ΚΙΛΙΜΑΝΤΖΑΡΟ ΝΙΚΩΝΤΑΣ ΤΗ ΜΟΙΡΑ
Σειρά: Ελληνική Λογοτεχνία Συγγραφέας: Αλέξης Μανθεάκης Πρωτότυπος Τίτλος: Kilimanjaro Μετάφραση: Πηνελόπη Τριαδά Σελιδοποίηση: Αλίκη Τριανταφυλλίδου Εκπόνηση εξωφύλλου: ΑΡΧΕΤΥΠΟ - Γραφικές Τέχνες Copyright εξωφύλλου: Indigo Images Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, µερική ή περιληπτική, ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχοµένου του βιβλίου µε οποιονδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούµενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόµος 2121/1993 και κανόνες του ιεθνούς ικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. 2015 Αλέξης Μανθεάκης & ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΩΚΕΑΝΟΣ Σόλωνος 136, 106 77, Αθήνα Τηλ.: 210 3829339, 210 3803925 Φαξ: 2103829659 e-mail: info@oceanosbooks.gr www.oceanosbooks.gr ISBN 978-618-5104-31-3
Α Λ Ε Ξ Η Σ Μ Α Ν Θ Ε Α Κ Η Σ Κ Ι Λ Ι Μ Α Ν Τ Ζ Α Ρ Ο Ν Ι Κ Ω Ν ΤΑ Σ Τ Η Μ Ο Ι ΡΑ Μ Ε ΤΑΦ ΡΑ Σ Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΤΡΙΑ Α
Για τ ην οικογένεια και τους φίλους μου
Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 1 ΑΘΗΝΑ, 1952 Οθυρωρός με τη γκρι στολή στο Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία έκανε μια υπόκλιση καθώς άνοιγε τη γυάλινη πόρτα της εισόδου για τον καλοντυμένο άντρα γύρω στα εξήντα, ο οποίος μόλις είχε βγει από μια μαύρη λιμουζίνα μάρκας Κάντιλακ με βαριά επίστρωση χρωμίου.ο άντρας έγνεψε στον θυρωρό και μπήκε στην πράσινη μαρμάρινη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου με τους περίτεχνους επίχρυσους καθρέφτες της και τα μεταξένια, περσικά χαλιά της. Πλησιάζοντας το ασανσέρ στην άλλη άκρη του τεράστιου λόμπι, ένιωσε ένα ξαφνικό σφίξιμο στο στήθος του και κοντοστάθηκε όταν ένιωσε έναν καυτό πόνο, λες και κάποιος έριχνε οξύ στη θωρακική του κοιλότητα. Ο αχθοφόρος, βλέποντάς τον να παραπαίει, έτρεξε να τον βοηθήσει. Ο αδιάθετος άντρας ακούμπησε το χέρι του στο στήθος του, καθώς κατευθυνόταν με αστάθεια προς μια επίχρυση, νεοκλασική καρέκλα δίπλα στο ασανσέρ. «Κάλεσε το δωμάτιό μου», ψιθύρισε βραχνά, βγάζοντας ένα μαντίλι από την εσωτερική τσέπη του γκρίζου, μάλλινου παλτού του με τους φαρδιούς γιακάδες.
