ΤΡΑΠΕΖΙΚΈΣ ΚΑΤΑΘΈΣΕΙΣ: Η ΟΜΑΛΟΠΟΊΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΏΝ ΡΕΥΣΤΌΤΗΤΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΊ



Σχετικά έγγραφα
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ: ΕΛΠΙΔΕΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ 2010

Ο Μ Ι Λ Ο Σ A T E b a n k - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 9ΜΗΝΟΥ 2009

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: α τρίμηνο 2012

Ο Μ Ι Λ Ο Σ A T E b a n k - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2009

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα Έτους 2009

ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ. 1. Σύνθεση του δημόσιου χρέους

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2009

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2009

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2008

Τα αποτελέσµατα του α τριµήνου

Τάσεις και προοπτικές στην Ελληνική Οικονομία. Νίκος Βέττας

Αποτελέσματα B Τριμήνου 2009

Ίδρυµα Οικονοµικών & Βιοµηχανικών Ερευνών. Τριµηνιαία Έκθεση για την Ελληνική Οικονοµία

Οικονομικά Στοιχεία Β Τριμήνου

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2010

Αποτελέσματα Έτους 2009

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2013

Βραχυχρόνιες προβλέψεις του πραγματικού ΑΕΠ χρησιμοποιώντας δυναμικά υποδείγματα παραγόντων

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: 2010

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: Γ Τρίμηνο 2015

Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Παρουσίαση Έκθεσης Α τριμήνου 2018 Τετάρτη 30/5/2018

Βελτιωμένη η λειτουργική απόδοση και στο Α Τρίμηνο του 2011

Αποτελέσματα Έτους 2011

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα A Τριμήνου2010

Οικονομικά Στοιχεία Γ Τριμήνου 2016

Όµιλος ATEbank - Αποτελέσµατα A Τριµήνου 2011

Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Σεπτέμβριος 2018

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: εννεάμηνo 2011

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: 9μηνο 2010

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας»

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ανακοίνωση Ενοποιημένων Αποτελεσμάτων B Τριμήνου 2009 της Εμπορικής Τράπεζας

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: α 3μηνο 2011

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2012

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2010

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: α τρίμηνο 2010

Δελτίο Μακροοικονομικής Ανάλυσης Ελληνικής Οικονομίας Ιούλιος Δελτίο Τύπου ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ. Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης Ιούλιος 2017

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2011

Δημοσιονομικά στοιχεία 2018

ΑΕΠ 3 ου τριμήνου 2018

Ομιλία κ. Γιώργου Ζανιά Προέδρου Δ.Σ Eurobank. Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση Τράπεζας Eurobank Ergasias SA

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΕΠ 2 ου Τριμήνου 2019

Οικονομικό Περιβάλλον

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: Q1.15

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

Αποτελέσματα B Τριμήνου 2011

Οικονομικά Στοιχεία Έτους 2016

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: Β Τρίμηνο 2015

Εισαγωγικό Σηµείωµα. Η Ελλάδα σε Αριθµούς περιλαµβάνονται στην τρέχουσα έκδοση του τόµου «Η Ελλάδα σε Αριθµούς».

Αποτελέσματα Έτους 2008

ΠΡΟΣΧΕ ΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ

Σημαντική βελτίωση της λειτουργικής απόδοσης το 2010

Ελληνική Οικονομία: Μακροοικονομικές Τάσεις & Προοπτικές Ιούλιος Ελληνική Οικονομία: Μακροοικονομικές Τάσεις & Προοπτικές ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Αποτελέσματα Γ Τριμήνου 2011

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Μακροοοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Eυρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ

Αποτελέσματα Α Εξαμήνου 2008

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ Ο ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αποτελέσματα α τριμήνου 2014 μετά από Φόρους: Ευρώ -94 εκατ.

