ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ & ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ Τμήμα Αγροτικής Στατιστικής ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Στατιστική επεξεργασία και ανάλυση: Λεωνίδας Σπανέλλης Στατιστικολόγος (MSc.) ΕΛΛΑΔΑΣ-ΕΛΒΕΤΙΑΣ 2008-2010 Το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων της Ελλάδας με τη Ελβετία είναι σταθερά πλεονασματικό και μάλιστα με αυξητικές τάσεις κατά την τριετία 2008-2010. Το 2009/2008, το εμπορικό μας πλεόνασμα παρουσίασε εντυπωσιακή μεγέθυνση κατά 52,2% ενώ το 2010 έναντι του 2009, διευρύνθηκε ακόμα περαιτέρω ενισχυόμενο κατά 31,8%. Συγκεκριμένα οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων ακολουθούν σταθερά καθοδική πορεία, μειούμενες κατά 5,4% το 2009 και κατά 38,3% το 2010 συμβάλλοντας έτσι και αυτές στην ενίσχυση του πλεονάσματος στο εμπορικό ισοζύγιο. Στον αντίποδα, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων εξελίσσονται επίσης θετικά και μάλιστα με πιο έντονους ρυθμούς, όταν το 2009 αυξήθηκαν κατά 40,1% και το 2010 βελτιώθηκαν περαιτέρω κατά 21,9%. Στις εξαγωγές στην κατηγορία των προϊόντων διατροφής και των παρασκευασμάτων τους οφείλεται κατά μείζονα λόγο η πολύ θετική εξέλιξη στο πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων. Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο στο διμερές εμπόριο Ελλάδας Ελβετίας είναι ότι οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων μας προς την Ελβετία αποτελούν το 13,2% των συνολικών μας εξαγωγών προς την ίδια χώρα το 2008, το 17,3% το 2009 και το 38% το 2010, δηλαδή τα αγροτικά προϊόντα αποσπούν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο από τις συνολικές μας εξαγωγές, από όλη δηλαδή την γκάμα προϊόντων που εξάγουμε στην Ελβετία. 1
Αντιθέτως, η εικόνα του γενικού εμπορικού ισοζυγίου, δηλαδή για το σύνολο των προϊόντων στο εμπόριο Ελλάδας-Ελβετίας, είναι αρνητική. Είναι σαφώς ελλειμματικό το γενικό ισοζύγιο και μάλιστα το έλλειμμα κινείται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ενώ το 2009/2008 το εμπορικό έλλειμμα συρρικνώθηκε κατά 15%, την επόμενη χρονιά το 2010, εκτινάχθηκε στα ύψη διογκούμενο κατά 29,6%. Η βασικότερη αιτία είναι η βουτιά των εξαγωγών μας το 2010 κατά 44,5%. Αναλυτικότερα ως προς τις εισαγωγές ανά κατηγορία προϊόντων, οι κυριότερες διαχρονικά αφορούν στις κατηγορίες, Δημητριακά και τα παρασκευάσματα τους, Προϊόντα Διατροφής και και Ποτά. Ειδικότερα : 1. Στην κατηγορία των Προϊόντων Διατροφής και των Παρασκευασμάτων τους, που είναι και διαχρονικά η μεγαλύτερη σε αξία κατηγορία εισαγωγών στα αγροτικά προϊόντα, το 2009/2008 σημειώθηκε εντυπωσιακή αύξηση των εισαγωγών κατά 60% αλλά το 2010 περιορίστηκαν καταγράφοντας πτώση της τάξεως του 35%. Βασικά προϊόντα εισαγωγής είναι τα παρασκευάσματα για την διατροφή των παιδιών καθώς και διάφορα παρασκευάσματα διατροφής μη κατονομαζόμενα, συμπεριλαμβανομένων και των συμπληρωμάτων πρωτεΐνης. 2. Στην κατηγορία των Δημητριακών και των παρασκευασμάτων τους, οι εισαγωγές ουσιαστικά ξεκίνησαν το 2009 και το 2010 σημειώθηκε μια σημαντική μείωση τους κατά 28,3%. Εισάγονται μπισκότα με προσθήκη γλυκαντικών. 3. Στα Ποτά ενώ οι εισαγωγές κινούνταν σε σχετικά υψηλά επίπεδα το 2008, το 2009 μειώθηκαν κατά 31% και το 2010 κυριολεκτικά βυθίστηκαν με πτώση της τάξεως του 87,2%. Κύρια προϊόντα εισαγωγής είναι λικέρ, βότκα και εμφιαλωμένα νερά ( όχι μεταλλικά ή αεριούχα). 2