Α Λ Ε Ξ Η Σ Μ Α Ν Θ Ε Α Κ Η Σ Ο αχθοφόρος έτρεξε στη ρεσεψιόν στην άλλη άκρη του λόμπι του ξενοδοχείου. «Την κυρία Μακρή, στη Σουίτα 45. Πείτε της να κατέβει αμέσως! Ο σύζυγός της είναι άρρωστος». Η Τίνα Μακρή, ετοιμαζόταν για δείπνο με τον οχτάχρονο γυιό της, Αλέξανδρο, όταν χτύπησε το τηλέφωνο. Στάθηκε ασάλευτη, με το ακουστικό στο αυτί για ένα λεπτό, πριν δώσει εντολή στον υπάλληλο υποδοχής να καλέσει αμέσως τον γιατρό του ξενοδοχείου. Κλείνοντας με δύναμη το τηλέφωνο από την ταραχή, βγήκε βιαστικά από τη σουίτα, με τον γυιό της να την ακολουθεί. Κατέβηκαν τρέχοντας τη σκάλα ως την υποδοχή, όπου είδε τρία μέλη του προσωπικού και τον διευθυντή του ξενοδοχείου σκυμμένους πάνω από τον σύζυγό της, τον Εμμανουήλ, ο οποίος ήταν καθισμένος σε μια πολυθρόνα. Ο διευθυντής την πληροφόρησε ότι ο γιατρός του ξενοδοχείου δεν ήταν διαθέσιμος, επειδή ήταν Κυριακή. «Τότε τηλεφωνήστε στον Καθηγητή Κάπο να έρθει αμέσως εδώ», είπε. Ο Καθηγητής Τζον Κάπος, ο Έλληνας Υπουργός Υγείας, ήταν φίλος του συζύγου της. Μετά το τέλος του Ελληνικού Εμφυλίου, εγκατέλειψε μια διακεκριμένη καριέρα στην ιατρική στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν ο πρωθυπουργός του ζήτησε να επιστρέψει στη ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα τους, για να αναλάβει το Υπουργείο Υγείας, έτσι ώστε να επιβλέπει το χτίσιμο ~ 10 ~
Κ Ι ΛΙΜΑ ΝΤΖΑΡΟ νέων νοσοκομείων και να βελτιώσει τις κρατικές υπηρεσίες υγείας. Ο καθηγητής, κοιτούσε αφηρημένα από το παράθυρο του καθιστικού του ρετιρέ του, την αλλαγή της Φρουράς των Ευζώνων στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη μπροστά από τη Βουλή, που βρίσκεται διαγώνια στην απέναντι πλευρά του δρόμου, όταν χτύπησε το τηλέφωνό του. «Καθηγητά, έχουμε μια έκτακτη ανάγκη στο ξενοδοχείο!» Αναγνώρισε αμέσως τη φωνή του διευθυντή του ξενοδοχείου. «Ένας φίλος σας» Ο διευθυντής εξήγησε γρήγορα την κατάσταση στον υπουργό. Αφού έμαθε την ταυτότητα του ασθενούς, ο υπουργός έδωσε οδηγίες να φροντίσουν να είναι ο ασθενής όσο το δυνατόν πιο άνετα μέχρι να πάει εκεί. Ο Καθηγητής Κάπος έλεγξε τα περιεχόμενα της ιατρικής του τσάντας πριν κατέβει κάτω. Είχε περάσει καιρός από τότε που φρόντισε ο ίδιος κάποιον ασθενή, αλλά τώρα το καθήκον τον καλούσε ξανά. Διέσχισε γρήγορα τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Αμαλίας και πέρασε απέναντι στην Οδό Όθωνος, αγνοώντας τις μαυροντυμένες γυναίκες με τα κουρελιάρικα, ξυπόλυτα παιδιά που είχαν τα ηλιοκαμένα, βρώμικα χέρια τους απλωμένα για να ζητιανέψουν φαγητό και χρήματα. Ο υπουργός στριμώχτηκε ανάμεσα σε μια Κά- ~ 11 ~