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο

Αποτελέσματα Έτους 2012

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ

6 η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς»

Αποτελέσματα Ομίλου Εθνικής Τράπεζας

ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ανακοίνωση Ενοποιημένων Αποτελεσμάτων Α Τριμήνου 2009 της Εμπορικής Τράπεζας

Ημερομηνία Ποσό Περιγραφή Επιτόκιο Κάτοχοι εντόκων

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: 2014

Ποσοτική χαλάρωση στην ευρωζώνη: Μακροοικονομική θεωρία, προβλήματα ασυμμετρίας και πολιτικοί περιορισμοί

Αποτελέσματα β τριμήνου 2011 του Ομίλου Marfin Popular Bank

Οικονομικά Στοιχεία A Τριμήνου

Αποτελέσματα Β & Γ Τριμήνου 2012

Προκαταρκτικά ετήσια αποτελέσματα της Marfin Popular Bank για το έτος 2010

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Marfin Popular Bank: Οικονομικά αποτελέσματα εννεαμήνου 2010

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ EΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2008

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Μακροοικονοµικές προβολές εµπειρογνωµόνων του Ευρωσυστήµατος για τη ζώνη του ευρώ

Φθινοπωρινές Οικονομικές Προβλέψεις 2014: Αργή ανάκαμψη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό

Η ΑΜΕΣΩΣ ΕΠΟΜΕΝΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΜΕΤΟΧΩΝ

- Εξέλιξη βασικών μακροοικονομικών δεικτών

Οικονομικά Στοιχεία Α Τριμήνου 2017

Έρευνες οικονομικής συγκυρίας:

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΈΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

ΟΜΙΛΟΣ MARFIN POPULAR BANK ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΝΙΑΜΗΝΙΑ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ

ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ

Επιτόκια Προθεσμιακών Καταθέσεων 31/12/12 31/03/13 30/06/13 30/09/13 31/12/13 Ετήσια. μεταβολή σε μονάδες βάσης Τριμηνιαία μεταβολή

Ορατά τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ

ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΔΟΣΗΣ 1 ου 3ΜΗΝΟΥ Αποτελέσματα

Οικονομικά Αποτελέσματα Α Εξαμήνου 2013

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 1η Μελέτη «Εξελίξεις και Τάσεις της Αγοράς»

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2011 Καθαρά Κέρδη Ευρώ 42 εκατ. 1 Δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier I) 10% 2

Αποτελέσµατα 3 ου Τριµήνου 2013 Οµίλου Γενικής Τράπεζας

Αποτελέσματα Έτους 2011

Οικονομικές εξελίξεις και προοπτικές

Transcript:

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Διεύθυνση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΈΣ ΚΑΤΑΘΈΣΕΙΣ: Η ΟΜΑΛΟΠΟΊΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΏΝ ΡΕΥΣΤΌΤΗΤΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΑΝΑΓΚΑΊΑ ΣΥΝΘΉΚΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΙΑΤΗΡΉΣΙΜΗ ΑΝΆΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΊΑΣ Οι καταθέσεις του ιδιωτικού μη χρηματοπιστωτικού τομέα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα σημείωσαν (μαζί με την Ιρλανδία) τις μεγαλύτερες απώλειες μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης. Στην Ελλάδα οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά περίπου 4 δις ή 4% σε ετήσια βάση. Η μείωση αυτή έρχεται να επιτείνει τις πιέσεις στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος από την εξαιρετικά δυσχερή πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών σε δανεισμό από την αγορά (τόσο τη διατραπεζική, ακόμη και έναντι εγγυήσεων, όσο και αυτήν μεγαλύτερης διάρκειας) από τις αρχές, ήδη, του 2 ου τριμήνου του 2 ταυτόχρονα με την κλιμάκωση των πιέσεων στο κρατικό χρέος. Παράλληλα η άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ έναντι ενεχυρίασης χρεογράφων (σημαντικό τμήμα των οποίων είναι κρατικά ομόλογα) γίνεται πλέον με μέση έκπτωση υψηλότερη από 3% της αξίας τους (εξαιτίας των σωρευτικών υποβαθμίσεων των ελληνικών χρεογράφων και της εφαρμογής από την ΕΚΤ αυστηρότερων συντελεστών αποτίμησης των παρεχόμενων εγγυήσεων στους μηχανισμούς αναχρηματοδότησης). Η χορηγούμενη από την ΕΚΤ επιπλέον ρευστότητα έναντι ενός συνολικού ποσού κρατικών εγγυήσεων της τάξης των 6 περίπου δις, κατάφερε να εξισορροπήσει τις πιέσεις αποτρέποντας μια βεβιασμένη συρρίκνωση του τραπεζικού ενεργητικού (συμπεριλαμβανόμενης της πίεσης για απότομη απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα). Εξαιτίας όμως της έκτακτης φύσης αυτού του δανεισμού καθώς και άλλων χαρακτηριστικών της (π.χ. μειούμενη μέση χρονική διάρκεια), και των πιέσεων της οικονομικής συγκυρίας (αυστηρότερη διαχείριση πιστωτικού κινδύνου, αυξημένες προβλέψεις έναντι επισφαλών απαιτήσεων και μειωμένη δανειακή ζήτηση) αυτή η μορφή άντλησης ρευστότητας δεν αποτελεί ικανή συνθήκη για την ομαλοποίηση της λειτουργίας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η σταθεροποίηση των «οργανικών» πηγών ρευστότητας, με προεξέχουσα τη σταθεροποίηση και σταδιακή ανάκαμψη της καταθετικής βάσης, είναι άρρηκτα συνδεμένα με την ομαλοποίηση του χρηματοπιστωτικού περιβάλλοντος. Η βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας και η επάνοδος της εμπιστοσύνης προς αυτήν συνιστούν ασφαλώς τους καταλύτες για τη βελτίωση των συνθηκών και τη δημιουργία ενός ενάρετου χρηματοπιστωτικού κύκλου που να υποστηρίζει την οικονομική ανάκαμψη και τη δημοσιονομική προσαρμογή. Στη διάρκεια όμως της πορείας επανοικοδόμησης της εμπιστοσύνης είναι απαραίτητη η διασφάλιση της αναγκαίας ρευστότητας για το