Σε ό,τι αφορά στις εξαγωγές, οι περισσότερες πραγματοποιούνται στις παρακάτω κατηγορίες αγροτικών προϊόντων : 1. Η κατηγορία των Προϊόντων Διατροφής και των Παρασκευασμάτων τους είναι η ναυαρχίδα των εξαγωγών μας. Αποτελούν πάνω από το 60% των εξαγωγών μας σε αγροτικά προϊόντα την διετία 2009-2010. Κατά τη διάρκεια του 2009 οι εν λόγω εξαγωγές μας διπλασιάστηκαν και το 2010 κατέγραψαν εντυπωσιακή περαιτέρω άνοδο κατά 26,8%. Αποκλειστικά εξαγώγιμο προϊόν της κατηγορίας είναι τα διάφορα παρασκευάσματα διατροφής μη κατονομαζόμενα (όχι όμως συμπληρωμάτων πρωτεΐνης). 2. Στα Φρούτα και Λαχανικά μετά από μια μικρή σχετικά πτώση των εξαγωγών το 2009 κατά 12,2%, το 2010 επανακάμπτουν σχεδόν στα ίδια επίπεδα με εκείνα του 2008. Κύρια προϊόντα εξαγωγής είναι: παρασκευασμένες ελιές, πορτοκάλια γλυκά νωπά, καρπούζια, επιτραπέζια σταφύλια, σπαράγγια, παρασκευασμένα ροδάκινα καθώς και άλλα μείγματα φρούτων, παρασκευασμένα κεράσια με προσθήκη ζάχαρης κατεψυγμένα, καθώς και άλλα φρούτα και καρποί μη κατονομαζόμενα. 3. Στα Γαλακτοκομικά προϊόντα οι εξαγωγές έχουν σταθερά ανοδική πορεία : το 2009 ενισχύθηκαν κατά 24,5% και το 2010 βελτιώθηκαν περαιτέρω κατά 14,4%. Σχεδόν αποκλειστικό προϊόν εξαγωγής είναι η φέτα και ακολουθούν πολύ πίσω στην κατάταξη τα γιαούρτια. 4. Στην κατηγορία Έλαια και Λίπη οι εξαγωγές μετά από μια πτώση κατά 21,3% το 2009, ανέκαμψαν μερικώς το 2010 καταγράφοντας άνοδο 15,8%. Αποκλειστικό προϊόν εξαγωγής το παρθένο ελαιόλαδο. 5. Στα Ψάρια και τα τους, η πορεία των εξαγωγών είναι άκρως ανοδική : εκρηκτική αύξηση 48% το 2009 και περαιτέρω εντυπωσιακή ενίσχυση τους το 2010 κατά 33%. Εξάγονται αποκλειστικά διάφορα, νωπά ή με απλή ψύξη, θαλάσσια ψάρια μη κατονομαζόμενα. 3
6. Τέλος στον Καπνό και τα προϊόντα καπνού, οι εξαγωγές κατέγραψαν κάθετη πτώση το 2009 κατά 51,4% και το 2010 επανέκαμψαν μερικώς κατά 16%, χωρίς δηλαδή να καταφέρουν να αναπληρώσουν το χαμένο έδαφος του 2009. Κύρια εξαγώγιμα προϊόντα είναι τα καπνά sun cured ανατολικού τύπου. ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΩΝ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗΜΑΤΩΝ 4
5
ΚΛΑΣΗ ΤΤΔΕ 00 01 02 03 04 ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ζωντανά ζώα (εκτός ψαριών) Κρέατα & κρέατος Γαλακτοκομικά προϊόντα & αυγά πουλιών Ψάρια & ψαριών Δημητριακά & δημητριακών 2008, ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. ΣΕ ΕΥΡΩ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΙΣΟΖΥΓΙΟ 82.545 1,10% 0 0,00% -82.545 3.916 0,05% 5.292 0,01% 1.376 14.516 0,19% 3.309.439 9,22% 3.294.923 0 0,00% 1.373.464 3,83% 1.373.464 51.646 0,69% 242.429 0,68% 190.783 05 Φρούτα & Λαχανικά 90.118 1,20% 9.450.762 26,32% 9.360.644 06 07 Ζάχαρες &, Μέλι Καφές, κακάο, τσάι, μπαχαρικά κλπ 38.342 0,51% 77.067 0,21% 38.725 2.531.528 33,73% 49.719 0,14% -2.481.809 08 Ζωοτροφές 170.411 2,27% 0 0,00% -170.411 09 Προϊόντα διατροφής & 2.969.147 39,56% 15.701.657 43,73% 12.732.510 11 Ποτά 1.214.860 16,19% 855.503 2,38% -359.357 12 21 22 Καπνός & Προϊόντα καπνού Δορές, Δέρματα & Γουνοδέρματα ακατέργαστα Ελαιούχοι σπόροι & Καρποί 158.944 