Α Λ Ε Ξ Η Σ Μ Α Ν Θ Ε Α Κ Η Σ ντιλακ και ένα σκούρο μπλε ταξί, μάρκας Ντεσότο, που ήταν παρκαρισμένα μπροστά στη Μεγάλη Βρετανία και ανέβηκε βιαστικά τα μαρμάρινα σκαλιά του ιστορικού ξενοδοχείου που βρίσκεται στη βορειοανατολική γωνία της Πλατείας Συντάγματος. Ο διευθυντής που περίμενε στην είσοδο, οδήγησε τον καθηγητή πέρα από τον μακρύ πάγκο της ρεσεψιόν και προς τη μικρή ομάδα ατόμων που στέκονταν σε έναν κύκλο στη δεξιά γωνία της υποδοχής. Ο Εμμανουήλ Μακρής ένιωσε μια έντονη κράμπα να απλώνεται στο στήθος του. Είχε μια αμυδρή αίσθηση του προσωπικού του ξενοδοχείου να στέκεται γύρω από την καρέκλα του ψιθυρίζοντας και προσπαθώντας να τον κάνει να αισθανθεί πιο άνετα. Νιώθοντας ξαφνικά να πνίγεται, έβαλε το χέρι του στην τσέπη και έβγαλε ένα μεταξωτό μαντίλι με το μονόγραμμά του. Έβηξε δύο φορές. Είδε ότι ένας κατακόκκινος, αφρώδης λεκές από αίμα είχε μείνει στο μαντίλι του όταν το απομάκρυνε από τα χείλη του. Παραδόξως, δεν ένιωσε κανέναν πανικό όταν τον είδε. Ήταν λες και το ζεστό αίμα δεν είχε καμμία σχέση με εκείνον καθώς η πορφυρή εικόνα του ξεθώριαζε μπροστά στα μάτια του. Όταν μετά από μερικά δευτερόλεπτα κατάφερε να εστιάσει ξανά, το βλέμμα του άνοιξε μια πόρτα στο παρελθόν. Ζωηρές εικόνες άρχισαν να παίζουν μπροστά στα μάτια του. Εκεί ήταν η μητέρα του, όπως την είδε την τελευταία φορά όταν ήταν εφτά χρονών, να ~ 12 ~
Κ Ι ΛΙΜΑ ΝΤΖΑΡΟ κείτεται ακίνητη μέσα σε μια λίμνη αίματος πάνω στο τραχύ, πέτρινο κατώφλι του κατεστραμμένου χωριού τους στην Κρήτη. Οι στρατιώτες του Οθωμανού σουλτάνου είχαν κόψει τον λαιμό της, ξεσπώντας την οργή τους σε εκείνη και στις άλλες γυναίκες και τα παιδιά του χωριού, όταν στη στρατιωτική φρουρά του Ηρακλείου έφτασαν τα νέα ότι οι Χριστιανοί του χωριού είχαν ξεσηκωθεί ξανά σε ένοπλη εξέγερση ενάντια στην Τουρκική Αυτοκρατορία. Σαν σφήκες από μια σφηκοφωλιά που κάποιος τόλμησε να ενοχλήσει, οι στρατιώτες του σουλτάνου ξεχύθηκαν στο χωριό του Εμμανουήλ και σε άλλα κοντινά χωριά για να επιβάλουν ένα βαρύ τίμημα εκδικητικής τιμωρίας στους υπόδουλους νησιώτες. Τα νοητικά αντανακλαστικά του Εμμανουήλ παραμέρισαν τον πόνο στο στήθος του καθώς η καρδιά του χτυπούσε δυνατά, στέλνοντας αίμα στον πνεύμονά του μέσα από μια σχισμένη αρτηρία. Το μυαλό του ήταν επικεντρωμένο στην εικόνα που υπήρχε μπροστά στα μάτια του. Μπορούσε να δει την άψυχη μορφή της 23χρονης μητέρα του να κείτεται με τον κορσέ της σκισμένο και τα μακριά, γυαλιστερά μαύρα μαλλιά της απλωμένα σαν καταρράκτης πάνω στα τρία πέτρινα σκαλιά όπου είχε πέσει μετά την επίθεση που δέχτηκε. Λίγα μόλις λεπτά νωρίτερα, την είχαν κατεβάσει με τη βία από τον γάιδαρο της οικογένειας οι στρατιώτες, οι οποίοι ύστερα έβαλαν φωτιά στο υπόλοιπο χωριό και ~ 13 ~