τραπεζικό σύστημα ώστε να είναι συμβατή με ένα σενάριο ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάλυση επιχειρεί να προσδιορίσει τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν στη μείωση των καταθέσεων και να εκτιμήσει τη μεσοπρόθεσμη τάση τους. Διαπιστώνεται ότι η εκροή κεφαλαίων στο εξωτερικό ήταν η βασική συνιστώσα της σημαντικής μείωσης των καταθέσεων κατά το ο εξάμηνο του 2 (8% του συνόλου), ενώ η ανάγκη χρηματοδότησης τρεχουσών αναγκών του ιδιωτικού τομέα και η παρακράτηση μετρητών ήταν οι κύριοι ερμηνευτικοί παράγοντες κατά το 2 ο εξάμηνο του 2 (οπότε οι απώλειες ήταν σημαντικά μικρότερες αντιστοιχώντας σε % του συνόλου). Οι πιέσεις που ασκούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες αναμένεται να είναι αισθητές και το 2 οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση των καταθέσεων (κατά περίπου 8%), ενώ η εξάλειψη της επίδρασης από τους δυσμενείς βραχυπροθέσμους παράγοντες αναμένεται να οδηγήσει τις εγχώριες καταθέσεις σε μια διατηρήσιμη ανοδική τροχιά από το 22 η οποία θα υπερβαίνει τον ονομαστικό ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει την ταχύτερη απεξάρτηση από την ΕΚΤ και την πιο άνετη ανταπόκριση στην προσδοκώμενη επανάκαμψη της ζήτησης πιστώσεων από τον ιδιωτικό τομέα. Οι τραπεζικές καταθέσεις ανήλθαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τα προηγούμενα χρόνια ωθούμενες από την ευνοϊκή οικονομική συγκυρία Οι καταθέσεις κατοίκων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα σημείωσαν άνοδο της τάξης των 32 δις ή 24 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ μεταξύ του 2 και του 29 έναντι αύξησης ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ στην ευρωζώνη. Η ανοδική αυτή τάση αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 8 δις των προθεσμιακών καταθέσεων (από 28% σε 6% του ΑΕΠ). Οι καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου -- η ζήτηση των οποίων εξυπηρετεί κυρίως συναλλακτικούς σκοπούς -- αυξήθηκαν κατά 47 δις αλλά παρέμειναν, σχεδόν σταθερές ως ποσοστό του ΑΕΠ (στο 4 % κατά μέσο όρο). Εντούτοις, οι τραπεζικές καταθέσεις συνολικά στην Ελλάδα (ως ποσοστό του ΑΕΠ) δεν ήταν υψηλότερες από το μέσο επίπεδο της ευρωζώνης το 29, με την αύξηση κατά την τελευταία δεκαετία να αντανακλά κυρίως την πραγματική σύγκλιση της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα, η αύξηση των καταθέσεων μεταξύ 2 και 29 εξηγείται από τους υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης που ακολούθησαν τη συμμετοχή της χώρας μας στην ΟΝΕ (συμπεριλαμβανομένης και της σημαντικής αύξησης της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης), οι οποίοι συνοδεύονταν, μεταξύ άλλων, από την ταχεία άνοδο του διαθεσίμου εισοδήματος των νοικοκυριών και της εταιρικής κερδοφορίας, τα οποία συνετέλεσαν στην αύξηση του χρηματοπιστωτικού πλούτου της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα οι ανταγωνιστικές αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων συγκριτικά με άλλες παραδοσιακές επιλογές των ελλήνων αποταμιευτών (όπως τα έντοκα γραμμάτια) και η σχετική διστακτικότητα των ελλήνων αποταμιευτών απέναντι σε εναλλακτικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα (όπως τα αμοιβαία κεφάλαια) και οι επενδύσεις στη κεφαλαιαγορά ευνόησαν τη συσσώρευση προθεσμιακών καταθέσεων.

