ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 26.9.2011 COM(2011) 581 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Σχετικά µε την εφαρµογή, τις επιπτώσεις και την επάρκεια του κανονισµού για ορισµένα φθοριούχα αέρια θερµοκηπίου (κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 842/2006)

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση εξετάζει τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 842/2006 1 για ορισµένα φθοριούχα αέρια θερµοκηπίου (εφεξής «ο κανονισµός»), και εκπληρώνει µε τον τρόπο αυτό τις υποχρεώσεις της Επιτροπής όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων µε βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του κανονισµού. Αξιολογεί την εφαρµογή και τις επιπτώσεις των κανόνων που ισχύουν και εκτιµά την ανάγκη περαιτέρω δράσης για τη µείωση εκποµπών φθοριούχων αερίων στην ΕΕ. Η αξιολόγηση βασίζεται σε αναλυτική εργασία που έχει αναληφθεί για την Επιτροπή 2. Ο κανονισµός διαλαµβάνει τις εκποµπές υδροφθορανθράκων, υπερφθορανθράκων και εξαφθοριδίου του θείου, τα οποία είναι από κοινού γνωστά ως φθοριούχα αέρια θερµοκηπίου («φθοριούχα αέρια»). Τα αέρια αυτά είναι ανθρωπογενείς χηµικές ουσίες χρησιµοποιούµενες, παραδείγµατος χάρη, ως ψυκτικά υγρά, αφρογόνοι παράγοντες, προωθητές αερολυµάτων και µονωτικών αερίων σε ηλεκτρολογικό υλικό. Παγκοσµίως, η χρήση φθοριούχων αερίων αναπτύσσεται ταχέως λόγω της αυξηµένης χρήσης προϊόντων και υλικού που βασίζονται σε αυτά. Γενικός στόχος του κανονισµού είναι, σε συνδυασµό µε την οδηγία 2006/EΚ40 για τις εκποµπές των συστηµάτων κλιµατισµού των µηχανοκίνητων οχηµάτων («η οδηγία ΚΜΟ») 3, να συµβάλει στην εκπλήρωση των δεσµεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών της µε βάση το πρωτόκολλο του Κιότο στο πλαίσιο της σύµβασης των Ηνωµένων Εθνών για την κλιµατική αλλαγή 4, για το χρονικό διάστηµα 2008 έως 2012. Αναµενόταν ότι η νοµοθεσία θα ανέστρεφε την αύξουσα τάση στην ΕΕ και θα διατηρούσε τις εκποµπές φθοριούχων αερίων στην ΕΕ-15 σε 75 εκατ. τόνους ισοδύναµου CO 2 5 το έτος 2010, αρκετά κάτω από το αναµενόµενο επίπεδο 98 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 σε περίπτωση που δεν ετίθετο περιορισµός 6. Το κανονιστικό πλαίσιο της Επιτροπής ΕΕ για τα φθοριούχα αέρια καλύπτει τις νευραλγικές εφαρµογές στις οποίες χρησιµοποιούνται φθοριούχα αέρια και ακολουθεί δύο άξονες δράσης: πρώτον, αποφυγή φθοριούχων αερίων σε περιπτώσεις που ήσαν διαθέσιµες εναλλακτικές λύσεις που υπερέχουν περιβαλλοντικά σε επαρκώς χαµηλό κόστος κατά το χρόνο της έκδοσης, µε περιορισµό της χρήσης και της εµπορίας συγκεκριµένων εφαρµογών φθοριούχων αερίων; δεύτερον, µείωση της διαρροής τους από υλικό όπου τα φθοριούχα αέρια δεν θα ήταν δυνατόν να αντικατασταθούν µε βιώσιµες εναλλακτικές λύσεις. Αυτό επιτεύχθηκε µε σειρά µέτρων µε στόχο τον ενδεδειγµένο χειρισµό υλικού κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ζωής τους. Επιπλέον, για τη διευκόλυνση της παρακολούθησης θεσπίστηκαν διατάξεις σχετικές µε αναφορά. 1 2 3 4 5 6 ΕΕ L 161 της 14.6.2006, σ.σ. 1 11. Schwarz, W. et al. (2011) Final Report (τελική έκθεση): Σύµβαση υπηρεσιών για την παροχή τεχνικής αρωγής στη διεξαγωγή ανασκόπησης για τον (ΕΚ) αριθ. 842/2008 για ορισµένα φθοριούχα αέρια θερµοκηπίου. ΕΕ L 161 της 14.6.2006, σ. σ. 12 18. Υιοθετήθηκε µε την απόφαση 2002/358/EΚ του Συµβουλίου, ΕΕ L 130 της 15.5.2002, σ.σ. 1 3. Ισοδύναµο CO 2 είναι µέτρο σύγκρισης εκποµπών από διάφορα αέρια θερµοκηπίου µε βάση το δυναµικό τους από άποψη θέρµανσης της γης. COM(2003) 492, τελικό της 11.8.2003. Αυτή η πρόταση της Επιτροπής απετέλεσε τη βάση τόσο για τον κανονισµό όσο και για την οδηγία ΚΜΟ. EL 2 EL

Ο κανονισµός τέθηκε σε ισχύ στις 4 Ιουλίου 2006 και οι διατάξεις του άρχισαν να εφαρµόζονται από τις 4 Ιουλίου 2007 7. Ενώ ο κανονισµός ισχύει άµεσα σε όλα τα κράτη µέλη, η πλήρης εφαρµογή του βασίζεται σε 10 εκτελεστικούς κανονισµούς της Επιτροπής που εκδόθηκαν κατά το χρονικό διάστηµα εκεµβρίου 2007 Απριλίου 2008 και στην έκδοση µεταγενέστερα ορισµένων συµπληρωµατικών στοιχείων από τα κράτη µέλη. 2. ΠΕΙΡΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 4 ΕΤΗ 2.1. Επιτυχής εφαρµογή των περιορισµών χρήσης και εµπορίας (άρθρα 8 και 9) Οι µεµονωµένοι περιορισµοί χρήσης και εµπορίας τέθηκαν σταδιακά σε ισχύ µεταξύ 4 ης Ιουλίου 2006 (υποδήµατα) και 4 ης Ιουλίου 2009 (αερολύµατα) νέας τεχνολογίας. Άρχισαν να εφαρµόζονται επιτυχώς µε λίγες εξαιρέσεις. Ειδικότερα, έχει αναφερθεί ότι έχει γίνει κατάχρηση της εξαίρεσης από τη γενική απαγόρευση τοποθέτησης στην αγορά της ΕΕ, εισαγόµενων µη επαναπληρώσιµων περιεκτών φθοριούχων αερίων που έχουν κατασκευαστεί πριν από τις 4 Ιουλίου 2007 8. Οι αρµόδιες αρχές στα κράτη µέλη έχουν αναφέρει δυσχέρειες σχετικά µε την ενδεδειγµένη επιβολή αυτής της απαγόρευσης, λόγω της έλλειψης επαρκών εργαλείων και πείρας για την επαλήθευση της γνησιότητας των πιστοποιητικών, σηµάτων και άλλων τεκµηρίων υποβαλλόµενων από τους εισαγωγείς. 