2,12% 1.681.194 4,68% 1.522.250 126.788 1,69% 0 0,00% -126.788 957 0,01% 9.384 0,03% 8.427 231 Καουτσούκ φυσικό 24 Ξυλεία & Φελλός 1.622 0,02% 0 0,00% -1.622 261-265 &268 29 Φυσικές υφαντικές ίνες Ακατέργαστες ζωικές & φυτικές ύλες 0 0,00% 17.267 0,05% 17.267 38.322 0,51% 34.715 0,10% -3.607 4 Έλαια & λίπη 12.354 0,16% 3.099.440 8,63% 3.087.086 592-11/12 (0-9) Άμυλα σιταριού και καλαμποκιού 7.506.016 0,90% 35.907.332 13,20% 28.401.316 833.768.865 100% 271.980.583 100% -561.788.282 6
ΚΛΑΣΗ ΤΤΔΕ 00 01 02 03 04 05 06 07 ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ζωντανά ζώα (εκτός ψαριών) Κρέατα & κρέατος Γαλακτοκομικά προϊόντα & αυγά πουλιών Ψάρια & ψαριών Δημητριακά & δημητριακών Φρούτα & Λαχανικά Ζάχαρες &, Μέλι Καφές, κακάο, τσάι, μπαχαρικά κλπ 2009, ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. ΣΕ ΕΥΡΩ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΙΣΟΖΥΓΙΟ 1.604 0,02% 0 0,00% -1.604 0 0,00% 21.173 0,04% 21.173 7.800 0,11% 4.119.206 8,19% 4.111.406 11.292 0,16% 2.033.026 4,04% 2.021.734 470.075 6,62% 221.611 0,44% -248.464 336.563 4,74% 8.298.349 16,49% 7.961.786 31.096 0,44% 131.415 0,26% 100.319 535.076 7,54% 101.774 0,20% -433.302 08 Ζωοτροφές 83.281 1,17% 0 0,00% -83.281 09 Προϊόντα διατροφής & 4.741.492 66,80% 30.872.783 61,36% 26.131.291 11 Ποτά 837.412 11,80% 1.068.198 2,12% 230.786 12 21 22 Καπνός & Προϊόντα καπνού Δορές, Δέρματα & Γουνοδέρματα ακατέργαστα Ελαιούχοι σπόροι & Καρποί 6.151 0,09% 817.384 1,62% 811.233 0 0,00% 11.716 0,02% 11.716 231 Καουτσούκ φυσικό 24 Ξυλεία & Φελλός 261-265 &268 29 Φυσικές υφαντικές ίνες Ακατέργαστες ζωικές & φυτικές ύλες 35.874 0,51% 177.312 0,35% 141.438 4 Έλαια & λίπη 0 0,00% 2.440.731 4,85% 2.440.731 592-11/12 (0-9) Άμυλα σιταριού και καλαμποκιού 7.097.716 0,92% 50.314.678 17,32% 43.216.962 767.849.830 100% 290.470.766 100% -477.379.064 7
ΚΛΑΣΗ ΤΤΔΕ 00 01 02 03 04 05 06 07 ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ζωντανά ζώα (εκτός ψαριών) Κρέατα & κρέατος Γαλακτοκομικά προϊόντα & αυγά πουλιών Ψάρια & ψαριών Δημητριακά & δημητριακών Φρούτα & Λαχανικά Ζάχαρες &, Μέλι Καφές, κακάο, τσάι, μπαχαρικά κλπ 2010, ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. ΣΕ ΕΥΡΩ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΙΣΟΖΥΓΙΟ 0 0,00% 1.666 0,00% 1.666 62.837 1,44% 4.713.612 7,69% 4.650.775 0 0,00% 2.701.561 4,41% 2.701.561 337.782 7,72% 170.185 0,28% -167.597 159.929 3,65% 9.308.802 15,18% 9.148.873 21.591 0,49% 127.813 0,21% 106.222 383.122 8,75% 77.319 0,13% -305.803 08 Ζωοτροφές 136.383 3,12% 0 0,00% -136.383 09 Προϊόντα διατροφής & 3.083.822 70,47% 39.140.386 63,83% 36.056.564 11 Ποτά 107.843 2,46% 976.281 1,59% 868.438 12 21 22 Καπνός & Προϊόντα καπνού Δορές, Δέρματα & Γουνοδέρματα ακατέργαστα Ελαιούχοι σπόροι & Καρποί 0 0,00% 1.004.163 1,64% 1.004.163 0 0,00% 16.378 0,03% 16.378 231 Καουτσούκ φυσικό 24 Ξυλεία & Φελλός 1.539 0,04% 0 0,00% -1.539 261-265 &268 29 Φυσικές υφαντικές ίνες Ακατέργαστες ζωικές & φυτικές ύλες 0 0,00% 12.686 0,02% 12.686 70.148 1,60% 238.145 0,39% 167.997 4 Έλαια & λίπη 11.273 0,26% 2.826.919 4,61% 2.815.646 592-11/12 (0-9) Άμυλα σιταριού και καλαμποκιού 4.376.269 0,56% 61.315.916 38,05% 56.939.647 779.711.846 100% 161.156.988 100% -618.554.858 8
9