ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ 1
ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΓΕΜΙΣΤΙΚΗ 2
3
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Ο αυτοματισμός περιλαμβάνει σχεδόν κάθε μηχανισμό ή συσκευή που ελαττώνει το ποσό της ανθρώπινης προσπάθειας, μυϊκής ή διανοητικής, που είναι αναγκαία για την εκτέλεση μιας εργασίας. 4
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Η τάση που επικρατεί σήμερα για μαζική παραγωγή προϊόντων με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, οδήγησε τη βιομηχανία να εφαρμόζει τεχνικές αυτοματοποιημένων και προγραμματιζόμενων εργασιών στις μηχανές που χρησιμοποιεί. 5
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ Ορισμός ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Ο συνδυασμός εξαρτημάτων και συσκευών που συνδέονται κατάλληλα μεταξύ τους, για να φέρουν ένα επιθυμητό αποτέλεσμα βάσει προκαθορισμένων λειτουργιών, ονομάζεται σύστημα αυτοματισμού (αυτόματο σύστημα). 6
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Παραδείγματα - Εφαρμογές του αυτοματισμού Μια διάταξη αυτοματισμού, εξασφαλίζει ότι ο θερμοσίφωνας έχει την επιθυμητή συμπεριφορά, δηλαδή διατηρεί το νερό στην κατάλληλη για οικιακή χρήση θερμοκρασία. Επίσης, χάρη στον κατάλληλο αυτοματισμό η φρυγανιέρα διακόπτει τη θέρμανση και απομακρύνει το ψωμί, όταν αυτό ψηθεί, όταν δηλαδή αποκτήσει τις επιθυμητές ιδιότητες. Αυτοματισμοί σε οικιακές συσκευές 7
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ Μια άλλη διάταξη αυτοματισμού καθοδηγεί τις κινήσεις της μηχανής συσκευασίας, έτσι ώστε τα δοχεία να συσκευάζονται σε τακτοποιημένα κιβώτια. ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Αυτόματη μηχανή συσκευασίας 8
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Οι αυτοματισμοί χρησιμοποιούνται για: 1. Την αντικατάσταση του ανθρώπινου χεριού σε ορισμένες πληκτικές ή επικίνδυνες εργασίες. 2. Τη βελτίωση της παραγωγικότητας, της ποιότητας και της απόδοσης της παραγωγικής διαδικασίας. 9
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ 3. Την παροχή δυνατότητας στους χειριστές να προσαρμόζουν την παραγωγή με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνουν τα καλύτερα αποτελέσματα, εύκολα και γρήγορα. 4. Τη βελτίωση της ασφάλειας του προσωπικού. 10
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ 5. Την εξοικονόμηση ενέργειας. 6. Τη μείωση του κόστους εργασίας. 11
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ Για την αυτόματη επεξεργασία ενός προϊόντος απαιτούνται δύο βασικά στοιχεία: Τη μηχανή ή την εγκατάσταση (τμήμα επεξεργασίας του προϊόντος). Τον αυτοματισμό ή τον έλεγχο.. ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΩΝ Διάγραμμα σύνδεσης μηχανής και αυτοματισμού 12
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Ένα σύστημα ελέγχου έχει μία είσοδο (ή διέγερση) και μία έξοδο (ή απόκριση). Είσοδος ονομάζεται η πληροφορία που εισάγεται στο σύστημα (μηχανή). Έξοδος ονομάζεται το αποτέλεσμα της επεξεργασίας που εκτελεί το σύστημα 13
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Το ψυγείο, ο θερμοσίφωνας, το πλυντήριο ρούχων, ο κλιματισμός και πολλά άλλα, μπορούν να θεωρηθούν ως συστήματα. ΗΛΙΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ 14