Α Λ Ε Ξ Η Σ Μ Α Ν Θ Ε Α Κ Η Σ στα ελαιόδεντρα των αρχαίων ελαιώνων που συντηρούσαν το χωριό εδώ και αιώνες. Κάπου μέσα στη συγκεχυμένη απόσταση παρελθόντος και παρόντος, ο Εμμανουήλ άκουσε την αγωνιώδη φωνή του γυιού του, Αλέξανδρου, ο οποίος φώναζε «Μπαμπά, μπαμπά, μην πεθάνεις!» Το αγόρι, αφού ξέφυγε από το χέρι της μητέρας του, προσπαθούσε απελπισμένα να χωθεί μέσα στον κύκλο των ατόμων που στέκονταν γύρω από τον πατέρα του. Υπάλληλοι του ξενοδοχείου και γεμάτοι περιέργεια ένοικοι, παραμέριζαν για να αφήσουν το πανικόβλητο αγόρι να περάσει. Η ανήσυχη μητέρα του τον ακολουθούσε, κάνοντας νόημα σε έναν θυρωρό του ξενοδοχείου να απομακρύνει τον γυιό της καθώς εκείνη έσκυβε πάνω από τον ετοιμοθάνατο σύντροφό της. Ανήμπορο το αγόρι, είδε τον πατέρα του να στρέφεται προς το μέρος του και να λέει: «Να είσαι γενναίος, Αλέξανδρε!» πριν ο κύκλος των ανθρώπων κλείσει ξανά γύρω του. Παρά τις διαμαρτυρίες του, οδήγησαν το αγόρι σε ένα άλλο μέρος της υποδοχής του ξενοδοχείου. Ο Καθηγητής Κάπος βρισκόταν τώρα στο πλευρό του ασθενούς και μαζί με τη γυναίκα του Εμμανουήλ, την Τίνα, έβγαλαν τη ριγέ, μεταξωτή γραβάτα του και άνοιξαν τα κουμπιά του γιακά του για να αναπνέει πιο εύκολα. Μετά από μια πολύ σύντομη εξέταση, ο καθηγητής ~ 14 ~
ΚΙ ΛΙΜΑ ΝΤΖΑΡΟ ύψωσε τα φρύδια του για να δείξει στην Τίνα ότι ο σύντροφός της δεν είχε καμμία ελπίδα. Ο Εμμανουήλ έβηξε, νιώθοντας να πνίγεται, και έγειρε πίσω στην πολυθρόνα του. Έστρεψε τα μάτια του προς τη νεαρή γυναίκα του και σήκωσε το χέρι του για να δείξει προς την κατεύθυνση του γυιού τους. Έβηξε άλλη μια φορά, έσκυψε το κεφάλι του και μετά από μια στιγμή ο Εμμανουήλ, ο Μανώλης Μακρής, όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι, πέθανε ~ 15 ~
Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 2 ΚΡΗΤΗ, 1904 ΟΜανώλης ανηφόριζε το λόφο περνώντας δίπλα από πετρόχτιστα σπίτια κατά μήκος του στενού, φεγγαρόλουστου δρόμου του χωριού. Ήταν νωρίς το βράδυ και δεν υπήρχε ίχνος ζωής στο χωριό. Οι περισσότεροι από τους χωρικούς ήδη κοιμούνταν. Μόνο οι σχισμές των ξύλινων παραθυρόφυλλων στο εσωτερικό των αμπαρωμένων παραθύρων των σπιτιών, αποκάλυπταν κάποια περιστασιακή αναλαμπή αδύναμου, κίτρινου φωτός από το μόνιμα αναμμένο καντήλι που έκαιγε στη γωνιά των πρωτόγονων σπιτιών για να φωτίζει την οικογενειακή εικόνα που προστάτευε την οικογένεια από τις καταστροφές της κατοχής που είχαν επιφέρει οι Οθωμανοί στο νησί αφότου είχαν εκδιώξει τους Βενετούς, διακόσια χρόνια νωρίτερα. Φροντίζοντας να μένει στις σκιές, το δεκατετράχρονο αγόρι έκανε τον γύρο της μικρής, φεγγαρόλουστης πλατείας, με τα γυμνά του πόδια να μην κάνουν σχεδόν καθόλου θόρυβο καθώς πατούσαν στις αραιόσπαρτες πέτρες του λιθόστρωτου. Έστριψε μέσα σε ένα σοκάκι και μετά διέσχισε άλλη μια μικρή πλατεία που περιβαλλόταν από μισογκρεμισμένα σπίτια. Απέναντί του,