6 4 3 2 Οι καταθέσεις μη κατοίκων συνεισέφεραν σημαντικά στην αύξηση της καταθετικής βάσης της ελληνικής οικονομίας 6 Lehman % ΑΕΠ 4 Ιαν- Οκτ - Ιουλ - Απρ -2 Ιαν-3 Οκτ -3 Ιουλ -4 Απρ Ιαν-6 Οκτ -6 Ιουλ -7 Απρ -8 Ιαν-9 Οκτ -9 Γερμανία Ισπανία Γαλλία Ελλάδα Δημοσιονομική κρίση Ιρλανδία 3 2 που ευνόησε επίσης και την αύξηση των καταθέσεων μη κατοίκων Οι καταθέσεις μη κατοίκων εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατά 4 δις ή 4% του ΑΕΠ μεταξύ του 23 και του 29, γεγονός που αντανακλά τη συνεισφορά διάφορων ευνοϊκών παραγόντων. Πρέπει να αναφερθεί ότι η συνεισφορά των καταθέσεων μη-κατοίκων ήταν υψηλότερη συγκριτικά με άλλες χώρες της ευρωζώνης (ανήλθε στο 2% του ΑΕΠ το 28). Η αύξηση των καταθέσεων μη κατοίκων δικαιολογείται, μεταξύ άλλων, από τη ραγδαία αύξηση της κερδοφορίας της ποντοπόρου ναυτιλίας μετά το 23 -- με τον ελληνικό ναυτιλιακό κλάδο να έχει ισχυρότατη υπεράκτια παρουσία -- σε συνδυασμό με την εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα που προσέλκυσε σημαντικά κεφάλαια ελλήνων εφοπλιστών με έδρα το εξωτερικό. Ο εκσυγχρονισμός της εταιρικής διάρθρωσης στην Ελλάδα με την σταδιακή ανάπτυξη πολυεθνικών δομών με χρηματοδοτικές διασυνδέσεις με ξένες επιχειρήσεις σε συνδυασμό με τη δραστηριοποίηση μεγάλων εταιριών από το εξωτερικό στη χώρα μας (κυρίως στους κλάδους κατασκευών και λιανικού εμπορίου) και η αύξηση του αριθμού των υπεράκτιων εταιριών (που εκτιμάται ότι τετραπλασιάστηκε την τελευταία δεκαετία) επίσης συνέτειναν στην αύξηση αυτής της κατηγορίας καταθέσεων. Η ραγδαία ανάπτυξη της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης αποτέλεσε όμως βασική κινητήρια δύναμη της αυξητικής πορείας των καταθέσεων Βασικός ερμηνευτικός παράγοντας της εντυπωσιακής αύξησης των εγχώριων καταθέσεων φαίνεται να είναι και η ραγδαία αύξηση της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης όπως αποτυπώνεται στην αύξηση της πιστωτικής επέκτασης από 38% του ΑΕΠ σε 8% του ΑΕΠ και του λόγου δανείων προς καταθέσεις από 4% το 2 σε 6% το 29. Η σημαντική αύξηση του τραπεζικού δανεισμού στην ελληνική οικονομία στα πλαίσια μιας πορείας σταδιακής σύγκλισης με το μ.ο. της ευρωζώνης -- επέτρεψε στο τραπεζικό σύστημα να δημιουργεί ένα υψηλό επίπεδο καταθέσεων για κάθε ευρώ πιστωτικής επέκτασης στηρίζοντας την αύξηση της εγχώριας δαπάνης και ανατροφοδοτώντας τη ρευστότητά του. Στη διάρκεια αυτής της φάσης χρηματοπιστωτικής σύγκλισης εκτιμάται ότι σχεδόν νέων καταθέσεων αντιστοιχούσαν σε κάθε νέων τραπεζικών χορηγήσεων. Κατά συνέπεια η σωρευτική αύξηση του υπολοίπου των τραπεζικών χορηγήσεων προς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας κατά 2 δις εκτιμάται ότι συνετέλεσε στην αύξηση των καταθέσεων περισσότερο από 9δις ήτοι σχεδόν 7% της συνολικής αύξησης των καταθέσεων κατοίκων μεταξύ 2 και 29.

