4:02 μμ Page 28 ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ AA01 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΙΣ ΥΠΟΤΡΟΠΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩ- ΣΑΝ ΤΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΤΟΥ 18 ΑΝΩ ΑΛΚΟΟΛΙΚΩΝ Μητσώνης Χ. 1, Μουλαρογιώργου Ι. 1, Πάλλη Ι. 1, Δημόπουλος Ν. 2, Λατζουράκη Ε. 1, Τσακίρης Φ. 1 1 Πρόγραμμα απεξάρτησης από το αλκοόλ- 18 Άνω/ Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, «Δαφνί» 2 Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών, «Δρομοκαΐτειο» AA02 ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ-ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Δεσερή Χ. Α Κέντρο Διαφοροδιάγνωσης Διάγνωσης Υποστήριξης, Θεσσαλονίκη (Α ΚΕΔΔΥ) AA03 ΚΑΝΝΑΒΗ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Νερούτσος Ε. 1, Βαγιωνής Γ. 2, Φιστέ Μ. 3, Ρέτζιου Α. 1, Ρούπακα Α. 1, Ουζονίδου Κ. 1, Λύτρα Ν. 1, Σδραβικλή Ε. 1 1 Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας Θριάσιο, Ψυχιατρικός Τομέας 2 Γενικό Νοσοκομείο Χανίων, Νευρολογική Κλινική 3 Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Δρομοκαΐτειο AA04 ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΥ Νερούτσος Ε. 1, Βαγιωνής Γ. 2, Φιστέ Μ. 3, Ρέτζιου Α. 1, Ρούπακα Α. 1, Γιαννακού Μ. 1, Γιαννοπούλου Α. 1 1 Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας Θριάσιο, Ψυχιατρικός Τομέας 2 Γενικό Νοσοκομείο Χανίων, Νευρολογική Κλινική 3 Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Δρομοκαΐτειο AA05 ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΟΚΑΝΑ Μεϊμάρης Ι., Κοκαρίδα Κ. Α Μονάδα Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ Θεσσαλονίκης AA06 ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Μεϊμάρης Ι., Κοκαρίδα Κ. Α Μονάδα Υποκατάστασης ΟΚΑΝΑ Θεσσαλονίκης 28