2.2. Ικανοποιητική εφαρµογή των διατάξεων για την επισήµανση (άρθρο 7) Οι διατάξεις σχετικά µε την επισήµανση διευκολύνουν την κατά τρόπο υπεύθυνο εγκατάσταση, τη συντήρηση και την τελική διάθεση προϊόντων και υλικού που περιέχουν φθοριούχα αέρια. Οι διατάξεις ισχύουν για 50 000 περίπου εργολήπτες στον τοµέα της ψύξης, του κλιµατισµού και των αντλιών θερµότητας, καθώς και τους αρχικούς κατασκευαστές υλικού, 100 προµηθευτές περιεκτών αερίου περιλαµβανοµένων προµηθευτών για συστήµατα πυροπροστασίας και περίπου 25 κατασκευαστές διακοπτικού υλικού υψηλής τάσης. Πρωτίστως, η βιοµηχανία ενθάρρυνε την εναρµόνιση της επισήµανσης σε εθελοντική βάση, ιδίως για προϊόντα και υλικό των οποίων η εµπορία πραγµατοποιείται στην ΕΕ, και περιέλαβε τις σχετικές πληροφορίες σε άλλες πινακίδες. Ορισµένοι παραγωγοί επιλέγουν να περιλαµβάνουν στις πινακίδες όλες τις επίσηµες γλώσσες, µε αποτέλεσµα πρακτικές δυσκολίες για υλικά µικρού µεγέθους, όπως είναι τα στεγνωτήρια τυµπάνου µε αντλίες θερµότητας. Έχουν εντοπιστεί ορισµένες περιπτώσεις µε µη συµµορφωµένα προϊόντα και υλικά εισαγόµενα στην ΕΕ. Επί του παρόντος η Επιτροπή εξετάζει την ενσωµάτωση των 7 8 Το άρθρο 9 και το παράρτηµα II εισάγουν απαγορεύσεις για την τοποθέτηση στην αγορά ορισµένων προϊόντων και υλικών που περιέχουν, ή των οποίων η λειτουργία βασίζεται, σε φθοριούχα αέρια. Κατ εξαίρεση η εφαρµογή τους άρχιζε από τις 4 Ιουλίου του 2006, αν και µεµονωµένες διατάξεις άρχισαν να εφαρµόζονται σταδιακά µεταξύ 4 Ιουλίου 2006 (υποδήµατα) και 4 Ιουλίου 2009 (νέας τεχνολογίας αερολύµατα). Το άρθρο 9 παράγραφος 2 εξαιρεί από απαγορεύσεις εµπορίας προϊόντα και υλικό του παραρτήµατος ΙΙ που εµφαίνεται ότι έχουν κατασκευαστεί πριν από την ηµεροµηνία έναρξης ισχύος της σχετικής απαγόρευσης. EL 3 EL

κανόνων επισήµανσης στο ενοποιηµένο δασµολόγιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, για λόγους στήριξης των κρατών µελών στην επιβολή των εν λόγω διατάξεων 9. 2.3. Καθυστερήσεις όσον αφορά την κατάρτιση και την πιστοποίηση (άρθρο 5) Η καταληκτική ηµεροµηνία προκειµένου να συγκροτήσουν τα κράτη µέλη τα συστήµατά τους για την κατάρτιση και την πιστοποίηση µε βάση τις ελάχιστες απαιτήσεις της Επιτροπής, καθώς και για τη σχετική κοινοποίηση, ήταν η 4 η Ιανουαρίου 2009. Στις 4 Ιουλίου του 2011, 8 κράτη µέλη δεν είχαν ακόµη κοινοποιήσει εξ ολοκλήρου ή µερικώς τις ρυθµίσεις τους σχετικά µε την κατάρτιση και την πιστοποίηση στην Επιτροπή. Η διαφορά αυτή ταχύτητας στην εφαρµογή αντικατοπτρίζει διαφορές των συστηµάτων επαγγελµατικής κατάρτισης και πιστοποίησης στα κράτη µέλη πριν αρχίσει να ισχύει ο κανονισµός. Επιπλέον, τα κράτη µέλη αποδίδουν τις καθυστερήσεις στο µέγεθος ορισµένων τοµέων και στην υποτίµηση της απαιτούµενης διοικητικής προσπάθειας για τη δηµιουργία νέων συστηµάτων και την προσαρµογή των υφιστάµενων. Η Επιτροπή έχει συγκαλέσει συναντήσεις µε τα κράτη µέλη σε τακτική βάση για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και, σε ορισµένες περιπτώσεις, κίνησε διαδικασία παράβασης για την αντιµετώπιση καθυστερήσεων. Οι απαιτήσεις κατάρτισης και πιστοποίησης ισχύουν σήµερα για 600 000 περίπου άτοµα και 66 000 επιχειρήσεις, πλέον του 98 % των οποίων υπάγεται στους τοµείς ψύξης, του κλιµατισµού και των αντλιών θερµότητας. Όπως δείχνει η ανάλυσή µας, αρκετά σηµαντικό πλήθος µελών προσωπικού και επιχειρήσεων που καλύπτονται από τις απαιτήσεις δεν είχαν πιστοποιηθεί µέχρι την 4 η Ιουλίου 2011. Για προσωπικό που ασχολείται µε φθοριούχα αέρια στους τοµείς της πυροπροστασίας, των µόνιµων ψυκτικών εγκαταστάσεων, του κλιµατισµού, των αντλιών θερµότητας και του κλιµατισµού µηχανοκίνητων οχηµάτων, άνω του 50 % δεν είχε ακόµη πιστοποιηθεί. Η πιστοποίηση εκκρεµεί ακόµη για το 90 % των επιχειρήσεων στον τοµέα της πυροπροστασίας και για πλέον του 50% των επιχειρήσεων στους τοµείς των µόνιµων ψυκτικών εγκαταστάσεων, του κλιµατισµού και των αντλιών θερµότητας 10. 