Η κορύφωση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και το ξέσπασμα της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης σήμαναν την αρχή της συρρίκνωσης των εγχώριων καταθέσεων 2 8 6 4 2 Οι τραπεζικές καταθέσεις ιδιωτών μειώθηκαν σημαντικά το 2 % ΑΕΠ Φεβ -9 Ιαν- Δεκ - Νοε - Οκτ -2 Σεπ -3 Αυγ -4 Ιουλ Ιουν -6-7 Απρ -8 Μαρ -9 Φεβ - Ιαν- Νοικοκυριά Μη-χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις Καταθέσεις μη κατοίκων Η κατάρρευση της Lehman αποτέλεσε ουσιαστικά το σημείο καμπής για τις καταθέσεις μη κατοίκων, οπότε άρχισε η πτωτική τους τάση ενώ οι εγχώριες καταθέσεις επέδειξαν μεγαλύτερη αντοχή καθώς ευνοηθήκαν από τη ρευστοποίηση άλλων χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων έως και τα μέσα του 29. Η κλιμάκωση της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης κατά το 2 ο εξάμηνο του 29 οδήγησε σε έντονη πτώση των καταθέσεων (κατοίκων και μη) που ενισχύθηκε περαιτέρω έως τις αρχές του 2 ου τριμήνου του 2 υπό το βάρος φημολογίας ακόμη και για επικείμενη έξοδο από την ΟΝΕ. Από τα περίπου 4 δις μείωσης των καταθέσεων κατά το 2, τα 34 δις εξέρευσαν την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου του 2 ενώ οι πιέσεις αμβλύνθηκαν σημαντικά με την έναρξη εφαρμογής του Προγράμματος Σταθεροποίησης. Συγκεκριμένα, οι βασικοί συντελεστές της σημαντικής συρρίκνωσης της εγχώριας καταθετικής βάσης μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε 2 βασικές κατηγορίες: i) σε αυτούς που η επίπτωση τους είναι κατά το πλείστον άμεσα μετρήσιμη (π.χ. εκροή καταθέσεων στο εξωτερικό), ii) και σε παράγοντες οι οποίοι δε μπορούν να μετρηθούν άμεσα αλλά να εκτιμηθούν μέσω των παρατηρούμενων τάσεων σε άλλες μακροοικονομικές μεταβλητές. Αυτή η δεύτερη κατηγορία παραγόντων σχετίζεται μεταξύ άλλων με την αποταμιευτική, συναλλακτική συμπεριφορά του ιδιωτικού τομέα καθώς και με τη διάθεσή του να παρακράτα αυξημένο επίπεδο ρευστότητας εκτός τραπεζικού συστήματος (λ.χ. λόγω αυξημένης αβεβαιότητας). Οι υψηλές εκροές καταθέσεων προς το εξωτερικό κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2 αποτέλεσαν την κύρια αιτία μείωσης της εγχώριας καταθετικής βάσης Αναφορικά με την πρώτη δέσμη παραγόντων με άμεση επίδραση στο απόθεμα τραπεζικών καταθέσεων κατά το 2 μπορούν αναφερθούν οι ακόλουθοι: Εκροή,2 δις καταθέσεων μη-κατοίκων στο εξωτερικό. Η τάση αυτή ξεκίνησε από το 29 οπότε σημειώθηκαν ήδη εκροές περίπου δις και οξύνθηκε την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2 οπότε περίπου.3 δις εξέρευσαν από τη χώρα υπό το βάρος της έντονης αβεβαιότητας και της διασποράς εξαιρετικά δυσμενών φημών για τη χώρα. Η τάση αυτή ανεκόπη με την έναρξη εφαρμογής του μνημονίου με τις συνολικές εκροές της περιόδου Αυγούστου-Δεκεμβρίου 2 να μην υπερβαίνουν το δις. 8 δις καταθέσεων κατοίκων εκτιμάται ότι κατευθύνθηκαν στο εξωτερικό, με κύριους προορισμούς Ηνωμένο Βασίλειο και Κύπρο, με τα 2/3 της εκροής να λαμβάνει χώρα στο ο εξάμηνο του 2.