Κ Ι ΛΙΜΑ ΝΤΖΑΡΟ πέρα από το σκοτεινό σχήμα μιας μεγάλης συκιάς, βρισκόταν το σπίτι όπου ζούσε με τον πατέρα του και την αδελφή του, την Ειρήνη. Ο Μανώλης επέστρεφε από το λιοστάσι του θείου του, όπου οι απαιτήσεις της χειμερινής συγκομιδής της ελιάς τον ανάγκαζαν να δουλεύει δεκαέξι ώρες την ημέρα. Μπαίνοντας στην παραμελημένη αυλή του σπιτιού του, άκουσε έναν παράξενο ήχο, σαν ένα ζώο που πνίγεται, να έρχεται από τη σκοτεινή σκιά κάτω από τη συκιά που σκίαζε το μεγαλύτερο μέρος της μπροστινής αυλής του σπιτιού. Σταμάτησε για μια στιγμή και μετά άρχισε να προχωράει με προσεκτικά βήματα. Μερικά μέτρα πιο πέρα από τη φθαρμένη, αψιδωτή, πέτρινη είσοδο του σπιτιού άκουσε ξανά τον ήχο. Δεν ήταν της φαντασία του. Το κλαψούρισμα ερχόταν από το βαθύ πηγάδι στη γωνία της αυλής. Ο Μανώλης πήγε να ερευνήσει. Φτάνοντας στο πηγάδι, κρυφοκοίταξε μέσα. Το μόνο που μπορούσε να δει, ήταν η ασημένια αντανάκλαση του λαμπερού φεγγαριού κάτω βαθιά, στο μαύρο νερό. «Μανώλη!» Ο ψίθυρος ήρθε από τα βάθη του πηγαδιού. Ήταν η φωνή της αδελφής του, της Ειρήνης. Ένα κενό στο φύλλωμα της συκιάς από πάνω του, επέτρεπε στο φεγγαρόφωτο να πέφτει στη μια πλευρά του πηγαδιού. Καθώς τα μάτια του συνήθισαν το σκοτάδι, διέκρινε μια φιγούρα στην άκρη του σχοινιού να κρέμεται μέσα στο ~ 17 ~
Α Λ Ε Ξ Η Σ Μ Α Ν Θ Ε Α Κ Η Σ βαθύ πηγάδι. Ο Μανώλης είδε με τρόμο την Ειρήνη δεμένη από τα χέρια να κρέμεται μέχρι τη μέση της μέσα στο παγωμένο νερό στον πυθμένα του πηγαδιού. «Μη σε δει!» ψιθύρισε η Ειρήνη με αγωνία και πόνο, καθώς φοβόταν ότι ο πατέρας τους που βρισκόταν μέσα στο σπίτι, θα τους άκουγε. Ο Μανώλης τύλιξε το σχοινί γύρω από τον πήχη του και βάζοντας όλη του τη δύναμη για να αντισταθμίσει το βάρος της αδελφής του, τράβηξε δυνατά για να την ανεβάσει. Ένιωθε τους μυς του να τεντώνονται και το σχοινί να σηκώνεται μερικά εκατοστά, αλλά δεν ήταν αρκετά δυνατός για να τραβήξει την Ειρήνη μέχρι επάνω. Ανήμπορος και απελπισμένος ένιωσε το χοντρό σκοινί να γλιστράει ανάμεσα στα μουδιασμένα του δάχτυλα, καίγοντας τις παλάμες του. «Δεν μπορώ να σε τραβήξω επάνω!» «Φύγε, αλλιώς θα σε σκοτώσει. Φύγε, Μανώλη!» Ο Μανώλης δεν ήξερε τί να κάνει. Ήξερε, ότι αν πήγαινε στο θείο του στον ελαιώνα δεν θα έβρισκε συμπόνια για την Ειρήνη, η οποία είχε τιμωρηθεί επειδή πήγε να συναντήσει ένα αγόρι από το Μοναστήρι, το χωριό που βρισκόταν τρία χιλιόμετρα μακριά. Οι σύζυγοι επιλέγονταν από τους πατεράδες των κοριτσιών, και κάθε επαφή με αγόρια που δεν ήταν στενοί συγγενείς, ήταν απαγορευμένη. Ο πατέρας της Ειρήνης δεν σκεφτόταν να της βρει σύζυγο. Μετά τον θάνατο της γυναίκας του αποφάσισε ότι ο γάμος θα ερχόταν για ~ 18 ~
Κ Ι ΛΙΜΑ ΝΤΖΑΡΟ την Ειρήνη μόνο όταν δεν θα χρειαζόταν πια την κόρη του για να του μαγειρεύει, να του κρατάει το σπίτι και για να δουλεύει στο λιοστάσι της οικογένειας. Ο Μανώλης αντιλαμβανόταν πως ήταν ανώφελο να ζητήσει βοήθεια από τους γείτονες καθώς φοβούνταν όλοι τον πατέρα του, έναν άντρα με κτηνώδη δύναμη, ο οποίος είχε πρόσφατα σκοτώσει έναν Τούρκο με ένα απλό χτύπημα του χεριού του. Είχε γλιτώσει την εκτέλεση, εξαιτίας ενός φιρμανιού που έδινε χάρη στους κρατούμενους σε όλη την οθωμανική επικράτεια μετά τη γέννηση του αρσενικού διαδόχου του Σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη. Ο Μανώλης γνώριζε επίσης, ότι δεν θα μπορούσε να παραμείνει εκεί για πολύ ακόμα καθόσον κάποιος στρατιώτης που είχε τοποθετηθεί φρουρός στο χωριό, μπορεί να περνούσε και να τον έβλεπε. «Πρέπει να φύγω, Ειρήνη». Τα αισθήματα της αδυναμίας και της οργής που τον είχαν πλημμυρίσει τον ανάγκασαν να πάρει μια απόφαση που σκεφτόταν εδώ και καιρό. Ήξερε τί έπρεπε να κάνει. Δεν μπορούσε να συνεχίσει να ζει κάτω από την ίδια στέγη με τον τυραννικό πατέρα του ή να μείνει στο χωριό που είχε γίνει η σκηνή τακτικών διώξεων. Είχε έρθει η ώρα να φύγει από το νησί. Η μοναδική του ελπίδα τώρα, ήταν να χωθεί ως λαθρεπιβάτης σε ένα από τα πλοία στο λιμάνι του Ηρακλείου. Ο Μανώλης είχε σκεφτεί πολλές φορές να επιβιβαστεί σε ένα κα- ~ 19 ~
Α Λ Ε Ξ Η Σ Μ Α Ν Θ Ε Α Κ Η Σ ράβι με κατεύθυνση το Μογκαντίσου στη Σομαλία, όπου είχε έναν πλούσιο θείο που ασχολιόταν με το εμπόριο. Μπήκε στο σπίτι, κλείνοντας προσεκτικά πίσω του την εξώπορτα που έτριζε. Καθώς έσπρωχνε τον βαρύ, σιδερένιο σύρτη, ένιωσε τη δυνατή, σαν μέγγενη λαβή, ενός τεράστιου, ροζιασμένου χεριού στον ώμο του. Ήταν ο πατέρας του! Ένα κύμα τρόμου τον σκέπασε καθώς η οικεία και τρομακτική μυρωδιά του μπαγιάτικου καπνού και της ρακής γέμισε τα ρουθούνια του. «Μιλούσες στην αδελφή σου, κακομαθημένο σε άκουσα εκεί έξω». Ο αξύριστος και μεθυσμένος πατέρας του τον έστρεψε από την άλλη για να τον ταρακουνήσει. Δεν είχε νόημα να το αρνηθεί. «Την προειδοποίησα κι εκείνη κι εσένα. Εσύ είσαι υπεύθυνος που η αδελφή σου συνάντησε εκείνο το αγόρι!» Τα 193 εκατοστά της φιγούρας του πατέρα του δέσποζαν πάνω από το τρομοκρατημένο αγόρι. Μισούσε αυτόν τον τύραννο που σκοτείνιαζε και τρομοκρατούσε τις ζωές τους από τότε που η μητέρα τους είχε σκοτωθεί, μερικά χρόνια νωρίτερα. Ο πατέρας του ήταν ιδιαίτερα σκληρός απέναντι και σε εκείνην, όσο ζούσε. Ο Μανώλης κοίταξε μέσα στα κόκκινα, γεμάτα φλεβίτσες μάτια του πατέρα του, απότοκο του αλκοόλ, με ένα μίγμα φόβου και περιφρόνησης, αηδιασμένος από ~ 20 ~
Κ Ι ΛΙΜΑ ΝΤΖΑΡΟ το πλησίασμα αυτού του ιδρωμένου, χολερικού αγριάνθρωπου που πονούσε τον ώμο του. Ένιωσε μια έκρηξη μέσα στο κεφάλι του όταν η βαριά γροθιά του πατέρα του κατέβηκε πάνω στο ζυγωματικό του και τον πέταξε στην άλλη άκρη του δωματίου, για να προσγειωθεί πάνω στο πέτρινο πλαίσιο του τζακιού. Το αγόρι, ένα διπλωμένο στα δυο ανθρώπινο κουβάρι, σωριάστηκε πάνω στο σκληρό, χωμάτινο πάτωμα και έμεινε ακίνητο, περιμένοντας κι άλλα χτυπήματα. Με ανακούφιση κοίταξε προς τα πάνω και είδε ότι ο πατέρας του ήταν υπερβολικά μεθυσμένος για να συνεχίσει τον ξυλοδαρμό. Ο άντρας είχε χάσει το ενδιαφέρον του για το αγόρι, και τώρα είχε στρέψει την προσοχή του σε μια κόγχη όπου είχε κρύψει ένα μισοάδειο μπουκάλι ρακή. Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι... ~ 21 ~