2.4. ιαφορετικά επίπεδα συµµόρφωσης µε τα µέτρα συγκράτησης (άρθρο 3) Παρατηρήθηκε χαµηλός βαθµός συµµόρφωσης συνολικά, ιδίως σε κράτη µέλη στα οποία δεν ίσχυαν ανάλογες απαιτήσεις συγκράτησης πριν από τον κανονισµό. Στις χώρες αυτές παραµένει χαµηλή η ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων, ιδίως για υλικό µικρού µεγέθους, λόγω ελλείψεων στην επιβολή των εν λόγω διατάξεων. Η ανάλυση έδειξε ότι, σε νευραλγικές εφαρµογές µόνιµων ψυκτικών εγκαταστάσεων, κλιµατισµού και αντλιών θερµότητας η συµµόρφωση προς τα προγράµµατα για τους ελέγχους διαρροών ήταν εξαιρετικά χαµηλή στις επιχειρήσεις οικιακού και µικρού εµπορικού υλικού. Αναφέρθηκε ότι η τήρηση αρχείων για τις νευραλγικές αυτές εφαρµογές ήταν κάτω 9 10 Έχει θεσπιστεί µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 2658/87 του Συµβουλίου της 23 ης Ιουλίου 1987 για τη δασµολογική και στατιστική ονοµατολογία και το κοινό δασµολόγιο, ΕΕ L 256 της 7.9.1987, σ.σ. 1 675, όπως έχει τροποποιηθεί. Το σύνολο του προσωπικού και των επιχειρήσεων στους τοµείς των µόνιµων ψυκτικών εγκαταστάσεων, του κλιµατισµού και των αντλιών θερµότητας θα έπρεπε να είχαν πλήρως πιστοποιηθεί τουλάχιστον µέχρι τις 4 Ιουλίου του 2011. EL 4 EL

του 50%. Η συµµόρφωση µε την υποχρέωση εγκατάστασης συστηµάτων ανίχνευσης διαρροών κρίθηκε ικανοποιητική µόνο σε συγκεκριµένους τοµείς, όπου η εγκατάσταση τέτοιων συστηµάτων αποτελούσε ήδη συνήθη πρακτική πριν από τον κανονισµό. Στον τοµέα της πυροπροστασίας, όπου ήδη είχαν εξαπλωθεί εθελοντικά τεχνικά πρότυπα µε ανάλογες απαιτήσεις, οι διατάξεις για τη συγκράτηση εφαρµόζονταν σε υψηλότερο βαθµό. 2.5. Αυξανόµενο δυναµικό ανάκτησης φθοριούχων αερίων (άρθρο 4) Η ανάκτηση πρέπει να λαµβάνει χώρα πριν από την τελική διάθεση υλικού και, ανάλογα µε την περίπτωση, κατά την τρέχουσα εξυπηρέτηση και τη συντήρηση. Στους τοµείς της ψύξης και του κλιµατισµού, τα επίπεδα ανάκτησης ήσαν γενικώς χαµηλά πριν από τον κανονισµό. Σύµφωνα µε ορισµένα δεδοµένα, σηµειώθηκε ελαφρά αύξηση στις ανακτηθείσες ποσότητες, αλλά δεν υπάρχουν συστηµατικά δεδοµένα που επιτρέπουν ακριβέστερη εκτίµηση. Η ανάκτηση στους τοµείς της πυροπροστασίας και του διακοπτικού υλικού υψηλής τάσης αποτελεί επί του παρόντος κοινώς εφαρµοζόµενη τακτική κατά την τρέχουσα εξυπηρέτηση και τη συντήρηση. Σε αυτούς τους τοµείς, το δυναµικό ανάκτησης από συστήµατα που περιέχουν φθοριούχα αέρια θα αυξηθεί κατά τα προσεχή έτη, επειδή τα εν λόγω συστήµατα θα φθάσουν στο τέλος της ζωής τους. Τα ανακτώµενα αέρια πρέπει να ανακυκλώνονται, να αποκαθίστανται ποιοτικά ή να καταστρέφονται. Το έτος 2010 για τους υδροφθοράνθρακες, η υποδοµή ποιοτικής αποκατάστασης και καταστροφής ήταν διαθέσιµη µόνο στα µισά περίπου από τα κράτη µέλη, ενώ για το εξαφθοριούχο θείο µόνο σε λίγα κράτη µέλη. Συνεπώς, η διασυνοριακή αποστολή ανακτηθέντων φθοριούχων αερίων για ποιοτική αποκατάσταση και καταστροφή εντός της ΕΕ έχει νευραλγική σηµασία και πρέπει να διευκολυνθεί από τα κράτη µέλη 11, όπως υπογραµµίζεται στην αιτιολογική σκέψη 9 του κανονισµού. 2.6. Γενική τήρηση των απαιτήσεων σχετικά µε εκθέσεις (άρθρο 6) Η υποβολή ετήσιας έκθεσης άρχισε το έτος 2008, για το ηµερολογιακό έτος 2007. Οι διατάξεις σχετικά µε την υποβολή έκθεσης γενικώς κηρύχθηκαν ικανοποιητικές. Όπως δείχνει η ανάλυση, οι απαιτήσεις ισχύουν για 100 περίπου επιχειρήσεις της ΕΕ, ενώ σχετικώς µικρή οµάδα µεγάλων επιχειρήσεων αναφέρει µεγάλες ποσότητες παραγωγής, εισαγωγών και εξαγωγών. Οι ποσότητες που, ενδεχοµένως, εξαιρούνται από τις διατάξεις σχετικά µε την αναφορά λόγω του κατωφλίου του ενός τόνου, δεν είναι σηµαντικές. Ποσότητες φθοριούχων αερίων που περιέχονται σε εισαγόµενα ή εξαγόµενα εκ των προτέρων γοµωµένα προϊόντα ή υλικό, εκφεύγουν του πεδίου εφαρµογής της αναφοράς. Εκτιµάται ότι το έτος 2008 περίπου 10% των φθοριούχων αερίων που εισήχθησαν στην ΕΕ περιέχονταν σε εκ των προτέρων πληρωθέντα µηχανήµατα κλιµατισµού χώρων και συστήµατα κλιµατισµού µηχανοκίνητων οχηµάτων. Το ίδιο έτος, περίπου το 30% των αερίων που εξήχθησαν από την ΕΕ περιέχονταν σε αφρό ενός συστατικού, διακοπτικό υλικό, ιατρικά αερολύµατα και συστήµατα κλιµατισµού µηχανοκίνητων οχηµάτων. Το κενό αυτό στις διατάξεις σχετικά µε την αναφορά στρεβλώνει τα αριθµητικά δεδοµένα σχετικά µε τις συνολικές ποσότητες εισαγωγών και εξαγωγών και τη σύνθεση και τις χρήσεις για τις οποίες προορίζονται φθοριούχα αέρια διαθέσιµα στην ΕΕ (και ενδεχοµένως προερχόµενα από αυτή). 11 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1013/2006, για τις µεταφορές αποβλήτων, ΕΕ L 190 της 12.7.2006, σ.σ. 1 98. EL 5 EL