Περίπου 3½ δις ιδιωτών φαίνεται ότι τοποθετήθηκαν σε άλλα περιουσιακά στοιχεία 4-2 -8 - -4 όπως έντοκα γραμμάτια και χρυσό. Τα νοικοκυριά χρησιμοποίησαν τις αποταμιεύσεις τους για να εξομαλύνουν την καταναλωτική τους δαπάνη 96 982 ετήσιες μεταβολές Πηγή: Eurostat &εκτιμήσεις ΕΤΕ 22 2426 28 2π 4-2 -8 - -4 Ιδιωτική κατανάλωση (σε σταθερές τιμές) Αποπληθωρισμένο διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών σημαντική όμως ήταν και η επίδραση του «χρηματοδοτικού ανοίγματος» του ιδιωτικού τομέα Τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις βρέθηκαν από τις αρχές του 29 -- και για πρώτη φορά μετά την είσοδό της χώρας στην ΟΝΕ σε κατάσταση χρηματοδοτικού ελλείμματος καθώς το διαθέσιμο εισόδημα και ο δανεισμός τους δε μπορούσαν να καλύψουν τις καταναλωτικές και επενδυτικές τους δαπάνες καθώς και τις ανάγκες αποπληρωμής του χρέους τους. Ως εκ τούτου αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν τμήμα του αποθέματος του χρηματοπιστωτικού πλούτου τους, το οποίο αποτελείται ως επί το πλείστον από τραπεζικές καταθέσεις για κάλυψη της τρέχουσας δαπάνης τους. Για παράδειγμα, η ιδιωτική κατανάλωση σε ονομαστικούς όρους μειώθηκε με ρυθμό περίπου,2%, σε ετήσια βάση, όταν το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε κατά 7% περίπου, αντανακλώντας χρήση του χρηματοπιστωτικού πλούτου για εξομάλυνση της κατανάλωσης. Παράλληλα τα νοικοκυριά χρηματοδότησαν μεγαλύτερο ποσοστό των επενδύσεων σε ακίνητα οι οποίες ήταν ομολογουμένως σημαντικά μειωμένες -- με ίδιους πόρους, εξαιτίας της ακόμη μεγαλύτερης συρρίκνωσης της στεγαστικής πίστης. Παρομοίως, οι επιχειρήσεις εξαιτίας της μειωμένης κερδοφορίας και του περιορισμού των πιστώσεων αναγκάστηκαν και αυτές να προσφύγουν στα καταθετικά τους διαθέσιμα προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τρέχουσες ανάγκες καθώς και την επενδυτική τους δαπάνη. 2 2 - Χρηματοδοτικό άνοιγμα νοικοκυριών και ετήσια μεταβολή των καταθέσεων τους 22 2324 ετήσια μεταβολή, δις ευρώ 2 2627 28 292e Χρηματοδοτικό άνοιγμα νοικοκυριών 2f Μεταβολή καταθέσεων νοικοκυριών διορθωμένη για εκροές στο εξωτερικό Πηγή Eurostat, AMECO, ΤτΕ και εκτιμήσεις ΕΤΕ 2 2 - - 2 2223 Χρηματοδοτικό άνοιγμα επιχειρήσεων και ετήσια μεταβολή επιχειρηματικών καταθέσεων ετήσια μεταβολή, δισ ευρώ 24 226 Πηγή Eurostat, AMECO, 27 2829 Χρηματοδοτικό άνοιγμα επιχειρήσεων 2e 2f Μεταβολή επιχειρηματικών καταθέσεων ΤτΕ και εκτιμήσεις ΕΤΕ - Πράγματι, το αρνητικό χρηματοδοτικό άνοιγμα του ιδιωτικού τομέα εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3 δις το 2 ερμηνεύοντας το 62% της μείωσης των καταθέσεων κατοίκων εκτός των εκροών καταθέσεων κατοίκων στο εξωτερικό. Το υπόλοιπο αφαιρώντας τις εκροές καταθέσεων κατοίκων στο εξωτερικό ερμηνεύεται από την παρακράτηση μετρητών