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Παραδείγματα συστημάτων ελέγχου Παράδειγμα 1. ΑΝΑΜΜΑ - ΣΒΗΣΙΜΟ ΕΝΟΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ. 15
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Παραδείγματα συστημάτων ελέγχου Παράδειγμα 2. ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ 16
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ταξινομούνται σε: ΕΛΕΓΧΟΥ. 1.Ανοικτά συστήματα αυτομάτου ελέγχου ή ανοικτού βρόχου. 2.Κλειστά συστήματα αυτομάτου ελέγχου ή κλειστού βρόχου 17
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ. Το σύστημα ανοικτού βρόχου, επιτρέπει στη μηχανή, αφού τεθεί σε κίνηση, να εκτελέσει την προκαθορισμένη εργασία της (χωρίς να παρακολουθεί το αποτέλεσμα της εργασίας ή να κάνει κάποια άλλη διορθωτική κίνηση). Το σύστημα κλειστού Βρόχου, επιτρέπει σε μια μηχανή αφού τεθεί σε κίνηση, να εκτελεί τη προκαθορισμένη εργασία και να διορθώνει αυτόματα τη λειτουργία της. 18
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ. Σύστημα αυτόματου ελέγχου ανοικτού βρόγχου. Σύστημα αυτόματου ελέγχου κλειστού βρόγχου. 19
Παραδείγματα συστήματος Παράδειγμα1. Ηλεκτρικό πλυντήριο. ανοικτού βρόγχου. Εδώ ελεγχόμενο σύστημα είναι το πλυντήριο και ελεγκτής ο εγκέφαλός του. Είσοδοι του συστήματος είναι η ποσότητα του απορρυπαντικού, η ποσότητα του νερού που θα χρησιμοποιηθεί και το ηλεκτρικό ρεύμα ενώ έξοδος είναι η καθαρότητα των ρούχων. Η μονάδα που ονομάζουμε εγκέφαλο οδηγεί το πλυντήριο σε μια σειρά από λειτουργίες (πλύσιμο, στύψιμο, κ.λ.π.) σε χρονική σειρά, χωρίς όμως να εξετάζει τα αποτελέσματά τους. Αν δηλαδή τα ρούχα δεν πλύθηκαν καλά, δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι στην σειρά των λειτουργιών που εκτελεί. Δηλαδή η έξοδος δεν επηρεάζει την είσοδο του συστήματος. 20
Παραδείγματα συστήματος κλειστού βρόγχου. Παράδειγμα 1. Αυτόματος πιλότος αεροπλάνου Είσοδος εδώ είναι η επιθυμητή κατεύθυνση του αεροπλάνου που ρυθμίζεται εξωτερικά στο ταμπλό ελέγχου του αυτόματου πιλότου. Έξοδος είναι η πραγματική κατεύθυνση του αεροπλάνου, με αποκλίσεις από την επιθυμητή λόγω τυχαίων ατμοσφαιρικών μεταβολών. Ο αυτόματος πιλότος μετρά αδιάκοπα την πραγματική κατεύθυνση, την συγκρίνει με την επιθυμητή και δίνει εντολές για την μετακίνηση των πτερυγίων και την διόρθωση της κατεύθυνσης. Πρόκειται για ένα τυπικό κλειστό σύστημα ελέγχου 21
Μηχανικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Είναι τα πλέον απλά και ασφαλή συστήματα ελέγχου. Εδώ, οι μεταβολές της εργασίας ελέγχονται είτε από καμπύλες (κάμμες), είτε από έκκεντρα. τα οποία έχουν τοποθετηθεί σε άξονες, οι οποίοι στρέφονται με την κατάλληλη ταχύτητα. 22
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών 23
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Ο όρος πνευματικά προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη πνεύμα, που σημαίνει πνοή, αέρας, η ενέργεια του πνέω, φύσημα. Ο αέρας ως μέσο μεταφοράς ενέργειας, χρησιμοποιήθηκε από τον άνθρωπο, για να ενισχύσει τις φυσικές του δυνατότητες από την αρχαιότητα. Η κίνηση πλοίων, οι ανεμόμυλοι και η άντληση νερού είναι χαρακτηριστικές ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: εφαρμογές Ανδρέας του. 24