Επίσης σηµειώνεται ότι η απαίτηση αναφοράς ποσοτήτων φθοριούχων αερίων που αποκαθίστανται ποιοτικώς ή καταστρέφονται, συντελεί µόνο εν µέρει στην παρακολούθηση των ποσοτήτων που αποκαθίστανται ποιοτικώς και καταστρέφονται. Αυτό συµβαίνει επειδή οι εν λόγω δραστηριότητες αναλαµβάνονται, σε µεγάλο βαθµό, από µονάδες οι οποίες δεν παράγουν, εισάγουν ή εξάγουν φθοριούχα αέρια, οπότε δεν υπόκεινται σε απαιτήσεις αναφοράς µε βάση τον κανονισµό. Για λόγους παρακολούθησης σχετιζόµενους µε το πρωτόκολλο του Κιότο 12, τα κράτη µέλη έχουν προσδιορίσει - και στη συνέχεια αναφέρει - τις οικείες ετήσιες εκποµπές φθοριούχων αερίων σύµφωνα µε τις αναθεωρηµένες το έτος 1996 κατευθυντήριες γραµµές της διακυβερνητικής οµάδας για το κλίµα όσον αφορά τις εθνικές απογραφές θερµοκηπιακών αερίων 13. Τα υφιστάµενα συστήµατα αναφοράς που πληρούν αυτές τις απαιτήσεις έχουν αναγνωριστεί γενικά ότι πληρούν τις απαιτήσεις του κανονισµού για τη θέσπιση συστηµάτων αναφοράς όσον αφορά τους σχετικούς τοµείς, µε σκοπό τη συγκέντρωση δεδοµένων για τις εκποµπές. 2.7. Εθνικές κυρώσεις προς θέσπιση σε ολιγάριθµα κράτη µέλη (άρθρο 13) Από τα κράτη µέλη ζητήθηκε να θεσπίσουν εθνικούς κανόνες σχετικά µε κυρώσεις εφαρµοζόµενες σε παραβάσεις και να ενηµερώσουν την Επιτροπή µέχρι τις 4 Ιουλίου 2008. Τρία έτη µετά την εν λόγω καταληκτική ηµεροµηνία τέσσερα κράτη µέλη έπρεπε ακόµη να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τους κανόνες τους σχετικά µε τις κυρώσεις. Στις περιπτώσεις που κρίθηκε σκόπιµο, η Επιτροπή κίνησε διαδικασίες παράβασης για την αντιµετώπιση αυτών των καθυστερήσεων. 2.8. Αυστηρότερες εθνικές διατάξεις σε διάφορα κράτη µέλη (άρθρα 9 παράγραφος 3 και 14) Με βάση την απόφαση 2002/358/EΚ του Συµβουλίου 14, µεµονωµένα κράτη µέλη δεσµεύθηκαν να υλοποιήσουν στόχους µείωσης θερµοκηπιακών αερίων. Προς το σκοπό αυτό, ο κανονισµός επέτρεψε στα κράτη µέλη που ήδη είχαν αυστηρότερους εθνικούς περιορισµούς εµπορίας να τους διατηρήσουν µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2012, µε την προϋπόθεση ότι τα µέτρα αυτά ήσαν συµβατά µε τη Συνθήκη και είχαν κοινοποιηθεί στην Επιτροπή. Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή επέτρεψε στη ανία και στην Αυστρία να διατηρήσουν αυστηρότερες διατάξεις µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2012 15. 12 13 14 15 Απόφαση αριθ. 280/2004/EΚ της Επιτροπής, της 11 ης Φεβρουαρίου 2004, για µηχανισµό παρακολούθησης των εκποµπών αερίων που συµβάλλουν στο φαινόµενο του θερµοκηπίου στην Κοινότητα και εφαρµογής του πρωτοκόλλου του Κιότο, ΕΕ L 49 της 19.2.2004, σ.σ. 1 8.. Απόφαση αριθ. 2005/166/EΚ της Επιτροπής της 10 ης Φεβρουαρίου 2005 για θέσπιση των κανόνων εφαρµογής της απόφασης αριθ. 280/2004/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για τον µηχανισµό παρακολούθησης των εκποµπών αερίων που συµβάλλουν στο φαινόµενο του θερµοκηπίου στην Κοινότητα και εφαρµογής του πρωτοκόλλου του Κιότο, ΕΕ L 55 της 1.3.2005, σ.σ. 57 91. ΕΕ L 130 της 15.5.2002, σ.σ. 1 3.. Απόφαση 2007/62/EΚ της Επιτροπής της 8 ης εκεµβρίου 2006, σχετικά µε εθνικές διατάξεις που κοινοποίησε η ανία για ορισµένα βιοµηχανικά αέρια του θερµοκηπίου, ΕΕ L 32 της 6.2.2007, σ.σ. 130 134 και απόφαση 2008/80/EΚ της Επιτροπής της 21 ης εκεµβρίου 2007 σχετικές µε τις εθνικές διατάξεις που κοινοποίησε η ηµοκρατία της Αυστρίας για ορισµένα φθοριούχα αέρια του θερµοκηπίου, ΕΕ L 24 της 29.1.2008, σ.σ. 45 50. EL 6 EL

Επιπλέον, αρκετά κράτη µέλη έχουν εθνικές διατάξεις οι οποίες, είτε υπό το πρίσµα των επιδιώξεων, είτε υπό το πρίσµα του σκοπού, υπερβαίνουν τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισµού. Τα εν λόγω µέτρα περιλαµβάνουν την επέκταση των διατάξεων για τη συγκράτηση σε µόνιµο ψυκτικό εξοπλισµό που περιέχει χαµηλότερες ποσότητες φθοριούχων αερίων και/ή σε κάποιο συµπληρωµατικό τεχνικό εξοπλισµό, επιπρόσθετα µέτρα για αρχεία που τηρούνται από επιχειρήσεις, τη θέσπιση µέγιστων επιτρεπόµενων ποσοστών διαρροής για µόνιµο τεχνικό εξοπλισµό, την επέκταση των απαιτήσεων πιστοποίησης σε άλλο προσωπικό, την υποχρεωτική απογραφή τεχνικού εξοπλισµού και προγράµµατα που απαιτούν από τους παραγωγούς και τους προµηθευτές να τους επιστρέφονται ανακτηθέντα φθοριούχα αέρια για ανακύκλωση, ποιοτική αποκατάσταση και καταστροφή. 3. ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙ ΟΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ Οι περιορισµοί χρήσης και εµπορίας που εισήχθησαν µε τον κανονισµό έχουν ήδη, µέχρι δηλαδή το τέλος του 2010, επιτύχει επαληθεύσιµη µείωση εκποµπών φθοριούχων αερίων περίπου 3 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 σε σύγκριση µε την εκδοχή απουσίας του κανονισµού. Όµως, το δυναµικό µειώσεων εκποµπών στις εφαρµογές που καλύπτονται από τους εν λόγω περιορισµούς έχει σχεδόν εξαντληθεί. Οι προβλεπόµενες µειώσεις φθοριούχων αερίων αναµένεται ότι απλώς θα αυξάνονται ελαφρά άνω των 3 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 µέχρι το 2020 και άνω των 4 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 