(περίπου 4, δις) λόγω αυξημένης αβεβαιότητας αλλά και για συναλλακτικούς σκοπούς εξαιτίας του περιορισμού των βραχυπρόθεσμων πιστώσεων. το χρηματοδοτικό άνοιγμα αναμένεται να ασκήσει πιέσεις στις εγχώριες καταθέσεις και το 2 Η μείωση των καταθέσεων αναμένεται να συνεχιστεί το 2 με σημαντικά ηπιότερο ρυθμό συγκριτικά με το 2, με την εξυπηρέτηση των δαπανών του ιδιωτικού τομέα να ερμηνεύει περίπου 6 δις από μια συνολική εκτιμώμενη μείωση των καταθέσεων της τάξης των 9 δις. Αντιθέτως οι εκροές καταθέσεων μη κατοίκων αναμένεται να είναι μικρές καθώς το επίπεδό τους έχει σχεδόν επανέλθει στο μακροχρόνιο μέσο όρο του 8% του ΑΕΠ. Θετικότερη εξέλιξη θα μπορούσε να προέλθει ως αποτέλεσμα μιας ταχύτερης, από το αναμενόμενο, βελτίωσης της ψυχολογίας του ιδιωτικού τομέα εξαιτίας μιας υπεραπόδοσης στην υλοποίηση των στόχων του προγράμματος δημοσιονομικής σταθεροποίησης ή μιας πιο αποφασιστικής θεσμικής αντίδρασης σε επίπεδο ΕΕ και ΕΚΤ. Οι καταθέσεις θα επανακάμψουν σταδιακά προς τη μακροπρόθεσμη τάση τους από τα τέλη του 22 2 9 8 7 6 4 Οι τραπεζικές καταθέσεις θα επανακάμψουν προς τη μακροχρόνια τάση τους από τα τέλη του 22 %ΑΕΠ Αυγ Δεκ -83-8 Απρ Ιαν-87-8 Σεπ -8 Ιαν-92-9 Σεπ -93 Ιαν-97-9 Σεπ -98 Ιαν-2 - Σεπ -3 Ιαν-7 Σεπ -8 Ιαν-2 - Συνολικές καταθέσεις Μακροχρόνια τάση καταθέσεων Πηγή : TτΕ και εκτιμήσεις ΕΤΕ 2 9 8 7 6 Οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις απορρέουν απόμια συνάρτηση ισορροπίας των εγχώριων καταθέσεων υπό τις ακόλουθες υποθέσεις: i) ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα επανέλθει σε θετικό έδαφος από τις αρχές του 22 (σύμφωνα με το βασικό σενάριο του προγράμματος σταθεροποίησης), ii) το ποσοστό αποταμίευσης του ιδιωτικού τομέα θα επανακάμψει σταδιακά προς τον μεσοπρόθεσμο μέσο του όρο του 8% (από ένα τρέχον εκτιμώμενο επίπεδο του 2%), και iii) ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης είναι περίπου ανάλογος με το ρυθμό αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, αναμένεται ότι ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων θα διαμορφωθεί στο % σε ετήσια βάση το 22 και θα επιταχυνθεί περαιτέρω μετά το 23 καταγράφοντας ετήσιες αυξήσεις της τάξης των 3 δις (ή περίπου 6% σε ετήσια βάση). 4 Στις σελίδες 4-9 του πλήρους κειμένου της μελέτης περιλαμβάνονται οι προβλέψεις της Δ/σης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ για την πορεία βασικών μακροοικονομικών μεταβλητών της ελληνικής οικονομίας.

Το κείμενο της μελέτης μπορεί να ανευρεθεί στη ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.nbg.gr /PRESS/PUBLICATIONS/ Greece: Monthly Macroeconomic Outlook Αθήνα, Απριλίου 2