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Οι πνευματικοί αυτοματισμοί είναι συστήματα, που χρησιμοποιούν τον πεπιεσμένο αέρα για τη λειτουργία μηχανημάτων και εξαρτημάτων. 25
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Χαρακτηριστικό παράδειγμα χρήσης πεπιεσμένου αέρα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αποτελεί η διαδικασία συντήρησης της φλόγας με φυσερό σε καμίνι, για την επεξεργασία των μετάλλων. 26
Παραγωγή Πεπιεσμένου Αέρα. Η παραγωγή του πεπιεσμένου αέρα γίνεται με μηχανές που ονομάζονται αεροσυμπιεστές. Οι αεροσυμπιεστές συμπιέζουν τον αέρα για να αποκτήσει την πίεση που απαιτείται για τη λειτουργία των εξαρτημάτων, ώστε να γίνουν προκαθορισμένες εργασίες. Ο πεπιεσμένος αέρας οδηγείται με σωληνώσεις σε αεροθάλαμο, όπου και αποθηκεύεται. 27
Παραγωγή Πεπιεσμένου Αέρα. Τα κυριότερα μέρη μιας μονάδας παραγωγής πεπιεσμένου αέρα είναι: α) Ο αεροσυμπιεστής, που μπορεί να είναι εμβολοφόρος ή ροής β) Ο Ηλεκτρικός κινητήρας, που μπορεί να είναι μονοφασικός ή τριφασικός γ) Το Αεροφυλάκιο, που είναι κατασκευασμένο από χάλυβα και έχει κυλινδρική μορφή, για να αντέχει σε εσωτερικές πιέσεις. 28
Παραγωγή Πεπιεσμένου Αέρα. 29
Παραγωγή Πεπιεσμένου Αέρα. Κύρια μέρη μιας συσκευής προπαρασκευής πεπιεσμένου αέρα είναι το φίλτρο, ο ρυθμιστής πίεσης και ο λιπαντήρας. Το φίλτρο χρησιμοποιείται για να απομακρύνει κάθε ξένη ουσία που βρίσκεται στον πεπιεσμένο αέρα. Ο ρόλος του ρυθμιστή πίεσης είναι να διατηρεί σταθερή την πίεση λειτουργίας του κυκλώματος. Σκοπός του λιπαντήρα είναι να λιπαίνει κατάλληλα τον αέρα για να περιορίζει τη φθορά των κινούμενων μερών μειώνοντας τις τριβές τους, όπως επίσης και να προστατεύει τα στοιχεία του συστήματος από διάβρωση. 30
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Τα κυριότερα μέρη ενός πνευματικού συστήματος είναι τα ακόλουθα: 1. Παραγωγή πεπιεσμένου αέρα 2. Προπαρασκευή πεπιεσμένου αέρα 3. Διανομή πεπιεσμένου αέρα 4. Έλεγχος πεπιεσμένου αέρα 5. Μετατροπή της πνευματικής ισχύος σε ευθύγραμμη ή περιστροφική κίνηση. 31
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Τα πνευματικά συστήματα ελέγχου είναι: 1. Βαλβίδες, 2. Κύλινδροι, 3. χειριστήρια, 4. αισθητήρες, 5. Πλήκτρα και πνευματικοί κινητήρες. 32
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών 1. Βαλβίδες είναι εκείνα τα εξαρτήματα με τα οποία ελέγχουμε τη ροή, τη διεύθυνση, την πίεση και την ποσότητα του πεπιεσμένου αέρα. 2 1 3 ΠΑΡΟΧΗ ΑΕΡΑ 33
Βαλβίδες Θέσεις λειτουργίας - Μια βαλβίδα αέρα έχει καθορισμένες θέσεις λειτουργίας, οι οποίες παριστάνονται με μικρά τετράγωνα, σχεδιασμένα το ένα δίπλα στο άλλο. Οι θέσεις λειτουργίας της χαρακτηρίζονται με τα γράμματα a,0,b a b 2 θέσεις λειτουργίας a 0 b 3 θέσεις λειτουργίας 34
Βαλβίδες Μέσα στα τετράγωνα σχεδιάζουμε ευθύγραμμα τμήματα με βέλη στα άκρα τους, για να δείξουμε την κατεύθυνση ροής του αέρα σε κάθε θέση λειτουργίας της βαλβίδας. Τα ευθύγραμμα τμήματα, που καταλήγουν σε μια μικρή εγκάρσια γραμμή, παριστάνουν τη διακοπή της ροής του αέρα. 35
Βαλβίδες επαφές εισόδου εξόδου Σε μια βαλβίδα υπάρχουν οι ακόλουθες επαφές (θύρες) εισόδου και εξόδου του αέρα. Μια επαφή για τη σύνδεση της παροχής του πεπιεσμένου αέρα. Αυτή η επαφή χαρακτηρίζεται με το γράμμα P ή με το αριθμό 1. 3/2 βαλβίδα 36