µέχρι το 2050. Όσον αφορά τις διατάξεις για τη συγκράτηση και την ανάκτηση, η ανάλυση καταλήγει στο συµπέρασµα ότι υπάρχει ακόµη έλλειψη αξιόπιστης και αρκετά εκτεταµένης σειράς χρονολογικών δεδοµένων, οπότε είναι πολύ πρόωρο να ποσοτικοποιηθεί η αποτελεσµατικότητά τους. Ωστόσο, δεδοµένου του χαρακτήρα αυτών των µέτρων, της βραχείας περιόδου εφαρµογής τους και των υφιστάµενων ελλείψεων συµµόρφωσης µε ορισµένες από τις σχετικές διατάξεις σε νευραλγικούς τοµείς, δεν κρίνεται πιθανό να σηµειωθεί σηµαντική επίπτωση όσον αφορά τα ποσοστά διαρροών συναφούς εξοπλισµού πριν από το έτος 2010. Πάντως, εάν εφαρµόζονταν πλήρως και βραχυπρόθεσµα οι διατάξεις σχετικά µε τη συγκράτηση και την ανάκτηση, θα µπορούσε να αναµένεται επίτευξη ουσιαστικής µείωσης των ποσοστών διαρροής κατά τη λειτουργία και το τέλος ζωής χρησιµοποιούµενου τεχνικού εξοπλισµού µέχρι το έτος 2015. Οι εν λόγω διατάξεις παρέχουν δυνατότητα µείωσης προβλεπόµενων εκποµπών κατά πλέον των 29 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 µέχρι το 2020 και ενδεχοµένως κατά πλέον των 38 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 µέχρι το 2050. Η οδηγία MAC έχει εισαγάγει περιορισµούς σχετικά µε τη χρήση φθοριούχων αερίων µε δυναµικό θέρµανσης της γης (GWP) άνω των 150 στα συστήµατα κλιµατισµού µηχανοκίνητων οχηµάτων, και αναµένεται ότι θα επιτύχει ουσιώδεις µειώσεις των προβλεπόµενων εκποµπών περίπου 13 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 µέχρι το 2020 και περίπου 50 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 µέχρι το 2050. Λαµβανόµενων υπόψη των επιπτώσεων του κανονισµού και της οδηγίας MAC, οι συνολικές εκποµπές αναµένεται να σταθεροποιηθούν περίπου στα σηµερινά επίπεδα των 110 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 στην EΕ των 27, παρά την αύξουσα χρήση πολλών από τις βασικές τους εφαρµογές (βλ. σχήµα 1). EL 7 EL

250.000,0 200.000,0 χιλιάδες τόνοι ισοδύναµου CO2 150.000,0 100.000,0 50.000,0 0,0 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 Χωρίς λήψη µέτρων Με λήψη µέτρων Σχήµα 1: Προβλέψεις εκποµπών φθοριούχων αερίων στην ΕΕ χωρίς και µε τα µέτρα του κανονισµού για τα φθοριούχα αέρια της οδηγίας MAC Η σχετική µείωση εκποµπών εκτιµάται ότι υπολείπεται του 3% το 2010. Ωστόσο, σύµφωνα µε τις προβλέψεις, οι ετήσιες εκποµπές θα µειωθούν κατά 28% το 2020, κατά 44% το 2030 και κατά 46% το 2050. Το συναφές µε τον κανονισµό κόστος εκτιµάται σε περίπου 41 ευρώ ανά µειούµενο τόνο ισοδύναµου CO 2. Συνολικά, τέσσερα έτη µετά την έναρξη της εφαρµογής του, ο κανονισµός έχει ήδη συµβάλει στις δεσµεύσεις του πρωτοκόλλου του Κιότο κατά το χρονικό διάστηµα 2008 έως 2012. Ο κανονισµός, εφόσον εφαρµοστεί κανονικά σε βραχυπρόθεσµη βάση, παρέχει τη δυνατότητα, σε συνδυασµό µε την οδηγία MAC, αποτροπής των µισών περίπου προβλεπόµενων εκποµπών, µε σταθεροποίησή τους στα σηµερινά επίπεδα. Ωστόσο, για την επίτευξη του δυναµικού αυτού, η Επιτροπή καλεί τα κράτη µέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για ταχεία και σωστή εφαρµογή και επιβολή. 4. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΜΕΙΩΣΕΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΚΑΙ ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 4.1. Αποδοτική - σε σχέση µε το κόστος - συµβολή της µείωσης εκποµπών φθοριούχων αερίων στον στόχο της µείωσης των εκποµπών Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο επιβεβαίωσε τον Φεβρουάριο του 2011 τους στόχους µείωσης θερµοκηπιακών εκποµπών αερίων κατά 80 95 % µέχρι το έτος 2050 σε σύγκριση µε το 1990. Μια αποτελεσµατική, σε σχέση µε το κόστος, πορεία επίτευξης των εν λόγω στόχων, θα απαιτούσε µείωση των πλην CO 2 εκποµπών γεωργικής προέλευσης σε ποσοστό µεταξύ 72 EL 8 EL

73 % µέχρι το 2030 και κατά 70 78 % µέχρι το 2050 σε σύγκριση µε τα επίπεδα του 1990 16. Σε διεθνές επίπεδο, λόγω της ταχείας εξάλειψης της χρήσης ουσιών που καταστρέφουν το όζον, σύµφωνα µε το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, η χρήση των συνηθέστερων οµάδων φθοριούχων αερίων, των υδροφθορανθράκων, προβλέπεται ότι θα τετραπλασιαστεί κατά τις προσεχείς δύο δεκαετίες, εµποδίζοντας, έτσι, τις προσπάθειες περιορισµού της παγκόσµιας θέρµανσης κατά λιγότερο από 2 C σε σχέση µε τα προβιοµηχανικά επίπεδα. Για την αντιµετώπιση αυτού του κινδύνου η ΕΕ υποστηρίζει την ανάληψη παγκόσµιας δράσης µε βάση το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στοιβάδα του όζοντος, µε την κατάργηση της χρήσης υδροφθορανθράκων ως συµπλήρωµα της ενέργειας µετριασµού, σύµφωνα µε τη σύµβαση-πλαίσιο των Ηνωµένων Εθνών για την κλιµατική αλλαγή 17. 