ΤΕΥΧΟΣ 3 «Δρόμος για την κοινωνική ενσωμάτωση» Η σύμπραξη ALMA-DC συναντήθηκε στην Δρέσδη της Γερμανίας όπου υλοποιήθηκε η 3η διακρατική συνάντηση από τις 9 έως τις 12 Νοεμβρίου 2011. 3η Διακρατική Συνάντηση ALMA-DC Τα θέματα που καλύφθηκαν ήταν η επισκόπηση των υλοποιηθέντων δράσεων και οι παρουσιάσεις από τους επικεφαλής εταίρους των πακέτων δράσεων σχετικά με την ανάπτυξη των προϊόντων. Οι εταίροι συζήτησαν τις εργασίες που πρέπει να γίνουν για την περαιτέρω ανάπτυξη των προϊόντων του Σχεδίου ALMA-DC. Οι εταίροι παρουσίασαν την εμπειρία τους από τα Εστιασμένα Εργαστήρια, τα οποία υλοποιήθηκαν στις χώρες τους με τις ομάδες στόχου των μεταναστριών/ γυναικών από εθνικές μειονότητες, όπως το περιεχόμενο, την διδακτική μεθοδολογία που εφαρμόσθηκε, την νοοτροπία και την προσέγγιση των εκπαιδευομένων, καθώς και τα γενικά τους συμπεράσματα σε σχέση με: 1. Την «Διαδραστική Σειρά Μαθημάτων ALMA-DC COURSE για μετανάστριες / γυναίκες από εθνικές μειονότητες», 2. Το «Πρότυπο Ίσης Πολιτιστικής Αντιμετώπισης» (CEM-AE).για τους καθηγητές/εκπαιδευτές πολυ-πολιτιστικών ομάδων. Ακολούθησε εργαστήριο σε 2 ομάδες με αντικείμενο να συζητηθούν τα στοιχεία που εξήχθησαν από τα Εστιασμένα Εργαστήρια με σκοπό τον εντοπισμό εκείνων των στοιχείων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την δημιουργία των 2 κεντρικών προϊόντων. Ακολούθησε συζήτηση για την δομή των Διαδραστικών Μαθημάτων για τις ομάδες στόχου και της έκθεσης των αποτελεσμάτων των 2 εργαστηρίων από την κάθε ομάδα. Η συνάντηση ήταν επιτυχής και αξιολογήθηκε εσωτερικά από τους εταίρους. Στιγμές από τα εργαστήρια στην Δρέσδη. 1
ALMA-DC NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 3 Σελίδα 2 510658-LLP LLP-1-2010-1-GR-GRUNDTVIG-GMPGMP Adult Learning For Marginalised and Disadvantaged Citizens Έρευνα αγοράς - ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Συγγραφείς: Εθνική Έκθεση. Ελλάδα Εθνική Έκθεση. Τσεχία Εθνική Έκθεση. Γερμανία Εθνική Έκθεση. Ισπανία Εθνική Έκθεση. Ιταλία Εθνική Έκθεση. Σλοβακία Εθνική Έκθεση. Ρουμανία 1. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Υπεύθυνος Οργανισμός Διακρατικής Έκθεσης: INVESLAN, Ισπανία Αυτή η έκθεση περιέχει τα αποτελέσματα από την έρευνα στην αγορά εργασίας που διενεργήθηκε από την σύμπραξη ALMA-DC σχετικά με τις εκπαιδευτικές ανάγκες των ΜΜΕ και τις ανάγκες των μεταναστριών/γυναικών από εθνικές μειονότητες σε σχέση με την αγορά εργασίας. Η έρευνα υλοποιήθηκε σύμφωνα με τις κοινές μεθοδολογικές κατευθυντήριες γραμμές (μπορείτε να δείτε ολόκληρο το κείμενο «Ντοσιέ Μεθοδολογίας») που συμφώνησαν οι εταίροι του Σχεδίου ALMA-DC, και το εξής περιεχόμενο: Κοινό πλαίσιο ανάλυσης, Κατευθυντήριες γραμμές για την ανάλυση των δεδομένων, Προτάσεις σχετικά με την ανάλυση της έκθεσης, Σχέδιο εργασίας, Εργαλεία συλλογής δεδομένων: ερωτηματολόγιο για τις ΜΜΕ και ερωτηματολόγιο για τις μετανάστριες / γυναίκες από εθνικές μειονότητες. Οι μεθοδολογικές κατευθυντήριες γραμμές αναπτύχθηκαν σύμφωνα με την πρόταση που επελέγη και ενεκρίθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η έρευνα υλοποιήθηκε από τους εταίρους του Σχεδίου ALMA-DC μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου 2011. Συναντήθηκαν με τις ομάδες στόχου, απέστειλαν ερωτηματολόγια, βοήθησαν στην συμπλήρωση των ερωτηματολογίων και τις επιχειρήσεις και τις γυναίκες, και χρησιμοποίησαν διάφορους τρόπους όπως τηλεφωνική επικοινωνία, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, και προσωπικές συνεντεύξεις. Συνολικά συμμετείχαν στην έρευνα 210 επιχειρήσεις και 350 γυναίκες. Μετά την συλλογή των ερωτηματολογίων, οι εταίροι ανέλυσαν τα δεδομένα και εκπόνησαν Εθνικές Εκθέσεις οι οποίες περιέχουν τα κύρια αποτελέσματα που αντλήθηκαν από τις ομάδες στόχου (επιχειρήσεις και γυναίκες) και ένα πεδίο με «εθνικά συμπεράσματα» σχετικά με τις ανάγκες των επιχειρήσεων και των γυναικών όσον αφορά στην αγορά εργασίας. Οι πλήρεις Εθνικές Εκθέσεις (στην Αγγλική και στην εθνική γλώσσα του κάθε εταίρου) είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του Σχεδίου.
ALMA-DC NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 3 Σελίδα 3 Αξιοποίηση των δεδομένων της έρευνας Η έρευνα είχε σκοπό να εντοπίσει τις ανάγκες των επιχειρήσεων σε σχέση με την αγορά εργασίας και τα εμπόδια και τις ελλείψεις των γυναικών καθώς και τις δεξιότητες και τα προσόντα που απαιτούνται για να απασχοληθούν. Συνεπώς τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα θα προσδιορίσουν την «Διαδραστική Σειρά Μαθημάτων» για μετανάστριες/γυναίκες από εθνικές μειονότητες» - ένα από τα κύρια αποτελέσματα του Σχεδίου ALMA- DC. Έχοντας υπ όψιν ότι τα μαθήματα που θα είναι προσβάσιμα στο Διαδίκτυο θα προσαρμοσθούν στις εθνικές ανάγκες της ομάδας στόχου του προγράμματος (μετανάστριες/γυναίκες από εθνικές μειονότητες), η ανάλυση επικεντρώθηκε στην εθνική προσέγγιση, και τα συμπεράσματα θα χρησιμοποιηθούν να βελτιώσουν όχι μόνο τα μαθήματα, αλλά και την μεθοδολογική προσέγγιση που απευθύνεται στους εκπαιδευτές και στους διευκολυντές της εκπαίδευσης και που θα περιέχεται στο «Πρότυπο Ίσης Πολιτιστικής Αντιμετώπισης» - Παιδαγωγικές κατευθυντήριες γραμμές για τους καθηγητές/εκπαιδευτές των μεταναστριών/γυναικών από εθνικές μειονότητες. Αυτός είναι ο λόγος που η σύμπραξη ανέπτυξε και αξιοποίησε την έρευνα ALMA -DC σε εθνικό επίπεδο με αποτέλεσμα να έχει επτά εθνικές εκθέσεις που περιέχουν μια σειρά εθνικών συμπερασμάτων. Επιπλέον, οι εταίροι συμφώνησαν ότι θα ήταν ενδιαφέρον να αναπτύξουν περαιτέρω μια σειρά «πολυεθνικών» συμπερασμάτων τα οποία θα βελτιώσουν τα αποτελέσματα του Σχεδίου και θα αποτελέσουν μια Ευρωπαϊκή επισκόπηση των αναγκών των μεταναστριών και των γυναικών από εθνικές μειονότητες σχετικά με την αγορά εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο τελικός σκοπός ήταν η συμβολή στην Ευρωπαϊκή διαμάχη για την κοινωνική ένταξη των πολιτών που κινδυνεύουν με κοινωνικό αποκλεισμό. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί σε αυτό το σημείο ότι τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από τις εθνικές εκθέσεις θα χρησιμοποιηθούν μαζί με τα δεδομένα που εξήχθησαν από τα εστιασμένα εργαστήρια (πακέτο δράσεων 5 του σχεδίου ALMA-DC) για την τελειοποίηση της διαδραστικής σειράς μαθημάτων στο Διαδίκτυο. Περιορισμοί της έρευνας Η έρευνα έχει κάποιους περιορισμούς που πρέπει να ληφθούν υπ όψιν πριν από την ανάγνωση αυτής της έκθεσης. Αυτοί οι περιορισμοί δεν μεταβάλλουν τα αποτελέσματα που εξήχθησαν σε εθνικό επίπεδο και τα οποία ισχύουν σαν πρωτογενείς πηγές πληροφόρησης για την αξιολόγηση των σκοπών της μελέτης. Ο αναγνώστης, όμως, θα πρέπει να υπολογίσει τους ακόλουθους περιορισμούς: Γλώσσα του ερωτηματολογίου Τα ερωτηματολόγια συντάχθηκαν στην Αγγλική και κάθε εταίρος τα μετέφρασε στην εθνική του γλώσσα. Σε κάποιες περιπτώσεις, και λόγω της ιδιαίτερης κατάστασης της κάθε χώρας, το ερωτηματολόγιο προσαρμόσθηκε στην εθνική πραγματικότητα. Ο αναγνώστης θα πρέπει να το λάβει υπ όψιν του. Χρήση ποσοτικών τεχνικών Οι ποιοτικές τεχνικές είναι το καλύτερο εργαλείο για την συλλογή μιας σειράς δεδομένων από μια ευρεία ομάδα όταν αυτά τα δεδομένα εξηγούν μια κατάσταση που σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο θέμα. Από την άλλη, οι ποσοτικές τεχνικές προσφέρουν λογικά δεδομένα. Όμως για να εξαχθεί μια αντιπροσωπευτική προσέγγιση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να κάνουμε έναν επιστημονικό υπολογισμό και να δούμε την έρευνα σφαιρικά, δηλαδή τον σωστό αριθμό των συμμετεχόντων στην έρευνα. Τα εθνικά αποτελέσματα εξήχθησαν από 80 ανθρώπους σε κάθε χώρα (30 επιχειρήσεις + 50 γυναίκες), έτσι αυτά τα συμπεράσματα αντανακλούν τις απόψεις περίπου 560 ανθρώπων. Ο αναγνώστης θα πρέπει να λάβει υπ όψιν του τον αριθμό των ανθρώπων που έλαβαν μέρος στην έρευνα. Εθνικές προσεγγίσεις των εκθέσεων Οι εκθέσεις εκπονήθηκαν βάσει των εθνικών προσεγγίσεων. Συνεπώς τα αποτελέσματα εξήχθησαν από τα αποτελέσματα των εθνικών εκθέσεων που απαντούν σε μια συγκεκριμένη κατάσταση σε κάθε χώρα σχετικά με τις μετανάστριες/γυναίκες από εθνικές μειονότητες. Ο αναγνώστης πρέπει να λάβει υπ όψιν του την εθνική προσέγγιση της πηγής. 4.1. Συμπεράσματα επί των εθνικών εκθέσεων Αυτό το τμήμα περιέχει τα κύρια συμπεράσματα που εξήχθησαν από τα αποτελέσματα των εθνικών εκθέσεων. 4.1.1. Ανάγκες ΜΜΕ σχετικά με την αγορά εργασίας Πρόβλεψη θέσεων εργασίας Στα επόμενα χρόνια το τμήμα των ΜΜΕ όπου θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας είναι το Τμήμα Παραγωγής. Άλλα τμήματα, όπως η προώθηση προϊόντων ή η Διοίκηση, θα είναι επίσης περιοχές κλειδιά για την
ALMA-DC NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 3 Σελίδα 4 ανάπτυξη των επιχειρήσεων στα επόμενα χρόνια. Εργασιακή εμπειρία πάνω από 3 χρόνια και ειδική κατάρτιση θα είναι απαραίτητα για την κάλυψη οποιασδήποτε θέσεως εργασίας στο τμήμα παραγωγής. Επιπροσθέτως, υπάρχουν κάποιες απαραίτητες δεξιότητες σύμφωνα με τις οποίες οι επιχειρήσεις αξιολογούν τους εργαζόμενους: Επικοινωνία, αντιμετώπιση προβλημάτων και ομαδική εργασία. Σχετικά με τις δεξιότητες και την γνώση που είναι απαραίτητες στην αγορά εργασίας, οι επιχειρήσεις είπαν ότι οι πιό συναφείς δεξιότητες που απαιτούνται είναι οι εξής: Πιστοποιητικά και προσόντα, Γνώση της αγοράς εργασίας, Εργασιακή εμπειρία, Δεξιότητες σε Η/Υ, Γλωσσικές δεξιότητες. Από την άλλη πλευρά, οι μεταβλητές με την λιγότερη σημασία ή καθόλου σημασία είναι: Το φύλο, Η ηλικία. Κατάρτιση Οι επιχειρήσεις οργανώνουν δράσεις κατάρτισης και στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιούν εξωτερικές υπηρεσίες κατάρτισης (δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα κατάρτισης, εργατικό σωματείο, εκπαιδευτικό οργανισμό, κλπ.) για την υλοποίηση δράσεων κατάρτισης. Ένα μικρό μόνο ποσοστό μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων χρησιμοποιεί εσωτερικές πηγές για να οργανώνουν ενδο-επιχειρησιακές δράσεις κατάρτισης. Η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για την κατάρτιση είναι κυρίως με φυσική παρουσία. Όμως, κάποιες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν μεικτές μεθοδολογίες και με νέες τεχνολογίες μέσω του διαδικτύου για να εκπαιδεύουν τους υπαλλήλους τους. Η συμμετοχή σε δράσεις κατάρτισης φαίνεται να εξαρτάται από το φύλο των υπαλλήλων. Οι άνδρες παρακολουθούν περισσότερες δράσεις κατάρτισης. Το επίπεδο συμμετοχής μεταναστριών/γυναικών από εθνικές μειονότητες σε δράσεις κατάρτισης είναι χαμηλότερο. Απασχόληση μεταναστριών και γυναικών από εθνικές μειονότητες Οι περισσότερες από τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις θεωρούν ότι δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ της απασχόλησης μεταναστριών και της απασχόλησης των γυναικών από τον εθνικό πληθυσμό. Έχουν τις ίδιες ευκαιρίες για την πρόσβαση στην εργασία εάν έχουν την απαραίτητη εργασιακή εμπειρία και ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της εργασίας. Όμως, οι επιχειρήσεις γνωρίζουν ότι υπάρχουν κάποια εμπόδια που ανακόπτουν την εργασιακή ένταξη της ομάδας στόχου, όπως η έλλειψη προσόντων και κοινωνικο-πολιτιστικών δεξιοτήτων (ειδικά στην περίπτωση με τις Γύφτισες). Αλλά, αν και οι επιχειρήσεις προσφέρουν τις ίδιες ευκαιρίες στην ομάδα στόχου, πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό των συμμετεχόντων επιχειρήσεων έχουν προσλάβει μετανάστριες/γυναίκες από εθνικές μειονότητες τον τελευταίο χρόνο. 4.1.2. Εκπαιδευτικές ανάγκες των γυναικών σχετικά με την αγορά εργασίας Την παρούσα στιγμή, και λόγω της παγκοσμίου κρίσεως που επηρεάζει ορισμένες ομάδες περισσότερο από άλλες (ειδικά εκείνες που δυνητικά απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό), οι περισσότερες μετανάστριες και οι Γύφτισες παραμένουν άνεργες. Ακόμα και όταν έχουν εργασιακή εμπειρία μεγαλύτερη από 3 χρόνια, αυτή η ομάδα συνήθως απασχολείται σε ορισμένες εργασίες (που συνδέονται με τον τομέα υπηρεσιών), που έχουν επηρεασθεί από τις αρνητικές οικονομικές τάσεις. Η έλλειψη της τεχνικής ή ειδικής κατάρτισης θα μπορούσε να είναι ο κύριος λόγος. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι οι περισσότερες συμμετέχουσες έχουν παρακολουθήσει πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση χωρίς ειδικά και/ή τεχνικά προσόντα για ορισμένες θέσεις εργασίας. Δεξιότητες: Επικοινωνία και Βασικές Δεξιότητες σε Η/Υ Κατά την διαδικασία της ανάλυσης αξιολογήσαμε δύο βασικές δεξιότητες που σχετίζονται με την εργασιακή (και κοινωνική) ένταξη των γυναικών: δεξιότητες στην επικοινωνία και στους Η/Υ. Πρώτον, πρέπει να τονίσουμε ότι σε κάποιες χώρες οι επικοινωνιακές δεξιότητες (ομιλία, ανάγνωση και γραφή) δεν αποτελούν εμπόδιο διότι η ομάδα που αναλύθηκε έχει ανεπτυγμένες δεξιότητες στην εθνική γλώσσα των χωρών προορισμού. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις της Τσεχίας, Σλοβακίας και Ρουμανίας (που επικεντρώνονται στην ανάλυση των Γυφτισών) και της Ισπανίας (που επικεντρώνεται στην ανάλυση των Λατινο-Αμερικανίδων που προέρχονται από Ισπανόφωνες χώρες). Η έλλειψη της επικοινωνιακής δεξιότητας, όμως, εμποδίζει την επιτυχημένη είσοδο στην αγορά εργασίας. Οι γυναίκες που δεν έχουν αυτές τις δεξιότητες δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες στην ανεύρεση κατάλληλης εργασίας.
ALMA-DC NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 3 Σελίδα 5 Επίσης αυτή η έλλειψη καθορίζει την πρόσβαση σε ευκαιρίες απασχόλησης καθώς και στο εθνικό πλαίσιο που ρυθμίζει την αγορά εργασίας. Εάν οι γυναίκες είχαν ζήσει στη χώρα προορισμού για περισσότερα χρόνια, θα μπορούσαν να επικοινωνούν καλύτερα και δεν θα συνέχιζαν να έχουν προβλήματα στην ανάγνωση και στη γραφή της επίσημης γλώσσας. Αν και η γλώσσα δεν αποτελεί βασικό πρόβλημα για τις Γύφτισες, μερικές φορές η έλλειψη παιδείας στην επίσημη γλώσσα έχει σαν αποτέλεσμα αυτές οι γυναίκες να μην μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν σωστά - στην πραγματικότητα είναι αναλφάβητες. Έτσι, μιλούν τη γλώσσα αλλά χρειάζονται ειδική υποστήριξη να ξεπεράσουν την κατάσταση αναλφαβητισμού που είναι ένα σοβαρό εμπόδιο στην απασχολησιμότητα. Σχετικά με τις δεξιότητες σε Η/Υ, αν και οι περισσότερες συμμετέχουσες γνωρίζουν τί είναι ο προσωπικός υπολογιστής, ο αριθμός των γυναικών που χρησιμοποιούν αυτές τις συσκευές δεν είναι μεγάλος. Επίσης πρέπει να λάβουμε υπ όψιν το γεγονός ότι η χρήση φορητών συσκευών είναι αρκετά διαδεδομένη αλλά τις θεωρούν μόνο σαν εργαλεία επικοινωνίας και όχι σαν εργαλεία που στηρίζονται στην τεχνολογία υπολογιστών που θα μπορούσαν να διευκολύνουν άλλες χρήσεις. Όμως σε αυτό το θέμα μπορούμε να παρατηρήσουμε μια μεγάλη διαφορά μεταξύ των χωρών. Σε μερικές από τις συμμετέχουσες χώρες η χρήση αυτών των συσκευών είναι εκτεταμένη και οι γυναίκες έχουν μέτρια γνώση στη χρήση τους. Όμως σε άλλες χώρες η γνώση αυτών των συσκευών είναι συγκριτικά βασική. Τρεις κύριοι λόγοι θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτή την κατάσταση: Η χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών για εργασιακούς λόγους που αυξάνει τη γνώση και τη χρήση αυτών των συσκευών, Το εκπαιδευτικό επίπεδο των γυναικών, Η ικανότητα στη χρήση της γλώσσας προορισμού. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει αυτή η κατάσταση, οι γυναίκες της ομάδας στόχου χρησιμοποιούν εφαρμογές με βάση το Διαδίκτυο χωρίς κανένα πρόβλημα: Διαδίκτυο, συνομιλίες, Skype, κλπ., ειδικά για να επικοινωνούν με τους συγγενείς τους που βρίσκονται στη χώρα προέλευσης. Συνεπώς, και παρ όλο που γενικά δεν παρακολουθούν προγράμματα κατάρτισης σε Η/Υ, όλες οι συμμετέχουσες γυναίκες έχουν κάποιες γνώσεις που τις έχουν αποκτήσει από διάφορες πηγές: μέσω εργασίας, μέσω καθημερινής χρήσης, από τα παιδιά τους, και όλες συμφωνούν ότι οι γώσεις σε Η/Υ είναι δεξιότητες κλειδιά για την εργασιακή ένταξη. Κατάρτιση Παρά το γεγονός ότι οι εργοδότες μιλούν για τις ίδιες