Βαλβίδες επαφές εισόδου εξόδου Μία ή δύο επαφές, στις οποίες συνδέουμε συνήθως τις σωληνώσεις, που οδηγούνται προς τον κύλινδρο ενέργειας. Στον κύλινδρο απλής ενέργειας συνδέεται μόνο ένας σωλήνας του αέρα και στον κύλινδρο διπλής ενέργειας συνδέονται δύο σωλήνες. Αυτές οι επαφές χαρακτηρίζονται με τα γράμματα A και B ή με τους αριθμούς 2 και 4. 5/2 βαλβίδα 37
Βαλβίδες επαφές εισόδου εξόδου Επίσης, έχουμε μία ή δύο επαφές για εξαερισμό. Αυτές χαρακτηρίζονται με τα γράμματα R, S ή με τους αριθμούς 3, 5. 38
Βαλβίδες επαφές εισόδου εξόδου Αριθμός επαφών και θέσεων Μια βαλβίδα του αέρα χαρακτηρίζεται ανάλογα με τον αριθμό των επαφών. Δηλαδή μπορεί να έχει 2,3,4, ή 5 επαφές. Επίσης χαρακτηρίζεται από τον αριθμό των θέσεων, δηλαδή μπορεί να έχει 2 ή 3 θέσεις. Οι δύο αριθμοί εκφράζονται κλασματικά. 39
Βαλβίδες επαφές εισόδου εξόδου Για παράδειγμα, μια βαλβίδα με το χαρακτηρισμό 3/2, σημαίνει ότι έχει 3 επαφές και 2 θέσεις, ενώ μια βαλβίδα 5/2, σημαίνει ότι έχει 5 επαφές και 2 θέσεις. 3/2 βαλβίδα 5/2 βαλβίδα 40
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών 2. Οι πνευματικοί κινητήρες μετατρέπουν την ενέργεια του πεπιεσμένου αέρα σε περιστροφική κίνηση. 41
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών 3. Οι κύλινδροι είναι απλής ενέργειας (με μόνο μία θύρα εισόδου). 2 ΒΑΛΒΙΔΑ 3/2 1 3 42
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών και διπλής ενέργειας ΚΥΛΙΝΔΡΟΣ 4 2 Y1 5 1 3 ΒΑΛΒΙΔΑ 5/2 43
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Εφαρμογές πνευματικών συστημάτων. Α Β Αλλαγή διεύθυνσης μεταφορικής ταινίας 44
Πνευματικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Απλή διάταξη αυτοματισμού σφράγισης αντικειμένων Απλή διάταξη αυτοματισμού διατρητικής μονάδας με κύλινδρο συσφίξεως και απωθήσεως 45
ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ, ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ, ΗΛΕΚΤΡΟ- ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ 46
Υδραυλικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Υδραυλική είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη μετάδοση και τον έλεγχο των κινήσεων με τη βοήθεια ορυκτελαίου υπό πίεση. Βασικό δομικό στοιχείο των υδραυλικών συστημάτων αυτόματου ελέγχου είναι οι υδραυλικοί κύλινδροι. 47
Υδραυλικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Χρησιμοποιούνται κυρίως σε εγκαταστάσεις αυτοματισμού όπου απαιτείται η παραγωγή πολύ μεγάλου μηχανικού έργου. Με τη βοήθεια ενός υδραυλικού κυλίνδρου είναι δυνατή η μετακίνηση μεγάλων φορτίων. 48
Υδραυλικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών 49
Υδραυλικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Μειονεκτήματα των υδραυλικών συστημάτων αυτόματων λειτουργιών : 1. Η μόλυνση του περιβάλλοντος με τη διαρροή των υδραυλικών υγρών 2. Η ευαισθησία στις ακαθαρσίες και στη θερμοκρασία 3. Ο κίνδυνος που διατρέχουν οι παρευρισκόμενοι από τυχόν διαρροές λαδιού λόγω υψηλών πιέσεων 4. Η υδραυλική ενέργεια που δεν αποθηκεύεται και δεν μεταφέρεται σε μεγάλες αποστάσεις. 50
Ηλεκτρικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Οι ηλεκτρικοί αυτοματισμοί είναι τα κυκλώματα, που πραγματοποιούν μια προκαθορισμένη εργασία ή σύνολο εργασιών, που έχουν μια λογική ακολουθία (σειρά). Ο έλεγχός τους γίνεται με ηλεκτρικές εντολές με την ενεργοποίηση κατάλληλων ηλεκτρολογικών εξαρτημάτων. 51
Ηλεκτρικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Τα εξαρτήματα και τα υλικά των ηλεκτρικών αυτοματισμών μπορούν να πραγματοποιήσουν τις ακόλουθες λειτουργίες: 1. Έλεγχο και προστασία ηλεκτρικών κυκλωμάτων 2. Έλεγχο ηλεκτρικών μηχανών 3. Ανίχνευση με τη χρήση αισθητήρων 4. Επεξεργασία δεδομένων 5. Διάλογο μεταξύ ανθρώπου και μηχανών 52
Ηλεκτρικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών συστημάτων ελέγχου από άλλα συστήματα είναι: 1. Τα ηλεκτρικά σήματα μπορούν να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις. 2. Τα ηλεκτρικά σήματα αποθηκεύονται και επεξεργάζονται εύκολα. 3. Είναι πιο απλά και πιο φτηνά στην κατασκευή. 4. Είναι πιο «έξυπνα» στη λειτουργία. 5. Είναι πιο οικονομικά στην κατανάλωση ενέργειας και πιο αξιόπιστα στη λειτουργία. 53
Ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Τα ηλεκτρικά σήματα με το κατάλληλο πρόγραμμα (λογισμικό), σε συνδυασμό με τα ηλεκτρονικά κυκλώματα συνθέτουν τα ηλεκτρονικά κυκλώματα αυτοματισμού. 54
Ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου αυτόματων λειτουργιών Χαρακτηριστικά παραδείγματα καθημερινής χρήσης συσκευών με ηλεκτρονικά εξαρτήματα, είναι η τηλεόραση, το ραδιόφωνο, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής κλπ. 55
Ήλεκτρο - υδραυλικά συστήματα αυτόματων λειτουργιών 56
ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ 57
ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Είναι εξαρτήματα τα οποία παρατηρούν, ανιχνεύουν και μετατρέπουν πληροφορίες (σήματα) σε τάση ή ένταση. Οι αισθητήρες (sensors) είναι συσκευές οι οποίες έχουν ενσωματωθεί επάνω στη μηχανή επεξεργασίας του προϊόντος για την ανίχνευση, την καταγραφή, τη μέτρηση και τη μεταφορά στη μονάδα επεξεργασίας δεδομένων όλων των πληροφοριών που έχουν σχέση με την κατάσταση λειτουργίας του ελεγχόμενου συστήματος. 58
ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Έλεγχος στάθμης υγρών Έλεγχος συνέχειας νήματος 59
ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ Αυτόματη καταμέτρηση προϊόντων 'Έλεγχος πώματος φιάλης. 60
ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ 'Έλεγχος ποσότητας (α) Έλεγχος ποιότητας (β) Έλεγχος ταχύτητας (γ) 'Έλεγχος θέσης 61
ΦΩΤΟΚΥΤΤΑΡΑ Τα φωτοκύτταρα κάνουν ανίχνευση ενός αντικειμένου χωρίς να υπάρχει φυσική επαφή με αυτό. 62
ΔΙΑΚΟΠΤΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Λειτουργούν, χωρίς να έρχονται σε επαφή με το προς ανίχνευση αντικείμενο, με αποτέλεσμα να μη φθείρονται. Διακόπτες προσέγγισης Επαγωγικούς Χωρητικούς 63
ΔΙΑΚΟΠΤΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Επαγωγικοί διακόπτες προσέγγισης. Είναι κατάλληλοι για την ανίχνευση μεταλλικών αντικειμένων. 64
ΔΙΑΚΟΠΤΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Χωρητικοί διακόπτες προσέγγισης Είναι κατάλληλοι για την ανίχνευση μονωτικών αντικειμένων, υγρών και στερεών σε μορφή σκόνης. 65
ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΕΓΧΡΩΜΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ Είναι μικροί σαρωτές (scanner), οι οποίοι μπορούν να ανιχνεύουν το γραμμικό κώδικα των προϊόντων. 66