4.2. Τεχνολογίες σε εξέλιξη: η τρέχουσα κατάσταση Το έτος 2006, το Συµβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισαν ότι η ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων προς τα φθοριούχα αέρια προχωρούσε 18 και προέβλεψαν ότι η εφαρµογή και επιβολή του κανονισµού θα συνιστούσε ώθηση για τεχνολογικές καινοτοµίες µε ενθάρρυνση της συνεχούς ανάπτυξης εναλλακτικών τεχνολογιών και τη µετάβαση προς περιβαλλοντικά φιλικότερες υφιστάµενες τεχνολογίες 19. Οι εναλλακτικές τεχνολογίες που βασίζονται σε υγρά µε χαµηλή περιεκτικότητα GWP ή άλλες τεχνολογίες που δεν βασίζονται σε ουσίες είναι σήµερα τεχνικώς εφικτές σε πολλούς συναφείς τοµείς εφαρµογής. Σε εφαρµογές που καταναλίσκουν ενέργεια, όπως είναι η ψύξη, ο κλιµατισµός και οι αντλίες θερµότητας και σε εφαρµογές που εξοικονοµούν ενέργεια, όπως είναι οι αφροί µόνωσης κτιρίων και συσκευών, οι τεχνολογίες χαµηλού GWP µπορούν δυνητικά να επιτύχουν ισοδύναµες αποδόσεις στις περισσότερες περιπτώσεις. Καθώς η τρέχουσα έρευνα και ανάπτυξη βελτιώνονται σταθερά όσον αφορά την ασφάλεια και τις επιδόσεις και µε περαιτέρω µείωση του κόστους τους, οι λύσεις αυτές έχουν τη δυνατότητα βαθµιαίας αντικατάστασης τεχνολογιών βασιζόµενων σε φθοριούχα αέρια µε υψηλό GWP, συµβάλλοντας µε τον τρόπο αυτό σε µια αποδοτική, σε σχέση µε το κόστος, µετάβαση προς µια κλιµατικά φιλική οικονοµία χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών (βλ. πλαίσιο 1). Πλαίσιο 1: Τεχνολογικές εξελίξεις σε σχετικούς τοµείς Η χηµική βιοµηχανία ανέπτυξε νέες φθορανθρακούχες ενώσεις οι οποίες θεωρούνται δυνητικά υποκατάστατα των υψηλού GWP φθοριούχων αερίων σε διάφορους τοµείς, όπου περιλαµβάνονται οι µόνιµες ψυκτικές εγκαταστάσεις και οι κινητές µονάδες ψύξης και κλιµατισµού, οι αντλίες θερµότητας, οι αφροί και τα αερολύµατα. Στους τοµείς της ψύξης, του κλιµατισµού και των αντλιών θερµότητας, διάφορες τεχνολογίες χαµηλού GWP, όπως εκείνες που βασίζονται σε υφιστάµενα ρευστά 16 17 18 19 Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Χάρτης πορείας για τη µετάβαση σε µια ανταγωνιστική οικονοµία χαµηλών επιπέδων ανθρακούχων εκποµπών το 2050. COM(2011) 112 τελικό. Συµπεράσµατα του Συµβουλίου της 14 ης Οκτωβρίου 2010 όσον αφορά την προετοιµασία του 16 ου Συνεδρίου των µερών της σύµβασης-πλαίσιο του ΟΗΕ για την κλιµατική αλλαγή, Cancún, 29 Νοεµβρίου έως 10 εκεµβρίου 2010. Αιτιολογική σκέψη 7, Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 842/2006 για ορισµένα φθοριούχα αέρια θερµοκηπίου. Αιτιολογική σκέψη 8, κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 842/2006 για ορισµένα φθοριούχα αέρια θερµοκηπίου. EL 9 EL

(διοξείδιο του άνθρακα, αµµωνία και υδρογονάνθρακες) έχουν υποστεί βελτιώσεις από άποψη ασφαλείας, επιδόσεων, χαρακτηριστικών και κόστους, µε καινοτοµικές βελτιστοποιήσεις, αν και σε ορισµένες εφαρµογές ή υπό συγκεκριµένες περιστάσεις, οι παράµετροι αυτές παραµένουν προβληµατικές. Οι εν λόγω τεχνολογίες κερδίζουν προσφάτως µερίδια αγοράς, ιδίως στην ΕΕ, σε πολλές εφαρµογές όπου περιλαµβάνονται η οικιακή, η εµπορική και η βιοµηχανική ψύξη, ορισµένοι τύποι αντλιών θερµότητας και οι συµπαγείς µονάδες κλιµατισµού. Για διάφορα προϊόντα αφρού που χρησιµοποιούνται για µόνωση στις κατασκευές και σε συσκευές, οι υδρογονάνθρακες αποτελούν πλέον σχεδόν υποχρεωτικές λύσεις. Για πολλά από τα προϊόντα αφρού που χρησιµοποιούνται στις κατασκευές, στην ψύξη, στην αυτοκινητοβιοµηχανία και στην επιπλοποιία, όπου επί του παρόντος τα φθοριούχα αέρια αποτελούν τα συνηθέστερα προωθητικά µέσα, ειδικές τεχνολογίες βασιζόµενες στο διοξείδιο του άνθρακα, τους υδρογονάνθρακες, τους ακόρεστους υδρογονάνθρακες και το νερό µπορούν, στις περισσότερες περιπτώσεις, να αποτελέσουν βιώσιµες και αποδοτικές, σε σχέση µε το κόστος, µελλοντικές λύσεις. Επιπλέον, διαθέσιµα υγρά χαµηλού GWP θα µπορούσαν να δώσουν τη δυνατότητα βαθµιαίας - αποδοτικής σε σχέση µε το κόστος - υποκατάστασης φθοριούχων αερίων και σε άλλους τοµείς εφαρµογής, στους οποίους περιλαµβάνονται η πυροπροστασία, ορισµένα αερολύµατα, η χύτευση µαγνησίου µε τύπους και η ανακύκλωση κραµάτων µαγνησίου. Η απλή σταθεροποίηση των εκποµπών φθοριούχων αερίων στα σηµερινά επίπεδα, ως βέλτιστη εκδοχή, δεν είναι συµβατή µε τους στόχους της ΕΕ όσον αφορά τη µείωση των εκποµπών. Εµφανιζόµενες ευκαιρίες από διαθέσιµες και αναδυόµενες τεχνολογίες στους συναφείς τοµείς προσφέρουν σηµαντικές δυνατότητες πρόσθετων µειώσεων - κατά τρόπο αποδοτικό σε σχέση µε το κόστος - για εκποµπές φθοριούχων αερίων στην ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο. Ακριβώς γι αυτό το λόγο πρέπει να εξεταστούν επιλογές πολιτικής για την επίτευξη περαιτέρω µειώσεων στην ΕΕ, µε βάση τις δυνητικές επιπτώσεις, περιλαµβανοµένων της ενεργειακής κατανάλωσης, της διοικητικής επιβάρυνσης και της ασφάλειας. 5. ΥΝΗΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΦΘΟΡΙΟΥΧΩΝ ΑΕΡΙΩΝ 5.1. Μετάβαση προς τεχνολογίες µε χαµηλότερο δυναµικό παγκόσµιας θέρµανσης Όπως δείχνει η ανάλυση, η αποφυγή της χρήσης φθοριούχων αερίων στις περιπτώσεις που αυτό είναι εφικτό και αποδοτικό σε σχέση µε το κόστος, παρουσιάζει το υψηλότερο δυναµικό µείωσης εκποµπών. Τεχνικώς θα ήταν δυνατή η αποφυγή µέχρι περίπου 70 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2 από τις προβλεπόµενες εκποµπές φθοριούχων αερίων το 2030, µε µέση δαπάνη µικρότερη από 20 ευρώ ανά µη εκπεµπόµενο τόνο ισοδύναµου CO 2. Επιλογές που θα ήταν δυνατόν να συµβάλουν σε αυτήν την κατεύθυνση περιλαµβάνουν: EL 10 EL

τη θέσπιση µέγιστων, µειούµενων σταδιακά ορίων για την ποσότητα φθοριούχων αερίων που τοποθετούνται στην αγορά ΕΕ (σταδιακή κατάργηση) εκφραζόµενων σε ισοδύναµο CO 2 απαγορεύσεις χρήσης και εµπορίας για καινούργιο τεχνικό εξοπλισµό και προϊόντα (απαγορεύσεις) εθελοντικές περιβαλλοντικές συµφωνίες σε κοινοτικό επίπεδο. 5.2. Βελτίωση διατάξεων για τη συγκράτηση και την ανάκτηση Έστω και εάν τεθούν σε ενέργεια πολιτικές για τη βαθµιαία αποφυγή της χρήσης άκρως δραστικών φθοριούχων αερίων, παραµένει µεγάλη η σηµασία αποφυγής διαρροών και η εξασφάλιση της ενδεδειγµένης ανάκτησης φθοριούχων αερίων υψηλού GWP από τεχνικό εξοπλισµό που εξακολουθεί να τα χρησιµοποιεί. Ο κανονισµός ήδη περιέχει ουσιώδεις διατάξεις σχετικά µε τη συγκράτηση και την ανάκτηση που καλύπτουν σχεδόν όλες τις βασικές εφαρµογές µε δυνατότητα ουσιώδους µείωσης των διαρροών φθοριούχων αερίων, ενώ διάφοροι συµφεροντούχοι έχουν πραγµατοποιήσει σηµαντικές επενδύσεις για τη συµµόρφωση προς αυτές τις διατάξεις. Συνεπώς έχει κρίσιµη σηµασία η κατάλληλη εφαρµογή και επιβολή των υφιστάµενων διατάξεων από τα κράτη µέλη. Για την περαιτέρω βελτίωση των διατάξεων αυτών, έχουν εντοπιστεί διάφορες δυνητικές λύσεις, που περιλαµβάνουν εκείνες που προτείνονται στο άρθρο 10 του κανονισµού: τοποθέτηση του επιπρόσθετου τεχνικού εξοπλισµού, όπως είναι τα συστήµατα κλιµατισµού και ψύξης σε οχήµατα µεταφορών, στο πλαίσιο συγκεκριµένων διατάξεων συγκράτησης και ανάκτησης επέκταση των απαιτήσεων κατάρτισης και πιστοποίησης άλλων επέκταση ορισµένων διατάξεων για τη συγκράτηση σε µικρότερου µεγέθους τεχνικό εξοπλισµό καθορισµός µέγιστων ποσοστών διαρροής για εγκαταστάσεις ανάπτυξη προτύπων και προδιαγραφών της ΕΕ, όπου περιγράφονται οι βέλτιστες διαθέσιµες τεχνικές και οι βέλτιστες περιβαλλοντικές πρακτικές για την αποτροπή και την ελαχιστοποίηση των εκποµπών φθοριούχων θερµοκηπιακών αερίων. Η ανάλυση δείχνει ότι τα περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης των διαστάσεων αυτών κατά τρόπο αποδοτικό - σε σχέση µε το κόστος - είναι µάλλον περιορισµένα. Ωστόσο, αξίζει να εξεταστούν περαιτέρω και να αξιολογηθούν συγκεκριµένες λύσεις, όπως είναι η επέκταση των υφιστάµενων διατάξεων για τη συγκράτηση και την ανάκτηση σε συστήµατα ψύξης σε ορισµένες κατηγορίες οδικών οχηµάτων όπως είναι τα φορτηγά οχήµατα και τα ρυµουλκούµενα, και των διατάξεων για την επισήµανση σε νέα προϊόντα και τεχνικό εξοπλισµό. 5.3. Συνεκτίµηση των πρόσφατων επιστηµονικών πληροφοριών Σήµερα ο κανονισµός αφορά τις τρεις οµάδες φθοριούχων αερίων που καλύπτονται από το πρωτόκολλο του Κιότο. Το παράρτηµα I, µέρος 1 του κανονισµού παραθέτει 17 τύπους υδροφθορανθράκων, 7 τύπους υπερφθορανθράκων και το εξαφθοριούχο θείο, που περιλαµβάνονται στο πεδίο εφαρµογής του µαζί µε τα παρασκευάσµατά τους, µε συνολικό GWP 150 ή µεγαλύτερο. EL 11 EL

Η τέταρτη έκθεση αξιολόγησης από τη διακυβερνητική οµάδα για την κλιµατική αλλαγή (IPPC) προσδιορίζει δύο επιπλέον τύπους υδροφθορανθράκων 20 και δύο επιπλέον τύπους υπερφθορανθράκων 21. Η ίδια έκθεση εντοπίζει, για πρώτη φορά, το τριφθορίδιο του αζώτου 22, ουσία η οποία χρησιµοποιείται ολοένα και περισσότερο στην ηλεκτρονική βιοµηχανία για εργασίες εγχάραξης µε πλάσµα και καθαρισµού χώρων, ως υποκατάστατο των υπερφθορανθράκων και του εξαφθοριούχου θείου. Πρέπει να εξεταστεί η προσθήκη αυτών των αερίων στο παράρτηµα I. Επιπλέον, πρέπει να εξεταστεί η επικαιροποίηση των τιµών GWP που παρατίθενται στο παράρτηµα Ι µε βάση την τέταρτη έκθεση αξιολόγησης της IPCC. Οι τιµές GWP που περιέχονται σήµερα στο παράρτηµα Ι έχουν ληφθεί από την τρίτη έκθεση αξιολόγησης της IPCC. 5.4. Βελτίωση της παρακολούθησης µε ενίσχυση των διατάξεων σχετικά µε την αναφορά Πρέπει να εξετασθούν το κόστος και