ευκαιρίες κατάρτισης και για τους ντόπιους και για τους ξένους και/ή τις εθνικές μειονότητες, η συμμετοχή της δικής μας ομάδας στόχου σε δράσεις κατάρτισης είναι μικρότερη από αυτή των ντόπιων. Η ανάλυση αναδεικνύει κάποιες αιτίες: Έλλειψη επικοινωνιακής δεξιότητας (σε μερικές περιπτώσεις), Άγνοια για το πού μπορούν να βρουν ευκαιρίες κατάρτισης, Έλλειψη πρόσβασης σε ειδική κατάρτιση, Συμβάσεις εργασίας για προσωρινή απασχόληση, Σε μερικές περιπτώσεις νομικά αίτια (κάποιες μετανάστριες δεν έχουν νόμιμα δικαιολογητικά για την χώρα προορισμού). Αυτές που ανταποκρίθηκαν γνωρίζουν ότι η κατάρτιση είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για να βελτιώσουν τις δεξιότητες τους και να διευκολύνουν την είσοδο τους στην αγορά εργασίας. Έτσι ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν κατάρτιση σε αρκετούς τομείς όπως σε: Βασικές δεξιότητες σε Η/Υ, Γλώσσες, Διοίκηση, Ειδική κατάρτιση στην εργασία όπου απασχολούνται ή στην οποία μπορεί να απασχοληθούν στο μέλλον. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζουν την δυνατότητα της κατάρτισης και θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη δυνατότητα για να βελτιώσουν τις εργασιακές τους δεξιότητες που θα είχε σαν αποτέλεσμα την βελτίωση της απασχολησιμότητας τους. Ευκαιρίες στην αγορά εργασίας Σύμφωνα με τις γυναίκες, υπάρχουν πολύ σημαντικές και σημαντικές ικανότητες και δεξιότητες για την αγορά εργασία, ως ακολούθως: Γνώσεις για την αγορά εργασίας, Εργασιακή εμπειρία, Γλώσσες, Δεξιότητες σε Η/Υ Αφ ετέρου, υπάρχουν μερικά θέματα που δεν επηρεάζουν την αγορά εργασίας: η ηλικία και το φύλο. Πρέπει να υπογραμμίσουμε, όμως, ότι αν και όλες οι χώρες παρουσιάζουν παρόμοια αποτελέσματα, η προσωπικότητα θα
ALMA-DC NEWSLETTER ΤΕΥΧΟΣ 3 Σελίδα 6 μπορούσε να είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα, διότι σε μερικές χώρες δεν θεωρείται συναφές κριτήριο αλλά σε άλλες θεωρείται σημαντικό κριτήριο. Γενικά οι περισσότερες ωφελούμενες δεν έχουν επαρκείς γνώσεις για την αγορά εργασίας (πρόσβαση, πού να αποταθούν για να πάρουν πληροφορίες, νομικά θέματα, κλπ.). Όπως αναφέραμε σε προηγούμενη παράγραφο, υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στη γνώση της γλώσσας και στη γνώση των διαφόρων μηχανισμών που μπορούν να τις βοηθήσουν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας. Ως εκ τούτου, γυναίκες με χαμηλά προσόντα στην επίσημη γλώσσα της χώρας προορισμού προτιμούν να ρωτούν φίλους και συγγενείς για ευκαιρίες στην εργασία ή πώς να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Από την άλλη πλευρά, οι γυναίκες με γλωσσικές δεξιότητες προτιμούν να πηγαίνουν στα γραφεία απασχόλησης ή σε συμβούλους για να μάθουν περισσότερα για τις ευκαιρίες απασχόλησης. Σχετικά με τα εμπόδια που ανακόπτουν την είσοδο στην αγορά εργασίας, υπάρχει μια παρόμοια άποψη. Κάποια από αυτά τα εμπόδια έχουν μεγαλύτερη συνάφεια με την ομάδα και είναι τα εξής: Έλλειψη προσόντων, Έλλειψη δεξιοτήτων σε Η/Υ, Έλλειψη γλωσσικών δεξιοτήτων, Ανεπαρκής στήριξη από τα Γραφεία Εργασίας. Συμμετοχή στην κοινωνία Λαμβάνοντας υπ όψιν ότι οι συμμετέχουσες προέρχονται από διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο (διαφορετική θρησκεία, διαφορετικές κοινωνίες, διαφορετικό πολιτικό περιβάλλον, κλπ.), είναι δύσκολο να ακολουθηθεί μια κοινή προσέγγιση που θα μας βοηθούσε να εξάγουμε κάποια κοινά συμπεράσματα. Παρ όλα αυτά, μπορούμε να βρούμε κάποιες ομοιότητες σε αυτές τις ομάδες και τον τρόπο που περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Συνήθως συναντιούνται με άλλους μετανάστες (που προέρχονται από την ίδια χώρα) ή με τους συγγενείς και φίλους. Υποθέτουμε ότι τα ήθη και τα έθιμα τους είναι σημαντικά, έτσι θα ήθελαν να τα διατηρήσουν στη χώρα προορισμού. Από την άλλη πλευρά, η αποχή από την κοινωνία και η έλλειψη γλωσσικών δεξιοτήτων θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πραγματικό πρόβλημα για αυτές τις γυναίκες (π.χ. αν αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα υγείας και πρέπει να επισκεφθούν τον γιατρό ή να λύσουν κάποια νομικά θέματα, κλπ.). 4.2. Συμπεράσματα του Σχεδίου ALMA-DC Όπως έχουμε αναφέρει σε αρκετές παραγράφους, η ανάλυση έχει διττό σκοπό: Να εντοπίσει τις ανάγκες και τα προβλήματα της αγοράς εργασίας και των επιχειρήσεων και των μεταναστριών/γυναικών από εθνικές μειονότητες, Να εξάγει κάποια χρήσιμα συμπεράσματα για να στηρίξει την διαδραστική σειρά μαθημάτων στο Διαδίκτυο. Με γνώμονα τα κοινά συμπεράσματα που εξήχθησαν από την ανάλυση, θα θέλαμε να θέσουμε μια σειρά προτάσεων που θα πρέπει να συνυπολογισθούν για να καθορίσουν τη σειρά μαθημάτων. 1. Η σειρά μαθημάτων ALMA-DC θα πρέπει να διαχειρισθεί τους κυριότερους σκοπέλους που εμποδίζουν την εργασιακή ένταξη των γυναικών: - Γνώση για την αγορά εργασίας, - Προσόντα και εκπαίδευση, - Βασικές δεξιότητες σε Η/Υ, - Γλωσσικές δεξιότητες. 2. Η έλλειψη γλωσσικών δεξιοτήτων θα πρέπει να είναι μια στρατηγική περιοχή ενδιαφέροντος διότι είναι το μόνο εμπόδιο που δεν τους επιτρέπει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Έτσι η σειρά μαθημάτων θα πρέπει να παρέχει στις ωφελούμενες χρήσιμες πληροφορίες για τις πηγές εκμάθησης της επίσημης γλώσσας των χωρών προορισμού. 3. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων σε Η/Υ με την παροχή κατευθυντηρίων γραμμών ή βασικών πληροφοριών για τις βασικές και πιό συχνά χρησιμοποιούμενες ηλεκτρονικές συσκευές. 4. Για να ξεπερασθεί η έλλειψη δεξιοτήτων των γυναικών στον εργασιακό χώρο, η σειρά μαθημάτων θα πρέπει να τις ενθαρρύνει να σκεφθούν θετικά την εκπαίδευση ενηλίκων που μπορεί να τις βοηθήσει να βελτιώσουν: - Επικοινωνιακές δεξιότητες, - Ομαδική εργασία, - Αντιμετώπιση προβλημάτων. 5. Είναι σημαντικό να αναλογισθούμε επίσης το πολυ-πολιτιστικό υπόβαθρο της ομάδας και τα προβλήματα για την κοινωνική τους ένταξη. Συνεπώς, η σειρά μαθημάτων θα πρέπει να περιέχει μερικές οδηγίες σχετικά με την διαχείριση της διαφορετικότητας στις χώρες προορισμού. 6. Τέλος, αν και δεν περιέχεται στα εξαχθέντα συμπεράσματα, θα ήταν χρήσιμο να περιληφθούν κάποιες πηγές για την ενδυνάμωση των γυναικών με στόχο την προσωπική βελτίωση της ομάδας και της νοοτροπίας τους σχετικά με τις εργασιακές πρακτικές. Η πολυεθνική έκθεση καθώς και οι εθνικές εκθέσεις είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο www.alma-dc.eu