τα οφέλη της δυνητικής επέκτασης των διατάξεων περί αναφοράς στα φθοριούχα αέρια που περιέχονται σε προϊόντα και τεχνικό εξοπλισµό που έχουν εκ των προτέρων πληρωθεί και εισάγονται στην/εξάγονται από την ΕΕ, και σε οντότητες που αποκαθιστούν ποιοτικά ή καταστρέφουν φθοριούχα αέρια στην ΕΕ, ώστε να βελτιωθεί η παρακολούθηση. Επίσης πρέπει να εξετασθούν τρόποι ενίσχυσης της ποιότητας των συστηµάτων αναφοράς δεδοµένων εκποµπών των κρατών µελών, µε χρήση πληροφοριών που καταχωρούνται και τηρούνται από επιχειρήσεις σύµφωνα µε τις διατάξεις του κανονισµού. Όπως δείχνει η ανάλυση, οι ποσότητες που δυνητικά εξαιρούνται από τις διατάξεις περί αναφοράς λόγω του ορίου του ενός τόνου δεν είναι σηµαντικές, οπότε η τροποποίηση αυτής της τιµής κατωφλίου δεν θεωρείται αναγκαία. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ Οι διατάξεις του κανονισµού τέθηκαν σε εφαρµογή σε διαφορετικές φάσεις µεταξύ 2006 και 2011. Η ανάλυση εντόπισε ορισµένες ελλείψεις στην τρέχουσα εφαρµογή ορισµένων από τις βασικές του διατάξεις, και ειδικότερα εκείνες που αφορούν την κατάρτιση και την πιστοποίηση, τη συγκράτηση και την ανάκτηση. εδοµένου του βραχέος χρονικού διαστήµατος κατά το οποίο εφαρµόστηκε ο κανονισµός, οποιαδήποτε µέχρι τώρα επίπτωση των διατάξεων του κανονισµού σχετικά µε τη συγκράτηση και την ανάκτηση δεν είναι δυνατόν να ποσοτικοποιηθεί. Ωστόσο, µε τους περιορισµούς τους όσον αφορά τη χρήση και την εµπορία, ο κανονισµός έχει βοηθήσει την ΕΕ και τα κράτη µέλη της να ακολουθούν τις δεσµεύσεις τους µε βάση το πρωτόκολλο του Κιότο στο πλαίσιο της σύµβασης του οργανισµού Ηνωµένων Εθνών για την κλιµατική αλλαγή, κατά το χρονικό διάστηµα 2008-2012. 20 21 22 HFC-152 και HFC-161 µε δυναµικό παγκόσµιας θέρµανσης εκατονταετίας 53 και 12 αντίστοιχα. PFC 9-1-18 και υπερφθοροκυκλοπροπάνιο µε δυναµικό παγκοσµίας θέρµανσης εκατονταετίας µεγαλύτερο από 7500 και µεγαλύτερο από 17340 αντιστοίχως. NF 3 µε δυναµικό παγκόσµιας θέρµανσης εκατονταετίας 17200. EL 12 EL

Εάν όλες οι υφιστάµενες διατάξεις εφαρµοστούν πλήρως σε όλα τα κράτη µέλη, ο κανονισµός, σε συνδυασµό µε την οδηγία MAC, θα µπορούσε να καταστήσει δυνατή την αποφυγή σχεδόν των µισών από τις προβλεπόµενες εκποµπές µέχρι το 2050, σταθεροποιώντας τις εκποµπές στην ΕΕ των 27 στα σηµερινά επίπεδα των 110 εκατ. τόνων ισοδύναµου CO 2. Κατά συνέπεια, έχει κρίσιµη σηµασία να εντείνουν τάχιστα τα κράτη µέλη τις προσπάθειές τους για την εφαρµογή και επιβολή του κανονισµού, όπως προβλέπεται. Η Επιτροπή είναι πρόθυµη να συνεχίσει τη στήριξη, οργάνωση και διευκόλυνση µέτρων µε σκοπό την καλύτερη εφαρµογή της νοµοθεσίας. Επίσης, εφόσον κρίνεται σκόπιµο, η Επιτροπή θα κινεί διαδικασίες παράβασης. Ωστόσο, στο πλαίσιο του γενικού στόχου της ΕΕ όσον αφορά την περικοπή εκποµπών κατά 80 95 % µέχρι το 2050, η σταθεροποίηση των εκποµπών φθοριούχων αερίων στα σηµερινά επίπεδα δεν είναι επαρκής και η ανάλυση δείχνει ότι ήδη διαθέσιµες ή αναδυόµενες τεχνολογίες χαµηλού GWP είναι τεχνικώς αξιοποιήσιµες και µπορούν να αποδειχθούν αποδοτικές - σε σχέση µε το κόστος - σε πολλούς τοµείς εφαρµογής. Ενώ η διεξαγόµενη έρευνα βελτιώνει σταθερά τα χαρακτηριστικά τους από άποψη ασφαλείας και επιδόσεων, οι λύσεις αυτές έχουν τη δυνατότητα βαθµιαίας αντικατάστασης τεχνολογιών βασιζόµενων σε φθοριούχα αέρια µε υψηλό GWP, συµβάλλοντας µε τον τρόπο αυτό στη µετάβαση προς µια κλιµατικά φιλική οικονοµία χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών. Κατά συνέπεια, η ΕΕ πρέπει να αναλάβει περαιτέρω δράση για την επίτευξη πλέον αποδοτικών, σε σχέση µε το κόστος, µειώσεων εκποµπών θερµοκηπιακών αερίων. Η ΕΕ ήδη υποστηρίζει την παγκόσµια δράση για τη µείωση των εκποµπών φθοριούχων αερίων µε βάση το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ και η παρούσα έκθεση προτείνει λύσεις για πλέον αποτελεσµατικές, σε σχέση µε το κόστος, µειώσεις φθοριούχων αερίων στην ΕΕ. Η Επιτροπή θα διαβουλευθεί µε συµφεροντούχους σχετικά µε τις λύσεις αυτές και θα αξιολογήσει τις δυνητικές οικονοµικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις. Σ αυτή τη βάση η Επιτροπή, εφόσον κριθεί σκόπιµο, θα υποβάλει νοµοθετική πρόταση για την αναθεώρηση του συγκεκριµένου κανονισµού.. EL 13 EL

Παράρτηµα: Αρκτικόλεξα F-gases (φθοριούχα αέρια) Φθοριούχα θερµοκηπιακά αέρια Οδηγία MAC Οδηγία 2006/EΚ/40 για τις εκποµπές των συστηµάτων κλιµατισµού των µηχανοκίνητων οχηµάτων CO 2 (Ισοδύναµο CO 2 ) Ισοδύναµο διοξειδίου του άνθρακα GWP (GWP) υναµικό παγκόσµιας θέρµανσης HFC (HFC) PFC (PFC) Υδροφθοράνθρακες Υπερφθοράνθρακες SF 6 (SF 6 ) Εξαφθορίδιο του θείου NF 3 (NF 3 ) Τριφθορίδιο του αζώτου EL 14 EL